NIEUWSTIJDINGEN^
door zou de uitvoering der leerpligtigheid worden bevorderd
en bet Schoolverbond versterkt; de onkosten zouden weinig
beteekenend zijn; de jeugd, en dus de maatschappij, zou
daarvan, reeds aanvankelijk, maar ongetwijfeld later de heil
rijkste vruchten inoogsten.
Of zou het ontijdig zijn dergelijke algemeene zaraenwerking
te beproeven? Wij gelooven dat ons volk thans juist rijp
daarvoor begint te worden, en dat eene overgroote meerder
heid dergelijke poging van de regering zou toejuichen en
krachtig ondersteunen. Ongetwijfeld zou het Schoolverbond
daardoor leden verliezen waarschijnlijk zou in enkele ge
meenten, waar conservatieven of clericalen den boventoon
voeren, de maatregel in den eersten tijd worden tegengenge
werkt maar langzamerhand zouden de oogen worden geopend,
en wij houden ons verzekerd, dat het Schoolverbond aan
inwendige kracht zou winnen, wat het aan getal leden mogt
verliezen.
Het zou ons leed doen, wanneer sommige lezers uit het
gezegde mogten afleiden, dat wij tegen het Schoolverbond zijn.
Verre van daar maar wij wenschen het zoodanig gevestigd
to zien, dat het krachtig en duurzaam moge werkendat het
zich niet behoeve te bepalen tot sprekenmaar dat het ook
kunne handelen. Wel zouden wij het afkeuren, dat voorba
rig en driftig pogingen wierden aangewend, die niet tot het
doel kunnen leidenmaar ook zonder in dien misslag te ver
vallen kan veel gedaan worden. Wanneer uit het Neder-
landschc volk zoo algemeen mogelijk eene stem opgaat, die
deze belangrijke zaak degelijk en duurzaam wenscht geregeld
te zien, dan zal voorzeker de Regering niet achterblijven.
Wij zouden het toch betreuren, dat het ook thans weer
ging, gelijk met de spoorwegen en andere zaken van algemeen
belang, namelijk, dat wij beginnen, wanneer onze naburen
bijna geheel gereed zijn. Men wil geene vergelijking met
Pruissen dulden, gelijk wij vroeger aanmerktenmaar of
schoon ook wij Nederlanders zijn van hart en ziel, toch aar
zelen wij niet, om het goede goed te noemen, waar het ook
moge gevonden worden. Wij beschouwen het als beschamend,
dat die staat, die overigens niet aan overdaad van humani
teit souffreert, ons in deze zaak zulk een schoon voorbeeld
geeft. Ten bewijze halen -wij ten slotte slechts enkele bepa
lingen aan van de Gewerbe-Ordnung voor den Noord-Duitschen
Bond: «Kinderen beneden 12 jaren mogen in fabrieken niet
geregeld worden bezig gehouden.
«Beneden 14 jaren mag het dagwerk niet langer duren dan
■zes uren.
«Beneden 16 jaren niet langer dan tien uren;" enz.
Wij onthouden ons van verdere vergelijkingen, want voor
een volk, dat zijn waar belang begrijpt, zijn ze nutteloos,
althans behooren het te zijn. Moge het Nederlandsche volk
daarvan ten bewijze strekken
'Helder, Nieuwëdiep, Willemsoord, enz. 81 Mei 1870.
Bij de herstemming voor een lid van den gemeenteraad
zijn lieden uitgebragt 239 stemmen. Het aantal stemgereg-
tigden bedraagt 785.
Morgen ochtend ten 9 ure zal-de opening der stembriefjes
plaats hebben in het lokaal Tivoli.
De majoor Pottgieter van Laar, kommandant van liet
3e batt. 7e reg. infanterie, is bevorderd tot luitenant-kolonel.
