IfiTER
[SIK"
DAGBLAD VOOR
Installatie van
Rijksminister Dr. Seyss-lnquart.
De luchtaanvallen op Berlijn.
President van de Deutsche Akademie.
Rede van den Rijksminister.
Een artikel van Dr. Göbbels.
V.ergeefsche doorbraakpogingen der bolsjewisten.
Frontverkorting tusschen Umenmeer
en Peipusmeer.
Procureur-Generaal acht Geelen schuldig aan uitlokking
tot oplichting, twee keer gepleegd.
Verduister van 17.45-8.- u.
STAD ENJMGEVING.
DRINGER.
Nieuwe Niedorp.
Beemster boer opgelicht
Ongure elementen in de
door zwarte handelaren.
Beemster en Purmerend.
yi
Publicatie
lor de prijzen.
Srbouwproducten.
Ir de Prijzen maakt
ihtprijzen voor de
Van oogst 1944 ln 't
zullen blijven.
van onderstaande
fcn wijziging onder-
Igd met f2 tot f*
Irwten verhoogd met
lioo kg.; peulvruch-
fcne erwten) fl;
met f 1.50 tot f 1S.M
rerhoogd met f 10 tot
Ichoreiwortelen ver-
■26 per 1000 kg.; fa-
Ihoogd met f 0.25 tot
hrdappelen zal de
10.25 per 100 kg. in
de geheele periode
lodat dit bewaarloon
loging ondergaat. De
I verhoogingen zullen
ionsumenten- en ver-
(fenen.
I vanaf 15 Maart
roodvonk.
hkt bekend, dat
fmder vermelde
worden gesteld
King tegen diph-
Inderen, die nog
ln, alsmede door
llagscholen) niet
ladhuize en wel
met de letter
|ari 1944;
j-i 1944;
liari 1944;
Iruari 1944;
li 1944,
Ichieden vóór 19
Ks ter gemeente-
in en voornamen
(straat en huis
geen aangiften
v. d. SLUIJS.
lusement,
Ijkheid
genot:
[reuder.
feil,
>nhals,
IGIGLI.
loopend van
uur Matinée,
kCARl wu.
so,
ïwofc'f «ofc'wn,
12834, 14034, 14428,
■501
1326
■552
1624
K5S6
■564
pOO 1915 "2006
■692 2923 3015
1705 3728 3770
4638 4817
5344 5526
6706
7640 7657
8765 8830
9600 9657
1)308 10408 10517
1304 11572 11609
1986 13058 13199
|851 13918 14116
[962 15014 15087
1,354 16437 16438
|026 17052 17000
1548 17617 17741
|S74 18602 18877
[611 19627 19657
[730 20764 20790
[563 21864 21923
3112
3834
4867
5569
6948
7916
8978
9823
10581
11685
13332
14188
15089
16525
17114
17754
18878
19801
20818
21063
nEWElEENmO 18*9
AG 9 FEBBUAV
14390, 17889, 1844B?
R&484, 18660: 1900.—4
11633. wèai. 180491
[746 800 8»l"j0<è'
1602 162* 1718 1W.
8100
13741 8886
14524 4683
15518 6703
J6345 6387
*6935 7106
■7863 8056
Tj858L 8607
J9489 6522
■0332 10409
I 0901 10911
■1588 11598
■2334 12420
3307 13325
■3766 13816
4047 14117
4874 14882
1.5730 16746
£6488 16498
7357 17422
18745 18786
19735 197B1
SS
813a
3898
4702 *700
6785 6005
6484 SS21
7243 7380
8087 811*
8643 8696
6683 9600
10424 10507-
10987 11070
11692 11188
12451 12*90
13342 13368
13859 13882
14165 14166
15029 16268
15753 15061
16017 10878
17431 ,17590
18840 18933
19825 19886
20912 20660
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau Alkmaarsche editie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330.
Giro 187294.
VRIJDAG H FEBRUARI 1944.
ALKMAARSCHE-EDITIE.
NOORD-HOLLAND
146e Jaargang, No. 35. 2 pagina's.
Prijs der gewone advertenties in deze
editie min. 1.40, elke m.m. meer
ƒ0.10. Tarieven voor de geheele op
lage op aanvraag. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar 2.10,
voor het geheele Rijk 2.63. Losse
nummers 5 cent.
T-
MUNCHEN, 10 Febr. (DNB). - Rijks
minister dr. Göbbels heeft heden den
nieuwen president der Deutsche Aka
demie, Rijksminister dr. Seyss-lnquart,
geinstalleerd. Ruim een jaar geleden
had de akademie haar president verlo
ren door den dood van den Beier-
schen mfnister-president Ludwig Sie-
bert.
In een toespraak zeide dr. Göbbels,
dat deze oorlog niet alleen op militair
gebied wordt uitgevochten. Het is
daarom noodzakelijk, dat in dit ele
mentaire machtsconflict ook de krach
ten gemobiliseerd worden, die het
geestelijk leven vormen en verdedigen.
Zoo kan de Deutsche Akademie geen
taak hebben, die schooner en meer in
overeenstemming met den tijd is dan
de verbreiding, de cultiveering en de
bescherming der Duitsche moedertaal.
Welk een belangrijke factor in den
oorlog de taal kan zijn, toonde de mi
nister aan aan de hand van het voor
beeld der vrijheidsoorlogen. Er is geen
generaal, die zich zoo groote ver
dienste voor het afschudden van het
Napoleontische juk heeft verworven
als Johann Gottlieb Fichte met zijn
„Reden an die Deutsche Nation".
