i«fFas Dr. H.M. Hirschfeld ter verant woording gedaagd De toestand in Zuidelijk 7 Nederland A Strijd op .zes ©orlogstoneüen Winterslag in O. duurt voort ikENBEURS j TttXE EN I0DERNE BOEKEN Massale stormloop der Sowjets in het Oosten EE De voedselpositie in onze provincie Me J ten top gestegen Van het Oostelijk front Zwitserland en de Geallieerden - v Hevige strijd op zeven sectoren Gróte groepen hebben bezwaar tegen regering Krachtig gezag nodig 15000 gijzelaars in handen der Elas Grote verliezen aan beide kanten Sneeuwjachten redden Sowjet-groepen Dreigende economische crisis in België Sneeuwstormen,in Spanje Binnenstad van Boedapest gevechtsterrein Zware strijd in Ardennen -2b •n negen Jaar. E>t at heeft een zes 1 gehad in ontwil ia tot een. zaak mi n, die zich met de egenheden bezig id hij uit de zaax. en kerkelijke leven verse functies. Zo ig lid der Provi, fdiiigeland van het ap Noord hollands lid van - de kerke - irmeerde kerk, Hd ituur. -- lis werd het woord loss, ds. Mulder, 'an den overledene. der directie van Zaadteelt en Zaad- r, namens het, per uik als oud vriend, heeft de jongste S. Groot, voor de l^nkt. ing overleden i van ruim zes en alhier overleden emeritus-predikant STederl. »Herv. Staar- ;ht. rd geboren in 1878. in de theologie in 1de in 1903 het pre- eerste gemeente te land). In 1908 kwam en, bleef hier slechts 1913 emeritaat aan zijn benoeming tot ris der bovenge- ;ing te Utrecht, ileuen werd hij in hij hier tijdelijk een ernstige onge in en sinds die tijd i blijven wonen, tijd werd aan ds, neritaat verleend uit betrekking, wegein de pensioengerech- H. M. O. 6chröd«v. facteuren: J. Groo oersen. Hoorn; A. van lder; M. Kuiper, Sclr - jk; D. IUomp, Al>- nen. Koog a.d. Zaan; sverwilk. H. P. v. d. Aardweg, de advertenties: V. ,d. Zaan. „De' Arbeiderswre' getekende maalt- dat hij zijn bai - ,k met 1 Febt te sluiten. Teven! hij dank aan allen! an hier als elders!, gunst, welke hij jaar mocht on- en. K. ZWAAN. Des Jan. 1945. IWESLOOT 103, ALKMAAR, «koop van n in prima staat, rima prijzen!. >s bakkerlmeclit 27 j., liet vak. Genegen lei geven. Br. A. C. Slik- ksweg 37, Jnlianadorp. RUILEN 1EKZEIL 5x2 m. voo: wol. A. van Berkuir- ijk 19, Hoorn. PAAR h.sch. i.g.st. m d.pantoffels ra. 40 dubbele breukband m m. 90; een h. wintel- schapenwol. A. Vriese. obelcUjk. JIERS voor gesponnen iwol. Hildertng, Westen 3, Bnkhuizep. SNTAEBL 0 stottien «en i-g^tU j Gildemeijer, Hon G '67, Heerlmgow. RIMA staai zijnde a.- oenen m. 38£ ^voor m.- 33 of 34. Sclimidt, -O 112, Schagen- -MANDEK KACHEL z-E- 2 fornuis. jrJMajei. r 137 (N.H.K-nak lruR' a'Oh voor 6 lder. ,.,T llllU,S m. 44 NW. ^I-vies (crème i 1 tbeeser g Hoon essel, utlND. ook ifi ■E WAAft, pevr. geer, j. oud- porn I.N jen i J D )r l1feöiiout. dressoi- djTwJel met uit- f 50. H. Posi 1 «oompjes 9, Hoorn jSlïfoflOM) 6 mnd- IK B®' 1 2i' Belkmerwe' vrtfRDUirEL me; fK0 J. Ba», J. H. A h.L?r 12. Alkmaar. w-ÓOMIWS en plnr ■U-and (li ia. kah e.v.r uur)In ruil voor huw -rij met overname van az. Br. no. 1, bur. K Schagen. b koop gew. ES BEVOLKTE bijen Gebrs. Schuitemaker lik B 98, Werverslioc RS OPKLAI'BED me gr of inl- M. Bosma iel 14, Medemblik. FORNUIS, tevens eer ■islesscli oenen m. 34-3 joverjas Ift, 17 j. 0 verjas- C. Hoogeboom T-\»ond6 B Ho. ^TSPUIT, met o£ z IV. Talsma, Laanweg, H tard gf ,lZ of -15 öelig konij voor midden of grote A. Bouk.es, Lutjewlnkp is V(s;m,|i [EUB. KAlllïR gevr. met Sl v1' hutsie- K- d elder. Matraat 9C ClVELXfsj S. Balk, Schagen hoofdredacteur a m. c. schrödeb. Tijdelijke redactiebureaux N. V, „DE ARBEIDERSPERS", HEKELVELD 15, AMSTERDAM-O. TELEFOON 38811, TOESTEL 58. DONDERDAG 18 JANUARI 1945 DAGBLAD VOOR JAARGANS N°' 7 NOORD-HOLLAND Verschijnt voorlopig Dinsdag, Donderde en Zaterdag Uitgave Dagblad voor Ndord-Holland N.V. Alkmaar Voordam C 9. Bureaux te Alkmaar, Den Helder, Schagen, Hoorn, Beverwijk, Koog a.d. Zaan. Losse nummers 7 cent Postabonné's die in deze omstandigheden moei lijk te bereiken zijn, kunnen wij hun blad thans niet toezenden. Zij kunnen dit aan vragen bij de verschillende bureaux. V/1' veten niet of het u bekend is, - dii ihrijft „De Telegraaf", in welk t, hemel schreiende toestand het ovu c te deel van de bevolking van >m r ote steden in de laatste weken komen te verkeren. Ons is dat wej brieven vaii onze lezers spreken er an, brieven van huisvaders, van moeders met zuigelingen, van ouden ar dagen en invaliden, brieven, die vr -n van de steeds nijpender hon- ii onze steden, brieven, die vra- i a - ai redding en uitkomst, die om leiding en getuigen van bcre dwilligheid om ten koste van lies a de slag te gaan om een nog ramp af te wenden. Dagelijks - .