DAGBLAD VOOR
r
Zware gevechten op en om de Krim.
De materiaalslag bij Kriwoirog.
Gevoelige verliezen der Anglo-Amerikanen
ten O. van den Voliurno.
De toestand in Zuid-Italië,
De regenperiode blijft uit.
De situatie om de Krim.
Het resultaat der Moskousche
conferentie.
Keulsche Dom opnieuw
zwaar getroffen.
't Vaticaan en de Sovjet-Unie.
Verduisteren van 17.30-7.15
De mijnwerkersstaking in de
Vereenigde Staten.
Kraamgeldnitkeering.
Wijziging Ongevallenwet.
V
STAD EN
Oorlogspropaganda.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau Alkmaarsche éditie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330.
Giro 187294.
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1943.
ALKMAARSCHE-EDITIË.
NOORD-HOLLAND
145e Jaargang, No. 258, 2 pagina's.
Prjjs der gewone advertenties in deze
éditie ƒ0.10 per m.M.; min. 14 m.M.
1.40, elke 3*/« m.M. meer 0.35.
Tarieven voor de geheele oplage op
aanvraag. Abonnementsprijs per 3
maanden voor Alkmaar ƒ2.10, voor het
geheele Ryk 2.63. Losse nrs. 5 ets.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüH-
RER, 3 Nov. (DNB). Het opperbevel
der weermacht deelt mede:
Op de Krim is ten zuiden van
Kertsj het vijandelijke landings-
hoofd ondanks verbitterden tegen
stand verder ineengedrongen.
Aan de noordelijke toegangen
tot de Krim, in dit gebied ten oos
ten van Cherson en in de groote
bocht van den Dnjepr duren de
zware gevechten met sterke vijan
delijke infanterie- en tankstrijd
krachten onder zware verliezen voor
den tegenstander voort. De aanval
len der bolsjewisten werden afge
slagen en penetraties afgegrendeld,
eigen tegenaanvallen hadden on
danks verbeten tegenstand der bols
jewisten succes.
Een groot aantal tanks werd vernield
en een afgesneden vrij kleine groep
van den vijand werd in de pan ge
hakt.
Aan de rest van het Oostelijke front
werden gisteren slechts gevechten van
plaatselijke beteekenis geleverd. Een
vijandelijke groep, die trachtte zich te
nestelen op een Dnjepr-eiland ten oos
ten van Tsjerkassy, werd in de pan
gehakt. Ten zuidoosten en noorden
van Kief en ten westen van Smolensk
werden aanvallen der bolsjewisten in
.tegenaanvallen afgeslagen.
In het gevechtsgebied van Welikije
Loeki zijn gevechten met den hier
hardnekkig aanvallenden vijand nog
aan den gang. Een afweerspoortrein
onder leiding van lt. Muhr vernietigde
in den zuidelijken sector van het Oos
telijke front op één dag 15 Sovjettanks
en schoot nog een buitengewoon zwa
re vijandelijke tank buiten gevecht
In de Finsche Golf kwamen beveili-
'gingsvaartuigen der marine in gevecht
met lichte vijandelijke zeestrijdkrach
ten. Zij brachten drie Sovjet-Russische
motortorpedobooten tot zinken en be
schadigden verscheidene andere, waar
van één zoo zwaar dat aangenomen
kan worden, dat ook zij vernietigd is.
De strijd in Italië.
In Zuid-Italië werden verscheidene
nachtelijke aanvallen van Amerikaan-
sche troepen ten westen van den Vol-
turno afgeslagen.
Ten oosten van den Volturno leed
de vijand bij een poging om onze
terugtrekkende beveiligingstroepen
te achtervolgen door geconcentreerd
vuur van artillerie en granaatwer
pers en door aanvallen van Duit-
sche slagvliegtuigen gevoelige ver
liezen.
In den oostelijken sector vielen twee
Britsche regimenten met sterken steun
van artillerie en tanks onze stellingen
aan de rivier Trigno aan. Zij werden
BERLIJN, 3 November. De A.N.P.-
Correspondent meldt:
Sedert vijf dagen hebben de Ameri-
kaansche en Engelsche legers in zuid-
Italië storm geloopen tegen de Duitsche
stellingen, die, zooals bekend, voor het
meerendeel in de bergen zijn gelegen.
