Jtieuros- en tJËLs ^ADoerteiiUe-Gfal).
JU? 671. Zevende Jaargang. 1867
ZATURDAG
2 NOVEMBER.
HELDERSCHE COURANT.
Verschijnt WOENSDAG en ZATURDAG.
Abonnementsprijs voor 3 maandenƒ1.30
Franco per post #1.50
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren. Brieven franco aan den Uitgever S. Giltjes.
De prijs der Advertentien van 14 regels is 40
Centen voor eiken regel meer 10 Centen. Zegelregt voor
elke plaatsing 35 Centen. Vóór des Dingsdags en Vrijdags
middag 12 uur gelieve mende Advertentienintezenden.
Ingezonden stukken minstens één dag vroeger.
POLITIEK OVERZIGT.
Met de grootste belangstelling worden dagelijks nadere
berigten van Rome en het pauselijk gebied verwacht. Men weet
dat de Franscben te Civita Vecchia zijn geland, niet dat ze van
daar zijn opgerukt. De spoorlijn tusscben Orbitello en Civita
Vecchia zou den deele opgebroken zijn.
Van Rome zelf wordt geen nader berigt ontvangen
ofschoon het denkelijk is dat de bevolking er niet geheel rus
tig is gebleven, na de eerste bewegingdie slechts eene in
leiding was en, naar men beweert, zonder bepaald uitgewerkt
plan is uitgevoerd.
De Moniteur meldt dat nadat de vloot den 28sten, 's avonds, in
het gezigt van CivitaVeccbia is gekomen bet te Rome rustig was
en er waren door de omstandigheden vereis chte maatregelen
genomen om een aanval af te weren. Garibaldi was nog eenige
mijlen verwijderd. Te Florence bleef bet rustig en eenige
onbeduidende manifestatiën te Turijn en Napels hadden van
zelf opgehouden, zonder tot rustverstoring te leiden. Nu de
Fransche vlag op de wallen van Civita Vecchia wappert en
de Fransche troepen in de nabijheid zijn van de revolutio
naire benden, die in Romeinsch grondgebied gevallen zijn
ware het bijna overbodig te doen opmerken dat alle gemeen
schap met de benden of haar aanvoerders, alle aanmoediging,
alle ondersteuning die hun door inschrijvingen als anderzins
kon verschaft worden evenzeer in strijd ware met de straf
wet als met de 's lands gevoelens van loyauteit en trouw.
De regering rekent op het patriotisme van alle organen der
pers van welke meeuing ook en hoopt dat zij niet in de
noodzakelijkheid zal komen de gestrengheid der wet te doen
gevoelen
De Italiaansche en Fransche bladen en thans ook de Prui
sische makende laatsten zonder het bepaald tegen te spre
ken, de volgende mededeeling openbaar, die voor de Romein-
sche kwestie van groot gewigt is. Italië heeft, zoo men zegt,
niets van Pruisen verbrngd, maar toen Frankrijk dreigde,
heeft het kabinet van Berlijn mondeling doen verklaren, dat
het niet voornemens was zich in de Romeinsche zaken te
mengen, maar zoo een Fransch leger het Italiaansch grond
gebied betrad, zou het dit als een casus belli beschouwen.
Volgens den Movinvnto heeft Garibaldi in een gesprek met
Cialdini, toen deze nog bezig was een kabinet te vormen, het
volgende verklaard «Ik zoek niemand te bestrijden en tracht
op niemand invloed uit te oefenen. Maar ik geloof, dat de
kogel die mij zou dooden, nuttig voor Italië zou zijn. Mijn
pligt kan ik niet verzakenhet is de laatste dien ik volbren
gen moet."
Volgens een ander berigtgever moet Garibaldi aan Rattazzi
verklaard hebben, toen deze hem, namens den koning ver
zocht, zijn onderneming op te geven: «laat den koning zijn
pligt doen; ik vervul de mijnen."
Tot zijne vrijwilligers sprak hij op het oogenblik dat hij
zich aan hun hoofd stelde om hen naar Rome te voeren
«Dat zij, die niet vast besloten hebben om testerven, terug-
keeren; ik heb hen niet noodig. Ik kan u niets geven, en
niets beloven, dan den dood. Indien u dat niet behaagt,
gaat dan henen."
Van zijne volgelingen hebben dan ook velen reeds de ver
vulling van die belofte ondergaan.
