Hongarije groote concessien verleend, en ofschoon de ver
effening met Hongarije nog niet dhhr is, is eene toenadering
niet te ontkennen. Dat eene verzoening tusschen Oostenrijk
en de Hongaren van onberekenbaren invloed zou zijn op
eerstgenoemd rijk en bijgevolg ook voor Europais te dui
delijk om nadere uiteenzetting te behoeven.
POLITIEK OVERZIGT.
Omtrent de aankomst van generaal Prim in Portugal ver
neemt men eenige bijzonderhedenwaaruit blijkt, dat hij
toen nog bij zieh had 350 man van de 800 die te Aran-
juez en te Ocagna met hem in opstand waren gekomenmet
de 301 man die reeds van het regemeiit Almanza in Portugal
waren opgevangenzullen dus 651 in dat land voorloopig
opgesloten blijven. Prim had eerst besloten om gewapend
Portugal binnen te treden maar den 19 Januarij vernam
hij uit zekere bron, dat het Portugesche Kabinet had ver
klaard dat, zoo de opstandelingen met hunne wapenen de
grens zouden overtrekken aan de Spaansche troepen de ver
volging tot op Portugeesch grondgebied zou worden toegestaan.
Deze tijding deed hem van besluit veranderen, zoodat
hij aan den alcade van Eneinasola (het laatste dorp op
Spaansch grondgebied) zijne wapenen en die van zijne nog
overige troepen overgaf, evenzeer als het weinige oorlogs-
matriëel dat hem nog overgebleven was. Prim scheen zeer
droevig gestemd; hij bleek ook vermoeid en lijdend. In
Portugal aangekomen vond hij een Portugeschen generaal
aan 't hoofd van diens regiment. Men zeide hem, dat hij
in het land kon vertoeven. Hij vroeg vergunning, om zich
op de Pransohe pakketboot in te schepen; hij kreeg ten
antwoord, dat die was vertrokken, en men gaf hem nu in
overweging zich op de Engelsche boot, die naar Southampton
vertrok, te begevenwaarna hij uit genoemde Engelsche stad
kon vertrekken, waarheen hij wilde.
Toch is er in de benarde zaken van Spanje nog zeer
weinig gewonnen. O'Donnels toestand is in den laatsteu tijd
zeer aan het wankelen gebragt, en hij is misschien wel de
meest gehate persoon in geheel Spanje. Ook bij de koningin
staat hij slecht aangeschreven en hare moeder, koningin
Christina, heeft haar openlijk den raad gegeven om Espartero
aan het hoofd van een ministerie te plaatsen. Men zegt dat
O'Donnell de koningin bewegen wil om van de regering
afstand te doen ten behoeve van haar zoonterwijl zij hem
O'Donnell, dan tot regent zou aanstellen. Dit plan moet
hij reeds lang koesteren en hij heeft het niet alleen niet
opgegevenmaar zelfs den tijd bepaaldwaarin hij het ten
uitvoer zou willen brengen. Hij zou namelijk, wanneer de
koningin, als hare bevalling ophanden was, zich aan destaats-
zaken zal onttrekken, haar dit voorstel doen en van deze
gelegenheid gebruik maken om zich tot absoluut meester over
Spanje te verheffen.
Over den opstand in Katalonie en Tarrangona verneemt
men geen nadere berigten. De Spaansche regering schijnt
te vreezen dat Prim zich naar Frankrijk zal begeven en dan
in het noorden van Spanje den opstand zal organiseren. De
militaire overheden in Katalonie hebben daarom bevel ont
vangen de Franseh-Spaansche grenzen sterk te bewaken. Bo
vendien kruisen langs de kust vier oorlogschepenom eene
landing van iusurgenten te beletten.
Het moet daarom te meer verwonderendat men Prim naar
Portugal heeft laten ontsnappendaar nu Spanje eigenlijk
op bijna alle punten bedreigd 'wordt. De snoeverij van de
Spaansche generaals, dat zij die ontsnapping zelf gewild heb
ben vindt hierin de beste wederlegging.
HIEUWSTIJDIUTCJEIT.
Helder, Nieuwediep, Willemsoord, enz. 26 Januarij 1866.
Dezer dagen is hier langs de kust een kist thee en
baal tabak opgevischt en ouder het beheer van den burge
meester-strandvonder gesteld.
Aan een particulier schrijven uit 's Hagedato 25 dezer,
wordt ons vergund het volgende te ontleenen
»Wat het Dagblad reeds maanden en weken geleden voor
spelde, is gebeurd. Het is den heer Fransen van de Putte,
minister van koloniën gelukt den meester over boord te wer
pen en hij zal thans waarschijnlijk zelfden rang van kapitein
gaan vervullen. Hij heeft den Koning gedwongen te kiezen
tusschen hem en Thorbecke, en waarschijnlijk zal hij in zijne
poging slagen. Hij zal thans voor een poos het roer van 't
staatsschip in handen nemenmaar of hij in staat zal zijn
aan de opkomende stormen weerstand te biedenzal te bezien
staanwant zijne getrouwe bemanning is zeer gering en menig
een zal hem in de ure des gevaars hulpeloos laten staanuit
herinnering aan zijne handelwijze omtrent nden Meester".
De heer Fransen v. d. Putte heeft de spreuk uit het oog ver
loren;, die zoo menig ijverzuchtigen in 't verderf voert: Tel
brille au seconcl qui déclipse au premier?