Uit een en ander blijkt duidelijk, dat
het den Amerikaanschen opperbevel
hebber Clark er om tc doen was de
straatwegen naar Isernia, Geata en
Cassino in handen te krijgen en vrij te
maken voor zijn troepen. Tot dusver is
hem dit niet gelukt en thans is hij er
in samenwerking met de troepen van
de achtste Engelsche Armee toe over
gegaan, frontaal over een zeer groote
breedte aan te vallen. In het Matese-
gebergte poogden de Amerikanen van
uit hun stellingen aan den voet van de
bergen bij Carinola, Geana en Vairano
de Duitsche stellingen stormrijp te
schieten en te doorbreken. Deze opzet
slaagde niet. Ook in het Volturnogebied
en vooral in het gebied van Capriani
versterkten de geallieerden hun aan
vallen in de richting van Isernia, dat
in strategisch opzicht van groo'te be
teekenis is.
In Duitsche militaire kringen stelt
men vast, dat het den geallieerden nog
niet gelukt is door het Duitsche ver-
dedigingsvoorveld te breken en dat zij,
hoewel over een overmacht beschik
kende, slechts zeer langzaam de Duit
sche hoofdverdedigingslinie naderen.
DE STRIJD OP NIEUW-GUINEA.
STOCKHOLM, 3 Nov. (DNB). Naar
de Britsche berichtendienst uit Nieuw-
Guinea meldt, heeft de opperbevelheb
ber der Geallieerde strijdkrachten, ge
neraal Thomas Blarney, in een inter
view verklaard er van overtuigd te
zijn dat de Japanners voor iederen
duimbreed gronds, die op Nieuw-Gui-
nea nog in hun handen is, zullen strij
den. De Japanners vergrooten dagelijks
hun strijdkracht en zij breidey voort
durend hun versterking uit. De Ja
panners zullen geen streep zetten on
der hun verliezen en dan wegloopen,
zij zullen integendeel voortdurend
strijden. Bij Funchhafen zal het hard
toegaan. De Japanners hebben zich
schrap gezet en strijden om iederen
meter en de Geallieerden zijn daar vol
strekt nog niet klaar.
met zware verliezen voor den vijand
teruggeslagen.
Door neergeworpen bommen van vij
andelijke formaties vliegtuigen in
Zuid-Oostelijk Duitsch gebied ontston
den gisteren overdag verliezen van
menschenlevens en schade aan gebou
wen. Zeven der aanvallende viermoto
rige bommenwerpers werden neerge
schoten.
Ons luchtwapen bombardeerde in den
afgeloopen nacht opnieuw doelen in
Londen.
Lichte Duitsche zeestrijdkrachten
hebben in den nacht van 2 op 3 Nov.
een aanval gedaan op de Zuidkust van
Engeland en van een sterk beveiligd
convooi zonder eigen verliezen twee
schepen tot zinken gebracht met teza
men een inhoud van 4.500 brt.
Mederlandsche Vrijwilligers bij de Duttsch© Oorlogsmarine. De Inspectie.
De commandant bij het geweerappèl. Hij Is tevreden en betuigt den
Vrijwilligers zijn waardeering Andres/StaoVPax m
De werkende vrouw in Nederland.
Controleuse in het Centraal Station
CNF/Noske/Pax m
BERLIJN, 3 November. De A.N.P.-
correspondent meldt:
Het zwaartepunt in den stryd aan
het Oostelyke front bevindt zich
nog steeds in het gebied van Kri
woirog en in de meer naar het zui
den gelegen Nogaïsche steppen.
Bij Kriwoirog vallen de Duit
sche troepen nog steeds aan, en uit
de vele van het front binnenkomen
de berichten blijkt thans, dat de
stryd zich hier tot een zuiveren
materiaalslag ontwikkeld heeft,
waarbij van Duitsche zyde zeer
veel zwaar materiaal en ook groote
reserves aan manschappen worden
gebruikt. Men wijst er in militaire
kringen van de Rijkshoofdstad op,
dat de stryd in het Oosten een on
gewoon karakter heeft gekregen
door het uitblijven van de beruchte
en geduchte modderperiode.
Dit is vooral voor de Russen In het
gebied van Kriwoirog en in de Noga-
ische steppen een tegenvaller geweest.
Hoewel zij hun zoogenaamde over
gangsreserves weinig op den "oorgrond
hebben laten treden, hebben zij met 't
oog op het naderen van de modder
periode in deze gebieden toch meer
lichte afdeelingen, o.a. meer cavalerie,
dari gewoonlijk in den strijd gebracht.
De Duitsche zware reserves hebban
thans het voordeal, dat zij over betrek
kelijk korte aanvoerwegen, die nog uit
stekend berijdbaar zijn, snel naar het
front kunnen komen, hetgeen de Duit
sche tegenmaatregelen buitengewoon
ondersteund heeft.
De eerste resultaten der Duitsche te
genaanvallen bij Kriwoirog zijn reeds
in het legerbericht van gisteren ver
meld. Volgens de laatste berichten
heeft de Duitsche tegenactie zich thans
uitgebreid tot in het gebied van Kre-
mentsjoeg en men verheelt in mili
taire kringen alhier niet, dat in de toe
komst ook met verdere uitbreidingen
gerekend zal moeten worden.
