NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
Waï Engeland
wil!
lalcheren verloren
DAGBLAD VOOR
Een nieuwe krachtsmeting van de
grootste omvang in deze winter
Vergeldingswapen No. 2 (V2)
in werking
Ceallieerde conferentie over de
Iraanse olie verwacht
!i'ïr
Ir -
Aanval bij Helmond
begonnen
De stemming in hef
bevrijde gebied
Verrassende factoren zijn niet uitgesloten
Verbitterde gevechten in Zuid-Oost-
Nederland en Lotharingen
Britse aanval in Midden-ltalië uitgeput
De Kaspositie van
het Rijk
Het offensief in Zuïd-Oost-Nederla.
begonnen
Zware, afwisselende gevechfen bij Me
Generaal Giraud
naar Zwitserland
gevlucht
Communisten treden
de regering >ine
Vijandelijke concentraties in Zuid-Beveland
doeltreffend onder vuur
Bolsjewistische doorbraak
pogingen ^in Koerland
mislukt
''eilo
De strijd in Nederland
x Zware verliezen der
Geallieerden
fscl
ffl
1
s
'M
Men kent het Engelse streven om
Nederland en andere Westeuropese
landen ook na de oorlog in de
Engelse machtssfeer te honden. De
plannen daartoe nemen steeds vas
tere vorm aan. Zo werd dezer da
gen in een hoofdartikel in „De Ti
mes" weer gesproken over de toe
komstige betrekkingen. Opnieuw
werd daarin t.a.v. België, Nederland
en Noorwegen het denkbeeld naar
voren gebracht van de gemeen
schappelijke militaire organisatie"
en de gemeenschappelijke militaire
plannen, met „volkomen aanpas
sing van de bewapening der betrok
ken volken en de steunpunten, waar
van alle Verenigde Volken gebruik
konden maken".— Anders gezegd
Engeland zou vrij kunnen beschik
ken over Nederlandse vestingen en
versterkingen. „Het zal zo werd
gezegd niet langer een kwestie
zijn van.garanties van Engeland aan
andere volken, maar van een ge
meenschappelijk beleid en gemeen
schappelijke voorbereiding aan dat
beleid".
Dat er van Nederlandse zelfstan
digheid onder die omstan
digheden geen sprake meer zou -
zijn, is duidelijk. Van èeli.ikberech-
tigdheid echter ook niet meer.
Dat blijkt uit de passage, waar
in „De Times" spreekt over de
toekomstige' economische ver
houdingen. Hierbij wil het blad
geheel uitgaan van het eenzij
dige Engelse belang. Engeland,
zo schrijft „De Times", kan de
Westeuropeese staten tegemoet
komen door ten eerste vast Je
stellen wat de Westeuropeese,
staten nodig hebben en wat
Engeland kan leveren en ten
- tweede vast te stallen wat deze
landen kunnen produceren en
wat wij daarvan kunnen gebrui
ken.
Er wordt dus niet gevraagd', wat
i kan Engeland gaan produceren om
de kleine staten te helpen, of hoe
kan Engeland hun overschotten ver
werken. Er wordt alleen gevraagd:
wat hebben wij Engelsen over en
wat hebben wij van hen nodig. Ver
der worden ze aan hun lot overge
laten.
Dit is en blijft het oude Engelse
koloniale uitbuitingsstelsel. Neder
land zal weer boter mogen leveren
onder de productieprijs en Neder
land zal dure Engelse waren mogen
kopen. En omdat wij zo pro-Engels
zijn, zullen wij dit graag doen.
Uit het hoofdkwartier van den
Führer maakt het Opperbevel dei-
Weermacht op 15 Nov. o.a. bekend:
„De Engelsen zijn 14 Nov. in het
gebied ten Zuid-Oosten van Helmond
overgegaan tot de verwachte aanval.
Hun voorbereidingen daartoe waren
reeds geruime tijd door' ons waar
genomen en beschoten. Op vrij breed,
front zijn felle gevechten ontbrand.
Ten zuiden van Diedenhofenheb
ben ónze grenadiers het vijandelijke
bruggenhoofd geheel uiteengeslagen
en verscheidene honderden gevange
nen gemaakt.
Van onze vesbingen^en steunpun
ten in het westen komt verder be-
rioht over artillefiestrijd en bedrij
vigheid van stoottroepen.
Het stedelijk gebied van Londen
en het gebied van Antwerpen heb
ben opnieuw het doelwit gevormd
van versterkt lange-afstandsvuur,
T-n A/Ti AA nnJTï.zilla JuahJ-vm. .xiinsSA. XKFA.
fOOFDREDACTEUR H. M. C. SCHRODER.
Tijdelijke redactiebureaux
N. V. 1,DE ARBEIDERSPERS",
HEKELVELD 15, AMSTERDAM-C.
TELEFOON 38811, TOESTEL 58.
Een Rotterdammer, die dezer da
gen van overzee tot de Nederlanders
sprak, zei het volgende:
„Wat vroeger, voor 1940, slechts
hier en daar en dan nog betrekkelijk
zwak tot uitdrukking kwam, ging zo
goed als alle geesten bezighouden: de
overtuiging won veld, dat een volk
allereerst een volk Is, waarvan de ge
meenschappelijke belangen en de ge
meenschappelijke geestelijke goede
ren heel wat groter zijn dan die van
enige groep afzonderlijk."
