ELDERSCHE
Kieutos- en
Woensdag
«flöoertentie-öfttö.
3 November.
M 880.
Negende Jaargang.
1809.
S. GILT JE S.
Officieel gcöcelte.
jSiet-offiriëeï geörrite.
Levensverzekering- en Brand
waarborg-Maatschappij en
Verschijnt DINGSDAG- en VRIJDAG-AVOND
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.00
Franco per post n 1.25
Men abonneert zich bij allo Boekhandelaren en Post
directeuren. Brieven franco.
De prijs der Advertentien van 14 regels is 60
Centen; voor elïen regel meer 15 Centen.
Voor dos Dingsdag en Vrijdags middags 12 uur gelieve
men de Advertentien intezenden.
Ingezonden stukken miustens één dag vroeger.
Uitgever S. GILT JE S.
Bij deze Courant behoort oeai Bijvoegsel.
Berigten aangaande het binnen kort te
"Rome te houden Ecumenisch Concilie leest
men tegenwoordig in bijna alle bladenner
gens hebben wij echter, tot nog toe, eene duidelijke om
schrijving aangetroffen tot toelichting en verklaring van de
geschiedenis, de bedoeling en de strekking van dergelijke
kerkvergaderingen. Wii vertrouwen daarom dat wij het lezend
publiek eene niet geringe dienst zullen bewijzen, door in
eenige volgende nommers eene serie artikelen te leveren,
onder den titel: "Studiën over het Ecumenisch Conciliete
Rome te houden op den 8 Decetnber 1869"; bewerkt rnee-
rendeels naar katholieke schrijvers en naar oorspronkelijke
stukken.
Wij worden daartoe in staat gesteld door een kundig en
zeer bevoegd beoordeelaar, wiens pen immer door eene zeld
zame onpartijdigheidbestuurd wordt; en van wien te verwachten
is dat de katholieken in geene deelen zullen geërgerd worden,
maar integendeel de hoogste belangstelling zullen worden
ingeboezemd.
Wij vertrouwen dat dit onderwerp, dat nog zoo weinig
algemeen bekend is, op die wijze - behandeld, eene algemeene
belangstelling zal opwekken, niet alleen bij katholieken en
protestanten, maar ook zelfs bij kerkelijk-onverschilligen.
Het is dus buiten twijfel te verwachten, dat deze Studiën
zich een weg zullen banen ook buiten den gewonen kring
onzer lezerswaaruit wij voorzien, dat het ons zeer moeijelijk
zal zijn, om aan de talrijk te verwachten aanvragen om extra
exemplaren van die nommers, geregeld te kunnen voldoen.
Ter voorkoming van teleurstelling, raden wij daarom be
langstellende niet-geabonneerden aan, om zich minstens voor
de maanden November en December op dit blad te abonneren,
tegen de geringe som van 70 Centen franco per post 90 Cfc.
Men kan zich adresseren bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren, of bij den Uitgever
POLITIE
Gevonden een PORTEMONNAIE waarin eenige Holland-
sche- en Noorsche Geldstukjes. De Commissaris van Politie
Helder, 2 Nov. 1869. A. C. BOONZAJER.
Deze beide maatschappijen die schier in alle beschaafde
staten van Europa gevestigd zijn, hebben een' philantropischen
en tevens ook een' egoïstischen grondslag. Het eerstgenoemd
beginsel moest het dominerende en 't laatste slechts van een
ondergeschikt belang zijn. Maar helaasde ervaring van de
laatste jaren beeft bij het groote publiek den smartelijken
indruk te weeg gebragt, dat bij sommige der bedoelde maat
schappijen de philanthropiehet algemeen belangniet in
aanmerking werd genomenslechts eigenbaat het doel om
ten koste van duizende offers, zelf zich te bevoordeelen, rijk
te worden door den roof die verkregen is door schoone be
loften voor te spiegelen en arglistig het vertrouwen der goede
menigte te verwerven, die zonder kwaad vermoedenmenig
vuldig deel neemt en steeds meer geld brjëen brengt. Eenigen
tijd gaat alles goedde maatschappij komt al bare verplig-
tingen getrouw na, het vertrouwen neemt toe en het kapitaal
wordt steeds grooter. Eensklaps echter is de maatschappij
foutde premiën of uitkeeringen worden gesfaakt en, de
contribuerende leden en hunne regtmatige verwachtingen deer
lijk te leur gesteld. De kas is achteruiter is een meer of
minder belangrijk te kort. Maar waar is dat geld gebleven
Wie er kans toe ziet tracht zich te verantwoorden als door
te laag gestelde inleggenden of contributien buitengewone
verliezen, daling der fondsen enz.