Opmerkelijk is het, dat men in mili
taire kringen den toestand van het
strijdtooneel voor Perekop niet ernstig
acht. Men verklaart dat de Krim af
doende tegen alle vijandelijke aanval
len beschermd is. Het schiereiland De
Krim wordt bij Perekop afgesloten
door een zeer sterke Duitsche verde
digingslinie en zoo verklaart men
ook al zouden de Sovjet-Russen er in
slagen naar den benedenloop van den
Dnjepr door te breken, lang ^zal deze
toestand niet blijven bestaan.
(Telefonisch van onzen Berlijnschen
correspondent.)
Na een langdurige diplomatieke en
journalistieke voorbereiding in de En
gelsche en Amerikaansche pers hebben
Eden en Huil twaalf dagen te Moskou
met Stalin en diens naaste medewer
kers besprekingen gevoerd, waarvan
Reuter slechts verraadt, dat alle actu-
eele aangelegenheden in behandeling
zijn genomen en dat de strijd tegen den
gemeenschappelijken vijand zal worden
voortgezet tot dieris onvoorwaardelijke
capitulatie is bereikt. Gezien het feit,
dat men te Londen over een Magna
Charta van Moskou spreekt, wordt te
Berlijn de conclusie getrokken dat
Moskou nog steeds de sterkste partner
in de vijandelijke coalitie isv en dat
Stalin zijn eischen tegenover de ver
tegenwoordigers der Anglikaansche
Staten met onmiskenbare duidelijkheid
geeft.
Voorzoover men er van Anglo-
Amerikaansche zijde op uit was, om de
belangen der kleine Europeesche Sta
ten te behartigen, wordt van Duitsche
zijde verklaard, dat Eden en Huil te
dien opzichte met leege handen zijn
teruggekeerd, zoodat het bolsjewistisch
gevaar voor de Europeesche Staten
grooter geacht moet worden dan ooit.
In verband hiermede wordt op de
Finsche mededeeling gewezen, dat in
Gorki en Tiflis bolsjewistische scholen
zijn opgericht voor propagandisten, die
na afloop van den oorlog alle Euro
peesche landen zullen overstroomen.
Van Duitsche, maar ook van Japan-
sche zijde wordt verklaard, dat waar
toe men te Moskou is gekomen slechts
hierin bestaat, dat zoowel door Ame
rika als Engeland aan de door Moskou
gestelde eischen is tegemoet gekomen.
Slechts zóó acht men het verklaarbaar,
dat men al die twaalf dagen niet tot
een conflict of een crisis is gekomen.
Volgens de „New York Times" is
van Sovjet-Russische zijde niet slechts
een vrije doortocht door de Dardanellen,
maar ook een corridor van de Zwarte
Zee door Thracië naar Dedeagatsz naar
de Egeïsche Zee geëischt. Er wordt
aan herinnerd, dat deze corridor over
Turksch en Grieksch gebied zou loo-
pen en ironisch wordt de vraag gesteld,
of dit wellicht één van de problemen
is, waarvan in het officieele commu
niqué wordt gezegd: „Dat het thans
niet de tijd is, om daarover met de
kleine staten besprekingen te voeren."
Wat de landingen bij Kertsj be
treft, kan nog gezegd worden, dat
het zuidelyke bruggehoofd der
bolsjewisten inmiddels reeds inge
drukt en opgeruimd is en dat het
noordelyk bruggehoofd, dat aan-
vankelijk een vry grooten omvang
had, eveneens is ingedrukt. Hier
zyn nog gevechten gaande met de
resten der landingstroepen, doch
het is niet uitgesloten, dat de bols
jewisten nog meer landingspogin
gen zullen ondernemen.
BERLIJN, 3 Nov. (DNB). Brit-
sche terreurvliegers hebben in de
avonduren van den 3en November
Keulen aangevallen. Door het wer
pen van bommen op woonwijken
der stad werd naar het DNB ver
neemt, de Keulsche Dom, die reeds
meermalen het doel is geweest
van Britsche bommenwerpers, bij
zonder zwaar getroffen. Uit het
linkerschip van den Dom naast het
hoofdportaal sloeg een bom op vijf
tien meter hoogte een breed stuk
weg en richtte in het inwendige
van den Dom zware verwoestingen
aan. Kostbare ornamenten en on
vervangbare beelden werden door
de ontploffing stukgeslagen en over
al verstrooid. Op het oogenblik kan
de schade nog niet in haar vollen
omvang worden overzien.
