BIMHIJVING VAN I1ET EILAND TEXEL.
tegen; VII C Herv. Eeredienst, 43, voor, 26 tegen; VIII
Oorlog, 54 voor, 14 tegen; IX Koloniën, 52 voor, 14
tegen; X Onvoorziene uitgaven, 44 voor, 24 tegen.
Op Zondag 7 April werd de bloemententoonstelling
in het paleis voor Volksvlijt te Amsterdam door circa 11,000
personen, ochtend en avond te zameu, bezocht.
Eergisteren avond heeft er te Haarlem een schrikkelijk
ongeluk plaats gehad; twee jongelingen bevonden zich in
een der localen van de zijdefabriekniet verre van den spoor
weg gelegentoen een hunner om een cigaar aan te steken
een lucifer deed ontbranden, waarop eene ontzettende ont
ploffing plaats hadhet gebouw uiteen sloeg en drie slagtofl'ers
er bij omkwamenbij nader onderzoek heeft men ontwaard
dat de groote gaskraan opeu stond; dus het lokaal met gas
gevuld en dit ontvlamd isterwijl vele brandbare stoffen
als petroleum enz., het gevaar vermeerderd hebben.
-Uit Parijs schrijft men dd. 5 AprilMen ziet de
Luxemburgsche zaak hier niet beter in dan gister, en velen
verwachten voor het behoud van den vrede alleen nog heil
van de onderteckenaars van het verdrag van 1S39. Het
behoeft geen betoog, dat de minister van oorlog van deze
zaak en van de ongerustheid van het publick partij zal
trekken ter aanprijzing van het wetsontwerp der legerher-
vorming. Aanvankelijk had het publiek zich over de zaak
niet ongerust gemaakt, maar het art. van den Const. heeft
de stemming teu deze geheel doen omslaan. De geest in
de officiële kringen is, naar het heet, hoogst oorlogzuchtig.
Dit is misschien slechts een gerucht, maar zeker is het, dat
de minister van Uuitenlandsche Zaken zich op de hoogte
stelt van de gezindheid van sommige mogendheden ten onzen
opzigte voor het geval welligt zoo niet van een dadelijke
dan toch van een eventuele krisis. Men spreekt van een
neigiug tot toenadering tusschen Petersburg en Parijs; maar
vooral wordt veel zorg besteed aan het onderhouden van de
vriendschapsbetrekkingen met Engeland.
Uit Frankrijk berigt men: In vele ouzer arsenalen
br.erscht groote drukte en in Engeland en Belgie zijn door
dc regering wapenen besteld, binnen kort te leveren. Wil
dit al niet zeggen, dat men tot den oorlog besloten is,
dan houdt het toch wel in, dat men dien niet onmogelijk
maar vetleer waarschijnlijk acht. Er zijn velen die eiken
dag een oorlogsverklaring van Pruisen wachten, want, zeg
gen zij, v. Bismarck weet dat wij niet gereed zijn en zal
wel niet zoo dwaas zijn te wachten tot we genoeg wapenen
hebbenende 25,000 inau keurtroepen uit Mexico terug zijn.
De '1'emps is van oordeel, dat een oorlog tusschen
Duitschland en Frankrijk een dollemanswerk genoemd zou
moeten worden. Het blad stelt voor, Luxemburg aan zich
zelf over te laten en tot een onzijdigen staat te maken.
De groote nood, die tegenwoordig bij de werkende
klasse in het East-end van Londen heerscht, heeft aanlei
ding gegeven tot eene demonstratie. Een duizendtal der
noodlijdenden trokken den 4 dezer in optogt door de stad,
met een banier voorop, ten opschrift dragende: Vertegen
woordigers der ellendeDe stoet was voor verreweg het
grootste gedeelte gevormd uit sterke, gezonde personen in
de kracht des levens, wier vervallen, hoogst armoedig ui
terlijk daarom te meer indruk moest maken. Bij de rege
ling van den optogt hadden allen zich vooraf verbonden,
liet slechts bij deze openbare vertoouing te laten blijven en
wel onderweg alle vrijwillige giften in ontvangst te nemen,
maar overigens slechts eene stille, ordelijke demonstratie te
doen plaats hebben, ten einde op eene weinig gerucht ma
kende wijze dc aandacht op de noodlijdenden te vestigen
cn daardoor aanleiding te geven tot maatregelen van wege
het gouvernement, om in hunnen nood te voorzien.
