Amerikaansche overmacht bij La Ferte-Made en Eeouche Zware strijd in het gebied van Chartres Yerdere landingen kingen- - Noord-Frankrijk Nieuws in 't kort. Bij luchtaanvallen 24 dooden Nieuwe bonaanwijzing Oekraine sigaretten Vijand bij Falaise hei front binnengedrongen Wij publiceerden gisteren Amerika wenscht steunpunten Ook van Nederland Vijand probeert Duitsche krachten ie versplinteren Weg naar. Oost-Pruisen scheen open te staan Vreemde maatregel Het vette dezer aarde Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N»V. Alkmaar - Voord am C 9. Bnrean Alkmaarsche editie: Voordam C 9, Alkmaar. Telefoon Adm. 3320 - Bed. 3330. Giro 187294. DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1944. ALKMAARSGHS EDITIE. 146e Jaargang. No. 192, 2 pagina's. Hoofdredactenr: H. M. C. SCHRöDER, Alkmaar Prös der gewone advertenties min. S 1.40. elke m.m. meer J 0.10. Tarieven voor de gehèele oplage op aanvraag Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar S 2.10, voor het geheele Rijk J 2.63. Losse nummers 5 cent. Invasiefronten Verbitterde Strijd om de bruggehoofden in Zuid-Frankrijk Vergeleken met den vorigen dag is er in den toestand Woensdag geen belangrijke wijziging gekomen. De eerste landingspogingen, waarbij de Britten met zwakke strijdkrach ten op drie plaatsen vasten voet konden krijgen, werden in hoofd taak door infanterie formaties on dernomen» Slechts in de Baai van St. Tropez gelukte het den Anglo- Amerikanen ook zware wapens aan land te brengen» De in den strjjd gebrachte luchtlandingstroepen en valschermjagers bleven voorloopig f beperkt tot twee bataljons, doch er werden in den loop van Dinsdag door vrachtzweefvliegtuigen nieuwe luchtlandingstroepen neergelaten in het gebied der drie plaatsen aan de kust, waar de aanvallers kleine bruggehoofden hadden kunnen vor men, waarom verbitterd gestreden wordt. Het driedaagsche bombardement van de versterkingswerken aan de Zuid- Franscbe kust, dat aan de landingsope ratie vooraf ging, had geen uitwerking op de goed gecamoufleerde verster- Het lukte den Anglo-Amerikaanschen formaties niet om de voorgenomen zwaartepunten te vormen ln het gebied van St. Raphael of in de Baal van Hyères. ofschoon zij wel dp de er vóór liggende eilanden van Hyères, waarop zich slechts waarnemingsposten bevon den, vasten voet kregen. De eerste lan dingspoging bij St. Raphael mislukte volkomen en eerst bij een nieuwe On derneming, die zij onder bescherming van het vuur hunner zware scheepsar- tillerie uitvoerden, konden zij ook in het gebied van St. Raphael vasten voet krijgen. Succesvolle tegenaanvallen. Behalve de zware gevechten ten wes ten van St. Raphael, bij Maxirtie. is ook verder landinwaarts aan de rivier Angers tegen vijandelijke valschermja gers, evenals ten westen van het schiereiland St. Trojez, zwaar gevoch ten. Zwaar vuur van vijandelijk scheepsgeschut ligt nog steeds op ver scheidene punten van de kuststrook, zonder dat daar echter tot dusvet-re nieuwe landingspogingen werdep on dernomen. De Duitsche troepen hebben een reeks tegenaanvallen ondernomen het meerendeel der vijandelijke val schermjagers vernie.igd, en gevangenen binnen gebracht. Interinf meldt over de gevechten in Noord-Frankrijk: In Normandië breidden de Anglo- Amerikanen hun aanvallen uit, hoofd zakelijk in het gebied ten oosten van Le Mans, Het zwaartepunt der gevechten bleef liggen tusschen Caen en Alengon. De pogingen der Canadeezen terrein te winnen in de richting van Falaise en Cone, zijn hoofdzakelijk mislukt door den taaien weerstand der Duitschers, die handig den zeer sterken druk ont weken en steeds weer vastberaden te genaanvallen ondernamen. Bijzonder verbitterd werd gestreden ln het gebied van St. Pierre Sur Dives, dat tijdelijk in handen viel van de Ca nadeezen, maar in een tegenaanval heroverd werd. Ook ten zuidoosten van dit gebied werden herhaalde tankaan- vallen der Canadeezen bloedig afge slagen. Tusschen Laize en Orne ver