UITGAVE VAN DE STICHTING NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN - WIERINGERMEER EN OMSTREKEN
LINKSHANDIGHEID
Zaterdag 28 Mei 1949
Vierde Jaargang No. 56
Redactie SecretariaatKlieftstraat No. 12,
Hippolytushoef Wleringen. Telefoon No. 103.
Redactie Wieringermeer Fazantstraat No. 11,
Wierlngerwerf. Telefoon No. 123.
Administratie „Villa Waterkeer", Westerland
Post De Haukes. Tel. No. 3. Giro No. 149972
Een volk dat leeft,
Bouwt aan zfy~ toekomst
Dit blad verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Abonnementsprijs f 1.80 per kalenderkwartaal.
Advertentieprijs 10 cent per m.m. druk.
Kleine annonces f 1.—, per stuk van ten
hoogste 4 regels.
HEMELVAART.
Hier op deez' aard, die wij be-
wonen, waar zond' en dood haar 1
krachten tonen, hier toont G'ons,
wat genade zij en op deez' aard,
waar Gij woudt lijden, en ons van
zond' en dood bevrijden, hier zin
gen, hier aanbidden wij.
Die eer, dat heil was ons
beschoren,
dat G' op deez' aarde werdt
geboren,
Gij, die ons beter zijt dan 't licht.
Hier zien w'uw liefde nederdalen
en hier met al haar luister pralen
Gods grootheid in uw aangezicht
Het valt mij altijd weer op, dat er
zo veel kerken en torens staan in
Noordholland. Als we per trein of
auto reizen, vaak gehaast, gecon
centreerd op ons werk, of geheel
in beslag genomen door de vreugd,
vaker door moeite en verdriet....
Steekt daar plotseling een toren
spits als een wijzende vinger om
hoogZijn de kerken met de
naar boven wijzende torens zwij
gende predikers, stille getuigen
Spreken zij tot ons mensen, die
het zo druk hebben met de din
gen van de tijd, die zwoegen en
draven, zuchten en klagen la
chen en schreien er is meer dan
deze wereld. Soms luister ik even
naar die torenspits in de verte,
die als een waarschuwende vinger
naar boven wijst, terwijl de trein'
voortraast, en soms hoor ik een i
beste preek.
Hemelvaartsdag is een vreemde!
dag, hij komt zo maar midden in
de week tussen de gewone werk-1
dagen in staan. Mij dunkt, hij
heeft iets van een kerktoren, het
is ook zo'n stille prediker. Heel
veel mensen gebruiken die dag
om uit te gaan, en hebben vaak
geen tijd om even te luisteren
naar de preek van de hemelvaarts
dag. En toch, als wij goed luiste
ren, eenmaal, dan willen wij heC
telkens weer horen. Want de he- i
melvaartsdag predikt ons Je -
zus Christus, die in de wereld is'
gekomen om zondaren te redden,
heeft de duivel, dood en hel over
wonnen. Hij is dwars door de dood
heengegaan, Hij is uit de dood I
teruggekomen, en later met zijn
overwinning ten hemel gevaren.
De overwinning is veilig gesteld in
de hemel, daar blijft ze onge
schonden glanzend nieuw. En wij
worden geroepen onder een wijd
open hemel, te leven uit die over
winning. Als blijde mensen, die
weten de hemel is werkelijkheid
en dichtbij, en wij zijn op weg
naar de hemel. Zij die de hemel-
vaartsprediking gehoord hebben,
en geloofd, ja dat zie je aan die
mensen. Zij bezitten een blijd
schap. een zuiverheid, een arge
loosheid als kinderen, zij zijn ook
kinderen Gods kinderen En zij
die de preek van hemelvaart niet
willen horen, of willen geloven.
Jezus Christus is ten hemel geva
ren Hij is de Koning die alle
macht heeft in hemel en op aar
deEn Hij komt straks om te
oordelen, en geeft dan alle men
sen naar dat zij in deze tijd ge
daan hebben. Daarom roept God
ons èn zijn zondaars liefde, dat
vertelt ons de Hemelvaaartsdag
en nog veel meer.
O. DEEN. j
Schager Markt.
Woensdag, 25 Mei 1949.
8 Stuks Paarden f 200700 21
Geldekoeien (mag.) f 360550 12
Idem (vette) Centrale 16 Kalf-
koeien f 650900 8 Pinken f 250
350 1 Graskalf Centrale 121
Nucht. kalveren Centrale30
Schapen (mager) f 60—75 1 Idem
(vette) Centrale; 10 Overhouders
f 5062 224 Lammeren f 2035
50 Biggen f 50—70 24 Konijnen
1—6 17 Kippen 2—6. I
't Is de eerste schooldag. Keu-1
rig „opgepoetst" doen de kleintjes
voor het eerst hun entrée in de
schoolwereld. Ze verlaten moeders
vleugels om ingewijd te worden
in de kennis, die nodig is voor het
matschappelijk bestaan. Nog
wat onwennig kijken ze rond.
