DAGBLAD VOOR Yon Ribbentrap over de gemeenschappelijke belangen van Duitschland en Roemenië. Mussert richt zich weer tot het Ned. volk. Gaandeweg stabiliseering van het Oostfront. Engeland en Amerika volkomen afhankelijk van Sovjei-Rusland. Vergeefsche Sovjet-aanvallen aan den Dnjestr. Neêrlands bijdrage aan den oorlog. Verduister van 20.30-7.00 u. De Z-kaarten in de voedsel- voorzieningsbedrijven. STAD EN OMGEVING. Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau Alkmaarsche editie: Voordam C 9, Alkmaar. Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330. Giro 187294. DONDERDAG S APRIL 1944, ALKMAARSCHE EDITIg, NOORD-HOLLAND 146e Jaargang, No. 82, 2 pagina's. Prijs der gewone advertenties in deze editie min. 1.40, elke m.m. meer 0.10. Tarieven voor de geheele op lage OP aanvraag. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar 2.10, voor het geheele Rijk 2.63. Losse .nummers 5 cent. Roemenië zal verdedigd worden. De Duitsche rijksminister van buitenlandsche zaken von Ribben- trop heeft Woensdag den Berljjn- schen vertegenwoordiger van het Roemeensche persbureau Rador een vraaggesprek toegestaan en dezen eenige vragen beantwoord, die voor Duitschland en Roemenië van ge meenschappelijk belang zijn. Allereerst werd hem gevraagd, wat zijn meening was over de jongste Sovjet-Russische verklaringen aan Roemenië, waarin beweerd wordt, dat de in dat land binnengedrongen Sovjettroepen zuiver milita're doelen voor oijgen hebben en dat de Sovjets geen wijziging beoogen va# de Roe meensche grenzen. Von Ribbentrop antwoordde daar op als volgt: Ik geloof, dat elke Roemeen weet. v/at hij aan dergelijke verzekeringen heeft. Het lot van Uw landgenooten in Bessarabië en in de Boekowina eenige jaren geleden is voor alle Roemenen een vreeseliike les geweest, want de Bolsjewistische methode blijft steeds dezeUde: eerst een plechtige toezeg ging van vrijheid en onafhankelijkheid, dan het eischen van militaire steun punten. daarna bezetting door het Sov.ietleger, vervolgens intocht van de Geoeoe en daarmede liquidatie van de inteRigentia, wegvoeren van vrouwen en kinderen naar Siberië en het tot el lénde brengen van de massa en ten slotte inltiving van den betrokken staat In de Sovjet-Unie. Inderdaad hebben de Bolsjewisten deze gelijkschakeling en'onzuigirig der bevolking tot een sy steem van weergalooze brutaliteit ont wikkeld. Hat weet thans de geheeje wereld. Derhalve loonen alleen nog maar de domsten erin bij deze goochel toeren der Bolsjewisten". Engeland en Amerika hulpeloos Op een vraag, hoe hij den toestand van Engeland en Amerika tegenover Moskou beoordeelde, antwoordde" ,von Ribbentrop: Volkomen hulpeloosheid. Men Jjeeft te Londen en te Washington de Sovjet-Russische politiek nooit be grepen. Daarom valt men ook van de eene verbazing in de andere. Het eenige gevoel, dat in Engeland en Amerika Tegenslagen voor de Sovjets. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHREK, 5 April. (DNB). Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: Ten Oosten van den benedenloop van den Dnjestr ondernamen de Sovjets verscheidene vergeefsche aanvallen. Om een penetratieplek wordt nog gestreden. Tusschen Dnjestr en Pr.oeth zijn hevige ge vechten met aanvallende Sovjet- pantserformaties aan den gang. Ook van Duitsche zijde worden nieuwe troepen in den strijd ge worpen. Ten Noorden van Jassy namen Roemeensche troepen een door den vijand sterk bezet heuvel terrein in bezit en brachten den bolsjewieken zware verliezen toe. In het gebied ten Noorden van Tsjernowitz heeft een ten Nonrden van den Dnjestr staande Duitsche gevechtsgroep zich al vechtende verder den weg teruggebaand naar de bevolen doelen. Tusschen Stanis lau en Tarnopol, alsmede in het ge bied ten Z. en N.W. van Brody namen onze troepen in tegenaan vallen talrijke plaatsen in bezit en sloegen zij de bolsjewisten onder zware verliezen achteruit. De ver dedigers van Tarnopol hielden ook gisteren weer stand tegen sterke vijandelijke aanvallen. Sterke Duitsche formaties gevechts vliegtuigen vielen in den afgeloopen nacht de vijandelijke aanvoerbasis Ko- rosten aan. Er ontstonden in spoorweg installaties en in het stadsgebied krachtige ontploffingen en uitgestrekte branden. Onze aanvallen in het gebied van Kowel brachten, ondanks taaien vijandelijken tegenstand, bij den ver deren opmarsch verscheidene hoogten en plaatsen in ons bezit. Een brigade stormgeschut heeft daarbij alleen 37 vijandelijke