If,
DAGBLAD VOOR
[elsjes
w
EREN 1944.
roor zieken-
G 1944
OTERIJ
Ter overdenking.
Laatste stadium vóór den grooten strijd.
Duitschland zal van het Westen, Oosten
en Zuiden worden aangevallen I
Porismouih zwaar
gebombardeerd.
Communistische benden op
den Balkan in het nauw.
Unie van Sovjet-republieken op den Balkan.
Scherpe aanval op
liirkije's integriteit.
Ontslag burgemeesters.
Verduisteren v. 21.305.45.
STAD EN OMGEVING.
Mensch en
Kikvorsch
Frontzorgcollecte op 27 Mei.
Leuven getroffen door de luchtterreur
Binnenstad letterlijk met bommen bezaaid.
Nieuws in 't kort.
200 dooden in Leuven.
fj
hl
VERKRIJGBAAR
OP DE RUST BOH
EN OP DE
BESCHUITBONNEH.
50-jarige erva-
iet gebied van
ing staat U borg
tekende kwaliteit
;uwe Molenaars
ervoedsel.
ïieuwe geldige toewij
den. Uiteraard is het
rboden op deze toewij-
an den geldigheidsduur
p, waarop zij ingewis-
•den, vleeschwaren te
JBLICATIE VAN DE
VAKGROEP
RKINDUSTRIE.
.5 Mei 1944 zijn in over-
ureau voor Genees- en
an de nieuwe aankoop-
rop, hoestartikelen enz.
e bonnen van serie M.
aald op 1 kg. De gel
tot 10 Juni 1944. Het
geldig verklaarde bon-
nemen.
M. C. Schroder, Alk-
ed. Tj. N. Adema, Alk-
ienst Jac. Broersen te
ren en wetenschappen
Aardweg te Alkmaar;
n te Alkmaar; prov.
np te Alkmaar,
e adv.rubrielc W. Ra-
an de Zaan; voor de
.us, Alkmaar.
uitstapje per
AR PACKET"
ag 29 en Dinsdag
l3.45 17.45 uur;
13.45 17.45 uur.
ingen.
WEG 84.
C H ADVIES.
LENBEDRIJF.
)RWEGEN
i wagens
looren op
14, tusschen
ten wagens
verzenden
voor de
igen vrijen
eel van het
ede.
)e Directie.
MEI 1944
;kking
10.— 2378, 45$$
17378, 20036.
1301 4358'1363 13W
1566 1594- 1604 1619
1902 1949 2033 2061
2470 2484 2553 2564
2788 2867 2917 2944
3493 3519 3579 3588
3813 3856 3893 3938
4279 4327 4392 4426
4632 4640 4644 4674
4970 5034 5045 5059
5312 5318 5353 5470
5836 5848 5864 5879
6236 6280 6298 6312
6719 6741 6754 676»
6957 7029 7033 7048
7257 7269 7305 7332
7545 7569 - 7592 7601
8040 8041 8137 8174
8444 8505 8579 85801
8923 8929 8950 8983
9417 9454 9557 9569
9806 9824 9881 9934
10214 10250 10256 10276
10655 10735 10762 10826
11T13 11191 11203 1122»
11477 11492 11503 11509
11755 11757 11770 11796
12082 12095 12121 12207
12490 12523 12546 12552
13003 13053 13074 13097!
13192 13208 13247 13256
13568 13638 13642 13649
13815 13862 13874 13905
14148 14207 14290 14380
Ï4766 14796 14804 14839
15024 15025 15077 15086
15290 15317 15321 15350
15803 15831 15894 15966
16234 16260 16290 16295
16485 16511 16547 16577
16945 17052 17053 17065
17313 17348 17428 17545
18126 18132 18228 18259
18481 18527 18571 18589
18785 18791 18805 18807
19103 19137 19237 19242
19537 19558 19595 19611
19785 19304 19809 19892
20205 20209 20222 20223
20589 20030 20657 20660
20922 20961 20978 20988
21182 21228 21252 21277
21541 21553 21559 21574
21820 21823 21829 21878
22183 22203 22214 22317
22478 22486 22497 22511
22828 22854 22886 22887
23124 23161 23186 23191
23404 23476 23559 23575
23756 23812 23831 23834
23994 23999 24044 24063
24303 24319 24321 24348
24701 24725 24728 24764
25083 25192 25200 25221
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau Alkmaarsche editie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330.
Giro 187294.
WOENSDAG 17 MEI 1944.
ALKMAARSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
146e Jaargang, No. 115, 2 pagina's.
Prijs der gewone advertenties in deze
editie min. 1.10, elke m.m. meer
0.10. Tarieven voor de geheele op
lage op aanvraag. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar 2,10,
voor het geheele Rijk 2.63. Losse
nummers 5 cent.
Schr. Als men vandaag den dag zijn
oor te luisteren legt, dan komt men tol
de conclusie, dat het Nederlandsche
Volk zich in een impasse bevindt, waar
uit het zich niet weet te bevrijden. Met
Duitschland aan een nieuwe Europee-
sche ordening bouwen, dat nooit! Met
de Anglo-Amerikanen na afloop van
den oorlog aan het werk gaan, is ook
niet alles. Aanknoopen aan 9 Mei 1940.
liever niet, want toen was er veel dat
niet deugde. Den bolsjewisten dan een
kans geven. Och, toen de Duitschers
nog in de omstreken van Moskou ope
reerden, was er wel iets voor te zeg
gen, maar nu de roode horden van den
heer Stalin zoo vervelend dichtbij ko
men, is dat toch ook niet de oplossing.