De reclamehoe uitgestrekt het gebied ook zij, reeds
door haar veroverd, vindt nog telkens nieuw terrein ter ex
ploitatie. Dezer dagen werd door een Franschinau patent
aangevraagd voor eene door hem uitgevonden betere soort
van spoonvegbilletten. Het model, door hem overgelegd,
is oogenschijnlijk gelijk aan de gewone kaartjes, maar op
de keerzijde bespeurt men het verzoek een dun papiertje
af te trekken, dat als op de wijze der èloc-no/es op enkele
zijden luchtig aangeplakt is. Dit afscheurende, ontdekt men
dat het vrij dikke plaatskaartje een vel net toegevouwen,
uiterst dun papier bevat, waarop eene massa advertentiën
van allerlei aard, uiterst kompres, maar zeer duidelijk, ge
drukt is. De uitvinder speculeert op de verveling der reizi
gers, en betoogt dat geene adverteutien zoo herhaald gelezen
en herlezen zullen worden als deze, zoodat hij den prijs dan
ook boven dien der duurste dagbladen stellen wil.
-In Amerika zijn de dames weder druk bezig inet het
indienen van ïequesten aan den president, om haar tot open
bare ambtenaren te' benoemen. Zekere Miss Lord heeft b. v.
verzocht om tot gezant bij een of andere buitenlandsche mo
gendheid te worden verheven. Eene andere vrouw, van den
minderen standstelt steeds alle pogingen in het werk om
agent van politie te wordenvelen verlangen ook weder naar
dc betrekking van commies bij du belasting.
VIII.
Eijerland DeCocksdorp.
Eene zeer goed ingerigte bovenkamer die uitzigt had op het plein do
Groene Plaats, was mij (in de Lindeboom aan den Burg) tot verblijf aan
gewezen.
Ik was juist bezig met aanteckening te hooden van het een en ander, dat
mij op dit schoon en welvarend eiland als merkwaardig was voorgekomen,
toen de verhuurder van rijtuigen, die mij den volgenden morgen tot koetsier
en gids moest strekken, bij mij werd aangediend.
Hij verhaalde mij, dat hij door mijn vriend tot mij gezonden was, om
zijne diensten aan te bieden.
Het bleek mij spoedig dat de keus van mijn vriend zeer goed was; want
het was eeu eenvoudig maar beleefd mensch, wiens uiterlijk terstond aan
toonde dat een opregt cn eerlijk gemoed in hem woonde.
Over de kosten waren wij het spoedig eens; en na overleg, werd afgesproken
om den volgenden dag, des morgens teu 7 ure, onzen togt te aanvaarden.
Nadat ik gereed was met mijne aanteekeningen, doolde ik nog eens gehee l
alleen door den Burg rond, hetgeen op eene schooue zomer avond, iet3 zeer
aanlokkends heeft en waartoe de frissche en over het algemeen schoon?
troniën der Tcxclsche maagden, niet weinig bijdraagt.
Daarna begaf ik mij, na het gebruiken van een wel eenvoudig, maar goed
souper, Ier rust.
Den volgenden morgen stond op het bepaalde uur eene tentwagen met
twee dikke paarden bespannen, voor het logement, en de koetsier die mij
den vorigen avond had bezocht, wachtte op mijne komst.
Ik had zorg gedragen om reeds vroegtijdig het ontbijt te gebruiken en met
den logementhouder afterekencn; was dus spoedig gereed.
Na in het rijtuig te liebbeu plaats genomen draafden wij door den Binnen
Burg, over de Stcenenplaats cn door de Waalderstraat den Burg uit, den
griudweg op, die naar de "Waal leidt.
Langs den weg ontwaard men niet veel anders dan weiland, bezet met veel
schapen en weinig runderen.
Ter halverwege van den Burg en Waal, ziet men een wiudkorenmolen,
die zijn dienst aan beide plaatsen biedt.
Voor zich ziet men liet dorp de Waal, dat liefelijk in geboomte verscholen
ligt.
Dat dorp, op slechts een half uur gaaus van deu Burg gelegen, lieten wij
ter regterzijde liggen en vervolgden den Aveg die naar den polder Eijerland voert.
Op ongeveer een vierde uur gaaus van de Waal, passeert men de Waal-
en Burgerdijk, die mede van ecu grindweg is voorzien.
Ter linker zijde ziet men de uitgestrekte polder Waal-en-Burg met zijne
schoone weiden; en vooruit levert de hoeve Plas-cu-daal en de daar nabij
gelegen watermolen aan het einde der uitgestrekte waterkolk, een romanesk
aanzien
Ter regterzijde heeft men eene inham der zee, de Noord geheetendie
door drie dijken is omgeven eu daardoor met betrekkelijk weinig kosten kan
worden ingedijkt en droog gemaakt.
De koetsier verhaalt mij dat reeds meer dan eens het plan tot droogma
king heeft bestaan, maar dat de min goede hoedanigheid van den grond de
ondernemers telkens van besluit heelt doen veranderen.
Op eeu half uur gaaus afstand van de Waal, in de nabijheid van liet begin
van den polder Eijerland, staat eene tapperij, die aan de meeste reizigers tot
pleisterplaats dient en door vriendelijke Noordholl. lieden bewoond wordt.