stukken geschut, vernie tigd. Ten Zuiden van Pleskau zijn nieuwe, den geheeïen dag voortduren-^ de doorbraakpogingen van de Sovjets ineengestort. De vijand leed wederom zware bloedige verliezen. In het hooge Noorden vielen de bols jewieken in den sector Kandalaksja verscheidéne malen, met overmachtige strijdkrachten één van onze vooruit geschoven steunpunten aan. Zij werden met doeltreffende ondersteuning door duikbommenwerpers afgeslagen, waar bij zij zware verliezen leden. Uit Italië worden, behalve succes volle eigen ondernemingen Van stoot troepen, waarbij gevangenen gemaakt werden, geen bijzondere gevechtshan delingen gemeld. Onze artillerie voor den langen afstand bestookte dag em nacht het havengebied van Anzio en Nettuno. Bij de gevechten der afge loopen weken op hét lan&ingshoofd van Nettuno heeft zich het bataljon val schermjagers onder bevel van majoor Herrmann bijzonder onderscheiden. Een overdag ondernomen aanval van Amerikaansche formaties bommenwer pers op het stadsgebied van Boekarest veroorzaakte schade en verliezen onder de bevolking. Door' Duitsche. Roemeen sche en Bulgaarsche strijdkrachten der luchtverdediging werden 44 vijan delijke vliegtuigen vernietigd. In dit resultaat hebben Roemeensche jacht- vliegers een bijzonder aandeel gehad Britsche stoorvliegtuigen hebben in den afgeloopen nacht bommen latei* vallen op eenige plaatsen in het Rijn- landsch-Westfaalsche gebied. volgens nadere berichten is het gis teren gemelde aantal neergeschoten vijandelijke vliegtuigen bij den aanval het marinesteunount in Noorwegen ,?L ^stegen. Daarmede werd onge-v hoi ft van de aanvallende' toe- i vernietigd. reeds thans vrij algemeen verbreid is, is, dat zoowel Churchill als Eden, zoo wel Roosevelt als Huil voortdurend door de Sovjet-regeering om den tuin geleid worden. Daarom zijn de betrek kingen tusschen de bondgenooten in het Oosten en Westen, ondanks alle weder- zijdsche verzekeringen, ook alles be halve schitterend! Naast de brutale machtsontplooiing en de daarmede ge paard gaande meedoogenlooze politieke- methoden van Moskou is het vooral de groote zorg voor de uitbreiding van het Bolsjewisme onder de arbeidersmassa's in de Westelijke staten'zelf. die de kiem voor ernstige moeilijkheden in zich bergt. Wanneer U mij nu vraagt, of de Wes- tejijk^ mogendheden den een of anderen dag de politiek van het Kremlin het hoofd zullen bieden, dan kan ik daar omtrent slechts het volgende zeggen: Wanneer ooit de Bolsjewisten de Duit sche legers overwinnen en Europa bin nendringen zouden. dan zou noch Engeland noch Amerika zelfs indien zij wilden de noodige machtsmidde len hebben om de Bolsjewistische poli tiek hier het hoofd te bieden. Derhalve zijn het ook alleen de legers der ver bonden Europeesche volken, die het Bolsjewisme kunnen terugslaan en ook zullen terugslaan. Eén ding moeten wii daarbij beseffen, dat wij bil onzen striid tegen het Bolsjewisme geen rekening mogen houden met de verschillen van meening in het viiandelijke kamp. nóch ons ook maar ooit daarop mogen ver laten. Slechts fantasten k ünnen met dergelijke gedachten spelen. Europa is veeleer in dezen strijd tegen het Bolsje wisme oo zichzelf en op eigen kracht aangewezen. De verbonden Europeesche vt>lkep weten dit ook en ik ben er rots vast van overtuigd, dat zij deze hardste vuurproef in hun geschiedenis zullen doorstaan en de overwinning zullen be vechten op de Bolsjewisten en hun plutocratische medeplichtigen in 'het Westen". De toestand in Roemenië. De laatste belangrijke vraag, hoe de minister den toestand in Roemenië be oordeelde met het oog op de Sovjet- Russische aanvallen, die op het oogen- blik tot over de Roemeensche grens worden ondernomen, beantwoordde von Ribbentrop aldus: „De gebeurtenissen kan men slechts inN samenhang met den algemeenen toestand in Europa en'in liet kader van de wereldomvattende totale oorlogvoering Öm onze toekomst. R«doH Harbig gevallen. Tijdens de aware afweer gevechten in het Oosten beeft Rudolf Harbig, een der grootsten onder de Duitsche athlete*, den heldendood gevonden. Nog heden slaat Harclg's naam driemaal op de tffst van wereldrecords vermeld Scherl/CNF/Pax m der landen van het Driemogendheden- pact juist beoordeelen. Uw vaderland, Roemenië, is in dit Europa en voor dit Europa een onlosmakelijk bestanddeel. De bedreiging van Uw grenzen richt zich niet slechts tegen Roemenië alleen, doch tegen alle verbonden Europeesche volken. Aan den Dniestr wordt