HELDERSCHB COURANT.
Jtieums-- en
Woensdag
<flÖüertentie--6faÖ.
24 November.
M 886.
Negende Jaargang.
S 869.
Verschijnt DINGSDAG- en VRIJDAG-AVOND
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.00
Franco per post 1.25
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren. Brieven franco.
De prijs der Advertemien van 1—4. regels is CO
Centen; voor eiken regel meer 15 Centen.
Vóór des Diugsdag en Vrijdags middags 12 uur gelieve
men de Adverteuticn intezenden.
Ingezondeu stukken minstens één dag vroeger.
Uitgever S. GILT J ES.
Bij «leze courant behoort een bijvoegsel.
<$jftdccï geöccïtc.
POLITIE
Dezer dagen op de publieke straat gevonden eene DAMES
PORTE'MONNAIE. De regtmatige eigenaresse kan dezelve ten
burele van den ondergeteekende terug bekomen.
De Commissaris van Politie
Helder, 23 Nov.1869. A. C. BOONZAJER.
jgiet-officiëd gchcctte.
STUDIËN OVER HET ECUMENISCH CON
CILIE te Romej te houden op den
8'" December 1869.
v.
In eene Dogmatisch-geschiedkundige verhandeling van den
Hw. Dr. Jozef Fessier, bisschop van St. Hypolitus Freiburg
in Breisgau worden drie vraagpunten aangestipt, die
welligt (zoo zegt de katholieke referent) aan het oordeel van
het concilie zullen onderworpen worden, namelijk:
le de verhouding tusschen kerk en staat.
2e de tijdelijke magt van den paus.
8C. 's pausen onfeilbaarheid in geloofszaken.
En aan elke dezer punten knoopt hij de volgende be
schouwing vast
Ad. 1. De moderne staat kent geen God en tracht daarom
naar algeheele afscheiding van de kerk.
Deze practische rigting van den modernen staat, heeft zijn
theoretischen grond in onverschilligheid omtrent den gods»
dienst, en ten anderen in de beginselen van vrijheid en
gelijkheid van '89; die de blijvende oorzaak waren en nog
zijn van alle hedendaagsche omwentelingen en beroeringen.
Ad. 2. De tijdelijke magt van den paus is eene levens»
quaestie voor de kerk.
Zonder er een geloofsartikel van te maken, zal het con
cilie de verklaringen des pausen en der bisschoppen hierover,
op nieuw bevestigen. Zoo zullen de katholieken, die in dit
punt weifelen (zegt de schrijver) geen verschooning meer
kunnen aanbrengen. Tevens zoo schrijven wij letterlijk
over kunnen eenige valsche en verderfelijke beginselen
bv. der nationaliteiten enz. veroordeeld worden.
Ad. 3. De dogmatische onfeilbaarheid des pausen.
Daardoor zou voortaan alle scheuring onmogelijk worden.
Nog wordt in eene correspondentie uit Frankrijk mede
gedeeld, dat de katholieken aldaar hopen, door het concilie
ook nog afgekondigd te zien, het nieuwe Dogma der luister
volle opneming ten Hemel van Maria.
hetgeen in de kerk aan het instorten is.
Paus Pius IX.
Zoo dikwijls er in de katholieke kerk, tengevolge harer
feilen, stemmen opgingen naar hervorming, niet met het doel
om aftevallen en eene afzonderlijke godsdienst of liever
kerkedienst te stichten, maar met het doel om hervorming
te weeg te brengen in de kerk zoo dikwijls daar een
begeesterd man opstond, die den vinger legde op eene ga
pende wonde even zoo dikwijls nam de kerk tegenover
dat alles en tegenover die allen, hoezeer onder verschillende
vormen, steeds dezelfde houding aan. En die houding: Zij
was deze: Aanvankelijke onopmerkzaamheid, in hope dat
daardoor de zaak zoude doodbloeden.
Bij toenemenden omvangoppermagtige beslissing zonder
proces, soms niet met versmadingvan geweldadige middelen.