-n tientallen bezoekers bij onze om de inhoud van deze brie- :t hun persoonlijke noden eft soonlijke drang naar verlos; n iade» te onderstrepen. Wij r tiet nodig u op grond daarvan skeren, dat de honger zwaar op Amsterdam en wij weten, be er in Den Haag, in Rotter- l3 :i, Utrecht èn Haarlem niet anders voor staat. Wat bij thans meemaken, kan voor nond onverwacht gekomen zijn. en allen, dat sedert de maand oer van het vorige jaar een itige ontwrichting van het swezen in ons land bestaat, ten, dat wij nog enige weken stale 18de September de nor- - ntsoenen hebben kunnen ont- - uit de voorraden, die in onze of in de onmiddellijke omge- itarvan aanwezig waren. Wij h oen het meegemaakt, dat deze -ar-.soaén gaandeweg minder wer- r in aantal en in omvang, totdat i bi November genoegen moesten met 1000 grammen brood, immen aardappelen en enkele hoeveelheden kaas en 'vlees. Werkelijke hongersnood van ons en wij spreken shts namens de tienduizenden innen, die onze bladen lezen, maar namens de honderdduizenden, die niet doen ieder van ons heeft alles zien aankomen. En wanneer u thans langs deze ongebruikelijke een en ..ander onder het oog aten brengen, ddn geschiedt dat, 'lat het water ons allen tot de ien is gekomen, nu ook de kleine zeer kleine huiselijke voorraadjes verbruikt, omdat wij nu op het '.ut zijn aangekomen, waarop de I reringwekkende begeleidende ver- ijnselen van een werkelijke hon- nood tastbare werkelijkheid drei- te worden, nie"t binnen maanden 1 over enkele weken, maar over :1e dagen. Wij richten ons met schrijven tot u, omdat u als secre- i-generaal van het departement Landbouw en Visserij geacht f it de hoogste Nederlandse auto- t Te zijn op het gebied van de teelvoorziening. Wij doen dat met t te meer vrijheid, omdat het ons -tri geworden is, dat de Duitse 1 ttingsautoriteitgn sedert de nd Septémber van het jaar 1944 oedselvoorziening van het Neder- i se Volk beschouwd hebben als zuiver Nederlandse aangelegert- die door Nederlanders en dus on I uw hoogste leiding verzorgd o ".ie te worden. Enige vragen r; bevolking van de grote steden r et Westen des lands heeft u 'te di aanzien enige vragen te stel.en. lerdduizenden wensen de rec'anen u-nemen voor de volkomen on- jïlijke en bovendien onnodige lelnood in hun woonplaatsen, intv/ooi'den moge ujgemakkelijk P. worden door een recapitu- P«u van de feiten: Nadat'wij van bevoegde Duits& fle Stellige verzekering hadden gen dat voor de voedselvoorzie- vaj\ de grote stedeit ten miftste f - i0 en ten hoogste 200.000 ton tel psruimte van de binnenvaart eschikking was gesteld, hebben ii an u, alsmede aan den directeur- f - aal voor de voedselvoorziening den heer Louwes, in onze uitgav= van 1 :,&g 19 Uecember de vraas"vr.n„ vv.i, waarom de voorhanden lis" lijldieden nog niet benut wareü; oe" 2. Op Zaterdag 16 December heett u ii een persconferentie in Den Haag mededeling geddan van het feit, da» er rt ds gedurende enige weken over 2 Waarom hebben de Nederlandse voedselautoriteiten, onder uw hoog ste leiding, weken en misschien zelfs maanden lang een voedselpolitiek van pot-verteren en laat-maar- waaien gevolgd? - 3 Hebben de Nederlandse voedsel autoriteiten, onder uw hoogste lei ding, misschien afgewacht, tot de tend. Honderden vértwijfeldéjfAng]0.Amerikaanse bevrijders de be- ivolking van westelijk Nederland etén zouden, komen brengén en hebben zij de weg naar hun kantoren en conferentietafels met-borrels-en- zwarte-diners pas teruggevonden, toen de Duitse afweer aan de gx-ote rivieren te sterk was gebleken? 4. U heeft in meergenoemde pers conferentie veel gesproken - over de grote moeilijkheden. Hoe verklaart u( het dan, dat de drie weken oude rederij plotseling met 1260 schepen te voorschijn kan komen? Is u van mening, dat dit in het begin van October niet had kunnen gebeuren? Indien niet, is u dan niet van me ning dat het gevaar voor stoornissen door koude en ijs in October, No vember en December nihil zou zijn geweest? J)e thans hongerende bevolking van westelijk Nederland heeft voor zichzelf al lang een antwoord op deze vragen gegeven. Wij kunnen u ver zekeren, dat dit antwoord voor u en uw ondergeschikten niet vleiend kan worden genoemd. Het staat thans nog in uw macht een eventuele ver keerde mening van onze bevolking te dien aanzien te doen herzien. Na- hetgeen over de gang van zaken bé kend is gewórden, staat het voor den doorsnee-Nederlander vast, dat de Nederlandse instanties der voedsel voorziening op zeker ogenblik ge faald hebben. De spoorwegstaking Het staat vast, dat men de na het intreden der spoorwegstaking ont- stanex verhoudingen niet met zoveel daadkracht en doorzettingsvermogen tegemoet is getreden als noodzakelijk geweest ware om te voorkomen, wat wij thans hebben te ondergaan. Het staat vast, dat men een ogen blikkelijke noodtoestand met con ventionele besprekingen, conferenties en wat dies meer zij heeft trachten op te heffen en dat men niet begre pen heeft, dat men een noodtoestand alleen met uitzonderlijke middelen kan bestrijden doch nimmer langs de eindeloze wegen der bureaucratie. Of heeft men de levensbelangen van ons volk opgeofferd aan een politiek spelletje? Heeft men willen meedoen met de tragische stakings- kermis van de Londense regenten? Heeft men willen, voorkomen, dat hier in het westen hogere rantsoe nen zouden kunnen worden gegeven, dan in het „bevrijde" zuiden? Geachte heer Hirschfeld, wie is voor deze gang van zaken verant woordelijk? De nood is thans ten top geste- Het Int. Informationsbiiro meldt: In de ochtendschemering van. de 15de