KOFFIE- I m c De algemeene Volksschool legt de basis voor onze volkseenheid. De kunst van het schilderijen-zien. SURROGAAT Oie eetft BUSSINK i. BOYS II MEEUWEN II A. BOYS I V.Z. I VICTRIX I— AFSMEER I. /ie 00k N.C.V. Intellectualistisch Onderwijs moet plaats maken voor een muzische opvoeding. De kleine bedelaar. WAAR EENS DE BURCHT VRONE.... Wim Sonneveld's Cabarei in hel Amsterdamsch Concertgebouw. Wensch. tr- von Jen Deventer koek i; promotie-competitie. N.H.V.B.-Bcker, terrein alleen via Spokenboschlaan, i.30 nur: (2e kl. B.) dezen tijd nog een' ïiqe, pudding of via lal Dat kunt UI Als U dding koopt op Uw //ant naast zijn vruen- heeft élke V.I.F. een heerlijken, krach- imsmaak... 1 PUDDING EN VLA SPORT IN ALKMAAR t onze belangstelling ge-." irie' voetbalwedstrijden, Dys 2—Zandv. Meeuwen l—VVZ en Alcmaria wórdt op het Boys-veld idstrijd tusschen de re- Boys en die van Zand- gespeeld. Laatstgenoemd !n kans meer, terwijl de 3 en WA 2 verder zul- tmaken, wie van deze 3 res. 3e klasse promo- Jt dus veel af van deze oor de Alkmaarders. Ze willen zij hun goede en ze hebben een uit- ;enheid om de beide overen. 1 wordt verder om den. •hen beker de wedstrijd i. Boys en WZ gespeeld, ud-tweedeklasser, die het astig genoeg kan maken. :n dus een goeden wed- thuisclub als favoriete. iog de vraag hoe men s-terrein kan bereiken. iden ziin oorzaak, dat het ;ngs één weg te bereiken de Spokenboschlaan en .an. Alle Alkmaarschs >n dus via den Kennemer- ïten gaan; alle Heilooërs net smalle weggetje langs ersloot. De rest wijst dan eelt vriendschappelijk te- afsmeer, een goede twee- :maria wil de resteerende n benutten, onj het elftal te laten inspelen, wij deze ontmoeting nut- JAGEN VAN tlZC. 1 Zondag wordt door de 1 wemclub het jaarlijksch georganiseerd, wat weer an het zwemseizoen voor sport beteekent. Op dit zijn gelijke niet vind, werd iet 115 zeventallen inge- aantal, dat dit jaar reeds voor het sluiten van de werd bereikt, waardoor nieuw record is geves- 1 er Zondag aan deel met het tweede heerenzeven- ook een adspirantenploeg kmaarders, als jonge 2e dden van Ie en 2e klassers eren is niet vooruit te een hartig woordje zul- ;en staat evenwel vastl AN KLINK-DEYKERS WIERINGEN. ringer wielerbaan zal Zon- reer een wedstrijd verre- 1, waarbij het nieuwe Koppel Klink—Deykers zijn naken. Deykers verrichtte Utrecht heel goed werk, optreden met belangstel- gezien wordt, c krijgen zij het daarbij zich n i. tegenover de bes- uit ons land geplaatst, VlietBoeyen, die weer - :id is, Van Amsterdam—V. emkes—Groei.ewegen; Ma- ga, bekend van de ver- isdaagschen; OomsFranc- Amsterdammers Loozer dus weer een veld dat ah ijn mag. Het zal stellig tot lutselingen komen in den opelwedstrijd, die wornt door tal van voorwe.d- iaronder de afvalwedstrud M. eigenkracht natuurlijk mts innemen. Verder zal 1 Bergen op Zoom het acn- urnooi heeft gewonnen, t h moeten opnemen tegen isterdam. aan wien hij zeer tegenstander zal heD- /aren lingen plaatselijke "tributiedienst. ALKMAAR. loeslagkaarten zwaren, zeer 1 langdurigen arbeid en enbonnen melk voor gittigen arbeid, ing der toeslagkaarten en en zal plaats vinden op on agen in het kantoor, Oude :n (of bi) individueele rsonen) met een naam begin letters: Maandag 5 Juni 1344. n J Dinsdag 6 Juni 1944. en O Woensdag Juni 1" S Donderdag 8 Juni 1944. X, Y en Z Vrijdag 9 JUI" nvraagformulieren schoenen vannnschoenenformuüere» ïandag S Juni 1344 hervat, ten en inleveren van ïcschiedt ALLEEN op f'KpBjj'ijT" jDa stilte vóór de ontbdlng Eén «Jrulc op den Tcnop en de energfé Icomt vrij! Niet echter bij;;'!!! Als energie ontplooien wilt, 'denkt U f lots aan iets anders, U wordt geleid en 200 mislukt *lles! Wil wèl lukken, dan moet U/van binnen lustig zijn. Dalmeijet's schriftelijke psychologische persoonlijkheidscur- sussen m&ken U rustiger en dus tot ►crooter energie in staat. U mofct den bon eens invullen. Hierlangs afknippen. fgflfft °m kosteloos femiM breehorot aïülv t9 ontvangen. Naam en r volledig adres In drukletters N* fmnjflV»®, m*t 19 «W- twdw aen S Dalmvljar'i Curiuiien, Kenfnglnn«w.:182 AM. M 544, 23 Anulerdom-z. '•Ï///////////////W////////A 36 :ct. per. pak a 250'gram Wat verlangt U voor Uw bon? U verlangt voor Uw bon levensmiddelen, die op een hygiënische manier uitgoede grondstoffen zijn samenge steld. U is daar zeker van, wanneer de naam W. A, Scholten op de verpakking voorkomt. Bekend zijn W. A. Schol ten's Butaroma, Albumona, Transparanta, sago, verpakt aardappel- m%l, etc, W. A. SCBOLTEP étordoppelmeel/obrtefcrtl «NVIJ5 HAN HWUINSPAARBWEF Een Spaarbrief van de te 'i-Gravenhage ls een uiterst sollede belegging Looptijd 14 Jaar. Grootte 500.., 1000.