overden de aanvallers eveneens slechts enkele kilometers terrejn. Ter.wijl de distancieeringsbewegingen aan de vooruitspringende frontbocht ten zuiden van de Vire zonder grooten druk van den vijand verliepen, slaag den de Amerikanen er in ten oosten van Donfront, bij La Fert-Made door de Duitsche beveiligingen heen te dringen. Ook in het gebied van Eeouche weken de Duitsche troepen uit' voor den numeriek verre overmachtigen vijand, die zoowel naar bet westen als naar het noorden sterk opdrong. Ten westen van Alengon kwana het. tot in heftigheid toenemende gevech ten met vooruitgeschoven vrij zwakke bewegelijke strijdkrachten, die doorge drongen waren tot in het gebied van Chartres en Dreüx# Uit de vestingszönes van Bretagne komen geen berichten over gevechts handelingen van eenigen omvang bij St Nazaira en Lorient. In het gebied van Brest drongen de Anglo-Amerikaansehe formaties dichter bij de vesting. Hun concentraties werden met succes be- stredep door de Duitsche artillerie. Bij zonder verbitterde gevechten speelden zich weer af om St. Malo. Frelherr von Mannerhelm, d» Maar- ■chalk van Finland, dia zich na hat altraden van staatspresident Risto Rytl bereid verklaarde, het ambt van staats president van zijn land te vervullen, werd door den Flnschen Rijksdag In zijn verantwoordelijke lunetie be- êedlgd. Na de beêediging wordt Maar schalk Mannerheim door den Flnschen ministerpresident Linkomies gelukge- "Wischt Orbis-Holland/P«* m Volgens de laatste Duitsche be richten gaan de landingen aan de Zuid-Fransche kust voort. De Geallieerden trachten op het oogenblik bij de' 'landingsplaatsen bij S t, R a p h a e 1, en B o r m e s, die ongeveer 50 kilometer uit elkaar liggen, door meer landingen tus schen deze plaatsen een vost brug genhoofd te vormen. De Duitsche troepen bieden met energie tegenstand. Er spelen zich hevige gevechten af aan beide zij den van de rivier de A r g e n s. Ten Zuidwesten en Noordwesten van St. Raphael beperken de Geallieerden zich in de bocht van S t. T r o p e z en bij C a p d' A n- t i f e r tot artilleriegevechten. De geheele landingsactie strekt zich hanS uit over een kustgebied van ruim 280 kilometer en omvat ongeveer het gebied van Cannes tot het gebied westelijk van Tou lon, doch er kan niet van een gesloten landingsfront worden ge sproken. Men moet het meer beschouwen als afzonderlijke landingsacties die zich op bepaalde punten concen- treeren, met het plan om onderling verbinding tot stand te brengen. Eisenhower bevelhebber in Bretagne en Normandië. Generaal Eisenhower, de opperbevel hebber der geallieerde troepen, heeft thans persoonlijk het' opperbevel over alle in Normandië en Bretagne strij dende troepen op zich genomen, zoo meldt Reuter. Geallieerd bevel in Middel- landsche-Zeegebied. Naar de Britsche berichtendienst meldt, maakt het geallieerde commando in het gebied der Middellgndsche Zee de namen bekend van de volgende nieuwe legeraanvoerders der geallieer den in dit gebied. Opperbevelhebber is Sir Henry Mai land Wilson (Groot Brittannië), plaats vervangend opperbevelhebber en com mandeur van de Amerikansche strijd krachten is lt.-generaal Jacob C. Be vers (Ver. Staten), commandeur der geallieerde troepen in Italië is generaal Sir Harald Alexander (Groot Brit tannië), opperbevelhebber der geal lieerde luchtstrijdkrachten in het ge bied der Middellansche Zee lt.