Januari hebben de bolsjewisten aan de noordwestelijke uitlopers van de Woudkarpathen, ha hevige artil lerievoorbereiding, een nieuw offen sief in het gebied ten oosten van Jaslo ingezet. Zij werden met een razend spervuur ontvangen en in alle sec toren teruggeslagen. Het grote offensief tussen het. Lysa Gora-gebergte en de samenvloeiing van Weichsel en Nida wordt thans dus ook het. Züiden geflankeerd, ter wijl de ondersteuning uit het Noor den van de bruggenhoofden Poelawy en Magnoészef komt. Na de diepe penetraties.' die de Sowjets op het bruggenhoofd ten westen van Bara- nof 'met numeriek veel sterkere strijd krachten konden bereiken, heeft de geweldige materiaalslag zich verder naar het Westen verplaatst. De ge vechten behoren tot de hevigste, die ooit aan het Oostelijke front zijn ge leverd. Kielce is na bloedige huizengevech ten door de Duitse troepen opgegeven. Langs het gehele front zijn Duitse reserves en pantsertroepen de bolsje wistische tankwig in de flank 'geval len. Wederom werden 94 Sowjettanks Stukgeschoten. Ip, de Bocht van de Naref werdén de Sowjetaanvallen, die de gehele dag voortduurden, afgeslagen, met uitzondering van plaatselijke penetra ties, die werden afgegrendeld. In Oost-Pruisen hebben de Duitse troepen tussen Ebenrode (Stallupoe- nenj en Schlossberg (Pillkallen) weer een volledig afweersucceg behaald. Naar aanleiding van de herhaalde aanvallen der Geallieerden op Zwit serland schrijft de „Tat" onder het opschrift „Zwitserland als bliksem afleider" o.a.; De huidige faze van de oorlog toont op drastische wijze aan, dat oorlogen niet steeds ver lopen volgens plannen, voorspellin gen en wensen. Daar de Sowjet-Unie op het moment terughoudend moet zijn met zijn critiek op de Westelijke Geallieerden zoekt men naar andere mogelijkheden om het volk de onaan gename dingen te verklaren. Zo komt Zwitserland zowel de Sowjeb-Unie als Amerika gelegen en moet ons kleine land het voor de tegenslagen aan het front ontgelden. s gen. Een aanhoudende vorst zal zeer bijzondere hulpacties eisen om het allerergste te voorkomen. U zult het ons en onze bevolking niet euvel duiden, dat wij onder deze omstan digheden slechts prijs kunnen stel len op een leiding van óns voedsel- apparaat, die getuigt van meer daad kracht, grotere besluitvaardigheid en groter doorzettingsvermogen dan in de laatste vier maanden door de onder uw hoogste leiding staande diensten is betoond. Voor het enig mogelijke antwoord houden vijf grote steden in het westen des lands zich beleefd bevolen. leg is gepleegd en dat op 1 Decem ber 1344 in beginsel besloten was tot e stichting van een Centrale Rederij V:* iielvoorziening. U heeft daarbij een ange opsomming gegeven van ontzaglijke moeilijkheden, die nog te o.' winnen waren, moeilijkheden, die zowe! samenhingen met het verkrij- gen van materialen, brandstoffen en uitrustingsstukken voor binnensche- pcr«, Is met de waterstand e.d. 3 Op Maandag 20 December wer- deu tientallen vrijwillige arbeids- krscr en, die zich, op het dooi- u aan- geg< v n adres in Amsterdam voor directe hulp kwamen aanmelden, "ichter zake weggezonden en enkele dagen later bereikten ededelingen over de werkzaam- van de nieuwe instelling. 'P Woensdag 10 Januari heeft :e bladen een mededeling ge- afkomstig van de meerge- e Centrale Rederij, waarin be- -d wordt, dat meel- dan 1200 can konden worden ingeschakeld de voedselvporziening van het W-sten, hetgeen bij een gemiddelde :ge van 125 ton, eveneens in dit ceneht aangegeven, een totaal van wad 150.000 ton geeft. 5. Op Zaterdag 13 Januari werd in oladen een rantsoen van drie kilo- runen suikerbieten, aangekondigd, rbieten, die, naar aan een ieder 'iid moet zijn, reeds enkele maan- leleden op betrekkelijk geringe banden van de grote steden aan zat waren. 'ie kennis van deze feiten noopt rfls. u. geachte heer Hirschfeld, emge vragen te stellen. Voorop ge- 1 zij; dat iedereen begrijpt dat de huidige vorstperiode vertragingen oi het vervoer en daarmede in de airoiuut noodzakelijke verhoging der rantsoenen heeft veroorzaakt. Maar naar onze bescheiden njening, ligt daar niet het kernpunt van deze -a°k honderdduizenden zo pijnlijke En thans onze vragen: L Waarom hebben de Nederlandse vof-dselautpriteiten, onder uw hoog- ste leiding, in September niet onmid- aellijk maatregelen genomen i i de ieem-en in het vervoerswezen ten behoeve van de voedselvoorziening aaa te vullen? In het Helmondse Dagblad van 2 Januari schrijft de Canucijner pater Simon over de geest in het bevrijde gebied. Hij herinnert aan andere be vrijde landen, waai- een „duidelijke neiging tot. revolutie en miskenning van het gezag valt te hémerken en constateert: ,,Ei- zijn ook in ons ge bied stromingen merkbaar, die duide lijk die richting uitsturen, bewust of onbewust." Dit, vervult pater Simon met grote zorg èn hij poogt de revolutionnalren aldus te bezweren: „Men behoeft in democratisch Nederland niet enthou siast „Sieg Heil" te roepen bij alle rrjhbten van de regering, ja zelfs danivfo?r het regeringsbeleid als zo de migeuXv™-® bezwaren uiten en lijk dienmïf zal zo spoedig moge- dit