Europa evenzeer verdedigd als op welke andere piaats^ van ons continent dan ook. Wan neer de vijand thans geruchten rond strooit, die hetRoemeensche volk willen wijsmaken, dat de Duitsche^ leiding strategisch overweegt Roemenië op te geven dan kunnen wij daarover slechts lachen. Wij- kunnen even goed Berlijn opgeven. U weet, dat wij Berlijn voor de zwaarste Anglo-Amerikaansche lucht» aanvallen niet hebben opgegeven, doch verbitterd en met groot succes verde digen. Net zoo zullen wij Roemenië ver dedigen. Onze volken hebben reeds in menig gevecht hun bloed gemeenschap pelijk vergoten. Zij zijn door den jong- sten stormloop der Bolsjewisten nog nauwer aaneengesloten' en de Duitsch- Roemeensche wapenbroederschap toont thans haar gróótste beteekenis. Weest U ervan overtuigd, dat de Duitsche soldaat Roemeenschen grond juist zoo zal verdedigen als zijn vader- landschen bodem. De Führer en maarschalk Antonescu kennen het gevaar precies. Zij zien het zonder vrees onder oogen. en zullen met hun legers strijden tot Roemenië defini tief bevrijd en den Bolsjewieken het Balkangebied eens en voor al versperd is". Sovjet-aanvallen hadden geen succes meer. De toestand aan het Oostelijk fr&t wordt van Duitsche zijde als onveranderd erekenmerkt, aldus de Berlijnsche ANP-correspondent in zyn verslag van Woensdag. "In het noorden duren de Sovjet-Russische aanvallen ten zuiden van Pskof voort, zonder dat deze tot eenige terreinwinst yoor de aanvallers leidden. In het zuiden zijn dé po gingen van het Roode Leger, verder zuidwaarts op te rukken, op toegeno men Duitschen tegenstand ge stuft. Dit is, naar militaire kringen te Berlijn verklaren, ten deele eeru gevolg van de aankomst van nieuwe reserves, die. zoo wordt uit drukkelijk verklaard, niet aan de verdediging in West-Europa ont trokken zijn. Nieuw offensief op komst? Hoewel de situattë in het zuiden zich volgens Duitsch oordeel gaandeweg in de richting' eener stabilisatie ontwik kelt, wijzen de achter het Sovjet-Rus sische frpnt waargenomen hergroepee- ringen/Vooral ten zuiden van Balti, waar 'nog steeds het zwaartepunt der Sovjet-Russische krachtsinspanning ligt, op een komende intensiveering van de gevechten. Overigens zijn de Duitschers en de aan hun. zij de strijdende Roemehen en Hongaren in toenemende mate tot te genaanvallen overgegaan, zoowel in 't zuiden ten noorden van Jassy, als op den westelijken vleugel, o.a. tusschen Tarnopol en Stanislau, bij Brody en bij Kowel. De afweergevechten. De drager van de brillanten bij het eikenloof van het ridderkruis majoor Rudel heeft voor vertegenwoordigers der Duitsche pers gesproken over de zware afweergevechten in het Oosten, met name in den zuidelijken sector van het Oostelijk front. Hij wees op de hevigheid der gevechten tegen de reus achtige mênschenmassa's en de mate- rieele overmacht der bolsjewisten^ waarvan ^nen zich geen voorstelling kan maken. Hij verklaarde, dat Duitschland, daar het op het moment gewapend moet zjjn tegen een aanval der Ang- lo-Amerikanen in het westen, de taak heeft met de ter beschikking staande krachten in het Oosten de bolsjewis ten zoo veel mogelijk op tb houden. Dat maakt het noodzakelijk, dat de Duitsche strategie een gunstige eh zoo kort mogelijke verdedigingslinie kiest, die met de beschikbare krach ten gehouden kan worden. Wanneer daarbij terrein' wordt opgegeven, dat op het moment niet van nut kan zijn, dan is dat voor den afloop van den oorlog natuurlijk volkomen onbelang rijk. MR. J. WIJNVELDT BENOEMD TOT PROC.-GENERAAL BIJ DEN HOOGEN RAAD. Het.Rijkscommissariaat maakt bekend: de Rijkscommissaris voor het befcette Nederlandsche gebied heeft mr. Jan Wijnveldt te Nijmegen, advocaat-gene raal bij den Hoogen Raad, benoemd tot procureur-generaal bij dén Hoogen Raad. 7 April: Zon op 7.01 u., onder 20.24 u. Maan onder 7.07 u., op 18.59 n. 8 April: Zon op 6 59 u., onder 20.26 11. Maan onder 7.07 u., op 18.59 u. VERHOO GING ÜITKEERING AAN FAMILIELEDEN VAN VRIJWILLIGERS BIJ DE WAFFEN SS (WIKING). SS WA(&TBATAILLON EN LANDSTORM NEDERLAND. Het SS Ersatz-kommando Niederlande, Korte Vijverberg 5, Den Haag, deelt me de: De uitkeeringen voor levensonderhoud aan familieleden van vrijwilligers bij bo vengenoemde formaties zijn belangrijk verhoogd. Aan echtgenooten van gehuwden die een inkomen hebben tot een bedrag van f 200.— per maand, wordt voor onder houd f 80.