Door mijn geleider hiervan verwittigd, wilde ik ook tegen die bestaande
gewoonte niet handelcu en waarlijk het oogenbiik dat ik bij die vriendelijke
lieden sleet, heb ik niet beklaagd.
Wij waren nu ras aan den polder Eijerland genaderd, die in 1835 is in
gedijkt en zijnen naam ontleent aan het ontzettend getal eijeren, meest van
zeevogels, die voor de bedijking alhier gevonden werden.
Deze polder heeft eene oppervlakte van acht duizend buuders, is bezet
met een p. m. dertigtal bouwhoeven en een aantal daghuurders woningen.
Hij heeft eene lengte van omstreeks twee uren gaans en eene breedte van
bijna één uur; en is inde lengtedoorsneden door twee breede lijnregte wegen,
hoofdweg en postweg genaamd; en in de breedte door vier lijnregte wegen;
waardoor bet onderling verkeer zeer gemakkelijk is gemaakt.
Ofschoon deze polder meest uit ligte gronden bestaat, wordt toch het oog
van den bezoeker gestreeld door bet aanschouwen der onderscheiden, meestal
weelderig groeijende veldgewassen, die door de noeste vlijt der landbouwers,
op die gronden wordeu geteeld; zooals tarwe, rogge, haver, gerst, koolzaad,
meekrap, booucn, aardappelen, enz.
Opmerkelijk is het dat vele bouwhoeven aan steden, enz. hunne namen
ontleenen; zoo vindt men b.v. de hoeven: Antwerpen, Akyab, Breda, Bern,
Buitenzorg, Dordrecht, Gend, 's Hertogenbosch, Leiden, Madura, Padang,
Rotterdam, Yianen, Weltevreden en Zeeland.
Mijn geleider verhaalde mij, dat dit wel eens aanleiding geeft tot misver
stand, vooral bij het stellen van onnaauwkeurige adressen op brieven, en
deelde mij als bewijs daarvan mede, dat voor een paar jaren aan den bewo
ner der hoeve Padaug een brief werd bezorgd die reeds eene reis naar
Sumatra's westkust bad gemaakt.
Wij bereden den hoofdweg, die onlangs op drie vijfde gedeelten der lengte,
van zand, tot grindweg is herschapen; doch om den geheelen polder zooveel
mogelijk te beschouwen, bleven wij ook het gedeelte vervolgen dat niet be-
grind geworden is.
Aan het einde van dezen weg, waar een dijk gedeeltelijk de grens uit
maakt tusschen Eijerland en den in 1846 ingedijkten polder Eendragt; en ge
deeltelijk het indringen van het zeewater belet, staat, behalve de nette hoeve
Dorpszigt, eene meekrapdroogerij ol' meestoof, daargesteld uit eigen midde
len door eenige landbouwers en grondeigenaars, om het vervoer van dat
hun product gemakkelijker te maken.
De roggesloot, een water dat vóór de indijking onverlet binnenstroom de,
dient thaus om het overtollige water te ontvangen, ten einde het daarna door
eene in den dijk aaugebragte sluis te ontlasten.
Van de meestoof af gezien, doet DeCocksdorp zich zeer goed voor.
Het bestaat uit eene lange rij lage huizen, een zeer net kerkgebouw met
toren en uurwerk voor hervormdeneen klein kerkgebouw voor roomsch
catholieken en een schoolgebouw.
Ecnig jong geboomte en de voor bet dorp liggende vrij breede roggesloc-*,
geven het een fraai, ja zelfs schilderachtig aanzien.
Het dorp dat in bijna noordoost en zuidwestelijke rigting loopt, is ge
naamd naar eeu der concessionarissen voor de indijking, den heer N. -7. do
Cock, van Rotterdam.
Wij betraden het aan de noordoostelijke zijde, alwaar de hervormde kerk
staat.
Dat gebouw is smaakvol ingcrigt en gebouwd; het strekt tot een wezen
lijk sieraad der plaats, en is gebouwd in 1839.
De roomsch catkolieke kerk is zeer klein, was vóór 1842 nog eeu woon
huis, als wanneer bet voor de tegenwoordige bestemming is ingerigt.
Zij is achter de pastorie gelegen en daardoor van deu weg af bijna niet
zigtbaar.
Men vindt in dit dorp twee tamelijk goede logementen, die weleer hoofd
zakelijk huu bestaan vonden door het herbergen van geredde schipbreukelingen.
Van uit het dorp ziet men op een half uur afstauds op een der hoogste
duinen eene colossale lichttoren met woonhuizen voor dc beambten.
Dat gebouw dient om zoowel bij dag als nacht, deu zeeman te waar
schuwen voor de zoo gevaarlijke Eijerlaudsche gronden.