bod.
DAGBLAD VOOR
!CK
Heldenherdenkdag op den Grebbeberg.
Verbitterde strijd in den Zuidelijken sector.
Uithoudingsvermogen is de hoofdzaak.
ilFTAL-
EIDSGH ELFTAL
HON"
Is SNEL
1. ol vr.)
Rijkscommissaris en
Mussert aanwezig.
Verduister van 18.45-6.45 u.
Cherson na vernieling van belangrijke
installaties ontruimd.
Rijksminister Pr. Göbbels spreekt:
Churchill in een dwangpositie.
Drie zwaartepunten.
Luchtslag boven Zd.-Engeland.
Brandstoffendistributie
seizoen 1944-1945.
Ned. Volksdienst schenkt
half milSioen.
STAD EN OMGEVING.
Jubileum op de krant.
Oud-Alkmaar.
Het verstand is goed.
Al
)E GRAND,
laarthouders
tjen toegang.
pndëj te beseffen#
zichzelf .en
anderen treffen.
INGEN
V.IBUTIEDIENST.
nieuwe
ikaarten.
Id en dan ook, nog
een nieuwe dis-
alegvel worden in
ji deze in ontvangst
|Ridderstraat op de
- met de letter V
fart a.s. en wel op
9—10 UUÏ.
Ilugt 10—11 uur.
11—12 uur.
If- 2 uur.
2— 3 uur.
34 uur.
J ztfn van een op-
leze medenemen.
C-tabletten.
Maart a.m. 8 April
- distributiekantoor
likt vitamine C-ta-
|an aanstaande en
aanmerking:
|rs, die in het tijd
en 8 April vier
Lnger zijn, hetgeen
bij den distributie
land doktersattest;
wie een kind ge-
lecember .1943 en 8
Ivan de distributie-
geborene.
Adema, Alkmaar,
politiek redac-
A'dam (HAMA),
broersen te Hoorn,
kunst, letteren
■p. van den Aard-
rt J. Werkman te
D. A.^ Klomp te
|lv.-rubriek W Ra-
Zaan; voor de
ps. Alkmaar.
IAARLEM.
3 uur
2de rang
het Con-
tel 11532.
»f, 2451
11.30 uur.
SOLISTEN.
I Humor
lonierencier
liythme en
v.a. Don-
-1 uur.
ereeniging
I
R. Vóórhaar.
MAART van
LG 26 MAART
psen.
BESTUUR.
120, Alkmaar,
worden een.
lorden gaarne
Geen ruiladv.
Lg.a.n. 8 bassen
kist f 70. Gong-
tkenoord 38.
frlamp f 10, 1
2 konijnenhok-
lignalda, K. v. 't
jskamerlampen
fanteltje, oude
f 35. J. de Ro-
|erstraat 31.
psk.kroon (glas)
nes veiourshoed.
Iwiellamp compl.
1 Mevr. Sostman,
115. G. de Beurs,
14.
1. beenkappen
Hoornscheweg
fel te koop aan-
Poestkoke, Lelie-
tAAGD.
Jkleed, 1 p. d.-
§39 3/4 hak. v.d.
Ischstraat 10
Tüefst leer. Boon,
ihandsch wintfer-
v. d. Woude-
1.2 lepels en een
b beddensloop.
ïdslaan, Schoórl.
Hen staat zijnde
Aftel, aanbieding
ÏKennemerstraat-
Tesselschadestr.
tn/of 1 keuken-
Gier. Doustr. 40,
_nen 1. h. of 3/4
JMevr. Smit, Ka-
|oedijk.
bok. D. Voer-
|t?. 45.
hen staat zijnde
Lingeman, le
l°'
litels. Meyering,
l-Pancras.
I met of zonder
|ortel, Westerstr.
Boots, Popel-
Jeösport- of wan-
|t. 39. A. Zweed,
«Bergen.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C9.
Bureau Alkmaarsche editie:
Voordam C9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3^20 - Bed. 3330.
Giro 187294.
WOENSDAG 15 MAART 1944,
ALKMAARSCHB-BD1T1B.
NOORD-HOLLAND
146e laargang, No. 63, A pagina's.
Prijs der gewone advertenties in deze
editie min. 1.40, elke m.m. meer
ƒ0.10. ^Tarieven voor de gebeele op
lage op aanvraag. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar 2.10,
voor het geheele Rijk 2.63. Losse
nummers 5 cent.
RHENEN, 14 Maart.
De' Grebbeberg b$ Rhenen, waar
in Mei 1940 Duitsehe en Nederland-
scbe soldaten tegenover elkaar
stonden en later een gemeenschap
pelijke rustplaats hebben gevonden,
was ook dit jaar weer het centrale
punt van de Heldenherdenking in
Nederland.
Zondagmorgen Is hun een militair
«eresaluut gebracht tijdens een
korte plechtigheid, welke o.a. werd
bijgewoond door den Rflkscommls-
sarls en door Mussert.
Onder de nog kale takkert der boo-
men, welke ln den zomer aan deze plek
zulk een koele rust verzekeren, ston
den ter weerszijden van het hpofdpad
■rond de Dultsche oorlogsvlag de eei'e-
.formaties opgesteld. Het waren een
eerecompagnie 'van een SS-standarte
met muziekcorps, een leidersgroep
yan de*N. S. D. A. P., een deputatie
yan de N. S B, een groep V/, A. en een
yan den Nationalen Jeugdstorm. Op
den rechtervleugel hadden verder offi
cieren van de marine, luchtmacht en
'leger, benevens de voorman der Ger-
maansche SS ln Nederland, Eeldmeyer,
de commandant der W.A., Zondervan
en de Gemachtigde van den Leider
■voor Financiën Van Bilderbeek, een
plaats ingenomen.
