Bulgarije dreigt Duitschland met ver-
breking der betrekkingen
Russischcommentaar
Gevechten verplaatst
naar Antwerpen en Brussel
Verbitterde slag aan
Adriatische kust
Gedeeltelijke mobilisatie van
Zwitsersche grenstroepen
Geallieerden rukken op naar
het noorden
Sovjet-Rusland in oorlog met
Bulgarije
Finsche parlement bijeen
Beperking betalingsverkeer
1944
Opschorting van den
effectenhandel
Net zorg den blik naar het Westen gericht
Algeheele mobilisatie op tijd begonnen
Betrouwbare berichtgeving
Wedstrijden uitgesteld
F. V. Valstar f
Oekraïne sigaretten
STAD EN0MGEV1NG.
Schermerhorn.
r
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voord am c 9.
Bureau Alkmaarsche editie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330.
Giro 187294.
5VOENSDAG 6 SEPTEMBER 1944.
ALKMAARSCHE EDITIE.
146e 3aargang, No. 209, 2 pagina1
^Hoofdredacteur: H. M. C. SC.HRÖDER, Alkmaar (afw.)
Prijs der gewone advertenties min.
11.4Q. elke m.m. meer 10.10. Tarieven
voor de gebeele oplage op aanvraag
Abonnementsprijs per 3 maanden voor
Alkmaar J 2.10. voor bet gebeele Rijk
2.63. Losse nummers 5 cent.
Burgarije heeft een regeeringscrisis
beleefd, welke spoedig werd opgelost:
Moeravieff vormde een nieuw kabinet
en heeft bereids voor de radio een re-
geeringsverklaring voorgelezen.
De nieuwe regeering, zoo zeide hij
o.m., heeft alle krachten om zich
heen verzameld, welke gekant zijn te
gen deelneming van Bulgarije aan de
zen wereldoorlog. Zij streeft er naar
de grondrechten en grondvrijheden
van het land te herstellen. Zij zal ver
draagzaamheid in het leven roepen
jegens alle Bulgaarsche burgers zonder
onderscheid van geloof en nationali
teit. De constitutioneele rechten en
vrijheden zullen worden hersteld en
een algeheele, onvoorwaardelijke am
nestie voor alle tegenstanders der
dictatuur en voor de tegenstanders
eener deelneming van Bulgarije aan
dén oorlog, zal worden afgekondigd.
Moeravieff deelde voorts mede, dat de
regeering besloten heeft de Sobranje
te ontbinden, aangezien dit lichaam
de grootste verantwoordelijkheid draagt
voor de deelneming aan den oorlog.
Op het gebied van de buitenlandsche
politiek wordt een onvoorwaardelijke
neutraliteit nagestreefd. Mocht Duitsch
land daarbij moeilijkheden in den weg
leggen, dan zal de Bulgaarsche regee
ring de betrekkingen met Duitschland
verbreken. Het driemogendhedenpact
is voo^ Bulgarije buiten kracht gesteld
en het anti-kominternpact wordt op
gezegd. De regeering hecht goedkeu
ring aan alle maatregelen; die in staat
zijn om dë vrede met Groot-Brittan-
nië en Amerika te herstellen. Voorts
zal Bulgarije er naar streven de be
trekkingen met Turkije verder tp ver
diepen eV-een goede verhouding met
alle nabuurstaten te herstellen De
eerste zorg der nieuwe regeering is
echter een verhouding vol vertrouwen
tot stand te brengen met „het broeder
lijke Rusland". welke verhouding
overigens reëds bestaat en verder ont
wikkeld wordt tot de beste vriendschap.
Moskou nog niet tevreden
De Moskousche zender publiceert
een commentaar van Tass over de re-
geeringsverklaring van den nieuwen
Bulgaarschen premier. In dit com
mentaar wordt gezegd, dat deze ver
klaring ten aanzien van de problemen
der Bulgaarsche binnenlandsche poli
tiek eenigen vooruitgang toont. Be
halve beloften is tot dusverre echter
nog niets gegeven. In oorlogstijd is
echter de binnenlandsche politiek niet
zoo belangrijk als de buitenlandsche
En in dit opzicht moet geconstateerd
worden, dèt op het gebied van de bui
tenlandsche politiek de verklaring van
Moeravieff geen vooruitgang beteekent
ten aanzien van de politiek van Bag-
rianoff.