-gene raal J. C. Baker (Ver. Staten), plaats vervangend opperbevelhebber der geal lieerde luchtstrijdkrachten generaal der-vliegers Sir John Slebsor (Groot Brittannië), opperbevelhebber der ge allieerde vloot admiraal Sir John Cun ningham (Groot Brittannië). Door electrischen stroom gedood. - De 41-jarige ^melkrijder H. Tooi, die op het dak van zijn woning te Uitwierda onder Delfzijl een loshangenden ijzerdraad wilde wegnemen, kwam in aanraking met een niet geïsoleerden draad van het boven- grondsche electrische v net, met het ge volg, dat hij op slag "werd gedood. Postbesteller aangehouden. - Wegens diefstal uit postpakketten is te Assen aangehouden de postbesteller G. W. al daar. Hij teekende geregeld de regu's van de pakketten met een valsche hand- teekening en eigende zich de pakketten dan toe. Bij zijn aanhouding werden eenige brieven gevonden uit pakketten. Voorts was hij bijzijn arrestati» in het bezit van eenige poststukken, - geadres- seerd\ aan personen in de omgeving van Assen, welke hij niet had besteld. Hij Is ter beschikking van de justitie ge steld. In den loop van Dinsdag zijn ln verschillende deelen van ons land wederom door aanvallen met boord- wapens door Anprlo-Amerikaansche vliegtuigen in scheervlucht onder nomen op personentreinen, auto's, en voetgangers, alsmede door het werpen van bommen, onder de Ne- deriandsche burgerbevolking 24 per sonen gedood, 21 zwaar en 72 licht gewond- Eenige woonhuizen en een kerk werden door bommen zwaar beschadigd. De dienst Perszaken van het Neder- landsehe Oost Instituut deelt mede Voor de eerstvolgened distributieperio de der Oekrainesigaretten zijn met in gang van 18 Augustus van de roode bonkaart de nummers 41 en 42 en van de blauwe bonkaart nummer 35 geldig verklaard- De aandacht wordt er op gevestigd, dat op 1 September a.s. van de roode bonkaart de nummers 18, 19, 20 en 21 en van de blauwe bonkaart de nummers 10 en 11 hun geldigheid verliezen. Hierop zal mgp na dien da tum geen Oekraine sigaretten meer kunnen koopen. Weermachtbericht Dinard in Bretagne verloren gegaan HOOFDKWARTIER VAN DEN FfiHRER, 16 Aug. (DNB). Het op perbevel van de weermacht deelt mede: „In Normandië woeden verbit terde gevechten. waarvan het zwaartepunt is gelegen in het ge bied ten noorden en noordoosten van Falaise. De vïiand tracht steeds weer met het grootste ge bruik van materiaal over eeh breed front in de richting van Falaise door te breken, om zich te ve. eeni gen met de uit het gebied van Carrouge naar het noorden aan vallende Amerikaansche strijd krachten. Pas na urenlangen strijd slaagde de vijand jr met zware verliezen in binnen te dringen in ons met steunpunten bezette front en in zuidelijke en oostelijke rich ting terrein te winnen. Uit het gebied van Alengon naar het oosten opdringende vijandelijke Strijdkrachten zijn in den sector ChartresDreux in zwaren strijd met onze beveiligingsstrijdkrachten gewikkeld. In Bretagne ging de stad Dinard na heldhaftigen strijd verloren. De resten van het garnizoen van St. Malq, .die zich na den afweer van hevige vl?4n- delijke aanvallen hebben teruggetrok ken in de citadel, trotseeren daar nog steeds alle vijandelijke bestormingen. De driemaal herhaalde! vijandelijke sommatie tot overgave bleef onbeant woord. Aan de Zuid-Fransche kust werden verscheidene viiandelijke landingspo gingen tusschen Toulon en Cannes af geslagen. De vijand slaagde er echter in op eenige punten der kust vasten voet te krijgen. Hevige gevechten zijn hier gaande. De in den rug van onze verdedigingszóne neergelaten vijande lijke luchtlandingstroepen worden door onze reserves aangevallen. In luchtgevechten, door luchtdoelge schut van luchtmacht en marine en door vlootstriidkrachten verloor de vij and boven de kust van west- en zuid- Frankrijk 23 vliegtuigen. In het Fransche gebied werden 164 terroristen in den strijd vernietigd. Het gebied van groot-Londen ligt nog steeds onder zwaar vuur der V 1. Uit Italië worden geen gevechtshan delingen van beteekenis gemeld. Oostelijk front. In het voorterrein der Karnathen be reikten formaties van het leger en de Waffen-M westelijk van Sanok in drie daagsche harde gevëchten tegen zeven vijandelijke infanteriedivisies eenige frontverbeteringen. De Sovjets leden zware verliezen aan dooden en gewon den en verloren 51 tanks en gemotori seerde kanonnen. 