kan in "teschapen, dat woordiging. wettlBe volksvertegen- Het is geen geheim „Het is geen geheim, dat grote groe pen onder de bevolking bezwaren heb ben tegen de regering, zowel tegen haar werkwijze als tegen haar samen- stejling. Bij alle moeilijkheden, die hier zijn, had" ongetwijfeld een en ander meer, beter, sneller en afdoen- der kunnen gebeuren en er moest een meer centrale leiding zijn, zodat men niet telkens van het kastje naar de muur gestuurd werd. Maar al heeft men de grootste hoogachting voor de helden van het verzet en de grootste bezwaren tegen de regering, toch blijft het zo, dat de regering het wetr tige gezag vormt, waaraan de onder danen eerbied en gehoorzaamheid verschuldigd zijn. Voorgelovige men sen blijft het gezag iets heiligs, daar volgens Paulus' woorden alle gezag van God komt. God wil de statenge- meenschap. Hij heeft den mens in hulpbehoevendheid geschapen, Welke vraagt om samenwerking van velen m gemeenschap. Overgelaten aan ons zelf, zöuden wij spoedig op een lager niveau komen. Willen wij onze reli gieuze en culturele taak tot uitvoering brengen, dan kan dit slechts in een geordende samenwerking geschieden Deze samenwerking is onmogelijk zonder gezag. Een zal er moeten be slissen, waar verschillende wegen naar hetzelfde doel leiden. Men kan naar Eindhoven fietsen over Mierio of Nunen, maar men zal er niet komen, als men bij de splitsing ruzie gaat maken, of men komt er nooit gezamenlijk, als ieder zijn weg gaat. De meest eenvoudige fanfare behoeft een dirigent, die het spel van de muzikanten verenigt tot een behoor lijke harmonie. Ai meelt ieder van hen nog zo in de pferfectie, zonder leiding ontstaat een cacophonie. Krachtig .gezag „Hoe moeilijker het te bereiken doel, des te noodzakelijker is lei ding, vooral als de samenleving of fers gaat vragen. Dan heeft men een krachtig gezag nodig, dat de zelfzucht weet terug te dringen. Zo is een stevig staatsgezag in de nieuwe gemeenschap een onvoor waardelijke eis: Ook hier echter lei den vele wegen naar Rome. Doch slechts één weg kan men gezamenlijk gaan en iemand zal daarover te be slissen hebben. Hier vooral is het beoogde doel vaal. zeer ingewikkeld en alleen scherpe geesten, die de mo gelijkheden en moeilijkheden over zien, kunnen hier een beslissing ne- mien. „Bovendien worden vaak zeer grote offei-s van de onderdanen gevraagd, zelfs tot het. in de waagschaal stel len van het eigen lev§n toe. Dit al les zou gezien de kortzichtigheid en de soms grote onwil van de massa, zonder een stevig gezag niet bereik baar zijn. Zonder gezag is gemeen schapsleven onmogelijk en ontaardt dit in een wilde anarchie. God heeft de gemeenschap gewild: dan wil hij ook, dat door het gezag alle krach ten op het gemeenschappelijk doel gericht worden. Daarom is men het naar geweten verplicht aan het staatsgezag te gehoorzamen, mede om de allerhoogste belangen van het gehele volk. Besluit is besluit inzicht °ok als men een ander gra^is er iuS re8ftagszaken. Het gezag is ei juist, opdat met iedereen zijn eigen inzicht zou volgen Het 5 dus helemaal niet onmogelijk, dat men een betere oplossing in be paalde kwesties ziet. Het kan zelfs mogelijk zijn, dat bepaalde maat regelen indruisen tegen het alge meen belang. Een ieder kan dan zijn bezwaren kenbaar maken, maar aan het besluit heeft men zich te houden. Als het iedereen vrij stond de gehoorzaamheid op te zeggen, als bij meende, dat een maatregel ver keerd is, zou iedere gemeenschap veranderen in een chaos.. „Wil er van een goede samenwer king sprake zijn, dan is iedere lei ding, hoe gebrekkig ook, te verkiezen boven anarchie. Een gebrekkige sa menwerking is beter dan een onbe suisd .naast elkaar werken. Eerst wanneer het gehele bestuursappa raat misbruikt wordt tegen het alge meen belang in en wahneer alle an dere wegen uitgesloten zijn, zou een revolutionnaire actie gewettigd zijn, er tenminste een kans op sla gen zou' bestaan." Schrijver vervolgt zijn beschou wing met te zeggen: „het gaat niet aan om in deze moeilijke tijd, nu tweedracht vermeden dient te wor den, om op welke wijze dan ook te dreigen, als men zijn zin niet krijgt. Wij behoren loyaal mede te werken met het gezag en zolang de verhou dingen nog niet geregeld zijn, te waken tegen onenigheid, wil men de Nederlandse zaak en de zaak van de wereldvrede geen ernstige schade toebrengen. Tot zover de schrijver in het Hel mondse dagblad. Hij geeft een dui delijk beeld van de onenigheid en spanning in de verzetsgroepen. De gigantische worsteliing in het Oosten, waar de Duitse troepen stand hielden tegen de stormloop van talrijke op de beste wijze uit geruste bolsjewistische legers, schijnt nog in hevigheid toe te zullen nemen. Tot dusverre hebben de Sowjets hun algemene winteroffensief verdeeld over zeven oorlogstonelen, n.l. het ge bied rondom Boedapest, het Hon gaarsSlowaakse grensgebied, de westelijke sector van het Weichsel- bruggenhoofd ten westen van Bara- nof, het Weichselbruggenhoofd wes telijk van Poelawy en westelijk van Magnuszef, het Naref-bruggenhoofd bij Serock en Rozan en Oost-Pruisen, tussen Ebenrode en