Zuid-Italië mag in dit verband als een
zeer belangrijk baken in zee worden
gezien.
Wat wil de Nederlander dan eigen
lijk wel?
Afgezien van z'n sigaartje met een
Deli-dekblad, z'n buitenhuisje, onver-
valschte thee en koffie en nog zoo'n
paar van die dingen, schijnt hij verder
niets te willen. Z'n kuituur, z'n goede
naam op velerlei gebied, 't schijnt hem
koud te laten.
Een ietwat vreemde geesteshouding
voor een Nederlander, gezien z'n ver
leden. Toch zal hij uit de impasse
moeten komen, omdat Nederland nu
eenmaal een deel van Europa is en
vandaag den dag in Europa geschiede
nis wordt gemaakt. En wel geschiedenis
die beslist over het „zijn of niet zijn".
De ondergang van Europa beteekent
met evenzooveel woorden de ondergang
van Nederland.
IK vraag mij af of de weg, die zich
van den afgrond begeeft, voor den
Nederlander inderdaad zoo onbegaan
baar is als hij gelooft. Is er iets tegen,dat
dit land voor z'n zedelijk en lichame
lijk welziin een krachtig staatsbestuur
krijgt? Neen, daartegen kan geen
mensch bezwaren hebben. Een chaos
willen wij niet. wij wUlen tucht, orde
en bovenal zelfrespect Een solidariteit
van alle bevolkingsklassen, is dat iets
wat zonder meer moet worden afgewe
zen? Neen, want de klassestrijd heeft
ook in ons land slachtoffers bij de vleef
gemaakt. En is het niet juist, dat het
algemeen belang onder alle omstan-
dighedan vóór dient te gaan bij dat van
een groep? En dat het persoonlijk be
lang zich steeds ondergeschikt maakt
aan dat van een groep?
Wat is er tegen dat het Nederland
sche Volk in eerste instantie het Euro-
peesch belang stelt boven dat van Ne
derland? Wat is er tegen dat het belang
van een bepaalde groep niet, zooals
voorheen toch merkwaardig dikwijls
gebeurde, vóór gaat boven het belang
van het Land, en dat het persoonlijke
belang van dezen of genen niet naar
voren wordt gehaald ten koste van een
benaalde groep?
Hierin is niets spitvondigs, noch mis-
leidends. Integendeel, indien de massa
begrijpen wil, dat de hierboven ge
noemde waarden niet geboren zijn uit
een politiek compromis, doch gegeven
zijn in het belang van den Europee-
schen mensch, waarom dan in een im
passe blijven kronkelen, die geen an
deren uitweg biedt?
TB/IJ Nederlanders gaan er prat op, dat
wij nuchter zijn.Nu, laten wij dat dan
ook zijn en onze oogen niet sluiten
voor datgene wat thans om ons heen
plaats grijpt. Er is geen oorlog aan den
gang in de beteekenis die wij er voor
1940 aan gaven. Twee wereldbeschou
wingen zijn in een worsteling op leven
en dood gewikkeld. Eenerziids het Na-
tionaal-socialisme. Anderzijds het libe
ralisme gekonpeld aan het communis
me. Gekoppeld omdat het uitgediende
liberalisme (daarvan getuigt o.a. veler
verzuchting, dat het anders dan vroe
ger moet worden) zich hoopt staande-
te houden door behulp van het com
munisme. Het liberalisme is uitgediend
Communisme moge in een kultuurloos
land, dat alleen de beschaving van den
knoet kent, de schoonste vorm van
leven zijn, in Europa, met z'n ontel
bare schatten die uiting zijn van wat
een kuituur van beschaafde volkeren
vcpiag, is het de dood.
En daarom moeten wij Nederlanders
de politiek van den struisvogel opge
ven en kiezen. Zetten wij ons in om
op te bouwen of laten wij om ons heen
afbreken, totdat wij zelf afgebroken
worden?
Als nuchter Nederlander ziet men
onmiddellijk waar de plaats is die moet
worden ingenomen.
Met „uitgestrekte handen" wil
het oude zich over ons ontfermen.
Laten wij dankbaar zijn dat tien
duizenden Nederlanders schouder
aan schouder met Duitschland en
zijn verbondenen zich tusschen ons
en die „uitgestrekte handen" heb
ben geplaatst.
IK kan mij indenken, dat er menschen
zijn, wien vandaag den dag de gal
overloopt en die kankeren. Kankeren
is de stoelgang voor de ziel, zooals dr.
Göbbels het uitdrukte. Er is weinig op
bouw, er is weinig ordening. Eerst
moet Europa klaar komen met zijn
vijanden. Dan komt de tijd voor op
bouw, voor ordening, vooral voor zui
vering. De Führer heeft dit duidelijk
te kennen gegeven, toen hij zeide, dat
hij na dezen oorlog als nog feller na-
tionaal-socialist terug zou keeren.
Groote groepen van ons Volk. de ar
beiders, de klein gepensionneerden, de
lagere ambtenaren, ondervinden bij
voortduring de zwaarte van den oorlog
en voor deze groepen zal het eerst ge
zorgd moeten worden. Maar eerst moet
de vrede bevochten zijn, en het gevaar
voor nieuwe oorlogen uitgeroeid.