Voor het centrale kruis was een
spreekgestoelte opgericht, dat geflan
keerd werd door hakenkruisvlaggen,
de vlag der SS en dié der N.S.B., daar
achter stond een eerewacht opgesteld.
Nadat een SS-Gruppenführer en
luitenant-geAeraal der Waffen-SS de
gelederen had geïnspecteerd, arriveer
den om hplf elf de Rijkscommissaris en
Mussert met hun gevolg, waarop een
muziekcorps de plechtigheid met treur
muziek inleidde. .Vervolgens sprak de
SS-GruppenfOhrer "en lultenant-gene-j
raai der Waffen-SS de herdenkingsre
de uit.
Hij wees erop, dat de Duitsehe sol
daten niet uitgetrokken zijn om de
militaire macht van het huidige
Duitschland te demonstreeren, maar
tot een heilige verdediging der nat.-
soclalistische révolutie, waartoe pluto
craten en bolsjewisten hen hebben
gedwongen.
Een historische botsing.
Wij beleven een historische bot
sing ln wereldbeschouwend op
zicht. Een geweldige worsteling,
aan het eind waarvan slechts de
totale overwinning of de volkomen
nederlaag en vernietiging staan.
De Duitsehe soldaat strijdt daarin,
om het leven en de toekomst van
zijn volk voor immer te behouden.
Geen volk is zoo doordrongen van de
noodzaak van dit alles en zoo vastbe
sloten als het volk van Adolf Hitler.
Nog nooit heeft een volk zich zoo ge
voeld als het strijdende Duitschland
thans. Trotsch is het zich bewust van
zijn verplichtingen als strijdende, par
tij, bereid alle offers te brengen, die
noodig zijn op een weg. die volgens
den zin van dit historisch en revolu-
tionnair gebeuren slechts zal mogen
leiden tot de triomphantelijke over
winning. Spreker hield den mannen
vervólgens voor oogen, dat de beste
Duitsehers hen zijn voorgegaan in den
strijd voor het recht van hun volk en
dat volk en front aangetreden staan in
bereidheid tot eensgezinden inzet en tot
het offer.
Hier op den Grebbeberg rusten dap
pere kameraden naast Nederlanders.
Eens stonden zij als tegenstanders te
genover elkaar. Dit feit moet men aan
vaarden als een op een weg vol of
fers, die het Germaansche ras heeft te
gaan om tot de uiteindelijke overwin
ning te geraken.
Nadat spreker, woorden van Adolf
Hitler aanhalend, de cvertuiging had
uitgesproken, dat het ijzeren front van
den grauwen staalhelm een symbool
der onsterfelijkheid zal zijn, herdacht'
hij de hier gevallenen en zette, het mu
ziekcorps.' terwijl de geweren gepre
senteerd werden, het lied in van den
Trouwen Kameraad.
Kransen gelegd.
vervoigens legden de Rijkscommis
saris en Mussert de kransen neer,
waarna de plechtigheid met een betui
ging van 'onwankelbaren trouw en ge
hoorzaamheid aan den Führer en het
spelen der volksliederen werd beslo
ten.
Er waren o.a. kransen van den
Reiehsführer-SS Himmler, den Rijks
commissaris, Mussert, den Höheren SS-
und Polizeifiiber SS-Obergruppenführer
und General der Polizei Rauter, den
Beauftragte van den Rijkscommissaris,
partij en weermhcht.
AtUnttkwaR. Een gevechtsgroep
marcheert uit haar onderkomen naar
het steunpunt
P",Nicher!e/PBZ/R/P m
16 Ma^rt: Zon op 6.53, onder 18.46 u
Maan op0*43, onder 9.57 n.
Duitsehe gëvechtsvliegtuigej vielen
met goed gevolg doelen aan de ku^t
va'n Zuid-Engeland aan.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 14 Maart (DNB). Het op
perbevel der weermacht deelt mede:
In den Zuidelijken sector van het
Oostelijke front, waar zich Dij on
begaanbare wegen en een door en
door modderig terrein een verbijs
terde worsteling afspeelt, waarbij
aan beide zijden nieuwe formaties
in den strijd worden geworpen, on
derscheiden zich onze troepen te
genover de overmachtige vijande
lijke strijdkrachten steeds weer door
voorbeeldige standvastigheid en
ongeschokten aanvalsgeest. Zoo
muntten de laatste dagen de pant-
sergrenadierdivisië Gross-Deutsch-
land onder bevel van luitenant-ge
neraal Von Manteuffel en de troe
pen van het 59ste legercorps onder
bevel van luitenant-generaal Fried-
rich Wilhelm Sch,ulz bijzonder uit.
In het kader 'van een voorgeno
men distancieeringsbeweging werd
de stad Cherson na vernieling van
alle voor den oorlog belangrijk^ in-
stallaties-ontruimd.
- In het gebied ten Zuiden^»van Staro-
Konstantinof en ten Oosten van Tar^
nopol hadden eigen tegenaanvallen
succes.
Aan de rest van het Oostelijke front
ondernamen de bolsjewisten alleen nog
in het gebied ten Noordwesten" van
Newel vrij hevige maar vergeefsche
aanvallen. In de gevechten van de
laatste weken heeft zich hier de' Ne-
dersaksisch-Sleeswijk-Holsteinschè 170e
tdivisie infanterie met daarbij gedeta
cheerde formaties onder bevel van ko
lonel Hass bijzonder onderscheiden»
In Italië.
