UITGAVE VAN DE STICHTING NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN - WIERINGERMEER EN OMSTREKEN
HET DORPENPLAN.
MENSCH EN NATUUR.
Woensdag 17 Juli 1946
Eerste Jaargang No. 69.
Redactie - SecretariaatKlieftstraat 12,
Hippolytushoef Wieringen. Telef. No. 103.
Administratie en directie
R. J. Ridder, Markt A 84, Schagen.
Tel. no. 455. Na 17 u. no. 392. Glro-no. 287814.
Een volk dat leeft,
Bouwt aan zijn toekomst
Dit blad verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Abonnementsprijs 1 1.80 per kalenderkwartaal
Advertentieprijs 8 cent per m.m. druk.
Kleine annonces 1 0.80 per stuk van ten
hoogste 4 regels.
Eén of drie dorpen.
(Vervolg).
6e. Een nieuwe opzet.
Vervolgens stelt de rap
porteur, de heer Ir. W. A.
C. Herman de Groot voor
de mogelijkheid van een ge
heel nieuwen opzet, waarbij
getracht wordt tegemoet te
komen aan de in het verle
den gebleken tekortkomin
gen. Hierbij wordt er dus
naar gestreefd de bevolking-
zoo min mogelijk te versnip
peren.
Toch zal zij zoodanig ge
spreid moeten worden, dat
er een juiste arbeidsvoorzie
ning ontstaat, waarbij dus
de af te leggen afstanden
redelijke grenzen! blijven.
Bij een rayon met 4 km
straal wordt voor den gehee-
len polder een sluitend ge
heel verkregen door het pro_
jecteeren van 4 kernen, t.w.
Middenmeer, A Kruising UL
kewegNw. Sluizerweg, B.
Kruising Klieverweg Oom
Keesweg, C. kruising Scher_
venwegZ. Kwelweg, waar
bij de kernen A., B. en O.
gehuchten vermen, waar
slechts de voor de arbeids
voorziening van het rayon
benoodigde landarbeidersge.
zinnen wonen met enkele
verzorgende winkels en be.
drijfjes met een totale be.
volking van resp. 650, 850 en
750 inwoners
Volgens deze berekening
zou voor het eigenlijke een
trum een bevolking van ruim
5000 inwoners overblijven.
In dit hoofddorp zullen alle
economische functies veree-
nigd zijn, samen met cultu.
reele en ontspanningsgele.
genheden. Zoodoende kan er
een krachtig gemeenschaps
leven ontstaan.
In dit centrum zal dan ook
een behoorlijke zakenwijk
moeten komen, waarbij het
eigenlijke bestuurscentrum
zich kan aansluiten.
Voorts zal het plan de
noodige kerken, benevens
ruime schoolcomplexen moe
ten bevatten en voldoende
gelegenheid moeten bieden
voor de huisvesting van mid
denstanders en neringdoen
den, terwijl in aansluiting
met het vaarwater handel
en bedrijf zich kunnen ont
plooien.
Om deze kern heen zal de
gelegenheid geschapen moe
ten worden voor de vestiging
van landarbeiders in een
open verband, waarbij zij de
beschikking zullen hebben
over eenigen grond.
De voordeelen van een
grooter centrum boven twee
kleinere zijn van verschil
lenden aard. In het alge
meen zal een grooter centrum
verschillende grootere onder
nemingen tot ontwikkeling
doen komen, die anders in
den polder achterwege ge
bleven zouden zijn. Een
grootere agglomeratie leidt
nu eenmaal tot meer ont
wikkelingsmogelijkheden dan
een kleiner centrum. Ver
schillende ondernemingen,
nu in het oude plan geves
tigd., zullen er in dit geval
hetgeen anders waarschijn
lijk niet zou zijn geschied.
Hier ligt dus zoowel voor de
gemeente als voor de inwo
ners wel degelijk een voor
deel.
Geheel anders zal de struc
tuur van de gehuchten zijn.
Hier treft men in een open
bebouwing in de eerste
plaats die lajndarbeiderswo.
ningen aan. Bij elke woning
zal een hoeveelheid grond
dienen te behooren, waarop
eigen groenten kunnen wor
den gekweekt. Bij een der
gelijke openbouw zal er ook
geen bezwaar bestaan tegen
het houden van eigen vee.
De levenskracht en bestaans
zekerheid van deze maat
schappelijke klasse van wer
kers zal hierdoor stellig toe
nemen.
In deze gehuchten zal tus_
schen aan elkaar verwante
bevolkingsgroepen een beter
contact ontstaan dan het
geval zou zijn, indien de
woningen der landarbeiders
verspreid bij de boerderijen
zouden zijn gelegen.
Hierdoor kan er in de
gehuchten een kleine ge
meenschap groeien die in
nauw contact leeft met de
omliggende landbouwbedrij
ven en op zoodanige afstan
den daarvan is gelegen, dat
een goede en gemakkelijk:
arbeidsvoorziening te allen
tijde is gewaarborgd.