Dat gemeenschappelijk belang bo
ven groepsbelang behoort te gaan
hebben wij ook vaak van andere zij
de vernomen. De vraag is of de over
tuiging, dat het zo moet zijn ,zo
goed als alle geesten" is gaan bezig
houden. Wij hebben er in bezet ge
bied niet veel bewijzen van gezien en
in het z.g.-bevrijde gebied schijnt het
al niet anders. Want de genoemde
Rotterdammer hield juist een preek
tegen de mensen, die onmiddellijk na
de bevrijding weer de oude „kliekjes
geest" en het oude „schotjesgedoe"
lieten herleven. Zo werd er b.v. een
plaatselijke Christelijke Oranjevere
niging opgericht waarvan natuurlijk
alleen oranjegezinde stadgenoten van
een bepaalde kerkelijke gemeente lid
konden zijn. Zo sterk is de oude
kliekjesgeest en zo erg het oude
schotjesgedoe. dat er al een manifest
van 40 mannen verschenen is. die
stelling nemen tegen de neiging om
opnieuw allerlei vooroorlogse scheids
lijnen te trekken".
De Rotterdammer probeert dat
manifest te steunen en hij doet daar
bij merkwaardige bekentenissen, zo
ongeveer in deze geest: wat hebben
we dikke woorden gebruikt en helaas
wat is er van terechtgekomen?
Luister: nu is dan een deel van Ne
derland bevrijd en nu schijnen velen
al vergeten te zijn wat hun mond
nog zo kortgeleden sprak.
Hoe vaak is het niet gezegd: de
anti's hebben niets positiefs, als ze
„bevrijd" zijn, grijpen ze terug
naar de oude, verkalkte vormen van
het verleden. We krijgen er nu de
bewijzen van.
Geen verandering
Uit bevrijd Zuid-Nederland verne
men wij het volgende:
„De militaire Commissaris in de
provincie Limburg, overwegende, dat
de bepalingen omtrent aanstelling en
ontslag van personeel in de practijk
zowel door werkgevers als door werk
nemers worden overtreden, heeft be
paald, 'dat dienstbetrekkingen niet
mogen worden ontbonden of aange
gaan zonder toestemming van het be
voegde Gewestelijk Arbeidsbureau.
Lonen en loonvoorwaarden mogen
niet worden gewijzigd."
Commentaar: 'de Engelse bezetter
neemt ook deze maatregelen over
van den Duitsen bezetter.
/üateiudj xo ïio». im
1*0jaatga^ig aau
Tijdelijke redactiebureaux:
N.V. „I)E ARBEIDERSPERS",
HEKELVELD 15, AMSTERDAM-C.
TELEFOON &8U, TOESTEL 58
Verschijnt voorlopig Dins
dag, Donderdag en Zaterdag
Uitgave Dagblad voor Noord-Hol ia nd N.V.
Alkmaar yoordam C 9.
Bureaux te Alkmaar. Den Helder, Scha-
gen, Hoorn, Beverwijk, Koog a. d. Zaan.
Losse nummers 5 cent
Martin Hallensleben
Hallensleben, de militaire corres
pondent van het D.N.B., schrijft on
der meer:
„De Europese oorlog zal nog'in
deze winter tot een nieuwe
krachtmeting van de grootste
omvang leiden. Het grote Geal
lieerde offensief in het westen
behoort evenzeer in het kader
der algemene voorbereidingen
voor de wiirtcroorlog als de'
krachtsinspanning der 'Duitsers
op dc meest uiteenlopende gebie
den van de intensivering der
strijdmiddelen. Ook in het oos
ten tekenen zich reeds de punten
der komende winterslagen af. En
niet alleen aan de beide vleugels
van het front. Zekere aanwijzin
gen leiden ook tot de conclusie,
dat in de oorlog in de lucht en
ter zee de winter nieuwe en ver
rassende factoren zal brengeg^
die aan de defensieve houding
der Duitsers een nieuwe richting
kunnen geven.
Bij de tegenwoordige gevechten
in het westen is het er ongetwijfeld
om begonnen, zich de nodige uit
gangsposities te verschaffen. Hat ge
allieerde offensief heeft bovendien
nog ten doel de tijdwinst welke het
Duitse commando zich heeft weten
te verschaffen met het oog op het
massale gebruik van zijn nieuwe re
serves en strijdmiddelen, zoveel mo
gelijk te reduceren en tevens politie
ke vruchten te plukken. De elastische
methode, waarmede de Duitsers on
danks hun verbitterde tegenstand, in
die sectoren vechten, waarop de
hoofdaanvallen van het derde Ame
rikaanse leger gericht zijn, toont
aan, dat de Duitse oorlogvoering
vasthoudt aan haar eigen plannen
voor de wintel-veldtocht en niet ge
neigd is aan deze sectoren ten laste
van andere frontsectoren ook slechts
tijdelijk de voorrang te geven. Zij
kan zich dit veroorloven, want het
is volstrekt niet zo, dat het gebied
van Metz een sleutelpositie der Duit
se verdediging in het westen vormt,
hoewel aan de andere kant niet k-an
worden ontkend, dat hier een door
braak door het Duitse front ernstige
gevolgen moet meebrengen. Maar
hiertegen zijn van Duitse zijde vol
doende voorzorgsmaatregelen geno
men. Metz zelf ligt ver ten westen
van de eigenlijke Duitse vestingzöne.
De stad zelf ljpn niet als bolwerk in
de moderne zin beschouwd worden.