Ook in dezen oorlog verkeert het
Duitsche volk in de noodzakelijkheid
mannen voort te brengen, die met de
zelfde macht der taal niet alleen tot
het eigen volk maar tot de geheele we
reld kunnen spreken.
Dr, Göbbels overhandigde daarna den
nieuwen president, Rijksminister dr.
Seyss-lnquart, de door den Führcj. on-
öerteekende oorkonde, terwijl hij hem
de Duitsche taal en de met haar ver
band houdende geestelijke en cultu-
reele goederen bijzonder aanbeval en
hem een vruchtbare en gezegende
werkzaamheid toewenschte bij de lei
ding van een der kostbaarste en aan
zienlijkste organisaties van het Duit
sche geestelijke en politieke leven.
Vervolgens hield Rijksminister dr.
Seyss-lnquart een rede.
In zijn intreerede als president heeft
Rijksminister dr. Seyss-lnquart er al
lereerst aan herinnerd, dat de stich
ting van de Deutsche Akademie in 1925
geschiedde in een tijd, die niet alleen
aan alle internationale stroomingen in
Duitschland breede ruimte liet, maar
ook sterke particularistische verschijn
selen duldde, doch voor een nationale
zending weinig begrip had en volksche
gezindheid vaak bespotte, zoo al niet
vervolgde: Desondanks gelukte het m
1926 de Duitsche cursussen voor Dui-
tenlanders ten uitvoer te leggen in
gemeenschap met de universiteitte
München, in 1932 de practische werk
zaamheid op het gebied der propaganda
voor de taal in het buitenland hieraan
toe te voegen en in 1934 het tijdschrift
„Deutseh-Unterricht im Ausland" in
het leven te roepen als heraut voor
een methodisch onderwijs in het
Duitsch.
Het verloop van den oorlog heeft de
sfeer van actie der Akademie belang
rijk uitgebreid in overeenstemming
met een in Noord-, Zuid- en West-
Europa toenemende bereidheid om de
Duitsche taal te leeren. Met de door
den Führer in November 1941 voltrok
ken verleening van de rechten en plich
ten van een publiekrechtelijk ljchaam
verwierf de Deutsche Akademie de er
kenning van den Staat voor haar werk,
dat gewijd is aan de verzorging en
bevordering van de Duitsche taal in
birmen- en buitenland, benevens het
recht om mede te werken aan de be
vordering en verspreiding van Duitsch
cultuurgoed uit verleden en heden.
Haar arbeidsprocedures konden wel in
geen andere Duitsche stad zoo volledig
zijn als juist in Münchc
Verklarende, dat de Deutsche Aka
demie de haar gestelde taak naar beste
vermogen wilde dienen, gaf Rijks
minister dr. Seyss-lnquart een schets
van de taken, doelstellingen en plan
nen van de organisatie. Hij beschreef
de werkzaamheid der beide klassen
„Forsehung und Wissenschaft" en
„Kulturaustausch" met de bij de laat
ste aangesloten afdeelingen voor bui-
tenlandsche lectoraten en het Goethe
Instituut en gaf zoowel een beeld van
de uitgave van litteraire, taalkundige
en cultuurwetensehappelijke werken
als van den arbeid ter bevordering van
het Duitsch als cultuurtaal in het bui
tenland en van den overigen culturee-
len arbeid der lectoren, voor welker
scholing en opleiding in de toekomst
een soort seminarium in het leven zal
worden geroepen.
Bij de vermelding van den thans
ruim tien jaar bestaanden voordraeh-
tendienst der Deutsche Akademie in
het buitenland verklaarde de presi
dent, dat het voor 1944 ter hand geno
men program in het Europeesche bui
tenland het viervoudige omvat van net-
geen in 1940 gegeven werd.
Rijksminister dr. Seyss-lnquart wees
vervolgens op het drukke geestelijke
leven in de in binnen- en buitenland
in het leven geroepen vriendenkringen
der' Akademie, aan welker vermeerde
ring hij zijn bijzondere aandacht zal
schenken.
In zijn verdere uiteenzettingen zeide
Rijksminister dr. Seyss-lnquart o.a.:
„Ook de Deutsche Akademie staat in
het gebeuren van dezen tijd en in de
beslissing van den tweeden wereldoor
log, Tegenwoordig is de verliezer de
17016555
met een premie rflo
gsiyst btl do agwtra.]
Nieuwbouw te Rotterdam. Het groote
blok huizen met de winkelgalerij aan
den Goudschen Singel te Rotterdam
ie thans gereedgekomen
QNF/v. Rhijn/Pax m
vernietigde. In zoo'n geval bestaat er
geen buitenstaander. Dat geldt ook
voor de Duitsche Akademie als een
cultuur-politieke instelling. Dat wij
tegenwoordig juist in on-~ iltureele
waarden getroffen worden, maakt deze
worsteling ook voor de Deutsche Aka
demie tot haar eigen zaak. Niet alleen
de resultaten van de wetenschap er,
het onderzoek, maar ons eigen per
soonlijke beleven heeft ons de ge
meenschap als het oorspronkelijke ele
ment van ons leven geopenbaard.
