dewerking ingeroepen der Ged. Staten van de provinciën, be
halve die van Friesland, strekkende om het daarheen te leiden,
dat door middel van bet alterum tantum, evenals in Friesland
geschiedt, de jaarwedden der hoofdonderwijzers bv. van f 500.
en lager, met eene toelage uit de provinciale fondsen worden
verhoogd.
In het weekblad Friso wordt kosteloos onderwijs geëischt
op lagere, middelbare en hoogere scholen. De heerschappij
van den adel is voorbij wij leven in den tijd vau geld-ar-
ristocratie. Zelfs voor zeer gewone betrekkingen worden kun
digheden gevraagd en dit is zeer noodig die slechts
op de middelbaren scholen kunnen verkregen worden, welke
nog maar op zeer weinig plaatsen bestaan, en waar het on
derwijs vrij duur, voor den burger en den handwerker veel
te duur is. Die betrekkingen zijn dus alleen toegankelijk
voor de kinderen van rijke lieden. Het geld regeert dus, en
de arme, de handwerker, de burger moet zien, dat de toegang
tot elke openbare, een goed bestaan gevende betrekking voor
hem gesloten is. Dit is een onrecht. Yandaar de eisch van Friso.
In eene vergadering van de afdeeling Amsterdam der
Internationale is besloten twee adressen te verzenden, tot
verbetering van hun lot. Een aan den raad der gemeente
Amsterdam, met verzoek, om B. en W. te machtigen tot
het aangaan eener geldleening ter bouwing van 5000 wo
ningen voor mingegoeden en daarvan de huur zoo laag te
stellen, dat slechts rente en onderhoud bestreden kunnen
worden. Het andere adres zal worden gericht aan de Tweede
Kamer met verzoek tot het beramen van middelen om de
prijzen der levensmiddelen, enz. te doen dalen.
Niet minder dan vier boeren en twee boerinnen zijn
weder te Gorinchem, onder geleide van een paar politie-agen-
teu en eene menigte volks, naar het stadhuis gebracht om
daar de gewone boete van f 10 te betalen, wegens bij na
weging te licht bevonden boter, 't Is onbegrijpelijk hoe bij
elke naweging, één of meer personen, ongeacht de boete,
bovengenoemde schande moet worden aangedaan.
Te 's Hage hebben ongeregeldheden plaats gehad in het
café concert Lyon, waar eenige opgewonden jongelui (het H. I).
zegt Leidsche en Utrechtsche studenten) de magnetische en
somnambulistische toeren der gebr. Bonheur tegenwerkten,
omdat zij verklaarden *niet bedrogen te willen zijn." Een
hunner ging zelfs zoover, dat hij op het orchest sprong en
de somnambule eenige slagen toedeelde, en daarop, ook zeer
duidelijk 't gevaar ziende, dat hem dreigde, zich door de vlucht
daaraan onttrok. Daarop nam het tumult hoe langer hoe meer
toe. Men ging over tot handtastelijkheden, zoozeer zelfs, dat
sommige daardoor gewond werden en de politie te hulp moest
geroepen worden, die eenige arrestatiën deed. Het tooneel,
dat zich in de tent aanbood, was allertreurigst, daar alles door
elkaar geworpen, gebroken en gescheurd was.
Heden morgen is met den spoortrein van 7.55 van
Utrecht naar Amsterdam vertrokken, om aldaar tot nader
order garnizoen te houden, de kolonel J. N. Schmidt met
den staf van het 7e reg. infanterie.
Het vaandel zou naar het station geëscorteerd worden door
eene compagnie van het te Utrecht garnizoen houdende le bat.
van het regiment, terwijl het bij aankomst te Amsterdam
door eene komp. van het aldaar garnizoen houdende onder
deel zal worden ontvangen, om het naar de woning van
den regiments garnizoens-kommandant over te brengen.
Bij de iandbouwtentoonst. te 's Hage was gisteren nog een
tentoonstelling van pluimgedierte gevoegd, welke de aandacht
van vele bezoekers tot zich trok. Zij bestond uit pauwen,
fazanten, kalkoenen en ander gevogelte, waaronder fraaie pa
trijzen in verschillende kleuren, hoenders, duiven, zwanen en
eendenterwijl de sociëteit //de Korenbeurs" te Haarlem
vijf verzamelingen postduiven heeft ingezonden.
Van twee tot vier uren deed zich het muziekkorps der
dd. schutterij op het terrein hooren.
Te 4 uren werd de tentoonstelling finaal gesloten.
Het schoone weder dat dezen laatsten dag de landbouw
tentoonstelling begunstigde, had een groote menigte, zoowel
vreemdelingen als stadgenooten, derwaarts gelokt.
Naar men aan de N. jRott. Ct. mededeelt, zou de dys-
senterie vooral in Limburg vrij sterk heerschen. In dat ge
west zouden meer dan duizend personen daaraan lijden of
geleden hebben. Zooals men zich zal herinneren, werd de
ziekte daar ook nu weder uit Duitschland binnengebracht.
Het geneeskundig staatstoezicht en de burgerlijke besturen
hebben de noodige maatregelen bekend gemaakt.
Men schrijft uit Ileino d.d. 27 Sept, het volgende
De tongblaar onder het vee neemt hier dagelijks toe. Ook
de ziekte onder de varkens breidt zich zeer uit. De aar
dappelenoogst is hier dit jaar bijzonder gelukt.
Uit Vollenhoven wordt van 27 September gemeld
Onze visschers besomden in de afgeloopen week bijna 1600
kilo bot a f 18 de 100 kilo. Van Urker visschers vernemen
wij, dat de kleine schol f6 h f 8 het wichtje of 50 kilo en
de bot fl.60 f 1.80 de 100 stuks kost.