In Italië kwam het ook gisteren niet
tot gevechtshandelingen van beteekê-
nis% Duitsehe^ jagers en luchtdoelge
schut schoten boven het landingshoofd
van Nettuno 7 vijandelijke vliegtuigen
neer.
In de Middellandsche Zee werd een
vijandelijke duikboot door duikbootja-
gers vernield.
In den afgeloopen nacht hebben
Britsche stoorvliegtuigen bommen op
West-Duitschland laten vallen.
SALZBURG, 14 Maart (DNB). - Rijks
minister dr. Göbbels heeft gisteren
middag alhier op plechtige wijze het
feit herdacht, dat zes jaar geleden de
Alpen- en Donaugouwen weer bij het
Rijk werden aangeslóte%
In zijn rede* herinnerde dr. Göbbels
o.a. aan de bevrijding voor zes jaar van
de Oostmark door den Führer en wees
er op, dat de bond, die in den huidi-
gen oorlog bezegeld is met het bloed
van Oqstmarksche zonen, voor alle tij
den onscheidbaar is.
De oorlog snelt in zijn vijfde jaar
met reuzenschreden zijn dramatisch
hoogtepunt tegemoet. Vlak voor- de be
slissing trachten de vijandelijke mo
gendheden nog neutrale of verbonden
3taten aan hun zijde te lokken. Het
vijandelijke kamp weet thans precies,
dat het geen militaire mogelijkheden
bezit om dezen oorlog op het slagveld
te zijnen gunste te beslissen. Alle po
gingen zijn tot dusverre met de zwaar
ste verliezen voor den vijand mislukt.
Wanneer men onze oorlogvoering
rechtvaardig wil beoordeelen. bioet men
haar steeds ook vergelijken met de
oorlogvoering van den tegenstander.
Dr. Göbbels verklaarde, dat Enge
land met dezen oorlog het Europee-
sche evenwicht tegen Duitschland wil
de oprichten of herstellen, doch het
staat thans voor een nog veel sterkere
bedreiging van den kant van de Sovjet
unie. Dit blijkt duidelijk uit hit feit,
dat het Engelsche Rijk volstrekt af
hankelijk is geworden. Het Duitsehe
volk is in de verdediging van zijn be
staan bereid alle krachten te geven en
iederen last te dragen. Deze houding
legt dit volk thans aan den dag, terwijl
het niet all'een niet ineenstort onder
de luchtterreur. maar bovendien nog
daardoor eeni toenemende v.erharding
van zijn oorlogsmoreel ondergaat.
Wij weten, dat zelfs deze manier van
oorlogvoeren voor ons altijd nog dra
gelijker is dan een vrede, zooals 0T^e
vijanden ons dien hebben toebedacht.
De minister herinnerde aan de groote
voorbeelden van idealisme en offer
vaardigheid van het Duitsehe volk in
zijn verleden en verklaarde, dat dit
volk dergelijke voorbeelden niet waar
dig zou zijn, wanneer het in dezep oor
log zwakheid toonde.
Voor het Duitsehe volk zal het niet
alleen eervoller en heroi'eker,. maar ook
voordeeliger zijn, aan het einde van
dezen oorlog weliswaar een reeks ver
roeste steden, maar daarvoor dan ook
de overwinning en de vrijheid te bezit
ten, dan niet verniélde steden te heb
ben met de nederlaag.
Dr. Göbbels zette vervolgens uiteen
in welke dwangpositie Churchill even
als Roosevelt zich bevindt. Zij zijn. zij
het ook om verschillende redenen, ge
dwongen een gevaarlijke onderneming'
als de invasie te wagen. Hier zal even
tueel een militaire krachtmeting ge
houden worden, "die het snijpunt van
dezen oorlog zal vormen en de beslis
sing rijp zal maken. De vijand, die
voor het geweldigste militaire risico
zijner historie staat, moet thans reeds
erkennen in den luchtoorlog twee fun-
damenteele tegenslagen op zijn reke
ning te moeten boeken. Hij is er niet
in geslaagd het Duitsehe moreel te
breken en het is hem bovendien niet
gelukt de Duitsehe bewapeningëpro-
ductie in haar kern te treffen of ook
slechts één van haar vitale onderdee-
len beslissend te kwetsen.
Ten aanzien van de kansen der
overwinning van de Spi! verklaar
de de minister, dat deze thans vele
troeven in handen heeft. Over niet
al te langen tijd zal het Initiatief
weer naar Duitschland overgaan
en langzaam maar zeker zal de
tijdelijke technische voorsprong van
den vijand niet alleen worden in
gehaald, maar zal^bóvendien een
voorsprong worden verworven.
Tenslotte verklaarde 'de minister, dat
een volstrekt realistisch en nuchter
overzicht over den toestand een voor
Duitschland gunstig resultaat ople
vert. Het is voor het Duitsehe volk, zoo
zeide hij, een historisch geluk tijdens
den oorlog onder de leiding te staan
van een man, die met -onwrikbare
kracht en zonder dwaling de natie' door
alle gevaren leidt. Wanneer een natie
zich door dezelfde onvoorwaardelijk
heid tot den laatsten vezel laat door
dringen. zal zij ^overwinnen, want de
geschiedenis biedt er geen voorbeeld
van. dat zocfn volk ooit het onderspit
zou hëbben gedolven. Deze oorlog is
een lange, taaie en verbitterde worste
ling. Maar des te meer geldt juist voor
hem het woord van Theodor Fontanes:
„Een groote tijd is er steeds slechts,
wanneer het bijna mis gaat, wanneer
men ieder oogenblik denktr nu is alles
voorbij. Dan blijkt dat courage gbed
is, maar uithoudingsvermogen is be
ter. Uithoudingsvermogen, dat is de
hoofdzaak".