Sohlossberg. Op 14 Januari hebben zij- bovendien plaatselijke afleidingsaanvallen onder nomen tussen de Beskiden en de ■Weichsel, om h.un operaties op het Weichsel-bruggerihopfd van Baranof te steunen. In dit 'gebied maken zïj zich voorts ten noorden van Grosno gereed voor een actie van grotere omvang, met het doel over Jaslo naar het westen op te rukken. Tenslotte zijn troepenconcentraties waargeno men ten zuiden van het huidige ge vechtsterrein in OostePruisen, aan weerszijden van de Rominter Heide. Het Sowjet-commando heeft dus besloten alle beschikbare strijdkrach ten voor de beslissende botsing in het vuur te brengen. Met uitzonde ring van het Weichsel-bruggenhoofd van Baranof, waai- het gros der Sow- jetstrijdkrachten met grote hevig heid stormloopt én tengevolge van zijn overmacht aan mensen en mate riaal het Duitse front achteruit kon drukken, hebben dg Duitse troepen zich overal met succes te weer ge steld en operatieve .doorbraken in af weer en tegenaanval verijdeld. Zelfs zetten zij hun krachtige aanvallen ten oosten van de Hongaarse stad Komoron voort, waarbij zij den Sow jets vernietigende slagen toebrach ten. Verder wordt gemeld: Op het grote bruggenhoofd ten westen van Baranof, waar de Sowjets mét zes legers en drie zelfstandige pantsercorpsen over een breedte van 70 kilometer aanvallen, -woedt de slag met een hevigheid, die nauwelijks overtroffen kan worden. Minstens zes divisies hébben de Sowjets opge offerd, alvorens zij op enige-plaatsen dieper In het Duitse hoofdgevechts terrein konden -binnendringen. Uit de ontwikkeling van de situatie kan men afleiden, dat de zuidelüke aan- valsvleugel, bestaande uit- een pant- serleger, twee infanterielegers en twee pantsercorpsen, in de richting van Krakau opereert. De Duitsers hebben zich gedistan- cieerd op de Nida, tussen de samen vloeiing met de Weichsel en de stad Binczolf, en voor hun nieuwe stellin gen de opdringende bolsjewisten on der een geweldige vuurregen bedol ven. Allefen bij Wislica drong een vrij gróte Sowjet-groep over de rivier. Zij trachtte in zuidwestelijke richting terrein te winnen. Duitse reserves hebben den vijand hier in zware, ge vechten verwikkeld. Enige Sowjet tanks, die in Skalbmierz waren door gedrongen, werden vernietigd. - De noordelijke Sow jet-vleugel in dit gebied beoogt zuidelijk van het Lysa- Goragebergte op te rukken naar het gebied van Kielce, om vandaar naar het noorden te zwenken. De forma ties, die van de bruggenhoofden van Poelawy en Magnussef in zuidweste lijke richting aanvallen, moeten zich met deze aanvalswig verenigen, öm zo de bij Opatof staande Duitse strijdkrachten af te snijden. Sterke Duitse pantserformaties hebben dit voornemen verijdeld, van het noor den uit de vijandelijke aanvalswig doorbroken en aanzienlijke strijd krachten van haar operatiebasis ge scheiden. Thans worden concen trische aanvallen ondernomen om den omsingélenden vijand te vernie- gen en een geweldige tankslag is hier. ontbrand. Volgens gedeeltelijke rap porten zijn gisteren 136 tanks ver nield, zodat sedert het begin van het offensief meer dan 400 Sowjet-tanks buiten gevecht gesteld zijn. Ook op de bruggenhoofden Boe- lawy en Magnuszef, waar de Sowjets opnieuw aangevulde formaties heb ben aangevoerd, werd verbitterd en wisselvallig gestreden. In talrijke tegenaanvallen werden de penetratie- gebieden stevig afgegrendeld. Van de noordelijke vleugel van het Oostelijk front Verneemt „Interinf": Sedert het begin van het nieuwe Sowjet-offensief op de Naref-brug* genhoofden ten noorden van War schau wordt op twee slagvelden om Oost-Pruisen gestreden. Want deze grote aanval, die in de vroege och tend van de 14de werd ingeluid met een trommelvuur van een uur, staat in onmiddellijk operatief verband met de strijd bij Ibenrode en Schloss berg, terwijl het einddoel van. deze aanval Koningsbergen en de afslui ting der Duitse troepen aan de Me mel is, is de stoot aan de Naref op Danzig gericht. De Sowjets streven dus naar een dubbele omsingeling. Minstens 21 bolsjewistische infan teriedivisies en aanzienlijke pantser- strijdkrachten stonden in de ochtend schemering gereed, toen een woedend artillerieduel de strijd aan de bocht van de Naref aankondigde. De Duit se kanonnen en nevelwerpers beant woordden het vuur binnen enkele Seconden en jaagden duizenden gra- haten in de troepenconcentraties van den vijand. Volgeiis verklaringen van gevangenen werden gehele regimen ten in korte tijd uiteengeslagen èn talrijke batterijen tot zwijapn ge bracht. Voor de stormloop hadden de bolsjewisten reeds zo enorme ver liezen geleden, dat hun stootdivisies, hoewel door een dichte nevel 'be schermd, slechts op enkele punten voorbij het niemandsland kwamen. -In de namiddag echter werden hun aanvallen heviger, daar de Sowjets zonder ophouden gereedgehouden ♦er- se strijdkrachten in het vuur brach ten. Niettemin hebben Duitse bevei- ligingstroepen ten westen van Se rock diepe penetraties verhinderd en de aanvallers op hun beginstellingen teruggeworpen. OP het bruggenhoofd ten westen van Rozan was een vijan delijke pantsergroep zuidelijk van