Het is niet de bedoelin;
dat er in deze gehuchtjes
weder kernen zullen worden
gesticht, of dwergscholen
zullen verrijzen.
Naast eenige onmisbare
winkeltjes en bedrijven (de
hoefsmid niet te vergeten'
en een postagentschap, zul.
len ten hoogste een hulpkerk
en een bewaarschool in deze
kerntjes op haar plaats zijn.
Een behoorlijk autobussta
tion met ruime wachtkamer
zal het centrale punt zijn
vanwaar het contact met
het hoofddorp, de andere
dorpen en de buitenwereld
wordt gehouden, 's Morgens
kunnen de schoolkinderen
zich in dit centrale punt
verzamelen.
Dank zij de beperkte af me.
ting van de rayons blijven
ook voor hen de af te leg.
gen afstanden binnen -rede.
lijke grenzen. Ook de kerk
gang kan op deze wijze geen
bezwaren opleveren.
In het contact met. de om.
geving kan worden voorzien
door een Gemeentelijke au.
tobusdienst, waarbij bijv
gebruik zou kunnen worden
gemaakt van, voor passa
giersvervoer ingerichte aan
hangwagens, getrokken door
een truck, die wanneer er
geen emplooi voor haar is
met een trailer gebruikt
kan worden voor andere
gemeentelijke transporten
(het ophalen van huisvuil
of het vervoeren van mate.
rialen voor gemeentewer
ken).
Ook laat het zich denken,
dat een particuliere autobus
ondernemer hierin naast
eerder over denken zich ook andere diensten wel ex.
in het centrale dorp in de| ploitatiemogelijkheden ziet.
Wieringermeer te vestigen, (Wordt vervolgd.)
De rupsenplaag in de Wieringermeer, waartegen
de beproefde bestrijdingsmiddelen weinig of niets
konden uitrichten, is momenteel tot stilstand geko
men. Het enorme aantal rupsen heeft, door een para
sietenziekte aangetast, ten deele zichzelf verdelgd
en zich voor de rest verpopt. De natuur heeft zich
hier, waar de mensch machteloos was, zelve hersteld.
Na 3 weken dreigt een tweede plaag te, ontstaan
van het tweede geslacht.
Intusschen bereidt de Wieringermeerboer zich voor
om te trachten verdere schade te voorkomen.
De tot dusverre aangerichte schade is zeer aan
zienlijk.
Geheele koolvelden zijn waardeloos geworden, even
als perceelen bieten, erwten, blauwmaanzaad en
spinazie.
ZON EN MAAN.
Juli Zon Maan
1946 opk. ond. opk. ond.
18 4.41 20.51 23.12 8.53
19 4.42 20.50 23.28 10.09
20 4.43 20.49 23.45 11.27
MAANSTANDEN 1946.
Zondag 21 Juli L. Kw.
HOOG WATER TE
DEN OEYER 1946.
11.25
18 Juli
19 Juli
20 Juli
11. 5
11.46
0. 8
0.30
Vereen, voor Bedrijfsvoorlichting in de W.meer.
Mededeeling No. 294.
Welke tarieven zullen voor
het machinaal plukken van
vlas moeten gelden
Enkele beschouwingen
daaromtrent.
Bij het opzetten van een
onkostenberekening wordt
door ons het volgende aan
genomen
le. De prijzen der machines
zijn
Type „Normandie" (1.90 m.
werkbreedte) f 8000
Type „Vlaanderen" (1.15 m.
werkbreedte) f 6850
Type „Kleine Soenens'1
(0.45 m. werkbr.) f 2000.
2e. De capaciteit der ma
chines is gemiddeld voor de
„Normandie" 4 ha. per
dag van 10 uur
„Vlaanderen" 2.5 ha
per dag van 10 uur
„Kleine Soenens" -± 1 ha.
per dag van 10 uur.
Hierbij moet worden opge
merkt, dat het natuurlijk
groot verschil maakt of men
het vlas „van één kant of
rondom" kan trekken. Wij
moeten dus een gemiddelde
capaciteit aannemen.
De Kleine Soenens, waar
van officiéél een trekbreedte
van 45 cm. wordt aangege
ven, zal in de practijk niet
meer dan 30 a 35 cm. mee
nemen.
3e. Het aantal dagen dat
een machine per seizoen
werkt (dus met uitsluiting
van de dagen, dat de weers
omstandigheden het trekken
niet zullen toelaten), stellen
we op 15 volle dagen van
i kan nu de volgende becijfe-
ring per ha, worden ge-
maakt
Afschrijving plukmachine
p. ha. f 33.32Vs (nl. 8000/600
f 13.33 p. uur x 2.5)
Rente plukmachine p. ha.
I f 1.32',2 (nl. 4%, d.i. 320/600
f 0.53 p. uur x 2.5
Onderhoud (vnl. reparatie)
en vernieuwing p. ha. f 16.65
(nl. in 4 jr helft van de
aansch. prijs d.w.z. 4000/600
f 6.66 p. uur x 2.5).
