BURGERLIJK!! STA\D DER GEBEENTE TEXEL
ADV E lt I E 1\ T I E J\.
Bij M. A. GltUKWALI),
Een Yankee heeft een matras uitgevonden die het on
mogelijk maakt zich te verslapen. De matras wordt opge
wonden als een pendule. Bij 't naar bed gaan zet men den
wijzer op het uur, waarop men wakker wil worden. Op den
bepaalden tijd loopt met een verschrikkelijk geraas een wekker
af; de matras wordt door den veer opgelicht, legt den ont
wakende zachtjes op den vloer neer en rolt zich dan op,
zoodat men heni alle gelegenheid tot weder inslapen belet
wordt.
Men schrijft ons van Texel
Door een ooggetuige (den lieer T. Mets) wordt het volgende gemeld
omtrent de verschrikkelijke stranding van het onlangs te Vlielaud veronge
lukte Hamburger barkschip „Franklin."
Ia den vroegen morgen van 11 December 11., ontwaarde de klaringschipper
B. Snooij, m N W. richting, van tijd tot tijd vuurpijlen, die als seinen van
ren in nood verkeerend vaartuig werden opgeschoten. Terstond snelde Snooij
dorpwaarts, oin autoriteiten en dorpbewoners zijne ontdekking ineê tedeelen
't Duurde dan ook inaar zeer kort, of de heer burgemeester, vergezeld van
schipper T. de Waard, lt. vau Westen eu ooggetuige, waren nevens 't in nood
zijnde schip op liet strand aangekomen. De schepelingen nu aau landmen-
schen ontwarende, heschen hunne vlag, die door de nog heerschende duis
ternis echter niet herkend werd, doch later bleek het de Hollandsche vlag
te zijn, wijl men aan boord de Noord-Duitsche vlag, misschien door het
donker misleid, ten onderste boven had opgezet. Allengs werd het aantal
dorpelingen aan het strand grooter, en toen het dag was geworden, zagmeu
ook vrouwen en meisjes in angstige spauniug naar de hulpbehoevenden turen,
die hartverscheurende kreteu lieten hooreu, des te akeliger voor het gehoor
omdat men geeu bijstand kon verleeuen, daar de reddingboot niet door de
paarden over het duin kon worden getrokkeu, en 't vuurpijltoestel nog geeu
dienst kon doen. Ten 8 ure ongeveer werd van boord eene sloep gestreken,
met 3 koppen bemand en aau em lijn uitgevierd. Nauwelijks had mende
bank bereikt, toen door de brauding een mau uit de boot- sloeg, waarop de
tweede hem terstoud nasproug en de nog overgeblevene in allerijl aan boord
werd teruggehaald. Op het zien van het tweetal inet de golven kampende
schepelingen, begaven de zeeloodsen Adriaan Molenaar en Gerrit Molenaar
met vele anderen, hand aan liaud een lange schakel vormende, zich te water,
doorwaadden het zwin, en redden op die wijze twee menscheulevcus. Aan
land gekomen, vroeg meu de gereddeu, zynde de 2e stuurman en een matroos
der „Franklin," wat de lading vau het schip was? Op het antwoord: geeu
lading, maar 178 landverhuizers aan boord, was ik als van den donder ge
troffen eu zag op liet gelaat van de Vlielauders ook angstige bezorgdheid,
uithoofde geen genoegzame reddingmiddelen aauwezig waren, eu algemeen werd
vermoed, dat de spoedig opkomende vloed het vaartuig zou verbrijzelen. Men
beproefde toen èen lijn naar het schip te schieten, de pijl echter zijn doel
missende, werd terstond door een tweede gevolgd, die tusschen de grooteen
fokkemast doorgaande, dwars over het dek vloog, doch de lijn op eeuigeu
afstand van het schip stuk brak. Wederom wordt de scheepsboot aau een
lijn uitgelaten, doch nu onbemand. Niemand kan echter vau het strand de
sloep bereiken.' Wel wagen sommige moedige zwemmers zich te water, doch
zien hunne pogingen den een na den ander mislukken. Eindelijk weergalmt
aan het strand een luid hoera De loodsen A. Molenaar en G. Molenaar ziju
er in geslaagd, van een lijn voorzien, de boot in handen te krijgen. Ver
volgens hunne lijn aan de gebrokeue te knoopeu, is een oogeublik werk eu
•de verbinding met den wal is daar.