Mackeim doorgedrongen tot in de nabijheid der artilleriestellingen, toen zij door het afveervuur van alle wapenen vrijwel geheel werd vernie tigd. Aan het frofit tussen Ebenrode en Schlossberg, waar de Sowjets vijftien infanteriedivisies en zeven pantser brigades in de strijd hadden gewor pen, werden de stormcoionn.es weder om door het Duitse vuur vernietigd. Voor de hoofdgevechtslinie liggen reeds duizenden gesneuvelde bolsje wisten. Zo zijn de Duitse formaties ook op de tweede dag van deze grote strijd overwinnaar gebleven. Op de Rominter Heidp hebben de Sowjets aanzie&li.ike pantser- en in- fanteriestrijdkrachten geconcen- treerd, zodat een uitbreiding van de slag verwacht moet worden. Volgens „Reuter" bereidt de Griek se regering een wet voor, volgens welke ambtenaren en employé's in openbare dienst ontslagen worden, die bij de gerechten in Athene de wapens hebben opgenomen tegen de regeeringsstrijdkrachten. Ambtena^ ren en employé's, die weliswaar poli tiek links zijn georiënteerd, maar niet aan de gevechten deelnamen, kunnen in dienst blijven. De discussie over de wapenstil stand wordt nog steeds bepaald door de kwestie der gijzelaars, die de Elas-communistèn mee naar het gebergte hebben genomen. Het heet thans, dat het ongeveer 15000 men sen betreft. De Elas heeft zich tot dusver niet bereid verklaard de gij zelaars vrij té laten. In kringen van de Elas meent men de Engelsen er toe te kunnen bewegen van hun eisen af te zien, daar Scobie op dracht heeft ontvangen concessies te doen, teneinde zo mogelijk voor het debat in hetLagerhuis een overeenkomst tot stand ve brengen. Vóór bijzondere wetten De Inspecteur der Staatsrecherche le klasse, Korpscommandant van Politie te Zaandam, maakt bekend, dat de Afdeling Bijzondere Wetten, op ,het politiebureau alleen voor het publiek geopend is elke werkdag tus sen 14 en 17 uur. Zij, die op andere dan de vastgestelde uren komen, kunnen niet worden geholpen. Ter verduidelijking wordt er op gewezen, dat de Afdeling Bijzondere Wetten behandelt alle aangelegenheden be treffende Sonderausweisen, Distri butiebescheiden, Drankwet enz. Boter en kaas Mensen, die vroeger zo eerlijk en fatsoenlijk waren als de Eerlijk heid en het Patsoen zelve, doen - tegenwoordig vreemde en voor -het geweten wel zéér bezwaren de dingen, zodra er van boter en kaas sprake begint te worden. Waarlijk, velen zijn vandaag be reid om voor deze onvolprezen producten hun ziel en hun zaligr heid te verkopen. H.et zij .zo... Een Noprd-Hollander en- thans een keerzijde van de me daille moest zich in een zie kenhuis een been laten afzetten. Wat reeds geen pretje is, want, men kan zich, naar mijn gevoe len, nog altijd beter op een an dere manier laten afzetten. De geamputeerde wenste een kunst been. Hij kon ook inderdaad een kunstbeen k r ij g ,e n,maar vóór wat hóórt wat, redeneerde de leverancier van het kunstbeen en hij,, eiste als tegenprestatie een hoeveelheid... boter èn kaas! Een kunstbeen voor boter en kaas. Zo iets zal de koe zich stel lig nooit gedroomd hebben. Ik óók niet. En ik vraag mij af hoewel ik er mij bewust van ben niet vriendelijk te' zijn of de leverancier van het kunstbeen niet verdiende, dat hij eens zo behandeld werd, dat hij ook enige kunstbenen van node kreeg. Warempel, daarvoor zou ik mijn laatste halve bekertje taptemelk en mijn laatste vleugje smeer kaas willen offeren. Schreef Ibsen niet eens een toneelstuk, dat hij ,De vijand des Volks" noemde? OvIDIUS De zware veldslagen, die tussen de noordwestelijke uitlopers van dè Woudkarpathen en Oost Pruisen thans op zes oorlogstonelen worden gevoerd, zijn aan kracht en uitge strektheid toegenomen. Van beide zij den worden voortdurend nieuwe hoe- veelheden tanks, stukken, geschut en Uprieming KarpatriO-'—|G.,r-3in„ mensen in de strijd igeworpen. De in Sowjet-Unie Sinds enige tijd bevindt zich in de Karpatho-Oekraine een speciale Sow- jetcommissie, die tot taak heeft de aansluiting van dit landje bij de' Sowjetunie, resp. bij de Sowjet- Oekraine voor té bereiden en uit te voeyen. Een delegatie van de ortho doxe kerk der Karpatho-Oekraine is onlangs naar Moscou vertrokken, ten einde zich bij het patriarchaat van Moscol) aan te sluiten, als eerste stap op de weg naar de politieke aanslui ting. In de naaste toekomst zal in de Karpatho-Oekraine eerst een eigen Sowjetregiem worden inge voerd. De Karpatho-Oekraine is ca. 15.000 vierk. km. groot en wordt door ca. 740.000 mensen bewoond. Naast de Dobroedsja behoort het tot de histo rische invalspoorten uit het oosten. De Duitse luchtactie tegen Engeland STOCKHOLM, 16 Jan. (D.N.B.) Radio-Londen maakt melding van Duitse luchtactie tegen Zuid-Enge- land in de laatste 24 uur. Er vielen slachtoffers en er is schade aan gericht. A Lagerhuisdebat richt siairiift in een eigen be- dige ^."'de^zw^: nine "valt de °Penbal'e me ning valt met te miskennen. Als gevolg van de toenemende spannin gen vertoont de regeringscoalitie hier en daarscheuren. Het is de vraag hoe lang het zal duren aleer de te genstellingen openlijk tot uitbar sting komen. De oude Vlaams-Waal se tegenstelling begint