1T 2 B U W S T IJ D 11T 3- B 1T.
teit. En is de guarantie onschuldig, omdat de heer Rogier
gezegd heeft dat het ridicuul is aan zulk eene guarantie eenig
gewigt toe te kennen Kan men waarde hechten aan zulk
een in een particulier gesprek los gesproken woord.
Maar nergens is bewezen dat eene weigering van Neder
land dat oorlogsgevaar had doen ontstaan.
Spreker geeft als zijn gevoelen te kennen, dat de minister
te veel zijne hoofdgedachte bepaald heeft tot de internationale
sanctie, waardoor hij het punt der guarantie geheel uit het
oog heeft verloren. Hij gelooft, dat het met den minister
gegaan is als met iemand, die, te midden van alle andere
voorwerpen, steeds zijn oog op één voorwerp gevestigd heeft,
waardoor men ten slotte niets anders dan dit ééne voorwerp ziet.
Spreker verlangt van den minister nadere voldoende op
heldering, of op den brief van 7 Mei geen ander antwoord
is gevolgd dan de dépêche van 9 Mei. Hij zal zijn oordeel
opschorten tot na het bekomen van inlichtingen.
De heer Blussé vraagt het woord en zegt dat, daar het
zijne bedoeling is bij zijne motie te blijven persisteren en het
niet te voorzien is wanneer deze discussiën zullen eindigen
hij voorstelt te bepalen, dat de discussiën over de interpellatie
Thorbecke en zijne motie onmiddelijk zullen worden voort
gezet na afloop der discussiën over de conclusie.
Dienovereenkomstig wordt besloten en de voortzetting dezer
vergadering bepaald op Vrijdag ten 11 ure.
Helder, Nieuwediep, Willemsoord, enz. 20 Maart 1868.
Bij Koninklijk besluit van den 19 dezer N°. 68, is tot
majoor-kommandant van het Artillerie-Vrijkorps te Helder
benoemd, Mr. D. P. H. Aberson, voormalig kapitein bij de
dienstdoende schutterij te Amsterdam; Tot dijkgraaf van
den polder de Zeevang, provincie Noordholland, S. Bark;
Tot dijkgraaf van het waterschap de Beemster, provincie
Noordholland, C. Hartog.
De Staats-Courant van Woensdag jl. deelt ons mede,
dat in Noordholland eene dienstdoende schutterij zal bestaan
te Amsterdam, Haarlem, Helder, Zaandam, Alkmaar, Hoorn,
Hilversum, Enkhuizen, Edam, Purmerende, Wormerveer,
Weesp, Huizen en Beverwijkterwijl tevens is bepaald dat
te Helder en Weesp al de manschappen en te Amsterdam
een bataillon van 4 compagnien voor de vesting-artillerie
bestemd worden.
De sterkte te Helder zal bestaan uit 282 man, forme
rende 1 bataillon met 2 compagnien.
Met 1 Mei is eene nadere garnizoensverandering be
paaldalsdan zal destaf, de 4de, 5dc, 9de en 11de komp.
van het 1ste reg. vesting-artillerie garnizoen houden te Delft
de 1ste en 10de compagnie te Brielle, de 2de, 3de, 6de
en 13de komp. te Helder; de 7de, 8ste, 12de en 14 komp.
te Amsterdam.
Door het gezelschap Ernst en Scherts zal op Maan
dag a. s. in het lokaal Tivoli eene buitengewone vergade
ring plaats hebben. De optevoeren stukken bestaan uit de
volgende; Acht tafereelen uit Schiller's Willem. Teil
Vrouwenlist of de Maan-Eclips eu het Bezoek van den
Schuldeischer.
Benoemd als genees- heel- en verloskundige te Vlie
land, tegen een jaarwedde van f700.de heer Johannes
van der Jagt, als zoodanig werkzaam te Amsterdam.
Dezer dagen is te Alkmaar in het lokaal de Oude
Doelen, eene vergadering gehouden van kiezers voor leden
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal uit dit district.
