NOORD-HOLLAND
DAGBLAD VOOR
Gevechten in voorsteden van
Keulen
Hoe Den Haag werd geteisterd
LVEIUNG
Aanvallen bij Xanten
afgeslagen
Geringe penetraties in
West-Pruisen
Een hels inferno:
30.000 daklozen
Gros der Duitse troepen
over de Rijn
vraagd
nd. J. v. d.
Ijk 26, Alkm.
giet wieg
bedje, zon-
HOOGENr
|30, Heiloo.
pressor
J>f voetbedie<
hos f eer. DIR-
|lkmaar.
Slaatjes
In geb.datum
■baar. Reeds
vercl. Voor
bstelling van
■reductie.
arallelweg 78
|e Zaan
van vrucht-
feplanting en
hinen, is ook
hten buiten!
fLAS, Pieter
torn.
Jw adres
|n, grafkrans
(ER
Wognum.
|ht b.z.a.
onversch.
ander werk
no. 656 Z,
taan.
gz.g.a.n. m. 41
en m. 42,
gmannestr. 9.
jeboden
slaapkamer-
fet matrassen
pt 1-persoons
oebehoren. v.
Joormeer 19a,
|ngeboden
met* toebe-
hdstof. DUIN,
Alkmaar.
*1 DERWIJS
|re-Schoolleef-i
„DE VONK".
11, A'dam-W.
1833.
Ir wijs, dat re*
ft de begaafd-
T. eerling. Het
toelating
Maatscbap-
nstnij verheid*
fevaartscholen,
Huishoud-
|ekuur: iedere
u. Prospec-
baar bij bet
|giscb Bureau
defect?
Repareert cor-
Gracbt 6,
dviezen
tO door be-
Jige. D. A.
Admiralen-
a-W.
ree iO
In, die last
Saarroos, zijn
fjd door 'He
assage met
aree. Een
bij, die met
le dochter
bad zó erge
er een dikke
baren lag.
•chter waren
over, maar
volgehouden
Haarparee
isfc, en de nu
le vrouw uit
buurt toont
haar bezoe-
winkel haar
Haarparee
Ga eens mee
te Woensdags
ngraclit 16,
dam.
LM
.PRASCATI",
kens van 13
red. en Kolo-
Europa".
.Zwitserland"
.Engelse Ko-
„Luchtpost".
(zeer belang-
Verzanfelin-
de kijkdagen
i 1016 uur
n van 1012
1.
bestaat nog
iaal ten ver-
-t a.e. toe te
liling kunnen
n.
HOOFDREDACTEUR
H. M. C. SCHRODER.
Tijdelijke redacticbureaux
N.V. „DE ARBEIDERS
PERS", HEKEL VELD 15,
AMSTERDAM-C.
TEL. 38811, TOESTEL 58.
DONDERDAG 8 MAART '45
147e JAARGANG No. 27
Uitgave Dagblad voor
Noord- Holland N.V.
Alkmaar Voordam C 9.
Bureaux te Alkmaar, Den
Helder, Schagen, Hoorn,
Beverwijk, Koog a.d. Zaan.
Losse nummers 7 cent.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH-
RER, 6 Mrt. (D.N.B.) Het opperbe
vel van de weermacht maakt bekend:
„Tussen de Drau en de Donau leefde
de geveehtsactiviteit op. In Slowakije
brachten onze troepen in taaien afweer
de van het zuiden uit ondernomen aan
vallen der bolsjewisten in het gebied ten
zuiden van Schemnitz tot staan.
Aan het centrale deel van het oostelijk
front ontstonden alleen in het gebied van
Lauban vrij grote gevechten. Ten noord
oosten der stad drongen onze troepen den
vijand verder terug, behielden het in de
aanval veroverde terrein ondanks talrijke
tegenaanvallen en vernietigden 30 vijan
delijke tanks.
Het brandpunt van de grote slag in
Pommeren ligt tussen Stargard en Grei-
fenberg. De aanvallen van sterke tank
strijdkrachten der Sowjets in de richting
van het Stettiner Haf werden door for
maties van de Waffen- f/ ten noorden van
Stargard, ten noordoosten van Gollnow
en bij Flathe opgevangen. Ook bij Kol
berg en Belgard zijn verbitterde gevech
ten met de naar de kust opdringende
aanvalsgroepen der bolsjewisten ontbrand.
Een in Pommeren in de stx-ijd geworpen
tankleger vernietigde in de afgelopen
dagen 300 vijandelijke tanks waarvan 135
door strijdmiddelen voor de korte af
stand.