—1 per maand uitgekeerd. Bo vendien voor ieder kind tot 16 jaar f28. per maand. Verdèr vergoeding van huis huur voor het volle huurbedrag. De uitkeering wordt bij een aantal van bijv. drie kinderen beneden 16 jaar dan als volgt: Echtgenoot® per maand f80.—; I kinde ren f 28.— per maand is f 84.huur geschat per maand f 25 of eventueel hoo- ger; totaal per maand f 189.—. Bovendien worden de verzekeringen vergoed voor het volle te betalen premie bedrag. De uit te keeren totale vergoeding mag echter niet meer bedragen dan 11/2 maal de vroegere netto verdiensten. Voor kinderen tot 16 jaar buitenshuls verblijvend wordt een, vergoeding ver strekt van f 42.— per maand per kind. Voor kinderen boven de 16 jaar, voor zoover hun opvoeding nog niet voltooid is, wordt een uitkeering verstrekt van f 35.— per maand per kind. Bovendien genieten de gezinsleden der vrijwilligers extra levensmiddelen-toe slag, kolentoeslag, enz. Bij grooteré inkomens worden naar verhouding grootere bedragen voor fami lie-onderhoud uitgekeerd. In „enkele bijzondere gevallerf kan na een ingesteld onderzoek een extra uitkee ring worden toegestaan. (Geboorte.sterf geval, ziekte, enz.) Ongehuwden kunnen ontvangen <even- tueel voor de ouders) een bijdrage in het onderhoud ten bedrage van X 45.— per maand. De ongehuwde vrijwilligers kunnen over dit bedrag persoonlijk vrijelijk beschik ken. ZQ kunnen het dus doen uitbetalen als onderstand aan hun ouders, kunnen het echter ook bijv. op een eigen bank rekening gestort krijgen, naar keuze. Deze bijdrage in het onderhoud of ter eigen beschikking woisdt in alle geval len toegestaan. In plaats van deze bijdrage ln het on derhoud wordt voor zoover de vrijwil liger voor het grootste gedeelte in het onderhoud van zijn ouders had te voor zien, kostwinnersvergoeding uitgekeerd en wel bij één ouder tot f 70 per maand, bij beide ouders tot f115.— per maand. Bovendien kan in r bijzondere gevallen een huurtoeslag worden verleend. Buiten de bovengenoemde gezins- en andere uitkeeringen ontvangt de vrijwil liger zijn soldij, vrije voeding, kleeding enz. Alle verdere inlichtingen zijn verkrijg baar en 'aanmeldingen kunnen geschie den bij het Ersatzkommando Niederlande, Korte Vijverberg 5, Den Haag en de Ne- benstellen: Amsterdam, Dam 4; Heerlen. Saroleastraat 25; Groningen, Heerestraat 46; Enschedé, Hengeloschestraat 30; Alk maar, Langestraat 5b, alwaar voor de eerstdaags te houden keuringen eveneens gratis reisbiljetten voor de heen- en te rugreis verkrijgbaar zijn. De. aandacht wordt er op gevestigd, dat zij die om bijzondere reden in Nederland moeten blijven, dienst kunnen nemen bil het SS-Wachtbataillon Amersfoort, of bij den Landstorm Nederland, waarvoor al le bovengenoemde uitkeeringen, levens middelen-toeslag en alle andere voordee- len eveneens gelden. Zij, die tusschen den leeftijd van 18— 35 jaar zijn en aanroeldingspïichtig zijjti voor den arbeidsinzet kunnen zich even-, eens aan bovengenoemde adressen per soonlijk of schriftelijk aanmelden en worden tijdens hun verbintenis bij boven genoemde onderdeelen vrijgesteld van den arbeidsinzet. Officier in de Waffen-S.S. kan ieder worden die na tenminste één jaar dienst tijd zijn geschiktheid voor de officiers opleiding heeft bewezen: zijn schooloploi' ding is niet doorslaggevend. „De bolsjewisten staan halverwege Amsterdam", zoo rpept Mussert in het hoofdartikel van „Volk- en Va-* derland" van deze week ter ken schetsing van het gevaar uit het Oosten. „En wat het gevaar uit het Westen betreft, heeft dé Italiaan- sche les wonderen verricht". Ieder een ziet thans wel in, dat de op marsch van de bolsjewieken van uit net Oosten en de Angelsaksi sche invasie vanuit het Westen be dreigingen van Europa zijn. Europa, dat naar onze opvatting, moet worden een vast verbond van vrije volkeren, waarin ieder volk naar eigen aard kan leven 'en zich .ont plooien. Dit naar eigen aard leven en zich ontplooien is. om met den Rijks commissaris dr. Seyss Inquart te spre ke^, de eenige ware vrijheid, die niet ontaardt in losbandigheid en ten slotte in dictatuur. Ik heb geenerlei verantwoordelijk heid voor hetgeen in dezen tijd door andere volkeren dan het Nederlandsche gedaan en gelaten wordt. Ik beoordeel noch veroordeel andere. Maar in mijn taak zou ik te kort schieten, al& ik nu niet aarr ons volk voorhield, dat het voor onze toekomst als natie van cle grootste beteekenis is aan het einde van den oorlog te kunnen zeggen: Ook het Nederlandsche volk heeft zijn aan deel in de Jasten van de oorlogvoering gedragen. Onze