98 stukken geschut, veel oorlogsmateriaal en een groot aan tal gevangenen. In de groote bocht van den Weichsel, westeliik van Baranof. namen pantser en - pantsergrenadierformaties tegen hardnekkigen vijandeliiken tegenstand verscheidene plaatsen en sloten zij een" leemte in het front. Zuidoostelijk van Warka. alsmede tusschen den Weichsel en de Boven-Narew werden talrijke aanvallen der bolsjewisten uiteenge slagen. Aan weerszijden van de Memel vie len de Sovjets in hêt gebied van Wil- kowisiken en Raseinen met massale strijdkrachten en sterken steun van vliegtuigen aan. Alleen bij Wilkafvisj- ken slaagden zij er in een weinig ter rein te winnen. Alle andere aanvallen werden met aanzienlijke verliezen af geslagen. Aan het Letlandsche front mislukten noordelijk van Birsen hernieuwde met sterke strijdkrachten ondernomen vij andelijke aanvallen. De bolsjewisten verloren hierbii 40 tanks. In het pene- tratiegebied ten zuidwesten "an het Meer van Pskof duren de heen en weer golvende gevechten met onverminder de hevigheid voort. Sterke formaties slagvliegtuigen mengden zich hier bij zonder doeltreffend in de gevechten te land. De Sovjets verloren gisteren aan het Oostelijke front 52 vliegtuigen. Lucbtterreur. i Amerikaansche bommenwerpers vie len plaatsen in West- en Noordwest Duitschland aan. Door luchtverdo li- gingsstriidkrachten werden 29 vijande lijke vliegtuigen, waarvan 27 viermo torige bommenwerpers, neergeschoten In den afgeloopen nacht lieten afzon derlijke vijandelijke vliegtuigen bom men vallen op Berlijn en het Rijn- landschWestfaalsche gebied. Drie vij andelijke vliegtuigen werden neerge schoten". Woensdag 16 Aug. - Het weermacht- bericht en algemeen DNB- en Interinf- nieuws maakten melding van landin gen van viiandelijke eenheden aan de kust van Zuid-Frankrijk. De invasie was van minderen omvang dan die in Normandië en er was ook geen sprake van een samenhangende actie. De ope raties geschiedden over een breedte van 200 K.M. I De Duitsche kustverdediging was op alles voorbereid en daardoor mislukte de eerste poging volkomen. Valscherm jagers ter sterkte van een bataljon leden zeer zware verliezen, terwijl uit gestrekte mijnenvelden den vijand ook noodlottig werden. De Engelsche berichtendienst maakte melding van het verlies van den krui ser „Tromp". In Venhuizen werden dë vorige week een 15-jarige en een 7-jarige zoon van de familie Singer onwel. Na een hevige ziekte overleden zii. Vermoedelijk wer den ze vergiftigd door verkeerd .voed sel. Naar Reuter uit Washington meldt heeft senator Mc Kellar uit Tennessee Dinsdag een resolutie in den senaat in gediend. volgens^ welke president Jtoo- sevelt met Ecuador onderhandelingen moet opeöën over het afstaan der Galapagos-eilanden in permanent Amerikaansch bezit. De resolutie, aldus zegt het bericht verder, verlangde ook het in bezit ne men- door de Vereenigde Staten van alle eilanden, die nobrdeliik van den enuator tot den 30sten breedtegraad voor Pearl Harbour aan Japan toebe- hooren of onder mandaat van dat land staan. Hiertoe moeten ook Formosa en de Rioekioe-eilanden worden gerekend. Verder wordt de verwerving door de Ver. Staten verlangd van de Beimuda- ^eilanden en van alle West-Indische eilanden, die thans in het bezit van Europeeschp landen zijn. Terwiil hij zich voor de resolutie uit sprak verklaarde senator Robert Rey nolds. de 'voorzitter van de senaats commissie voor militaire zaken, raar Reuter verder meldt* „De Britten en Franschen moeten erop worden voor bereid, dat zii aan de Vereenigde Sta ten, als gedeeltelijke betaling van hun schulden aan de Vereenigde Staten uit den vorigen en uit dezen oorlog, d i e eilanden afstaan, welke de Vereenigde Staten in het belang van hun veilig heid na den oorlog noodig hebben". Hij verklaarde verder, dat hetzelfde voor de Nederlandsche regeering zal gelden, „wanneer wii het bezit van Nederlandsch O o s t-I n d i hebben hersteld". STRIJDT IN DE WAFFEN ft MEDE VOOR EEN NIEUW EUROPA. Reuringen. Het ft-Ersatz-Rommando deelt mede: Iedere gezonde Nederlander kan zich aan melden teneinde gekeurd te worden voor de Waffen H (Wiking), ft pantzer Gre nadier-.brigade Nederland, H-Pantzer Jager-kompagnie Scbeveningen, Landstorm NcrJsrland en Germaansche W ln Nederland. 