De vestingwerken, die de stad bezit,
dateren uit het jaar 1914 en werden
door de Flansen na 1918 zo goed als
in het geheel niet gemoderniseerd.
Ook de Duitsers hebben in 1940 van
een 'verbetering der vestingwerken
afgezien. Dat generaal Patton deson
danks probeert in een wijde bocht
om de stad heen te trekken, ligt on
getwijfeld aan de bedoeling van het
geallieerde opperbevel, hier zo moge
lijk de zware verliezen te Vermijden,
die zij bij Aken geleden hebben.
Opmerkelijk is, dat thans ook
d« Engelsen weer tot de aanval
zijn overgegaan. In iiet gebied
van Venlo zijn zij over een breed
front opgetrokken en proberen,
nadat de Duitse uitwijkbeweging
uit zuidelijk Nederland tot ach
ter de Maasmond liet gevaar voor v
een Duitse fiankaanval van het
westen uit op hun tot Nijmegen
vooruitgeschoven corridor heeft
doen verdwijnen, een doorbraak
te ondernomen naar Liet Ruhrge-
bied. Daar een dergelijke actie te
verwachten was, moet het resul
taat daarvan reeds thans meer
dan dubieus geacht worden.
Dr. H. Co)i|n overleden
Uit het Hoofdkwartier van den Führer maakt het Opper
bevel der Weermacht op 16 November bekend:
„Aan het westelijke front zijn onze troepen in zuidoostelijk
Nederland en in het grensgebied van Lotharingen in verbit
terde afweergevechten gewikkeld met de aanvallende vijande
lijke divisies. Tussen het Noorderkanaal bij Weert en. de
Belgische grens hebben zich uit de aanvallen van sterke Engelse
tankformaties zware gevechten ontwikkeld. 1
\A/~JL
aan weersziiden van de bovenloop
Een groot man in een voorbij
tijdperk
Naar wij vernemen, is onlangs dr.
H. Colijn aan de gevolgen van een
ernstige ziekte overleden. Een bekend
man is daarmee heengegaan, in een
vroeger tijdperk zou men gezegd heb
ben een groot man, of, om letterlijk
en typerend voor 'die tijd te citeren:
Nederlands „grand old man". Hij
heeft in het oude Nederland een be
langrijke rol gespeeld, zoals wel blijkt,
wanneer wij in telegramstijl zijn
levensloop nagaan.
Geboren 22 Juni 1869. Opgeleid voor
onrVrwiizpr. daarna te Knmnen imnr
De 15de November was ditmaal voor
de schatkist een dag van zware be
talingen. Voor aflossing op de 31 pet.
Staatsleening 1941 was een bedrag
van ƒ25.000.000 benoodied en voor
couponbetaling eirca ƒ8.000.000, zoo
dat alleen de dienst op de staats
schulden omstreeks ƒ33.000.000 ver-
eischte. Voorts kwam nog naar «ra
ming voor 50.000.000 a 60.000.000
schatkistpapier te vervallen. Boven
dien beginnen op genoemde datum
de pensioenbetalingen waarmede
eveneens rekening dient te worden
gehouden. De Agent van het Minis
terie van Financiën heeft ter voor
ziening in de benoodigde middelen in
de afgeloopen week geregeld promes
sen afgegeven, maar het is niet waar
schijnlijk, dat in alle behoeften van
het Rijk door den verkoop van pro
messen kon worden voorzién. Het
renteloze voorschot van de bank aan
het rijk is volgens de verkorte balans,
opgemaakt per 13 November, met
'ruim ƒ4.000.000 opgelopen tot
14.965.859, dus tot vrijwel de maxi
mumgrens. Klaarblijkelijk zijn even
eens buitenlandsche wissels aan de
bank gerenvoyeerd. Waar de vorde-
ringeh- op het buitenland enige we
ken vrijwelstationnair bleven en
verleden week zelfs met circa
16.000.000 verminderden, kan zulks
uit de vermeerdering van het totaal
der vorderingen op het buitenland
met nagenoeg 18.000.000 tot
ƒ4.410.395.636 tenminste worden ge
concludeerd. Hierbij dient er echter
op te worden gewezen, dat de post
Correspondenten op het buitenland,
die per 6 November tot 548.425 .te
rugliep, than met ruim ƒ8.000.000
is gestegen tot 8.704.232, terwijl de
buitenlandsche wissels een vermeer
dering aanwijzen van ruim 9.000.000
tot 4.386.200.527. De vrij belangrijke
afgifte van promessen door dpn
Agent komt tot uitdrukking in de
vermindering van de saldo's van
derden met ongeveer 18.000.000 tot
332.996.070. De beleeningen zijn met
omstreeks ƒ3.500.0000 afgenomen tot
130.818.793, inderdaad een teken
van de potentiële geldruimte. De
vorraden munt en muntmateriaal
zijn mét ƒ931.590.251 nagenoeg onge
wijzigd. De diverse rekeningen aan
de creditzijde van de verkorte balans
vertonen wederom een accres, thans
met bijna 4.000.000 tot 104.086.878.
Dat het bedrag aan in omloop
zijnde bankbiljetten met omstreeks
ƒ30.000.000 is uitgezet tot
ƒ4.922.469.955, moet grotendeels wor
den toegeschreven aan de behoeften
van de schatkist.