In dit verband spreekt Tass er twij
fel over uit of Moeraviéff eerlijk het
voornemen heeft om „tusschen twee
partijen, die een strijd op leven en
dood voeren de strengste neutraliteit
in acht te nemén". 1
Van de neutraliteitspolitiek, zooals
Bulgarije die volgens Sovjet-Russische
opvattingen ten uitvoer legt, wordt
gezegd, dat zij beter „nooit het levens
licht had kunnen aanschouwen
Voorts wordt gezegd: om Bulgarije te
redden moet men afstappen van de
-politiek der neutraliteit en een vol
ledige breuk der betrekkingen met
Duitschland tot stand brengen, Moera-
Weermachtbericht
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 5 Sept. (DNB) Het op
perbevel" van de weermacht maakt
bekend:
In Noord-Frankrijk handhaven on
ze tröepen zich hardnekkig tegen
sterke vijandelijke aanvalstroepen,
die gisteren i^rij diepe penetraties
konden bereiken. De gevechten
hebben zich verplaatst naar het
gebied van Antwerpen en Brussel
en nemen voortdurend in hevig
heid toe,
Londen lag in den afgeloopen
nacht weer onder het vuur van de
V 1. Zware batterijen verdragend
geschut van de Duitsche marine
beschoten opnieuw Zuid-Engelsche
havensteden en barakkenkampen,
alsmede vijandelijke batterijstel
lingen met goede juitwerking.
In de Ardertnen 'werden pogingen
van den vijand om de Maas over te
steken verijdeld. Ten noorden van
Charleville over de Maas gezette vijan
delijk- strijdkrachten werden in een
tegenaanval teruggeworpen. In het dal
van de Saone verloopen onze bewe
gingen, ondanks vïj andelijken druk,
verder volgens de plannen. Om Brest
werd ook gisteren verbitterd gevoch
ten. Onze bezetting sloeg opnieuw al
le vijandelijke aanvallen, die door
sterke, artillerie, tanks en luchtstrijd
krachten werden ondersteund, uiteen
In Italië sloegen onze troepen in den
Adriatischen kustsector alle aanval
len van den vijand af. Plaatselijke
penetraties werden in een tegenaanval
afgegrendeld. De laatste vijf dagen
van den grooten strijd -aldaar werden
meer dan 200 tanks vernietigd.
In het zuidoostelijke deel van Zeven
burgen duren de harde aanvals- en
verdedigingsgevechten voort. In de
Woudkarpathen hebben Hongaarsche
troepen een belangrijk aandeel in den
succesvollen afweer van verscheidene
Sovjet-Russische aanvallen. In het
bruggehoofd van den Weichsel ten
noordwesten van Baranof leidden suc
cesvolle aanvallen van verscheidene
dagen, ondanks taaien vijandelijken
tegenstand. tot een frontyerkorfing.
Tusschen Boeg en Naref wierpen de
Sovjets nieuwe formaties in den strijd.
De zware vijandelijke aanvallen wer
den opgevangen door tegenaanvallen
in de diepte van onze stellingen, waar
bij 74 .tanks werden stukgeschoten.
In Estland werden tusschen het Wirz-
meer en Dorpat Sovjet-Russische ge
vechtsgroepen, die over den Embach
gezet waren, in de pan gehakt. Bij
Dorpat wierpen onze troepen de bols
jewieken in zware boschgevechten
naar het zuiden terug.
Slagvliegers schoten bij een aanvals-
Poging van bolsjewistische torpedo
vliegtuigen op een Duitsóh convooi
de wateren ten westen van Libau he-
gen vijandelijke vliegtuigen omlaag.
In den afgelooDen nacht wierpen af
zonderlijke vijandelijke vliegtuigen
bommen op Karlsruhe..
vieff is, naar het schijnt, niet in staat
om dezen stap, den eenigen, die Bul
garije kan redden, te doen. Bulgarije
moet kiezen tusschen opgeven der
neutraliteitspolitiek en aansluiting bij
het kamp «jler democratische landen
tegen Duitschland óf neutraliteit van
Bulgarije. Maar dan moet de huidige
regeering de verantwoordelijkheid
dragen voor de verdere toekomst va,.
Bulgarije. Zoo staat de kwestie
De duimschroeven aangelegd.