- en 2600.-. Storting vanaf 8.- per maand. Korting by betaling ineens 78.-, 160.- en 876.-. Uitkeering kaa 1928 in 1943t hoogste 890.-, 1792.- en 4480.-. laagste ƒ650.-, 1300.- en 3250.-. Soliditeit: HÜ kstoezicht (Verz.k.). Nadere inlichtingen, mede om trent een vertegenwoordiging, verstrekt de N.C.V. Spaarver- zekerlng, Zeestr. S8, Pen Haag. Ontplooiing van de menschelijke gevoels- en karakterzijde. in. Met dit derde, tevens laatste artikel besluit onze medewerker op het ge bied van Opvoeding en Onderwas zijn beschouwing over de opvoeding, zooals deze zich dient te ontwikkelen. Het probleem is hiermede natuurlijk niet volledig behandeld, hetgeen, ge zien de plaatsruimte, helaas tot de onmogelijkheden behoort, doch niet temin zijn In deze serie eenige ge dachten en ideeën ontwikkeld, die den lezer toch tot nadenken moeten stemmen, temeer waar het hier te vens gaat om onze zelfstandigheid. (Redactie.) Indien de souvereiniteit, dus ons zelf standig volksbestaan, thans op het spel staat en zij staat op het spel dan wordt het hoog tijd, dat de individueele leden van ons volk gaan inzien, dat wij als volk ons gezamenlijk moeten inspan nen om ons van onze zelfstandigheid te verzekeren. Dat dit nooit zal kunnen geschieden, als we vasthouden aan de, ons volk verscheurende, opvoeding, zal na het voorgaande nauwelijks eenig betoog be hoeven. Trouwens, we herhalen het, het is een verheugend feit, dat men zich alom steeds meer bezint op het probleem van onze zelfstandigheid en op de vraagstuk ken, die hiermede ten nauwste samen hangen en dan direct op eén van de eer ste, zoo niet hèt eerste belangrijke vraagstuk, n.l. op dat van onze opvoeding stuit. Daarbij is inderdaad 't inzicht groeien de, dat wij ons als Volk in eenheid weer moeten leeren kennen en waardeeren, dat wij weer moeten leeren inzien, dat wij als kinderen van één volk deze na tuurlijke basis moeten koesteren als het dierbaarste bezit. Dit dierbaarste bezit, dit bewustzijn van een volk te zijn, his torisch gegroeid en zijn uitdrukking vin dend in een hoog ontwikkelde eigen cultuur, die voor de wereld een schat kamer beteekent, is echter helaas poli tiek verkwanseld door een onverantwoor delijke partij-opvoeding. Is het dan te verwonderen, dat, nu ve len dit steeds meer inzien, ook de roep om eeft andere opvoeding wordt verno men? Zij wenschen voor hun volk weer een opvoeding, die in, de eerste plaats het geheel ziet en niet de deelen partijen een opvoeding, die ons verleden waar dig is en met in bekrompenheid en eng heid ontaardt. Een opvoeding, die ver eent en niet .scheidt en die den blik weer leert richten naar buiten, zooals zij de den, die eens ons volk groot maakten. Bij deze nieuwe opvoeding stellen we ons als doel ons volk voor oogen. Het gaat om het voortbestaan en de zelfstandigheid van ons volk; in het be lang van dit volk zullen al die maatre gelen genomen moeten worden, die zijn eenheid en aanzien verjneerderen. De volksgemeenschap als draagster van alle cultuur staat ons weer voor oogen. Niet langer gaat het ons om den individueelen mensch, doch om de gemeenschap van menschen, die ons volk vormt Het doel van de opvoeding is dan ook allerminst Van den jongen mensch een losgeslagen intellectualist te maken, die meent, dat hij op zich zelf stahnde aan zijn menschelijk verstand reeds genoeg heeft en verder alle niet voor het ver stand te doorgronden bindingen kan ont beren. De leuze; kennis is macht, dient Uit de nieuwe opvoeding geschrapt te worden. Niet, dat aan de ontwikkeling van het verstand geen waarde gehecht zou wor den. Natuurlijk wordt daar ook in de nieuwe opvoeding waarde aan gehecht. Echter zijn er naast