militaire bijdrage. Inzake de militaire bijdrage herin nert Mussert aan de vele eervolle ver meldingen van Nederlandsche helden aan het Oostfront en constateert: „Onze militaire inzet als sterk en doelmatig geleid volk js tot dusver niet mogelijk geweest. Vóór Mei 1940 werd het verkeerd geleid en na Mei 1940 is ons land bezet gebied zonder eigen re geering. Een volk zonder regeering kan niet als georganiseerde eenheid te vel de trekken en zou dit ook niet willen doen als het oorlogsdoel niet concreet voor oogen staat. Maar wat op dit gebied en onder de gégeven omstandigheden gedaan kon worden, is gedaan. Vrijwilligers zijn gekomen, 'eerst met tientallen, toen met honderden en daarna met duizenden, zoodat wij nu van tienduizenden kun nen spreken. O, zeker, gering in kwan titeit, in vergelijking met de millioe- nenlegers, die te veMe staan. Maar in kwaliteit gelijkwaardig en in moreel opzicht veelal bewonderenswaardig, wanneer men bedenkt, dat zoovelen ge gaan zijn, die door hun daad hun naas te verwanten verloren en terugkomen de van het oorlogstooneel de deur van de ouderlijke woning voor zich geslo ten vonden". Europeesche arbeidsplicht. „Naast de economische en militair! .deelneming aan de verdediging van Europa staat als derdede arbeids plicht in Duitschland", aldus de Lei der. „Wanneer ieder volk van Europa per mïllioen zielen evenveel soldaten aan Van bevoegde zijde wordt nogmaals herinnerd aan de bekendmaking op Vrijdag 24 Maart J.I., betreffende de invoering van de z.g. Z-kaartenproce- dure voor het geheele gebied van de voedselvoorziening. Deze procedure valt onder de verordening van dén Rijkscommissaris nr. 108/1942, waarbij elke ondernemer verplicht werd desge vraagd inlichtingen te verstrekken om trent in zijn bedrijf aanwezige arbeids- krachen. Aan deze kaartenprocedur.e behoeven op het oogenblik nog niet deel te nemen de eigenaren en werk krachten van land- en tuinbouwbedrij'- ven, dus boerèn, tuinders, visschers en de bij hen werkzame personen, waar voor de uitgegeven gele vrijstellingsbe- wijzen voorloopig van kracht blijven. Nadere inlichtingen omtrent de be drijven, welke hieronder vallen, enz. zijn opgenomen in bovengenoemde be kendmaking. BESTRIJDING LEVERBOTZIEKTE. De onderzoekingen naar de versprei ding en het 'voorkomen van leverbot ziekte (ongansch) bij schapen en run deren in Noord-Holland, verricht in samenwerking met den Veeartsenijkun- digen Dienst en de Adviescommissie in zake bestrijding Leverbotziekte, door mr. dr. N. L. Wibaut—Isebree Moens, zijn thans zoover gevorderd, dat het mogelijk is met de bestrijding in de practijk te beginnen. Daarvoor zal het noodig zijn, dat veehouders of bedrijven, die van deze ziekte te lijden hebben, in contact ko men met de onderzoekers. In overleg met de Adviescommissie, voorzitter de heer C. Kramer Glijnis. secretaris de heer J. Posch, werd besloten een ge legenheid te maken, waar al diegenen die dat wenschen, inlichtingen kunnen kriigen over het besmet zijn van hun land en de mogelijkheid, dit te ver beteren. Daartoe zal een der onder zoekers zitting houden en de gevraagde inlichtingen, verstrekken op marktdagen te Purmerend van 9—11 uur in het gebcfuwtje van den marktmeester, en te Alkmaar van 10—12 uur ln Café Loots. NOODEINDEXAMEN KWEEKSCHOLEN. De Secretaris-Generaal van het De partement van Opvoeding, Wetenschap en Kuituurbescherming heeft in een schrijven aan de directeuren en direc trices van de Rijks- en Bijzondere Kweekscholen voor onderwijzers en/of onderwijzeressen, medegedeeld, dat de leerlingen van het hoogste leerjaar dér Rijks- en Bijzondere Kweekscholen voor onderwijzers en/of onderwijzeressen, die tengevolge van maatregelen van Duit sche of Nederlandsche. autoriteiten niet in staat zijn. aan het Kweekschool eindexamen o'f aan het Staatsexamen voor onderwijzer deel te nemen, tot hem, Secretaris-Generaal, een verzoek kunnen richten om uitreiking van een akte van bekwaamheid als onderwijzer (es). OEKRAÏNE SIGARETTEN. De dienst perszaken van het Neder landsche Öost Instituut deelt mede: als extra bonaanwijzing voor Oekraïne si garetten zijn bor nr. 10 van de blauwe kaart en nr. 18 van de roode kaart geldig verklaard voor den aankoop van 1 pakje Oekraine sigaretten. de Europeesche fronten had staan als het Duitsche, gou Duitschland geen en kel zedelijk recht hebben om één Ne derlander of één Franschman als ar beider naar Duitschland te dirigeeren. Helaas doet zich het feit