HELDERSCHE COURANT.
Woensdag
16 Augustus.
M 1067.
Elfde Jaargang.
1871.
Jlteuros- en
^#:SOS!
<0Ööerfentte--6faö.
gedeelte.
Di£t-uffi£iëel gcbccto.
Gezag of vrijheid
v.
Verschijnt DINGSDAG- en VRIJ DAG-A VOND.
Abonnementsprijs voor 3 maanden. 0.50
Franco pér post n 0.65
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren. Brieven franco.
De prijs der Advertenties van 1—4 regels is 60
Geuten; voor eiken regel meer 15 Centen.
Vóór des Dingsdag en Vrijdags middags 12 uur gelieve
meu dè Advertenticn intezehden.
Ingezonden stukken minstens één dag vroeger.
Uitgever S. G I L T J E S.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER der gemeente HELDER maakt, ter voorkoming van
ongelukken, aan de ingezetenen bekend, dat in deze gemeente, te beginnen
met den 21 AUGUSTUS e. k., gedurende vier weken, ARTILLERIE SCHIET
OEFENINGEN zullen plaats hebben.
Dat die oefeningen zullen bestaan in het schieten met KANON van do
batterij KAAPHOOFD, on het schieten en werpen van het fort KIJKDUIN,
waardoor een gedeelte van het torrein, ten zuiden van dit fort, ter breedte
van ongeveer 200 en tor lengte van 1500 meters, tijdeus het vuren onveilig
zal zijn.
Op de dagen dat gevuurd wordt, zal eene roode vlag op het fort en eene
aan het einde der rooilijn op e6n van den omtrek zigtbaar punt, gebeschen
worden.
Helder, Do Burgemeester voornoemd,
11 Augustus 1871. STAKMAN BOSSE,
KENNISGEVING.
Ingevolge bekomen berigt van den Heer Schout bij Nacht Directeuren
Kommandant der Marine alhier, wordt ter openbare kennis gebragt, dat van
den 16 op den 17 en van den 17 op deu IS dezer maand, tellceus van des
avonds 10 tot 's morgens 5 ure, door het verrigten van werkzaamheden in
de voorhaven der Groote Zeedoksluis, de passage over-de §i,eVo» draaidag
van die voorhaven zal zijn gestremd.
Voor voetgangers zal evenwel de gelegenheid worden gegeven, om langs
een andoren weg over de sluis te komen.
Helder, De Burgemeester dier gemeente,
den 14 Augustus 1871. STAKMAN BOSSE.
POLITIE.
Dezer dagen op de publieke weg onbeheerd gevonden 8
stuks SCHAPEN. De regtmatige eigenaar kan zich ter terug-
bekoming aanmelden ten burele van den ondergeteelcende.
Helder, 15 Aug. 1871.
A. C. BOONZAJER,
Commissaris van Politie.
DE IKTERIlTIOliLE. (i)
Wanneer ons vroeger op school de onderwijzer den oorsprong
der Hoeksche en Kabeljaauwsche twisten mededeelde, ver
zuimde hij niet daarbij te voegen «dat de som van 10,000
schilden, welke Willem V jaarlijks aan zijne moeder Marga-
retha moest uitkeeren, voor dien tijd zeer aanzienlijk mogt
worden genoemd, en hij had volkomen gelijk. Een der bouw
meesters der St. Janskerk te 's Hertogenbosch telde zijn dag
loon niet bij stuivers, maar bij duiten, en schijnt toch uit de
hoogte op een pot erwtensoep te hebben neêrgezien. Wij lezen
in aanteekeningen van vroegere tijden, dat een collegie of
gemeenteraad voor enkele guldens het genot kon smaken van
een flink feestmaal. Hoezeer zyn die tijden veranderd Wij
zouden kunnen spreken van de vroegere oorlogschattingen,
en eene vergelijking maken met de milliarden, die Pruisen
van Frankrijk eischt, en nog een aantal andere zaken, die ten
bewijze strekken, dat de waarde van het geld zeer veranderd is.
Doch ook de behoeften der menschen zijn in alle standen
hooger opgevoerd. Dit openbaart zich in woning, voeding,
kleeding en levenswijze. Nu ontstaat echter de vraag of
hierbij het evenwigt niet is verloren geraakt Wij betwijfelen
het geen oogenblik. De vroegere eenvoudigheid is bijna geheel
verdrongen door eene weelde, die maar al te vaak niet in ver
houding staat tot de middelen, die haar moeten bevredigen.
Daaraan schrijven wij voor een groot gedeelte de gebreken
toe, die thans in de maatschappij heerschen, en vooral de wan
verhoudingen, die ieder betreurt, terwijl slechts weinigen lust
gevoelen het regte middel aan te grijpen, om ze op te heffen.