BERLIJN, 15 Maart. - De A.N.P.-
corespondeni meldt: j
Het groote offensief der bolsjewis
ten houdt in het zuiden van het Ooste
lijk front met qnverminderde hevig
heid aan, hoewel men in Dujtsche mi
litaire kringen in de steeds toenemen
de tegenaanvallen en verdedigings-
successen een .gunstige ontwikkeling
der algemeene situatie meent te mo
gen zien. De zuidelijke vleugel van
het Oostelijke front ^wördt hier op het
oogenblik in drie zwaartepunten ver
deeld. Het belangrijkste is wel de oos
telijke sector, dat wil zeggen de flank
ten zuidwesten van Nikópol, waar de
Duitsehe operaties, die eenige dagen
geleden reeds werden, aangekondigd,
thans begonnen zijn en tot de stelsel
matige ontriu'ming van Cherson aan
de monding van den Dnjepr hebben
geleid. In verband hiermede staan de
in het tegenbericht genoemde Sovjet-
Russische operaties ten zuidwesten
van Kriwoirog. tusschen de Ingoel en
de Ingoelez, die de Duitsehe béwegin-
gen in het eerstgenoemde gebied even
wel rifet hebben kunnen storen.
Sedert eenige dagen trachten de roode
trbepen naar Nikolajef door te bre
ken. doch zij zijp hier niet in geslaagd.
In het centrum van het zuidelijke
front hechten de ^-Duitsehe troepen
begrijpelijkerwijze groote waarde
aan het behoud hunner' flanken,
waar dan ook het verbitterdst ge
streden wordt. Het centrum van
dezen sector wordt beschermd door
de Boeg, die hier een natuurlijke
barrière Wormt, Meer naar het wes
ten, waar het derde zwaartepunt
ligt, pogen de bolsjewisten tusschen
Tarnopol ejt Sjepetowïdi sedert acht
dagen een doorbraak te forceeren,
De stad Tarnopol wordt hevig om
streden, doch bevindt zich nog steeds
in Duitsehe handen. In militaire
kringen alhier liet men dóórscheme
ren, dat in"~ de komende dagen hier
met nieuwe Duitsehe operaties reke
ning gehouden moet worden.
i
BERLIJN, 15 Maart. "(DNB)- Sterke
formaties Düitsche gevechtsvliegtuigen
hebben gisteren kort voor middërnacht
een grooten aanval op Londen gedaan
Bij de duizenden brisant- en brand
bommen, die zij lieten vallen, waren
er ook van het zwaarste kaliber. Toen
de aanvalsgolven, die het laatst door
de versperring van het afweefvuur
braken, haar bommen lieten vallen,
konden, reeds uitgebreide branden wor
den waargenomen. De aanval werd ge
daan bij helderen maneschijn en uitste
kend zicht en duurde een half uur.
Naar aanleiding van dezen luchtaan
val meldt de Britsche berichtendienst
dat boven Zuid-Engeland ^en der hef
tigste luchtslagen van dit jaar tegen
een sterke Duitsehe formatie is gele
verd. In eskaderformatie naderden de
Duitsehe bommenwerpers de hoofdstad.
Op éen zeer bekende Londensche wijk
viel een regen van brandbommen De
reddingsploegen 'waren den geheel an
nacht bezig.
DE PARIJSCHE
MASSA-MOORDENAAR.
PARIJS, 15 Maart. - De bladen mel
den, dat de vrouw en de broer van
den voortvluchtigen dr. Petiot gear
resteerd zijn in Auxerre, de^ geboorte
plaats van Petiot. De vrouw die even
als haar man gezocht werd, kon aan-
gehoucTen worden.
Men acht hèt mogelijk, dat de ar
restatie van Petiot nog slechts een
kwestie van uren" is. Het verdere on
derzok in de Rue Lasueur heeft een
reeks nieuwe aanwijzingen opge
leverd. De opmerkelijkste daarvan is,
dat Petiot vanuit zijn voorkamer een
kijkgat, dat gisteren ontdekt is, het
sterven van zijn slachtoffers gade
sloeg. De politie gelooft, dat de moor
denaar zijn slachtoffers in den kalkput
in den tuin wierp en ze met een takel
weer ophaalde, als de kalk tot de
eerste ontbindingsverschijnselen had
•geleid.
ROME OPNIEUW AANGEVALLEN
BERLIJN, 14 Maart (D.N.B.) - Rome
is op 14 Maart opnieuw door \meri-
kaansche bommenwerpers aangevallen
De formaties, die in verscheidene golven
vlógen, wierpen, naar het D.N.B ver
neemt, talrijke brisantbommen op
woonwijken in het Oosten en Noord
oosten van de eeuwige stad. Totdusver
wordt' melding gemaakt van groote
schade aan gebouwen en van aanzien
lijke verliezen onder de burgerbevol
king. 9e opruimingswerkzaamheden
zijn in vollen è^rtg, Talrijke slachtof
fers liggen nog onder de puinhoopen
van de verwoeste huiaèn.
