71.
Achtste Jaargang.
1868.
Jtieums- en
ZATERDAG
ilöücrteutte'öfnö
17 OCTOBER.
(Dffktëd jjcöedtc.
VEESGH O U W I N G.
JSiet-ojfiriëd gebedte.
HBLDBRSGHB
Verschijnt WOENSDAG en ZATURDAG.
Abonnementsprijs voor 3 maandenƒ1.30
Franco per post 1.50
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren. Brieven franco aan den Uitgever S. Giltjes.
;i
COURANT.
De prijs der Advertentien van 14 regels is 60
Centenvoor eiken regel meer 15 Centen. Zegelregt voor
elke plaatsing 35 Centen. Vóór des Dingsdags en Vrijdags
middag 12 uur gelieve mende Advertentiënintezenden.
Ingezonden stukken minstens één dag vroeger.
De BURGEMEESTER der gemeente HELDER brengt ter kennis van de
belanghebbenden, dat door de bevoegde Keurmeesters eeue SCHOUWING
zal plaats hebben over RUNDEREN, PAARDEN en SCHAPEN, eu wel:
OP MAANDAG DEN 19 OCTOBER e. k.,
in het Koegras, langs den Zanddijk en de Vliet
OP DINGSDAG DEN 20 OCTOBER e. k.,
in het Koegras, langs het Noordhollandsch Kanaal
OP VRIJDAG DEN 23 October e. k.,
te Huisduinen, des voormiddags vau 9 tot 11 ure;
in het gedeelte vau den Helderschen polder, aan de Westzijde van den
Spoorweg, des namiddags van 12 tot 2 ure; en
in het gedeelte van den Helderschen polder, aan de Oostzijde vau den Spoor
weg, en in het Brakkeveld, des namiddags van 2 tot 4 ure.
De Veehouders worden bij deze herinnerd aan de bepalingen van art 459,
460 en 461 van het Wetboek van Strafregt, en aangemaamd hun Vee be
hoorlijk gehokt te hebben gedurende den tijd voor het onderzoek bepaald.
Helder, De Burgemeester voornoemd,
den 12 October 1868. STAkMAN BOSSE.
1TI g TJ W 5 T 11 D IIT 3- B 1T.
Helder, Nieuwediep, Willemsoord, enz. 16 Oct. 1868.
Wij zijn verzocht geworden mede te deelen, dat de heer
J. Riniier, op Dingsdag den 20 dezer, zijne gewone we-
kelijksche spreekbeurten weder zal aanvangen; te houden in
het bekende gebouw op de Visclimarkt.
Wij hopen dat deze toespraken die buitentwijfel eene
godsdienstige strekking hebben, doch zonder kerkelijke kleur
of rigting zijn, weder dezelfde belangstelling zullen onder
vinden als vorige winters.
De eenvoudige wijze van voordragt, door genoemden spre
ker, valt geheel en al onder het bereik en is geheel en al
overeenkomstig de behoefte van allen, die de godsdienst des
harten op hoogeti prijs stellen.
Wij hopen dat de poging die de heer Rinner hiermede
beoogt, bevordering en aankweking van godsdienstzin, weder
met rijken zegen moge bekroond worden.
Z. M. heeft herbenoemd tot griffier bij het kanton-
geregt alhier, den heer mr. D. P. H. Aberson.
De heer K. C. van Vliet is door de Nederlandsche
regering, onder de gewone bepalingen van onderhoorigheid,
alhier toegelaten als consulair-agent der Vereenigde Staten
van Amerika.
De adj.-administr. H. Horneer wordt 1 Nov. a. s. ge
plaatst op Z. M. wachtschip alhier.
De sterkte der actieve zeeraagt zal voor het j'aar 1869
bedragen 5787 koppen, behalve de zeemilitie; in dit jaar was
die sterkte 6076. Van die 5787 koppen zullen voor de dienst
in Ned. O.-Indie 3200 bestemd worden, nl. 2000 om dienst
te doen op de schepen en vaartuigen tot de Indische marine
behoorende en 1200 op het auxiliair eskader. De W. I. zee-
magt zal tellen: voor het station Suriname 165 koppen: voor
Curacao 110, te zamen 275 koppen. In de wateren van Japan
zullen voor de dienst noodig zijn 110 koppen. De overige
2202 koppen zullen verdeeld zijn op de schepen bestemd voor
binnenlandsche dienst, voor oefening en opleiding en voor
kruistogten, terwijl nog 475 zeemiliciens tijdelijk binnen 's lands
geëmbarqueerd zullen zijn, in afwachting van onbepaald ver
lof. De Oost-Indische marinie zal in 1869 in dienst hebben:
3 wachtschepen, 13 raderstoomschepen en 5 schroefstoomsche
pen te zamen 21 schepen. Het auxiliair eskader zal bestaan
uit 3 schroefstoomschepen ie kl., 1 schroefkorvet en 3 schroef-
stoomschepen 3e kl., te zamen 7 schepen.
Van de ligtïng van 1867 heeft zich voor de zeemilitie aan
gemeld een getal van 676, waarvan werkelijk opgekomen en
ingelijfd zijn 547. Van de ligting van 1868 hebben zich na
aftrek van hen die buiten oproeping blijven, 861 personen
voor de zeemilitie aangemeld, zijnde daarvan, volgens de be
palingen der wet, 261 ontslagen.