BERN, 3 Nov. (DNB). - De „Basler
Nachrichten" publiceert een van katho
lieke zijde ontvangen brief over het
Vaticaan en de Sovjet-Unie. Daarin
wordt o.a. gezegd:
Het Vaticaan schijnt in tegenstelling
tot vele katholieken t.a.v. „Sovjet-Unie
en Bolsjewisme" niet zoo gemakkelijk
te onderrichten en te bekeeren te zijn.
Het zwijgt hardnekkig over berichten
in zake de Sovjet-Unie, die schijnbaar
een keer ten goede bevestigen. In dit
zwijgen mag men echter een teeken
zien, dat de pauselijke curie vol wan
trouwen staat tegenover dergelijke gun
stige berichten. In het Vaticaan is men
van de wereldgebeurtenissen altijd goed
op de hoogte. De pauselijke curie kent
de namen der priesters en bisschoppen,
die uit hun werkkring in de Sovjet-
Unie zijn verwijderd, naar een ballings
oord gezonden, in de gevangenis gewor
pen, uitgehongerd of omgebracht zijn.
Aan het Vaticaan is veel bekend, wat
zich in de Sovjet-Unie heeft afgespeeld
en dat men daar niet voor waar wil
houden.
De leiders en schragers van het bols
jewisme zijn dezelfde mannen, die 20
jaar lang het christendom bestreden,
de christelijke huisgezinnen en hun
rechten vernietigd en op elke passende
gelegenheid gewacht hebben om een
wereldrevolutie te ontketenen, teneinde
de geheele wereld te bolsjewiseeren.
Die bolsjewistische leiders hebben hun
bolsjewisme niet afgezworen en zijn
niet plotseling van zwarte tot witte
schapen geworden.
Vervolgens wordt in den brief de
aandacht erop gevestigd, dat de anti
kerkelijke wetten in de Sovjet-Unie
niet zijn ingetrokken en elk oogenblik
weer in haar volle consequenties kun
nen worden toegepast. Pas wanneer de
Sovjet-Unie haar strategische lands
grenzen, waarover thans in de wereld
pers veel geschreven wordt, heeft gega
randeerd en bovendien ook haar ge-
wenschte invloedszones heeft afgeba
kend, pas dan zal men over de kerke
lijke politiek der Sovjets duidelijker
kunnen oordeelen. Tot zoolang is het
begrijpelijk, zoo besluit de brief dat het
Vaticaan volhardt in zijn gereserveerd
heid en in zijn wantrouwen tegenover
de Sovjet-Unie en het bolsjewisme.
HONGERSNOOD IN ZUID-ITALIë.
Uit Calabrië gevluchte Italianen mel
den, aldus Regime Fascista, dat in Zuid-
Italië groote hongersnood heerscht. De
bevolking heeft in de eerste week na
de bezetting in het geheel geen levens
middelen gekregen. Pas in de laatste da
gen Is 100 gram brood per hoofd der be
volking uitgereikt. De Engelsche bezet
tingstroepen hebben onmiddellijk na de
bezetting in alle steden alle radio- en
fototoestellen in beslag genomen. Plun
deringen door dronken Engelsche en
Amerikaansche soldaten waren aan de
orde van den dag.
Naar de „Daily Telegraph" uit Na
pels bericht, is deze stad thans zonder
licht en zonder water. De bevolking leeft
voor het grootste deel van vruchten en
groente, waarvan de aanvoer echter ten
zeerste belemmerd wordt. Brood is slechts
in zeer eerinse hoeveelheden beschikbaar.
4 November.
Zon op 7.39, O. 17.07. Maan op 13.57, O. 22.51
5 November.
Zon op 7.41, o. 17.05. Maan op 14.37, o. 0.07
Maan: 5 Nov. 4.22 e.k.
Werp geen „scherp" tusschen de aard
appelschillen.
De Britsche ber.dienst meldt, dat Roo-
sevelts bevel aan de mijnwerkers tot
hervatting van den arbeid in de Staten
met de belangrijkste kolenmijnen gene
geerd is. In Pennsylvanië, dat de meeste
steenkolen produceert, wijst niets op
een hervatting van het werk. In West-
V;rginië liggen alle mijnen stil met uit
zondering van enkele, welker arbeiders
niet bij de vakorganisatie zijn aange
sloten. Er zijn ook geen teekenen van
werkhervatting in Alabama en Indiana
De Amerikaansche minister van bin-
nenlandsche zaken en gevolmacntigde
voor de petroleumvoorziening, Ickes,
en de president van de vereenigde mijn
werkers vakvereeniging, Lewis, hebben
Woensdag voor de tweede maal een be
spreking gevoerd over de steenkolen-
crisis in de Ver. Staten naar de Brit
sche berichtendienst uit New York
meldt. Ondanks het bevel van president
Roosevelt het werk te hervatten, staken
nög steeds ongeveer 500.000 mijnwer
kers. In Pittsburgh zullen volgens een
officieele mededeeling de komende 24
uur negen hoogovens van de United
States Steel Corporation aldaar waar
schijnlijk niet in werking zijn.