Ie."1 1 11
A a N.v)
De Sowjetunie en de zeeën
Een bijzondere correspondent van
„De Times" meldt uit Moskou: ,,Jer-
masjof, medewerker van het Mos-
kouse klad Krasnyj Flot (Rode
Vloot) legt bijzondere nadruk op het
streven der Sowjetunie, een grote
zeemogendheid te worden, In het ar
tikel van Jermasjof wordt onder
meer gezegd: „Dc welstand en de
macht van de Sowjetunie zijn recht
streeks afhankelijk van haar positie
Bolsjewistisch nederlaag bij Ungvar
In de middaguren van gisteren is
het tweede Britse leger in Zuid-Oost-
Nederiand, na een trommelvuur, dat
verscheidene uren duurde, over een
breed front het offensief begonnen,
dat zich reeds sedert lange ilijd had
afgetekend. Er ontstonden reeds spoe
dig zeer zware gevechten in het gebied
van Meijel, alsmede bij Britse pogin
gen de ten westen van Venlo liggende
kanalen over te steken. Ook 's nachts
zetten dc Br.'.ten hun hevige aanval
len, onder het verlichten van het slag
veld met schijnwerpers, voort. De
Duitse troepen hadden doeltreffende
maatregelen genomen om enerzijds
het trommelvuur uit verscheidene
honderden kanonnen zonder al .je
grcCe verliezen te doorstaan en ander
zijds de aanvallers tot grote offers te
dwingen. De Britten wisten verschei
dene kleine bruggenhoofden te vor
men bij Keil en Heel, waarom op het
ogenblik nog fel wordt gestreden.
Behalve wederzijds stoorvuur der
artillerie, wordt uit het gebied van
Aken niets bijzonders gemeld.
Slag bij Lotharingen
Op de zevende dag van de slag in
Lotharingen hebben de Amerikanen,
onder het in de strijd weipen van
sterke pantserformaties, thans ook
frontaal van het Zuiden en het Wes
ten uit het bruggenhoofd van Metz
aangevallen. Buitengewoon fel waren
de gevechten op de zuidelijke flank
van dit operatiegebied, in het bijzon
der bij de plaats Jouy aan de Moezel,
Hier ontstond, onder voortdurende
aanvoer vati nieuwe strijdkrachten,
een afwisselende strijd, die nog steeds
voortduurt. Ook ten zuiden en ten
zuidoosten van dit bruggenhoofd on
dernamen de Amerikanen talrijke
aanvallen, waarbij zij ondersteund
werden door sterke pantserstrijd
krachten. In het middelpunt van deze
gevechten stonden de plaatsen Land-
roff en Baronville. Na hevigegevech
ten om de ruïnes werd Baronville in
de late middaguren prijsgegeven. Een
aanval uit zuidwestelijke richting op
Moerchingen bleef óf in het spervuur
der Duitse batterijen steken, óf werd
volkomen door de pantserafweerka-
nonnen uiteengeslagen. Na een lange
gevechtspauze ontstonden ook in het
gebied van Baccaratwederom felle
gevechten. Alle aanvallen stortt<
de Duitse hoofdverdedigingslini
een. i
Van de Vogezentot de uitl,
van de Eifel wordt sferke sneei.
gemeld. tjr
Schaf
.an.
den mi
hun b
dit a
raux.
De strijd aan het Oost
In Koerland herhaalden de Sc J
Russen in het penetratiegebiec
westen van Autz na een hevig af
rievuur en verscheidene aan: 'iGfl
door vliegtuigen zonder succes
doorbraakpogingen. In de overig1 |B_b nu;
toren van de noordelijke vlj umriï",
heerst rust. - Op het schierë jjgj
Sworbe bleef een vijandelijk batp;-0'uwe
dat naar het Zuiden wilde doije
ken, in het Duitse afweervuur st,-!0
In Finland /verlopen de Duitc !f teru
wegingen volgens de plannen, liyo aaj
eerste sneeuwstorjnen kondigen '.|Ji gr
naderen van de winter aan, die'j 4q
operaties onmogelijk maakt. ',,\s eeno
Ten oosten van Boedapest h: 'rfso'n hei
de Duitse troepen zich, ter besf!,pJ jjy iï
van krachten, op tevoren inge;^
stellingen gedistancieerd. VZer)j.,Vialf z
dene aanvallen bij Gyoemroe, dc'j it0
telijke hoekpijler van het ve i( Palen
gingssysteem, werden afges'. sa j0
Nadat het de Sowjetrussische trfoler hac
niet gelukt was de stad Jaszberen op
een frontale aanval te nemen, Lj yuid
pen zij ter weerszijden van de
weg verse formaties in de strijL'h,
Duitse troepen d "1"J
hier op de nieuwe
'die
distancieerden 'KM hou
e hoofdverdedi 1 ezen v.
linie en dé verdedigers der stafïA maai
reeds driemaal van bezetter h£tfVEer, j
gGr.
gedwjt.iw ha
'5
wisseld, waren hierdoor
de brandende puinhopen van|^peukei
plaats op te geven.
Pogingen der bolsjewieken vat
Oosten uit. langs de spoorweg F',
Abony te bestormen, liepen uit
zware nederlaag. Zij konden
waar de stadsrand binnendr::i£:jn in
doch, werden daarna door I'? ?ween
tankformaties in de flank en Fj; pud
rug aangevallen en uiteenges/U
Ten westen van Emoed werden n A'n zw
doorbraakpogingen verijdeld. /"'tóen
Ten zuiden van.Ungvar ma ion, ei
de bolsjewieken van de betere i I*' te bel
gebruik om talrijke aanvallej j l:'den kt'
sterkte van een regiment te c'tWaaf e:
nemen. Ondanks sterke onde ju.:tier
ning door artillerie en' slagvliegt1: 'der t
aan de zijde der bolsjewieken, sI:U;i kui
de Duitse troepen de vijandelijk1,;
maties uiteen. ii'ger r*.
maak
Verzet tegen het communisme
door de witte Maquis
Generaal. Giraud, die na een kort
bezoek aan Parijs in Zwitserland is
aangekomen, heeft thans de leiding
op zich genomen van de Franse con
servatieve oppositie.