18.8.44 8—12 our, Utrecht, M-Ersatz-Kommando Niederlande Nebenstelle vreden- burg 19. 18.8.44 1517 uur, Amersfoort, pol. Durchgangslager, Leusderweg, Tijdens de keuringen worden alle inlichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra levensmiddelen, kolen etc. Personen tusschen 19 en 35 Jaar die aanmeldingsplicbtig zün voor de tewerkstel ling. kunnen zicb eveneens aanmelden en worden gedurende de verbintenis van de tewerkstelling vrijgesteld. Officier in de Waffen ft kan leder worden^ die na tenminste een Jaar dienst tijd zijn geschiktheid voor de officiersopleiding heeft bewezen. Zijn schooloplei ding is niet doorslaggevend. Beslissend voor bevordering zijn: gedrag, karakter, prestatie. Alle verdere Inlichtingen en gratis reisbiljetten voorde heen- en terugreis verstrekken de Navolgende Nebenstellen der Waf fen H: 6 Amsterdam, Dam 4. Alkmaat, Langestraat 56. Utrecht, Vredenburg 19. Heerlen, Saroleastraat 25. Groningen, Heerestraat 46. Enschedé, Hengeloscliestraat 30. Eveneent bij het W-Ersatz-Kommando Niederlande. Den Haag, Korte Vijver berg 5» v Generaal Diltmar: In zijn radiovoordracht van Dinsdag over den militairen toestand heeft lt.-generaal Dittmar o.m. gezegd: Wij mogen er heden wel in alle openlijkheid over spreken. In den loop van de maand Juli zijn er dagen van zeer ernstige bezorgdheid geweest. Wat aan Duitsche troepen in het midden van het oostelijk front, van den noordelijken rand der Prlpetmoerassen noordelijk tot aan Witebsk aan het gevechtsfront stond, bad na heldhaftigen tegenstand het onderspit gedolven ^tegenover de massale bestorming der bolsjewieken, of was weggedrongen naar de onherbergzaamheid der moerassen en bosschen van het achterland. Vijandelijke tanks en gemotoriseerde formaties rukten langs de wegen en autobanen naar bet westen op. Wat hun in plaatselijke versperrings grendels of geïmproviseerde fortificaties aan tegenstand geboden werd, werd door omsingeling ineffectief gemaakt. De weg naar Oost-Pruisen, naar het Gouvernement-Generaal, dus naar den beneden- en middenloop van den Weichsel, in het Zuiden tot het brongebied, van Weichsel en Oder, en via de Beskidenpassen naar de Hongaarsche laagvlakten scheen voor de bolsjewieken open te staan. Vlet Duitsche oosten, de essentieele basis van onze nationale weerstandskracht moest beschouwd wórden als ern stig bedreigd. Ongewone prestatie van den Duitschen soldaat De omstandigheden die tot een dergelijke verscherping van den toestand hadden geleid, kunnen in hoofdzaak tot een enkele oorzaak worden teruggebracht: De nume rieke overmacht van den tegen stander. Wij weten thans, dat 'de verhouding der groote eenheden aan Duitsche en Sovjet-Russische zijde over het algemeen 1 op1 20 bedragen heeft. Dat hierbij het aantal gepantserde en overige ge motoriseerde formaties aan Sovjet- Russische zijde nog een hijzonder overwicht opleverde, verscherpte voor ons den toestand evenzeer als de vele malen grootere aantal len luchtstrijdkrachten der bols jewieken. Wat daartegenover aan Duitsche zij de ter beschikking stond, bestond op vele plaatsen uit troepen van geringere gevechtswaarde, alarmeenheden over schietende manschappen van staven, trossen, ravitailleeringstroepen en soortgelijke instellingen, die tot for maties waren samengevoegd, beveili- gings- en politie-eenheden, voor een groot deel bestaande uit oudere man schappen Zij hebben dapper gevoch ten en zich goed gehouden onder uit stekende leiding en met een eeniger- mate behoorlijke voorziening van zware wapens, zelfs in den moeilijken gevechtsvorm van den beweeglijk uitgevoerden afweer. Zij hebben ge toond, dat ook de Duitsche soldaat op gevorderden leeftijd nog onder bepaal de omstandigheden tot ongewone pres taties in staat is. Intusschen werd aan gevechtskrach- tige formaties aangevoerd wat elders beschikbaar