Door ons gemeenschapsleven te
ordenen volgens de beginselen van
volksche verantwoordelijkheid leiden
wij Europa naar het uitgangpunt en
het doel van zijn wezen. Daarmede
vinden wij tegelijkertijd den grondslig
van onze Europeesche gemeenschap:
aan ieder Europeesch volk is de vrij
heid gegeven naar zijn eigen aard te
leven en aan ieder is de taak gesteid
zijn krachten voor het gemeenschap
pelijke welzijn en de gemeenschappe
lijke veiligheid te gebruiken. In deze
gemeenschap is tegelijk onze vrijheid
gemotiveerd. Wij strijden voor het levc-n
van het Puitsche volk, voor de vrij
heid van den Duitschen en Europee-
schen mensch. Wij, weten dat duizend
jaren der geschiedenis der nenschheid
hun zin zouden verliezen en de belang
rijkste prestaties van den menschelij-
ken geest verdaan zouden zijn, wan
neer met ons het Avondland zou uit-
dooven. Daarom weten wij, dat wij
zullen overwinnen. Wij treden in één
gelid, Bij het Duitsche zwaard ook het
Duitsche woord, opdat de hoogste goe
deren der menschheid behouden zul: en
worden voor de eeuwige toekomst van
ons volk."
BERLIJN, 10 Febr. (DNB). In „Das
Reich" schrijft Rijksminister dr. Göb
bels over den „Slag om Berlijn", zoo
als de Engelsche pers de bijna onaf
gebroken terreuraanvallen op de Duit
sche hoofdstad heeft genoemd.
Volgens zijn eigen bekentenis ligt
het in de bedoeling van den vijand,
aldus dr. Göbbels, door deze ruwe, ge-
meene overvallen de hoofdstad te ver
woesten het oorlogsmoreel harer be
volking murw te maken en daardoor
op het Duitsche thuisfront de beslis
sende overwinning te halen, die den
Anglo-Amerikanen aan het front der
strijdende troepen ontzegd is gebleven
en ook altijd ontzegd zal blijven.
Berlijn strijdt sedert midden Novem
ber een verdedigingsstrijd voor het
geheele Duitsche volk. Het behartigt
daarmede als hoofdstad des Rijks de
zaak van het Rijk op een beslissend
punt en op een beslissend oogenblik
Niet veel Duitsche steden zijn in dezen
oorlog aan dezelfde beproevingen on
derworpen als Berlijn maar het be
hoeft ook voor geen enkele stad de
oogen neer te slaan. Zijn bevolking
heeft zich tegen de vijandelijke lucht-
terreur teweer gesteld met een bravoür,
die de grootste bewondering verdient.
Het zou natuurlijk volkomen onjuist
zijn te betwisten, dat de vijand Ber
lijn door zijn ruwe en gemeene "ter
reur zware wonden heeft toegebracht.
Wij hebben, aldus vervolgt de minister,
er tot dusverre van afgezien, onsbezig
te houden met de triomfantelijke vijan
delijke berichten over den luchtoorlog
tegen Berlijn, die in cynisme nauwe
lijks te overtreffen zijn. Wij zullen
daarvoor tijd genoeg hebben, als wij
weer quitte staan,-- als het Londensehe
gejubel door onverbiddelijke Duitsche
antwoorden aanzienlijk verminderd
zal zijn.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FÜHRER. 10 Febr. (DNB). Het
opperbevel van de weermacht deelt
mede:
Aan het Oostelijke front misluk
ten ook gisteren ten westen van
Nikopol, ten zuiden van Kriwoirog,
in het gebied ten westen van Tsjer-
kassy, ten oosten van Sjasjkof, ten
zuiden van de Berezina, in het ge-
vechtsgebied van Witebsk, ten
noorden van Newel en in het ge
bied tusschen Umenmeer en het
Peipusmeer sterke vijandelijke aan
vallen en hernieuwde doorbraak
pogingen der bolsjewisten in zware
gevechten door den heldhaftigen
tegenstand van onze troepen.
Het aantal der in het gebied van
Sjasjkof op 8 Februari stuk geschoten
vijandelijke pantserwagens en stukken
stormgeschut is van 58 tot 113 gestegen.
Bij levendige plaatselijke ge
vechtsactiviteit in het gebied Po-
lonnojeLoezk sloeg een cavalerie-
formatie in een snellen aanval ver
scheidene vijandelijke compagnieën
uiteen.
Tusschen het Ilmenmeer en^ het
Peipusmeer voerden onze forma
ties in enkele sectoren ter ver
korting van het front overeenkom
stig het bevel distancieeringsbewe-
gingen uit.
Bij de zware afweergevechten ten
zuiden van Leningrad heeft zich een
onder bevel van lftitenant-generaal
Luczny staande divisie luchtafweer van
de luchtmacht bijzonder onderscheiden.
Zij schoot in de periode van 14 Janu?yi
tot 7 Februari 105 vijandelijke vlieg
tuigen neer en vernietigde in drie we
ken tijd 111 Sovjet-pantserwagens.
Aan het Italiaansche front.
In het gebied rondom Aprilia duur
den de zware gevechten den geheelen
dag voort. Het veroverde terrein werd
van Britsche haarden van verzet ge
zuiverd. Een vijandelijke pantseraan-
val op Aprilia werd door eigen artil
lerievuur uiteengeslagen. Hierbij wér
den 17 pantserwagens vernietigd.
Onze luchtmacht viel in den afge-
loopen nacht kwartierruimten der vij
andelijke troepen bij Anzio met suc
ces aan.
Aan het Zuidelijke front zetten Ame-
rikaansche formaties ten noordwesten
van Cassino gesteund door zeer krach
tig artillerievuur, in den loop van den
dag hun doorbraakpogingen voort. Zij
werden in verbitterde gevechten voor
de Duitsche stellingen afgeslagen. Aan
het overige front verliep de dag, met
uitzondering van plaatselijke gevechts
activiteit. kalm
Enkele vijandelijke vliegtuigen wier
pen op 9 Februari en in den afgeloopen
nacht bommen neer op plaatsen in
W est-Duitschland.