Al met al zal door de onderbreking
van het werk een vierde deel van de
ruwijzerproductie van de U.S. Steelcor-
poration verloren gaan. Nog vóór
Woensdag middernacht zal de Clairton
Cokesfabriek van de Carnegie Illinois
Steel Corporation op halve capaciteit
werken.
's-GRAVENHAGE, 1 Nov. De rege
ling der Ziektewet inzake uitkeering van
f 55.-— bij bevalling is aan een ingrijpen
de herziening onderworpen. Vastgesteld
is een lijst van personen, die voor uit
keering van een kraamgeld in aanmer
king komen. Voor de berekening van de
156 werkdagen verplichte verzekering,
die vereischt worden om voor de uit
keering in aanmerking te komen, tellen
voortaan mede de werkdagen, waarop
de betrokkene, voordat hij onder de
Ziektewet viel, óf onder een bijzondere
ziekengeldregeling viel, óf tengevolge
van ziekte of ongeval eenigen tijd niet
had gewerkt, óf vóór zijn tewerkstelling
hier te lande in het buitenland werk
zaam was. Uitzondering op dezen eisch
is slechts het feit, dat voor een vrouw,
die bij het einde harer verplichte ver
zekering zwanger was en sindsdien een
vrijwillige verzekering aanging, ook de
werkdagen waarop zij vrijwillig verze
kerd is geweest, mede tellen. Bepaald Is,
dat ook de gehuwde vrouw voor het
kraamgeld kwijting kan geven en daar
over vrij kan beschikken.
Voorts is een herziening tot stand ge
komen van de regeling tot toekenning
van bevallingsgeld aan personen met
een loon van meer dan f 3000.die
buiten de Ziektewet zijn gehouden. Ook
in deze regeling zijn de personen vast
gesteld, die in aanmerking komen voor
de uitkeering van kraamgeld. Voor hen
gelden eveneens de hierboven vermelde
bepalingen. Aan beide regelingen is te
rugwerkende kracht verleend tot 1 No
vember 1943.
Overeenkomstige wijzigingen in de
Land- en Tuinbouwongevallenwet.
's-GRAVENHAGE, 3 Nov. Bij be
sluit van den secr-gen. van het Dep.
van Sociale Zaken is een herziening
der Ongevallenwet 1921 tot stand ge
komen.
De bevoegdheid van het bestuur der
Rijksverzekeringsbank tot het vaststel
len van controle-voorschriften is thans
nadrukkelijk in de Wet vastgelegd. Zij
berust tevens bij den werkgever, aan
wiens onderneming een erkende ge
neeskundige dienst is verbonden t.a.v.
getroffenen, die van de onderneming
een tijdelijke uitkeering ontvangen.
Voorts zijn nieuwe bepalingen ge
maakt omtrent de voorschriften, die
door of vanwege het bestuur der Rijks
verzekeringsbank kunnen worden ge
geven in het belang van een genees
kundige behandeling of de genezing
der getroffenen.
De getroffene is thans nog slechts
bevoegd bezwaren van geneeskundi
gen aard te maken. Deze bevoegdheid
geldt alleen voorzoover de voorschrif
ten betrekking hebben op het onder
gaan eener operatieve behandeling.
Geen geneeskundige bezwaren kunnen
voortaan worden ingebracht tegen alle
overige voorschriften, die door of van
wege het bestuur der Rijksverzeke
ringsbank worden gegeven in het be
lang eener goede behandeling of ge
nezing, dan wel ter vermindering van
de door het ongeval veroorzaakte ar
beidsongeschiktheid.
In ondernemingen, waaraan een er
kende geneeskundige dienst is verbon
den, is de getroffene gehouden tot na
leving van de voorschriften, die de
geneeskundige van dezen dienst op het
onderwerpelijke gebied geeft. Wie in deze
opzichten zonder deugdelijken grond- in
gebreke blijft, kan zijn schadeloosstel
ling daarmede geheel of gedeeltelijk
verbeuren. Of een deugdelijke grond
aanwezig is, wordt in elk afzonderlijk
geval door het bestuur van de Rijks
verzekeringsbank beslist en c.q. in hoo-
ger beroep.