In West-Pruisen zette de vijand over
een breed front zijn aanvallen voort. Zijn
successen bleven ondanks het vele mate
riaal dat hij in de strijd wierp beperkt
tot geringepenetraties ten noord-oosten
van Rummelsburg en ten noorden van
Gross-Wollental. N,
Het onwrikbare weerstandsvermogen
van onze dappere troepen in Oost-Prui
sen dwong- de bolsjewisten als gevolg van
hun. zware verliezen aan mensen en ma
teriaal gisteren tot een gevechtspauze.
Vrij zwakke aanvallen in het gebied van
Zinten stortten voor de eigen linies in
een.
Ook in Koerland zijn de doorbraakpo
gingen der sowjets ten zuidoosten van
Libau als gevolg van onze afweersucces-
sen.in kracht en intensiteit verminderd.
Ten. zuidoosten van Frauenburg zetten de
Sowjets hun grote aanval voort, zonder
dat zij erin slaagden een diepe penetratie
In ons hoofdgevechtsterrein te verkrijgen.
Aan de Nederrïjn sloegen onze for
maties de aanvallen der Engelsen en
Canadezen in het gebied van Xanten
ook gisteren af. In de periode van 2
tot 5 Maart werden hier 203 vijande
lijke tanks vernietigd. De Amerika
nen slaagden er na een bloedige wor
steling in om van het zuidwesten en
het zuiden uit tot Rheinberg door te
dringen terwijl hun aanvallen op
Orsey mislukten.
Aan het gehele front tussen. Dussel
dorf en Euskirchen leveren onze
troepen een verbitterde afweer tegen
sterke vijandelijke strijdkrachten, die
in de richting van de Rijn konden
opdringen. In de westelijke voorste
den van Keulen wordt gevochten.
Het merendeel der Amerikaanse
aanvallen tussen de Schnee-eifel en
de Moezel werd afgeslagen. Alleen
ten noordoosten van Kyllburg slaag
de vijand erin een vrij diepe pant-
seraanval te ondernemen, waarna in
en tegenaanval 12 tanks werden stuk
geschoten.
De stellingsgevchten bij Forbach en
Stirnig-Wendel duren voort.
In de Etruskische Apennijnen hebben
de Amerikanen hun druk op de gehele
sector tussen Montese en Vergate uitge
breid. Hun aanvallen werden voor nieu
we bergstelüngen tot staan gebracht.
Bij de gevechten in Februari in Kroa
tië verloren de benden volgens de totnu-
toe ontvangen rapporten meer dan 7000
doden, 1300 gevangenen, 250 mitrailleurs
en talrijk ander oorlogstuig, voor het
grootste deel van Engels fabrikaat. Zui
veringsoperaties van Duitse en Kroati-
se gevechtsgroepen in het gebied van
Bihae aan de Dalmatijnse kust maken
goede vorderingen.
Luchtterreur
Amerikaanse bommenwerpers onder
namen overdag terreuraanvallen op
Chemnitz, Groot-Hamburg en Gelsen-
kirchen. Door andere formaties Anglo-
amerikaanse bommenwerpers en laag-
vliegende toestellen werden voornamelijk
aan de Middenrijn verliezen en schade
veroorzaakt
m de afgelopen nacht was Chemnitz
opnieuw het doel van een zware aanval
der Engelsen, die bovendien 'bommen
wierpen op steden in het westelijke, zui
delijke en centrale Rijksgebied, Door
luchtverdedigingsstrijdkrachten werden
32 Amerikaanse vliegtuigen, voor het me
rendeel viermotorige bommenwerpers,
neergeschoten.
Duitse vliegtuigen, die over een breed
front het gebied van de Britse eilanden
aanvielen, behaalden behalve de reeds
gemelde neergeschoten Britse ter «ur-
bommenwerpers, nog meer successen
door aanvallen met bommen en mitrail-
leurvuur op voor de oorlog belangrijke
industriedelen en militaire installaties
in onverduisterde steden.
Beroep op de landbouwers
In het gepubliceerde teeltplan 1945 ak
kerbouw zijn geen voorschriften opgeno
men omtrent de verbouw van aardappe
len, hoewel deze wel ernstig zijn over
wogen.
De noodzaak om voldoende voedsel
voor ons volk te px-oduceren klemt zoda
nig, dat aan de aardappelteelt bijzondex-e
aandacht moet worden geschonken. De
vex-bouw van dit gewas moet in elk ge
val op peil -blijven en zo inogelijk worden
uitgebreid. In vei'band met uiteenlopende
omstandigheden in de verschillende ge
bieden en van de afzonderlijke bedi-ijven
is er echter van afgezien om uniforme
x-egelen te stellen voor de aardappelteelt.