Zaturdagjl. is Zr. Ms. raderstoomschip de Valk alhier
gearriveerd, komende uit de Middellandsche Zee, laatst van
Portsmouthde ëtat-major is samengesteld als volgt
Kapt.-luit. t/z N. M. J. Kroefl', kommandant; luits. t/z
le klasse J. A. E. Dinaux, le officier, en A. S. Willekens
luits. t/z 2e klasse P. Zegers Yeeckeus, en jhr. P. J. Yegelin
van Claerbergen officieren van gezondheid 2e kl. H. G. Hil-
debrandt en H. L. Reederofficier van administratie 2e kl.
J. E. J. Mahieu.
Het instructie-vaartuig Urania is gisteren in de bui
tenhaven gehaald en ligt gereed om met de adelborsten van het
laatste studiejaar, binnen kort, een oefeningstogt te maken
in de Zuiderzee.
Naar aanleiding van Z. M. besluit wordt de luitenant
ter zee le klasse IC. G. Bunnik met den 5 Junij aanstaande
eervol van het bevel over Zr. Ms. schroefstoomschip de
Amsiel ontheven en op non-activiteit gesteld en dat bevel
met den 6n daaraanvolgende opgedragen aan den luitenant
ter zee le klasse D. A. Coomans de Ruiter.
Z. K. H. prins Alexander heeft gisteren deze gemeente
bezocht en wel speciaal tot het afleggen van een bezoek op
Zr. Ms. stoomschip de Valk. Men zal zich herinneren dat
Z. TC. H. onlangs op genoemd stoomschip een zeetogtje heeft
gemaakt in deMiddell. Zee en over land is geretourneerd. Bij het
arrivement van de Valk alhier heeft Z. K. H. zich gehaast
zijne erkentelijkheid te komen betuigen aan den kommandant,
het verdere ëtat-major, aan eenige onderofficieren en zelfs aan
schepelingen in de minste rangen; aan eenigen heeft hij
geschenken vereerd.
Yoor de uitnoodiging ter bijwoning van het heden
avond te geven concert, door het bestuur van Kelders-
Mannenkoor.gerigt aan de ëtat-major van Zr. Ms. stoomschip
Vice-Admiraal Koopman en degenen op dien bodem die zich
Zr. Ms. onderscheiding hebben waardig gemaakt, is door den
kommandant beleefdelijk bedankt, uithoofde eener invitatie
van Z. M. tot een diner op het Loo.
Aan de inrigting tot opleiding van machinist-leerlingen
te Hellevoetsluis) zijn geplaatst na voldoend afgelegd examen,
onder meer anderen, drie jongelingen uit deze gemeente
Sevenhuijsen' Lutz en Kippersluis.
Zaturdag is alhier van Harderwijk gearriveerd en over
gegaan aan boord van het Ned. fregatschip Dordrecht II,
kapt. C. J. Rotgans, bestemd naar Batavia, een detachement
suppletietroepen, sterk 125 man, waaronder 6 onderofficieren,
onder bevel van den van verlof naar Java terugkeerenden
magazijn meester der artillerie le klasse van het Indisch leger
E. Mathijsen, en het medegeleide van den 2n luitenant der
cavalerie J. Mulder en den 2n luitenant der genie en sappeurs
J. G. ICerlen, met bijvoeging van den officier van gezondheid
3e klasse W. Smith.
Men schrijft uit Tiel 27 Mei
De luitenant ter zee le klasse P. Ten Bosch, komman
dant van de landingstroepen op de Kust van Guinea, heeft
ondervonden dat ook zijne stadgenooten zijn moedig en be
leidvol gedrag aldaar weten te waardeeren. Gisteren in zijne
geboorteplaats teruggekeerd, werd hem des avonds eene sere
nade met fakkellicht gebragt, en werd hij door den burge
meester der gemeente en den kapitein-kommandant der d. d.
schutterij gecomplimenteerd. Eene talrijke schaar ingezetenen
had zich aan de demonstratie aangesloten. Na de serenade
begaf men zich met de muziek der schutterij naar de Buiten-
Societeit, waar het niet ontbrak aan uitingen van ingeno
menheid met den verdienstelijken stadgenoot, en de mannen
van Commendah in het algemeen.