Onderhoud (dage
lij ksche verzorging
per haf 0.37'li
Ondernemers
winst p. ha5.—
(nl. 15% v.h. bedr.
kapitaal)
Tot. kosten mach. f 56.67L-2
Rupstrekker
chauff. tot. p. ha
(nl. f 6.50 p. uur)
2e man voor bedie
ning mach. p. ha
den. Een verder voordeel is
nóg, dat men, wanneer vol
gens de Vlaamsche methode
wordt gehaagd, bij slecht
weer het voordeel heeft, dat
het vlas in de schoof niet
verstikt en vrijwel onmid
dellijk weer droog is. Uit
deze hagen wordt het dan
in schelven of mijten gezet.
Hoewel men de Vlaamsche
methode in de Wieringer
meer nog niet veel heeft
zien toepassen, (misschien
wel doordat de harde wind
in dit opzicht hier meestal
als een nadeel moet worden
beschouwd meenden wij
hierop toch nog eens de aan
dacht te moeten vestigen
10 uur. In verband hiermee I Het hagen en binden tot
wordt het totaal aantal uren groote schooven vraagt on-
dat de machine in 4 jaren; geveer 50 man.uren per ha
trekker en een wieltrekker
door ons werden gecalculeerd
bij het vaststellen van de
tarieven voor het loonploe-
gen.
7e. Het binden van het
machinaal getrokken vlas
kan op twee manieren ge
schieden, n.1. op de gewone
Nederlandsche en de Vlaam
sche methode.
Volgens het Nederlandsche
Vlasinstituut biedt de Vlaam
sche methode, waarbij men
het vlas, vóór het binden in
z.g. „hagen" op het veld zet,
wel enkele voordeelen. In
den regel kan men direct
bossen maken van 4 a 5 kg,
waardoor een, groote tijds
besparing wordt verkregen i
en veel minder verlies van ken en binden
harrels. Wanneer het vlas f 125.42,/2
ongerepeld wordt verkocht Voor een Kleine Soe.
wordt steeds meer gevraagd, nens, getrokken door een
het in groote bossen te bin_ paard en met 3 man bedie
16.25
2.50
Totale kosten pluk
ken p. ha. f 75.42'-/2
Binden p. ha 50.
Totaal kosten pluk-
ning, krijgen we de volgen
de becijfering per ha
Vervolg 4e pagina.
werkt dus op 600 aangeno
men.
4e. De machines, zouden
volgens de fabriek in 5 a 5
jaar moeten worden afge
schreven. In verband met
het minder goede materiaal
dat waarschijnlijk nog zal
zijn gebruikt in de thans
loopende machines en de
snelle veroudering in ver
band met nog te verwachten
verbeteringen nemen wij aan
een afschrijving in 4 jaar.
5e. Bij de berekening van
het onderhoud (vnl. repara
ties) nemen wij aan dat in
4 jaar tijds de helft van de
aanschaffingsprijs er boven
op komt.
6e. Voor de trekkracht
nemen wij de berekeningen,
zooals deze voor een rups.
Binden van 1 kg-schooven
uit het zwad (type Vlaande
ren en Normandie) zal ook
ongeveer 50 man.uren p>
ha. vragen en binden aan in
schoof vorm liggend vlas
(Kleine Soenens) ongeveer
35 man-uren. In geld uitge
drukt komt het binden voor
de typen Normandie en
Vlaanderen op ongeveer
f 50.- per ha voor het ty
pen Kleine Soenens op on
geveer f 35.— per ha. Soci
ale lasten inbegrepen.
8e. Als „ondernemers
winst" is 15% van het in de
machine en de trekker ge
stoken bedrijfskapitaal be
rekend.
A. Voc-r een machine van
het type Normandie, getrok
ken door een rupstrekker ten bedrijven.
VERVOER GRANEN.
In een door de diverse
autovervoerdeis gehouden
vergadering met de hande
laren en coöperaties in de
Wieringermeer is Woensdag
j.1. een tarief vastgesteld
voor het vervoer van granen
van de bedrijven der telera
naar pakhuis of laadwal.
Na een aangename discus
sie werd een tarief van f 0.30
per Kg. vastgesteld, in
aanmerking genomen, dat
bij de komende oogst veel in
de avonduren vervoerd zal
moeten worden, daar de te
lers niet over bergruimte
beschikken en het graan
grootendeels achter de ma
chine vandaan gehaald zal
moeten worden.
Op deze vergadering bleek,
dat de meeste der bonafide
vervoerders zijn aangesloten
bij een Coöperatieve vereeni-
ging. Deze heet in Schagen
„de Blaauwband" en in Hoorn
„de Westfries."
Doel is om het beroepsver
voer door middel van orga
nisatie te helpen aan een
redelijk bestaan en sterk te
zijn tegen de A.T.O. Spoor
wegen.
Tevens beschikken zij
thans over een uitgebreid
wagenpark, zoodat zij elkaar,
indien noodig behulpzaam
kunnen zijn, bij overbelas
ting van één der aangeslo-