In deze bijeenkomst werd besloten tot oprigting eener al-
gemeene kiezersvereeniging voor dit kiesdistrict, voorstaande
conservatieve beginselen. Een concept-reglement werd, na
gehouden discussie, vastgesteld. Het bestuur werd zamen-
gesteld uit een negental leden, in onderscheidene gemeenten
van dit district woonachtig.
Te Alkmaar is de geboorte aangekondigd van nog
twee Weekbladen. Van het eene, onder den titel van Nieuwe
Alkmaarsche Courantis reeds een proefnommer versche
nen, waaruit blijkt dat het eene liberale christelijke his
torische rigting zal verkondigen, het zal worden uitgegeven bij
den heer P. Kluitman, des Vrijdags avonds van elke week.
Het andere zal tot titel voerenDe Nieuwe Noordhol
lander, Gewestelijke Courant. Prijs per jaar f3.40 en
f4.Wordt uitgegeven bij den heer G. Veel. Het eerste
nommer zal op 25 Maart het licht zien. Uit eene zinsnede
voorkomende in het proefnommer van de Nieuioe Alkmaar
sche zal de Nieuwe Noordhollander zich hoofdzakelijk wijden
aau de Catholieke belangen.
Men schrijft ons van Enkhuizen 18 Maart.
Van Zondag op Maandag jl. benam hier ter stede eene
dienstbode zich het levendoor in een put te springende
daartoe aanleidende oorzaak is nog onbekend.
Heden kwam hier in de haven een tjalkschip in brandenden
staat; hetzelve was beladen met diverse stukgoederen en
ongebluschte kalkdoor spoedig aangebragte en doelmatige
hulp, werd de lading op den wal en in een ander schip
overgebragt, zoodat er weinig schade ontstond; de bevoegde
autoriteit, brandweer en schutterij waren onmiddelijk ter
plaatse van het ouheil aanwezig. Waar met de bestaande
hulpmiddelen alhier hulp mogelijk is, wordt ze ook verstrekt.
Te Amsterdam is in de gemeenteraadszitting van Woens
dag o. a. besloten, de direkteuren der maatschappij van Nijver
heid te antwoorden dat de raad vooralsnog niet kan voldoen
aan hun verzoek tot ondersteuning van het plan van den
heer A. Huet, betreffende een open zeegat voor Amsterdam.
Dat verzoek hield ook in dat de raad de kosten van nadere
onderzoekingen en opnemingen zou betalen. Het bovenge
melde besluit werd bij acclamatie genomen. Het verslag
door gemelde maatschappij aangeboden, werd intusschen met
dankzegging aangenomen.
Te Midwolde, Oldambt, heeft een diefstal plaats ge
had, zoo brutaal en van zóó vreemde omstandigheden ver
gezeld, dat de weerga er van voorzeker zelden zal worden
aangetroffen. De wed. Oost was jl. Woensdag avond met
hare dochter naar de Chr. Afgeseh. Ger. kerk gegaan, ten
einde den bid- en dankstond daar bij te wonen. Geduren
de dien tijd drongen een of meer boosdoeners in hare ka
mer, braken het kabinet open, en maakten zich meester van
eene som van pl. m. f 16.eenig goud en zilver en enkele
kleedingstukken. Hiermede nog niet voldaan, staken zij het
kabinet in brand. Gelukkig kwamen de bewoonsters nog
juist bij tijds te huis, om te ontdekken hetgeen er geschied
was, en met goede hulp den verderen voortgang van den
brand te stuiten. Dat er ijverig onderzoek in dezen wordt
gedaan, behoeft wel geen betoog.
In den loop dezer week zijn meer dan 200 runderen
in de noordelijke provinciën door pruisische kooplieden op
gekocht en per spoorweg verzonden.