Langs deze weg doet het Departement
van Landbouw en Visserij nu een beroep
op de landbouwers om in 1945 zoveel
aardappelen te vei-bouwen als in hun vex-
mogen ligt.
Mededeling
In verband met onvoorziene om
standigheden kon ons nummer van
Dinsdag 6 Maart j.l. niet verschijnen
en zullen deze week dus slechts twee
bladen die van Donderdag 8 en
van Zaterdag 10 Maart het licht
zien.
DE REDACTIE.
J. H. Speenhoff overleden
DEN HAAG, 5 Maart. Zaterdag is
hier plotseling overleden de dichter-zanger
J. H. Speenhoff.
Te Kralingen, bij Rotterdam, werd Speen
hoff geboren 23 October 1869. Hij bezocht
e. i H.B.S. te Rotterdam en deed daarna
militairen zeedienst. Reeds in zijn jeugd
.gevoelde hij zich zeer aangetrokken tot
het zingen van zelfvervaardigde liedjes.
Na zijn marinetijd werd d'e heer Speen
hoff koopman, maar, zich tot de kunst
aangetrokken voelend, verkeerde hij veel
onder toneelspelers en schilders. Die aan
trekkingskracht was voor hem onweer
staanbaar, zodat hij zich ging toeleggen
op schilderen en tekenen. Behalve dat hij
veel tekende voor binnen- en buitenlandse
bladen, ging hij steeds door met het zin
gen van liedjes in een grote vrienden
kring. Op zijn initiatief werd het „Neder
lands .cabaret" opgericht en ook het
„Klein toneel". Zo kwam Speenhoff ertoe,
in het openbaar te gaan optreden. Van
hem verschenen 10 bundels liedjes, 12 to
neelstukken van meer dan twee bedrijven
en 12 eenakters.
Met zijn vrouw, die bijna steeds met
hem optrad, maakte Speenhoff reizen
naar Amei'ika en door Ned.-Indië. Speen
hoff was ridder ON. en had een aantal
buitenlandse onderscheidingen.
DEN HAAG, 5 Maart. Zaterdag 3
Maart. Deze dag zal voor iederen
Nederlander, die hem in Den Haag
meegemaakt heeft, tot het einde van
z'n léven onvergetelijk blijven. Reeds
meer dan een week verschenen dag
aan dag Engelse jachtbommenwer
pers boven de stad en wierpen schijn
baar doelloos bommen op de woonwij
ken. Menig rustig burger heeft er zijn
leven verloren. Zo viel enkele dagen
geleden een bom midden in een file
mensen, die voor een eethuis op
hun schrale portie eten stonden te
wachten. Meer dan 40 doden en vele
gewonden werden het slachtoffer van
deze ene bom. Toeval zal menigeen
hebben gedacht. Zoiets kan in een
oorlog wel eens gebeuren. Toeval
dacht menigeen, want iedereen weet,
dat er in Dcn Haag in het geheel geen
noemenswaardige militaire doelen
liggen. En dit weet niet alleen ieder
een in Den Haag, dat weet men ook
in Engeland. Toeval dus.
Toen ih, 'de .ochtend van de 3e Maart de
inwoners' met hun dagtaak begonnen,
baadde de residentie in stralend zonlicht.
Het zonlicht scheen de mensen met het
leed, de nood, de ontberingen van de oor
log een beetje te willen verzoenen.
Tegen acht uur in de morgen echter
beginnen eensklaps de sirenes te loeien
en spoedig daarna weerklinkt het gonzen
van de eerste vliegtuigen en daarna een
onophoudelijke rqeks bominslag na bom
inslag. Ditmaal is het geen doelloos bom
barderen, maar welgericht werpen van
bommen. De brandweer komt in actie,
daar waar een reusachtige rookwolk de
plaats des onheils aanwijst, dan houden,
ineens de bominslagen op. Het signaal
„veilig" blijft echter uit, want wederom
komen eskaders jachtbommenwerpers op
dagen, opnieuw volgen ontploffingen. De
stx-alende zon wordt meer en meer door
rook en walm verduisterd. Van alle wind
streken schijnen ze aan te komen. De
bevolking verkeert in doodsangst, want er
zijn slechts weinig veilige schuilkelders
in Den Haag.
Wederom schijnt de rust terug te keren.