te herleven. Het grootste gevaar dreigt van de économische kant. De transpprtcri- sis brengt de voorziening van de bur gerbevolking met levensmiddelen en kolen- ernstig in gevaar. Alle trans portmiddelen zijn door Geallieerden voor militaire doeleinden in be slag genomen. De levensmiddelen rantsoenen worden, zo zij ai wor den verstrekt, toch met maanden lange vertraging gedistribueerd. Ko len, gas en electnciteit worden zien derogen schaarser. Zelfs de gepro duceerde kolen kunnen vaak niet naar de verkopers worden vervoerd. Electrische stroom in België Met ingang van gisteren werden in België alle uitzonderingen voor het betrekken van electrische stroom buiten werking gesteld, teneinde tot een verdere beperking van het ver bruik te geraken. De beperking werd nodig in verband met het feit, dat de kolenproductie momenteel nog slechts ongeveer 25 pet. van de voor oorlogse productie bedraagt Volgens Morgentidningen meldt Associated Press,dat Churchill in verband met het Lagerhuisdebat over de algemene oorlogstoestand en de veel-gecritiseerde politiek jegens Griekenland, gisteren besprekingen heeft gevoerd met enige zijner felste tegenstanders, onder wie den Labour- man Bevan. Men ziet in Londen het Lagerhuisd^bat, dat Donderdag zal worden gehouden en waaraan ook Churchill en Eden zullen deelnemen, met grote belangstelling tegemoet. geweldige worsteling ten zuidwesten van de Lys.agora, waar het voornaam ste gewicht van het bolsjewistische offensief ligt, is in verscheidene gro te gevechten gesplitst en culmineert reeds in de crisis. Om aan deze crisis het hoofd te bieden, zijn van Duitse zijde reeds de nodige maatregelen ge nomen. Ook al zijn de Duitse verlie zen aanzieiilijk, toch hebben de Sow jets minstens het achtvoudige aan mensen en materiaal verloren. Daarenboven bleef hun in de Naref- bruggenhoofden alsmede vooral in Oost Pruisen elk operatief succes ont zegd. Alleen al gisteren en volgens nog onvolledige rapporten werden 379 Sowjettanks, stukken stormgeschut en gepantserde verkenningswagens vernietigd. Dit betekent de uitrusting van twee complete pantsercorpsen. Hierbij zijn de verliezen aan tanks der Bolsjewisten in Hongarije niet opgeteld. Het belangrijkste Duitse afweer- succes werd weer behaald in het Oost- Pruisische grensgebied tussen Schloss berg en Ebenrode, waar de Sowjets met voortdurende steun van- artillerie en slagvliegtuigen 's middags met ge concentreerde tankstrijdkrachten vijf uur lang probeerden door het diep geëchelonneerde Duitse stellingssy steem heen te brci-n. Zij werden vol komen uiteengesPfm. Enkele ge vechtsgroepen, die tijdens sneeuw jachten aan het Duitse versperrings- vuur konden ontkomen, werden door de Duitse grenadiers en pantsergre nadiers met handgranaten 'en bajo netten in de pan gehakt In de sedert dagen fel omstreden stad Schlossberg verdedigden Oost-Pruisische troepen hun geboortegrond met de grootste verbittering. Ten noorden van de Rominter heide stortten aanvallen der Sowjets ter sterkte van bataljons nog voor het bereiken van de Duitse linies ineen. Ook aan de Narew-bruggenhoofden, waar de slag in alle hevigheid woedt, heeft het Duitse front, ondanks de Sowjetdruk, s,tand gehouden. Ten westen van Rozan moesten de bolsje wisten naar hun punt van uitgang terugkeren. Een grote eenheid, die de oostelijke rand van Mack bereikte, werd in zware straatgevechten gewik keld. Ten zuiden van deze stad scheurden gepantserde Duitse stoot troepen de So wj et flank open en sne den zij aanzienlijke onderdelen van de bolsjewistische aanvalswig af, Ten noordwesten van Serocke, waar het zwaartepunt van deSowjetaanvallag, werd oen penetratie afgegrendeld. Sowjetaanvallen in de driehoek Weichsel-Boeg-Narew bleven zonder resultaat. Duitsers naar Sowjet-Unie De regering te Boekarest heeft zich bezig gehouden met kwesties die ver band houden mej; de^ nakoming van heji verdrag van Wapenstilstand met de Sowjet-Unie, èn besloten, de irf Roemenië wonende Duitsers van 18 tot 45 jaar in arbèiderscolonnes naar de Sowjet-Unie té sturen. Van de ca. 450.000 Duitsprs in Rnpmepië worden door deze maatregel ca. 120.000 getroffen.; Hiermede wordt de inlichting bevestigd, dat tijdens de wapenstilstapdsonderhandelingeri te Moskou ook een geheime clausule is overeengekomen, volgens welke de Roemeense delegatie zich verplicht heeft, overeenkoipstig de eis van Moscou 120.000 I Roemenen voor dwangarbeid in de Sowjet-Unie be schikbaar te stellen. De veronder stelling schijnt pu gerechtvaardigd, dat de regering te Boekarest zich thans van deze verplichting, tracht te kwijten, door de in\Roemenië wo nende Duitsers voor dit doel te ge bruiken. De Spaanse spoorwegen hebben zich genoodzaakt gezien wegens de buitengewone sneeuwval het spoor wegverkeer sterk te beperken. Noord- Spanje is door het dagelijks dikker wordende sneeuwdek, dat in de om geving van Leon omstreeks zes meter hoog ligt, zo goed als geheel van Madrid afgesneden, daar de treinen de passen niet kunnen passeren. Het aantal door de sneeuw geblokkeerde plaatsen is de laatste dagen nog ge stegen. jCn Madrid kwamen Zaterdag voor