Een „bij-de-handje" maakt op
merkingen over de platen aan de
muur. Maar lang duurt dit rond
kijken niet. Al gauw gaan ze aan
het werk
Juf zegt Hier is een blad pa
pier teken nu maar eens wat
moois voor me. Een potlood met
een gloednieuwe punt in de hand
beginnen ze te zwoegen, punt van
de tong uit de mond.
Maar mei welke hand wordt nu
gewerkt Door de meesten met
de rechterhand, bij de kinderen
beter bekend als „de mooie hand."
Maar er zijn ook anderen. Die
strépen ijverig met de linkerhand.
Wat later komt de eerste schrijf -
les en weer hetzelfde verschil.
Hoe moeten we nu met deze j
kinderen handelen Vroeger was
het antwoord gauw klaar, 't Moest
rechts. Tegenwoordig gaan we wel
wat voorzichtiger te werk, omdat
we nu dingen weten, die vroeger
onbekend waren.
Hoe komt het. dat het ene kind
het gemakkelijkst met de rechter
hand het andere met de lin
kerhand schrijft
Dit wordt bepaald door de sa
menstelling van de bloedvaten, die
naar de hersenen leiden. Onze
rechterhersenhelft beheerst de
bewegingen aan de linkerzijde van
ons lichaam en omgekeerd.
Stroomt nu het grootste kwan-
turn bloed naar links dan is ie- i
mand rechtshandig stroomt het
meeste naar rechts dan veroor
zaakt dit linkshandigheid. Dit
hangt ook samen met de leer der
localisatie van diverse functie's.
Volgens deze leer zijn onze her
sens verdeeld in vakken of hersen-
provincies, die elk een bepaalde
functie hebben. Met een deel ho
ren we, met een ander deel zien
we. Zo is er ook een spreek- en
schrijf centrum.
Dit ligt nu bij de linksen groten
deels aan de rechterkant. Aan de
linkerkant zijn ook wel overeen
komstige centra, doch deze zijn
ongeoefend.
Tussen spreken en schrijven be
staat een nauwe samenhang.
Schrijven wordt wel eens „fluiste
rend spreken" genoemd.
Onze spraakfunctie wordt vanaf
het 2e levensjaar al geoefend,
terwijl de schrijffunctie eerst bij
het naar school gaan z'n oefening
gaat krijgen. Daar het spraakcen
trum zo nauw samenhangt met
het schrijf centrum, begrijpt u wel.
dat het verkeerd zou zijn, dit ge
weld aan te doen.
Ieder linkshandig kind kan wel
rechts leren schrijven ten koste
van grote inspanning van de zij
de van het kind, maar het. kind
zal zich voor een taak zien gesteld,
die ver boven z'n krachten gaat.
Dit kan op de duur leiden tot on
verschilligheid, humeurigheid
het kind wordt zeer prikkelbaar,
gaat zich nog onhandiger en link
ser voelen en zelfs kunnen zich
ernstige zenuwstoornissen voor
doen.
Onder stotteraars en nagelbij
ters vinden we veel linksen. Het
stotteren wordt als volgt ver
klaard Bij de linkshandigen zit,
zoals we reeds zagen, het meest
ontwikkelde deel van de spraak
functie in de rechter hersenhelft.
Daarbij behoort, tennauwste ver
bonden. het schrijven. Nu wordt
dit met geweld naar rechts ver
schoven. Het spreekcentrum kan
niet verschoven worden, en zo is
de nodige samenhang verbroken.
Er ontstaat des-organisatie van
het spraakcentrum, gebrekkige
gedachtenuitdrukkine, verwarring
in het denken, stotteren en een
geringer soepelheid in het schrij
ven. Linksen schrijven veelal on
verbonden. Dit bezwaar zou op te
heffen zijn door ze 'n onverbonden
schrift, zoals blokschrift te laten
schrijven. De gevaren van het
gedwongen rechtsschrijven kun
nen dus wel zeer groot. zijn.
Maar behalve dat het gevaarlijk
is, is het ook oneindig moeilijk.