De eskadex-s jachtbommenwerpers schij
nen te zwenken. Is de, aanval oven? Som
migen wagen zich weer op straat, maar
nog steeds laat het signaal „veilig" op
zich wachten. Wederom een gonzen in de
lucht, maar thans een andere toon. Dit
is het zware geronk van meex-motorige
machines en daar begint het al. Allereerst
het zenuwslopend staccatogeluid van de
luchtdoelai-tillerie en daarna series bom
inslagen. Ze zijn niet meer te tellen. De
aarde trilt. Gebouwen en gehele hulzen-
blokken storten als kaartenhuizenineen.
Weer- andere beginnen te branden en
staan weldra ia lichterlaai». Het vuur
wordt nog aangewakkerd door de wind,
die uit de richting van Scheveningen over
ue stad waait. Steeds meer huizen worden
door de vlammen gegrepen en weldra zijn
grote oppervlakten in een vuurzee her
schapen. En nog vóór iemand iets kan'
doen, nog vóór het gevaar geweken is en
terwijl de bevolking nog' steeds in haar
schuilplaatsen moet vei-blijven, heeft het
vuur in verschillende straten dusdanig om
zich heen gegrepen, dat alle hulp te laat
komt.
Een triest beeld
Van hetgeen de bevolking in deze uren
te doorstaan heeft gehad, kan hij, die
er, zoals ik, zelf bij is geweest, slechts een
klein gedeelte ovex-zien. Ik heb namelijk,
als mijn geheugen me niet bedi-iegt, van
de vele honderden doden misschien 25 of
30 gezien. Ik zag, hoe uit het Bethlehem-
gebouw voor kraamvrouwen de mensen
de straat op renden, ik zag, hoe vei-pleeg-
stex-s de zo juist geboren zuigelingen naar
buiten droegen en ik zag, hoe iedereen
aanpakte en niet alleen hier, doch overal,
waar ik kwam, zag ik, hoe uit deze ge
meenschappelijk doorleefde catastrofe
een 'kameraadschap ontstond. De burger
bevolking, politiebeambten, de luchtbe
schermingsdienst, de brandweer en leden
van de Duitse weermacht hielpen eensge
zind de slachtoffers. Eir niettegenstaande
er nog steeds alarm was, waren al deze
reddingsinstanties bezig-gewonden te hel -
pen, personen, die onder het puin bedol
ven lagen, uit te graven en doden te bei'-
gen. Zij deden hun best de uitbreiding
van de branden te beperken en de bezit
tingen van hun medeburgers in veiligheid
te brengen.
Met boordwapens geschoten
En toen gebeurde er iets vreselijks:
nieuwe zwermen jachtbommenwei-pers
kwamen aanvliegen. Zij wei-den voor een
deel pas opgemerkt, toen zij reeds boven
de stad wai-en, want het geknetter dei-
vlammen en het gedonder van de ineen
stortende huizen en het geschreeuw van
de gewonde mannen, vrouwen en kinde
ren ovei-stemde.al het geluid. En midden
in deze mensenmenigte, midden in de
rijen vluchtelingen, die probeerden de
buitenwijken van de stad te bei-eiken,
schoten de Engelse jachtbommenwex-pers
met hun boordwapens. Ik zag mensen
stex-ven, moedei-s, die door het Engelse
vuur naast hun kinderen wai-en doodge
schoten. Ik zag een grijsaard sterven, niet
omdat hem een kogel trof, maar tenge
volge van de opwinding aan hartverlam
ming. In dit infei-no van explosies, brand
en moord zag ik echter ook mensen, een
voudige mensen, die boven zichzelf uit
groeiden. Ik'zag op het gebouw van de
Stadsschouwbui-g brandweerlieden hun
plicht doen, zonder acht te slaan op het
vuren met de boordwapens van de jacht
bommenwerpers. Ik zag, hoe een Neder
landse dokter, geholpen door een Duitse
Rode-Kruisverpleegster, een z-ftaar ge-
In de. gehele Rijnsector tussen Duisbui-g
en Dusseldorf zijn Duitse beveiligingstroe
pen er in geslaagd zo succesvol tegenstand
te bieden aan de druk der Amei-ikaanse
tankstrijdki-achten, dat het gros dei-
Duitse troepen met alle wapens en mate
riaal naar de rechter-Rljnoever kon wor
den overgebracht. De herhaalde pogingen
der Amerikanen door snel naar voren ge
brachte artillerie deze bewegingen te
storen, werden na een artilleriegevecht
van verscheidene uren, dat in het voor
deel der Duitse battei-ijen eindigde, ver
ijdeld.