In de periode van 1—10 Februari
werden 23 vijandelijke vliegtuigen,
voor het meerendeel viermotorige bom
menwerpers, door vlootstrijdkrachten,
luchtdoelartillerie aan boord van koop
vaardijschepen en luchtdoelartillerie
van de marine neergeschoten.
Duitsche duikbooten brachten in het
noordelijke deel van den Atlantischen
Oceaan en in den Indischen Oceaan
9 schepen met een inhoud van 62.000
brt. tot zinken. Een ander schip werd
getorpedeerd.
Alkmaarsche oplicHtings-affaire.
Twee keer twee jaar geëischt.
Donderdag heeft het Amsterdamsche
Hof de beruchte Alkmaarsche oplich
tingsaffaire eindelijk kunnen beëin
digen. Niet minder dan vier zittingen
bleken noodig, om alles tot klaarheid
te kunnen brengen en het resultaat
van alles is in het kort:
Hoogakker werd veroordeeld tot 2 1/2
jaar gevangenisstraf met aftrek van
het geheele voorarrest, Vroegop werd
veroordeeld tot 3 jaar met aftrek van
het voorarrest en tegen Geelen werd
één keer twee jaar met een jaar af
trek geëischt en één keer twee jaar.
Werden de twee eerstgenoemden ver
oordeeld terzake oplichting, Geelen
werd beschouwd als de man, die de
geheele leiding had en die de beide
oplichtingen heeft uitgelokt.
Over twee weken zal het Hof uit
spraak doen in de beide zaken tegen
Geelen.
De vierde dag begon met het requisitoir
van den proc.-generaal mr. Versteeg, die
het gebeurde beschreef als een filmver
haal. In de eerste acte waren Hoogakker
en Geelen de hoofdfiguren, in de tweede
en laatste acte Vroegop en Geelen.
Deze figuren schetste spr. nader. Hoog
akker was het verwarde type, was een
kletskous. Vroegop was de weifelende,
slappe figuur en Geelen de rustige man
met een scherp intellect, die precies wist
wat hij zeggen en wat hij niet zeggen
moest, die zoo lang mogelijk achter de
schermen bleef en die tèn slotte tijdens
de rechtzitting zich een meester toonde
in het retireeren, toen Vroegop onver
wachts een bekentenis aflegde.
De heele geschiedenis nog eens in het
kort nagaande, wees spr. er op, dat Hoog
akker weliswaar bij Sch. is geweest, maar
dat Geelen hem wegwijs heeft gemaakt
en dat Geelen ten slotte de eerste dui
zend gulden met Hoogakker heeft ge
deeld.
Deze som moet voor Geelen een teleur
stelling geweest zijn en toen hem bleek,
dat Hoogakker niet de juiste man .was
om den Haarlemschen jood voor een nog
grooter bedrag af te zetten, werd Hoog
akker handig op zij geschoven en Vroeg
op in zijn plaats gesteld. Daarmee be
gon dan de tweede acte.
Het spel werd echter precies zoo ge
speeld als in de eerste acte. Nu trok
Vroegop naar Haarlem, deed wat Geelen
hem vertelde en zorgde voor de tweede
som, zijnde 8000 gulden. Alleen, toen die
8000 gulden in veiligheid gebracht moes
ten worden, was Geelen er bij en volgde
de gecamoufleerde arrestatie.
Daarna zakte het scherm.
Vervolgens schetste spr. de houding van
verdachte- tijdens-* de- verhoorem en- bet
proces: hoe hij Hoogakker eerst een fan
tast noemde, daarna een groote dwaas,
die een al te doorzichtig en al te dol ver
haal grif geloofde, zelf alles ontkende en
toen Vroegop met zijn bekentenis kwam,
handig retireerde en deze verklaring gaf:
ja, ik ben in Haarlem geweest, maar
slechts om Vroegop te helpen.
Spr. vroeg ten slotte vernietiging van
het vonnis der Alkmaarsche rechtbank en
eischte tegen den verdachte Geelen in de
zaak Geelen-Hoogakker terzake uitlok
king tot oplichting twee jaar gevangenis
straf met aftrek van een jaar preventief
en in de zaak Geelen-Vroegop terzake
uitlokking tot oplichting twee jaar ge
vangenisstraf.
Mr. dr. Buiskool, verdediger, begon er
op te wijzen, dat de Alkmaarsche recht
bank Geelen in de eerste zaak had ver
oordeeld wegens medeplichtigheid, terwijl
hij in de tweede zaak was vrijgesproken.
Thans hoorde hij den Proc.-Gen. twee
keer een vrijheidsstraf eischen terzake
uitlokking tot oplichting.
Spr. begon uitvoerig na te gaan, of
hier werkelijk van uitlokking sprake kon
zijn en meende, dat hiervan geen sprake
is, omdat het plan, om een jood op te
lichten, reeds bestond, voordat Geelen
in de zaak betrokken werd en dat zelfs
de Haarlemsche jood Sch. reeds bewerkt
was, voordat Geelen een rol begon te
spelen. Bovendien maakte spr. bezwaar
tegen twee gesplitste zaken, omdat men
hier toch eigenlijk met één geschiedenis
te doen heeft, met één zaak en dat dus
ook slechts één veroordeeling kan volgen.