Door het tijdelijk verhoogen der handgelden bij bet corps
mariniers, is men er in geslaagd om de bepaalde sterkte na
genoeg voltallig te maken. Op 1 Julij jl. bedroeg het getal
officieren 48, onderofficieren en manschappen 2083, te zamen
2131. Bepaalde sterkte 2171, zoodat er nog ontbreken 40,
nl. 6 officieren en 34 manschappen. Van 1 Julij 1867 tot
1 Julij 1868 zijn 217 reëngagementen aangegaan; gevende
een gunstiger uitkomst dau in de vorige jaren verkregen is.
Zondag jl. hebben de Schager scherpschutters voor het
eerst in gebruik genomen, de schietbaan, gelegen aan het
station Noord-Scharwoudedoor de Langedijker vereeniging
tegen vergoeding van f 15 voor dit jaar welwillend daartoe
afgestaan. Het eerelid van het bestuur, den heer Hoekstra,
en den schutter Gilles viel het voorregt ten deel juist in
de roos te raken. De sergeant J. Roggeveen Cz. schoot in
'5 treffers 7 punten. Genoemde heer Hoekstra en de schut
ter H. Knijsberg maakten 6 punten in 3 treffers. Schag. Ct.
Maandag had in de zaal van Frascati te 's Hage dc aangekondigde voor
dragt plaats van dr. J. C. Zaalberg Pzn. Reeds vooraf kon men weten,
dat de belangstelling gioot en de opkomst talrijk zou zijn. De zaal, die,
naar vrij juiste schatting tusschen de 5l)0 a 600 zitplaatsen hevat, was dau
ook letterlijk geheel gevuld door personen van allerlei rang en stand, groo-
tendeels uit de burgerij met dames, en wijders ook uit de nijvere en ar
beidende klasse. Op de estrade, waar een eenvoudig tafeltje tot spreekge
stoelte strekte, hadden langzamerhand de meer speciale vrienden of familie
betrekkingen van den predikant plaats genomen, die, kort daarop ter
vergadering binnengeleid, bet woord opnam en in eene improvisatie, die
cirka anderhalf uur de onverdeelde aandacht boeide, zijne wederwaardigheden
en ervaringen geduiende de laatste jaren in herinnering hragt; zijne voor
nemens voor de toekomst mededeelde na de nieuwe phase, die voor hem
was ingetreden, tengevolge van de uitspraak der beide synodale vergade
ringen, die hem in ziju ambt en in zijne eer hersteld hadden. De spr.
zeide zelf in den aauvaug, dat hij geen eigenlijke redevoering, veel minder
een prediking zou houdenEeu bepaald onderw erp behandelde hij evenmin.
Het was, het moest veeleer zijn, zeide hij, een eerste woord des nieuwe
levens, eeue toespraak aan zijne vrienden en geestverwanten, een nadere
verklaring van het lijden en strijden, te midden vau zoo veel misverstand,
wanbegrip, liefdeloosheid en persoonlijke consideratien, met al de slinge
ringen van het gemoedsleven en al de roerselen van die betamelijke eer
zucht, die plichtsbetrachting tegenover gemakzucht, beginsel-vastheid tegen
meegaandheid eu de moed der overtuiging tegen lafhartige dubbelzinnigheid,
durft stellen.
Hij heeft den strijd moeten volhouden, trots miskenning en verguizing
maar hij wenschte op den dag der overwinning edelmoedig te zijn. Ver
goten en vergeven was alles zelfs de herinnering aan het voorleden wilde
hij hebben uitgewischt. Het Opperwezen had nu alles teu goede geschikt,
eu als een bewijs zijner offervaardigheid voor de rust der gemeente, deelde
hij de met groote verrassing vernomen bijzonderheid mede, die slechts eu-
kelen vooraf eenigzins bekend was, dat hij nl. het besluit had opgevat om
terstond na de beslissing der synode ziju officieel kerkambt neder te leggen,
om eeue vrije hulpgemeente tc vormen, die hare eeredienst in den eersten
tijd althans in de zaal Diligentia zou houden. Hij las de uitvoerige mis
sive voor, aan het bestuur van deze vereeniging (waar Irvingianen en ande
ren meermalen bijeenkomsten hielden) gerigt, maar het antwoord was wei
gerend, en van daar ziju nu ook onomstootelijk besluit tot handhaving van
zijn kerkelijk ambt. Die weigering geeft hem zijns inziens zelis een vrijer
standpunt en ontneemt aan de agitnteurs het voorwendsel, alsof hij het er
op toelegde, om de rust der gemeente in gevaar te brengen daar, waar die
rust op zulk eene onverantwoordelijke wijze was opgeofferd, om in zijn
persoou de moderne rigting haar regt van bestaan te ontzeggen. Hij over
schatte noch het gewigt dezer rigting, noch de moeijelijkheid van den kamp,
dien zij ïu den tegenwoordigeu toestand der Hervormde keikte doorworste
len had. Integendeel, de toekomst der moderne rigting was niet zeer
hoopvol.
Sedeit het stelsel der rogtstreekscbe verkiezingen cp de zamenstelling van
de kerkbesturen iu de Hervormde kerkgenootschap is toegepast, heeft de
orthodoxie schier overal de beslissende meerderheid erlangd, en is het
wachtwoord dau ook om de moderne rigting uit te wei pen. De leider der
orthodoxe paitij roept openlijk, dat spr. moet woiden uitgeworpeu eu afge
sneden als lid der kerk en der prolestantsche geestelijkheid. Dc hr. Gunning
predikte openbaar verzet tegen de synode, alvorens zij nog eenige beslissing
had genomen. De llaagsche kerkeraad gaf te kennen dat, ook al mogt de
synode dc gevraagde revisie niet toestaau, de heer Zaalberg, ondanks de
uitsprank der synode, van den kansel zou worden geweerd Wel meende de