Van Santa Cruz (Teneriffe) wordt in een particulier
schrijven van 14 Jan. medegedeeld, dat het escaderonder
bevel van den kapt. t/z. Janzener dien dag vereeuigd
was. De van Speyk was er voor de reede gekomen, ter
wijl de Dallas en de Prins Maurits een uur na elkander
voor anker zijn gekomen, even voor het vertrek van de
mail, zoodat er bijna niet te schrijven viel. Van buiten de
Gronden zijn de drie schepen uit elkander gestormd en
hebben bijna steeds met slecht weder te kampen gehad,
tot dat zij elkander voor 't eerst te Teneriffe ontmoetten.
Alles was wel aan boord. De schepen waren er vrij goed
afgekomen.
Voor het met levensgevaar redden van de equipagie
van het op den 14 December 11. verongelukte Ned. brikschip
Zeeploegheeft Z. M. verleend: de zilveren medaille en een
loffelijk getuigschrift aan Daniël Reading, kapt. van de stoom
sleper Aidte Ramsgate, en aan Isaak Jarmanstuurman
van de reddingboot the Friend aldaar, benevens aan 6 ma
trozen van de Aid en aan 11 matrozen van the Friend
ieder eene gratificatie van f 12 en een loffelijk getuigschrift.
- In de Schager Ct. leest men
Uit een goede bron vernemen wijdat door de heeren
Mouthaan en Gezellen te Amsterdamde door den raad
onzer gemeente gestelde voorwaarden, betreffende de oprig-
ting eener gasfabriek alhier, zijn aangenomen.
Nu eerst mogen wij met grond verwachten, dat met 1
October, (wij gelooven dat die tijdsbepaling tot de conditiën
behoort) de gemeente Schagen met gas zal verlicht zijn.
Te Aalsmeer (Noordholland) is de veetyphus uitge
broken op de hoeve van de wed. Toornend, in den Hom-
meerpolder.
Uit Amsterdam schrijft men, dat bij den laudbouwer W.
van Schaik, in den Bovenkerkerpolder, 39 stuks rundvee
zijn onteigend en afgemaakt.
Men schrijft uit Zwolle 22 Januarij
Drie jonge matrozen hebben Zondag de roekelooze daad
begaan om den hoogen toren der Kruiskerk te Zwolle van
de buitenzijde te beklimmen. Zich op den bovensten omgang
bevindende, klauterden zij van daar langs den bliksem
afleider naar de spits, bereikten het kruis en, niet genoeg
dat twee hunner op de armen er van gingen zittendreef
de derde de dolle driestheid zoo ver van tot bij den haan
op te klimmen en daarop plaats te nemen. De waaghalzen
zijn behouden weder beneden gekomen.
De pokken heerschen te Parijs in vrij hevige mate.
De geneeskundigen raden bij voortduring inenting en re-
vaccinatie aan. Op de keizerlijke drukkerij is dat verpligtend
gemaakt; het geheele personeel mannen en vrouwen, wordt
op rijkskosten gevaccineerd.
Er is te Parijs sprake van eene groote loterij ten
behoeve van den paus. Ter vervanging van den St. Pie
terpenning wil men 500 millioen francsin loten h één
franc, op geheel het wereldrond te zamen brengen; vijf-
millioen daarvan zullen bestemd worden tot dekking van
kosten en prijzen. De Fransche regering moet bereids het
plan goedgekeurd hebben.
Uit Calviuia (Kaap-kolonie) 29 Nov.wordt in een
particulieren brief het volgende gemeld
Door de groote afstanden hebben de onderwijzers hier
met bijna onoverkomelijke bezwaren te kampen om de jeugd
behoorlijk te onderwijzen. Immers de uitgestrektheid onzer
gemeente overtreft veelal die van de provinciën in Nederland
en de boerenplaatsen liggen verder van elkander dan bij u
de dorpen. Over het algemeen stelt men geen hoogere
eischen dan het kunnen lezenschrijven en zoo veel kennis
van de H.-Schrift, om tot lidmaat te kunnen worden aan
genomen. Een groote belangstelling toonen de Afrikaansche
boeren, om hunnen kindereu onderwijs te doen erlangen.
Voor een bekwaam onderwijzer getroosten zich velen eene
jaarlijksche opoffering van 60 pd. st. benevens vrije woning
en voorziening in alle levensbehoeften. Jammer dat het
hier nog vaak aan ongeschikte onderwijzers ontbreekt en
dat weggeloopen matrozen zich met het geven van onder
wijs bezig houden.
HAAGSCHE CORRESPONDENTIE.
's Hage, 25 Januarij.
Mijnheer de Redacteur!
Reeds eenige maanden geleden, vóór de behandeling der
begrootingwarenzoo als u bekend isgeruchten in om
loop nopens oneenigheden in den boezem van het Kabinet;
die geruchten werden toen door eenige bladen weersproken
doch ik waarschuwde reeds toen uwe lezers, aan die weer
spraak geen onvoorwaardelijk geloof te slaan, daar die on
eenigheden werkelijk bestondendoch hare beslissing tot een
meer geschikt tijdstip was verschoven.
Dat tijdstip is thans aangebroken. De heeren Thorbecke
en Olivier hebben hun ontslag aangevraagd, terwijl ook de
overige ministers hunne portefeuilles ter beschikking van Z.M.
hebben gesteld.
Het zal onnoodig zijn u te zeggen M. d. R.dat omtrent
de aanleidende oorzaak daartoe vele en verschillende ge
ruchten in omloop zijn. Sommigen blijven beweren, dat de
