Nieuwstijdingen.
7). Mededeeling van ingekomen stukken.
a. Dat bij opneming der gemeentekas daarin bevonden is, con
form de boeken en bescheiden, 43,428.41 Wordt voor kennis
geving aangenomen.
b. "Verzoek van den heer G. Scholten om met uit. Augustus a. s.
ontslagen te worden uit zijne betrekking van gemeente-bouw
meester, zijnde hij benoemd tot adjunct-directeur bij de ge
meentewerken te Rotterdam. Het ontslag wordt op de meest
eervolle wijze verleend. De Voorzitter brengt der vergadering op
zeer gepaste wijze in herinnering de vele goede zaken, tijdens het
beheer van den heer Scholten, tot stand gebracht en deelt ten
slotte mede, dat er op eene gedane oproeping ruim 20 sollicitatiën
waren ingekomen.
c. Naar aanleiding van zijn aanstaand vertrek naar Rotterdam,
bedankt do heer G. Scholten tevens als lid der commissie van toe
zicht op het Middelbaar Onderwijs.
Voor kennisgeving aangenomen.
d. Verzoek der commissie van toezicht op het ziekenhuis, om
aan den opzichter Koorn een gratifikatie van 25.teverleencn.
Op voorstel van den Voorzitter wordt hiertoe besloten.
e. De Voorzitter deelt den leden het overlijden mede van den
opperbrandmeester, den hr. K. J. Krul, en kenschetst den overledene
als een voor die betrekking zeer verdienstelijk man.
Eindelijk doet de voorzitter nog mededeeling, dat het adres
van de hulponderwijzers, om verhooging van wedde, van de pl.
Schoolcommissie met advies is terug ontvangen en het hij de
vaststelling der bogrooting voor 1874 in behandeling zal genomen
worden.
Daarna wordt de vergadering gesloten.
Helder, NIeuwediep, Willemsoord, enz., 25 Juli 1873,
Woensdag avond overleed alhier zeer plotseling een
geacht officier van Zr. Ms. wachtschip, nadat hij des morgens
nog een promenade met de zeemilitiens gekommandeerd had.
Men wil, dat te spoedige verkoeling bij de heerschende hitte,
de oorzaak van zijn dood is geweest.
•De ter aardebestelling zal morgen ochtend ten 11 ure
plaats hebben.
De kapitein der artillerie, Jhr. W. A. Alting von
Geusau, is door den minister vau oorlog benoemd tot adjudant
van den Kolonel stelling-kommandant en in verband daar
mede overgeplaatst bij den staf van het wapen.
Naar men verneemt, is het aantal zieken bij het gar
nizoen zeer groot, als een gevolg der heerschende warmte,
zoodat weldra geen plaats meer zal zijn tót opname in de
garnizoens inlirmerie.
Den 20 dezer is een gedeelte der torpedo-kompagnie,
die thans op Texel verblijf houdt, Daar Briele teruggekeerd,
onder kommando van den 2n luitenant Wagner.
Het stoomschip Javavan hier naar Batavia, is den
21 dezer 's avouds van Point de Galle vertrokken; alles
wel aan boord.
Volgens ontvangen telegram van AdeD heeft het stoom
schip Prins Hendrikna volbrachte reparatie en beproeving
der machine, den 23 dezer ten 5 ure voormiddags de reis
naar Batavia voortgezet.
f Het stoomschip Willem Kroonprins der Nederlanden
is, volgens ontvangen bericht van de directie der Nederl.
Indische Stoomvaartmaatschappij //Bondon" in den loop der
vorige week te Batavia aangekomen; de juiste dag was echter
niet vermeld.
Naar wij vernemen, heeft Z. K. H. Prins Hendrik
<ler Nederlanden aan de commissie te Leiden, tot oprich
ting van een gedenkteeken voor P. A. van der Werf, eene
aanzienlijke bijdrage doen toekomen.