de ontwikkeling van het verstand andere zijden van den mensch, die minstens even belangrijk, zoo niet belangrijker zijn Indien de opvoeding thans nog groo-' tendeels neerkomt op verstandsontwik keling, dan zien we daarin een uitvloei sel van bovengenoemde leuze. Het is zeker niet te veel gezegd te beweren, dat onze opvoeding bijna uitsluitend hierop is gebaseerd. De gevoels- en ka rakterzijde van den mensch zijn veel te weinig tpt onplooiïng gekomen. Er wordt niet gevraagd of iemand hulpvaardig, eerlijk en trouw ls, maar of hij „knap" is. Die knapheid blijkt buitengewoon belangrijk te zijn, zóó zelfs, dat men, als de knap heid maar aanwezig is, de hoedanig heid^ van karakter graag op den koop toe neemt. Wat ls de Jacht naar het diploma an ders dan het verlangen naar een bewijs van een intellectueele prestatie; persoon lijkheid, karakter is bijzaak. Stellen we als Ideaal de eenheid van de volksgemeenschap voorop, achten we de binding aan de volksgemeenschap van uiterst gewicht, voor het individueele lid stellen we daarnaast den eisch, dat de individueele gaven tot ontwikkeling en ontplooiing moeten komen. Echter en dit ls een kenmerkend verschil met de voorafgaande opvoeding niet in de eerste plaats ten bate van het 4ndividu zelf, doch ten dienste van de gemeen schap. De waarde van den mensch wordt Op een fraaie wijze. Een arme kleine bedelaar, Zocht ln de -nood zijn daaglijks brood, Het leven valt hem bitter zwaar, Hij smeekt aan elk een woning, Maar vond volstrekt geen hulpbetoning Dan was hij hier, dan was hij daar, Die arme, kleine bedelaar. Op 't eind ontmoette hij een heer, Die schat*" op schat gewonnen had, Die zag meedogend op hem neer, En liet gulhartig bij zijn sterven Hem na zijn dood zijn schatten erven. Zo zorgt de Opperzegenaar Voor. den armen, kleinen bedelaar. Toen ging hij vrolijk, welgemoed, Al met zijn schat vluchts naar de stad Waar hij voorheen was opgevoed. Hij .schonk steeds troost aan de bedroefden. Bood hulp aan hen die hulp behoefden, Hij was de redder in 't gevaar, Die arme, kleine bedelaar. Hij had nu geld en goed genoeg, Hij was tevreen, zoals voorheen, Toen hij zijn lot geduldig droeg. Wijl hem geen tegenspoed meer drukte, En zorgloós alles hem gelukte, Was hij gered nu uit gevaar Die arme, krfeine bedelaar. Nu bood hij bijstand dag en nacht, En had' erbaren met de armen. Wijl hij zijn lot heeft overdacht, Kan hem geen beter hoop thans strelen, Dan aan de armen mild te delen. Zo juicht hij vrolijk door het land, Verlost nu van de bedelstand: Gij mensdom, denkt nu vfoeg en laat Dat God beloont, wie hem niet hoont. Maakt op Zijn hulp dus altijd staat. Want Hij kan troost en hulp steeds geven, Hij is de redder ln ons leven, Hij is ons aller toeverlaat. En redt een ieder ln zijn staat. CUit „De Tranenkruik", liederen uit D3 Oude Doos, door D. JVouters.i bepaald door de waarde, die hij heeft voor de volksgemeenschap, door den dienst, dien hij ten aanzien vap de volksgemeenschap vervult. Daarom kan ook de egoïstische intellectualiteit nooit het laatste woord van een opvoeding zijn die de eenheid en den band van het geheele volk in haar vaandel draagt. Wij willen opvoeden tot een volks verbonden en sterk karakter; tot een persoonlijkheid, die als hoogste goed zijn gaven in dienst van het geheel- stelt. 0 Wij willen de kinderen van ons volk opvoeden tot nuttige leden van de^ ge meenschap. die hun taak op de gestelde plaats met bewustzijn van den dienst, dien ze daarmede verrichten, vervullen Welke plaats zij innemen, zal afhangen van hun gaven, maar op elke plaats zijn ze een volwaardig organisch lid. Wij willen, dat ieder lid bewust deel van het groote geheel zal zijn, deel zal hebben aan de cultuur van zijn volk, zich volksverbonden zal voelen, kortom, dat ieder lid weer zal leven in den geur van zijn volk. De grondslagen van deze opvoe ding zullen gelegd moeten worden door de eene, algemeene volksschool, - die niet scheidt, doch vereent, door de eene algemeene volksschool, die de opvoedingsplaats zal zijn voor de jeugd van héél ons volk. Het onderwijs van die nieuwe volks school zal zoo ingericht moeten worden, dat niet alleen de verstandelijke