De schepelingen een paar redders in hunne boot ziende, trekken die ras
naar boord en laten op raad van meergenoemde loodsen, ook een tweede sloep
neêr. Beide sloepen, geheel als reddingbootcu ingericht, worden nu met een
lOtal metuchen bemand; iets wat geen gemakkelijke taak was, vooral inet
■de vrouwen, die aan een eind touw over boord hangende, met een gunstig
zeetje' in de sloep werilen gestreken, terwijl later de kinderen hun als stukken
hout moesten worden toegeworpen. Voorbeeldig was iutusschen de orde,
die hierbij werd in acht genomen, en dankt men het voor een groot deel
•daaraan, dat alles zoo goéd is geslaagd. Onmogelijk is hei mij, het deernis
waardige maar eenigermate naar werkelijkheid te schetsen doornatte vrouwen
•en zuigelingen, sommigen bijna vau alle kleediogslukkeu ontdaan en in den
toestand, zooals ze bij deu eersten stoot van het schip, hals over kop de
kooien waren ontvlucht, moesten, wijl de sloepen niet over de bank kouden
komen, op de schouders en ruggen der wadende en zwemmende Vlielauders,
door het p. m. 3 voet diepe zwin, worden naar het straud gedragen, 't Was
treffend te zien, hoe hierbij elk zich beijverde: zoowel de burgemeester en
loodscommissaris, als de minste sjouwer kweteu zich van dezen plicht.
Nadat men zoo een paar malen een tocht inet de booten had gedaau, kwamen
schipper B. Snooij en T. de Waard met hunne vletten, benevens eeu sloep
van het loodswezen, ook ter hulpe aangesneld eu nu vertoonde zich als 't
ware eeu wedstrijd van zelfopoffering en hulpbetoon. Nu de reddingsmid
delen zoo belangrijk waren versterkt, duurde het niet lang meer, of alle
schepelingen wareu gered, 't Was ook hoogst gelukkig dat dit geschied was,
nu de vloed opkwum, de brandiDg weer heviger werd en het schip reeds
meer en meer op zij begon over te hellen, 'tls mij niet mogelijk het gevoel
uit te drukken dat mij overmeesterde, toen ik de dankbare moedeis hunne
geredde lievelingeu aan het hart prangende, in het zand zag nederkureien,
terwijl ze de betraande oogen opwaarts sloegen. Of bij het zieu van ceue
schipbreukelinge die eene brave Vlielander vrouw naijlde, welke zich met het
verkleumde wicht huiswaarts spoedde. Hier zag ik hoe eene Vlielaudsche
schoone zich van eeu kleediugstuk ontdeed eu het ceue doornatie afgetobde
natuurgenoote aantoog daar weer bemerkte ik, hoe eene moeder zich de
boezem outblootcnde, liet uitgeputte kiud eener vreemdelinge zoogde. lu één
woord de door de brave Vlielauders betoonde menscheumiu, deed mij warme
sympathie gevoelen voor de bewoners van het schier vergeten eiland welk
gevoel nog toenam, toen elk voor zich eenigen der geredden wilde verzorgen
«n huisvesting verleenen.
Van de vele strandiugen die ik bijwoonde, en waarbij ik van alle denk
bare ellende ooggetuige was, trof mij uooit een schouwspel inniger, dan 't
hier verhaalde, eu wensch ik vurig, zoo iets nooit meer bij te wonen.