In een interview verklaarde Giraud,
dat hij in Parijs bijna was ge
arresteerd, omdat hij geprobeerd
heeft, de status weer in te Voeren,
die destijds door Roosevelt en Chur
chill te Casablanca werd opgesteld,
en op grond waarvan Giraud' en De
Gaulle gemeenschappelijk tot het
einde van de oorlog het hoogste
Franse regeringsgezag zouden uit
oefenen. Voorts heeft hij getracht,
de vrijlating te bewerkstelligen van
de onlangs door De Oaulle gearre
steerde officieren en
-L
°VII
STOCKHOLM, 17 Nov. innen
Reuter uit Brussel meldt, zijn ii,i
band met de communistische ei-j'TJ
verzetbeweging en haar orgaï
geheel'in het leger op te i K 4
thans de drie communistische .i,i'\
ters der regering Pierlot afgeti: -Hen
Dit aftreden, alsmede het !- ,'P het
gaan van den minister voor ::.V
verdediging, wordt door alle po!:£i rant
waarnemers als de ernstigste! br
wikkeling beschouwd waarvoor}1 kind
de regering Pierlot zich tot il'ïiër.
geplaatst heeft gezien. In we:i l 'kg.
lichte kringen meent men, d;iu
nieuwe ministers gekozen zuller l'j: vlee
den uit de partijen van de reó?'.
vleugel.
'if:
Volgéns de Britse Berichtend
is men in bevoegde politieke km -li
te Brussel van mening, dat F'-.nTzi
niet zal willen toegeven aan de-j «wi
van de linkervleugel tot intre1:,-w „jL
van de wetsvoorstellen betrefferir'|1(jerj:
verzetsbeweging. J
Radiorede
DONDERDAG 9 NOVEMBER 19+4
146ste JAARGANG
NOORD-HOLLAND
Verschijnt voorlopig Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Uitgave Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar Voordam C 9.
Bureaux tc Alkmaar, Den Helder, Schagen,
Hoorn, Beverwijk, Koog a.d. Zaan.
Postabonné's die in deze omstandigheden moei
lijk te bereiken zijn, kunnen wij hun blad
thans niet toezenden. Zij kunnen dit aan
vragen bij de verschillende bureaux.
lalcheren is niet meer. Engel-
bommen hebben de West
zeedijk vernield, teneinde
Blitse afsluiting van de toe-
I - tot de Antwerpse haven in
I te brengen. R'uinj twintig-
li hectaren uitmundende cul-
pnd, bewoond door 50.000/men-
pn daardoor prijsgegeven aan
Izee en dus aan de woelende
Jchurende werking van eb en
■Dat dit vruchtbare en histcri-
larid even groot als de Wie-
peerpolder ooit weer zal
worden bedijkt er. herwon-
derhalve practisch onmoge-
|te lezen wij in het Alg. Han-
1 uitwerking eb en vloed zul-
>ben op duinen, dijken, lande-
|a gebouwen, moge enigermate
worden uit het feit, dat het
1issen hoog en laag water te
Jpelle gemiddeld 3.30 m. be-
i te Vlissingen 3.75 m. en te
2.96 m. Deze cijfers geven dus
Jt verschil tussen de gemiddelde
Iters en laagwaters en wel ge-
II een periode van tien jaren.
Jen dus niet aan het verschil
1 iioog- en laagwater per dag.
Hit het z.g. verval loopt
|naarmate van de maanstand.
singen b.v. bedraagt het groot-
fval 4 40 m. en het kleinste
r egelmatig in- en uitstromende
Ktsa's schuren en woelen wel-
itt alles, wat te zamen Wal-
1 vormde. Zoo zal dan dit wel-
f eiland, het werk van talloze
I' s, langzaam ten onder gaan.
f'estigen nog eens de aandacht
rcheren's treurige lot,' omdat
f was opgevallen,, dat in 't alge-
I- uit „politiek': wanbegrip
finig wordt gesproken over deze
PPhe. Veel meer hoort men
F inundaties, wélke de Duitse
in verscheidene delen van
land heeft gesteld, waarbij
Ifchts sprake is van laag, zoet
T'.and. water. Het spreekt van-
F daardoor een zekere schade
fCoorzaakt. Niet alleen, datede
Oater gezette landerijen tijde-
He productie zijn uitgescha-
p bovendien moet men er op
dat, waar het weiland be-
l: grasmatvlater vernieuwd zal
f 'orden. Schade aan de behui-
jls in 't algemeen gering, om-
IjnundRties zich om begrijpe-
ft nen beperkten tot, een klein
ra'cr, dat de bodem dras, dwz.
ptbaar en onbevaarbaar
i.Ecn vergelijking met het
ï"Se Walcheren gaat dus
erger is het lot, dat onze
■R getroffen, doch men
15 dit verband terug aan wat
eyernielings-patrouülles (de
jn., de Mei
doen: zij staken onze Amsterdamse
petroleumhaven in brand en het was
slechts aan hun gebrek aan tijd te
danken, dat. het „vernielen der IJmui-
dense sluizen met alle waterstaat
kundige gevolgen daarvan voor de
hoofdstad in de poging Is blijven
steken
Ook denke men aan de talrijke ge
allieerde bombardementen op Neder
landse steden in de afgelopen jaren,
waarvan het aantal slachtoffers, zo
wel als de schade, ver uitgaan boven
die van Rotterdam in de Meidagen
van '40.