Men schrijft uit Oosterhout, 28 Sept.
Gisteren namiddag is nabij het Steurgat een groot ongeluk
gebeurd. Een met vee geladen vaartuig, waarop zich zeven
menschen bevonden, is daar ter plaatse omgeslagen, met het
ongelukkig gevolg dat drie personen, naar men verneemt
bouwlieden uit Gilze, zijn verdronken.
Van het vee zouden slechts vier stuks gered ziju.
Men schrijft uit Harlingen, 27 September:
Bij de reveille in het weeshuis ontbraken gisteren morgen
de beide hoofdpersonen in dat gesticht, namelijk de //vader"
en //moeder," zoodat zelfs ddar de weezen verweesd waren.
Beide vermiste personen hadden zich in den nacht verwijderd,
hoogst vermoedelijk met de Hullsche boot naar Engeland. Het
schijnt dat beide echtelieden gemoedelijke bezwaren, of wel
gemoedsbezwaren hadden tegen het voldoen aan een invitatie
van den commissaris van politie, om ophelderingen te geven
over sommige zaken, in verband staande met de redenen tot
hun ontslag.
Te Zoutelande, waar men maar geen predikant schijnt
te kunnen krijgen, heeft de kerkeraad het beroep uitgebracht
op iemand, die noch onder de proponenten, noch onder de
predikanten bekend is. De beroepsbrief is behoorlijk verzonden,
doch de kerkeraad heeft, als natuurlijk gevolg zijner vergis
sing, taal noch teeken tot antwoord ontvangen. Dbl.
Uit Oosterwolde wordt aan de Br. Ct. geschreven, dat
een koe, die pas een anderen meester had gekregen, op het
hooren van de stem van haar vroegeren eigenaar, zich los
rukte, over de vaart zwom en den ouden baas als een hond
achterna liep.
Tusschen de Amersfoortsche en Rotterdamsche dam
club is te Rotterdam onlangs een wedstrijd gehouden. Van
de zeven partijen werden er vier gespeeld door de heeren
Fop Smit te Rotterdam en A. Stork te Amersfoort, en in
alle vier was de overwinning aan Amersfoort. Bij de andere
drie partijen overwon de 83-jarige heer van de Roemer van
Amersfoort mede zijn Rotterdamsche tegenpartij. Na afloop
gaf de heer Fop Smit een souper.
Men schrijft uit Suriname, in dato 2 Sept., dat door
een maatschappij aldaar een adres is gericht aan den minister
van koloniën en aan de beide Kamers der Staten-Generaal,
waarbij subsidie wordt verzocht, teneinde den telegraaf tot
in de kolonie te brengen, waardoor kolonisatie in geen ge
ringe mate zou worden bevorderd. Het is te hopen en te
verwachten, dat deze gewichtige aangelegenheid in ernstige
overweging moge worden genomen, opdat, termen voor in
williging genomen wordende, aan het verzoek spoedig de uit
voering moge worden gegeven.
Het N. Bat. Hand. ontleent het volgende aan de
Pinang Gazeite van den 3 Augustus
Een particuliere brief uit Deli bericht ons, dat de Battaks
den 26n Juli met eene sterke macht een aanval deden op
een van de nieuw opgerichte Hollandsche sterkten nabij Deli,
maar met een verlies van 67 dooden teruggeslagen werden,
terwijl aan de Hollandsche troepen geenerlei nadeel werd
toegebrachtslechts één koeli werd licht gewond. Nadat de
Battaks verdreven waren, bleek het, dat zij de vlucht naar
het gebergte genomen hadden. De Hollanders zetten hen een
langen tijd achterna; zij verbrandden en vernielden, naar wij
meenen, een aantal kampongs.
De Hollanders verzamelen thans eene groote troepenmacht
om de Battaks in het gebergte in het binnenland te ver
volgen. Tenzelfden tijde is een voldoende wacht van militairen
op elke plantage te Deli achtergelaten, zoodat zij, die aldaar
vrienden hebben, geenerlei vrees behoeven te koesteren om
trent hunne veiligheid.
Een ander bericht, door hetzelfde blad medegedeeld, luidt
aldus
De Hollanders hebben een expeditie naar Ujong Parret
gezonden; de troepen hebben ongeveer 67 Battaks gedood
zonder zeiven eenig verlies te lijden.
Dezelfde brief meldt, dat de tot nu toe vijandelijke Bat
taks en de twee voornaamste oproerige datoes het onderling
oneens zijn. Na den aanval te Tandoh Benoah beloofden
de datoes den Battaks tot belooning 500 te betalen, maar
toen de bepaalde dag aanbrak, kwam men met een bedrag van
slechts £300 te voorschijn; dientengevolge twisten zij nu
in hun eigen kamp. Het is waarschijnlijk dat het Holland
sche gouvernement tot eene bevredigende oplossing zal komen
met de Battaksche hoofden, die niet betrokken waren in de
laatste onlusten en die inderdaad begeerig schijnen om op
vriendschappelijke voet te blijven. Men heeft belooningen
uitgeloofd voor de gevaugenneming vau de twee oproerige
datoes, die oorzaak zijn van de jongste rustverstoringen. Men
zegt dat de Battaks over het algemeen welwillende gevoelens
koesteren jegens de Europeanen en dat zij, die onlangs in
verzet kwamen, schelmen zijn, die niets omhanden hadden
en onder belofte van geldelijke belooningen aangeworven
werden terwijl het thans blijkt dat zij in sommige opzichten
door hunne trouwelooze aanvoerders bedrogen zijn.