Ook is het bestuur der Rijksverzeke
ringsbank bevoegd de schadeloosstel
ling geheel of ten deele te ontzeggen,
indien:
1. de getroffene, voor wien geen an
dere onmiddellijke geneeskundige hulp
beschikbaar is, zich niet onderwerpt
aan de behandeling van den genees
kundige, wiens hulp direct bij het on
geval door of namens den werkgever
wordt ingeroepen:
2. de getroffene zich niet zoodra en
zoolang de medische adviseur of de
controleerend geneeskundige der Rijks
verzekeringsbank zulks noodzakelijk
acht, onder geneeskundige behandeling
stelt of blijft stellen;
3. de getroffene, gedurende den tijd
van zijn geheele of gedeeltelijke on
geschiktheid tot werken, zich schuldig
maakt aan gedragingen, waardoor zijn
genezing wordt belemmerd, onvol
doende medewerkt om aanpassing ean
zijn letsel te verkrijgen of bij opne
ming in" een inrichting zich daar on
behoorlijk gedraagt:
4. de getroffene zich niet houdt aan
de controle-voorschriften, behoudens
de bevoegdheid van den rechter om te
beoordeelen of de beslissing van het
bestuur der Rijksverzekeringsbank in
overeenstemming is met den ernst der
overtreding;
5. de door het ongeval veroorzaakte
ongeschiktheid tot werken in verband
staat met een als misdrijf strafbaar
gestelde gedraging van den verzekerde
of haar oorzaak vindt in een vecht-
of kloppartij, waaraan hij uit eigen be
weging heeft deelgenomen.
De bestaande voorschriften inza'ke de
verplichting om bij oproeping te ver
schijnen, het zich onderwerpen aan een
ondervraging, een geneeskundig on
derzoek of een observatie in een in
richting zijn uiteraard gehandhaafd.
Tegelijk met de vorenstaande her
ziening van de Ongevallenwet 1921 zijn
in de Land- en Tuinbouwongevallen
wet overeenkomstige wijzigingen aan
gebracht.
De rechtbank te Amsterdam heeft
den 41-jartgen natuurgeneeskundige J. J.
H. Krug aldaar, die in Januari j.l. een
60-jarige Joodsche vrouw om het leven
bracht, tot 10 jaren gevangenisstraf ver
oordeeld.
ZONDAG A.S. GEEN
VOETBALWEDSTRIJDEN
Voor het geval op 7 November de
Heldengedenkdag zal worden gehou
den, moeten alle voetbalwedstrijden
vervallen, volgens een mededeeling
van den N. V. B. Nadere berichten
hieromtrent zullen worden gepubli
ceerd.
Indien Zondag a.s. niet kan worden
gespeeld, wordt het programma ver
schoven naar 21 Nov., daar op 14 Nov.
de Techn. Dag wordt gehouden.
ZILVEREN JUBILEUM.
Op 3 Nov. herdacht de heer J. Smeets
den dag, dat hij 25 jaar als besteller
werkzaam was bij N.V. De Alkmaar
sche Wasscherij.
De directeur, de heer J. H. van Straa-
ten, sprak hem in hartelijke bewoordin
gen toe en overhandigde hem een enve
loppe met inhoud en een mooie bouquet
bloemen. Namens het personeel sprak
mej. C. Ender een gelukwensch op rijm
uit en overhandigde den jubilaris een
mooie lamp en eveneens een bloemstuk,
Na nog eenigen tijd van gezellig samen
zijn, dankte de jubilaris voor de aan
hem gebrachte hulde en bracht den
verderen dag in familiekring door.
Het Gulden Vlies.
ZEER GESLAAGD OPTREDEN VAN
MR. HEDI.
De poppenkast van den heer Hedi is
ook daarom aantrekkelijk, omdat hij er
zelf zoo weinig poppenkast bij maakt
Mr. Hedi heeft niet, zooals verschillen
den zijner collega's dat wel doen, ge
probeerd zich een exotisch aanzien te
verschaften en door gewichtigdoenerij
indruk te maken. Deze Hedi is een
eenvoudig man hij lijkt in zijn rok
op een degelijken boerenzoon, die op
een deftige trouwpartij is genoodigd!
die kalmweg op het tooneel zijn gang
gaat.
En hij weet zijn toeschouwers mate
loos te boeien. Het eene verbluffende
staatje vertoont hij na het andere en
onophoudelijk hoort men in de zaal
uitroepen als „Hoe isset in gosnaam
mogeluk!" De heer Hedi toovert geld
uit de lucht, hij zaagt, als het moet,
wees- en andere meisjes door; hij
stopt een maagd in een kist, stookt een
vuurtje en laat ons naderhand het nog
dampende skelet zien; hij goochelt si
garen en sigaretten uit 't „Niet" te voor
schijn; hij laat zichzelf verdwijnen.
Met op den kop af 28 nummers, die er
alle zonder uitzondering mogen zijn,
brengt deze knappe illusionist zijn pu
bliek tot steeds grootere bewondering
en eindelijk tot geestdrift. Het applaus
is den geheelen avond niet van de
lucht.