De verklaring van den Bulgaarschen
minister-president Moeravieff, zoo
werd in Berlijnsche politieke kringen
verklaard, is van Sovjet-Russische
zijde zoo beantwoord, als men krach
tens de stryskking, die de So'vjet-Rus-
sische politiek tegenover Bulgarije den
laatsten tijd liet doorschemeren, moest
verwachten. De commentaren van het
officieele Russische persbureau laten
er geen twijfel over bestaan, dat Bul
garije de duimschroeven worden aan
gelegd, en dat het ook Moeravieff niet
gelukken zal, zich door het onder-
streepen van democratische beginse
len en door een poging, bij de Anglo-
Amerikanen een wit voetje te halen,
te vrijwaren voor deA Sovjet-Rus-
sischen eisch in zake volledige onder
werping aan Moskou.
Het commentaar van Tass is geheel
in de lijn van hetgeen de laatste da
gen herhaaldelijk van Sovjet-Russische
zijde is verkondigd, n.l. dat een neu-
traliteitsverklaring zonder meer niet
voldoende is, doch dat Bulgarije zijn
bereidwilligheid door verder gaande
concessies moet bewijzen Na de ver
klaring van Churchill, dat Bulgarije
zich „den weg terug eerst moet ver
dienen", bestaat er naar de meening
van Berlijnsche politieke kringen geen
twijfel ove?, dat geen Bulgaarsche re
geering op eenigerlei ondersteuning
van de Engelschen of Amerikanen te
genover de eischen van Moskou kan
rekenen nu de behandeling ook van
dit vraagstuk definitief aan Moskou
is overgelaten. De wijze waarop de
Bulgaarsche wapenstilstand te Caïro
volgens berichten uit Britsche bron
behandeld wordt, is, naar men
te Berlijn verklaaft, kenmerkend voor
de bedoelingen der geallieerden, niet
minder echter ook voor de illusies
welke de regeering Moeravieff meende
te kunnen koesteren.
Sinds acht dagen woedt aan de kust
van de Adriatische Zee een
verbitterde slag. Sterke Britsche en
Canadeesche formaties willen hier door
concentratie van alle beschikbare
krachten zich langs de kust den weg
naar de P o v.l a k t e effenen.
In de laatste vier dagen schoten Duit
sche troepen hier ongeveer 180 pantser
wagens stuk.
De aanval werd aanvankelijk onder
nomen langs een front van ongeveer 40
km breedfê tusschen U r b i n o en
de kust: Door de zware verliezen kon
de aanval niet óver de gelieele breedte
worden doorgezet en sedert Donderdag
werd hij gericht op den oostelijken F o-
gl ia-sector, over een front van twin
tig km breedte. De aanval werd door
scheepsgeschut en talrijke bommen
werpers gesteund.
Na de F o g 1 i a te zijn overgetrok
ken moesten de aanvallers hun front
nog vernauwen om de tien km noorde
lijker gelegen C o n t a te naderen- Pas
na aanvoer van versterkingen konden
dé Geallieerden de C o n t a overtrek-
ker op twee plaatsen, die ongeveer vijf
km van elkander liggen. Door taai vast
houden en energieke tegenaanvallen
verhinderden de Duitsche grenadiers
een uitbreiding der penetratie.
Naar officieel wordt meegedeeld, heeft
de Bondsraad op voorstel van den op
perbevelhebber van. het leger besloten
tot een gedeeltelijke mobilisatie der
grenstroepen.
Een van het gebied F ij s e 1
Doornik uit ondernomen aanval
van een BritschCanadeesche voor
uitgeschoven divisie, die via Brussel
naar Antwerpen leidde, heeft daar
de B e n e d e n-S o h e 1 d e bereikt-
De Duitsche beveiligingstroepen
staan daar aan het Albert-
kanaal. Het vestinggebied van
Pas de Calais bevindt zich
nog steeds hecht in Duitsche han
den. Een ten zuiden van Antwerpen
waargenomen pantserconcentratie
van het BritschCanadeesche leger,
die blijkbaar tot dezelfde divisie
behoort, kon door het afweervuur
der Duitsche artillerie uiteengesla
gen worden. Ten zuiden daarvan
slaagde een Amerikaansche pant-
sertop erin tot Leuven door te
stooten. De hoofdgroep van deze
Amerikaansche stootgroep bevindt
zich nog in het gebied Berge n
Charleroi.
Overigens wordt de Maaslinie van
D i n a n t tot teil zuiden van Sédan
doOr de Duitsche troepen gehandhaafd.