ontwik keling tot haar recht komt, doch dat alle gaven van hoofd èn hart tot ont plooiing gebracht worden. Daarvoor zal het overwegend intellec tualistische karakter van het onderwijs plaats moeten maken voor een opvoe ding, die de hoogere gevoelens van den mensch, zijn kunstzinnigheid tot ontplooi ing brengt. De grondslag dient gelegd te worden, dat ieder, zij het ook in ver schillende mate hetgeen afhangt van de persoonlijkheid deel zal hebben aan de waardevolle cultureele uitingen van zijn volk; de verschillende kunsten zul len veel meer dan thans het geval ls, tot het vo'k gebracht moeten wordoi# en de school zal hierbij prachtig voorberei dend werk kunnen doen. indien het in tellectualistische onderwijs plaats msakt voor een muzische.-, opvoeding, een op voeding niet gewijd aan het verstand al leen, doch vooral aan het gevoel, aan de muzen. Aan het rekenonderwijs zal daar om niet langer de belangrijkste plaats Ingeruimd moeten worden, doch aan het moedertaal-onderwijs. De moedertaal toch is de band, de binding tusschen ólle leden van hetzelfde volk. Het bewustzijn „volk", de volks verbondenheid is ondenkbaar zonderden band der gemeenschappelijke taal. Elk volk, dat zijn zelfstandig bestaan lief heeft, zal aan het moedertaal-onderwijs de meeste zorg besteden, Dit onderwijs mag echter niet intellectualistisch ont aarden in uitsluitend onderwijs in de juis te schrijfwijze, doch dient vooral gericht te zijn op het uitdrukken van eigen ge voelens en gedachten en het genieten van de waardevolle literaire producten. Naait de moedertaal ls de geboorte grond heilig voor elk volk, dat zich zelf respecteert. De liefde tot den geboorte grond, ieder van nature aangeboren, zal verdiept moeten worden. Daarom zal de heemkunde bij ons onderwijs een belang rijke plaats moeten innemen. Om het eigen heem dient" het onderwijs als het ware gegroepeerd te worden. Ten nauwste hiermede verwant is het geschiedenisonderwijs. Het bestaan als zelfstandig volk is altijd een historisch gegroeid bestaan; zoo ook de verbonden heid aan den bodem. Daarvoor heeft ook het geschiedenis onderwijs een uiterst belangrijke taak. Hoe weinig ls dit begrepen; het blijkt wel hieruit, dat door het bestaande ge schiedenisonderwijs onze volksgemeen schap ondermijnd is. Op bijna geen gebied blijkt de ver deeldheid van onze verschillende soorten scholen zoo duidelijk als op het gebied van het geschiedenisonder wijs, dat gegeven wordt. Elke soort school beteekent practlsch een eigen geschiedenisopvatting. Het belang van geschiedenisonderwijs voor het ge heel, voor het bewustzijn van een volk, speelt hierbij niet de minste rol. Dat ons volk dit tientallen jaren aan vaard heeft, bewijst, dat het bewustzijn, kinderen van één volk te zijn verloren is gegaan. De behoefte aan een eenvormig ge schiedenisonderwijs onder leiding van den staat, waardoor eindelijk eens de ware belangen van ons volk geleerd worden, is ,zeer groot.^ Dan zullen zij als helden van ons volk geëerd worden, d.ie met opoffe ring van persoonlijke belangen onze volksgemeenschap het beste gediend hebben en tot den bloei ervan heb ben bijgedragen. Vormt de moedertaal den band, die alle leden van hetzelfde volk bindt, dan moet de gezongen moedertaal in vreug de en droefheid, ln vrede en strijd onver brekelijke banden slaan, niet alleen tus schen de leden, maar ook tusschen de generaties van hetzelfde vólk Bij ons zingt evenwel elke soort school haar eigen liederen. Wordt ergens an ders duidelijker door geïllustreerd, dat wij met onze bestaande opvoeding tot verdeeldheid op een totaal verkeerden weg zijn? In de nieuwe volksschool zal aan het gemeenschappelijke lied een zeer ruime plaats toekomen. Waarom zou ons volk niet opgevoed kunnen worden tot goede zangers, met gevoel voor muziek? Waar om zou ons schoone volkslied een van de schoonste ter wereld niet door heel ons volk gezongen kunnen worden als uitdrukking van onze eenheid en s.aam- hoorigheld? Ten slotte zal ook aari teekenen, han denarbeid en gymnastiek een belangrijk deel van de opvoeding besteed moeten worden, willen we opvoeden tot karak tervolle persoonlijkheid. In bijzonderhe den treden Zou