Wie aangenaam bij den neus genomen
wil worden, moet een voorstelling van
Hedi bezoeken.
IJ. P. van den Aardweg.
TENTOONSTELLING
„DOORWERKEN" GESLOTEN.
Op last van het Departement van
Volksvoorlichting en Kunsten is gister
middag de tentoonstelling van de Schil-
óersvereeniging „Doorwerken" geslo
ten en zijn de tentoongestelde werken
voorloopig in beslag genomen. Dit
heeft niets te maken met het exposeeren
van ontaarde kunst, want de 20 geëx
poseerde werken zijn door en door
Hollandsch. De schilders, die wel indi
vidueel bij de Cultuurkamer zijn aan
gesloten, hadden echter verzuimd toe
stemming voor het houden van de ten
toonstelling aan te vragen, waartoe zij
volgens verordening 134 van 1942 ver
plicht zijn. Bovendien hadden zij, als
kleine vereeniging verzuimd, zich als
vereeniging te melden bij het commis
sariaat van niet-commercieele vereeni-
gingen. Van een en ander is proces
verbaal opgemaakt. In het belang van
het cultureele leven hopen wij echter,
dat het verzuim nog kan worden goed
gemaakt en dat binnenkort de tentoon
stelling, die zich in een groote belang
stelling verheugde (er waren al 6 wer
ken verkocht) weer spoedig heropend
kan worden.
DIEFSTAL VAN
DISTRIBUTIEBESCHEIDEN.
Op de reis van Amsterdam naar Alk
maar ontdekte een schipper, dat zijn
distributiebescheiden waren verdwenen.
De verdenking viel op de aan boord
vertoevende vrouy? van den dekknecht.
Bij fouilleering te Alkmaar bleek de
vrouw inderdaad de diefstal te hebben
gepleegd. Procesverbaal werd opge
maakt.
(Van onzen politieken redacteur.)
CHURCHILL, reeds tijdens den eersten
wereldoorlog op het vinketouw, zei
van het toenmaals nog jonge strijdmid
del, de oorlogspropaganda, dat de Brit
ten tijdens den Boerenoorlog het eerst
met een haast wetenschappelijk cynisme
toepasten: „Grootsch en ongemeen nut
tig is de rol, die de leugen in het be
staan van die volken speelt, die zich in
den toestand van een democratische vrij
heid verheugen".
Er is intusschen zoo al een en ander
in de wereld gebeurd! De menschen
hebben het onderscheid tusschen leugen,
propaganda, stilzwijgen, terughoudend
heid en waarheid leeren onderkennen.
Fabeltjes, die in den eersten wereld
oorlog nog grif werden geloofd, zooals
het afhakken van kinderhandjes en an
dere dergelijke hoogst griezelige, maar
opzettelijk verzonnen verhalen, doen
het thans niet meer.
Dit waren echter de extreme uitingen
van oorlogspropaganda. Minder bekend
zijn bijvoorbeeld de feiten, die de Brit
sche Lagerhuisafgevaardigde Arthur
Ponsonby in zijn opzienbarend document
„Leugens in Oorlogsdagen" onthuld
heeft, feiten, die hij later nog aanvulde
i', een voordracht te Glasgow.
T^EN curieus voorbeeld moge hier vol-
gen: In October 1914 publiceerde de
„Kölnische Zeitung" na den val van
Antwerpen het volgende berichtje: „Bij
het beken<t worden van den val van
Antwerpen werden overal in Duitsch-
land de kerkklokken geluid". Het Parij-
sche dagblad „Matin" maakte daarvan:
„Zooals de „Kölnische Zeitung" bericht,
werden de geestelijken van Antwerpen
gedwongen, de kerkklokken te luiden,
toen de vesting ingenomen werd". Het
Londensche blad „Times" vond deze
vervalsching nog niet genoeg; het dikte
ze nog een „beetje" aan en maakte er
van: „Zooals aan de „Matin" uit Keulen
bericht werd, zijn de Belgische priesters,
die geweigerd hadden, bij den val van
Antwerpen de kerkklokken te luiden,
tot dwangarbeid veroordeeld". Een an
dere Engelsche krant, de „Manchester
Guardian", deed ook nog een cent in
het zakje en sauste: „Zooals de „Times"
uit Keulen verneemt, zijn de ongelukki
ge priesters, die geweigerd hadden bij
den val van Antwerpen de kerkklokken
te luiden, tot dwangarbeid veroordeeld".