Ten noodoosten van Kefeld poogde een
Amerikaanse vei-kennigsgroep ter stei-k-
te van een compagnie over de Rijn te
trekken. De boten werden door de Duitse
troepen onschadelijk gemaakt alvorens,
ook maar een enkele de rechter-Rijnoever
bereikt had.
Het op de linker-Rijnoever gelegen
Duitse bruggenhoofd van Keulen stonc
in het middelpunt der aanvallen van hel
negende Amerikaanse leger. Ten noorden
van Keulen konden hun tankvoorhoeder
opgevangen worden op een fabrieksterrein
ten zuidoosten van Levei-kusen. Eer
andere sterke tankgroep slaagde ei-in aai
weerskanten van de weg van Grevenbricli
naar Keulen over Bickendorf door te drin
gen tot de door de vele honderden bom
aanvallen en de vele dagen artillerievuui
volkomen verwoes x en deels nog bi-an
dende puinhopen die slechts geringe ven
dedigingsmogelijkheden boden en he
voormalige centrum der stad te bereiken
Zij werden daar tenslotte door alai-mafde
lingen politie en Volkssturmbataljons op
gevangen. Alle aanvallen uit westelijkt
en zuidwestelijke richting bleven steker
in het dichte afweervuur der Duitse artil-
lei-ie. In deze sectoren hebben de Ameri
kanen het nergens verder dan tot de ranc
der stad gebracht.
Rijnbruggen van Duisburg
en Dusseldorf opgeblazer
De Duitsers hebben de. bruggen ove
de Rijn bij Duisburg en Dusseldorf op
geblazen, zo heeft de militaire woordvoer
der in de Wilhelmstrasse medegedeeld.
Weer voedsel uit Zweden
Het „Handelsblad" verneemt van d
zijde van het Zweedse Rode Kruis, dat e
dezer dagen wederom een schip, beladei i
met meel, margarine en gx-uttejswax-en e: -
een aanzienlijke hoeveelheid medieamelË
ten voor de drie westelijke provincies ij)
aangekomen. Met twee a drie weken zul
len deze levensmiddelen onder de bevo j
king van deze provincies woi-den verdeelc i
Midden Maart woi-dt een dei-de zendin j
uit Zweden verwacht van dezelfde on:
vang, welke met twee schepen zal woi
den aangevoerd.
Informatiebureau Ned. Rode Kruis
getroffen
's-GRAVENHAGE. 6 Maart. Bij d
laatste tei-reuraanval op Den Haag we:
den ook twee huizen van het Nederlands
Rode Kruis vex-nield, waai-bij het gehe)
kaai-tsysteem 'en alle gegevens van h
informatiebureau verloren gingen, zodr
deze dienst x'oor de krijgsgevangenen sti
gelegd is en weer moeizaaim opgebouw
moet worden.
wonde de eerste hulp verleende, terwi',
aan alle kanten rondom de salvo's vr'.
het machinegeweervuur insloegen. En i
zag ook, hoe een soldaat van de Duit
weermacht een klein huilend meisje, m
wie hij in gebroken Nedex-lands spra
naar haar moeder terugbracht.
Sombere bala;
Ik zag veel op deze voormiddag van
3de Maart 1945 In de residentie van Nedc;
land, in DenHaag. Maar alles wat
zag, was nog maar een klein gedeelte v:
de totale omvang van de ramp. Hondo'
den burgers van deze stad zijn niet me i
in leven. Duizenden zijn gewond. Dert: j
duizend mensen m Den Haag hebb
geen dak meer boven hun hoofd, omd|
hun huis volkomen vernield is of zo ei|
stig geleden heeft, dat het niet me,
bewoonbaar is. Een reeks kerken, li,
voormalige Fx-anse gezantschap, het L
bouw van het Nederlandse Rode KruJ
om slechts enkele voorbeelden te noem<(-;
zijn vex-nield of zwaar beschadigd. Bov
dit alles echter staat het leed van v>|
duizenden inwoners van deze vreedzailj
stad. Aan welke zijde men in deze oox-J
ook moge staan, over de wreedheid en
zinneloosheid van deze manier van o j
logvoeren kan slechts één mening
staan.
Zondagavond woedden de branden x
in de stad en was het blussingswerk' tf
in volle gang. Wanneer eerstdaags
-doden rxaar hun laatste rustplaats zuLj
worden overgebracht, dan zullen zij la.1;
een eindeloze weg van de ruïnes van 1
voormalige haardsteden gedragen wore 1