Hebt u, die uw pen over het pa
pier laat glijden of het niets is,
er wel eens bij stilgestaan wat een
ingewikkelde beweging het schrij
ven is voor die kleine „mensjes-in-
den-dop"
Je staat er eigenlijk versteld
van, dat ze het al zo gauw te pak
ken krijgen. Maar om nu al die
ingewikkelde kriebeltjes te moeten
maken met een. voor hun gevoel,
machteloze hand, dat is wel te
veel gevergd. Dus wie links is,
leert links schrijven
Moet nu beslist, zo met allen
gehandeld worden Laten we
even vaststellen dat er onder de
linkshandigen grote verschillen
zijn waar te nemen. Sommigen is
hel direct aan te zien. Ze doen
alles even onhandig, zijn onzeker
en geremd in hun bewegingen,
vaak ook nerveus en bang voor
het maken van fouten. Dat is de
categorie die ontzien moet worden.
Maar zo zijn ze niet allen Som
mige linksen vallen haast niet op
Ze zijn even handig als anderen
en kunnen ook best rechts leren
schrijven, al tekenen ze wel vaak
links. Zo heb ik persoonlijk een
onderwijzeres gekend, heel han
dig, met aanleg voor tekenen,
maar alles links. Tot groot ver
maak van de grootste meisjes
knipte ze met de linkerhand
schortjes in de vorm van een kat-
tekop en tekende er later links
ogen en snorharen op.
Zo ziet- u velen links knippen.
Dat zijn de mensen, die eigenlijk
beschikken over 2 rechterhanden.
Ze worden meestal niet ontdekt.
Maar waarom vinden we nu
rechts normaal en links abnor
maal
In de eerste plaats, omdat het
overgrote percentage der kinderen
zich vanzelf tot rechtshandig ont
wikkelt. In onze Westerse cultuur
staat rechts zeer op de voorgrond
We leren het kleine kind al vroeg
de rechterhand geven. We laten
iemand, die we eren willen, aan
onze rechterhand lopen. We rei
ken iets aan met de rechterhand.
Doen we het links, dan geldt dit
als onbeleefd.
Onder zgn. „achterlijke kinde
ren". de debielen, komen procents-
gewijs meer linkse voor. dan onder
de normalen. Wilt u hieruit voor
al niet concluderen dat uw linkse
jongen of meisje abnormaal is ot
er voor wordt aangezien
Ze komen meer voor onder jon
gens dan onder meisjes.
Bij de baby in de wieg is er
geen sprake van voorkeur voor het
gebruik van de rechter- of linker
hand. Maar naarmate de baby
groeit, ontpopt zich toch reeds
2'7 als geboren linksen.
Bij de jongere volken als Ame
rikanen en Canadezen zijn veel
meer linksen dan onder de Wes
terse volken, die reeds eeuwen
aan de rechterhand de eerste
plaats inruimen.
De meeste linkshandigen heb
ben meer dan de gewone tijd no
dig om te leren schrijven met de
rechterhand en vlotte schrijvers
worden het zelden.
In het nuchtere zakelijke Ame
rika voelt men voor een dergelijk*,
tijd- en krachtsverspilling niets.
Men laat de linkse schrijven vol
gens zijn natuurlijke aanleg.
Maar moet de linkse nu altijd
links blijven schrijven
Sommigen schrijven links heel
netjes en waarom het dan rechts
te laten doen Is het schrift
slecht, dan verdiend het aanbe
veling om in een hoger leerjaar
het kind te verzoeken te proberen
om rechts te gaan schrijven, dan
is er meer kans op succes. Maar
dan moet het wel een kind zijn
met een flinke wil.
En in geen geval is het te wa
gen met nerveuse of overgevoelige
kinderen, bij stotteraars e.d.
Er is dus voor de behandeling
der linkshandige kinderen op
school en thuis wel veel wijsheid,
geduld en begrip nodig, nog meer
dan voor de anderen.
Ouders van linkse kinderen,
vindt het niet naar, als uw kind
links schrijft. Dit is toch beter,
dan dat uw kind zich niet tegen
z'n taak opgewassen zou gevoelen
of allerlei gebreken zou gaan ver
tonen.
W. H. LETTE.
DE SPEELWAGEN.
„Na weken lang van
nijpend winterweer
Een milder lucht ons
toewaait, uit het Zuiden
En mens en dier herademt
in een sfeer
Van licht en kleur en
zachtere geluiden."
Aldus de eerste strophe van een
voorjaarsgedicht van Mevr. J.
Kostelijk-Bom waarmede het Mei
nummer van „De Speelwagen"
wordt ingeleid.
Met bijdragen van Jan Visser
die schrijft over „Mei op Runx-
putte, Dr. P. J. C. de Boer over
Volkskunst op de Volkshogeschool
te Bergen, E. Kroeskop met een
artikel gewijd aan de nagedachte
nis van Meester Holle van Berk
hout, I-I. M. van den Berg. over de
N. II. Kerk te Oosterblokkor en
<*en kostelijk artikel van K. de
Heer. „Een boerengastdag om
streeks 1880." is deze Speelwagen
weer rijkelijk gevuld..
