Jlieutos- en
flÖoertentie-öfQÖ.
82.
Achtste Jaargang.
WOENSDAG
25 NOVEMBER.
HELDERSO
Verschijnt WOENSDAG en ZATURDAG.
Abonnementsprijs voor 3 maanden1.30
Franco per post 0 n #1.50
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren. Brieven franco aan den Uitgever S. Giltjes.
5
De prijs der Advertentien van 14 regels is 60
Centen voor eiken regel meer 15 Centen. Zegelregt voor
elke plaatsing 35 Centen. Vóór des Dingsdags en Vrijdags
middag 12 uur gelieve men de Advertentien intezenden.
Ingezonden stukken minstens één dag vroeger.
POLITIEK OVERZIGT VAN DEN DAG.
De drie groote dooden, Rothschild, Rossini en Havin, en de
toestand van Berryer en Lamartine doen in Frankrijk de aan
dacht van de Baudin-inschrijving niet afleiden. Die heeft trou
wens diepere beteekenis. «De zaak zal wel voorbijgaan," zegt
thans een der politieke schrijvers te Parijs, het is maar een on-
weêr dat wij aanschouwen maar het is onmogelijk, bij deze
gelegenheid langer te ontkennen, dat de partijen georganiseerd
zijn en zich op nieuw geconstitueerd hebben. De tegenwoordige
gisting is een koorts van groote beteekeniszij bewijst dat het
politieke ligchaam onwel is. De zamenscholingen in de rue
Saint-Denis, ten jare 1827. waren om zoo te zeggen een voor
bereidende oefening voor de omwenteling van 1830, men ver-
gete dit niet. Er zijn vele kenteekenen van een toestand van
ontbinding; de polemiek der dagbladen, de verdedigingsplei-
dooijen der advokaten, de stoute houding der oppositie tegen
over de wetgevende magt, het misnoegen der officieuse pers, en
de besluiteloosheid, het wankelen der officiële pers. De gen
darmen kunnen niets daartegen uitrigten. Een gelukkige kans
voor de regering is het, dat zij weldra zich weder tegenover de
algemeene verkiezingen bevinden zal. Wanneer dat orakel zal
gesproken hebben, zal men misschien weten wat het volk wil.
Als een bewijs voor den invloed, dien graaf von Bismarck
voortdurend uitoefent, deelt men het volgende mede
De koning wilde in de troonrede eene paragraaf over Noord-
Sleeswijk opnemen, in antwoord op de Deensche troonrede van
5 October en in gelijken zin opgemaakt. Maar graaf von Bis
marck raadde het in het belang van den vrede af, omdat het vuur
der polemiek in de Fransche bladen op dit punt niet op nieuw
aangewakkerd mogt worden, want de minister-president is te
genwoordig zeer vredelievend gezind en wil alles vermijden wat
de publieke opinie zou kunnen verontrusten. De koning heeft
toegegeven en de passage over Noord-Sleeswijk werd uit de
troonrede weggelaten. Ook de paragraaf over Spanje, die zich
zoo gunstig voor de onaf hankelijke ontwikkeling van dit land uit
sprak, was woordelijk in dien vorm uit Yarzin overgezonden en
den koning aanbevolen, die haar dan ook aannam.
Het aantal personen die de meeting te Madrid hebben bij
gewoond, waar de leiders van de beweging zich voor den
monarchalen regeringsvorm uitspraken, wordt op 30,000
begroot.
Nu en dan klonk een kreet ten gunste der republiek, maar
hij werd slechts schaars gehoord en niet ondersteund. Ook
in de provinciën vindt eene republiek geen bijval, hoe dere
actie ook tracht daarvoor de meerderheid te winnen, in de
hoop, dat de republiek van zelf tot herstel der Bourbons leiden
zou. Ten einde hen, die de monarchie willen, in verdenking
te brengen worden allerlei geruchten verspreid.
Men beweert, nota bene, dat Prim met koningin Isabella
in onderhandeling is getreden, om den prins van Asturie de
kroon te verzekeren. Het kost moeite om dat te gelooven.
Een zekere Albert Haus, agent van een isabellistisch co
mité, zou Prim Zaturdags een brief der koningin hebben
gebragt, waarin deze hem verzoekt te zorgen voor den te
rugkeer harer dynastie. Haus zou vervolgens Zondags met
Prim ontbeten hebben en Dingsdag weer vertrokken zijn.
Een vertrouwde van Prim zou kort daarop Madrid hebben
verlaten, om zich Daar Parijs te begeven. Prim zou namelijk
besloten hebben werk te maken van de keuze van den prins
van Asturie tot koning, onder voorwaarde, dat hij zelf regent
zou worden. Tot dusverre het zonderlinge gerucht. Melding
verdient nog dat Prim een groot aantal troepen te Madrid
concentreert. Een gedeelte daarvan is in de kloosters geka
zerneerd. De overige kamperen buiten de stad.