te ver voeren Thans reeds moge gebleken zijn, dat vooral het bindende element in de op voeding naar voren moet komen. De toekomstige, algemeene volksschool dient de basis voor onze volkseenheid te leggen; indien zij het niet doet, wie zal het dan doen? De school, zooals wij haar thans in volksontbindende verscheidenheid kennen, legt die basis niet, integendeel! Daar de komende opvoeding over onze toekomst, d.w.z. over ons zelf standig bestaan als volk beslist, is 't hoogste tijd om tot een nieuwe op voeding te komen, die de eenheid vah ons volk als doel stelt, dat wil dus zeggen tot eep volksche opvoeding. A. AALDEKINK. MET LANJDtLpKS DOl^P ST* PAWC^AS hei *44 Langs den bochtigen weg, langs ring vaarten met molens en over hoóge brug gen, rammelt de generatorbus van Alk maar naar den Langedijk. Een blonde conductrice knipt de kaar tjes en als de papierrondjes neerdwarre- len op den schuddenden vloer, schokt langs de vensters van het vehikel een overweg, een rijtje huisjes, een café-in- ruste, een kerkje de chauffeur brengt zijn broodwinning tot staan Sint Pan- cras. Er is gelachen in de bus en daarom is na het uitstappen een stemming in mij gerezen, alsof het Sint Pancras is, dat er schuld aari heeft, dat de vroolijkheid ver der gegaan is en Ik blijven moet. Als ik om mij heen kijk, denk ik: Huis je, boompje, beestje 't is al net als overal. Het meisje in de bus wuiftdan ben ik alleen. Aan den weg voor de hulzen, tuintjes, die opgemaakt zijn als voor een versiér- wedstrijd het lijkt wel, alsof de dorps liefde van den Pancrassenaar in zijn voortuintje wordt gekweekt en daar tot bloei komt met ontelbare bloemen in duizend-en-één tint bij een tweesprong de molen van Timmerman, afgekeurd om bewaard te blijven, zooals hij daar staat op zijn betonnen voetstuk. Een leelijk dorp? Over smaak valt te twistenmaar leelijk....? Neen. In afwijking van de meeste Noordhol- landsche dorpen is Sint Pancras niet door lintbebouwing tot één enkele kilo meterslange straat gegroeid, maar de hui zen en huisjes hebben zich aarzelend (Teekening G. Dekker) samengeschaard om een twaalftal oude boerenplaatsen en wat arbeiderswonink jes, bedachtzaam als ging het er om de partij van een verslagen veldheer te kiezen. En zoo werd Sint Pancras tot een grappig allegaar van bouwsels zonder stijl, een dorp vol merkwaardige con trasten. Eens was hier de hechte burcht Vrone. die in de dertiende eeuw den voornaam- sten weg naar West-Friesland beheersch- te. Het was niet makkelijk bij Vrone door te breken in die jaren, temeer daar de boeren en het water van de Zijpe zul ke besté bondgenooten waren. Zestienhonderd Noordhollanders zijn nu rond het eeuwenoude kerkje gaan wo nen en zij hebben het zich aangenaam trachten te maken met de «middelen, die binnen hun bereik lagen. Toen kwam, er welvaart door de tuin derij: de oude boerenplaats kreeg een uitbouwtje zus en een koepeltje zoo; het arbeidershuisje vergrootte zijn vensters en verwijdde zijn blik over een land schap. dat niet meer alleen groot en groen was van weiland, maar dat ge- leldelijk-aan tuinderijen uit zijn vrucht baren bodem deed opbloeien. Een dorp, leelijk door een warwinkel van stijl? Neen, het ls een der liefste vlekjes in ons Westfriesche land. zooals het daar ligt tusschen de lapjes wei, Waar een enkele koe graast, met zijn kassen, waar nijvere handen arbeiden en zijn landhuisjes met een vruchtboom hier en daar. L. KUNST. Hella Haasse heeft tot twee malen toe- Wim Sonneveld en de zijnen waar schijnlijk het beste Nederlandsche caba retgezelschap, dat ooit voor het voet licht trad aan voortreffelijke schet sen en liedjes geholpen. Zij maakte ln één slag naam als talentvol en fijnzin nig kunstenares. Maar alle kunstuiting behoeft tijd, en men moet zich thans af vragen of Hella Haasse niet het gevaar ggat loopen in te korten tijd te veel van zichzelf te vergen. Want dezen derden keer is zij minder geslaagd, ^zoodat „Opus TTï" niet geheel en al een „opus" genoemd kan worden. Naar mijn smaak wan de ontknooDing van „De Primadonna", dat overigens een goede dialoog had. grof en doorzich tig, en de schets „Variaties voor strijk instrumenten". waarin de