A. J. Schneider schrijft nog over
de betekenis van het woord
..Hereboer" en W. Bloemendaal
doet ons uit de doeken waaraan
eigenlijk de uitdrukking ..Nieuws
gierig Aagje" is ontleend.
He* „Allcmanswerk" en de ru
briek „Op Doorreis" geven weer
interessante folkloristische bij
zonderheden.
„Als de Betuwe in bloei
heeft gestaan."
Maandag 30 Mei a.s. van
19.4519.55 uur, zal de, Heer
Ir. J. H. M. v. Stuivenberg.
Rijkstuinbouwconsulent te Res
teren, in een radio-praatje voor
de zender Hilversum I, een uit
eenzetting geven ten aanzien
van problemen, verband hou
dende met overmatige bloei,
nachtvorst, vrucht, afval en be
mesting.
IN JULI WEER SPIJSOLIE
OP DE BOTERBON.
Met ingang van 15 Juli a.s.
zal weer spijsolie op de boter
bon verkrijgbaar zijn. De boter
bon zal dan naar keuze be
stemd kunnen worden voor het
kopen van 250 gram margarine,
boter of vet of 240 gram spijs
olie. Aangezien op spijsolie geen
regeringssubsidie meer wordt
gegeven en de maximumprijzen
Zijn vervallen, zal de prijs ho
ger zijn dan voorheen.
MAANSTANDEN 1949.
Zaterdag 4 Juni E. K.
Vrijdae 10 Juni V. M.
Zaterdag 18 Juni L. K.
HOOG WATER TE DEN OEVER.
29 Mei 9.07 9.32
30 Mei 9.44. 10.09
31 Mei 10.23 10.46
1 Juni 11.04 11.31
ZONSTANDEN 1949.
zon op ond.
29 Mei 4.26 20.49
30 Mei 4.25 20.50
31 Mei 4.24 20.51
1 Juni 4.23 20 52
Zondagsdienst Artsen.
Van Zaterdag 28 Mei 2 uur
tot Maandag 30 Mei 8 uur v.m.
zijn bij geen gehoor bij de eigen
arts alleen voor spoedgevallen
aanwezig de artsen
Veenis. Beeker. Hoogkamer,
Koning, Van Wieringen, Verheul,
Bouwman, Schreuder en Nauta.
Zondagsdienst Dierenartsen
ZONDAG 29 MEI.
Aanwezig de Heren v. a. Kolk,
Nw. Niedorp Dekker 't Zandt.
Afwezig de Heren Bouwman,
Slootdorp Hakkesteegt, Schagen.
MARKTC VERZICHT
SCHAGEN.
Voor de Centrale werden aan
gevoerd 12 Koeien, 1 graskalf, 1
schaap en 121 nuchtere kalveren
De aanvoer op de slachtvee-
markt was weer aanmerkelijk
lager dan de vorige week.
Op de gebruiksveemarkt, en
op de schapen- en lammeren-
markt was ook weinig aange
voerd. maar dat ziet men jaar
lijks met een verzette markt.
Toch was deze markt veel beter
dan de Woensdagmarkt van '48.
De handel in kalf- en melk
koeien was goed te noemen en
prijshoudend duur; hoogste no
tering was weer tot f 900.-
Naar -gelde-koeien was niet
veel vraag, de handel was zelfs
stug. In mindere kwaliteiten
waren de prijzen iets lager dan
de vorige week, maar de beste
geldekoeien konden de hoogste
notering, tot f 550.-, toch ha
len. Pinken prijshoudend met
een matige handel. Er komt wel
vraag naar kuikalveren, note
ring van f 30.- tot f 50.-
Er komt anders wel een stille
periode op de gebruiksveemarkt
De meeste weiders hebben wel
hun beslag.
Op de paardenmarkt was een
gedrukt stemming, paarden van
f 500.- tot f 700.- voor rijtuig-
paarden en goede werkpaarden,
slachtpaarden iets minder han
del f 300.- tot f 600.- Op de
wolveemarkt was de handel goed
te noemen. Lammeren werden
vlug en duur verkocht, stelletjes
van f 90.- tot f 110.-
De notering van biggen lag
weer hoger dan de vorige week,
de handel was vrij goed. doen
duur.' Op de konijnen- en kip-
penmarkt was de handel stug
met zakkende prijzen.
ZEEPOST NAAR INDONESIË.
Ctp 3 Juni s.s. „Zuiderkruis"
naar Indonesië.
Correspondentie moet UITER
LIJK 1 Juni ter post zijn be
zorgd.
Uitgave Stichting Flevo-Bode
Verantwoordelijk redacteurte
vens redacteur voor Wieringen
N. H. Klomp. Klieftstraat 12,
Hippolytushoef. Telef. No. 103.