een nieuwe sneeuwstorm en ijzel meer dan .200 ongevallen voor. HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 16 Jan. Het opperbevel der weermacht deelt mede: In de frontsaillant tussen Malmedy en Bastognc leverden onze troepen ook gisteren weer succesvolle afweergevechten te gen de concentrische doorbraak pogingen van den vijand. Irt he vige tankgevechten werden in dit gevechtsgetied 75 vijandelijke tanks vernietigd. Op de oostelijke Moezeloever hebben zich aan weerskanten van Remich heftige plaatselijke gevechten ontwik keld. In de sector Hatten-Kit- tershofen in de Elzas stortten de de gehele dag voortgezette Ameri kaanse aanvallen weer bloedig ineen. Een vrij sterke gevechtsgroep van het garnizoen van La Rochelle drong bij een moedige uitval naar het noordoosten door tot aan de mon ding van de Sevre en wierp daarbij de in dit gebied liggende vijandelijke belegeringsstrijdkrachten uit haar stellingen. In Italië kwam het ook gisteren niet tot gevechtshandelingen van Be tekenis. In Hongarije sloegen onze troepen aan dê noordrand van het Vertes- gebergte en in het Pilisgebergte vijan delijke aanvallen af. De verbitterde gevechten in de straten van Boeda pest duren voort. Uit het oostelijke Tussen de Karpathen en de Memel wierp de vijand nieuwe infanterie- en pantserstrijdkrachten in de voor naamste gevechtsgebieden van de grote winterslag. In de grote bocht van de Weichsel woeden hevige ge vechten tussen de Nida en de Boven- Pilica, bij Kielce, Radom en zuidwes telijk Van Warka. In de driehoek tussen Weichsel en Boeg en op de Narefbruggenhoofden aan weerskanten van Ostenburg, konden de met overmachtige strijd krachten aanvallende Bolsjewisten vrij diepe penetraties bewerkstelli gen. Een doorbraak werd echter door onverwijld onderpimen tegenaanval len onzer reserves verijdeld, hon derd Sowjettanks werdén stukge schoten. In het Oost-Pruisische grensgebied mislukten talrijke vijandelijke aan vallen tussen de Rominter heide en de straatweg EbenrodeGumbiiinen. In de zware gevechten ging, in weer wil van de verbitterde tegenstand onzer troepen, een smalle terrein- strook met Schlossberg verloren. De samenhang van ons front werd ech ter in alle sectoren gehandhaafd, waarbij 102 vijandelijke tanks wer den stukgeschoten. Zuid- en Zuidoost-Duitsland waren gisteren overdag het aanvalsdoel van formaties Amerikaanse terreurvlieg- tuigen. Bovendien vielen de Engelsen West-Duitsland aan. Er ontstond schade, vooral in woonwijken van verschillende steden, in het bijzonder van Wenen, Augsburg en Reutlingen. Bij een aanval van ^6 Britse twee deel der stad hebben de verdedigers j motorige bommenwerpers op eeft hun stellingen naar het centrum havenstad aan de kust van West teruggenomen. In het Hongaars-Slo-1 Noorwegen, werden 7 vijandelijke waakse grensgebied ondernamen de vliegtuigen neergeschoten door 12 bolsjewisten gisteren slechts zwak- Duitse jagêrs en 2 door luchtafweer- kere aanvallen, die geen succes had- boten, zodat daar meer dan de helft den. Westelijk van Krosno zijn zware der aanvallers aan onze afweer ten De a.s. ontmoeting van Stalin, Churchill en Roosevelt GENEVE, 12 Jan. (D.N.B.) Uit Londen wordt gemeld: in verband met de a.s. ontmoeting tussen Chur chill, Stalin en Roosevelt, beweert het Britse tijdschrift „Cavalcade" op grond van betrouwbare inlichtingen, dat de politieke adviseurs van Stalin de laatste 5 dagen een memorandum hebben uitgewerkt ter oplossing van alle. hangende kwesties. Ten aanzien van de militaire plannen heerst vol komen overeenstemming. In politiek opzicht berusten de plannen van Sta lin op de vorming van invloedszones, die .rekening zouden houden met En- gelands belangen bij Griekenland en op de Middellandse Zee, evenals met de Amerikaanse belangen op de Stil le Oceaan. Als tegenprestatie eist Stalin de Nanglo-Amerikaanse erken ning der Russische invloedssfeer en de vervuiling van de eis, dat een pro- Sowjetrussische Poolse regering moet worden gevormd. Tévens is Stalin bereid in te stemmen met het plan van Churchill en Roosevelt voor vei ligheid op de wereld, dat inhoudt, dat de kleine staten zouden staan onder politiecontrole der grote mo gendheden. Churchill en Roosevelt zouden intussen hun eigenplannen hebben gemaakt voor de ontmoeting en het is niet zeer waarschijnlijk, dat beiden elkander' nog voor de bijeen komstzouden spreken, aangezien „zo'n bespreking het wantrouwen van Stalin" zou kunnen wekken. Geen personenstoomtreinen in Frankrijk Het gehele' verkeer met stoom treinen voor personen wordt met in gang van heden in Frankrijk voor lopig stopgezet. Alleen de electrische treinen eii de arbeiderstremen op korte afstand zullen blijven rijden. gevechten ontbrand met de Sowjets, die ook hier tot de aanval zijn over gegaan. offer viel. Het iange-afstandsvuur op Londen wordt voortgezet." Dienstweigering in Engeland He*t aantal valide mannen in Enge land, dat in deze oorlog dienst wei- 'gert, „op grond van gewetfensbezwa^ ren", bedraagt rond acht per duizend, zo deelt „Radio Londen" mede.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1945 | | pagina 1