Het Volksblad ontleent aan een brief uit Suriname
het volgende
't Is hier (Suriname) een vreemde maatschappij. Ont
breekt het in Holland aan gelegenheid tot werk hier
daarentegen ontbreekt het aan werkkrachten. Een arbeider,
die hier maar eenigzins aan het werk wil blijven, kan hier
geld verdienen en jaarlijks overleggen. Wanneer de emi
gratie kan worden bevorderd in Nederland, en wij geschikte
emigranten verkrijgen, zouden we aan beide zijden geholpen
zijn, maar dan moet er in Nederland een goede keus wor
den gedaan en hier de zaak beter bestuurd worden, dan
zulks bij de vorige kolonisatie het geval is geweest; onbe
kwame leiding gebrek aan voorzorg, voorbereidende maat
regelen alles spande zamen om de proef te doen mislukken.
Als men dat alles hier van nabij ziet en hoort hoe dat
alles is toegegaandan moet men zich nog verwonderen
dat er nog enkele familiën zijn teregt gekomen en dat
wel zeer goed."
Ineen artikel: "Volksbeschaving, bevorderd door volks
bibliotheken," bevat het laatste nommer der Nijverheids-Cou
rant een betoog tot aanprijzing van openbare boekverzame
lingen. Volksbeschaving, zegt dat blad. is Je bron, waaruit
met regt groote maatschappelijke voordeelen verwekt worden.
Als van zelf was hiertoe het eerst de aandacht gevestigd op
het volksonderwijs, dat de grondslag moest leggen voor ver
dere beschaving. Volksscholen, waar geen geleerdheid werd
opgedaan, maar waar de jongeling geschikt werd gemaakt
om zich verstandelijk te ontwikkelenwaar niet het weten,
maar het kunnen geleerd werd; dit was het overgangsmid
del tot een hoogeren trap van volksontwikkeling. De volks
scholen geheel vrij toegankelijk voor het volk niet alleen,
maar het bezoeken dier scholen door sommige regeringen ver-
pligtend gemaakt, door andere met alle gepaste middelen aan
gemoedigd. Maar ook na het verlaten dier scholen moet voor
de verdere ontwikkeling van het volk zorg gedragen worden
en de ondervinding heeft het reeds bewezen, dat dit mogelijk
is. De groote fabrieksteden van Noord-Amerika leverden
hiervan het eerste voorbeeld. Een Fransch industrieel, die
voor een paar jaren de Vereenigde Staten bereisde, stond
verbaasd over den trap van ontwikkelingdien hij bij de
Noord-Amerikaansche fabriekarbeiders aantrof: de Fransche
handwerksman was tegenover deze heeren slechts een arme
duivel, verklaarde hij. En deze gunstige toestand werd ver
kregen, eensdeels door een volmaakt volksonderwijs, ander
deels door volksbibliotheken door regering en particulieren
opgerigt, toegankelijk voor iedereen, en waar ieder inwoner
voor niet, tegen afgifte van een geleekend re9u, de boeken
kan verkrijgen, die hij verlangde. Zoo werden aan een der
bibliotheken van Boston in 1866 over de 200,000 boeken uit
geleend, zonder dat er een verloren ging.
Het denkbeeld van volksbibliotheken heeft dan ook in Ame
rika krachtig wortel geschoten. Zoo bestonden in den staat
Massachusetts, volgens den census van 1850 met iets meer
dan 1 millioen inwoners, reeds 1462 openbare bibliotheken
met 684,015 banden. Openbare scholen waren er 3679 met
4443 leeraren en 176,275 leerlingen; slechts 0.3 procent der
vrije volwassen inboorlingen kon niet lezen en schrijven. In
den staat Nieuw-York bedroeg in 18ü0 het aantal banden
in de openbare bibliotheken 1,760,820 op 3,880,735 inwoners.
Ook Frankrijk, Engeland. Duitschland voorzien al meer en
meer op alle plaatsen in de behoefte aan openbare bibliotheken.
Dc Fransche minister van onderwijs Dnruy verklaarde, dat