De Italiaansche troepen zijn de grenzen overgetrokken en
hebben op koninklijk bevel, des morgens uitgevaardigd, Ci
vita Castellana, Orte Aquapendente en Frosinone bezet. Dit
is het antwoord op de tijdiDg, dat de Fransche vlag te Ci
vita Vecchia wappert. Men kan zich nu bijna overtuigd
houden, dat, als de. Fransche troepen voorwaarts rukken op
Rome, het Italiaansche leger op zijne beurt voort zal mar
cheren.
De crisis nadert haar oplossing. Wat Garibaldi intus-
schen doet is niet juist hekend.
't Is opmerkelijk, dat de Fransche Moniteur weinig of niets
van den staat van zaken te Rome meldt; dat bewijst zeker
wel, dat het er niet gunstig voor het Pauselijk bewind uit
ziet. Ook worden steeds versterkingen gezonden uit Toulon
men erkent daardoor ten volle het gewigt der gebeurtenissen.
En hoe de Fransche expeditie in Italië wordt opgenomen
blijkt niet alleen uit het feit, dat nu ook het Italiaansche
leger is opgerukt, maar uit de bijzonderheid die wordt me
degedeeld, dat Victor Emmanuel werkelijk op het eerste he
rig1' besloten had af te treden en hij alleen op den sterksten
aandrang zijner omgeving dat plan heeft opgegeven. De op
gewondenheid is in geheel Italië, onder alle standen, buiten
gemeen, en als de Fransche troepen met de Garibaldianen
slaags raakten, zou die opgewondenheid zich zeker op de een
of andere wijze lucht geven.
Naast de Feniers schijnt in Ierland eene andere oproerige
beweging te zullen ontstaan, namelijk die der Orangisten. Zoo
komt b. v. in de Dublin Daily Express eene oproeping voor,
gerigt tot de 200,000 Orangisten van Ierland, om naar de
wapenen te grijpen, omdat hunne kerken worden bedorven en
hunne regten en bezittingen met voeten worden getreden.
Deze oproeping bragt veel sensatie te weeg en ondervond,
wat meer nog zegt, veler sympathie.
1T X 3 TT 3 IJ D 11T 3 E 1T
Helder, Nieuwediep, Willemsoord, enz. 1 November 1867.
Gisteren had bij de directie der marine alhierde aanbe
steding plaats van: het arbeidsloon en de gedeeltelijke le
verantie der materialen voor het maken van drie paar houten
sluisdeuren, benevens het uitnemen en inhangen van drie
paar houten en twee paar ijzeren deuren in de Zeedoksluis
en marine-schutsluis alhier. Er zijn ingekomen 7 inschrijvings-
biljettenals van de heeren: Gebrs. Janzen voor f11940,
S. Gooien en R. Vos f9650, Gebrs. Moorman f8100, P.
Spruit f7998, P. Dakker f7900, P. Boon f7865, J. Gal-
mau te Amsterdam, f7760.
De belangstelling in de vorming van een kieseollegie
bij de Hervormde gemeente alhier, ingevolge het Synodaal
reglement van 14 Maart 1867, wordt hier met den dag
grooterde beide rigtiugen in die kerkde orthodoxe en de
modernehebben ieder eene kiesvereeniging gevormdwaarin
lijsten zijn opgemaakt van de personen die zij aan hunne
partijen aanbevelen.
Naar de publieke opinie te oordeelen, zou de ortodoxe
partij zeer veel kans hebben om de meerderheid op zich te
vereenigendaar men verwacht dat die partij ziclr digt aan
eengesloten zal houden en volstrekt geeue andere namen op
hun stembiljet zullen schrijven dan de hun aanbevolenen.
Ook zouden zij zeer veel kans hebben van nog te worden
gesteund door velen, die zich niet openlijk van de groote
kerk willen afzonderen, maar toch in hun binnenste zich
nog maar niet met de moderne ideën kunnen vereeuigen, en
het zeer gaarne zouden zien, dat bij eene eventuele vacature
van een predikant, er een ortodoxe dominé werd beroepen.
In hoeverre dit wenschelijk en billijk zoude zijn willen wij
liefst niet beslissen, omreden wij van de behandeling van
kerkelijke- of godsdienstige aangelegenheden ons steeds hebben
onthouden en dit voortaan willen blijven doen.
Alleen meenen wij, dat het eenigzins onzen pligt is, om
tegen onverschilligheid en onbedachtzaamheid te waarschuwen.
Wij raden daarom alle kiesgeregtigdenom alvorens te han
delen, ernstig te overwegen, te onderzoeken en de zaak mot
vrienden en bekenden te bespreken.
Ten einde bekend te worden met de zamenstelling van het
kieseollegiehet houden der vergaderingen en overige be
palingen kan men zich bij iederen boeieverkooper tc dezer