was geworden, toen de hoofdstootrichtingen der Sovjets on dubbelzinnig vaststonden. Ook de strijd van deze formaties, was in hoofd zaak nog van vertragenden aard en moest dit zijn, aangezien ook hun aan tal nog niet bij benadering een even wicht der wederzijdsche krachten tot stand bracht. Maar toch kon de af weer veel actiever gevormd worden dan voorheen, een feit dat op zich zelf reeds bijdroeg tot een' vertraging van het opmarschtempo van den vij and. Weliswaar konden de natuurlijke verdedigingslinies van San. Weichsel en Njemen niet gehouden worden, de verovering daarvan echter werd den tegenstander tenminste niet gemakke lijk gemaakt. Een essentieel ander karakter kon den de gevechten in het Oosten eerst krijgen, toen in steeds toenemende mate de aanvoer van formaties uit het vaderland merkbaar werd. In dit nog niet geëindigde maar eerst inge leide stadium der ontwikkeling staan Wij thans. De invloed daarvan heeft zich reeds doen merken in eerste, vrij groote tegenslagen voor den tot dus verre zoo succesvollen tegenstander De vernietiging der tot aan den Beski- den-pasweg doorgebroken Sovjet-Rus- siche infanterie-divisies, de zware tegenslag van het derde Sovjet- Russische pantsercorps in 't gebied ten Noordoosten van Warschau en de her overing van de voor d= Oost-Pruisi sche grens liggende stad Wilkowisjken kunnen genoemd worden als sympto- nen voor de versterkte Duitsche af weerkracht. Gezien deze ontwikkeling kan men met verbittering de vraag stellen welke wending de dingen aan het Oostelijk front volgens alle men- schelijke verwachtingen wel zouden hebben genomen, wanneer datgene wat thans reeds aan krachten kon worden gemobiliseerd bij wijze van voorzorg en dus tijdig ter beschik king gesteld was. Want. dit is zeker, wat thans mogelijk is, zou ook reeds maanden geleden uitvoerbaar zijn geweest. Een onuitsprekelijke woede vervult het Duitsche volk tegen de genen, die door nalatigheid of be wuste sabotage dit hebben verhin derd, öiaar ook het gevoel van uiterst sterke afwijzing van die geesteshouding, die zulke nalatig heden, zij het ook onbewust, heeft bevorderd. Wij hebben de aanvanke lijke en voortdurend opgevoerde wanverhouding der krachten aan onze en Sovjet-Russische zijde ge durende den eersten tijd van het Sovjet-Russische' zomeroffensief niet alleen in het licht gesteld om de in eenstorting van den Duitschen cen- tralen frontsector voor het Duitsche volk verklaarbaar te maken. f Deze motiveering, hoe ernstig en van hoe groot belang zij zonder twij fel is, heeft tenminste dezen eenen positieven kant, dat zij ons leert, dat er slechts bepaalde, volstrekt binnen ons bereik liggende voorwaarden noo dig waren om vooreerst minstens een tijdelijk evenwicht tot stand te brenger-. Dat is tenminste al iets, aan gezien het toekomstige mogelijkheden aanduidt. Waardevolle grondslag. Wij zouden hier ook het licht kun nen laten vallen op het'met voorbeel dige krachtdadigheid ingjleide en in korten tijd aanzienlijk opgeschoten weik van de Oostelijke grensverster- kingen, het resultaat der voorbeeldige lotsgemeenschap van een heele pro vincie. Hier Is een waardevolle grond slag gelegd voor alle verdere stappen. Hij heeft bij Augustowo en Wilko wisjken reeds zijn vuurproef door staan en een belangrijk effect gehad op het verloop der gevechtshande lingen in het gebied aldaar. Gelijke maatregelen Van grootsch opgezette fortificaties des lands zijn ter hand geno men overal waar zich een bedreiging van Duitschen bodem of het voorter rein ervan afteekent. Daarmede wordt een gemeenschapsarbeid geleverd, die niet alleen een weerspiegeling vormt van' het Oost-Pruisische volk, maar die ook als in den besten zin Europeesch kan gelden. Want ook al de niet Duit sche bevolkingsdeelen, die uit de vroe ger door ons bezette gebieden met on ze troepen naar hèt Westen zijn ge trokken, zijn ingeschakeld in den ar beid aan den Oostwal en geven het beste wat zij hebben, omdat