HELDERSCHE COURANT. Woensdag 16 Augustus. M 1067. Elfde Jaargang. 1871. Jlteuros- en ^#:SOS! <0Ööerfentte--6faö. gedeelte. Di£t-uffi£iëel gcbccto. Gezag of vrijheid v. Verschijnt DINGSDAG- en VRIJ DAG-A VOND. Abonnementsprijs voor 3 maanden. 0.50 Franco pér post n 0.65 Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post directeuren. Brieven franco. De prijs der Advertenties van 1—4 regels is 60 Geuten; voor eiken regel meer 15 Centen. Vóór des Dingsdag en Vrijdags middags 12 uur gelieve meu dè Advertenticn intezehden. Ingezonden stukken minstens één dag vroeger. Uitgever S. G I L T J E S. BEKENDMAKING. De BURGEMEESTER der gemeente HELDER maakt, ter voorkoming van ongelukken, aan de ingezetenen bekend, dat in deze gemeente, te beginnen met den 21 AUGUSTUS e. k., gedurende vier weken, ARTILLERIE SCHIET OEFENINGEN zullen plaats hebben. Dat die oefeningen zullen bestaan in het schieten met KANON van do batterij KAAPHOOFD, on het schieten en werpen van het fort KIJKDUIN, waardoor een gedeelte van het torrein, ten zuiden van dit fort, ter breedte van ongeveer 200 en tor lengte van 1500 meters, tijdeus het vuren onveilig zal zijn. Op de dagen dat gevuurd wordt, zal eene roode vlag op het fort en eene aan het einde der rooilijn op e6n van den omtrek zigtbaar punt, gebeschen worden. Helder, Do Burgemeester voornoemd, 11 Augustus 1871. STAKMAN BOSSE, KENNISGEVING. Ingevolge bekomen berigt van den Heer Schout bij Nacht Directeuren Kommandant der Marine alhier, wordt ter openbare kennis gebragt, dat van den 16 op den 17 en van den 17 op deu IS dezer maand, tellceus van des avonds 10 tot 's morgens 5 ure, door het verrigten van werkzaamheden in de voorhaven der Groote Zeedoksluis, de passage over-de §i,eVo» draaidag van die voorhaven zal zijn gestremd. Voor voetgangers zal evenwel de gelegenheid worden gegeven, om langs een andoren weg over de sluis te komen. Helder, De Burgemeester dier gemeente, den 14 Augustus 1871. STAKMAN BOSSE. POLITIE. Dezer dagen op de publieke weg onbeheerd gevonden 8 stuks SCHAPEN. De regtmatige eigenaar kan zich ter terug- bekoming aanmelden ten burele van den ondergeteelcende. Helder, 15 Aug. 1871. A. C. BOONZAJER, Commissaris van Politie. DE IKTERIlTIOliLE. (i) Wanneer ons vroeger op school de onderwijzer den oorsprong der Hoeksche en Kabeljaauwsche twisten mededeelde, ver zuimde hij niet daarbij te voegen «dat de som van 10,000 schilden, welke Willem V jaarlijks aan zijne moeder Marga- retha moest uitkeeren, voor dien tijd zeer aanzienlijk mogt worden genoemd, en hij had volkomen gelijk. Een der bouw meesters der St. Janskerk te 's Hertogenbosch telde zijn dag loon niet bij stuivers, maar bij duiten, en schijnt toch uit de hoogte op een pot erwtensoep te hebben neêrgezien. Wij lezen in aanteekeningen van vroegere tijden, dat een collegie of gemeenteraad voor enkele guldens het genot kon smaken van een flink feestmaal. Hoezeer zyn die tijden veranderd Wij zouden kunnen spreken van de vroegere oorlogschattingen, en eene vergelijking maken met de milliarden, die Pruisen van Frankrijk eischt, en nog een aantal andere zaken, die ten bewijze strekken, dat de waarde van het geld zeer veranderd is. Doch ook de behoeften der menschen zijn in alle standen hooger opgevoerd. Dit openbaart zich in woning, voeding, kleeding en levenswijze. Nu ontstaat echter de vraag of hierbij het evenwigt niet is verloren geraakt Wij betwijfelen het geen oogenblik. De vroegere eenvoudigheid is bijna geheel verdrongen door eene weelde, die maar al te vaak niet in ver houding staat tot de middelen, die haar moeten bevredigen. Daaraan schrijven wij voor een groot gedeelte de gebreken toe, die thans in de maatschappij heerschen, en vooral de wan verhoudingen, die ieder betreurt, terwijl slechts weinigen lust gevoelen het regte middel aan te grijpen, om ze op te heffen. Passen wij dit toe op de sociale kwestie, dan komen wij tot het besluit, dat ook zij daarvan een gevolg is. De ondernemers moeten grootere winsten genieten, zullen zij in staat zijn hunne uitgebreidere