Europa moet, koste wat het kost, be
vrijd worden uit de klem waarin men
het Avondland tracht te wringen. En
is dit bereikt, dan zal zeker de vraag
worden gesteld: „Wat deed Nederland
voor de zaak van Europa?"
Gelukkig doen wij reeds veel. d w.z
die Nederlandérs die aan de fronten
staan en die Nederlanders die in
Duitschland werken. Maar wat doen
die andere Nederlanders, die het geluk
hebben thuis te mogen zijn? Spannen
die zich ook in voor de Nederlandsche
zaak in Europa?
Juist die groep Nederlanders en dat
ls de groote meerderheid van ons Volk
zou ik op 't hart willen drukken, dal
het gaat om „te zijn of niet te zijn".
Wij staan aan den vooravond van
groote gebeurtenissen, die misschien
voor ons Volk groote moeilijkheden met
7'ch mee zullen brengen. Deze weer-
*n kunnen wij alleen dan wanneer
Russisch offensief tegelijk met
een invasie.
De ondubbelzinnige verklaring van
het opperbevel der weermacht, dat
de Anglo-Amerikaansche luchtaan
vallen op het gebied aan de Kanaal-
kust als voorbereiding tot een in
vasie kunnen worden beschouwd,
heeft de aandacht van de Duitsche
openbare meening meer nog dan
tot dusver op de komende militaire
gebeurtenissen gevestigd, aldus de
Berlijnsche ANP-correspondent. In
voorgaande jaren heeft de maand
Mei het begin van grooK offensie
ven gebracht en de waarschijnlijk
heid is groot, dat zulks ook dit
jaar het geval zal zijn. De voorbe
reidingen, die Duitschlands tegen
standers voor het door hen aan
gekondigde algemeene offensief
troffen, schijnen in het laatste sta
dium te zijn getreden.
Zooals zij reeds na de conferentie
van Teheran hebben verklaard, is hun
plan, Duitschland van het westen,
oosten en zuiden uit aan te vallen en
van Duitsche zijde is men geneigd,
deze aankondiging als ernst op te ne
men.
Het beeld van den oorlog in Europa is
derhalve meer dan ooit als één geheel
te beschouwen en alles wat zich aan
de verschillende fronten voordoet kan
thans naar het oordeel van Duitsche
militaire kringen gezien worden als
phazen in het voorstadium van den
grooten strijd. Dit geldt voor den sterk
geactiveerden luchtoorlog zoowel als
voor den strijd in Italië.
Ook het oostelijke front vormt een
integreerend deel van de plannen van
Duitschlands tegenstanders en ook hier
verwacht men een hervatting van het
Sovjetrussische offensief uiterlijk op
het tijdstip, waarop de geallieerden
zich met het volle gewicht hunner oor
logsmachine in den strijd zullen wer
pen, hetgeen, naar het oordeel van in
gewijde militaire kringen in Berlijn,
wel eens een kwestie -"an dagen zou
kunnen zijn. De voornaamste aandacht
Vijand blijft in Italië aanvallen.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FÜHRER, 16 Mei. (DNB) Het
opperbevel van de weermacht maakr
bekend:
Van het Oostelijke front wordt
slechts plaatselijke gevechtsactie aan
den benedenloop van den Dnjestr en
in/ het voorterrein van de Karpathen
gemeld.
Formaties van de iuchtdoelartillerie
van het leger schoten sinds het begin
van den veldtocht in het oosten 2000
vijandelijke vliegtuigen omlaag. Daar
van hebben de 'luchtdoelafdeelingen
van het leger 275 en 279 alleen 300 toe
stellen neergehaald.
Aan het Italiaansche zuidelijke
front zette de vijand zijn aanval
len met gebruikmaking van nieuwe
divisies infanterie en pantserjagers
op ons verdedigingsstelsel met
zwaartepunt ten zuiden van Cassi-
no voort. Na verbitterde wisselval
lige gevechten gingen eenige heu
velstellingen verloren. In andere
sectoren werden plaatselijke pene
traties in tegenaanvallen gezuiverd
of afgegrendeld.
Een sterke formatie gevechtsvliegers
bombardeerde in de late avonduren
van 15 Mei vijandelijke steunpunten in
het gevechtsgebied van Cassino met
goede uitwerking. Er ontstonden bran
den en explosies.
Bij aanvallen van enkele Britsche
stoorvliegtuigen op het gebied van
Keulen en Mannheim, alsmede bij
vluchten boven de Kieler Bocht wer
den in den afgeloopen nacht vier vij
andelijke vliegtuigen neergeschoten.
In de eerste ochtenduren van 16 Mei
vielen sterke formaties zware Duitsche
gevechtsvliegtuigen de Britsche ha
venstad Portsmouth met een groot
aantal brisant- en brandbommen aan.
De communistische benden in Cen
traal Oost-Bosnië, die naar 't DNB ver
neemt, sedert geruimen tijd door vrij
willigers der Waffen-SS tezamen met
plaatselijke zelfbeschermingsformaties
zeer in het nauw gedreven en ernstig
geteisterd werden, hebben door Duit
sche slagvliegtuigan opnieuw groote
verliezen geleden. Zij pogen thans
ordeloos naar verschillende kanten te
vluchten, doch worden telkens weer
tot den strijd gedwongen. In de nabij
heid van een klein plaatsje werden
alleen 108 gesneuvelde bandieten ge
teld, terwijl op een andere plek een
vluchtende bende 90 dooden, 180 ge
wonden en 30 gevangenen achterliet.
in verband met de verwachte gebeur
tenissen is gericht op de West-Euro-
peesche gebieden.