voor, dat in militair opzicht de verdediging van Europa voor 90 pet. rust op den Duit schen soldaat. Practisch zal wel het geheele 'weerbare deel van het Duit sche volk aan de fronten staan, .voor zoover het niet onontbeerlijk is in Duitschland zelf. De fronten vragen om wapens en munitie, de plaatsen in de fabrieken en werkplaatsen, welke door het oproepen van soldaten leeg zouden komen, moeten ingenomen worden. Als men- denkt, dat zelfs in de Vjereenigde Staten de arbeidsplicht op het pro gramma staat, moet het toch duidelijk zijn, dat aan Europeeschen arbeids plicht niet te ontkomen viel. Een harde oorlogsnoodzaak. Deze oorlogsnoodzaak is geen natio naal-socialisme, heeft met nationaal- socialisme alleen dit te maken, dat het nationaal-socialisme de roeping heeft Europa te behoeden voor den onder gang in communisme en gedwongen is daartoe ieder middel te gebruiken, dat dienstig is. s Geen normaal mensch kan of wil ont kennen, dat de arbeidsverplichting, het werken van honderdduizenden in Duitschland, een groot leed en een groot offer is voor diegenen, die dït tref; en voor hun gezinnen*. Voor ons volk valt hieraan niet te ontkomen, evenmin als aan de inündaties. Daartegenover ziin twee houdingen mógelijk. De een is die van lijdelijk verzet, van Onderduiking, van sabo tage. Veel beter is het de onvermijdelijk heid fier en zelfbewust te aanvaarden en rustig en onaandoenlijk het opgedra gen werk te verrichte#. Er is maar één houding, die in het belang is van ons volk: Rustig gaan en uzelf blijven, en voorts, door het leveren van behoor lijk werk, den duur van dezen ver vloekten oorlog helpen bekorten. De vlag hoog houden. Naast de economische offers, die ge bracht zijn, naast den militairen inzet van onze vrijwilligers, staat dan aan het einde van den oorlog de arbeid van honderdduizenden als Nederlands bij drage aan de verdediging van Europa en dus Nederlands recht op een eer volle plaats in het nieuwe Europa". GOEDEN VRIJDAG. Ons bureau, Voordam 9, is mor gen, goeden Vrijdag, slechts ge opend van 8 tot 12 uur. UIT DE GESCHIEDENIS VAN DE RECHTBANK TE ALKMAAR. De Van Teylingenzaal van Hotel Proot was gisteravond geheel met belangstel lenden gevuld, ter gelegenheid van de lezing van den President der Rechtbank, mr. A. M. Baron van Tuyll van Seroos- kerken.'over het onderwerp „Uit de ge schiedenis van de Rechtbank te Alkmaar" voor de vereeniging „Oud-Alkmaar". De voorzitter, de heer P. A. de Lange, deelde in zijn openingswoord mede, dat sinds de laatste bijeenkomst wederom 30 leden waren toegetreden, waardoor het ledental tot 300 steeg. Mr. van Tuyll ving zijn gedocumenteer de lezing aan met te herinneren aan de bezuiniging bij het Departement van Jus titie in 1932, waardoor ook de Rechtbank te Alkmaar met opheffing werd bedreigd. In het kort schetste spr., wat Alkmaar daartegen deed, hoe Alkmaar de ophef fing als een aanslag op^ het bestaan van de stad voelde en de' vlaggen uitstak, toen het bericht kwam, dat het voorstel was ingetrokken. Tijdens de Fransche overheersching werden de rechtbanken ingesteld, ook die te Alkmaar. Tot 1893 was de rechtbank in het stadhuis gevestigd; in 1890 werd een deel van dit stadhuis verwoest en ging een groot deel van het archief van de rechtbank verloren. Dóór het instellen van de rechtbanken ontstond er eenheid van rechtspraak over het geheele grond gebied. Dit was in de Republiek van de Vereenigde Nederlanden niet het geval. Iedere provincie, gemeente of heerlijkheid had zijn éigen recht. West-Friesland was een uitzondering, als gevolg van de on derwerping door Floris V in 1289. Door de omwenteling van 1795 werd wel de staatseenheid bereikt, maar de rechts eenheid was er nog niet: Onder Koning Lodewijk kwam men een stap verder en werd de rechtspraak gébracht onder cen trale colleges en een einde gemaakt aan de stedelijke én baljuwrechtsprakem Uitvoerig schetste spr.