NIEUWSTIJDINGEN.
Helder, Nieuwediep, Willemsoord, enz., 4 April 1871.
Zaturdag avond jl. den 1 dezer, werd de jaar4ijksche openbare les aan de
Industrieschool te dezer plaatse gehouden. Deze inrigting, opgerigt in 1857,
met het dool voor den ambachtsleeiTing de gelegeuheid te verschaffen zich
nog zooveel mogelijk te bekwamen in datgene, wat voor hem in zijue be
trekking het noodigst is, voorziet met vrucht in eene groote behoefte, zoo
als men zegt, en getuigt door haar bestaan, met hoe weinig middelen er
iets goeds en nuttigs kan tot stand gebragt wordeu.
Even als voor zoovele nuttige instellingen, komt ook hiervoor de Maat—
sthappij tot Nut van 't Algemeen, en meer in het bijzonder het Departe
ment Helder, daarvan de eer toe, en hoewel de school nu geen geldelijke
ondersteuning meer trekt uit de kas des departemeuts, maar door de gemeente
gesubsidieerd wordt, kan zij toch altijd rekenen op de krachtige ondersteu
ning van hare oprigters.
De lessen werden den 1 October 1870 geopend met 79 en deu 81 Maart
1871 gesloten met 75 leerlingen, verdeeld in 4 studiejaren, die gedurende
dien tijd elkeu avond, van 7 tot 9 ure, les ontvingen in reken-, stel- eu
meetkunde de begiuselen van natuur-, schei- en werktuigkuudehet hand
en lijnteekenen hollaudsche taal, geschiedenis en aardrijkskunde; alles zoo
veel mogelijk praktisch, met het oog op de bestemming der leerlingen.
Dat do lessen met vrucht werden bijgewoond, bewees de openbare les,
waarop tcu aanhoore vau Burgemeester en Wethouders en vele leden van
den Raad, van de Commissie vau toezigt op het middelbaar ouderwijs, het
Bestuur vau het Departement Helder der Maatschappij tot Nut van 't Al-
gemeeu, en het Bestuur der school, door de leerlingen duidelijke bewijzen
werden gegeven dat zij het geleerde hadden begrepen en zich toegeëigend
De jongere leerlingen behandelden, onder de leiding van den heer Blits, voor
stellen ter toepassing der evenredigheden, toegepast op den gewonen regel
van driecn, zoowel als op den omgekeerden en zamcngestelden de oudere
behandelden, onder de leiding van den heer A. J. Leijer, inhoudsberekeningen,
die voor den werkman bij herhaling voorkomen, eu verder de galvanische
Selectriciteit met'toepassing op de galvanoplastic en de telegrafie, alles op
gehelderd door tal van proeven, die het ouderwijs niet alleen aantrekkelijker
maar ook nuttiger maken. Veel genoegen gaf onder anderen de medalje, die
voor aller oog, langs galvanischen weg, was verguld, en de duidelijke ver
klaring van verschilleude telegrafische toestellen, waarbij onderscheidene
woorden werden overgeseind. Ook de ten toon gestelde teekeningen, zoowel
voor hand- als lijnteekenen, getuigden dat het onderwijs daariu van de hh.
J. C. Leich en N. J. Leijer, op deü waren prijs geschat, en door velen met
lust en ijver werd bijgewoond.
Teregt wees dan ook de president van het Bestuur der school, de beer
A. van Voomveld, op het hooge nut der Iurigting en van het daar gegeven
onderwijs, als deu grondslag van toekomstig welzijn en verheffing voor den
handwerksman, en spoorde hij die leerlingen, die den vierjarigen cursus
haddeu bijgewoond, eu dus waarschijnlijk de school zouden verlaten aan, om
het ontvangen onderwijs voort te zetten, zooveel hun dit mogelijk zou zijn.
Aan J. Prónk, R. Gauw, H. Disper en W. Duinker werden prijzen en
getuigschriften uitgereikt, als een bewijs dat zij zich steeds hadden onderschei
den door vorderingenen ijver, en als eene aanmoediging om op die wijze voort
te gaan, terwijl nog vau enkele anderen loffelijke vermelding gemaakt werd.
Daarna rigtte de president eenige woorden van dank en aanbeveling aan
het Bestuur der gemeente, alsmede aan de overige belangstellenden, die door
den Heer Burgemeester werden beantwoord, daarbij de verzekering gevende,
dat de Industrieschool steeds op de sympathie eu medewerking van den
Raad kan rekenen.