Legerleiding in goede handen.
De Duitsche troepen, die aan de
Kanaalkust de wacht houden, staan
onder bevel van generaal-veldmaar-
schalk Von Rundstedt, oen opperbevel
hebber West, en generaal-veldmaar-
schalk Rommel, die als opperbevelheb
ber van een legergroep betiteld wordt.
Van de militaire leiding in dit gebied
maken voorts deel uit generaal-veld-
maarschalk Sperle als commandant
der luchtstrijdkrachten, kolonel-gene
raal Blaskowitz. opperbevelhebber van
een legergroep, admiraal Krancke en
generaal der pantsertroepen Freiherr
C-eyr von Schweppenburg.
Wat de krijgsoperaties zelf betreft,
•deze beperken zich op het oogenblik
vrijwel uitsluitend tot het Zuid-Ita-
liaansche front. Wanneer, naar
men van Duitsche zijde aanneemt, de
tegenstander met zijn Vrijdag begon
nen aanval beoogt, reserves te binden
om voor operaties elders de handen
vrij te hebben, dan stelt men te Berlijn
daartegenover, dat het strijdtooneel in
Midden-Italië zich weinig leent voor
het binden van troepen op groote
schaal, daar wegens de geringe lengte
van het front en het bergachtige ka
rakter van het terrein het aantal troe
pen, dat aan den strijd deelneemt,
steeds alleen maar beperkt kan zijn.
De Brusselsche gemeentescholen geslo
ten. Gelet op het bestendig gevaar,
veroorzaakt door de luchtbombardemen
ten, worden, op bevel van den schepen
van openbaar onderwijs, alle gemeente
scholen van Groot-Brussel tot nader be
vel gesloten.
KIËUTE8V£R91UVEH
NED60LAND5C
VOLKS DIENST
Hoe dikwijls gebeurt het niet vooral
ir dezen tijd dat huismoeders de
verzuchting slaken: „ik wilde wel, dat
ik iemand had, die op mijn kinderen
kon passen!" Dat geschiedt, als de
huismoeder het volhandig heeft en de
kinderen haar voor de voeten ioopen.
Ook komt het dikwijls voor, dat een
moeder van één spruit denkt: „het is
voor mijn kleirie toch niet goed, dat
hij altijd zoo alleen is; kon ik mijn
kleuter maar bij andere kleintjes bren
gen." Deze overwegingen hebben den
Nederlandschen Volksdienst die tot
taak heeft onze volwaardige volksge-
nooten in hun moeilijkheden bij te
staan ertoe geleid kleuterverblijven
op te richten.
In deze alleraardigst ingerichte verblij
ven worden de kleuters in kleine
groepjes toevertrouwd aan de zorgen
van speciaal opgeleide kinderverzorg
sters. Moeders, die deze kleuterverblij
ven kennen, spreken er met warmte
over. C.N.F./Pax
Eenige Engelsche dagbladen hebben een verdrag gepubliceerd, dat tus
schen Bulgaarsche en Grieksche communisten eencrzijds en de Sovjet-Unie
anderzijds is gesloten. In dit verdrag wordt gezegd, dat de Balkan-Unie
Griekenland, Macedonië, Bulgarije en Servië zal omvatten. De communisti
sche partijen van Griekenland en Bulgarije mogen voor het bereiken
van dit doel een tactiek volgen, die hun goed dunkt.
Beide partijen, zoo wordt verder gezegd, zullen werken voor de veilig
heid van de noordelijke grens der Unie, en wel met het doel, den
Donau te bereiken, die als grens van Bulgarije en Servië wordt be
stempeld. Deze grens zou ten noorden van Fiume aan Je Adriatische Zee
moeten eindigen. Bulgarije zou een toegang naar de Egeïsche Zee ver
krijgen. Punt 5 behelst het plan voor de stichting van een autonome
republiek onder Sovjet-Russische controle, die de Dardanellen met
Istanboel zou omvatten.
Een document van sensationeele be
teekenis noemt men in de Wilhelm-
strasse het hierboven aangehaalde ver
drag. De correspondenten van de Dai
ly Herald en de Daily Mail, die den
inhoud van dit verdrag uitvoerig aan
hun bladen melden, hebben, zoo ver
klaart men in diplomatieke kringen
van de Wilhelmstrasse. daarmede een
onthulling van de allergrootste betee
kenis gedaan. Want het verdrag be
vat niet alleen een plan tot vorming
van een. Zuid-Oost-Europeesche unie
van socialistische Sovjet-republieken,
een radengroep. welke haar noordelijk
ste grenzen aan den Donau en benoor
den Fiume wil leggen, maar het plan
'bavat tevens een scherpen aanval op
de Turksche integriteit, daar de ver
dragsluitenden Istanboel en de Darda
nellen tot een autonome Sovjetrepu
bliek willen uitroepen en de controle
van dit gebied aan Moskou willen
overlaten.
J)e interpretant der Rijksregeering
verklaarde ten aanzien van het plan,
dat de Russische aspiraties in de rich
ting van Bosporus en Dardanellen niet
nieuw zijn. Bij zijn laatste bezoek aan
minister Von Ribbentrop verklaarde
Molotof indertijd woordelijk tot zijn
tolk: „Zegt U den Rijksminister, dat
Sovjet-Rusland nog een appeltje met
Turkije te schillen heeft" en in het
zelfde gesprek zeide de bolsjewistische
volkscommissaris, dat de Sovjetunie
niet zonder belangstelling het lot van
Skagerrak en Groote Belt gadeslaat.