Nader op de affaire zelf Ingaande, meen
de spr., dat niet Geelen, doch Hoogakker
alles in scène heeft gezet en dat Hoog
akker Geelen misbruikt heeft, om zich
zelf te dekken. Spr. verzocht het Hof niet
al te veel waarde te hechten aan de
verklaringen, door de fam. Hoogakker af
gelegd en wees er nog op, dat Geelen
een 15-jarigen staat van dienst heeft als
marinier en nooit in al dien tijd gestraft
is geworden. Hij heeft wat oppervlakkig
gehandeld, is eigenlijk zonder goed na te
denken, met de anderen mee gaan doen,
doch heeft geen enkel financieel voordeel
willen genieten. Mocht het Hof tot een
veroordeeling komen, dan verzocht spr.
een belangrijk lagere straf, dan thans
werd geëischt.
Verdachte Geelen, ten slotte het laatste
woord verkrijgende, beweerde nog eens,
dat hij nooit gedaan heeft waarvan hij
thans beschuldigd wordt en dat de heele
zaak heel anders is gegaan, dan door den
Proc.-Generaal is geschetst. Hij vroeg ten
slotte het Hof clementie.
12 Februari.
Zon op 8.05,. o. 17.45/ Maan* 9.56/ op 91.10.
Thans reageert de Duitsche lucht
macht door langzaam in Jtracht toe
nemende massieve tegenacties, maar
die kunnen slechts beschouwd wor
den als een voorspel tot hetgeen
nog verwacht kan worden. Wij
kunnen in ieder geval met voldoe
ning constateeren, dat de Duitsche
hoofdstad onder den druk der vij
andelijke aanvallen ongebroken is
gebleven. De Britsche hoofdstad zal
gelegenheid hebben, op haar beurt
hetzelfde te bewijzen.
Ten aanzien van den vermoedelijken
afloop van den z.g. „Slag om Berlijn"
kunnen wij "het geheele Duitsche volk
gerust stellen, aldus vervolgt de
minister. De hoofdstad zal waarschijn
lijk nieuwe slagen ontvangen, zij za!
nog meer wonden en litteekens krij
gen, haar burgers zullen zich op nog
primitiever wijze moeten leeren be
helpen. Maar daarom gaat Berlijn nog
niet onder. Het hart van deze stad heeft
nog nooit zoo vurig geslagen als na de
zware bombardementsnachten, als de
Berlijners zich om zoo te zeggen, het
bloed uit de oogen wisschen en met
verbeten trots aan het werk gaart.
Het is ongetwijfeld het doel der
Anglo-Amerikaansche oorlogvoering,
groote deelen van het Duitsche volk
door de luchtterreur te proletariseeren
en daardoor rijp te maken voor haar
leugenachtige en huichelachtige onder-
mijningspropaganda. Het is bijna een
bloedige ironie, dat de vijand ondenk
bare hoeveelheden brisant- en brand
bommen op de dichtbevolkte woonwij
ken van onze groote steden laat rege
nen en die vergezeld doet gaan van
dikke pakken schijnheilige vlugschrif-
ten. waarschijnlijk in de meening, dat
onze mannen en vrouwen, die door deze
laffe en volkomen onsoldateske strijd
wijze alles verliezen, bij het schijn-.el
van hun brandende huizen en wellicht
bij de lijken van hun onschuldige kin
deren neerzitten om zich te wijden aan
de lectuur van deze nietswaardige pam
fletten en juist van de aan lager wal
geraakte Britsche plutocratie te leeren.
wat zij van den oorlog moeten denken.
Onze vrouwen mogen weenen. als zij
haar moeizaam verworven bezit in
vlammen zien opgaan, in onze man
nen moge een brandende haat opstij
gen tegen de laffe aanstichters van dit
ongeluk, maar niemand van hen denkt
er ook maar een seconde aan zich voor
deze duivelsche terreur te buigen. Wij
zijn er vast van overtuigd, dat er een
gerechtigheid in de geschiedenis^ is.
Het ruwe cynisme, waarvan de vijand
blijk geeft, verbonden met de walge
lijke huichelarij, die als camouflage
dient, kan voor God en de menschen
m'et ongestraft blijven. Niet alleen ge-
looven wij daaraan, maar wij voe-en
QI2S- door het lot geroepen, deze straf
der geschiedenis binnen niet al te lan
gen tijd voor een groot deel te vol
trekken. Onder vergelding verstaan
wij niet een spontane reactie, die zon
der organisatie, als het ware in den
roes van den haat plaats grijpt. Wij
werken met brandend hart. maar ook
met koel verstand vooral op dit ge
bied. Wij zullen op de triomf orgiën
van den vijand terugkomen, als wij
iets van belang daarover hebben te
zeggen. Ook liet wapen der hoofdstad
draagt thans den lauwerkrans van sol-
datenroem, die nooit zal verwelken
Waar in deze weken muren vallen en
huizen instorten, zal eens het nieuwe
Berlijn uit de puinhoopen oprijzen en
iedere steen zal getuigenis afleggen
van den heldenmoed van een stad, die
in weerwil van de zwaarste slagen
ongebroken bleef en nooit wankelde.
AFSCHEID.
Het Gulden Vlies
DiNc Coster heeft destijds ongeveer
eens geschreven, dat de vader of moe
der, die het eigen leven volkomen weg
cijfert en alle hoop in zijn of haar kind
stelt, zich voortleven laat naar de
vreugdelooze horizonnen. Hetzelfde
heeft de Italiaansche schrijver Cantini
met zijn „Afscheid" tot uitdrukking
willen brengen.