Bij volharding aan de zijde der hervorraingsgezinden: uit
sluiting uit de kerk en zelfversterking in de van ketters
bevrijde schansen. (1
Men moet erkennen, dat deze. taktiek althans de verdienste
bezit van handigheid, als waarborgende iedere kans voor
nederlagen. En dat is het geheim van de. krachtige organi
satie der katholieke kerl?;.
Maar zoo werd de vrijheid des gewetens, de.redelijke mensch
gedood P Zeer juist, maar dat ook is wat Rome, verlangt
en ook onverholen te kennen geeft.
Ziehier wat dezer dagen een schrijver in de Civilta (2 daar
omtrent zegt:
"De geloofsacte heeft zeer hooge vjaarde lij God en de
ttmenschenom dat zij het kostbaarste offer is dat de mejisch
naam zijneti God kan brengenfiet offer namelijk der edelste
"geve die hij ontvangen heeft: het verstand
En op eene andere plaats
«'Het is zeer duidelijk wat een opregt christen behoort te
//doen. Aan de dogmatische uitwijzingen moest hij verstand
//en wil onderwerpen, zonder voorbehoud, zonder uitvlugten.
/'Dat is echt roomsch echt inquisitoriaal; waarboven wij ge
lukkig verheven zijn zoo spreekt protestantsche hoogmoed."
Edoch zonder regt: want ook de protestansche leer eischfc
hetzelfde, althans in geloofszaken. Zij toch die zich uitsluitend
beroept op bijbelteksten, kan niet loochenen, dat op de vraag:
Heer! wat moet ik doen om zalig te worden? het pauline-
sche antwoord luidde: //Geloof alleenlijk." En Bilderdijk
(zeker wel een regtzinnig protestant, hoewel hij, waar
schijnlijk niet om zijne christelijke zachtmoedigheid, ook
wel Bulderdijk werd genoemd) Bilderdijk nu zegt:
u Van H voorwerp des geloofs, moet geen verstand berechten
Alzoo volmaakte overeenkomstalleen is er verschil in de
consequente opvatting en vooral in de consequente nalevin g
der bepaling des geloofs. En die bepaling van wat geloof'
is, men zij christenjood of heidenwerd nooit korter
en duidelijker geformuleerd, dan door een Nederlandschen
schrijver, wiens naam afbreuk doet aan zijne meestergaven,
maar die, ter aanbeveling bij sommigen welligt niet
minder een groot zondaar is, dan de beste geloovers, in weer
wil van zijn ongeloof Multatuli zegt
//Geloof is de vrijwillige cellulaire gevangenis van liet ver
stand."
En zelfs de stoutste twijfelaars laten bij wijlen aan deze
opvatting regt wedervaren. Of is dit niet het geval met de
Genestet, als hij ongeveer het volgende zegt:
nOfschoon het haantjen van 't verstand al eens moet koning
(kraajen.
Zoo kunt ge 't haantjen in deborst, nog niet den nekomdraaijen."
Yan deze halfslachtigheid evenwel wil de roomsche kerk
niet toelaten. Hare uitspraak is Geloof al wat de kerk
verkondigt ook in louter wereldsche zaken en anders zijt gij
geen katholiek meer.
Of nu alle katholieken daarmede genoegen nemen, vooral
wanneer de kerk ook buiten de kerk komt of allen dezelfde
opvatting deelen daarvan wordt het tegendeel bewezen
1) „In de Se zitting der vergadering van Chalcedon, meenden de va-
„ders op te merken, dat de bisschop Thcodoretus weifelde om over dc
„ketterij vau Nestorius den banvloek uit te spreken. Dit was ge-
„noeg om hen eenparig te doen uitroepen Iste haercticus est, Nesto-
„rianns est, liaere ticum foras nutte Deze is een ketter, een Nestori
uaan, jaag den ketter teeg Zietdaar één onder de vele voorbeelden hoe
„men in de conciliën pleegt te handeicn."
Letterlijk uit de Civilta»
2) De Civilta is een aan alle katholieke schrijvers tot toonbeeld ver
strekkende Italiaansch blad, geredigeerd door jesuiten, van welke de
gehecle hedendaagsche bpweging iu de k. kerk schijnt uit te gaan.