Reeds vele jaren hebben de bolsje
wisten de hoop eens een haven aan
een „warme" zee te krijgen. Meer en
meer blijkt thans, dat zij door Enge
land en de Vereenigde Staten in dit
streven ondersteund worden.
's-GRAVENHAGE, 16 Mei. Bij be-
sluit van den Commissaris-ge. eraal
voor Bestuur en Justitie is, met ingang
van 25 April 1944, eervol ontslag ver
leend aan:
A. Becking als burgemeester van
Zuid-Beijerland; J. L. Brinkerink als
burgemeester van Oude en Nieuwe
Tonge; F. W. van Driel als burgemees
ter van Nieuw-Helvoet; F. Nieborg als
burgemeester van Stad aan 't Haring
vliet
Is, onmiddellijk ingaand, ontslagen:
mr. K. Hoekzema als burgemeester van
Oostburg; A. P. Kostense als burge
meester van Biervliet, A. H. S. Stemer-
ding als burgemeester van Oost- en
West-Souburg; J. A. Martijn als burge
meester van Veere; F. A. van Rose-
velt als burgemeester van Sehoondijke;
jhr. L. E. D. S. van F onninghausen
tot Heringhaven, als burgemeester van
IJzendijke.
NEDERLANDSCHE JONGENS.
Opgelet!
's-GRAVENHAGE, 11 Mei. - Donder
dag 18 Mei zal in Den Haag op Plein
1813 nr. 3 nog een keuring worden ge
houden voor de eerstvolgende weer-
sportkampen. Iedere Nederlandsche
jongen heeft gelegenheid om tezamen
met kameraden uit andere Germaan-
sche landen vier mooie voorjaarswèken
door te brengen. Ook dezen keer zijn
hieraan geen onkosten verbonden, zoo
dat ook mindei bedeelde jongens van
deze gelegenheid kunnen profiteeren
Het bureau voor weersportkampen is
geooend var» 9 tot 14 uur
18 Mei. Zon op 5.40 u., onder 21.33 u-
Maan op 4.31 u., onder 16.31 u.
GEMEENTELIJKE VERORDENING
JEUGDBESCHERMING.
De burgemeester van Alkmaar
heeft zijn beschikking betreffende
bescherming van de jeugd in dien
zin gewijzigd, dat de leeftijdsgrens
van 20 jaar tot 18 jaar is terug
gebracht en het verbod om zich
buiten op te houden in het winter
seizoen niet reeds om 18 uur maar
om 19 uur aanvangt.
Behoudens de in de beschikking
opgenomen uitzonderingsgevallen
is het voortaan voor jeugdige per
sonen beneden den leeftyd van 18
jaren verboden zich buiten op te
houden:
a. na 19 uur, wanneer het tijd
stip van zonsondergang valt
vóór 19 uur;
b. na zonsondergang, wanneer het
tijdstip val zonsondergang valt
tusschen 19 en 21 uur.
c. na 21 uur wanneer het tijdstip
van zonsondergang valt na 21
uur.
Men zal algemeen met waardeering
van deze verruiming der be+rokkan
voorschriften kennis nemen
De burgemeester heeft de leeftijds
grens tot welke zijn bemoeïngen tot
bescherming van de jeugd zich uit
strekt verlaagd van 20 tot 18 jaar, zoo
dat een groote groep jongens en meis
jes de oudsten zifb thans des
avonds vrij zullen kunnen bewegen.
In den winter Ls het tijdstip voor
binnenshuis zijn voor alien van 18 uur
op 19 uur gesteld, wat ook ea^ verrui
ming der bepalingen beteekent.
Wij hadden, wat de zomer betreft,
gaarne het Utrechtsche voorbeeld ge
volgd gezien door de jeugd na 21 uur
ook vrijheid buitenshuis te laten als
de zon op een later tijdstip ondergaat
Misschien komt deze verruiming der
bepalingen later nog eens als een
extra verrassing.
Over wat thans reeds verkregen
werd zal men niet anders dan tevreden
kunnen zijn.
Deze verruiming der bepalingen gaat
in op den dag na de afkondiging, dus
op Donderdag 18 Mei.
MOOI BORDUURWERK.
Veertig jaar woont de thans 82-jarige
wed. v. d. Stok met haar beide doch
ters reeds in het perceel Wildemans
straat 12. Voor wie oog heeft voor
vrouwelijken arbeid viel het op, dat de
ramen van dit perceel steeds afgeslo
ten waren met gehaakte gordijnen,
maar weinigen zullen hebben bevroed,
dat in dit huis een schat van gebor
duurde kleedjes aanwezig is, vervaar
digd door een der dochters, die zich
daarmede reeds 15 jaar heeft bezig ge
houden en met dit werk nimmer in de
openbaarheid is getreden. Een toeval
stelde ons in de gelegenheid dit werk
wat nader te beschouwen. Wij zagen
een in prachtige kleuren uitgevoerden
gestylleerden haan op 'n tak met bloe
men, een voorstelling, zooals men die
uit den tijd van onze overgrootmoeders
kent. Wij zagen landschappen, echt
folkloristische voorstellingen en stonden
verbaasd over de keurige gevoelige en
correcte uitvoering. Wie zoo kan bor
duren (het werk leek op de middel
eeuwsche gobelins) moet goed kunnen
teekenen en begrip hebben van kleur
en compositie.