Met bloedend hart denke men ook
aan de kolossale verwoestingen, die
thans in het zuiden van ons land als
gevclg van de gevechtshandelingen
warden aangericht en God alleen
weet, welke rampspoeden ons nog
verder staan te wachten, nog afgezien
van honger en koude.
Doch genoeg hierover: belangrijker
is de vraag:- welke houding moeten'
wij, benarde Nederlanders, tegenover
di't'gebeuren aannemen?
Voorop in onze gedachten moet
staan, dat wij Nederlanders niet
.toevallig", doch wereldhistorisch
aan de orde gesteld, in deze revolu-
tionnaire oorlog zijn meegezogen en
dies zware slagen krijgen te incas
seren, ongeacht van welke zijde zij
komen. En om 'al deze rampspoeden
en htm langdurige gevolgen weer te
boven te komen, zullen wij een be
grijpende en werkende eenheid
moeten gaan worden. Slechts 'vereend
en hopende en vertrouwende op onze
volkskracht, die wij met Gods hulp
zullen aanwenden in een beter ge
bouwde samenleving, zullen wij ons
kunnen handhaven en een nieuwe
toekomst funderen voor onze kinderen
en kindskinderen. Eendracht en een
heid, zeker, doch niet in het nega
tieve, maar in het positieve, de een
heid nl. ener organische samenleving
van in gemene nood beproefde volks
genoten, een samenleving, die noch
kapitalistisch, noch communistisch,
maar volks zal zijn. Dat is de diepere
zin van gans het vreselijke wereldge
beuren, dat werelddelen, volken en
gezinnen dooreenschudt als dorre
blaren.
Eden over de betrekkingen
met Finland
In antwoord op een vraag heeft
Eden in het Lagerhuis verklaard,
naar Reuter meldt, dat Engeland de
diplomatieke betrekkingen met Fin
land niet heeft hervat, doch dat' F.
M. Shephard tot vertegenwoordiger
in Finland Is benoemd. Op een an
dere vraag antwoordde Eden, dat de
kwestie der houtleveranties uit Fin-
Uit het hoofdkwartier van den
Führer, maakt het opperbevel der
weermacht op 8 Nov, bekend:
Nadat sinds de 15de Juni het ge
bied van Groot Londen met slechts
korte onderbreking en met afwisse
lende kracht onder het vuur van de
V. 1 heeft gelegen, wordt deze be
schieting sinds enige weken door het
gebruik van een nog veel doeltreffen
der projectiel, de V. 2, versterkt.
Op de noordelijke punt van Wal
cheren hebben de eigen steunpunten
zich ook gisteren gehandhaafd tegen
den van het westen en het oosten aan
vallenden vijand.
Het bruggehoofd Moerdijk werd in
felle gevechten tegen sterke tank-
aanvallen gehandhaafd.
Onze artillerie bestookte doeltref
fend vijandelijke concentraties en
voortdurende bewegingen in het ge
bied van Nijmegen en ten oosten van
Helmond.
Tanks en grenadiers vernietigden
ten zuidoosten van Stolberg de daar
afgesneden Amerikaanse gevechts
groep en heroverden na zware ge
vechten de plaats Kommerscheidt,
ondanks verbitterde tegenstand.
Daarbij wei-den 15 Amerikaanse
tanks stukgeschoten, twee buitge
maakt en meer dan 300 gevangenen
binnengebracht.
Na sterke voorbereiding door artil
lerie ging de vijand in de vroege
ochtenduren tussen Pont a Mousson
en Chateau Salins tot de daar ver
wachte grote aanval over. Er zijn
zware gevechten ontbrand. Eigen
stoottroepen drongen ten zuiden en
Zuidoosten vafi Chateau Salins en in
de noordoostelijke hoek van het woud
van Parroy diep in de vijandelijke
stellingen dodr, bliezen 25 kazemat
ten op en keerden met gevangenen
en grote buit naar de eigen linies
terug.
In de Etruskische Apennijnen wer
den vijandelijke aanvallen in de
frontbocht ten noorden van Rocca
San Casciano in de diepte van het
hoofdgevechtsterrein door de daar
strijdende divisie infapterie opgevan
gen.
Van het Jalkanfront wordt op
nieuw imèlding gemaakt van leven
langrijke tferandering in de toestand.
In-het dal van de zuidelijkije Mora-
va zijn sterke aanvallen der Bulga
ren mislukt. Op de Egeïsche Zee
heeft een eigen torpedoboot een duik
boot van den vijand tót zinken ge
bracht.
Voor Boedapest en ten noorden
van de spoorlijn CegledSzolnok
hebben onze tanks en grenadiers
sterke aanvallen der bolsjewieken af
geslagen. Door tegenaanvallen wer
den de bolsjewieken uit'verscheidene
plaatsen verdreven. Aan de Midden-
Theiss zijn Duitse en Hongaarse for
maties in felle gevechten gewikkeld
met vrij sterke vijandelijke aanvals
groepen. Slaavliegers ondernamen
overdag en des nachts doeltreffende
aanvallen op de Sowjet-Russische
ravitaillering.