Een ander middel om het voorloopig bewind in verdenking
te brengen, was de verspreiding van een manifest, dat in-
tusschen aan elk die nadacht, al aanstonds verdacht moest
voorkomen, en luide «Spanjaardenvormen wij dadelijk een
definitief gouvernement door eene algemeene volksstemming,
ten einde een onvermijdelijken en treurigen coup d'état te
voorkomen. Verheffen wij op den ledigstaanden troon don
Juan Prim met den titel van keizer.
Daaronder stond met groote letterenJuan I keizer.
In de meeting hierboven bedoeld heeft de minister van jus
titie eene redevoering gehouden, die van te groot gewigt is
om haar niet in herinnering te bréngen.
«Burgers, zoo sprak hij, slechts een enkel woord. Ik stel
er prijs op eene verklaring af te leggen.
Uit deze omwenteling, die aan Spanje al zijne vrijheden heeft
gegeven en de wereld met verbazing heeft vervuld, is een
heerlijk een grootsch feit voortgesprotende vrijheid van
godsdienst.
Twee maanden geleden vormde het Spaansche volk eene
hoogst treurige uitzondering. Het was het eenige volk in Eu
ropa, ja op de geheele wereld, waar de eenheid van godsdienst
werd gehandhaafd met uitsluiting van alle andere belijdenis
sen. Gelukkig is de omkeering volkomen geweest; de vrij
heid van godsdienst is thans een feit in Spanje. Het voorloo
pig bewind heeft het besluit der vijftiende eeuw opgeheven,
waarbij de israëliten uit Spanje werden verdreven. Het voor
loopig gouvernement heeft de protestanten gemagtigd om eene
kerk te Madrid op te rigten. Voortaan zal naast de katholieke
kerk ook de synagoge kunnen verrijzen en alle Spanjaarden
en alle vreemdelingen, die in ons land komen, zullen God
volgens hunne overtuiging mogen aanbidden.
Vruchteloos tracht men de gemoederen te verontrusten, het
gouvernement beschuldigende, dat het tegen het katholicisme
is dat gouvernement dat innig en opregt katholiek is en be
ter katholiek dan de huichelaars en de verraders, die gisteren
nog zich neokatholieken noemden
Vruchteloos laat men aan de deur van elke kerk een protest
teekenen tegen de vrijheid van godsdienst, om het gouvernement
in zijn gang te belemmeren.
De vrijheid van godsdienst is, zoo als ik gezegd heb, een
voldongen feit in Spanje.
Deze rede werd met daverenden en algemeenen bijval be
groet.
ITXaUWSTIJDIlTG-aiT.
Helder, Nieuwediep, Willemsoord, enz. 24j Nov. 1868.
Gisteren avond is in liet Café Bellevue eene vergade
ring gehouden door de Maatschappij van Landbouw, afdee-
ling Helder, die door 73 leden werd bijgewoond. De
voornaamste der behandelde zaken zijn: de vaststelling van
een nieuw reglement, het nazien van de rekening en verant
woording van den penningmeester en de herkiezing van de,
volgens rooster, aftredende leden van het bestuur, de heeren
S. Th. Beets, J. T. Zur Muhlen en C. Boon.
Voorts is gelezen eene circulaire, bevattende eene uitnoodi-
ging, om eene in het a. s. voorjaar in het paleis van Volksvlijt
te houden tentoonstelling van voortbrengselen van tuinbouw,
te ondersteunen met eene som van f50.-, waarvoor den le
den der afdeeling met eene dame vrije toegang tot de ten
toonstelling zou worden verleend. Nadat het bestuur
mededeelde, dat men aan het oordeel der leden zou willen onder
werpen, om de uitvoerbaarheid te onderzoeken van eene in
deze afdeeling te houden tentoonstelling of harddraverij, was
men algemeen van gevoelen dat de fondsen der afdeeling niet
zoo overvloedig waren om daarvan de gevraagde som te
kunnen afstaan.
Vervolgens werden uitgenoodigd de heeren H Smids,
P. C. Kos, S. Pot, en C. Zijm, om het bestuur ter zijde
te staan in het doen van een nader onderzoek aangaan
de de uitvoerbaarheid om in deze afdeeling, eene tentoonstelling,
enz. te houden.
Na afloop der werkzaamheden had de verloting plaats van
20 stuks Noordhollandsche kazen waarop ieder der aanwe
zigen kosteloos een lot werd toegestaan.
Na de verloting werd de vergadering gesloten.
