ELDERSCHI
COURANT
3Iteutos- en
Zaturdag
«flUnertentte-öfaö.
9 Januarij.
M 795.
Negende Jaargang
1869.
Een orthodox Staatsman.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINGSDAG- en VRIJDAG-AVOND.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.30
Franco per post 0 0 1.50
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren^ en Post
directeuren. Brieven franco.
De prijs der Advertentien van 14 regels is 60
Centen; voor eiken meer 15 Centen. Zegelregt voor
elke plaatsing 35 Centen. Voor des Dingsdag en Vrijdags
middags 12 uur gelieve men de Advertentien intezenden
Ingezonden stukken minstens écu dag vroeger.
Uitgever S. GILT JE S.
Wie kent Mr. L. W. C. Keuchenius niet?
De boezemvriend van den heer Groen van Prinsterer
de man van de bekende motie in de Tweede Kamer, ter af
keuring van de gedragslijn van het ministerie van Zuylen-
Heemskerk- Schimmel pennïck ten opzïgte van de uittreding
van den minister van koloniën mr. P. Meijer, den dag na
dien waarop hij in de Kamer nog allerlei beloften had af
gelegd, terwijl hij tehuis reeds bezig was zijne koffers te
pakken, om als Gouverneur-Generaal naar Oost Indie te
vertrekken de aanneming van welke motie gevolgd werd
door de ontbinding een er Kamer die aldus op echt Holland-
sche \vijze, rondweg verklaarde, dat zij dit schandelijk bedrog
der geheele Nederlandsche Natie door eenige zelfzuchtige
aristocraten niet dulden konde en dus hoogelijk afkeurde.
Die man, wien men den Lumeij noemde in de plaats ge
treden van den Marnix van Sint Aldegonde (Groen van
Prinsterer) werd voor deze handelwijze door den even on-
bekwamen als onbeduidenden, maar arroganten minister
Tra-Kranen, uit de staatsdienst ontslagen en alzoo tot ar
moede gebragt. Het gevolg was de nederleggïng van zijn
mandaat als volksvertegenwoordiger en zijn vertrek naar
Oost Indie, om daar als practïserend advokaat in de behoeften
van zijn gezin te voorzien. Inmiddels gewaagde het geheele
land van zijne ontzaggelijke welsprekendheidvan zijne
ongemeene kennis en van zijn verheven karakter. En het
was voor de uitgevers van het Nieuw Bataviaasch Handels
blad weggelegd er op bedacht te zijn, om een zoo schitterend
vernuft aan hun blad te verbinden. In November jl. aan
vaardde hij de redactie met een woord, dat hij wenscht ook
in Nederland gehoord te zullen worden. En nu meenen wij,
als blijk van vereering en ook uit achting voor onze lezers,
niet beter te kunnen doen dan uit dat woord medetedeelen,
hetwelk ons daarvoor als het meest aangewezen toeechijnt.
Dit doende rekenen wij vooral op de belangstelling van die
genen onzer medeburgers die zich zelve orthodoxen of anti-
revolutionnaire noemen, als zijnde de taal van een gelijkge
zinde. Wij bepalen ons in dit eerste gedeelte tot de aanha
ling vnn eenige woorden gerigt tot hen, die hem bij de aan
vaarding der redactie waarschuwden, om toch de godsdienst
met rust te laten, onder bedreiging zelfs, dat anders het
abonnement op het Nieuw Bataviaasch Handelsblad zoude
worden opgezegd.
Ziehier zijn treffend antwoord
«Hun, die mij waarschuwden of dreigden, geef ik dit wei-
«rnige ter overweging.
Het zij wij zijn dagbladschrijvers, het zij wij zijn staats
dienaren, geleerden of beoefenaren der wetenschap, wij schrij
ven ons leven lang en boeken vol; en wij achten ons ge
lukkig, indien het ons te beurt valt, eene gedachte of mee
ning in schrift te brengen, die waardig is de aandacht van
één enkele onzer tijd- en landgenooten gedurende eenige korte
oogenblikken te trekken.
Wanneer wij spreken van christelijke godsdienst, denken
wij aan eene persoonlijkheid, die nooit iets schreef, die slechts
drie jaren van zijn leven met een klein getal ODgeletterden
en eenvoudigen omging, en wiens woorden en werken voor
een zeer gering gedeelte door zijne vrienden, lang na zijnen
dood, in zeer weinige bladzijden zijn opgeteekend.
