HELDERSCHE COURANT.
Woensdag
24 Maart.
M 816.
Negende Jaargang.
1869.
Jtieuras» en A,JlÖoertenUe--6faÖ.
(fëffitiËEÏ gcöeclte.
AANBESTEDING.
jSict-offiCiM gcöEcttc.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijut DINGSDAG- en VRIJDAG-AVOND.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.30
Franco per post n n n 1.50
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren. Brieven franco.
De prijs der Advertenties van 1 4 repels is 60
Centen; voor eiken meer 15 Centen. Zegclregt voor
elke plaatsing 35 Centen. Voor des Dingsdag en Vrijdags
middags 12 uur gelieve men de Adverténtien iutczenden
Ingezonden stukken minstens één dag vroeger.
G IL T J E S.
Op Vrijdag den 2 April 1869, des avonds ten
half zeven ure, zal, aan het Raadhuis der gemeente, in het
openbaar, alléén bij inschrijving, worden aanbesteed.
1. Het jaarlijkscli onderhoud der ge-
■Bieeiite-gebouwcii, bruggen, enz.
2. Het driejarig onderhoud der straten.
De bestekken liggen op de gewone kantooruren ter
lezing aan de Secretarie der gemeente, terwijl nadere in
lichtingen te bekomen zijn bij den Gemeente-Bouwmeester,
door wien op Woensdag den 31 Maart e. k. aanwijzing in
loco zal worden gedaan, te beginnen bij het bureau van
gemeentewerken, voormiddags ten 10 ure.
Helderden 20 Maart 1869.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
STAK MAN BOSSE, Burgemeester.
LYERHEY, Secretaris.
ovkuzk;t vak wf.n dag.
De Belgische minister van Buitenlandsche Zaken heeft
Vrijdag officieel aan den Franschen gezant, den heer de La-
guéronnióre, medegedeeld, dat het Belgische Gouvernement
het voorstel van de Fransche Regering heeft aangenomen.
De grondslagen, waarop dat voorstel rust, zijn de volgende:
overweging van de oeconomische vraagstukken tusschen
beide landen; onderzoek van overeenkomsten tusschen de
spoorwegmaatschappijen aangegaan."
Onjuist is 't dat de Engelsche regering in deze hare goede
diensten zou hebben aangeboden; de zaak is regtstreeks tus
schen Frankrijk en België behandeld.
De Moniteur Beige zal weldra een nota openbaar maken,
omtrent welker redactie het Belgische Kabinet zich met den
gezant heeft verstaan.
In Spanje was men eerst van plan de constitutie geheel en
al af le handelen voordat men overging tot de kwestie van
den regeringsvorm. Nu schijnt men deze afzonderlijk en
vóór het constitutie-ontwerp te zullen behandelen, aangezien
zij in verband met de verhouding tot het buitenland al ge-
wigtiger wordt. Dat is althans de meening van de ern
stigste staatslieden van het schiereiland; de leidende commissie
der meerderheid van de Cortes moet zich reeds met deze
belangrijke vraag hebben bezig gehouden.
Van haar kant is de republikeinsche minderheid van plan
om een voorstel in te dienen, houdende verzoek dat de Cor
tes verklaren of de te benoemen koning een Spanjaard of
vreemdeling zal wezen.
Het wordt trouwens hoog tijd dat Spanje eene beslissing
neme, want de strijd tusschen de bladen wordt met zulken
schijn van gezag gevoerd, dat de openbare meening en de
buitenlandsche pers op het dwaalspoor gebragt worden.
Zoo vernemen wij heden dat de hertog van Montpentsier
nooit koning van Spanje zal zijn, dat het niet kan, of dat hij
niet wil; terwijl het morgen de beurt is van Ferdinand van
Portugal om onmogelijk te worden ofschoon hij nooit de
kroon heeft aangenomen of geweigerd, welke hem overigens
nooit officieel is aangeboden.