Op enkele plaatsen gelukte het vrij
zwakken Amerikaanschen pantserafdee-
lingen den oostelijken oever van de
Maas te bereiken, doch zij werden in
een tegenaanval van Duitsche strijd
krachten teruggeworpen of zóó doel
treffend afgegrendeld, dat zij zich niet
konden ontplooien. Alleen in het ge
bied van Charleville kwam het
tot grootere gevechten op den oostelij
ken oever van de Maas. Een andere
penetratie in de Maaslinie bij M o n-
therpa tusschen Charlevi 1 1 e
en G i v e t, waarbij de Amerikanen
met behulp van amphibie-pantserwa-
gens den anderen oever trachtten te
bereiken, werd door Duitsche pantser
jagers verijdeld.
De distancieeringsbewegingen der
Duitsche troepen uit z u i d- en z u i d-
w e s t-F r a n k r ij k konden volko
men volgens de plannen en ordelijk
worden voortgezet. De Duitsche ge
vechtsgroepen hebben hier onder deels
zwaren tegenstand hun opgedragen
nieuwe stellingen bereikt.
Volgens een bericht van het pers
bureau Tass heeft de Sovjetregeering
den oorlog verklaard tan Bulgarije.
Naar de zender Moskou Dinsdagavond
meldde, heeft de Volkscommissaris van
buitenlandsche zaken, Molotof, dien
avond te 7 uur in opdracht der Sovjet
regeering den Bulgaarschen gezant in
de Sóvjpt-Unie, Stamenof, een nota
overhandigd, waarin, zooals reeds ge
meld, de Sovjet-Unie Bulgarije den
oorlog verklaart.
In deze nota zegt de Sovjetregeering,
dat Bulgarije Duitschland de facto in
den strijd tegen de Sovjet-Unie drie
jaar lang gesteund heeft. Dan wordt
verklaard, dat Bulgarije met het oog
op de nieuwe militaire en politieke
situatie van de gelegenheid gebruik
wilde maken om, evenals Roemenië en
Finland, zich van zijn betrekkingen met
Duitschland los te maken. De facto
echter onderhoudt de Bulgaarsche re
geering nog steeds betrekkingen met
Duitschland en volgt zij de politiek van
een zoogenaamde „neutraliteit" alleen
om op deze wijze Duitsehiand diensten
te bewijzen. Om die redèn kan de Sov
jetregeering deze politiek van Bulgarije
niet anders beschouwen dan als een
tactische oorlogvoering in het kamp
van Duitschland tegen de Sovjet-Unie.
Woordelijk besluit de— Sovjet-nota:
„Tengevolge hiervan acht de Sovjet
regeering zich niet ln staat betrekkin
gen/met Bulgarije te blijven onderhou
den. Zij verbreekt alle betrekkingen
met Bulgarije en verklaart, dat niet
alleen Bulgarije zich in oorlogstoestand
met de Sovjet-Unie bevindt in zoo
verre, dat het de facte ook tevoren in
oorlogstoestand met de Sovjet-Unie
v/as, maar dat ook de Sovjet-Unie van
nu af aan zich in toestand van oorlog
met Bulgarije zal bevinden".
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, zou het Finsche parlement Dins
dag weer in geheime zitting bijeenko
men. Men neemt te Londen aan, dat
een delegatie voor den vrede naar
Moskou zal worden gezonden.
De Nederlandsche Bank kondigt op
grond van de verordenende bevoegd
heid, haar toegekend in artikri 1, lid 2,
van de verordening no. 58-1943 de vol
gende bepalingen af: 1
Artikel 1:
Het afgeven van geldsommen en het
doen van betalingen in contanten is den
volgenden onderem.ngen, lichamen en
diensten tot nader order verboden:
a. credietinstellingen in den zin van
besluit no. 225-1-941 betreffende het
bank- en credietwezen, alsmede de
Rijkspostspaarbank, de postcheque-
en girodienst en de saciale volkscre-
dietinstellingen:
b. diensten, als bedoeld in de giro-
wet (staatsblad 1923 no. 307):
c. lev ensv erzekeringsmaats chappij en,
als bedoeld in de wet op het levens
verzekeringsbedrijf (staatsblad 1922 no.
716).
Artikel 2:
Duitsche betaalmiddelen, met uit
zondering van Reichskreditkassen-
scheine, mogen door de instellingen
en diensten als bedoeld in artikel 1
niet meer in betaling of ter verwisse
ling worden aangenomen.