Het Parijsche blad „Matin", dat het
eerst zijn propagandageweld aan het
kerkklokken-geval gebotvierd had, re
capituleerde de geschiedenis nog eens
en deed er, trots op het grootsche effect,
dat zijn „stunt" verkregen had, nog een
dik schepje boven op, terwijl het 't na
volgend bericht de wereld instuurde:
„Volgens informaties van de „Manches
ter Guardian" uit Keulen over Londen
wordt bevestigd, dat Belgische pries
ters door de barbaarsche overweldigers
van Antwerpen werden bestraft, omdat
zij heldhaftig geweigerd hadden, bij den
val van de vesting Antwerpen de kerk
klokken te luiden. De straf werd op de
navolgende, gruwzame wijze ten uitvoer
gelegd: De priesters werden aan de bee-
nen met het hoofd naar beneden als le
vende klepels in de klokken Opge
hangen"
Aldus geschiedde in de Fransche en
Britsche pers naar aanleiding van een
onschuldig berichtje in de „Kölnische
Zeitung".
o—
TN dezen oorlog hebben de Britten di-
1 verse malen geprobeerd soortgelijke
„stunts" uit te halen. Verwezen mag
hier worden naar de gruwelverhalen
over het Duitsche optreden in Polen en
in het Westen (valschermtroepen)! De
cynische ontboezeming van Churchill,
inleidend weergegeven, doet nog steeds
opgeld. Men proeft het uit hun berich
ten over de operaties in Italië. De Sov
jets hebben wat oorlogspropaganda en
berichtvervalsching betreft, de kunst bij
de Britten afgekeken. Wat zegt men na
melijk over de volgende feiten:
Reeds sedert 6 Juli van dit jaar, het
begin van het Sovjet-offensief, bericht
Reuter uit Moskou dagelijks, dat de
Sovjets weer honderd steden veroverd
en 10 tot 15 kilometer ruimte op de
Duitschers gewonnen hebben. Indien
deze berichten waèr zouden zijn, zou dit
beteekenen, dat de Sovjets in honderd
dagen meer dan 1000 km. hebben afge
legd 'en dat ze daarbij 10.000 steden
zouden veroverd hebben. De afstand
Berlijn—Moskou bedraagt 1600 km. Die
van Moskou tot de grens van het voor
malige Polen 840 km. Dus zouden de
Sovjets, indien Reuter en de Sovjets niet
schromelijk overdreven, op het oogen
blik reeds op Duitsch grondgebied moe
ten marcheeren. Waarvandaan rapen de
Sovjets de 10.000 steden bijeen, die ze in
tusschen volgens Reuter op de Duit
schers veroverd hebben? Waarschijnlijk
van Wladiwostok af! Zelfs wanneer men
iedere stad slechts het gering aantal
van 20.000 bewoners zou geven, zouden
10.000 steden met dit aantal bewoners
meer dan het totaal van de geheele be
volking van de uitgestrekte Sovjet-
Unie, met Siberië en al, uitmaken! De
tijden hebben geleerd te onderscheiden
tusschen leugen, propaganda, stilzwijgen,
terughoudendheid en waarheid.
NUTSSPAARBANK TE ALKMAAR.
Maandoverzicht October 1943.
In den loop der maand October werd
op de spaarbankboekjes ingelegd
f 268.501,75 (v. j. f 150.628,.en terugbe
taald f 134.336,35 (v. j. f 149.926,45), alzoo
meer ingelegd dan terugbetaald f 134.265,40
(V. J. f 701,55).
Het aan de inleggers verschuldigde ka
pitaal, bij den aanvang van het jaar
f 4.184.299,58, bedraagt thans f 5,743.792 26
(V. j. f 4.057.711,77).
Het aantal In den loop van October
nieuw uitgegeven boekjes bedraagt 196
(v. j. 111). Ingetrokken werden 42 (v. j.
48) boekjes. Het aantal in omloop zijnde
boekjes, bij den aanvang van het jaar
15.306. bedraagt thans 16.704 (v. J. 15.115).
Van dit aantal behooren 10653 (v.j, 9873)
aan personen of instellingen te Alkmaar
gevestigd; 3914 (v. j. 3356) aan personen
elders woonachtig en 2137 (v. j. 2086) aan
schoolspaarders.
Onder de in October nieuw uitgegeven
boekjes zijn begrepen 16 (v. J. 7) voor
jonggeborenen (op deze boekjes plaatst
de Spaarbank een eersten inleg van f 1
In October bedroeg het aantal posten
van inleg 2092 (v. j. 1508). dat van terug
betaling 932 (v. j. 1174) tezamen 3024 (v. J.
2680).
De lediging in den loop der maand Oc
tober van 311 (v. j. 221) spaarbusjes le
verde een bedrag van f 4.054.80 (v. j.
f 2.232,53) aan kleine besparingen op. Het
aantal in omloop zijnde busjes bij den
aanvang Van het jaar 2989, bedraagt thans
3359 (V. j. 2922).