Naar ik verneem, is het 6chip eenige uren na de stranding vorbrijzcld en
hebben velen der arme emigranten al hunne bezitting bij deze schipbreuk
verloren. Nog wordt mij gemeld, dat een stoomschip uit Hamburg de
schipbreukelingen te Vlieland heeft afgehaald, waar ze door de goede
burgers eenige dageu liefderijk wareir verpleegd.
^nsejanben.
De Redactie onderschrijft niet altijd de gevoelens der inzenders
Mijnbeer de Redacteur!
Ter rectificatie van een berigt, voorkomende in uw no. van 14 Dec.
(niet in dat van 18 dezer), betreffende de redding der schipbreukelingen van
de „Franklin," verzoeken wij u het volgende te plaatsen
Toen men met alle mogelijke moeite eu inspanniug de reddingboot niet
op het strand konde krijgeD, tengevolge van de moeijelijke wegen door het
duin en zwaarte van boot en wagen, besloot men, daar het vuurpijl-toestel
reeds vooruit was gezonden, om geen tijd meer te verspillen daar elke
minuut kostbaar was, om andere middelen, die onder het bereik waren, te
aanvaarden, nl. om onmiddelijk een boot van het loodswezen, een dito Van
den praaischipper de Waard en een dito van den klaringschipper Snooij
naar het straud te zenden, en door welke booten met nog twee van het
schip, bemand met de alhier te huis belioorende personen, als: A. Molenaar,
J. Kikkert, C. P. Zcijlemnker,, B. Sichen, E. Visser, N. Koudenburg, a'.
Bruin, C. E. Molenaar, G. G. Molenaar, D. C. Smit, allen behoorende tot
het loodswezen; T. de Waard, J de Waard, behoorende tot de praaidienst
en B. Snooij, H. P. Visser, G. P Visser, T. Hakvoort, behoorende tot de
klaringdienst; en C J Klein, G C Bruin en K. List, varensgezellen, al
de opvarenden gered zijn en behouden aan wal gebragt.
Dat die personen zich bijzonder van hun pligt hebben gekweten en er
eene goede orde is gehandhaafd, niet alleen bij de redding, maar ook bij
het verder aau wal brengen en verplegen vau zoo vele menscheD, is door
het gunstige resultaat bewezen, en tevens dat zulks niet aan een enkel per
soon, maar aau de vereende krachten van du bewoners van dit eilaud is te
danken.
Wij willen ons over niemand in bijzondere lof uitlaten, noch iemand
daarin iets te kort doen, maar betuigen, wat iu voornoemd schrijven wordt
gemeld dat de redding onder leiding van den heer Mets zou zijn geschied,
op Vlieland niet is bekend
Ter wille van de waarheid, vertrouwen wij, dat ook dit verslag in uw blad
zal worden opgenomen.
Hoogachtend UEd. Dv. Dn.,
Vj.ieland, Namens de Commissie van de Reddingmaatschappij,
16 December '72. R.
Wij kunnen de Commissie verzekeren dat het bedoelde berichtje in het
No. van 14 dezer is ingezonden, geheel en al kuiten medeweten van deu
heer Mets. Ook uit het in dit No. opgenomen verslag, door den heer Mets
zeiven medegedeeld, blijkt volkomen dat de berichtgever, ten aanzien raa
de leiding der redding, verkeerd ingelicht was. Red.
Van 12 19 Dec. 1872.
ONDERTROUWD: Rcijer Boon, wonende te Nicuwcdiep en Trijntje
Bakker Cornelis Stark eu Aalje Bruin.
GETROUWD Gee. e.
GEBOREN Neeltje, dochter van Jacob Eelman en Marijtje Hemelrijk
Petronella Catharina Wilhclmina, dochter vau Kocudevt Hoogerheide eu
Maria Aulouia Koopman. Naautje, dochter van Cornelis Boon en Vrouwtje
Krijuen. Gerbraud Jan, zoon vau Cornelis Dros eu Marretje Kuijper.