Artikel 3:
Over de met ingang van 6 Septem
ber 1944 uitstaande bedragen bij on
dernemingen. lichamen en diensten,
als bedoeld in artikel 1, zal door de
rechthebbenden slechts vrijelijk in
contanten als volgt kunnen worden
beschikt:
a. 100 per wéék;
b. onbeperkt voor zoover deze be-
noodigd ziin voor:
1. betaling van loonen, salarissen en
dergelijke aan personen in dienst van
rechthebbenden
2. voldoening van verplichtingen uit
hooide van de sociale wetgeving als
mede voor betaling van pensioenen.
Artikel 4:
Deze verordening vindt geen toe
passing op de uitbetaling van bedra
gen, dien na 5 Sept. 1944 in contanten
op een bankrekening zijn gestort.
Artikel 5:
De in artikel 1 .bedoelde onderne
mingen. lichamen diensten moeten
verlangen, dat de noodige bewijsstuk
ken worden overgelegd, waaruit blijkt,
dat de aangevraagde bedraèen noodig
ziin voor de doeleinden als genoemd
in artikel 3. sub b. Zoo mogelijk zien
zij toe, dat deze bedragen ook metter
daad voor genoemde doeleinden wor
den besteed.
Artikel 6:
Een ieder is verplicht tot geheim
houding van al hetgeen hem in ver
band met de uitvoering van^deze ver
ordening is bekend geworden.
Artikel 7:
Overtreding van het bepaalde in de
voorafgaande artikelen kan- worden
gestraft met sluiting van de onderne
ming, instelling of dienst.
Artikel 8:
Deze verordening kan worden aan
gehaald als „verordening beperking
betalingsverkeer 1944".
Artikel 9:
Deze verordening treedt op 6 Sept.
1944 in werking.
Dinsdag werd ter beurze het volgen
de bekend gemaakt:
In verband met den onoverzichtelij-
ksn toestand in den lande en de ge
brekkige communicatie, wordt het vol
gende bepaald:
Met uitzondering van de noteering
van den geldkoers worden heden geen
noteeringen gemaakt.
Dit houdt in, dat in de fondsen wel
ker verhandeling aan stopkóersen ge
bonden is, geen handel, kan plaatsvin
den.
In aansluiting hierêan wordt bepaald,
dat in Nederlandsche staatsfondsen,
welker verhandeling immers niet aan
stopkoersen gebopden is door leden
heden niet gehandeld zal worden.
De normale bepalingen betreffende
het leveren en ontvangen van effecten
op de kantoren worden door deze voor
schriften niet beïnvloed.
Generaal Dittmar:
Herstel van evenwicht op
komst
HE bekende spreker van den
Groot-Duitschen Omroep, lt.-gen.
Dittmar heeft heden over den mi
litairen toestand onder meer gezegd:
Met bijzonder veel zorg richten
wij op het oogenblik den blik naar
het westen. Engelschen en vooral
Amerikanen hebben hier van de
numerieke meerderheid aan for
maties en strijdmiddelen gebruik
gemaakt op een wijze, die een ver
gelijking met onze doorbraak door
de Maginot-linie en den daarop
volgenden opmarsch tot den mond
van de Somme in 1940 volledig toe
laat. Daarbij moet steeds in her
innering worden gebracht, dat wij
toen vernietigingsoverwinningen
behaalden op een vijand, wiens
totale sterkte niet belangrijk bij
de onze achterbleef. De operatieve
vruchten, die onze westelijke te
genstanders thans plukken, zijn
niet ontworsteld aan een vijand
van vrijwel dezelfde gevechtskracht
en geen resultaat van een betere,
d.w.z. meer vermetele en conse
quente leiding. Slechts met verbitte
ring kunnen wij bedenken, wat
er zou gebeuren, wanneer wij te
genover Engelschen en Amerika
nen thans in een krachtsverhouding
zouden staan, die ook bij benade
ring overeen zou komen met de
omgekeerde verhouding van 1940,
HIT zijn geen ijdele gedachten, in-
tegendeel, zij leeren ons, dat het
Wederom, niet anders dan in het oos
ten. de ontoereikendheid der middelen
is, die ons thans het succes ontzegt,
dat ons vroeger in een meer evenwich
tige verhouding nauwelijks ernstig
betwist kon worden. Deze gedachten-
gang is niet het uitvloeisel van een
militaire aanmatiging, die, om niet
voor het heden de vlag behoeven te
strijkeri. in het verleden vlucht. In
tegendeel. wij erkennen volledig, dat
de operatieve prestaties vooral u»n
de Amerikanen in opzet en uitvoering
op een peil van aanzienlijke hoogte
hebben gestaan. Maar juist tegen de
zen achtergrond worden de prestaties
van onze legers in het westen bijzon
der belangrijk. Wat hier door Duitsche
soldaten gepresteerd werd in een strijd,
waarbij alle uiterlijke voorwaarden,
aantal, bewapening, aanvoermogelijk-
heden, zoo ongunstig mogelijk waren
waar brokstukken en rAten van Duit
sche divisies, die sinds maanden ge
vochten hadden, zich steeds weer met
versche vijandelijke formaties moes
ten meten, is volkomen genoegzaam
om ons zelfbewustzijn nieuw voedsel
te geven. Zeker, de wonden, die ons
geslagen Werden, zijn daarom niet
minder smartelijk. Maar wij weten toch
hoe het kwam, dat Britten en Ameri
kanen doorstieten tot het gebied van
Metz, tot in de Argonnen en den wes
telijken rand der Ardennen, dat zij
zich door Picardië en Artois den weg
naar de Kanaalkust banen.