Uit een gesprek, dat wij met de zus
ter van de vervaardigster mochten voe
ren, bleek ons, dat wij hier met zui
vere volkskunst te maken hadden. Ons
werden de groote foto's uit „De Prins"
en „Panorama" getoond, die als gege
vens voor het borduurwerk hadden ge
diend en het trof ons. hoe juffrouw v.
d. Stok er bij intuïtie in geslaagd was,
juist die foto's te kiezen, die zoo tref
fend de schoonheid van ons land weer
geven. Dat zij die in zuivere kleuren,
in de juiste verhouding, vaak vergroot,
in haar borduurwerk heeft weten weer
te geven, blijft haar verdienste. Dit
werk is uitsluitend voor eigen vreugde
en dat van haar zuster en moeder ge
maakt. Met hun drieën leven de vrou
wen daar stil en bescheiden, trotsch
ook op de met borduurwerk overtrok
ken stoelen, die door moeder zijn ver
vaardigd en trotsch ook op het piano
spel van de andere dochter.
Op onze vraag wat zoo'n kleedje
moest kosten, werd bescheiden geant-
Beter één gulden in de bus dan dui
zend in uw beurs. Denkt daaraan bij
de groote landelijke collecte voor Front-
zorg op 27 Mei a.s.
RADIOPRAATJE MAX BLOKZIJL.
's-GRAVENHAGE, 17 Mei. - In de
serie brandende kwesties op Donderdag
18 Mei over Hilversum I om 18.45 uur
spreekt Max Blokzijl onder den titel:
„Weerzien met het jongetje".
Past op Uw telefoontoestel! Er ope
reert in Hilversum een man, die een pet
van de P.T.T. draagt en zich reeds aan
verschillende adressen heeft vervoegd om
het telefoontoestel te halen, daar de be
trokkene toch is afgesloten. In enkele ge
vallen kreeg hij het toestel mee, maar bij
informatie bij de" P.T.T. bleek dan. dat
de dienst er niets van afwist. De politie
waarschuwt tegen dezen oplichter.
Stelende spoorwegambtenaren gearres
teerd. Reeds maandenlang werden vóór
de goederenloods der N.S. te Hilversum
en uit wagons, welke aldaar passeerden,
vermissingen geconstateerd. De plaatse
lijke recherche is er thans in geslaagd
aan deze diefstallen een einde te maken
door de arrestatie van vijf werklieden,
die op het Hilversumsche spoorwegem
placement werkzaam waren De mannen
zijn ingesloten.
het Nederlandsche Volk weer een Volk
is, een Gemeenschap, die strijdt voor
haar plaats in de rij der Europeesche
naties.
Dit ter overdenking!
Waar ds stilte van den dood
heerscht
Leuven is zonder twijfel de stad,
die het zwaarst getroffen werd
door de Anglo-Amerikaansche
luchtterreur. Na twee zware aan
vallen door Anglo-Amerikaansche
bommenwerpers in de nachten van
Donderdag op Vrijdag en van Vrij
dag op Zaterdag, welke voorafge
gaan werden door verscheidene
aanvallen overdag, kan men zon
der eenige overdrijving de verwoes
tingen te Leuven vergelijken met
die van de zwaarst getroffen ste
den van Duitschland. Wanneer men
de troostelooze ellende en den om
vang van de vernielingen In de
Leuvensche stadswijken ziet, kan
men zich niet van den indruk los
maken, dat de Anglo-Amerikaan
sche bommenwerpers werkelijk
geen ander doel hebben dan ter
reur te zaaien onder de burgerbe
volking. Zelfs in de veronderstel
ling, dat op een stad van middel
bare grootte zooals Leuven, geen
bombardementen kunnen worden
uitgevoerd zonder de burgerbevol
king te treffen, dan heeft men
toch bij het beschouwen van wat
er overgebleven is van het cen
trum der stad Leuven den onweer-
legbaren indruk, dat een dergelij
ke terreur vermeden had kunnen
worden.
De binnenstad werd letterlijk met
bommen bezaaid. Zoodra men de
buitenwijken van de stad. die relatief
weinig hebben geleden en waar nog
eenig leven heerscht. achter zich gela
ten heeft, komt men in een woestijn
van puin. waar de stilte van den dood
heerscht en waar slechts hier en daar
een paar menschen als schimmen ge-
ruischloos verdwijnen.
Slechts hoopen steen en puin.
In het centrum van de stad was een
plein, waar het verkeer zeer druk was.
Het was omgeven door winkelgebou-
De Belgische stad Leuven is in
de nachten van Donderdag op Vrij
dag en van Vrijdag op Zaterdag het
doelwit geweest van de Anglo-
Amerikaansche luchtaanvallen. De
verwoestingen zijn enorm en tal
van monumentale gebouwen wer
den deels vernield, deels zwaar be
schadigd.
Het aantal dooden zal vermoede
lijk meer dan 200 bedragen; reed^
werden 100 lijken geborgen, doch
men vermoedt, dat nog minstens 100
slachtoffers onder het puin liggen
Zaterdagmidag werd Herenthals
zwaar gebombardeerd. Ook «hier
vielen slachtoffers en werden tal-
looze huizen verwoest of zwaar be
schadigd.
wen en kantoren. Na de verwoesting
door de bommenwerpers ziet men
overal slechts hoopen steen en puin
van ingestorte gebouwen. Op één
plaats ligt een reusachtige puinhoop.