Coruelia, dochter van Bonifacius Wiegel en Maatje van Ceters. Albert,
zoon van Willem Verbaarschot en Grietje Ras. Hermanus, zoon van An-
dries van der Wal en Hendrika Bruin. Foppen, zoon van Johannes van
heerwaarden en Antje Smit. Autje, dochter van Arie Boon en Dirkje
Stark.
OVERLEDEN: Jacob Eelman, oud 80 jaren, echtgenoot van Fijtje
Kalis. Alberdina Kikkert, oud 84 jaren, weduwe van Klaas Bakker.
Antje Zoetelief, oud 71 jaren, weduwe van Cornelis Smit.
m akktberightis
SCHAGEN 19, Dec.
1 Paard f 50 a 11 Gelde Koeien f 240 a 310, Vaarsen f60 a 75,
5 Nuchtere Kalveren f lB"a 26, 900 Magere Schapen f a Vette Schapen
(25 a 35, Overhoudcrs f20 a 33, 4 Bokken en Geiten f 1.50 a 5, 24
Magere Varkens f 17 a 30, 9 Biggen f 10 a 12, Konijnen 25 a 60 ets.,
Kippen 100 a 200 et Eenden 70 a 90 ct.Duiven 15 a 20 ct., Boter per
kg. f 1.10, Kaas per kg. 35 a 40 et. Kipeieren per 100 f5 a 6.25.
ENK HUIZEN, 18 Dec.
Kaas aangevoerd 29 stapels, wegende 7489 kg. hoogste prijs f 35.25,
lpagste.prijs I' 31.Mosterdzaad I'20.a 20.50 per hectol., Karweizaad
per 50 kg. f 17.25,aBlauw Maanzaad per 50 kg. f-, Grauwe Erwten f 12
a 14 per heet., Vale Erwten fll a 14.per heet., Bruine Boonen f 12 a
18. Gerst fó a 6.Haver f3.a 4.50.
AMSTERDAM, 18 Dec.
Granen. Tarwe. Nieuwe Waard en Groet niet mooi f317, coropt. zonder
korting per 2400 kilo. Rogge in éen doen; jarige Petersb. f198; ger. dito
f185, a compt. zonder korting per 2100 kilo; oplevering per Maart f 203,
204, Mei 1 205, 206, 205, 204.
ROTTERDAM, 19 Dec.
De prijzen der aardappelen waren heden als volgtZeeuwsche Jammen
f3 a 3.40, Geldersche roude Wolkammers f2.40 a 2.80. Met redelijken
aanvoer.
LONDEN, 19 Dec.
Ter Veemarkt van heden waren aangevoerd Runderen 1600; Schapen en
Lammeren 5000; Kalveren 300; Varkens Prijzen: Beste Runderen 6/
Schapen eu Lammeren 7/2, Kalveren 6/2, Varkeus 4/2 per steen.
Zondag 22 en Maandag 23 December vertrekt
van hier de mail naar de Kaap de Goede Hoop,
per eerste trein.
Dinsdag 24 December vertrekt van hier de
O.-I. landmail via Triest, per laatste trein.
Donderdag 26 December vertrekt van hier de
O.-I. landmail via Brindisi, per laatste trein.
Ondertrouwd:
CORNELIS KALISHOEK
en
W1LHELMINA GOOTJES,
van Oude Sluisgem. Zijpe.
Helder19 December 1872.
Vlootstraat, Hf.lder, zijn te bekomen:
Puik beste KASTANJES, de 5 ons 12 Cent, bij de baal
van 50 kilo, f10.
Valencia SINxAASAPPELS, 4 Cent per stuk, bij de 100
stuks f 3.50.
Malaga CITROENEN, 2£- Cent per stuk, bij de 100
stuks f2.
Zeer groote BOKKTNGS, 8 cent per stuk, bij de 100
stuks f7.50.