hoofdrol eigen lijk vertolkt werd door een zeer intiem kleedingfituk. vril smakeloos. Maar er was- óók veel goeds. De „Pianoles" de geschiedenis van het geplaagde en op standige kind. dat haar vriendinnetjes op het zonnige plein hoort spe'en. ter wijl zijzelf haar vinger* olin tokkelt or> de toetsen van het klavier werd meesterlijk en ontroerend door Eri Rouché vertolkt, Tn de „Gard^robière" vol levenswijsheid en speelsehe spotter nij was Sophie Stein op haar best De conférence van Sonneveld zelf was, als steeds, geestig, vlot en beschaafd. COR VAN DER LUGT—MELSERT VERLAAT HET TOONEEL. Cor van der Lugt—Melsert, die se dert 1938 het vaste gezelschap van den Amsfërdam9chen Stadsschouwburg heeft geleid, zal met ingang van 1 Augustus a.s - wegens gezondheidsredenen zijn func tie neerleggen. Dit, voor bepaalde kringen stellig uiterst onwelkome, bericht houdt uiter aard in, dat Cor van d^ Lugt—Melsert het tooneelleven ook aTVzal hij zonder twijfel een belangstellend toeschouwer blijven een definitief vaarwel gaat toeroepen. Een eervolle loopbaan staat op het punt afgesloten te worden. Het is m.i. nog niet het luiste öogen- bük om In den breede uit - te weiden over de groote beteekenis, die Cor van der Lugt—Melsert èn als acteur, èn als regisseur èn ook als zakeliik leider voor het Nederlandsche tooneelleven gehad heeft. Maar reeds thans, in de schaduw van het komende afscheid, mag gezegd worden, dat Van der Lugt—Melsert ondanks de bezwaren, die men soms te- rprht of ten onrechte tegen zijn artis tiek en commercieel beheer heeft meenen te moeten inbrengen van het oogen- blik af. waaroD hij zijn eigen tooneel- onderneming stichtte, een voorbeeld ge weest Is, dat elke tooneeldirecteur zich ter harte kon en kan nemen? Arbeid en krachten Hart en gedachten, Ruimte voor vrijheid, Hoogte voor blijheid, Vrienden weinig en vijanden veel, Laat me dat, God, en ik heb mijn deell René de Clercq. De beeldende kunst- is naast de litera tuur en de muziek wel bij uitstek de kunst, waardoor een volk voortleeft. Nederland heeft door de eeuwen, in de schilderkunst een vooraanstaande plaats ingenomen. Wij behoeven slechts te her inneren aan de Zuid-Nederlanders Hu bert en Jan van Eyck in wier werk „De Aanbidding van het Lam", het veeljui- kige altaarstuk te Gent, rëeds aanwezig is de opbloei van het stilleven, de ont plooiing van het genrebeeld en de ont wikkeling van het portretstuk, die de zoo rijke zeventiende eeuw in Hol land bracht De namen van Rembrandt, Frans Hals, Vermeer. Jan Steen en voor den nieuwen tijd die van de Marissen, Vincent van Gogh; Breitner, Toorop en zoo vele anderen, spreken tot ons als de meesters, die zich bewust waren, dat het eigen leven onbeperkt deel heeft aan al het geschapene, maar allereerst aan dat van den evenmensch, den aardschen lot genoot. De schilderkunst zit ons volk in het bloed en de schilder bij Gods genade is hij, die schildert uit innerlijken drang om schoonheid te scheppen. Er is zeker geen tijd geweest, waarin in Nederland zooveel geschilderd werd als thans, in de 19e eeuw gingen tal van goede schilders ten gronde, omdat zij, verleid door de financieele verlokkingen van de kunsthandelaren die in Amerika voor scheepsladingen van hun werk af zetgebied vonden, doeken aan den loo penden band vervaardigden. Gelukkig bleven de besten, die zich liever met eên bescheiden bestaan tevreden stelden, daarvoor ontoegangkelijk en bet zijn zij, die tot de erflaters der beschaving gere kend moeten wörden In onze dagen, waarin veel geld in omloop ls, waarvoor geen bestemming kan worden gevonden, en waarin, velen vreezen, dat dit geld straks minder waard zal zijn. kunnen de schilders zooveel verkoopen als zij ge lieven te maken. Het lenen is duur en de verleiding is groot, rifet het gevolg, dat op vele groepententoonstellingen schilders, die waarlijk beter werk kun nen maken, met doeken voor den dag komen, die als plaatwerk in bazars thuis hooren, maar met kunst niets gemeen hebben De massa, wier kunstzin niet is ontwikkeld en bovendien nog bedorven wordt door de vele winkels ln allerlei artikelen, die thans ook schilderijen ex- poseèren, van fieden, die thans slechts 't penseel hanteeren, omdat zij daardoor gemakkelijk geld kunnen maken, doch die in normale tijden, waarin het schil deren een moeizaam bestaan oplevert, er niet aan denken achter een ezel plaats te nemen, staat tn dezen warwinkel als een kat in een vreemd pakhuis. Daar naast hebben wij de nieuwe rijken,"die alleen schilderijen koopen als handelsob jecten en nu, omdat er zoo'n vraag is naar werk uit de romantische school, grif een f 10.000.