Uit technisch, psychologisch en lite -
r'air oogpunt bekeken, is dit „Afscheid
een zeer behoorlijk stuk. Het is boeiend
geschreven, bevat tal van fraaie en
zelfs prachtige dialogen en op de ziel
kundige ontwikkeling, zooaLs de schrij
ver ons deze schetst in de hoofdpersoon
Daria, valt niets af te dingen. Met de
opsomming dezer goede eigenschappen
wordt inmiddels niet beweerd, dat de
Italiaan een meesterwerk geschapen
heeft. Daarvoor mist het te veel aan
oorspronkelijkheid. Want het jonge
meisje, dat zich verzet tegen het twee
de huwelijk van haar moeder en dit
verzet een schijn van redelijkheid
geeft, is in vele variaties in alle litera
turen der wereld te vinden. Maar aan
den anderen kant: het menschelijk hart
klopt ook reeds van de paradijsdagen
af en tóch ontdekt men er eiken dag en
elk uur weer nieuwe verrasingen in
Een slaaf van de traditie is Cantini in
elk geval niet. Want zelfs in zijn steen-
oude gegeven heeft hij iets van zich
zelf, iets van eigen vinding gelegd.
Daria neemt niet één, doch tweemaal
afscheid. Het eerst wanneer zij terwihe
van haar kind den man, dien zij lief
heeft, van zich laat heengaan. Dit af
scheid is een ijdel afscheicj; een af
scheid zonder doel; een afstand doen
van een geluk, om een onwerkelijke
luchtspiegeling te dienen. Want het is
één der ijzeren wetten van de Natuur
dat de ouders hun kinderen slechts
kort bezitten; spoediger dan men denkt
wil de jongere zijn eigen leven gaan
leven; spoediger dan men verwacht
eischen de jongeren hun eigen levens
geluk en jagen dat na, en als het moet
genadeloos en verbeten. En dan vragen
zij zich waarlijk niet af of zij den vader
of de moeder, die zich eenmaal voor
hen opofferde, in eenzaamheid achter
laten. Daarom heeft elk mensch het
recht- het geluk te grijpen en mis
schien wel de plicht zelfs. Daria's eer
ste afscheid van het geluk is daarom
een dwaling geweest. Maar groot-men-
schelijk daarentegen is haar afsche'd
in het derde bedrijf, wanneer zij
met de woestijn der eenzaamheid vóór
zich den man, dien zij liefheeft, op
nieuw afwijst, omdat zij niet bereid is
haar geluk te bouwen op het leed van
een an'der.- Het diep tragisehe ln dit
stuk ligt vooral in de -laatste oogen-
blikken, wanneer, als een openbaring
der verschrikking, het besef over deze
Daria komt, dat zij tevergeefs heeft
geofferd, dat zij tevergeefs heeft ge
leden voor zoover een mensch dan
te vergeefs lijden kan en dat het lot
het vreeselijkste spel met haar bedre
ven heeft, dat te bedrijven is. Het
doek valt' in de slotscène over een gron-
delooze eenzaamheid, en ik persoonlijk
geloof, dat zulk een eenzaamheid niet
slechts een product v.an den kunste
naar, maar ook van het werkelijke
leven kan zijn.
Annie van Ees heeft met haar m i.
prachtige donkere stem ik weet ove
rigens, dat de meeningen hieromtreoC
verschillen de moeilijke rol van
Daria uitgebeeld. Ik kan niet anders
zeggen dan dat ik haar vertolking alr-
een feilloos geslepen diamant vond,
waarvan elke facet de juiste grootte
en de juiste hoeveelheid glans verwierf
Met groote vlotheid en toch met aan
grijpende diepte liet zij deze teedere.
gemartelde en vereenzaamde vrouwe-
ziel voor ons leven. Mies Hagens was
de dochter. Zij speelde de eerste be
drijven met de ongekunsteldheid en de
gekunsteldheid van de bakvisch hoe
wel zij soms voor haar jaren wat al te
kinderlijk deed; in het slotbedrijf was
zij echter volkomen de jonge vrouw,
die in grenzenlóoze hardvochtigheid al
leen aan haar eigen verlangens denkt
.John Gobau gaf den artist Conrad ge
stalte; hij deed het sober, zonder ook
maar in het minst te streven naar de
allures van een Don Juan. Hij was op
en top de man van de wereld, door er
varing en teleurstelling wijzer gewor
den.
Het publiek, dat in zeer grooten ge
tale opgekomen was, betoonde een ge
matigde waardeering.
H. P. VAN DEN AARDWEG.
DOODELIJK ONGEVAL.
Vanmorgen om 7 uur heeft er op het
derde perron van het stationsetablisse
ment te Alkmaar een doodelijk ongeval
plaats gehad. De 56-jarige timmerman
C S., wonende Tuinstraat alhier,
trachtte op de reeds in beweging ge
stelde tgam te springen. Hij kwam te
vallen en geraakte bekneld tusschen de
tram en het perron. De man was op
slag dood.
WASCHGOED GESTOLEN.
Gisteravond is er uit achtertuintjes
van perceelen aan de Trompstraat en
de Uitenboschstraat waschgoed ont
vreemd.
AANRIJDING.
Gistermiddag had er op den hoek van
den Geestersingel en de Spoorstraat
een aanrijding plaats tusschen het mo
torrijwiel van Dr. L. en een auto met
aanhangwagen. De motor werd danig
beschadigd, doch persoonlijke ongeluk
ken hadden gelukkig niet plaats. De
auto, die aanvankelijk stopte, reed
spoedig door, doch het nummer er van
is bekend.
DIEFSTAL.
Uit een stalhuis aan den Achterweg
werd gister een gedeelte van een Old
Finish ledikant ontvreemd.