Wat totdusverre tegei»over hen ge
plaatst kon worden waren meestal
slechts numeriek zwakke formaties,
die over een breed front vochten en
derhalve nauweliiks in staat waren tot
uitgebreide actie en welker dunne ver
sperringsgrendel, geenszins gevechts-
fron.en in den gebruikelijken zin van
het woord, het opdringen der vija: de-
liike tankstriidkrachten wel konden
vertragen en in andere richting dwin
gen, maar op den duur niet tegenhou
den. Hun taak was uitsluitend van ver-
tragencjen aard. Onder de bestaande
omstandigheden konden zii die niet
beter volbrengen dan Zij gedaan heb
ben en nog doen.
Totale mobilisatie begonnen.
QONCLUSIES als deze Taken weder
om aan de diepste oorzaak van
onze moeiliikheden, het gebrek aan
een toVdle krachtsinspanning. Dit feit
kan eigenliik slechts verrassend zijn
voor dengene, die geen volledige voor
stelling heeft van de sterkte der we-
derziidsche krachtgroepen. Dit wordt
thans anders. Juist op dit beslissende
punt is immers de groote mobilisatie
begonnen. Dat dit nog niet vroeger ge
beurd is. geeft ons niet het recht hét
uitsluitend in een negatief licht te zien.
Het is een zeer triviale maar daarom
niet minder nuttige wijsheid, dat men,
om zonder zeer zware schade te lij
den. in den oorlog terrein te kunnen
verliezen, eerst terrein moet verove
ren. Wij hadden den grooten strijd ook
nooit tot op dit oogenblik kunnen door
staan-zonder de breede materieelè^en
personeèle basis. in de eerste jaren
van den oorlog verworven. Dat wij
haar thans voor het grootste deel heb
ben moeten prijsgeven, is ongetwijfeld
bitter en geeft aanleiding tot menige
smartelijke vraag.
Wii staan thans voor nieuwe nood
zakelijkheden. Wii hebben jarenlang
in oost en west met onze beperkte
strijdkrachten een geweldig gebied ge
dekt. Wii hebben er menig nut van
gehad, ook in den zin van een aan
zienlijke voorraadsvorming op talrijke
terreinen der oorlogseconomie, en de
vijanden gedwongen tot een herove
ring, die met zware verliezen ge
paard gaat. Dat zijn op de balans van
dezen oorlog nog altijd hoogst posi
tieve factoren, ook als wii de offers,
die wiizelf hebben moeten brengen bij
de verovering en bij den strijd om het
veroverde. geenzins geringschatten.
Wii strijden thans op een aanzienlijk
gereduceerd gebied. Het zou geheel on
juist ziin. deze ontwikkeling voor te
stellen als gewenscht of beoogd.
Maar ook dit is zeker, dat een
grooter evenwicht tusschen ge
vechtskracht en oppervlakte, of
duidelijker, tusschen aantal en ge*
vechtswaarde der beschikbare for
maties eenerziids en de uitge
breidheid van het dekking behoe
vende front anderzijds steeds voor-
deelig blijkt voor dengene, die door
de omstandigheden in de verdedi
ging wordt gedrongen. Is onze
volkskracht als gevolg van het vol
ledige gebruik, dat het doel van al
onze inspanningen van den laat
sten tiid vormt, beschikbaar vóór
de verdediging op verkorte voor
bereide linies, dan zal dat is
voor ons volkomen waarschijnlijk
het strategisch evenwicht, dat
thans in het westen verloren is ge
gaan, op dezelfde wijze hersteld
k nen worden, als, tot verrassing
van alle kleingeloovigen, maar ook
van onze vijanden, aan het ooste
lijk front gebeurd is.