Passen wij dit toe op de sociale kwestie, dan komen wij tot
het besluit, dat ook zij daarvan een gevolg is. De ondernemers
moeten grootere winsten genieten, zullen zij in staat zijn hunne
uitgebreidere behoeften te vervullen. Doch ook de werklieden
moeten hooger loon ontvangen, zullen zij bij de steeds toenemen
de duurte voor huisvesting, voeding en kleeding van hun gezin
kunnen zorgen. In zooverre zijn beiden volkomen in hun regt
en niemand kan ontkennen, dat beiden de vrijheid bezitten
naar hun doel te streven. Zoodra echter de eersten uit over
dreven winstbejag het belang der laatsten geheel uit het oog
verliezen, en zoodra de laatsten hun loon onbillijk verhoogd
willen zien, om overdreven behoeften te vervullen, dan moet
er botsing bestaan. Het is dus duidelijk, dat de oorzaak der
wanverhouding, zoowel bij ondernemers als bij werklieden
kan worden gevonden, maar het ligt, naar ons oordeel,
in den aard der zaak, dat de eersten veel meer in gevaar zijn,
misbruik te maken vau hunne magtdan de laatsten van hunne
vrijheid, waaruit volgt, dat in de meeste gevallen bij de eersten
de schuld moet worden gezocht; in ieder geval geloo ven wij,
dat zij het best in staat zijn de zaak op te lossen.
Of' hebben zij er geen dringend belang bij Het is waar,
het geld geeft hun eene magt, die de werkman niet bezit.
Deze kan zich aan den arbeid onttrekken maar daardoor be
nadeelt hij zicbzelven in de eerste plaats, terwijl de werkgever
beter in staat is, aan verliezen het hoofd te bieden, en afte-
wackten, dat de armoede den werkman dwingt, het hoofd in
den schoot te leggen maar moet zulk een toestand niet ein
delijk tot uitersten voeren, en wat staat er dan te wachten
Beider belangen staan in het naauwste verband zij kunnen
niet gescheiden worden. Zoodra dus van de eene zijde misbruik
wordt gemaakt van de magt, of van de andere zijde de vrijheid
overdreven wordt, moeten beiden daarvan de nadeelige ge
volgen ondervinden. Waarom dat niet voorgekomen door
zameuwerking
Dat deze mogelijk is, bewijzen ons vele ondernemers, zoowel
als een aantal arbeiders vereenigingen, die volstrekt niet ge
negen zijn, zich aan de internationale aan te sluiten. Wij kunnen
thans niet treden in beschouwingen over de verschillende mid
delen, die het lot van den werkman kunnen verbeteren, zoo
als het onderwijs, het verschaffen van goedkooper voeding en
woning, en nog zoo vele andere. De meesten echter, zoo niet
allen, kunnen alleen dan krachtig werken, wanneer beide par
tijen, naar de wetten der billijkheid, zamenwerken, om eene
zaak te regelen, waarbij de maatschappij het grootste belang
heeftzij zullen krachteloos worden, misschien den toestand
verergeren, wanneer zij vijandig tegenover elkander staan.
Of moeten wij van de regeringen afdoende maatregelen ver
wachten
In Parijs schijnt men voornemens te zijn door wetsbepa
lingen de Internationale te bestrijden. In Pruisen daarentegen
houdt men enkel een naauwlettend toezigt op hare handelingen,
om met gezag tusschenbeiden te treden, zoodra deze in strijd
geraken met de wet. Ofschoon door de commune het eerste
in Frankrijk zeer natuurlijk wordt; evenwel gelooven wij, dat
Pruisen van het ware standpunt uitgaat. Toch achten wij
daardoor niet bewezen, dat de Staat geheel lijdelijk moet
blijven. Wij gelooven integendeel, dat de regeringen, ook zonder
de vrijheid te benadeelen, waarop ieder burger regt heeft, veel
kunnen doen, om de zaak tot een goed einde te brengen doch
het is misschien wenschelijk, dat het initiatief niet van hem,
maar van de burgers uitginge.
De plaatsruimte belet ons, aangaande de middelen in verdere
bijzonderheden te treden wij moeten ons dus tot eenige zeer
algemeene denkbeelden bepalen, welke nagenoeg hierop ne-
derkomen.
De toestand van den werkman vordert dringend verbetering
zijn loon staat niet in verhouding tot zijne behoeften. De
oorzaken kunnen gezocht worden bij den werkman, wanneer
hij zijn behoeften overdrijft, en tot onwettige middelen zijn
toevlugt neemt, of bij den ondernemer, wanneer hij zijne
werklieden exploiteert uit winst bejag. De staat kan die
wanverhouding niet regtstreeks doen verdwijnen, maar toch
door maatregelen van algemeen nut daartoe medewerken.