zij weten dat dit werk ook tot hun bescherming verricht wordt, Laten wij niet vergeten, dat er thans een scheur loopt dwars door het mee- reftdeel der Europêesche volken, voor al die in het Oosten, welke de com munistisch georiënteerde deelen scheidt, van die welke zich uitspreken voor hun volkswezen en die reeds op grond van hun opvatting als boeren of als van hun waardigheid bewuste ar beiders de doodelijke nivelleering door het bolsjewisme met alle scherpte van de hand wijzen. Een blik op den toestand in het Oos ten zou zonder een afmeten der laat ste gebeurtenissen in het Westen on volledig en daardoor onbevredigend zijn. De gevechten hier zoowel als daar, moeten immers volgens het plan van onze vijanden in de nauwste wis selwerking met elkaar in verbinding staan. Zij moeten, dat ligt voor de hand, de Duitsche krachten dwingen tot ver- deeiing, de aandachtvan de Duitsche leiding evenals het gebruik dêr reser ve versplinteren en op die wijze onze afweerkracht tot een ge'eidelijken on dergang brengen. Men kan wel zeg gen, dat totdusverre van den kant van den vijand niets 13 nagelaten om dit voor de hand liggende plan in volle- digen omvang ten uitvoer te brengen De ontwikkeling die de gevechtstoe stand aan het Normandische front laatstelijk heeft ondergaan, vormt, dat kan niet bestreden worden, een nieu we zware belasting voor ons. De door braak van Avranehes heeft het gedu rende bijna acht weken stabiel en plaatselijk begrensd gehouden front uitgebreid tot aan den Westelijken top van Bretagne, hier echter zonder den tegenstander totdusverre operatieve successen te brengen, aangezien de Bretonsche havens nog niet veroverd zijn. Veel ernstiger is op het oogenblik de poging van de Britten en Ameri kanen om van Le Mans via Alengon het over het geheel naar het Noorden gerichte Duitsche front tusschen Orne en Vire uit het Zuiden in een tang te vatten. Er zullen van onze zijde zeer handige operaties noodig zijn om aan dit gevaar het hoofd te bieden. Maar wij mogen niet over het hoofd zien. dat een losser worden der gevecHts- fronten, zooals dit thans is geschied, jok eenige kans kan bieden om doel treffend terug te slaan, waardoor aan den strijd om tijdwinst dien wij voor namelijk met het. oog op de toekom stige wapentechnische ontwikkeling voeren, steeds nieuwe perspectieven worden geboden. Op de perrons worden de men- scheh tot hyena's en duivels. Zij loopen andere menschen onder den voet, verwonden hen als het niet anders kan, en zouden desnoods ook nog wel bereid zijn hun aspirant- medereizigers met huid en haar te verslinden. Alles vanwege het plaatsje en bij voorkeur het z i t- plaatsje. In dit opzicht is er tusschen de passagiers eerste, twee de en derde klasse weinig verschil meer. Wat geen wonder is, want menschen, die vroeger ternauwer nood een kaartje voor de harde banken konden bekostigen, pralen thans op het fluweel van de eerste klasse, vanwege hun overvloed aan zwarte contanten. Nu zou men zoo zeggen, dat de ambtenaren van de Spoorwegen vaderlijk en sussend moesten optre den, Dat moeten zij ook, n u meer dan ooit, maar zij dóén het niet altijd" Kortgeleden beleefde ik het geval, dat een hoofdconducteur op de lijn Amsterdam—Alkmaar alle tweedeklas-compartimenten veran derde in eerste klasse, zoodat de bezitters van een kaartje tweede klas, öf derde moesten reizen óf eerste „-n bijpassen. Het gevolg van deze dwaze -en onrechtvaardige handelwijze was ik berPter zelf getuige van geweest! een toestand, die aan een kleine revolutie grensde. Gelukkig kwam een wijs stationschef tusschenbeide, die den betreffenden maatregel met een paar hartige opmerkingen on gedaan maakte en daarmee een handgemeen, dat beslist ontstaan zou zijn, Verijdelde. OVIDIUS. Inderdaad, Purmerend is een stadje, dat, midden in het Waterland gelegen, een centrum is voor den handel en het punt' waar vele boerengeslachten elkaar treffen. In de stoere koppen, die men daar aantreft, liggen