In het Oostpriilsische grensgebied
ontstonden slechtk plaatselijke ge
vechten. De kracht van de bolsjewis
tische aanvallen op ons noordelijke
front is gisteren ook in het gebied
van Autz verminderd. Waar de
vijand verder aanvalt, werd hij ten
dele in tegenaanvallen verdreven.
Daarmede is de door de bolsjewieken
beoogde doorbraak in Koerland mis
lukt. In een verbitterde afweerslag
van 12 dagen hebben onze divisies
stand gehouden tegen de stormloop
van overmachtige bolsjewistische
strijdkrachten en daarmede een
groot deel van de bolsjewistische
aanvalsformaties, vooral van de op
gestelde pantsertroepen, uiteengesla
gen. Van 26 October tot 7 November
werden 602 vijandelijke tanks vernie
tigd, 239 bolswistische vliegtuigen bo
ven het strijdgebied neergeschoten,
waarvan 110 door luchtdoelartillerie
van de luchtmacht.
In Finland ontstonden ten noord
westen van Ivalo en ten westen van
de Varangerfjord 'plaatselijke ge
vechten met Finnen en bolsjewieken.
Bij aanvallen van Amerikaanse
terreurvliegers op hel zuidelijke
rijksgebied werden door luchtdoelar
tillerie van de luchtmacht 7 viermo
torige bommenwerpers neergescher'-
ten. In de woonwijken van Marburg
aan de Drau en van Wenen ont
stond geringe schade aan gebouwen.
Het opperbevel van de Weermacht
maakt verder bekend
De georganiseerde opstandige be
weging in Slowakije is ineengestort
en uiteengeslagen. In moeilijke, meer
Het „Dagblad voor
Noord-Holland"
Onze lezers ontvangen hier
mede weer een exemplaar van
ons dagblad. Nadat de uitgave
door verschillende omstandighe
den gestaakt is moeten worden
is thans de medewerking tot her
uitgave verkregen.
Waar de eigen drukkerij niet
in staat is tot het drukken van
het blad, heeft de N.V. „De Ar
beiderspers", Hekelveld 15 te Am
sterdam, de zorg voor de uitgave
op zich genomen.
Uit den. aard der zaak zal het
niet mogelijk zijn om de krant
op dezelfde dag der uitgave be
zorgd te krijgen, maar er wordt
getracht vervoersmogelijkh&den
Be scheppen om de lezers zoveel
mogelijk te gerieven. Waar het
niet waarschijnlijk is, dat alle
lezers naar behoren bediend kun
nen worden, zien wij er van af
om abonnementsgeld, dat nor
maal bij vooruitbetaling is, te
innen en stellen wij daarom het
blad tegen de prijs van 5 ct. per
exemplaar beschikbaar. Wie van
geen directe bezorging aan huis
kan genieten, zal zich dan ten
kantore kunnen vervoegen om
een exemplaar tegen deze prijs
te bekomen.
bos- en berggevechten hebben troe
pen van de ,Waffen-SS en het leger
onder bevel van de SS-Obergruppen-
fiihrer en generaals der Waffen-sè
Berger en Hoefle Westelijk en
Middenslowakije gezuiverd van een
onder bolsjewistische en Tsjechoslo-
waakse leiding staanden arglistigen
vijand en zijn aanhangers,Generaal
Viest, lid van de uitgeweken rege
ring te Londen en bevelhebber van
het z.g. Tsjechoslowaakse nationale
legër en de chef van zijn staf werden
gevangen genomen. De poging om
ons oostelijk front in de rug aan te
vallen heeft den opstandelingen
meer dan 400 doden en bovendien
meer dan 15.000 gevangenen gekost.
Volgens de voorlopige gegevens wer
den twee pantsertreinen, 267 vlieg
tuigen, 104 tanks, 309 stukken ge
schut en alle voorraden der opstan
delingen bult gemaakt. De volledige
zuivering des lands van 'de overblij
vende bendegroepen wordt voortge
zet.
Zün en Maan
10 Nov.: zon op 7.52 uur, onder
16.55 uur. Maan op 1.27 uur, onder
15.34 uur.
11 Nov.: zon op 7.54 uur, onder
16.53 uur. Maan op 2.32 uur, onder
15.51 uur.
12 Nov.: zon op 7.56 uur, onder
16.52 uur. Maan op 3.39 uur, onder
•100
,|X" 221
ikuikcï
rlS
•j'l
fifL
p i
tó - 8
i ibakf
BERN, 8 Nov. De Londense cor
respondent van de „Neue Züncher
Zeitung" meldt, dat men in Engelse
ollekringen liet Russisch-Perzische
olieconflict als een zuiver politieke
aangelegenheid beschouwt, zonder on
middellijke economische consequen
ties. Zelfs ingeval de regering van
Iran aan de eisen van de Sowjet-Unie
zou toegeven zou deze laatste voor het
einde van de oorlog moeilijk in staat
zijn eventuele olieconce$sies in Noord-
Iran intensiever te ontwikkelen, aan
gezien de Sowjet-Unie in verband met
de verwoesting van een groot gedeelte
van haar tractoren en industriële in
stallaties in de eerste tijd na de oor
log vermoedelijk niet eens alle haai'
ter beschikking staande olie zal kun
nen gebruiken.