behoeften te vervullen. Doch ook de werklieden moeten hooger loon ontvangen, zullen zij bij de steeds toenemen de duurte voor huisvesting, voeding en kleeding van hun gezin kunnen zorgen. In zooverre zijn beiden volkomen in hun regt en niemand kan ontkennen, dat beiden de vrijheid bezitten naar hun doel te streven. Zoodra echter de eersten uit over dreven winstbejag het belang der laatsten geheel uit het oog verliezen, en zoodra de laatsten hun loon onbillijk verhoogd willen zien, om overdreven behoeften te vervullen, dan moet er botsing bestaan. Het is dus duidelijk, dat de oorzaak der wanverhouding, zoowel bij ondernemers als bij werklieden kan worden gevonden, maar het ligt, naar ons oordeel, in den aard der zaak, dat de eersten veel meer in gevaar zijn, misbruik te maken vau hunne magtdan de laatsten van hunne vrijheid, waaruit volgt, dat in de meeste gevallen bij de eersten de schuld moet worden gezocht; in ieder geval geloo ven wij, dat zij het best in staat zijn de zaak op te lossen. Of' hebben zij er geen dringend belang bij Het is waar, het geld geeft hun eene magt, die de werkman niet bezit. Deze kan zich aan den arbeid onttrekken maar daardoor be nadeelt hij zicbzelven in de eerste plaats, terwijl de werkgever beter in staat is, aan verliezen het hoofd te bieden, en afte- wackten, dat de armoede den werkman dwingt, het hoofd in den schoot te leggen maar moet zulk een toestand niet ein delijk tot uitersten voeren, en wat staat er dan te wachten Beider belangen staan in het naauwste verband zij kunnen niet gescheiden worden. Zoodra dus van de eene zijde misbruik wordt gemaakt van de magt, of van de andere zijde de vrijheid overdreven wordt, moeten beiden daarvan de nadeelige ge volgen ondervinden. Waarom dat niet voorgekomen door zameuwerking Dat deze mogelijk is, bewijzen ons vele ondernemers, zoowel als een aantal arbeiders vereenigingen, die volstrekt niet ge negen zijn, zich aan de internationale aan te sluiten. Wij kunnen thans niet treden in beschouwingen over de verschillende mid delen, die het lot van den werkman kunnen verbeteren, zoo als het onderwijs, het verschaffen van goedkooper voeding en woning, en nog zoo vele andere. De meesten echter, zoo niet allen, kunnen alleen dan krachtig werken, wanneer beide par tijen, naar de wetten der billijkheid, zamenwerken, om eene zaak te regelen, waarbij de maatschappij het grootste belang heeftzij zullen krachteloos worden, misschien den toestand verergeren, wanneer zij vijandig tegenover elkander staan. Of moeten wij van de regeringen afdoende maatregelen ver wachten In Parijs schijnt men voornemens te zijn door wetsbepa lingen de Internationale te bestrijden. In Pruisen daarentegen houdt men enkel een naauwlettend toezigt op hare handelingen, om met gezag tusschenbeiden te treden, zoodra deze in strijd geraken met de wet. Ofschoon door de commune het eerste in Frankrijk zeer natuurlijk wordt; evenwel gelooven wij, dat Pruisen van het ware standpunt uitgaat. Toch achten wij daardoor niet bewezen, dat de Staat geheel lijdelijk moet blijven. Wij gelooven integendeel, dat de regeringen, ook zonder de vrijheid te benadeelen, waarop ieder burger regt heeft, veel kunnen doen, om de zaak tot een goed einde te brengen doch het is misschien wenschelijk, dat het initiatief niet van hem, maar van de burgers uitginge. De plaatsruimte belet ons, aangaande de middelen in verdere bijzonderheden te treden wij moeten ons dus tot eenige zeer algemeene denkbeelden bepalen, welke nagenoeg hierop ne- derkomen. De toestand van den werkman vordert dringend verbetering zijn loon staat niet in verhouding tot zijne behoeften. De oorzaken kunnen gezocht worden bij den werkman, wanneer hij zijn behoeften overdrijft, en tot onwettige middelen zijn toevlugt neemt, of bij den ondernemer, wanneer hij zijne werklieden exploiteert uit winst bejag. De staat kan die wanverhouding niet regtstreeks doen verdwijnen, maar toch door maatregelen van algemeen nut daartoe medewerken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1871 | | pagina 1