Van 2 tot en met 26 April 1944 zulten
de distributiediensten de" brandstoffen-
kaarten T 405 voor het seizoen 1944
'45 uitreiken. Bedoelde brandstoffen-
kaarten worden uitsluitend verstrekt
aan personen, die de aanduiding
„hoofd" op hun stamkaart hebben en
het restanf der voor hef" stookseizoen*
1943-'44 uitgereikte kaart T 116, waarop
alle niet aangewezen bonnen moeten
voorkomen, kunnen inleveren. Tevens
dient het aanvraagformulier MD 323—
06 te worden medegebracht, nadat dit
vooraf behoorlijk is ingevuld.
Schippers en schippersknechten die
nen zich met het grijze en/of bevrach
tingsboekje,' waarin de aant'eekening
voorkomt van den bevrachtingscommis
saris of diens agent, dat de schipper
óf schippersknecht al dan niet met zijn
gezin aan boord woont, tot den distri-
butiedienst van hun ligplaats te wen
den. Genoemde besfcheiden, alsmede de
distributie-stamkaarten en het restant
van de T 116-kaart dienen zij aan den
distributiedienst over te leggen.
Vaste brandstoffen voor
kookdoeleinden 1944/'45.
Personen, die voor de bereiding van
hun warme maaltijden uitsluitend op
vaste brandstoffen zijn aangewezen.*
kunnen van 12 tot en met 18 Maart 1944
bij de distributiediensten een aanvrage
indienen voor een bonkaart U 405 voor
vaste brandstoffen voor kookdoelein
den. Hierbij moet worden gebruik ge
maakt van de aanvraagformulieren MD
32303 (voor gezinshoofden) en MD
323—04 (voor alleenwonënden)
Schippers en schippersknechten kun
nen rvoor de verstrekking van brand
stolen voor kookdoeteinden slechts in
aanmerkini komen, indien zij, al dan
niet met hun gezin .aan boord vronen-
de, aldaar de warme maaltijden berei
den en hiervoor uitsluitend op het ge
bruik van vaste brandstoffen zijn aan
gewezen. Zij dienen zich hiertoe tot den
distributiedienst van hun ligplaats te
wenden met het grijze- of bevrach
tingsboekje. waarin de aanteekéning
van den bevrachtingscommissaris of
diens agënt voorkomt, dat de schipper
of schippersknecht al dan niet met zijn
gezin aan boord woont. Heeft de be-
trokkene\geen oevrechtingsboekje. dan
dient hij een afzonderlijke verklaring
van den b; vrachtingscommissafis of
agent 'over te leggen Daarna vult hij
het aanvraagformulier'MD 32303 resp
MD 32304 in. De distributiedienst zal
aan den betrokkene vervolgens de
brandstoffenkaart U 405. dan wel van
een nog nader tfe bepalen datum af de
hem toekomende rantsoenbonnen, uit
reiken.
KET COMPETITIEPRO^RAMMA
VOOR ZONDAG A.S.
's-GRAVENHAJUE, 14 Maart. Voor
de "voetbalcompetitie van den N.V.B.
wordt Zondag nog één wedstrijd ge
speeld der eerste klasse, n.l. in dis
trict 5. tusschen Heerenveen en Veen-
dam.
Voor de tweede klasse worden ge
speeld;
District 3: Tweede klasse A: Eiler-
markBorne en HengeloPhenix.
District 4: Tweede klasse B: Kim-
bria—Sittardsche Boys.
District 5: Tweede klasse B: Em-
men—GRC, Bato—Woltersum en Mun
tendam—Helpman.
DE KRIEGSMARINE IN BEELD.
In de étalages van
Galeries Modernes Utrecht
L. Vtestraat,
De Bijenkorf Amsterdam en
Den Haag,
vindt U een overzicht van de moge-
Ujkheden, welke voor Nederlanders
zjjn opengesteld b(j de Kriegsmarine/
Interessante foto's en zeer fraai
uitgewerkte scheepsmodellen doen
het hart van iederen jongen sneller
kloppen.
Aan slachtoffers van bom
aanvallen. s
Zooals bekend heeft de Nederland-
sche Volksdienst terstond voor de
slachtoffers van Enschedé, Arnhem en
Nijmegen een bedrag van twee ton ter
beschikking gesteld.
Daarbij is een oproep gericht tot on
ze volksgenooten, dit voorbeeld te vol
gen. Zeer veten hebben hieraan gevolg
gegeven. Met deze bedragen kon re^ds
een zeer groot riantal voorzieningen
getroffen worden.
Nu evenwel de omvang van deze
ramp volledig te overzien is,
blijkt, dat het aanvankelijk beschik
baar gestelde bedrag niet voldoende
is om den eersten nood op te vangen.
Daarom heeft de Nederlandsche
Volksdienst besloten dit bedrag te ver-
.hoogen tot een half millioen. Weder
om wordt hierbij een beroep gedaan op
alle volksgenooten, die gespaard zijn
gebleven voor een ramp als thans onze
oostelijke steden .getroffen heeft, huil
offer voor deze slachtoffers te brengen.
Dit kan geschieden'door een bijdrage te
storten op het gironummer 174861 van
de landelijke financieele- leiding van
den Nederlandschen Volksdienst met
vermelding: voor de slachtöffers van
Enschedéf Arnhem en Nijmegen.
In deze laatste plaats is een comité
opgericht, dat ten doel heeft goederen
in te zamelen voor de getroffenen. Hier
in werken samen het Dekanaal Fonda
(R.K.), de N^d. Hervormde Diaconie, de
gemeente Nijmegen en de Nederland"
sche Volksdienst.