Het is al wat er overbleef van een rij
van tien huizen, die door zeer zware
voltreffers werden weggevaagd. Wat
niet ten offer viel aan de scherfbom-
men is volledig uitgebrand. Aan den
noordelijken uitgang van het plein
staat het heerlijke gothische stadhuis
met daar tegenover de laat-gothische
St.-Pieterskerk. Tusschen beide ge
bouwen sloegen verscheidene bommen
in. De voorgevel van het stadhuis werd
zwaar beschadigd. Het fijn beeldhouw
werk is vernield. Wat er overbleef, is
bedekt met een grijze stofmassa Alle
ramen in de muren 'an de St.-Pieters
kerk aan den kant van het plein zijn
vernield. Maar het is nog erger gesteld
aan de artdere zijde. Daar heeft een
voltreffer een geheele zijbeuk wegge
slagen, met het gevolg dat zuilen,
poorten, ijzeren dwarsbalken nu een
huizenhoogen puinhoop vormen. Door
de reusachtige bres, welke in de kerk
werd geslagen, ziet men, dat enkel de
gothische spitsbogen ongeschonden
bleven.
Kerkgebouwen verwoest.
Nauwelijks 200 m verder staat de
prachtige St.-Michielskerk in barok
stijl met daarnaast 't Jezuïetencollege.
Alsof zij hun doelwitten met een dui-
velsche zorgvuldigheid hebben gekozen,
hebben de Anglo-Amerikaansche lucht-
terroristen hier de verschrikkelijkste
verwoestingen aangericht, die men
zich kan voorstellen. Een voltreffer
kwam midden in de hoofdbeuk van de
kerk neer. De gescheurde muren drei
gen in te storten. De talrijke gebou
wen van het Jezuïetencollege vormen
nog één reusachtigen puinhoop. De ge
heele straat is met brokken muur be
dekt. In den letterlijken zin van het
woord moet men er over bergen van
steen en puin klauteren.
In een andere wijk van de stad werd
de St.-Gertrudiskerk voor driekwart
vernietigd. Ook de moderne kerk. O.L.
Middelares, die na den eersten wereld
oorlog werd gebouwd, is haast volle
dig verwoest.
Wanneer men ziet, wat er met de
stevige kerkgebouwen, die eeuwen ge
trotseerd hebben, is gebeurd, kan men
zich een gedachte vormen van wat er
overgebleven is van de woonhuizen
dezer verwoeste wijken. Men zou ver
scheidene dagen noodig hebben bij een
bezoek aan de geteisterde stad Leuven
om al de kleinere, voor de kunstge
schiedenis waardevolle gebouwen de
patriciërs-huizen, de 'talrijke geclas-
seerde gebouwen, welke verwoest wer
den. op te sommen. Er zijn natuurlijk
enkele dezer prachtige gebouwen over
gebleven, maar zelfs indien men er in
slaagt ze te behouden voor de toe
komst, zullen zij slechts voor latere
generaties zeer zeldzame getuigen zijn
van den rijkdom van Leuven aan laat-
middeleeuwsche- en barokmonumen-
ten.
Het aantal slachtoffers, die bij deze
terreuraanvallen het leven hebben ge
laten. zal waarschijnlijk de 200 berei
ken. daar er reeds een honderdtal lij
ken werden geborgen. Men vermoedt,
dat nog minstens 100 slachtoffers onder
het puin liggen. De opruimingswerken
moesten voorloopig worden stopgezet,
daar men alle dagen nog den terug
keer van de luchtterroristen vreest. 1
Het leven heeft tailooze toevallige
aspecten. Den éénen dag heeft men
belangstelling hier- en den an
deren dag weer daar voor. Zoo
interesseert mij thans, als bevlie
ging of duurzaamheid, de zwem-
sport. En zie, in een degelijk boek,
geschreven door een professor
vrat overigens nog niet altijd een
waarborg voor degelijkheid is las
ik deze verrassende zinsnede: „Voor
de thans bijna algemeen toegepaste
zwemmethode heeft men het zwem
men van den kikvorsch als voor
beeld genomen."
De kikker den mensch ten voor
beeld bij één zijner nuttigste, schoon
ste en sierlijkste levensverrichtingen!
Ik ben er even stil van geworden
en heb toen met goedmoedige ironie
gedacht aan de „Majesteit" van den
mensch.
De Majesteit had een kikker
noodig!
Uitmuntend!
Wat zou de wereld er stukken
beter op worden als de „Majesteit"
mensch het dier in het algemeen
eens wat meer ten voorbeeld koos.
Want waarlijk, maar al te vaak is
het redelooze dier redelijker dan de
met rede begaafde n ensch.
Maar de naleving van het dieren-
voorbeeld is moeilijk. Ik ondervind
het zelf dagelijks. Ik zou zoo graag
een goed kikker willen zijn en ik
oennog heelemaól geen kik
ker, helaas!
OVIDIUS J
woord, dat aan verkoopen nimmer
gedacht was.
Het valt wel te betreuren, dat thans
materiaalgebrek oorzaak is, dat deze
arbeid niet kan worden voortgezet. Jam
mer is het ook, dat de lijst en het glas
voor de verschillende doeken ontbre
ken. Misschien kan één van onze le
zers deze vrouwen daarmede nog ge
lukkig maken. D. A. KLOMP.