CONCERTGEBOUWTRIO TREEDT OP
Wij vernemen, dat de H.O.V.-uitvoe-
ring op a.s. Zaterdagmiddag met het
Ned. Kamerkoor in „De Harmonie"
wegens ziekte van drie sopranen niet
kan doorgaan. In de plaats hiervan
wordt thans het optreden aangekondigd
van het Concertgeboüwtrio Fred Her
mann (viool), Henk van Wezel (cello)
en Gerard Hengeveld (piano).
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Rudolf F., z. v. C. J. Ko
men en G. Braak. Klazina P. A„ d. v.
J Louter en P. Vrouwe. Josephus C.
M., z. v. J. G. H. Kootker en M. J. Thoo-
mes. jacobus G., z. v. N. M. Beemster
en A. M. oudhoff. Lammert W. M„
z. v. M. H. Bolhuis en A. C. Brakenhoff
Ondertrouwd Johan M. Veenstra
en Marijtje Nierop. Rintje Kuut en Jo
hanna F. Meelis. Gljsbert van Laar en
Tjaltje A. de Boer. Teunis Boelens en
Geertruida M. Zervas. Matthijs L. Bon-
zet en Marie Buis. Henri van der
Schilden en Johanna C. Meulenbelt.
Anselmus N. de Lorijn en Dirkje G. van
Wieringen.
Getrouwd: Willem Bakker en Ca-
tharina Smit. Everardus J. van den
Aakster en Catharina Schuijt. Arie
Tromp en Barendje C. Jansen. Jo
hann H. D. Nordemann en Megchelina
Mulder.
Vroeger Justus van Maurik heeft
het er in één van zijn onvolprezen
schetsen eens geestig over gehad
kende men het beroep van dringer.
Dat was een pootig heerschap, die
vóórdat hij zijn arbeid aanving even
in zijn handen spuwde en vervolgens
tegen het honorarium van een paar
halvestuivers voor zijn opdracht
gever of -geefster bij het schouw
burgloket met een ietsje geweld
ruim baan maakte. Bij zulk een
vuist-, hand- en voetgevecht vielen
dan wel eens rake klappen.
Wij zijn inmiddels beschaafder
geworden en zeggen wat wij te
zeggen hebben liever met bommen;
vandaar dat het ambacht van
dringer zoetjesaan uit de mode
geraakt is.
Maar bij Mooij in het. Gulden
Vlies begint de dringer weer een
behoorlijke kans te maken. Na af
loop der eigenlijke voorstelling is
er in de nauwe vestiaire, waar de
hoeden, jassen en mantels han
gen, altijd nog een tweede voor
stelling, waarin als heeren ver
momde mannen en als dames ge
camoufleerde vrouwen elkaar hoogst
energiek te lijf gaan. Men beweert
hier en daar zelfs, dat bij zoo'n ge
legenheid al eens gewonden geval
len zijn.
Over deze vertooning, waarin de
hebzucht en egoïsme naar de op
pervlakte drijven, verschijnt ech
ter nooit een recensie in de krant.
Wat jammer is. Ik zal er toch met
onze tooneelcritici eens over
spreken. OVIDIUS.
V.J
GEZINSVERPLEGING.
De Zusters verpleegden in de maand
Januari 129 patiënten en legden 1279
bezoeken af. waarvan 410 betaalde be
zoeken, 845 bezoeken voor 't A.Z.A. en
24 gratis bezoeken. Er werd acht maal
de laatste hulp verleend bij 't afleggen
en eenmaal geholpen bij transport. De
wijkverpleegster verpleegde 27 patiën
ten, legde 307 bezoeken af en heeft
negen maal den dokter geassisteerd.
predikbeurten voor zondag a.s.
Kapelkerk, 9 uur, ds. Kleyne; 10.30 u.,
ds. Klein Wassink; 3.30 u., ds. Tuinstra.
- Rem. geref. gem., 10.30 uur, ds. Rap-
pold (dienst met gemeente en jeugd)
Luth. kerk (Oudegr.), 10.30 uur, ds. dr.
Mönnich van Maastricht. Dooopsgez.
kerk, 10.30 uur, ds. Kuiper. Jeugddag
(extra coll. voor het jeugdwerk). Herst.
Ap. Gem., Toussaintstr., 9.30 en 4 uur,
dienst. Ned. Chr. Gem.schapsb. in W.
en B., Woensdagavond 7.30 uur, de heer
Van Oostveen „De openbaring van Jo
hannes"; Zaterdag 4.30 uur, bidstond
Oudegracht 208. Vrije ev. geref. gem.,
Doelenstr. 3, 10 uur, ds. Ruys. Ond.:
Druiven en Most; 4.45 uur, ds. Ruys. On
derwerp: De Maaltijd der Liefde. Voorbe
reiding Woensdag 2.30 uur, -St. Jacobs-
str. 22.
BERGEN, 3 uur, ds. Klein Wassink.
Geref. kerk, 10 en 3.30 uur, ds. Van Min
nen. Maranatha, 10.30 uur, de heer
Graafstal van Amsterdam.
HEILOO, 10 uur (Egm. dienst), ds.
Roobol; 3 uur, jeugddag, ds. Bloemhof f,
onderwerp: „Christus de Heer" (zang
mej. Heijnis). Evang. aan de Kerklaan,
10.30 uur, ds. Kleyne van Alkmaar. In
het Witte Kerkje, oud-kath. kerk, 8 uur
v.m. Heilige Dienst.