-, hoe het begrip Arrondissement als bestuursaangelègen- heid gekoppeld werd aan de rechtsindee- ling en hoe in het departement van de Zuiderzee ir\ 1803 rechtbanken gesticht werden in Amsterdam, Hoorn, Utrecht en Amersfoort'. In 1811 werd het arrondisse ment Hoorn verdeeld en werd er ook in Alkmaar en Haarlem een rechtbank ge vestigd; vermoedelijk om het den recht- zoekenden gemakkelijker te maken met het oog op de Verkeersmoeilijkheden naar-Hoorn. Het arrondissement Alkmaar had toen zevenkantons met 42968 inwoners en 33 gemeenten, waarvan Alkmaar de groot ste was met 7800 zielen. Het rechtsgebied van de rechtbank te Hoorn telde acht kantons, 36 gemeenten en 52000 zielen. Tot 1838 bleef deze regeling.. In 1826 werd de rechtbank in Alkmaar Weer met op heffing bedreig. Spr. citeerde uit de Alkmaarsche Courant een raaHsadres. aan den Koning, Waarin te kepnen werd ge geven, dat het dan voorgoed met de wel vaart in Alkmaar gedaan zou zijn en dat er dan niets dan wanhoop overbleef. In hét adres werd er op gewezen, dat Alk maar al zw,are slagen waren toegebracht door de vestiging van het goüvernements- gebóuw te Haarlem en door de totstand koming van het Noordhollandsch Ka naal, waardoor de schippers met staande masten rond de stad konden zeilen en de passagiers van Texel niet meer in de Alkmaarsche logementen behoefden te overnachten. De wet kwam desondanks tot stand, maar de rechtsgebieden werden in een afzonderlijke wet vastgesteld en daarin werd Alkmaar weer opgenomen. De Rijp, Ursem en Graft gingen naar Hoorn, maar Beverwijk en de Zaanstreek kwamen bij Alkifiaar. Door de afscheiding van België werd de uitbreiding van /het rechtsgebied uit gesteld en in 1834 werd de wet weer ge wijzigd en kreeg Haarlem Beverwijk en de Zaanstreek. In 1843 werd het aantal gerechtshoven van elf tot vier terugge bracht. Daarna tot 1871 strandden onder verschillende - ministers meerdere wijzi gingen. In 1876 diende minister Van der Linden van Sandenburg een voorstel in om de rechtbank te Hoorn op te Heffen en drie-vijfden van het rechtsgebied bij Alkmaar' te voegen. Het Hoornsche Ka merlid De Jong diende daarop een amen dement in om die te Alkmaar op te hef fen, maar werd daarin krachtig bestre den door mr. Willem van der Kaay. 13 Maart 1877 staakten de stemmen (i*6 tegen 36) en bij de Herstemming werd het amen- "rnfrrif-De Jong met 39 tegen 34 stemmen verworpen. Het wetsontwerp werd aan genomen zooals het werd ingediend. Alk maar was gered, maar ternauwernood. Aan de hand van kaarten, vervaardigd d*>or den- heer Hout, die daarvoor een. hartelijk woord van dank kreeg, toonde spr. de grootte van de verschillende rechtsgebieden van de rechtbank. Het rechtsgebied Nvan de rechtbank te Alk maar werd nog uitgebreid met De Beem- ster, Middelie, Oosthuizen en Warder, 'n gebied van 9500 H.A. en in 1941 mét het gebied van de Wieringermeer. Het vorig© jaar, 17 December, werd Urk naar d© rechtbank te* Zwolle overgebracht. Thans telt dit rechtsgebied 72 gemeen ten; op 31 Dec. 1942 omvatte dit 270.000 inwoners. Hierna vertelde spr. nog interessant© bijzonderheden over de samenstelling van het eerste college én den eersten ,presi- dent, mr. P. van Foreest, heer van Schoorl, burgemeester van Alkmaar, Dijk graaf van Heerhugowaard en geboren Alkmaarder, wien het rustige ambt van rechter niet lag en die dan ook na vijf maanden alweer vertrok. Kostelijk wal het reglement van étiquette, dat de hee- ren hadden opgesteld. Ondanks deze éti quette vond een president blijkens een advertentie in de Alkmaarsche Courant 't niet beneden zijn waardigheid om zich als exploitant van een zeepziederij voor een prompte bediening aan te bevelen. De moeilijkheden met de huisvesting (80 jaar was de rechtbank' in het stadhuis gevestigd) werden mede uitvoerig be licht, waarbij kwam vast te staan, dat het gebouw, dat in 1893 in den Berger hout in gebruik werd genomen, niet over het aantal vertrekken geschikt, dat de heeren in 1812 reeds noodig hadden ge oordeeld. De voorzitter dankte den inleider in hartelijke bewoordingen voor zijn interes sante lening. INSULINDE TREEDT OP. Bij den Indischen avon'd, die de ver- eeniging „Oost-West" in het Gulden Vlies organiseerde, dringt zich onwillekeurig de vraag op, waaruit eigenlijk het wezen lijke verschil bestaat tusschen de Oos- tersche en de Westersche danskunst. Bij onzen dans is alles beweging; mimiek en gebaar zijn niet aan elkaar ondergeschikt: 1 het geheele lichaam werkt mede tot hef bereiken van éen bepaald ;effect. De Oosterling echter heeft de beweging tot een minimum beperkt: het gebaar öem- pplt den dans en geeft hem een eigen karakter. De* gelaatsuitdrukking blijft roerloos, bijna maskerachtig. En wie zegt me wat er zich afspeelt binnen de on doorgrondelijke diepten van de ziel? Alleen het gebaar •'verraadt het. Insulinde bracht, na een inleidend en sloopend rhythme van de, helaas onvol ledig bezette gamelan, een Javaansche danseres, die van haar volk den fijnen Golek-dans uitvoerde. Op een volmaakt vrouwelijke wijze geeft