Een ander die geen kans zietin de verste verte zich
door zulke dingen te dekken neemt alles weg wat hij pakkeu
kan en begeeft zich op zijn gemak naar eene veilige wijk
plaats, Engeland of Amerika. Ja sommige kwaaddenkers be
weren zelfs, dat er wel eens een bestuur aan zoo'n maatschappij
is geweestdat in zijne onderlinge vergadering door een der
commissarissen de vraag werd gedaan: hoe groot is het kapi
taal aan gereed geld en papier van waarde, op dit oogenblik
beschikbaar Het antwoord overtrof zijne stoutste verwach
ting. Daar zouden vijf menschen in overvloed met hunne
familien van kunnen leven zeide hij toen zonder twijfel
antwoorde een ander.
Welnu vervolgde de eerste spreker wat verhindert
onsde kas onder ons vieren te deelen
Eén onzer neemt de wijk naar Amerika, hij is voor 't pu
bliek den man die alleen de kas geplunderd heeften wie
van ons dat zijn zalzullen we door het lot bepalen zoo
doende zijn wij allen rijk en tevens schotvrij.
Het voorstel vond bijval en een paar dagen later was de
maatschappij X insolvent, dewijl de directeur N. N. met eene
som van naar Amerika gevlugt was.
Op deze of andere wijzen wordt het te ligt vertrouwend
publiek niet zelden door die soort van maatschappijen bedro
gen en vele weduwen zien haar éénigst inkomen daar heen
vliegen en zijn aan 't gebrek ten prooi overgelaten.
Wij willen nog niet eens gewagen van de menigvuldige
harrewarderijen met brandwaarborg-maatschappijen om de
geledene schade naar eisch en billijkheid vergoed te krijgen
ook deze zijn overbekend.
Het behoeft geen betoog, dat de beide genoemde inrigtingen,
daar waar die met strenge eerlijkheid en onkreukbare trouw
beheerd wordenvan zeer groot nut zijn maar welke vaste
waarborg heeft de deelnemer voor het duurzaam bestaan en
de bestendige trouwe, eerlijke handhaving der reglementen
en statuten van zulke maatschappijen! De eerlijken worden
eenmaal door misschien minder eerlijken in het bestuur op
gevolgd.
Er bestaat in Pruisen eene door Frederik den Groote
opgerigte kas voor weduwen voor eiken stand rang en
leeftijd onder den naam die generale Preüssische Wittwen-
V erpJlegungs-Anstalt. Deze wordt beheerd van regeringswege:
de inkomsten van het Mark-Graafschap Brandenburg had do
groote Koning tot waarborg gesteld voor de rigtige naleving
der verpligting dier weduwenkas. Nooit heeft zij in 't geringste
gewankeld, zelfs niet gedurende de Fransche overheersching,
toen het land door de verpletterende oorlogs-schatting van
Napoleon I totaal arm was, de Koning zijn tafelgoud ver
kocht ten bate der schatkist en van heinde en verre de aller
zwaarste offers vrijwillig gebragt werden voor redding van
het zoo benax*de vaderland. Te midden dier ellende bleef
bedoelde weduwenkas glorierijk bestaan en haperde nooit
zelfs geen enkelen dag in hare uitkeeringen en werkt zij nog
heden op dezelfde soliede wijze voort.
Wat Pruisen in dat opzigt kan dat kan Nederland ook.
Wanneer binnen dit Rijk een weduwenkas, of levensverzeke
ring werd tot stand gebragt waar 't gouvernement de hand
in had en haar controleerdeof beter, geheel beheerde en
ingerigt werd op eene wijze dat ieder burger van een zeker
minimum tot een bepaald maximum daar in zou kunnen
deelnemen, dan voorzeker zou dat het beste en zekerste fonds
voor burgers zijn, dat in ons vaderland het aanzijn had; de
deelneming zou algemeen worden en daardoor zou natuurlijk
dat fonds weldra eene ruime kas hebben.
Het is dus in het belang van geheel de natie, ter voorko-