Zondag is een derstoombooten van de heeren Bosman
c. s., varende tusschen Amsterdam en Alkmaaraan een
dreigend gevaar ontsnapt. De kermis te Wormerveer had
zooveel passagiers uitgelokt, dat de boot overladen was. In
de achterkajuit stroomde het water door de vensteropeningen
naar binnen, en toen daarop de passagiers naar voren gingen,
had in de voorkajuit het zelfde plaats, zoodat ook in de
machinekamer reeds voet water stond. Met moeite ge
lukte het toen, achter het gemeente-huis een plaats te vinden
waar de passagiers de zinkende boot konden verlaten,
waardoor men voor andere ongelukken bewaard bleef.
Maagdag avond laat hebben eenige officieren met
hunne dames in de Kalverstraat te Amsterdam eene onaan
gename ontmoeting gehad met een vijftal half dronken
mannen, die het op de dames gemunt hadden en haar las
tig vielen. De wacht van het Paleis moest geroepen worden
om een einde aan het schandaal te maken. Twee der bel
hamels zijn in verzekerde bewaring gebracht. De anderen
kozen het hazenpad.
Naar wij vernemen, zijn thans de processtukken, in
zake den dubbelen moord aan den Bocht van Guinea ter
examinatie gezonden aan den procureur-generaal bij het
Provinciaal gerechtshof van Zuid-Holland.
De quaestie van 't al dan niet verwijzen naar de open
bare terechtzitting van den hove nadert dus haar oplossing.
Uit Batavia wordt ons gemeld, dat alles voor de tweede
expeditie naar Atchin wordt voorbereid, die voor December
zal Vertrekken. De expeditie zal bestaan uit 7000 man
infanterie, 2000 man van andere wapens en 3000 koelies.
Men meende toen nog, dat generaal Verspijck 't bevel zou
voeren, maar de zonderlinge benoeming van den gepensio
neerden generaal Van Swieten zal in deze verandering
brengen.
Uit Hoorn wordt gemeld, dat daar een koppel kippen*
einde Maart 1873 uitgebroed, reeds sedert eenige ciagen ge
regeld eieren legt. De eitjes zijn klein van stuk maar
zeer smakelijk. Dat driemaands kippen reeds leggen wordt
als een groote zeldzaamheid beschouwd.
Te Rotterdam is een jongmensch in de zweminrich
ting plotseling doodgebleven, omdat hij zich in verhitten
toestand in het water begeven had.
Te Rotterdam werd een werkman, bezig .roet het
lossen van een kolenschuit, door een hartaderbreuk getroffen
en bleef dientengevolge op de plaats dood.
Te Herwen is een 18jarig jongeling, die in de verte
brand zag en meende, dat deze in het huis zijner ouders W3S
uitgebroken, van schrik doodgevallen.
Te Brummcn heeft Dinsdag morgen vroegtijdig eene
dame van circa zestigjarigen leeftijd een einde aan haar le
ven gemaakt, door zich in de rivier den IJssel te werpen.
Men kan hoegenaamd geen zekere redenen voor deze wan
hopige daad vinden. Alleen weet men, dat zij van tijd
tot tijd treurde, omdat zij geene familie-betrekkingen meer
had. Pogingen tot redding zijn er niet kunnen worden
aangewend. Haar lijk vond men later op 20 minuten af-
stands vau de plaats, waar zij den zelfmoord beging.
Dinsdag namiddag, ten ongeveer 12 ure, heeft ze
kere A. T.die als kinderjuffrouw in dienst was van den
heer A. H. B. II.aan de Verlengde Rijnkade te Arnhem,
welke juffrouw een kindje vau 13 maanden, hetwelk aan
hare zorg was toevertrouwd, op Verregaande wijze mishan
deld en zich bovendien aan diefstal in loondienstbaarheid
had schuldig gemaakt, zich van een 3 4 meters hoog balkon
doen zakken, op een oogenblik dat haar meester Daar het
commissariaat van politie was gegaan om van een en ander
aangifte te doen. Toen de juffrouw op de straat was ge
komen, is zij in allerijl de Kadestraat ingeslagen en ver
volgens geheel gekleed in de Lauwersgracht gesprongen.