Gisteren namiddag is hier een treurig ongeval gebeurd.'
Eenige kinderen van een stalhouder aan de Achterbinnen-'
haven speelden in een aan den waterkant staande onbespannen
vigelante, deze werd door andere kinderen in beweging ge
bragt. tot eindelijk het rijtuig eene te groote vaart kreeg en
te water geraakte, terwijl er zich twee kinderen in bevonden
een derde vond nog gelegenheid er in tijds af te springen.
Op het gerucht en het hulpgeschrei van de op den wal staande
kinderen, schoot een menigte menschen uit die rijk bevolkte
buurt toe, waaronder eer. matroos der marine, die zich geen
oogenblik bedacht, maar onmiddelijk te water sproDg en met
veel moeite een der kinderen mogt redden.
Ook de vader der kinderen kwam inmiddels toesnellen en
begaf zich te water, de poging om ook het andere kind te redden
was echter vruchteloos. Naar wij vernemen was de vader
gisteren avond niet buiten gevaar; doch heden iets beter.
De matroos die zich in deze zoo edelmoedig heeft gedragen,
gaf toen hij zich met zijn natte plunje verwijderde
aan de omstanders te kennen, dat hij door dit oponthoud
over zijn tijd was uitgebleven, waarvoor hij vreesde gestraft
te zullen worden.
Wij hopen niet alleen dat die vrees ijdel moge zijn ge
weest, maar dat zijne zelfopoffering door zijne superieuren
naar waarde erkend moge worden.
De heer P. A. C. Hugenholtz is erkend en toegelaten
als vice-consul van Zweden en Noorwegen alhier, en zulks
onder de gewone bepalingen' van onderhoorigheid.
Vrijdag avond jl. hield het Departement Helder der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, zijn laatste buiten
gewone vergadering in dit saizoen. Als sprekers traden' op
de heeren Dyserinck, van der Dussen en Werumeus Bu-
ning, die door verscheidenheid van onderwerp en boeijende
voordragt, de aanwezige leden een regt aangenamen avoud
hebben verschaft.
Wij stemmen volkomen in met het gevoelen van den Voor
zitter dat deze lezingen een zeer gunstigen indruk zullen
achterlaten eu wenschen mede, dat ze van invloed mogen zijn
op een meer getrouw bezoek der vergaderingen in een vol
genden winter.
Wij geven echter in bedenking of tot bereiking van dat
doel, niet zeer veel zoude kunnen medewerken, wanneer eenige
van de zeer vele bekwame mannen, die dit departement onder
zijne leden mag teilen, mogten kunuen besluiten, om bij af
wisseling eenige populaire voordragteu te houden, op natuur
kundig, scheikundig en ander wetenschappelijk gebied, zoo
als ook elders en gedurende dezen winter op het naburig Texel
met zeer veel succes is geschied.
Door op die wijze het aangename en nuttige te doen zamen
gaan, zou ongetwijfeld het "Nut" meer aan zijue roeping be
antwoorden en zijn bloei worden verzekerd.
Het vertrek van Zr. Ms. schroefstoomschip Vice-Ad-
miraal Koopman is bepaald op Zaturdag a. s. Bestemming
'Oost-Iudië. De reis zal niet, zooals vroeger is vermeld, door
het Suez-kanaal, maar om de Kaap de Goede Hoop plaats
hebben.
Met ingang van den ln dezer bevorderd tot officier
van administratie der le klasse, de officier van administratie
der 2e klasse W. E. E. Le Rutte tot officier van adm. 2e
kl., de offic. van adm. 3e kl. C. J. Lagaayen benoemd tot
offic. van adm. 3e kl., de scheepsklerk J. H. C. Vermeer.
Voorts is bepaald dat de adjunct-administrateur M. M. J.
van Meeuwen, met behoud van zijn tegenwoordige standplaats,
in het korps officieren van administratie, tot offic. van adm.,
der 3e kl. zal worden benoemd, nadat hij het examen in zijn
tegeDwoordigea rang voldoende heeft afgelegd.
Z. M. heeft den luitenant ter zee le klasse P. J.
Rosenwald, benoemd tot ridder der orde van den Nederl. Leeuw.