^IEMAND zal over het hoofd kunnen
zien, dat, tot een nieuwe stabilisee-
verloop van den strijd tot dusverre ring ooit van het westelijke front be
reikt is, nog ongehoorde inspanning en
buitengewone standvastigheid noodig
zullen zijn. Daarbij mogen wij niet be
lemmerd worden door de verwijtende
vraag, waarom alles, wat thans gebeurt,
niet reeds vroeger kon geschieden. Vra
gen als deze belasten, zonder ons tot
een doel te brengen. Wij allen draden
een deel van de verantwoordelijkheid
voor het feit, dat het zoo gegaan is.
omdat al te diep in het Duitsche ka
rakter de neiging tot het vastklemmen
aan een beginsel ook in bijzaken en tot
overschatting van het eigen werkter
rein verankerd liggen. Laat ons ook
niet over het hoofd zien, dat de eischen.
die beveiliging, bestuur en exploitatie
der uitgebreide veroverde gebieden ook
buiten het zuiver ngilitaire om aan ons
stelden, talrijke werkkrachten in be
slag namen, welke zoo onttrokken wer
den aan het onmiddellijke oorlogsdoel.
Het was een zeer vertakte organisatie,
die voor deze doeleinden noodig was-
Als thans deze taken evenals zoovele
andere zijn weggevallen, kan dat er
toe bijdragen, dat onze directe perso-
neele toerusting op de vereischte bree
de basis wordt gebracht.
Y^ANT dit gezichtspunt blijft in ieder
geval in onze positie het beslissen
de. Den tijd bêveehten, die noodig 's
voor de verwezenlijking daarvan, is de
strategische wet, waaronder wij thans
staan- Daarvoor moet al het andere
wijken. Wij zeggen het nogmaals, onze
formaties hebben vaak en lang genoeg
moeten vechten zonder voldoenden aan
voer uit het achterland. Wij denken
daarbij evenzeer aan den strijd ln de
lucht als aan de fronten in engeren .zin
Wij zullen moeten opbrengen en ook
kunnen opbrengen, wat ons ontbreekt
De tijd van ongerechtvaardigde égards
is voorbij.
De vraag naar den zin van een der
gelijke inspanning ligt te zeer voor de
hand dan dat wij ons aan de beant
woording daarvan zouden kunnen ont
trekken, waarbij wij beseffen,: dat de
vraag naar de vermoedelijke kansen
een „levée en masse" in de eerste
plaats als antwoord verlangt, 'n Duitsch
volk, dat vastbesloten tot het uiterste
zich in nieuwe groote taken tot den
strijd4 opmaakt, is de eenige factor,
waarop ook de meest verbitterde ver-
nietigingswil van onze vijanden moet
breken.
's-GRAVENHAGE, 6 Sept. - Sinds
Maandag liepen er geruchten en de
Britsche radio verspreidde het offi
cieuze bericht als zouden de
Engelsch-Amerikaansche troepen Ne-
aerlandsch grondgebied hebben be
reikt en Breda bezet.
Deze geruchten hebben een groote
verwarring teweeggebracht
Het behoeft nauwelijks vermeld
worden, dat Breda niet bezet is
dat deze geruchten volkomen uit
lucht zijn gegrepen.
Het Duitsche weermachtbericht
heeft sinds den aanvang van den oor
log een onbetwistbare autoriteit ver
worven door de harde juistheid en
betrouwbaarheid zijner gegevens. Ook
ten aanzien van oorlogsgebeurtenis
sen, die het Nederlandsch belang zou
den raken kan men de Duitsche le-
gerberichten veilig als (richtsnoer
nemen.
te
en
de
Naar wij vernemen, zijn de nationals
kolfwedstijdeh van den N.K.B., welke
Donderdag te Zuid-Scharwoude zouden
beginnen, wegens de tijdsomstandighe
den tot nader aankondiging uitgesteld.
De competitie van den N.V.B. is om
dezelfde reden voorloopig stopgezet.
Uit 's Gravenhage jvordt melding
gemaakt van het overlijden van den
heer F. V. Valstar, een der meest
vooraanstaande figuren in den Neder-
Iandschen tuinbouw. Velen, ook in
onze provincie, hebben hem leeren
kennen en waardeeren in -zijn functie
van voorzitter van het Centraal Bu
reau, in Welke hoedanigheid hij zoo
wel bij de Nederlandsche regeering
als wel bij buitenlandsche instanties
voor de tuinbouwbeiangen een
vurig pleitbezorger was. Naderhand
heeft hij ook als regeeringscommis-
saris voor den tuinbouw zijn capaci
teiten in volle mate kunnen ontplooien.