Men schrijft ons van Texel:
Met genoegen kunnen wij berigten dat de voordeelige
visscherijen op het eiland, waarlijk eenige vergoeding hebben
opgeleverd voor de geledene schade door den ontijdig inge
vallen vorst.
De militeins der ligting van 1869, die bij de ver
schillende regementen infanterie nog in activiteit zijn, zullen
den 15 Julij a. s. in het genot van onbepaald verlof worden
gesteld.
Het wetsontwerp tot vestiging der gemeente Anna
Paulowna is Vrijdag door de Tweede Kamer met algemeene
stemmen aangenomen.
In de jaarvergadering van aandeelhouders in de Amstel-
Hötel-maatschappij, Zaturdag te Amsterdam gehouden, is ge
bleken, dat het jaar 1869 eene winst van ruim f 18,950. had
opgeleverd, 't welk echter nog niet voldoende geweest was
om de verliezen van 1867 en 1868 te dekken, zoodat de
exploitatie-rekening op ultimo December 1869 met een saldo-
verlies van ruim f 1690 sloot.
De berigten per overland-mail uit O. I. loopen tot
19 April:
In den ochtend van Vrijdag den 8sten April, is me
vrouw J. A. Mijer, geboren Pietermaat, echtgenoot van Z. Exc.
den gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indie, na een lang
en zeer smartelijk lijden te Buitenzorg overleden.
Benoemd tot kommandeur bij het marine-etablissement
op Onrust, de vice-kommandeur J. P. Kreupelingtot kom
mandeur bij het marine-etablissement te Soerabaija, de vice-
kommandeur P. J. Eeij overgeplaatst van het marine-etablis
sement te Onrust naar dat te Soerabaija, de kommandeur
J. Allein.
Te Batavia aangekomen den 6 April
Noach kapt. Schelven, en Bataviakapt. Zwanenburg,
beide van Rotterdam; den 10 April vertrokken Zeenymph
kapt. Graadt van Roggen, naar Nederland.
Naar wij vernemen hebben zich voor de vacante be
trekking van hoofd-onderwijzer aan een der openbare, scholen
te Delft (salaris f 1000,) aangemeld '105 sollicitanten.
Jhr. Salvador is onvermoeid werkzaam in de zaak
Elders-Wiersmaofschoon geen der partijen zijn medewer
king schijnt op prijs te stellen. Thans plaatst hij ook in 't
Handelsbl. eene advertentie, waarin hij er over klaagtdat
in die regtszaak alle vuile bijzonderheden worden opgehaald,
die ter zake niets afdoen hij vrasgtof daartoe de geregts-
zaal mag worden gebezigd. En dat alles#om verklaarbaar
te maken dat een ongelukkige gek reeds te Meerenberg
verpleegd en nooit gecureerd op nieuw krankzinnig is be
vonden De heer Salvador zegtde partij op te nemen
voor de Nederlandsche vrouw dieals eene Oostersche sla
vin bejegend naar de grillen van een krankzinnige wordt
opgesloten onder pretext van de maritale magt te handhaven.
Bij de velerlei regterlijke dwalingen, meent de heerS.dat
//een beeldstormerij noodig is van afgoden, niet door revo
lutionairen, maar door gezonde, eerlijke hervormers."
Op de laudswerf te Chattam in Engeland wordt thans
een gepantserd ramtorenschip gebouwd, dat het vreéselijkste
schip belooft te zullen worden, niet alleen der Engelschc
marine, maar in het algemeen. De dikte van het ijzeren
pantser zal 12 duim zijn en bovendien zal de houten romp
nog bedekt zijn met een ijzeren bekleedsel van I{ duim.
Twee stukken geschut, ieder 18 ton zwaar, zullen in een toren
3.5 M. boven de oppervlakte van het water geplaatst worden.