Verwacht mag worden, dat deze sa
menwerking niet beperkt blijft tot de
ze eene plaats, doch dat alle volksge
nooten de handen ineen zuUen slaan
voor hen, die dit thans zoo fcmter hard
noodig nebben.
BADOGLIO EN FINLAND.
Naar het Fin^che nieuwsbureau me
dedeelt, zal de legatie van ie regee
ring van B^dogliö in Helsinki terstond
haar werkzaamheden staken ingevolge
een instructie van de regeering van
Badoglio. De gezant en het gezant-
schapspersoneel vertrekken naar Zwe
den. De belangen der regeering van
Badoglio in Finland zullen door de
Ver. Staten worden behartigd.
't Wa4 gisteren, Dinsdag, een kwart
eeuw geleden, dat de heer W. Harsevoort
voor het eerst de oude zetterij van de
Alkmaarsche Courant binnenstapte en
achter een zetbok plaate nam, om adver
tenties te zetten.
En nu 25 jaar later staat hij nog
achter den zetbok of voor de opmaal*-
tafel! Maar zijn werk is er niet eenvou
diger op geworden! Zijn werk is in den
loop der jaren veranderd, zooals er zoo
veel veranderd is.
Zeven verschillende edities moeten er el-
ken dag gemaakt worden, hetgeen bétee-
kent, dat er verschillende adverten-
tie-pagtna's zijn. En wat 2ou de adver
teerder wel zeggen, als zijn advertentie
ir\ een verkeerde editie stond?
Waarmee we maar willen zeggen, dat
het werk thans veel omvattender is ge
worden, minder overzichtelijk en dat er
meer gerekend, meer gemeten moet wor
den. En ziet, Harsevoort heeft daarin een
niet te onderschatten aandeel.
En nu spreken we nog maar niet van
de dag- en nachtdiensten! Of liever, laten
we er wel even over spreicèn en er op
wijzen, dat thans ook, als hij nachtdienst
heeft, de overige pagina's door hem wor
den opgemaakt en dat niemand beter dan
schrijver dezes weten kan, hoe noodig het
is, dat de opmaak-redacteur en de tech
nische opmaker elkaar aanvullen.
En ziet, het samenwerken met Harsevoort
is/gemakkelijk en prettig; hij voelt typo
grafisch en begrijpt de bedoelingen van
denAredacteur.
Ha^evoort was dus Dinsdag 25 jaar bij
de krant. En dus werd hij in den loop
van den dag in 'de bloemen gezet. Door
zijn familieleden en vrienden natuurlijk,
maar ook door de directie, de administra
ties, het personeel van de krant, door het
Dagblad natilurlijk,* maar -ook door de
N.V. Coster, de uitgeefster van de vroe
gere SALkm. Courant. En verder door het
bestuur en ^controleurs van de vereeni-
ging tot bevordering van d^ opleiding van
leerlingen in het typografisch bedrijf.
En dienzelfden morgen werd hij in zijn
woning toegesproken door den heer C.
Krak, direpteur van de N.V. Herm. Cos-
ter en Zn/'ten, directeur van het Dagblad
voor Noord-iHolland. Hij faees er op,
dat het in het belang van een bedrijf is,
als er een goede verstandhouding heerscht
tusschen directie en personeel en dat zil
veren jubilea daarvan een bewijs zijn. En
een goecjë verstandhouding heeft er al
tijd bestaan tusschen de directie en den
jubilaris. Dat bleek vooral in moeilijke
tijden, als er veel, misschien wel eens te
véél gevergd werd van het personeel. Dan
stond ook Harsevoortop de bres en deed,
wat van hem" verwach^ werd, vaak meer
aan dat.
Spr. dankte den jubilaris voor de pret
tige verstandhouding tusschen beiden
persoonlijk en roemde ook de kameraad
schap, welke er heerscht tusschen den
jubilaris en het personeel/
In de hoop, dat de krant nog vele ja
ren van de arbeidskracht van Harsevoort
zou mogen genieten, besloot spr. zijn toe
spraak, tegelijkertijd een enveloppe met
inhoud overhandigende, waarvoor de ju
bilaris t.z.t. een blijvende herinneripg
kan koopen aan dezen- dag.
De heer H. Pel sprak namens het per
soneel en wees er op, dat de jubilaris
steeds de ^vraagbaak voor velen geweest
is>. Spr. herinnerde aan het sociale werk
van den 'jubilaris en verzekerde, dat -de
collega's dit werk steeds op hoogen prijs
hebben gesteld. Hij. dankte den heer Har-
sevoor.t voor de vriendschap, die allen
van hém mochten ontvangen en hoopte dat
deze vriendschap nog vele jaren mocht
duren. Namens het redactie-, administra
tie-, technisch- én expeditiepersoneel bood
^pr. hem een enveloppe met inhoud aan.
De heer Blauw sprak als vertegenwoor
diger van de vereeniging tot bevprdering
van de vakopleiding van de typografen,
van welke organisatie de heer Harsevoo-rt
tien jaar bestuurslid is gèweest en roemde
hem als een harden werker, als de ziel van
de vereeniging, die speciaal in den exa
mentijd een groote rol speelde. Namens
deze vereeniging werd den jubilaris een
bloenjstuk aangeboden.
De heer Harsevoort zelf dankte de spre
kers voor de hartelijke woorden tot hem
gericht én nadat dit min of meer offici-
eele gedeelte voorbij was, werden verver-
schingen aangeboden.
De jubileumdag vyas verder .gereser
veerd voor' den familiekring, terwijl .-Zon
dag a.s. het personeel der krant de gele
genheid krijgt, om den zilveren jubilaris
persoonlijk de hand te drukken.