Verklaart het raadsel, hoe die weinige bladzijden eene
godsdienst hebben kannen doen ontstaan, die tegen de eeu
wen bestand is, en thans in ongeveer twee honderd talen
overgezet, overal haren herscheppenden en heiligenden in
vloed hebben uitgeoefend en onder alle tijdenvolken en
geslachten blijdschap en vertroosting, kracht tot lijden en
leven, en moed tot dragen en sterven hebben medegebragt.
Kunt gij het niet, duldt dan dat ieder, die met u zijne
onmagt erkent, die persoonlijkheid te voet valle en overal,
ook bij de behandeling van maatschappelijke vraagstukken,
hem belijde als zijn Heer en zijn God."
Wat dunkt u lezers! van zulke taal? Mij gaat zij door
merg" en been.
Maar ook wat dunkt u van de conservatieve stokebran
den, die dezen man in der tijd verachtelijk aanwezen als
een revolutiemaker l
(Wordt vervolgd.)
Helder, Nieuwecliep, Willemsoord, enz., 8 Jan. 1869.
Door drie Engelsche visch-kotters, geadsisteerd door een
Scheveningsche bom is hier heden morgen binnengebragt
een in de Noordzee, op 60 mijlen benoorden Egmond,
drijvende gevonden Amerikaansche bark, door ds equipage
verlaten. Uit de aan boord gevonden papieren blijkt, dat
het schip is genaamd Ada, gevoerd geweest door kapt. C. L.
Murphy, komende het laatst van Middlesbroo, bestemd naar
Amerika en geladen met spoorwegstaven.
Dingsdag jl. gaf het Concertgezelschap Apollo het tweede
concert van dit saizoeu, waarop de heer Egbers en me-
jufvrouw Boekelman zich als solisten lieten hooren. De
verwachting die wij van het spel des heeren Egbers koes
terden is verre overtroffen. Niet alleen dat wij den lieer
Egbers als een uitstekend directeur hebben leeren kennen,
wij bewonderen iij, hem thans ook een vaardig solist, die
voor zijn partij instaat. Zijn spel is lief en harmonieus en
boeit van het begin tot het einde. Een krachtige streek
en vaste applicatuur gepaard aan sierlijke voordragt; ziedaar
het vioolspel van den heer Egbers geschetst.
Mejufvronw Boekelman speelde meesterlijk. Wij weten
waarlijk niet wat meer te bewonderen hare verbazende
techniek of hare keurige voordragt, die zoo fijn genuanceerd
en geacheveerd is. De aanwezige leden van Apollo gaven
beide solisten telkenmale bewijzen van groote tevredenheid.
Het orchest onder leiding van den solist-directeur speelde
de symphonie in de beide ouvertures met aplomb en vaardig
heid en voldeed ook wat accompagnement aangaat uitmuntend.
Wij kunnen niet anders dan onze regtmatige hulde
brengen aan het Letterminnend Genootschap: uliefde tot
Kunst", die hulde is geene laffe vleijerij, maar ten volle ver
diend. Ieder die de openbare vergaderiug van dit genoot
schap op gisteren avond in het lokaal Tivoli bijwoonde zal
met ons moeten erkennen, dat de hoofdvertoonërs zich van
hunne rollen hebben gekweten als tooneeispelers van pro
fessie, niet als dilettanten. De keuze van het stuk: rde
Vergeldingwas dan ook voor de krachten van dit gezel
schap eene zeer gelukkige. Wij hopen dat het vuur van
nLiefde tot Kunstbij dit gezelschap steeds moge aanwak-
kere en wij ons in dien gloed nog dikwijls mogen verheugen.
Uit het verslag van de vereeniging tot werkverschaf
fing in deze gemeenre, heden avond in het Cafe Bellevue
aan belangstellenden mede te deelen, nemen wij voorloopig het
volgende over:
Bedrijfkapitaalf3865.zamengesteld uit rentelooze
voorschotten van f 2855.eene gift van f 10.en genegoti-
eerd gedurende 6 maanden, tegen 5 pCt, de somma van f1000.
Uitbetaaldf 5,984.01. Aan touw f 2104.84hout 381.92;
restitutie der genegotieerde gelden met de rente f 1025.
arbeidsloon f2,119.985; verschillende andere uitgaven f352.265.
Productie: f15240 kilo bruinwerk, 4400 verschillende
hamer- en mokerstelen, 90 verschillende soorten van matten,
840 koe-spannen, 530 pekkransen en eenige andere voor
werpen van gevlochten touw.
Werkverleend aan125 gezinnen touwpluizers, 10 matten
makers, 6 spannenmakers en 12 personen in de werkplaats.
Gemiddeld dagloon-. 52 Centen