de trekken vastgegroefd aan een eeuwenlangen strijd om het bestaan en de zorg voor gewas en vee. Dan is daar de dagelijksche markt, waar het gewonnene en geteelde te koop wordt aangeboden en waar het profijt van den stedeling begint. Zoo helpen zij elkaar, de boer den stealing en de stedeling den boei". Maar toen er jaren kwamen, dat de 1 boer zijn gewas op de mestvaalt kon gooien en de varkens geen geld op brachten. toen moest hij die de voed selvoorziening van het volk draagt, alle dagen die de lieve God geeft, behalve zijn zwaren dagelijkschen arbeid de moeilijkste prestatie van zijn bestaan leveren, n.l. zijn hand ophouden bij de regeering om een paar centjes van zijn volksgenooten-niet- boeren. En nu is daar <\e tijd, dat de stedeling in hooge mate van den immer zoo beklaagden boer afhankelijk is gewor den; en~eï zijn hoeren, die zooveel gevoel in hét taaie door den Noord- hollandsche regens en winden ge streelde korpus hebben, dat zij ver geten, dat er andere tijden waren, boerenmenschen die gevoel hebben voor de kinderen van hun Volk. het Volk, waarin zij wortelen sinds eeuwen en dat zij gediend hebben, dikwijls zonder te beseffen, hoe groot hun offer was aan hen, die hun arbeid ver achtten. De zelfbewuste, welbespraakte ste deling is thans in nood; en terwijl hij een armoedig gezicht zet. tracht hij den boer te vermurven, die zonder al die woordenrijkdom helpt, waar en voor zoover het iiem mogelijk is. Maar met de nood van de stedeling steeg het aantal van hen, die uit dien nood profijt gingen trekken en die zich gingen verrijken aan het eigen volk, dat zij- zeggen zoo lief te hebben. Zoo „hielpen" zij de eerlijke verdeeling van het voedsel in het honderd en zoo zlin zij er de oorzaak van dat de nood blijft. De markt te Purmerend is het tref punt niet alleen van allen die door eerlijken -arbeid aan den bodem zijn producten onttrekken en van then, die door eerlijken koop l.andel drijven, maar eveneens van al diegenen,, die rijk willen worden door uitzuiging. Reeds in Amsterdam doet zich de trek naar de Purmerendermarkt ge voelen. Op de Ruyterkade staan dui zenden op het trambootje te wachten. Zij zijn een groot deel van den-»,dag onderweg om een maaltje eten op te scharrelen, tegen prijzen, die aan het ongelooflijke grenzen. Gerookte paling geldt reeds lang niet meer ais volksvoedsei. Er is geen paling en er is tóch paling voor 12, 15 zelfs 18 gulden een pond. Een schriel kippetje kost dertig gul den en de prijs van gelakte kinder klompjes bedraagt 10.50 en dan ver dient de handelaar er nog niéts aan, zoo bewéért hij. De heeren hebben pret, want ze kennen de ware methode. Immers iedereen kan een controleur zijn en ze zijn niet zoo Heht te van gen, deze zwarthandelaren. Op de neu zen van de kinderklompjes staat het woord „Holland", de naam van het land, waar het houten kinderschoeisel een derde deel van een arbeiders weekloon kost. Een gladden controleur is het ge lukt op een dag 4 koeien én een stier in beslagte nemen. De prijzen laten zich slechts raden. In een stil hoekje van een steeg wordt een pony verhan deld, een bescheiden trekkracht tegen een waanzinnigen prijs. Na het middaguur trekken de Am sterdammers en lieden uit de provin cie naar huis terug. Wie een dikke portemonnaie had, heeft veel te dra gen, en wie werkt voor zijn dagelijksch brood, gaat met een bos wortelen naar huis of met wat aardappelen in een tasch. Het vette dezer aarde is alleen voor hen, die weten, hoe men op het Volk parasiteert. De sjouwende ploeterende arbeider, de .man die dagen van huis is om het brood te verdienen voor de kinderen van dit Volk want uit hen wordt het Volk in de toekomst, niet uit een kleine laag van profiteurs of uit een kleine groep van bezitters die man staat er weer eens naast Wanneer wordt hier een eind aan gemaakt? Boeren, uw volk vraagt brood, vet en aardappelen scheurt grasland.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1944 | | pagina 1