Simon van der Stok t. - Alhier is op
60-jarigen leeftijd overleden de heer
iSimon van der Stok, in leven directeur
►van de indertijd door zijn vader, toen
malig burgemeester van Nieuwe Nie
dorp, opgerichte bank Van der Stok,
Kaan Co. Deze werd later omgezet
lin de Noordhollandsche Bank, welke
het hoofdkantoor had te Nieuwe Nie
dorp en bijkantoren te Alkmaar en
Hoorn. Tengevolge van zeer bijzondere
omstandigheden is later besloten tot
liquidatie van de Noordhollandsche
Bank, waarna de heer Van der Stok
zich in zijn dorp is gaan wijden aan de
fruitteelt en tuinderij.
De verassching van het stoffelijk
overschot vindt a.s. Dinsdag te 12.15
uur op Westerveld plaats.
Langdurige vrijheidsstraffen
voor de bende.
Ongeveer een jaar geleden heeft zich
in den Beemster een geval van zwarten
handel afgespeeld, dat wel buitengewoon
ernstig genoemd moet worden. Niet al
leen, dat een 20 H.L. vale erwten in
den zwarten handel verkocht moesten
worden, maar bovendien hebben de hee
ren zwarte handelaren niet geschroomd,
om den/ eigenaar op te lichten.
Wat toch was geschied?
Een boer in den Beemster, genaamd P.
Huiberts, had een flinke partij vale erw
ten te koop en hij kreeg op zekeren dag
contact met zijn plaatsgenoot J. v. d.
Wal, die meende „wel een gaatje te we
ten" voor deze erwten. Van der Wal
ging naar Purmerend, ontmoette ln een
café aldaar eenige collega's en al gauw
was de heele zaak bekeken. De heeren
zouden de heele partij koopen en in Am
sterdam aan de markt brcngen.
Tot zoover dus een zeer normale zwarte
handelsaffaire.
Maar een der heeren, zekere j. Voet
uit Purmerend, had voor zijn vrienden
nog een speciale verrassing! Ze moesten
de erwten namelijk wel koopen, maar 't
transport moest geschieden voor rekening
van den verkooper en men moest zorgen,
dat de eigenaar niet met de vrachtauto,
op welke de erwten vervoerd zouden
worden, mee ging. Veel beter was, om
met hem af te spreken, dat men elkaar
in een café te Amsterdam zou ontmoeten,
waar dan de verrekening~Zou plaats vin
den.
Maar.... zei Voet er stiekum bij, zoo
ver moet het niet komen. We laten de
erwten zoogenaamd in beslag nemen en
betalen dus niets! En die boer durft tocb
geen aangifte te doen, want hij zou zich
dan zelf in de vingers snijden!
De andere heeren hadden wel ooren
naar dit voorstel en het plan-Voet werd
zeer nauwkeurig uitgevoerd.
De vrachtauto met erwten kwam inder
daad in Amsterdam aan, werd echter on
middellijk doorgezonden naar Aalsmeer
en de boer kreeg na lang wachten in het
afgesproken café bezoek van de koopers.
En deze vertelden hem het drama van
de aanhouding en in beslagname van de
heele partij. Als bewijs toonde men hem
een officieel papier, waarop de inbeslag
name genoteerd
Economische Rechter, Alkmaar.
Een strop dus voor Huiberts, die echter
lont rook en zooveel moed had, dat hij
toch aangifte deed bij de politie. En
toen deze de zaak onderzocht, bleek o.a.,
dat het bewijs »van in beslagname ver-
valscht was door Voet en dat inderdaad
de erwten netjes verder waren getrans
porteerd, terwijl de vier koopers de
verkoopsom eerlijk hadden verdeeld on
der elkaar.
Een paar weken geleden zou de Alk
maarsche economische rechter de heele
zaak berechten, maar de meeste ver
dachten waren toen niet vrschenen, zoo
dat toen slechts twee der verdachten kon
den worden veroordeeld, t.w. Van Kuyk
en Bart. Deze twee kregen toen elk een
jaar gevangenisstraf. Of deze zware straf
fen wellicht de anderen hadden afge-
schrift, weten we niet, maar toch was
het merkwaardig, dat thans, nu de zaak
voor de tweede maal voor het gerecht
kwam, Huiberts en Duyn (een der koo
pers) niet waren verschenen. De rij der
verdachten werd dus geopend door v. d.
Wal, die het 'contact tusschen Huiberts
en de zwarte heeren tot stand had ge
bracht en die bovendien tegen het voor
stel van Voet, om Huiberts op te lichten,
ook geen enkel bezwaar had gemaakt.
Van den Wal werd flink aan den tand
gevoeld en hoorde 15 maanden tegen zich
eischen. Mr. de Groot vroeg clementie,
omdat de oplichting geheel van Voet ls
uitgegaan en mr. Meijer veroordeelde v.
d. Wal tot l"jaar gevangenisstraf met
last tot directe gevangenneming.
J. Voet meende zich te kunnen red
den door alles te ontkennen, wat ook
maar eventjes op oplichting leek, hoorde
1 jaar en 9 maanden tegen zich eischen
en ofschoon mr. Lieuwen clementie pleit
te en eenzelfde straf vroeg als voor de
andere verdachten, kon mr. Meijer hier
geen enkele verzachtende omstandigheid
vinden en veroordeelde Voet tot 1 jaar en
6 maanden, met last tot directe gevan
genneming.
Ch. Koedijk, die mede ln het complot
zat, beweerde niets te hebben geweten
van de oplichting, zelfs niet van het
smokkelen van erwten! De mogelijkheid
was er, dat Koedijk niets wist, omdat
deze verdachte zeer doof is en ook v. d.
Wal meende, dat Koedijk inderdaad van
het gebeurde eigenlijk niets wist. De zaak
tegen dezen verdachte werd daarom aan
gehouden, evenals die tegen den chauf
feur Van Dam, die niet verschenen was.
i