De wachtmeester Bekker, die de juffrouw had gevolgd, is
haar nagesprongen en mocht de voldoening smaken haar,
met behulp van eenige inmiddels toegeschoten personen, van
een wissen dood te redden. Onmiddellijk is A. T. naar
het stads-ziekenhuis overgebracht. Men verneemt, dat tegen
de verdachte proces-verbaal wordt opgemaakt.
3|ngE3onöcn.
De Redactie onderschrijft niet altijd de gevoelens der inzenders.
Mijnheer de Redacteur!
In uw weekblad van den lGden dezer las ik met zeer veel ge
noegen eene degelijke beschouwing over de bijzondere scholen,
(secte-scholen). Blijkbaar is de S. daarvan gehoel op de hoogte
van het doel en de inrichting van ons Lager Onderwijs, en vindt
dat onderwijs in hem een warm voorstander. Nu de zaak van het
bijzonder onderwijs in uw blad besproken wordt, gevoel ik den
lust bij mij opkomen om enkele opmerkingen ten beste te geven,
zoowel wat betreft het onderwijs op de neutrale als dat op de bij
zondere scholen. De grootste grief, welke velen tegen de neutrale
scholen hebben is dezezij voeren tot godsdienstloosheid, omdat
er geen onderwijs in de eene of andere godsdienstleer wordt gege
ven. Nu moet ik doen opmerken, dat onderwijs in den godsdienst
(leer) nog altijd geen godsdienstig onderwijs is, en eveneens dat er
zeer goed godsdienstig onderwijs kan worden gegeven, zonder juist
de eene of andere godsdienstleer te onderwijzen. Verder, dat het
nog volstrekt niet bewezen is, dat de leerlingen der neutrale scho
len ongodsdienstige!" (minder braaf) zijn, dan die der bijzondere
scholenen aan de vrucht kent men immers den boom
Er is zeer wel godsdienstig onderwijs mogelijk, zonder opzette
lijk onderwijs in eene godsdienstleer. Om dit aan te toonen moe
ten wij eerst de vraag beantwoordenWat verstaat men door
godsdienst Het antwoord zal wel zijnde leer van God, dat is,
van Zijne wijsheid, grootheid en liefde jegens al het geschapene
en van de verplichtingen, die ons zijn opgelegd, verplichtingen
zoowel jegens andere schepselen als jegens ons zeiven.
Om die wijsheid en grootheid eenigszins te waardeeren zal eene
degelijke verstandsontwikkeling zeker noodzakelijk zijn welnu,
de L. S. zorgen uitmuntend voor de ontwikkeling der verstande
lijke vermogens.
Om Gods liefde eenigszins te gevoelen zal men zeker zelfs wel
een ontwikkeld gevoel moeten hebbenwelnu op de L. Scholen
wordt zoowel door woord als daad zorg gedragen voor de aankwee
king en versterking van 't gevoel voor 't goede, ware, schoone en
verhevene
Om zijne plichten jegens anderen te volbrengen en zijne eigene
rechten te handhaven, moet men zoowel een goed verstand als een
juist gevormd gevoel en eenen vasten wil hebben. Welnu geen
enkel onderwijzer zal ooit de gelegenheid verzuimen om zijne leer
lingen aan te sporen tot krachtig willen, indien het eene goede
zaak geldt. Overigens leiden een goed verstand en goedgeplaatst
gevoel als van zeiven tot de vorming van eenen goeden wil.
Ik twijfel niet of iedereen zal toestemmen, dat de pas aangege
ven ontwikkeling noodig is om met vrucht eenig onderwijs in de
eene of andere godsdienst bij te wonen. Terwijl de L. S. dus de
leerlingen vatbaar maken om onderwijs in den godsdienst te kun
nen ontvangen, en ondertusschen bij elke gelegenheid de kinderen
aansporen tot de beoefening van alle deugden, zegt men, veelal
ondoordacht, doch helaasal te dikwerfop de L. Scholen worden
onze kinderen ongodistenWij hebben aangetoond, dat die be
wering geheel ongegrond isnu zullen wij aantoonen, dat het
onderwijs in de godsdienstleer, aan jeugdige en ontwikkelde leer-