Onder voorzitterschap van den héér P.
A. de Lange kw§im gisteravond in Hotel
Proot de vereeniging Oud-.Alkmaar bij
een, waar de heer *H. van Drunen zijn
tweede lezing hield over de bebouwing in
Alkmaar en waar de heer Bankert een
en ander vertelde over de kunstenadrsver-
eeniging „Kunst zij ons doel".
De voorzitter verheugde zich over de
groote opkomst. Hij deelde mede, dat 5
April de president van de Rechtbank,
Baron Tuyl van Serooskefken, een en
ander zal vertellen over de geschiedenis
van* de Rechtbank te Alkmaar, in welke
bijeenkomst de heer Rotgans eenige lie
deren zal zingen. Begin Juni gaat de
vereeniging met de Alkmaar Packet naar
hetf Molenmuseum te Koog aan de Zaan,
vandaar wordt gewandeld naar Zaandam
en per Packet weer naar Alkmaar ge
varen. Het ledental steeg reeds1 tot 260.
Het bestuur heeft een commissie be
noemd, die de mogelijkheid onderzoekt
voor de opvoering van een comedtestuk,
dat betrekking heeft op Alkmaar's beleg
en een commissie, die een tentoonstelling
zal voorbereiden van alles, wat op de
Groote Kerk betrekking heeft, wanneer
de restauratie van die kerk gereed zal
zijn.
De heer Van Drunen, hierna het woord
bekomende, vertelde een en ander over
de bebouwing en de vestiging in Alk
maar. Oorspronkelijk hebben de huizen
r ook in Alkmaar, bestaan uit leem en
plaggen. De bouw was onregelmatig en
de straten waren zeer smal. Nog enkele
van die stegen zijn er in Alkmaar te vin
den, o.a. De DIggelaarssteeg, de Looiers-
steeg en de Krebbesteeg. Pas van 1486
vond spr. voorschriften omtrent de breed
te der straten. De Boterstraat, het Pay-
glop, de Kitsteeg en de Zoutsteeg zijn
oorspronkelijk smaller geiveest.
Oorspronkelijk was de bebouwing van
de stad, die in 1498 slechts 4000 zielen tel
de, gelegen tusschen de Groote Kerk, de
Laat, de Nieuwesloot en de Mient. De
vele kloosters, die in de 14e en 15e eeuw
tot stand kwamen, spr. noemde het St.
Geesthuis, het St. Catharinaklooster, het
St. .Annaklooster, het Vrouwenklooster en
het Minnebroederklooster, met hun groote
tuinen, leverden ee^ prachtig beeld op.
De bruggen waren van hout en lagen
hoog boven het water, want het verkeer
geschiedde hoofdzakelijk .over het water.
Dé eerste, steenen brug werd in 1500 aan
het einde van de Langestraat gemaakt.
Later maakte men bruggen, die op stee
nen, fundeering steunden en waarvan het
middengedeelte "opengedraaid of opge
haald kon worden.
In 1452 kwamen de wallen om de stad
gereed. In 1557 besloot het stadsbestuur
tot bestrating; de stad verschafte de stee
nen en het zand en de overige kosten
werden omgeslagen over de aanwonenden.
Daar vóór was het nog gewoonte, dat
ieder zijn eigen straatje maakte.
Toen de Voordammers de Waagrechten
hadden gepacht, wat een twist met de
Mientbewoners tengevolge had, werd ln
A
Dezer dagen werd de Nederland
sche actrice Marie van Eysden
de Vink tachtig jaar.
Het stond als simpel berichtje in
de dagbladen en het bracht mij niet
slechts de nobele gestalte \an deze
knappe actrice in de herinnering,
maar ook een stuk tooneelhistorie,
dat voorgoed tot het verleden be
hoort.
De tijden veranderen en de men-
schen met hen. Ook de tooneelspeler
is veranderd. De „bestudeerde" too
neelspeler, de man van wetenschap
pelijke opleiding» heeft het onge
schoolde natuurtalent van vroeger
vervangen. Het was wellicht nood
zakelijk; een eisch van den vooruit
gang. Maar mèt de winst is toch* ook
iets verloren gegaan: de innigheid
van het zich vereend weten door het
talent, dat een eenvoudig geschenk
van den hemel was. Wie een kleine
twintig jaar geleden nog temidden
onzer oudere tooneelspelers vertoefde
tooneelspelers, die alles uit» genade
en uit ervaring hadden, omdat zij nu
eenmaal niet anders dan tooneel-
spelen konden mist thans een
gloed en een warmte, en hij js ge
neigd te verzuchten: het verstand is
goed, maar het hart is beter'.
Marie van Èysdende Vink is nog
altijd een schoon en kostbaar sym
bool van dit „hart".
OVIDIUS.
1557 besloten tegenover het Moordenaars
steegje eên brug te bouwen (het Waag-
plein was toen nog lang zoo groot niet;
in de ^omgeving er van bevonden zich
verschillende stegen, o.a. ook het Moor
denaar sstfeegje). De bewoners moesten,
voor de verbreedfng van 't water zorgen,
de brug kreeg den naam van Kijfbrug.
Spoedig daarop werd besloten, ook de
Mient te verbreeden en 'werden de be
woners verplicht hun houttillen op te
ruimen. In den loop der tijden werden
verschillende slooten gedempt en kreeg
de stad een ander aanzien. In 1500 werd
bepaald, dat men de huizen niet meer
met riet mocht bedekken en in 1583- werd
de Langestraat verhoogd met zand uit de
Groote Kérk, omdat in de kerk de vloer
verlaagd werd.