zij zich over aan het spel der ij delheid en alleen het ge baar doelt op haar voldoening met de eigen schoonheden. Huiveringen, die het geheele lichaam doorstroomen en stokken in den keel, verraden nog de innerlijke spanning. Én dan plotseling is deze dans geëindigd, bijna even onmerkbaar als hij is begonnenDe Pent jak is een gesty- lëerde uitbeelding van de kunst der zelf verdediging. Bij dezen dans wordt de uiterst moeilijke taak verricht 't lichaam volkomen in bedwang te houden en komt tot uitdrukkinghoe een inlander uiterlijk volkomen onaangedaan zijn verschrikke lijke wraakgevoelens koestert,... De Bordendans is' soepel en sierlijk. Elk ge baar wordt uit het andere geboren en vloeit er in over, als in verteederd water, waar de laatste rimpelingen vervluchti gen. De krachtige dans van de begena digde Gatothatja is de uitbeelding van de mannelijke zelfingenomenheid en het ge luk, dat steeds vervluchtigt. Bij een lief- desdans uit Minahassa kwam ik onder de bekoring van het verleidelijke, vrouwe lijke raffinement; in een beurtelings af- stooten en weer aanlokken weet de dan seres den minnaar te boeien, tot ze zich ten slotte toch aan zijn teederheden ovetgeeft.... Mr. Hamsah, die op inne mende wijze telkens de dansen inleidde, wees op den dwingenden invloed van 't Westen, waaruit de Bataksche kunste naar, die oorspronkelijk troubadour was, zich ten deele een eigen cultuur wist te scheppen. Hoezeer orize geest al bezit van hen heeft genomen, bewijst wel het feit, dat de electrische guitaar al een on misbaar instrument geworden is bij de krontjongmuziek. De melodieën, die ge speeld werden, waren zoo vol heimwee, dat in Radja Doli (mijn lief prinsje) de stem yan den zanger bijna klankloos werd van teederheid. De heer Ten Bruggencate wekte aan het slot het talrijke publiek op tot aanmel ding bij de vereeniging, zoodat deze in de toekomst nog grootere dingen zal kunnen verrichtenHet was een avond van hoog gehalte en bovendien voor al len, die eens in Indië woonden, een avond vol weemoedige herinnering. JEEN JUBILEUM. Zaterdag vond in de Strafgevangenis alhier een kleine plechtigheid plaats. Het was dien dag 25 jaar geleden, dat de heer De Vroome bij het Gevan geniswezen in dienst trad. Het personeel wilde dezen dag niet ongemerkt voorbij laten gaan. Voor zoover-als de% dienst het toeliet, waren allen tegen 12 uur op het bureau van denk directeur bijeen gekomen. Nadat de jubilaris met z0ti vrouw en kinderen had plaats genomen, sprak de Gevangenispredikant, ds. v. Meijen- feldt, den jubilaris toe. Hij zeitfe o.a., dat 1 April altijd een eigenaardige óag was, waarop de schoolgaande jeugd in zage krijgt van de rapporten. Daar de jubilaris anders altijd de rapporten vaststelde, had spreker heel toevallig inzage gekregen van het rapport over den jubilaris zelf. Hierbij waren voor verschillende vakken zeer goede cij fers. Spreker hoopte, dat de heer De Vroome met dezelfde opgewektheid zijn ambt mocht kunnen waarnemen, en wenschte hem op zijn verderen le vensweg Gods besten zegen, f Namens directrfe en personeel bood spreker een passend cadeau» aan. Aan mevrouw De Vroome werd een prach tige mand met bloemen aangeboden. Als tweede spreker werd de jubilaris door den pater-aalmoezier van de Gevangenis, Keijzer, toegesproken. Spreker noemde de groote«zorg, die de jubilaris steeds' toonde voor d£ biblio theek. Een goed boek is voor gevan genen altijd Ven welkome afleiding en kan veel gbed doen. Hij hoopte dat de jubilaris met Gods hulp op den inge slagen weg vérder mocht gaan. 'Ook de Gevangenis-arts, dr. Mool- huijzen, dankte den jubilaris in harte lijke bewoordingen voor de inlichtin gen, die hij steeds' van hem mocht ontvangen. Tenslotte sprak de commies Schreu- der deri jubilaris toe en bood hem een verrassing aan. met het verzoek, dit in het bijzijn van de aanwezigen te openen. De heer De Vroome dankte mede namens vrouw en kinderen, alle aan wezigen voor alles - wat hij op dezen dag mocht ontvangen. In gedachten riep hij ,,den dag van 25 jaar geleden terug, toen hij de poort van Veenhuizen I binnenging, en tegen hem werd gezegd: hier ligt nu uw ar beidsveld. Het was een arbeidsveld waarvan hij hooit berouw heeft ge kregen. Zeer velen hebben den jubilaris in. huiselijken kring bezocht. Eenige leden van het College van Re-renten gaven blijk van hun belang stelling door de huldiging bij te wone

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1944 | | pagina 1