GEMEENTEBLAD.
In het Gemeenteblad van Alkmaar nrs.
1848 en 1849 zijn opgenomen de besluiten
van 5 April 1944 en 1 April 1944, resp. tot
vaststelling van:
I. een verordening tot wijziging van
de Verordening regelende de rechtspo
sitie van het onderwijzend personeel aan
het Murmellius-Gj'mnasium, de Handels
school en de Handelsavondschool voor
handels- en kantoorbedienden te Alk
maar;
II. a. een verordening tot wijziging
van het Ambtenarenreglement:
b een verordening tot wijziging van
het Werkliedenreglement;
c een verordening tot wijziging van
het Arbeidsovereenkomstenbesluit.
De burgemeester van Alkmaar,
B. A. VAN DER SLUIJS.
De secretaris,
A. KOELMA.
Alkmaar, 17 Mei 1944.
KRIJGSGEVANGENEN IN JAPAN.
Geadresseerd aan mevr, van Hulst,
K. v. 't Veerstraat alhier, is via het
Roode Kruis een brief van een in
Japan geïnterneerden Nederlandschen
krijgsgevangene W. van Hulst aangeko
men. Aangezien mevr. Van Hulst aan
'dit aders of omgeving onbekend
is, wordt zij verzocht den brief
en vragenlijst van net „Roode Kruis"
aan ons bureau Voordam af te halen.
Inlichtingen over haar adres zijn even
eens welkom.
DIERENBESCHERMING.
Ter beschikking voor een boerderij
een gezonde poes.
Ontvangen voor het te stichten die-
renasyl onder motto „Ter nagedachte
nis van mijn gestorven hond" f 10.
Adres: Inspecteur C. Verwerr Baan-
straat, Alkmaar.
JUBILEUM.
In verband met het 25-jarig jubi
leum op 22 Mei van den heer W. M.
Bakkum, bedrijfschef bij de orgel
fabrikanten fa. Bernard Pels Zn, is
abusievelijk vermeld dat deze woont
Zoutkade 1. Dit moet zijn Zoutstraat 1.
J. F. M. ENDEL.
Op den leeftijd van 73 jaar overleed al
hier vrij plotseling de heer J. F. M.
Endel. De heer Endel was in het ka-?
tholieke vereenigingsleven een vooraan
staande persoonlijkheid. Ook voor de
organisatie van het middenstandsleven
heeft hij veel en nuttig werk verricht.
De heer Endel was een vurig verdediger
van eigen beginselen, maar bezat de
gave, dat hij' ook waardeering kon heb
ben voor die van anderen, wanneer ze
eerlijk werden aangehangen. Met den
heer Endel verdwijnt uit het Alkmaar
sche middenstandsleven een man, die
daarin vele jaren een vooraanstaande
plaats heeft ingenomen.
De plechtige uitvaartdienst had he
denmorgen plaats in de St. Domini-
cuskerk aan de Laat, terwijl het stof
felijk overschot om 1 uur. onder groo
te belangstelling op de R.K. Begraaf
plaats St. Barbara plaats vond. Vele
bloemen dekten de baar.
VERNIELING, DIE MOET WORDEN
TEGENGEGAAN.
In 1939 plantte de gemeente Bergen
langs den Bergerweg wilgenhout, in de
hoop, dat dit ter beschutting van de
wielrijders, langs den open Bergerweg,
zou opgroeien. Het is met het op
groeien van dit hout een ware lijdens
geschiedenis. Daar waren allereerst de
boeren, die het gras pachten en met
het maaien van het gras zoo hier en
daar het jonge hout vermelden. Ieder
voorjaar plunderden op wilgenkatjes
belusten voorts het opkomende hout,
dat door dit vandalisme sneuvelde.
Wat er nog is overgebleven wordt
thans bedreigd door jongens, die ko-
nijnenstammen zoeken en uit baldadig
heid het jonge hout van de schil be-
rooven, waardoor het onherroepelijk
ten doode gedoemd wordt. Er kan wat
gered worden, maar dan wordt het tijd,
dat de gemeente Bergen er nauwkeu
rig op toe ziet, dat straks het gras
oordeelkundig gemaaid wordt en het
publiek dient zich bewust te worden,
dat 'het krachtig tegen baldadigen moet
optreden. Wanneer dit gebeurt mag
verwacht worden, dat de gemeente
Bergen, die de laatste jaren al bijzon
der weinig aandacht aan den Berger
weg schenkt, het verloren gegane hout
weer inboet.
Ook bij Pesie's bad. dat nu weer ge
opend is,' namen wij een dergelijke
vernieling waar. Wij bevelen het hout
gewas daar, dat zoo beschuttend voor
het prachtige natuurbad opgroeit, ten
zeerste in de bescherming van het pu
bliek aan. Ook thans mag men niet
onverschillig staan tegenover noode-
looze vernieling van de natuur.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren Petronella, d. v. O. Ba
ron en I. Wagenaar.
Getrouwd Joseph Groot en Mar-
garetha C. de Groot. Josephus E.
Buijs en Willemtje Duitscher. David
'Schaddenhorst en Aaltje van Mens.
Dirk van Dijk en Trijntje Kok.
I
i v
II?!
V 'm
r '1
I I Ij
!j
I
p
j I V
I
li f