Hoe gering de eischen waren op wo-
ninggebied, toonde de heer Van Drunen
aah, door mede te deelen, dat tot het
einde der vorige eeuw de arbeiders nog
in huisjes woonden met een oppervlakte
van 18 tot 25 M2. De burgerklasse woonde
in winkelhujzeiï, die niet veel grooter
waren (men vindt die nog in de Magda-
lenenstraat) en de rijkere man woonde in
de Langestraat of buiten.
De heer Bankert vertelde op geestige
wijZe een en ander van het teekengenoot
schap „Kunst zij ons doel", welk genoot
schap in 1931 op zoo grootsche wijze zijn
100-jarig bestaan vierde.
Wij leefden deAips en downs van dit
genootschap, dat thans zijn oefenavonden
houdt ln net perceel Fnidsen 95, ten volle
mede. Aan de hand van de notulen van
de heeren Kok, De Heer en Slinger bleek
wel, dat het genootschap vele leden heeft
gekend, die zich, zoowel in poëzie als in
proza, goed wisten uit te drukken en hét
bleek ook, dat de Alkmaarsche schilders,
zoowel in het heden als in het verleden,
een eigen wereldje vormen.
Op 't teekengenootschap „Kunst aij ons
doel" yordt nog op dezelfde wijze en nog
met dezelfde liefde geoefend, ook naar
levend model. Het leven van den eersten
directeur P. Plas, die in 1810 in Alkmaar
werd geboren en in 1853 een vrouw met
5 kinderen onverzorgd achterliet (de
vrouw stierf een jaar later en de kinde
ren werden uitbesteed) werd met eerbied
voor dezen kunstenaar van groot formaat
voor ons geschetst. Met eën dankbaar ge
voel gewaagde spr. aan de hand van de
notulen, van de oefenavonden bij Arie
Peperkamp en op de Nieuwe Doelen?
waarbij namen, die voor de oude Alk-
maarders nog klank hebben als die van
Hengstman, Ooievaar, Bruinvis, Scorel,
Klezener, Wieman- en Kok. Onder den
laatsten beleefde „Kunst zij ons doel" wel
haar hoogsten bloei. Hij was lid van 1893
tot 1920. Hulde bracht spr. ook aan den
heer Slinger en den tegenwoordigen di
recteur Zieck.
Dat men vroeger zeer op de kleintjes
lette, kwam wel uit iri een gedichtje, door
het lid Ooievaar geschreven, ter veront
schuldiging voorzijn wegblijven op een
oefenavond om te ontkomen aan de vijf
cent boete, die op dit wegblijven stond.
Onze tijd, zoo eindigde spr., leeft te
haastig, gunt zich geen avond, meer voor
een rustige -beschouwing van een kunst
portefeuille, maar ondanks den invloed
van den tijd. gaan wij door in den geest
van de oprichters, daartoe ln .staat ge
steld door den tegenwoordigen bescherm
heer, den heer Hofstee, dien hij daarvoor
hartelijk dank bracht.
De voorzitter sloot met een woord van
dank aan beide inleiders.
ALKMAARSCHE TAFELTENNIS-
CLUB.
Ter gelegenheid van het driejarig
bestaan 'speelt het eerste team der A.
T.TC. a.s. Donderdag 'n vriendschap-
pelijken wedsrtrij^ tegon LUTO I. Hóe-
wel ATTC I op haar sterkst zal uit^
komen (Bleekor; Leering en Otten-
bros), behoeft het zich in het geheel
geen illusies te maken eenig resultaat
te kunnen behalen, daar deze dercle-
klassespelers kampen moeten tegen
Brandse en Be Lange, die in de over-
gangsklas spelen, terwijl A. Bruin, die
in plaats van P. Bruin het team
waarschijnlijk zal comploteeren,
eerste-klasser is. Deze wedstrijd zal,
uit propagandistisch oogpunt bezien,
een groote waarde hebben.
EEN AFSCHEID BIJ „TURNLUST".
Na een lidmaatschap van 42 jaren l
en na de vereonigin'g 32 jaren als
directeur te hebben gediend, heeft de
heer J. J. Poll besloten om het lei
derschap van „Tumlust" aan een jon
gere kracht over te dfagen. De
lichamelijke opvoeding in het alge
meen en „Turnlust" in het bijzonder
zijn den heer Poll zeer vee*! dank ver-
chuldlgd. Men besloot derhalve af
scheid van hem te nemen op een
receptie welke op 26 Maart as. van
3 tot 5 uur in de dancing van de Har
monie zal worden gehouden en waar
op deze waardeering zeker tot uiting
zal* worden gebracht.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren Johanna M. G., d. v. An
ton Groenland en A. J. Abelen. Corne
lls J., z. v. Jamp. Koopman en E. Deen.
Willem, z. v. Jacobus Rechsteiner en
H. der Zee. Claslna M. S., d. v.
Johannes J. Dijkman en C. M. J. Snij
ders. Fr^derikus A„ z. v. Willem van
Nimwegen en M. van der Perre.
Overledeti Trijntje Mooi), wed. v.
B. Bonenkamp, 80 j. Nicolaas P. Er-
kamp, gehuwd met A. Apeldoorn, 52 j.
Getrouwd Hendrik L. Laban en
Catharina Meeuwen,
ROEIBOOT GEVONDEN.
In het N.H. Kanaal is drijvende ge
vonden een roeiboot. Inlichtingen te
bekomen bij de politie.
i