De luitenant ter zee 2e klasse J. C. A. Wissel, die
nende op Zr. Ms. schroefstoomschip Kijkduinen de adel
borst le klasse G. Moerlant, dienende op Zr. Ms. schroef
stoomschip Vice-Admiraal Koopmanworden respectivelijk
met 10 en 5 dezer op non-activiteit gesteld; terwijl met den
lln daaraanvolgende worden geplaatste op eerstgenoemdeu
bodem de luitenant ter zee 2e klasse M. F. Reeringh, en op
Zr. Ms. wachtschip te Amsterdam de luitenant ter zee
2e klasse J. H. Beucker Andreae.
De adelborst le kl. C. N. A. de Groot Stiffry wordt
geplaatst op het wachtschip alhier.
Bij het wapen der artillerie is benoemd tot kapitein van
de 3e kl. (naar ouderdom van rang,) bij het 2e regement
vesting-artillerie, de le luit. J. G. J. Paravicini di Capelli,
yan het le regement vesting-artillerie.
Naar wij vernemen wordt de le luitenant-adjudant
Plantinga, alhier in garnizoen, overgeplaatst als luitenant
instructeur naar de militaire academie te Breda eu zal worden
vervangen door den le luitenant Halderiet.
De 'Staats-Courant bevat het verslag betreffende de
loting voor de militie in dit jaar met bijbehoorende staten.
Het getal ingeschrevenen bedroeg 32,805 tegen 32,620
in 1869.
Het bedrag der ligting stond in reden als: 1:238/100
der ingeschrevenen.
Voor de ligting van 1870 zijn, zoo bij de militie të land
als bij de zeemilitie, 10,930 man ingelijfd, zoodat het getal
ontbrekenden 70 bedraagt, ten gevolge van gebrek aan be
schikbare lotelingen in 52 meestal kleine gemeenten.
Het getal van hen, die voor de zeemilitie zich aangaven
bedroeg 1305 of het dubbele der beschikbare plaatsen. Het
aantal plaatsvervangers is 1496 of een zevende der afgeleverde
manschappen. Het getal nummerverwisselaars bedraagt 685.
Aan plaatsvervangers en nummerverwisselaars te zamen 1/5
der ligting. Vrijgesteld van de loting wegens te geringe
lengte 1935 wegens ziekelijke gesteldheid of gebreken 2013;
als eenige wettige zoon 4349 wegens eigen militairen dienst
of die van broeders 9013, in het geheel vrijgesteld, enz.
17,377. Ontheffing verleend als geestelijken of bestemd voor
geestelijken 68 en aan 4 om bijzondere omstandigheden.
Volgens le Nord moeten noch Engeland noch Frankrijk
geneigd zijn, de door Nederland voorgestelde bepalingen om
trent het eerbiedigen van particulieren eigendom ter zee aan
te nemen.
Op voordragt van het bestuur der strafgevangenis te
Hoorn, is door den koning de jaarlijksche gratie verleend
aan 33 gevangenen, onder welke 2 onmiddelijk in vrijheid
gesteld zijn, en den overigen vermindering van straftijd ge
schonken is, en wel aan 10 zes maanden en aan 21 drie
maanden vau hun straftijd.
Donderd. jl. werden te Utrecht 16 pokzieken aangegeven.
Te Rotterdam zijn drie gevluchte Fransche krijgsge
vangenen aangehouden, welke beschuldigd worden van in
Üuitsehland diefstal met verzwarende omstandigheden gepleegd
te hebben, en wier uitlevering gevraagd is.
Men schrijft uit Sneek 1 April:
Voor eemgen tijd werd van hier berigt, dat tegen de
benoeming van een diaken te Heeg een bezwaarschrift was
ingebragt bij het klassikaal bestuur, op grond, dat hij lid
eener IJsclub was. Thans vernemen we, dat genoemd lig-
chaam geene termen heeft kunnen vinden om beide betrek
kingen onvereenigbaar te achten, en alzoo de aanklacht heeft
afgewezen.
Dezer dagen verdween te Schiedam een bediende van
een kassierskantoor aldaar met zich nemende eene som van
f26,000.Daar men vermoedde dat hij de wijk naar En
geland had genomen, werd onmiddelijk de hulp ingeroepen
van den Hollandschen Consul met aanwijzing der stoomboot