De heer Valstar was ridder in de or
de van den Nederlandschen Leeuw
en in die van Oranje Nassau.
De dienst perszaken van het Neder
landsche Oost Instituut deelt mede:
Met ingang van Woensdag 6 Sep
tember zijn van de roode kaart bon
nummer 43 en van de blauwe kaart
bon nummer 36 geldig verklaard voor
aankoop van een pakje Oeliraine siga
retten.
Ds. KLEIJNE GAAT HEEN.
Naar wii vernemen heeft ds. J. D,
Kleijne. Ned. Herv. predikant alhier,
het op hem naar Rotterdam uitge
brachte beroep aangenomen
WAARSCHUWING.
Gister zijn personen gearresteerd die
zich schuldig hadden gemaakt aan
diefstal van giederen opgeslagen in
scholen die bij de Weermacht in ge
bruik zijn.
De bevolking wordt gewaarschuwd d^
handen thuis te houden en zich geen
militaire goederen toe te eigenen, aan
gezien dit onverbidelijk zal worden ge
straft.
GYMNASIUM 40 JAAR.
Vandaag bestaat het gemeentelijk
Gymnasium 40 jaar. De raad doopte
dit Gymnasium naar den beroemden
rector van de in de 16e eeuw bloeien
de Latijnsche school Murmellius, on
der wien honderden leerlingen van
heinde en ver deze school bezochten.
Dezé school maakte in 1856 plaats
voor een gymnasium, dat in 1867, in
verband met de oprichting van de
R. H. B. S., werd opgeheven. Onder
dr. de Gelder kwam er toen een klas
se -voor oude talen, die in 1891 plaats
maakte voor de particuliere inrich
ting voor gymnasiaal onderwijs van
dr. Moltzer, welk instituut in 1904
werd omgezet in een gemeentelijk
Gymnasium, met als eersten rector dr.
Blokhuis. In 1938 werd de steeds
bloeiende onderwijs-inrichting onder
gebracht in het prachtige gebouw in
den Bergerhout, dat thans bezet is,
zoodat het onderwijs tijdelijk wordt
gegeven aan de school aan de Brille-
steeg.
Gedurende de 40 jaar zijn er tien
verschillende rectoren geweest. Het
rectoraat berust thans bij dr. J. C.
DAMDAG TE ALKMAAR.
De Damseance van een zeer groot
aantal dammers üit Noord-Holland,
die Zondag a.s. te Alkmaar zou plaats
vinden, is voorloopig uitgesteld.
DIERENBESCHERMING.
Zwervend is aangetroffen een licht
bruine hond met lange ooren.
In den omtrek van de Laat is gevon
den een mooi jong zwart poesje (witte
borst).
Ter beschikking zijn 'n groote poes
met 2 jongen (14 dagen oud) en eenige
kleine poesjes.
Adres inspecteur C. Verwer, Baanstr.
Tentoonstelling Floralia. - „De
„Floor" hield op 1, 2 en 3 September
haar 24ste tentoonstelling van plan
ten, bloemen en bouquetten met de
daaraan verbonden feesten, die we
derom goed geslaagd zijn. De planten
van de leden, alsmede de kinderplan-
ten zagen er goed uit en gaven blijk,
dat hieraan de noodige zorg was be
steed. Het aantal ingezonden bloemen
en bouquetten was minder dan vorige
jaren, zeker wel een gevolg van de
ongunstige Juni- en Julimaanden. Za
terdagmiddag werden op het terrein
van den heer Freiture de kinderspe
len gehouden, waarna 's avonds de
zangvereeniging „Crescendo" van
Stompetoren onder leiding van den
heer Saai een 7-tal zangnummers ten
beste gaf.
Zondagmiddag werden volksspelen
gehouden als blindroeien, kegelen en
hardloopen met hindernissen, waar
van een druk gebruik werd gemaakt
en waarbij de winners paling ont
vingen, een aangename tractatie in
dezen tijd. In de tentoonstellingszaal
was een strijkje, terwijl vele attrac
ties aanwezig waren en met het groo
te rad paling kon worden gewonnen.
Op het feestterrein was een zweef
molen aanwezig, waarvan door jong
en oud een druk gebruik werd ge
maakt.