Onafhankelijk van deze tegenstrijdige geruchten, die vol
strekt niets bewijzen, is er eene nieuwe combinatie ontstaan,
welke nog niet door de Spaanscbe pers is behandeld, 't Is
alweêr de Iberische Unie, maar ditmaal zonder koning. Men
wil dat de Portugezen eene federale republiek willen oprigten
met twee provinciën welke Lissabon en Oporto tot hoofdste
den zouden hebben en dat zij aan Spanje voorstellen, om met hen
vereenigd denzelfden regeringsvorm te kiezende groote re
publiek van het schiereiland zou dan den naam verkrijgen
van Vereenigde Staten van Iberie.
De Italiaansche kamer van afgevaardigden, heeft een wets
voorstel van een katholiek lid, den heer.d'Ondes Reggio,
strekkende tot invoering van volledige vrijheid van onderwijs,
in comité-generaal onderzocht, maar bij dit voorloopig on
derzoek het voorstel afgewezen. Er bestaat daar te lande
beduchtheid voor den invloed van het door geestelijken ge
geven onderwijs. De strijd tusschen de geestelijkheid en den
staat is in Italië zoo levendig, dat vraagstukken van dien
aard er niet kalm en bezadigd kunnen worden overwogen.
De linker en de regterzijde slaan de handen ineen om alles
tegentehouden wat invloed aan de clericale partij zou geven.
De in Amerika door den heer Schenck voorgestelde en door
de beide huizen van het congres aangenomen bill betrekke
lijk de nationale schuld der Vereenigde Staten is thans door
den president Grant GZ"d;-i,iQlr«nd en als wet uitgevaardigd.
Zij heeft, gelijk men weet, de strekking om de schuldeischers
der Unie tegen kwijting in gedeprecieerd papiergeld te waar
borgen.
ITelder, Nieuwediep, Willemsoord, enz., 23 Maart 1869.
Gisteren avond heeft de heer dr. J. C. Zaalberg Pz., pre
dikant te 's Gravenhage, de vooraf geannonceerde voordragt
alhier gehouden in het lokaal Tivoli. Ente oordeelen naar
de vele blijken van goedkeuring en sympathie zeer ten ge-
noege van zijne, vrij talrijke en zeer aandachtige hoorders
en hoorderessen.
Sprekers onderwerp: Strijd en verzoening tusschen Gods
dienst en Wetenschap had gewis reeds de algemeene belang
stelling opgewekt van allendie in den strijd onzer dagen
op het terrein der godsdienst naar eene broederlijke verzoe
ning haken. Die belangstelling en ingenomenheid met het
onderwerp werd nog zeer veel verhoogd door het oratorisch
talent van den spreker en door zijne beelden en tegenstel
lingen zeer oordeelkundig gekozen en op eene zoodui-
delijke en populaire wijze voorgesteld, dat zijn auditorium
geheel gehoor en als het ware aan zijne lippen bleef hangen.
De heer Zaalberg heeft ons in de geschiedenis der godsdienst
een blik doen slaan, aanvangende met de kindschheid des
menschdoms, toen de wetenschap nog sluimerde, ons daarna
voorgesteld hoe bij de ontwaking der wetenschap zij dienstbaar
werd gemaakt aan de toen nog alles en allen beheerschende
kerk, dat de kerk echter, hetgeen te bejammeren is, aan
hare oude traditie» te veel gehecht, zich met de. telkens en
telkens meerdere ontwikkeling der jeugdige wetenschap
niet heeft kunnen vereenigen; maar, integendeel heeft zoeken
te beheerschen en zedoorhare alinagt uit die dagen, heeft
trachten te niet te doen. Ziedaar de oorsprong van den
verwoede strijd, die tot zooveel verdeeldheid en bitterheid
heeft aanleiding gegeven en nog dagelijks geeft.
Die strijd, zegt de heer Zaalberg, ze kan, zal en mag niet
voortduren, er moet een einde aankomen doch niet op de
wijze zoo als men in Duitschland dat wil, door de over
winning van de eene en totale vernietiging van de andere
partij; neen, door verzoening der beide partijen.
Til dien geest werkzaam te zijn, dat is de taak die de
heer Zaalberg zich op de schouders heeft gelegd wij
wenschen hem van harte moed, kracht en volharding en
steeds een talrijk gehoor niet alleen uit alle standen der.
maatschappij, maar ook vooral uit de beide partijen in kwestie.
Wanneer wij binnen kort het genoegen mogen hebben den