In vakkringen neemt men aan, dat
de regering der Sowjet-Unie van de
aangelegenheid der Iraanse oliecon
cessies zoveel ophef maakt om zich
na de oorlog het voorkeursrecht aan
de ontwikkeling der Noord-Iraanse
oliegebieden te verzekeren en aan an
dere internationale oliebelangen reeds
bij voorbaat de lust wil ontnemen om
op- dit gebied activiteit te ontpiooien.
Het wordt dan ook niet onwaarschijn
lijk geacht, dat de regering der Sow
jet-Unie deze aangelegenheid lang
zaam zal laten doodbloeden om dan
later mgt des te meer nadruk haar
eisen te stellen. Het huidige oliecon-
(Vati den oorlogscorrespondent van
het D.N.B. ,in het westen, Alex
Schmalfuss.)
Nu de kem van het 15e Duitse
leger onder de straffe, meeslepende
leiding van den generaal der infan
terie von Zangen in een golfvormige
distanciëringsbeweging naar de
noordkant van de Maas is terugge
bracht, waar hij zich voor nieuwe
tegenstand heeft geformeerd, mag
men in eendrlik terug op zijn presta
ties het volgende vaststellen: aan
het 15de leger en zijn hardnekkige
strijdvaardigheid is het mede te
danken, dat de geallieerden uiterst'
kostbare weken hebben verloren en
thans staan voor de noodzakelijkheid
om een winterveldtocht 'vol verlièken
te voeren. Ruim twee maanden lang
hebben de divisies van dit Duitse
leger den vijand het gebruik van de
haven van Antwerpen, die voor hem
ten behoeve van de aanvoer van zijn
ravitaillering beslist noodzakelijk is.
ontzegd. Het is ongetwijfeld niet
overdreven, wanneer men de lang
durige gevolgen van deze harde
weerstand aldus taxeert, dat den ge
allieerden het gebruik van de Schel-
demonding ook nog geruime ti.id
filet toont echter wel aan, hoe moei
lijk het zal zijn de Engels-Amerikaanse
olieovereenkomst uit tebreiden tot
een wereldovereenkomst, hetgeen ech
ter toch wel het doel is geweest van
de In Augustus 1.1. door Engeland en
de Ver. Staten ondertekende overeen
komst.
Inmiddels blijft de pers In de Sow
jet-Unie, naar Reuter meldt, heftige
aanvallen richten tegen de Iraanse
regering. In de „Iswestija" werd een
uiterst felle aanval op de regerlng-
Saed gedaan, waarin deze wordt ge
schilderd als een instrument der
reactie. In-genoemd blad wordt er
Verder op gewezen, dat de bewering
der regerih^-'-Saedv dat zij op de basis
der gelijkherechtlgdheia handelt, niet
overtuigend*genoemd kan worden. En
geland heeft reeds grote olieconces
sies in Zuld-Iran, waarom ontvangt
de Sowjet-Unie een weigering op haar
voorstel ondanks de gunstige voor
waarden voor Iran? Ook aan. Ameri
kaanse maatschappijen heeft de re
gering van Iran bereidwillig conces
sies verleend.
- Naar United Press weet te melden,
zullen zeer spoedig tussen Engeland,
de Verenigde Staten' en de Sowjet-
Unie besprekingen over het probleem
der olieconcessies ln Noord-Iran wor
den gevoerd. Een officiële bevestiging
hiervan .werd echter nog niet uit een.
der drie genoemde staten ontvangen.
ak vi
Wil
Heil
.Is
te omvang ontzegd blijft.
Men moet zich, wanneer men recht
ivil doen wedervaren aan de tot dus
ver geleverde prestaties van dit Duit
se leger, de door de Anglo-Amerika-
nen vaak 'gepropageerde bedóelingen
voor. ogen houden, n.l. dat zij het
15de leger volkomen wilden vernieti
gen. Dit doel is geenszins bereikt,
ofschoon de vijand met de kern van
8 tot 10 divisies infanterie, drie divi
sies tanks en zes zelfstandige tank
brigades dit leger bestormde. Het
heeft ten noorden van de Maas
nieuwe stellingen betrekken en zal
ook verder standhouden tegenover
den opdringenden vijand.
De verliezen, die het 15de leger
heeft moeten incasseren, worden
door die van de Canadezen en de
met hen strijdende hulpvolken verre
overtroffen. Sedert de zesde Sep
tember verloren de geallieerden in
het mond'ingsgebied van de Schelde
en de Maas 17 officieren. 1353 gevan
genen, in hoofdzaak Eegeisen en Ca
nadezen. 883 tanks, 247 geparserde
verkenningswagens' en andere ge
pantserde vo ertuigën, ?6 landings-
boten, 125 vliegtuigen. 15 vracht
zweefvliegtuigen en veel ander oor
logstuig.
Dr.' Alfechin rpeelde simu'faan
De wereldkampioen in schaken dr.
Aljechin, speelde in Valladolid si
multaan aan ^dertig borden. Hij wist
lys Heil}
i rtf si
roor
j jn oi
ft voo(
I ':i"en
rn Afl
ij .-todie
;.fu:
i nm
ilWurdii
m.
ili'f.o
i 'lrB45
riedel
.él.6
f-we
hii
.ifi'börei
j1 rant:
l ndhfl
I; rSefc
ïaïnij
i'S varf
v dist]
kind
me
j i an
j :-laat|
dooi
ï'1*n
M
I raun
irtyiedil
f fchrö
H sr./
-'if-
i'liWd*
i,Vles:
