NOORD-HOLLAND
De slag om de Rijn is begonnen
DAGBLAD VOOR
Engelands voedselpositie en
hulp aan Europa
Geallieerde luchtlandingen, als op de
eerste dag der invasie
Zwaartepunt aan
Nijmegen
Mainz door de Duitsers
prijsgegeven
Nederrijn tussen
en Wesel
Vierde verdeling Rode
Kruisgoederen
Sombere voorspelling van Churchill
Militaire belangen gaan voor
Marathon
HOOFDREDACTEUR
H. M. C. SCHRODER.
Tijdelijke redactiebureaux
N.V. „DE ARBEIDERS
PERS" HEKELVEED 15,
AMSTERDAM-C.
TEL. 38811. TOESTEL 58.
DINSDAG 27 MAART '45
147e JAARGANG No. 35
Uitgave Dagblad voor
Noord- "Tolland N.V.
Alkmaar Voordara C 9.
Bureaux te Alkmaar, Den
Helder, Schagen, Hoorn,
Beverwijk, Koog a.d. Zaan.
Losse nummers 7 cent.
Dr. Mac Krull, de militaire medewer
ker van het D.N.B., schrijft over de toe
stand aan het westelijk front:
Over een frontbreedte van bijna 500
kilometer is de slag om de Rijn sedert
Vrijdag begonnen. Door luchtlandingen,
ongeveer gelijk aan die op de eerste dag
van de invasie in Normandië en door ont
zaglijke concentraties van artillerie laat
de vijand merken, dat hij de beslissing
met alle middelen probeert te forceren,
Daartoe behoort ook de landing van val
scherm- en luchtlandingseenheden, over
de omvang waarvan nog niets gezegd kan
worden. In ieder geval waren de concen
traties hiervan sedert dagen aan de Duit
se leiding, bekend en had zij tegenmaat
regelen genomen. Het was te voorzien,
dat Eisenhower voor de ontketening van
de grote aanval het tijdstip zou kiezen,
waarop het gros van de Duitse troepen
zich van de westelijke oever van de Rijn
gedistancieerd zouden hebben. Vrij'dag
j.l. was het laatste gedeelte van de Duit
se troepen in de Saar uit de West wall in
het gebied van Landau geconcentreerd
en werd vervolgens het gros bij Germers-
keim over de Rijn gezet.
Het grote gebied waarin de Anglo-
Amerikaanse onderneming zich afspeelt,
maakt een duidelijk beeld van deze onder
neming onmogelijk. Door zware bombar
dementen of door verrassingen zonder
dat van tevoren een schot was gelost,
probeerde de vijand totdusver op zes a
zeven plaatsen bruggehoofden te vormen
en vooral tanks over de rivier te brengen
en om dichtbij het front achter de Duitse
linies uit de lucht eenheden te landen en
de verbinding met deze tot stand te bren
gen. De nederlaag van Arnhem is nog
niet vergeten en toch wordt het experi
ment herhaald.
Het zwaartepunt ligt op het ogenblik
aan de Neder-Rijn tussen Nijmegen en
Wezel. Montgomery stelt pogingen in het
werk om de grote aanval voor te stellen
als een zuivere Engelse onderneming. De
penetratie in de Noord-Duitse laagvlakte
en de omsingeling van het Roergebied
van het noorden uit vormen hier het
voornaamste doel.
Te verwachten is echter, dat de sector
van Wezel tot Bon zich bij de grote aan
val zal handhaven zodra het bruggen
hoofd Remagen uitgebreid is en zo de
gewenste basis vormt voor een frontale
aanval vergezellende flankbeweging. Hier
zijn hevige Duitse tegenaanvallen ont
staan, die met succes een uitbreiding tot
voorbij de Sieg-sector hebben verhinderd.
In de bocht van de Rijn bij Mainz, dat
door de Duitsers is prijsgegeven, tekent i
zich een dubbele beweging af. Sterke
nevelgordijnen van de vijand bij Eltville
duiden er op, dat binnenkort pogingen
zullen worden gedaan over de rivier te
trekken met als eerste doel Wiesbaden.
Bij Oppenheim is de forcering van de
Rijn aan een groep, bestaande uit meer
dan 200 Amerikaanse amphibietanks, ge
lukt. Deze werden echter Zaterdag bij
Gross-Gerau door Duitse tegenaanvallen
tot staan gebracht, nog voordat zij zich
vrijheid van beweging hadden kunnen
.verschaffen. Beide ondernemingen leve
ren als resultaat op de poging om in het
Main-dal door te dringen en een dubbele
opmars langs beide oevers van de rivier.
De ontwikkeling verkeert hier nog in een
beginstadium. Het krachtige verzet van
de Duitse garnizoenen in Worms en Lud-
wigshafen had ten doel de bescherming
en terugvoering van de laatste Duitse
eenheden op de rechteroever van de Rijn,
dat binnenkort wel voltooid zal zijn.
Interinf meldt:
De gecombineerde' Anglo-Amerikaanse
luchtlandingsoperaties en pogingen om
de beneden-Rijn over te trekken zijn aan
zienlijk in kracht toegenomen' en nade
ren haar hoogtepunt. Het gros van de
Britse en Amerikaanse tankstrijdkrach
ten wordt in gereedheid gehouden, daar
Montgomery eerst bedacht is op de con
solidatie en uitbreiding van zijn brug
genhoofden. Dit is hem na de eerste 36
uur ovêr het geheel genomen ondanks
phibietanks, storboLen, speciale pionier
formaties en vooral van luchtstrijdkrach
ten, niet gelukt. Op alle plaatsen, waai
de aanvalsformaties van de Anglo-Ame-
rikanen probeerden over te steken, heb-
ben zij zo zware verliezen geleden, dat
de eerste dag als Duits afweersucces be
schouwd kan worden. Zo bleef de stad
Rees, waarop de eerste aanval was ge
richt, hecht in Duitse handen en ook het
Britse bruggenhoofd bij Wezel bevindt
zich onder volledige Duitse controle. Alle
pogingen om de Duitse afweer aan het
wankelen te brengen, zijn eveneens mis
lukt. Alleen de Amerikanen zijn in Dins-
laiiken binnengedrongen en hebben van
daar uit in noordwestelijke, westelijke en
noordoostelijke richting in de richting
van Wezel een geringe terreinwinst be
haald. Ook zij werden echter door Duitse
reserves aan tankverniëtigingstroepen
aangevallen en voor het grootste deel ver
nietigd.
Nog opmerkelijker is het Duitse afweer
succes in de strijd tegen de beide grote
luchtlandingsoperaties der Anglo-Ameri-
kanen, die met hun valschermjagers en
luchtlandingstroepen in de rug der Duitse
strijdkrachten willen vallen. De Duitse
leiding had de door de Anglo-Amerikanen
uitgekozen gebieden voor het neerlaten
van hun troepen juist geraden en dien
overeenkomstige tegenmaatregelen geno
men, die schitterend voldaan hebben Zo
werd de tussen Bocholt en Wezel neer
gelaten zesde Britse luchtlandingsdivi
sie door een zo krachtig geconcentreerd
afweervuur ontvangen, dat het gros van
deze divisie evenals destijds bij Arnhem
het geval was, opgehouden heeft te be
staan. Bij de landingsoper&ties werden
62 met luchtlandingstroepen, kleine tanks,
zware wapens en kleine voertuigen gela
den vrachtzweefvliegtuigen en 17 grote
transportvliegtuigen neergeschoten. De
gelande strijdkrachten wérden snel van
alle kanten omsingeld en zeer zwaar on
der vuur genomen, zodat iedere samen
hangende verdediging onmogelijk was.
De tweede en grotere luchtlanding werd
tussen het Lippe-kanaal en het Roer
gebied door onderdelen van twee Ameri
kaanse luchtlandingsdivisies uitgevoerd.
Ook hier werden door ongeveer 40 vlieg
tuigen eerst valschermjagers neergelaten,
waarvan minstens vijftig procent vernie
tigd werden. Voorts werden in dit gebied
74 vrachtvliegtuigen en 38 viermotorige
toestellen neergeschoten, het merendeel
der gelande strijdkrachten direct omsin
geld, nog voordat zij verzet konden bie
den. In totaal bedragen de Amerikaanse
verliezen na de eerste 24 uur alleen al
meer dan 2000 man.
De strijd iifde gouw
Rheimhessen
Interinf meldt over de strijd in de
gouw Rheinhessen: Naar het bruggen
hoofd ten oosten van Oppenheim brengen
de Amerikanen na de bouw van ponton
bruggen, waarvan er een door speciale
wapens vernield werd, voortdurend nieuwe
versterkingen. Hier zijn thans onderde
len van de vierde Amerikaanse tank
divisie, van de vijfde infanteriedivisie,
alsmede van de negentigste infanterie
divisie in de strijd geworpen. Op de
westelijke oever staan nog meer tank
reserves gereed. De Amerikanen hebben
intussen reeds aanzienlijke tankverster-
kingen naar de noordelijke flank getrok
ken om de hoofdaanval .in de richting op
de benedenloop van de Main te beginnen.
Deze aanvallen werden gisteren in deze
sector afgeslagen. In oostelijke richting
brachten de Amerikanen tankvoorhoeden
in de strijd met als doel Darmstadt. Deze
werden ten westen van Griesheim opge
vangen. Daarenboven probeerden de aan
vallers nog van het zuiden uit Darm
stadt te passeren. Ook hier werden zij
aan de rijksautoweg opgevangen en met
zware verliezen teruggeslagen.
Bonnen A 368, D 505 en
E 505 inleveren
De secretarisgeneraal van het depar»
tement van Landbouw en Visserij maakt
bekend, dat het publiek in de distribu»
tiekringen Zaandam, Wormerveer, Be»
verwijk, Velsen, Alkmaar, Wormer voor
de vierde verdeling van Rode Kruisgoe»
deren de bestelbonnen a 368, (derde
noodkaart), d 505 (inlegvel) en e 505 (in»
legvel) voor Vrijdag 300 Maart a.s. dient
in te leverep bij de winkeliers. Zoveel
mogelijk dient de inlevering te geschïe»
den bij dezelfde winkeliers, bij wie de
verschillende bonnen voor de voorgaan»
de verdeling van Rode Kruisgoederen
werden afgegeven.
Binnenkort zal dezerzijds worden ge»
publiceerd waarop deze bonnen recht
zullen geven en wanneer en tegen inle»
vering van welke koopbonnen met de
aflevering een aanvang zal worden ge»
maakt
Minister Churchill en de Engelse
minister van voedselvoorziening hebben
gistermiddag in het Lagerhuis een aan»
tal vragen beantwoord over de in En»
geland aanwezige voedselvoorraden en
de hoeveelheid, die naar de bevrijde ge»
bieden is gezonden. Churchill zeide: in
verschillende kringen in de V.S. schijnt
men de indruk te hebben, dat wij hier
in Engeland een voedselvoorraad heb»
ben van 700 millioen ton. In werkelijk»
heid is de voedselvoorraad iets minder
dan 60 millioen en als we voortgaan de
bevrijde landen te helpen, zal deze hoe»
veelheid in Juli van dit jaar tot 4| mil»
lioen zijn geslonken. Deze voorraad is
niet meer dan voor de nu geldende
rantsoenen nodig is, het is bijeen ge»
bracht in de tijd van vijf jaar en niet»
tegenstaande de luchtaanvallen waaraan
de pakhuizen hebben blootgestaan.
De Amerikaanse regering, zo vervolg»
de Churchill, is voortdurend van de En»
gelse voedselpolitiek op de hoogte ge»
houden en wat er gezegd is over die
voorraad van 700 millioen ton, is dan
ook niet van de Amerikaanse regering
afkomstig.
De minister van voedselvoorziening
verklaarde, dat de uitvoer van voedsel
anders dan voor rekening, van de rege»
ring ook in de toekomst verboden zal
moeten blijven. Op de vraag 'of het
nodig zal zijn het vleesrantsoen gedu»
rende de eerstvolgende zes maanden te
.verminderen, antwoordde de minister,
dat hij op het ogenblik nog niet over
de nodige gegevens beschikt om deze
vraag te beantwoorden, maar dat hij
zijn best zal doen om een verminde»
ring te voorkomen.
Zowel de Amerikaanse als de Engelse
pers wijden grote aandacht aan de voed»
selschaarste, die op het ogenblik over
de gehele wereld bestaat. Reeds nu staat
vast, dat wij onmiddellijk na de oorlog
voor een voedseltekort zullen komen te
staan, zoals Europa nog nooit heeft ge»
kend.
Voor vrienden van Engeland in
Europa is het belangrijk, te begrijpen, dat
er inderdaad een voedselcrisis beslaat
en dat er na de oorlog niet dadelijk zo
maar kan worden gezorgd, dat de voed»
selpositie weer normaal wordt. Ex is niet
altijd genoeg scheepsruimte en in elk
geval moeten de militaire belangen voor»
gaan. Elk land zal zich er zoveel moge»
lijk op moeten toeleggen zelf te produ»
ceren wat het nodig heeft. Dit is een
somber beeld maar het is beter voor»
bereid te zijn dan zich met valse hoop
te vleien. Tot zover het commentaar.
H erhaalt, vraagt het „Handelsblad",
de geschiedenis zich? Neen, dat
doet zij niet, maar wèl levert zij paral»
lellen op, die veelal zeer leerzaam zijn
voor den beschouwenden mens en uit»
gangspunten kunnen zijn voor meer en
ruimer begrip. Dezer dagen werkten wij
nader uit een parallel, die de Fiihrer
reeds eenige malen heeft getrokken, nl.
die tussen de politieke strijd tussen 1919
en 1933 en de militairen van thans.
Het zij ons thans vergund den lezer
een wereldhistorische parallel aan te
duiden tussen de zegevierende helden»
strijd der Atheners tegen de Perzen
de „Aziatische barbaren" van koning
Dareiros Histaspes, culminerende in de
slag bij Marathon énerzijds en Duits»
lands strijd tegen de „Aziatische barba»
ren" van thans.
Tot dit doel laten wij hieronder, in
letterlijke vertaling, volgen een gedeelte
van Plato's „Menexenos", een in 387
vóór Christus geschreven dialoog tussen
Socrates en Menexenos, waarvan de
daarin voorkomende lofrede op de voor
het vaderland gevallenen telkenjare
werd voorgelezen op de Atheense hel»
dengedenkdag, het Epitaphiënfeest. Hoe»
wel tussen die wereldhistorische strijd
tegen de Perzen en de huidige tegen het
bolsjewisme meer dan 24 eeuwen liggen,
is de parallel zó duidelijk, dat wij aan
verstand en inzicht der lezers te kort
zouden doen door het geven van een
verduidelijkende commentaar:
„Omtrent die daden, waarvan nog,
geen enkele dichter een waardige ver»
heerlijking heeft gevonden, schijn ik
mijn herinnering te moeten wekken en
terwijl ik ze prijs en anderen ten voor»
beeld stel, schijn ik ze i« liederen te
moeten neerleggen op een wijze, die in
overeenstemming is met de roem derge»
nen, die ze hebben geprestëSrd.
„Het eerste van wat ik ga zeggen, is
het volgende: Toen de Perzen Azië be»
heersten en Europa trachtten te onder»
werpen, hebben de zonen van ons land,
onze vaderen, hen daarin verhinderd en
het is recht en plicht, hen in de eerste
plaats gedenkende, hun dapperheid te
prijzen.
„Terwijl deze dingen deels geschied,
deels nog in ontwikkeling waren, beeft
niemand van de Grieken de burgers
van Eretria, noch die van Athene hulp
geboden, behalve de Lacedaemoniërs
en die kwamen nog een dag te laat voor
de slag maar alle anderen verroer»
den, verlamd van schrik en meer be»
dacht op hun ogenblikkelijke veiligheid,
geen vin.
„Wanneer men in die tijd had ge»
leefd, zou men hebben kunnen ervaren,
hoe dapper diegenen waren, die bij
Marathon de macht der barbaren tot
staan brachten en de overmoed van ge»
heel Azië beteugelden en als eersten
over de barbaren zegevierden, de ande»
ren voorgaande en bewijzende, dat de
macht der Aziatische barbaren niet on»
overwinnelijk was, maar dat alle over»
macht aan mensen en materieel en alle
rijkdommen moeten wijken voor dap»
perheid.
„Ik nu zeg, dat deze mannen de
vaders zijn niet alleen van ons lichame»
lijke bestaan, doch ook van onze vrij»
heid en van de vrijheid van allen op dit
vasteland. Zij hebben de Hellenen ge»
toond, dat het mogelijk is, om met wei»
nigen tégen velen de barbaren terug te
slaan en daardoor hebben zij de Helle»
nen bevrijd van de angst voor de massa.
„Zo werd dan deze oorlog door de
gehele staat verduurd terwille van zijn
eigen burgers en terwille van degenen
van gelijke cultuur tegen de barbaren.
„Wat ik echter het verschrikkelijkste
en meest verrassende van deze oorlog
noemde, daarmede doel ik op de om»
standigheid, dat de overige Grieken hun
naijver jegens onze staat zóver dreven,
dat zij er niet voor terugschrokken, zich
door middel van gezanten met de ergste
vijand, den koning der barbaren, in ver»
binding te stellen en hem, dien zij vroe»
ger gemeenschappelijk met "ons er uitge»
worpen hadden, nu op eigen hand weer
binnen te halen en zo alle Grieken met
de barbaren tot een geweldige macht
tegen onze staat te verenigen."
Aldus Plato in het jaar 387 vóór
Christus. Is hier niet een sterke parallel
aanwezig tussen het Athene van toen
en het Duitsland van thans?