— neertellen voor doeken, die voor kort, omdat ze ten onrechte niet in de mode waren, geen f 100.— op brachten Nog onlangsbeleefden wij het, dat een meesterwerk van Willem Maris, welk werk. toen het In Brussel geëxpo seerd werd, met den grand prix werd be kroond, ln den loop der jaren tot een bedrag van f 100 000.— in verschillende handen overging, in 1940 voor f 1600 ver kocht werd en twee jaar later weer f 36000 opbracht. Deze speculatie zal er wel altijd blijven en voor speculanten willen wij niet als. voorlichter optreden. Tot hen, die hun moeizaam gespaard •teld slechts eenmaal in een schilderij cunnen omzetten en daarvan blijvende vreugde willen beleven, richten wij ons échter met den raad, zich voor dén aan koop er van tot een vertrouwdkunst handelaar te wenden, die meestal wel in staat is om voor hetzelfde geld, waarvoor in de kitschwinkels een bom bast-schilderij te krijgen ls, hen ln het bezit te stellen van een werk van een jongen meester, die uit liefde voor de kunst zijn werk heeft geschapen. Leer zaam is ook, dè*n tijd eens te nemen, mu sea en tentoonstellingen te bezoeken. De beste methode om schilderijen te leeren. verstaan ls veel schilderijen te gaan., zien. Ook de muziek leert men verstaan door veel muziek te hooren. Stelt u niet-k, dadelijk afwijzend tegenover een doek; omdat u niet dadelijk de techniek van. het werk begrijDt of omdat dit u vreemd voorkomt Maakt, indien mogelijk, eens een praatje met den kunstenaar, die u( allicht duidelijk kan maken, waarom hij het landschap niet slaafs naar de natuurt/ afbeeldde, in het stilleven een voor u vreemde compositie tot stand bracht en. in het portret poogde, het karakter van, de persoonliikheid uit te beelden. Wijst, een schilderij niet aanstonds af,- omdati; daarop geen mooi gekleede dames en-i heeren voorkomen, fnaar de zwoegende* mensch, gebonden aan den arbeid. Maar;t bovenal, gaat pas dan tot den aankoop van; een schilderij over, omdat git* bet moq^J vindt, omdat daarvan iets van de levens^ blijheid, de eenzaamheid of de gebon denheid met het geschapene, die de^ schilder bij het vervaardigen doorleefde tot u is doorgedrongen. Dan pas zult gij in het aldus verworven be^jt steeds meer* vinden wat uw ziel behoefde. Koopt geen opnervlakkig werk. dat met kunst niets- gemeen heeft, want daarop raakt gij' spoedig uitgekeken. Onze gave, stoere 17de-eeuwscne boe ren, die nog niet door den wansmaak, die de moderne techniek bracht, bedor ven waren, stonden in direct contact met de reizende schilders en kochten van hen de beste werken, die men in enkele boerenfamilies nog kan vinden. De mees te geraakten later echter helaas voor veel geld naar Amerika. Voor het be houd van onze ei?en cultuur is het ook wenschelijk. dat ons uitgebreid en mid delbaar onderwijs meer aandacht aan deze zaken gaat schenken. D. A. Klomp. In Van der Lugt—Melsert kwam de merkwaardige en zeldzame synthese tot stand van „kunstenaar" en. om het zoo eens ponulair te mogen -zeggen, „zaken man" Hij weet niet alleen wat een too- neelonderneming „artistiek" behoeft, maar ook welke financieele politiek zij van nonde heeft om on een gezonde ba- *1* te komen en te blijven. Aan twijfel achtige exTjerlmenten hoe aanlokkellik ook vooi^ e^ken kunstenaar, die qualitate nua geneigd ls zijn vleugels wild te ont vouwen heeft Van der LuetMelsert zich nooit gewaagd. Hij probeerde nim mer vérder te snringerr dan zijn polsstok 'ang was. pit lijkt op het eerste gezicht voor den artist. In wien men zoo gaar- por) hpmrdhest^rrner z^t, benepen en kleinburgerlijk. Maar dit is slechts -chiin. Want men dient te bedenken, dat *et luist deze voorzichtige taktiek w?s. die den. door Van der Lugt—Melsert ge- engageerde acteurs en actrices een rustig °n verzekerd bestaan waarborgde be- *alingsmopniikhden heeft Van der Lugt eooit eekend: zün menschen zlln op den vervaldag der gage nimmer zonder geld of slechts met een gedeelte van het hun ♦omkomende naar huis gezonden en ^en' daardoor tot een volledige ontplooi- 'nt* van hun artistieke vermogen in stfat stelde, ook de kunstenaar kan niet alleen van zün kunst leven, hij heeft evenzeer hef materiede brood noodlg. Cor van der Lugt—Melsert gaat Seen Misschien voor een goed deel van bet laar naar de rustieke omgeving van zijn veeuwsche bezitting. Maar zijn spoor zal 'n ons vaderlandscbe tooneelleven niet «dtgewlscht worden en reeds thans staat •riin naam met gouden letters vereeuwigd in het Boek onzer Kunst. H. P. VAN DEN TTATOWBG OFFIC. LANDBOUWMEDEDEBLINOBN. Leveren van rundvee De veehouders worden er ofl ïftent gemaakt, dat zij ter voldoening van hun leveringsplicht in het algemeen ver plicht zijn een slachtrund te leveren. Het leveren van een gebruiksdier kan ten- gevolge Jiebben, dat dit naar de Om de Voedingswaarde alleen al moet ge de kinderen Melba geven. Ze drinken het graag, want Meiba is lekkerl p 'De Versterkende Kinderdrank. Voor ieder kind - tot 13 jaar - een pak. „dat die langen smalen koecken sullen wegen drie pondt aen deegh ende nyet myn dan drie pondt. Ende die korten smalen koecken twee pondt ende gaer toe meesten sess loet myn" Toen al, In 1593, bestond Bussink en het befaamde re cept, nu nog het geheim en uw waarborg voor de onover troffen kwaliteit en den a par ten, heerlijken smaak vanBussink'sDeventerKoek. Thans schaarsch, later weer volop verkrijgbaar. ZATERDAc; IS EEN BVZONDERE DAt; SMl6Dic,iié.vadeb thuis en dan schaft depot erwten of erwtensoep daary'wvtc'1' moestén jullie wiep en winceens van^iejn eten vader en s moeder kunner er j haast n'et tegenop™ laat ZE maar.'. peul vruchten, da'scezonde en kv steviqe rost i simon de wit heeft2e altijd prima"' slachtvee-markt, wordt verwezen, wan neer de aanvoer van slachtvee beneden, peil is. Verhuren van volkstuinen. Nogmaals maken wij belanghebbenden, er op attent, dat het verhuren van volks tuinen zonder een vergunning voor 1944, niet is toegestaan. Aanvragen tot in schrijving, welke binnenkomen en waarvan blijkt, dat de verpachter geen vergunning heeft, kunnen derhalve niet in behèndeling worden genomen. DE VOEDSELCOMMISSARIS VOOR NOORD-HOLLAND, PROVINCIALE PUBLICATIE Inscbaring rundvee, Veehouders, die genoodzaakt zijn om hun veestapel geheel of gedeeltelijk bij anderen onder te brengen, en ook zij, die dit reeds hebben gedaan, moeten zich zoo spoedig mogelijk bij hun P.B.H. ver voegen, om een daartoe strekkend aan vraagformulier in te vullen. Op deze aan vragen wordt door den 1 Provincialen Voedselcommissaris b^list met inschake ling van de Grondkamer te Haarlem. Bij gunstige beslissing ontvangt de kwartier gever een lnschaarvergunning. Met deze vergunning wendt de kwartiergever zich. tot zijn P.B.H. ter verkrijging van spe ciale aankoopvergunningen, welke alleen bestemd zijnvoor in te scharen runde ren en welke niet op een taxatiemarkt kunnen worden gehonoreerd. Deze aan koopvergunningen moeten worden gebon den aan den eigenaar der in te scharen runderen, tegen afgifte dezer aankoop vergunningen die schetsing der die ren aanvraagt. Na de schetsing kunnen geleidebiljetten worden afgegeven voor het vervoer naar het bedrijf van den kwartiergever. De schetsen blijven onder berusting van den P.B.H. van den eige naar der runderen, en worden bij terug keer van het vee op het oorspronkelijke bedrijf gebruikt om vast te stellen, dat ook inderdaad dezelfde runderen wor- deil teruggevoerd. Geleidebiljetten naar den kwartiergever worden ln geen geval afgegeven, indien nog geen schetsing heeft plaats gevonden. Betreft het die ren, die reeds op een ander bedrijf zijn ondergebracht, dan moet de schetsing aldaar geschieden "en worden geen ge leidebiljetten afgegeven. De mogelijkheid, dat reeds, op eigen ri sico bij anderen, ondergebracht rundvee, naar elders zal moeten worden overge bracht, is niet uitgesloten, L;t' -■ I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1944 | | pagina 3