Nienws- en
Advertentieblad.
1875,
Woensdag
27 Januari.
M 1428.
Vijftiende Jaargang,
UitgeverS. GILTJES.
Het ontbreekt ons aan
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDERSCHE
Verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-A VOND.
Abonnementsprijs voor 3 maanden
Franco per post
Men abonneert zich in alle Boekwinkels, Postkantoren en Hulp-Postkantoren.
Brieven franco.
COURANT.
De prijs der Advertenties van 14 regels is 40 Centen; elke regel meer 10 Centen.
Periodieke herhalingen, alsmede aanvragen en aanbiedingen van dienstpersoneel 5 Cents per regel.
Vóór des Dinsdags en Vrijdags middags 12 uur gelieve men de Advertentiën in te zenden.
Ingezonden Stukken minstens 6en dag vroeger.
Geld meent gij. Wij gclooven het nietmaar
wel aan de kunst om liet goed to besteden. En
juist hierin zoeken wij de hoofdoorzaak, dat wij
gebrek hebben aan vele andere dingen. In dit op
zicht is het met het sUats-huishouden. even als
met liet huishouden der individu's. Waar het geld
verkeerd besteed wordt, ontstaat gebrek, en dit kan
niet weggenomen worden door kunstmiddelen,
maar alleen door eene verbeterde inrichting.
Zoo ontbreekt het ons b. v. aan onderwijzers, en
men zoekt dat gebrek te bestrijden door allerlei
middelen, behalve het ware. Geen wonder, dat het
blijft bestaan. Men verbeterc het Int der onder
wijzers en het gebrek zal spoedig ophouden. Na
tuurlijk behoort daartoe geldMet een goeden
wil zou dat echter te vinden zijn, tenzij men liet
beter achtte het gebrek zóo groot te laten worden,
dat ook met geld niets meer te doen is.
Wij hebben echter thans geen plan over dc on
derwijzers te spreken wij hebben een ander gebrek
voor den geest, namelijk aan officieren. Ooli daar
over wordt geklaagd, maar gebruikt men hierbij
betere, meer afdoende middelen, dan bij hot on
derwijs Wij meencn bet te mogen betwijfelen.
De officieren worden gevormd aan de akadcmie
te Breda en bij de regimenten.
Met de meeste gerustheid mogen wij zeggen, dat
de akademie te Breda niet aan het doel beant
woordt. Het getal kadetten schijnt hoe langs hoe
kleiner te worden; zij kan dus onmogelijk het ge
tal olficieren afleveren, dat zelfs voor een klein ge
deelte bet tekort kan dekken. De tot heden be
proefde middelen zijn zonder gevolg geblevende
thans door de regeering ingediende wet, waarbij
"de leeftijd op 1418 jaar gesteld wordt, zal. naar
wij vreezen. evenmin een afdoende verbetering tot
stand brengen. Zoolang men niet de ware oor
zaak der kwijning heeft gevonden, en die wegneemt,
zal do zaak gebrekkig blijven. Tot zóólang zal de
akademie zóo weinig nut stichten, dat ze even goed
opgeheven zou kunnen worden.
Maar zijn dan de olficieren, die bij de regimen
ten worden opgeleid, van minder gehalte dan die
der akademie? Wat geschiktheid voor do militaire
dienst betreft, hetgeen toch zeker de hoofdzaak is,
voorzeker niet. In beschaving behoeft dit evenmin
het geval te zijn. In wetenschappelijke ontwikke
ling, misschien maar als men het overbodige weg
snoeide, zou ook dat verschil van wéinig aanbelang
zijn. Indien zich desniettegenstaande in cenig op
zicht een mindere gehalte openbaart, hetgeen wij
niet willen ontkennen, dan zoeken wij daarvan dc
oorzaak in de wijze van opleiding, niet in de be
hoefte aan eene goede akademie.
Wij nemen een voorbeeld, waarop wij vroeger
reeds hebben gewezen.
Een jongeling van 16 jaar, van minder bemid-
deldo ouders, die dus aan Breda niet mogen denken,
treedt te Kampen in dienst. Hij heeft een goede
opvoeding en degelijk onderwijs genoten en ver
staat dus wellicht éon of meer vreemde talen, een
weinig mathesis, enz. Na een half jaar te Kam
pen te hebben doorgebracht, zonder iets meer aan
de genoemde vakken te hebben kunnen doen, wordt
hij bij een der regimenten geplaatst. Hij geniet
nu oneindig meer vrijheid, maar wordt er wel iets
gedaan, om hem, op zijn 17c jaar, te weerhouden,
van die vrijheid misbruik te maken Wordt hem
de gelegenheid gegeven, zijn studiën met vrucht
voort te zetten, en het verzuimde in te halen?
Wordt hij niet veel meer overladen met allerlei
werkzaamheden, die hem daarvoor ongeschikt ma
ken? Heeft hij soms zelfs wel eens een geschikt
plaatsje, om te studeeren
Heeft hij intusschen een goeden wil, en het
luk een kapitein te bezitten, die hem niet geheel
uit liet oog verliest, dan wordt hij onderofficier.
Ontbreekt hem het laatste, dan wordt hij soms
toch nog door een milicien voorbij gestreefd, die
van den dienst weinig meer dan hot oppervlakkige
kent.
Wij nemen echter aan, dat hij liet geluk heeft,
na een niet al te langen tijd, onderofficier te wor
den zal hij nu op een behoorlijke opleiding mo
gen rekenen? Wij kennen niet alle regimenten,
en willen dus geen algemeen oordeel uitspreken
maar dat weten wij, dat het van hem op sommige
plaatsen, een bijna bovonmenschclijko kracht zal
vorderen, orn zijn officiers-examen af to leggen.
Maar dan vragen wij(altijd op den voorgrond
stellende, dat geen slecht gedrag of ongeschiktheid
het beletten) moest niet overal, ieder jongeling, die
de krijgsdienst heeft gekozen, ruimschoots gelegen
heid vinden tot oen behoorlijke opleiding En
indien dit eens werkelijk het geval ware, waarom
zouden dan de officieren, die bij de regimenten
hunnen rang hebben verkrogon, van minder gehalte
moeten zijn, dan die der akademie?
Ongetwijfeld, er zijn er, wien het gelukt, officier
te worden. Er zijn jongelieden, welke bij hunnen
aanleg, de geestkracht bezitten, allo zwarigheden
te overwinnen. Er zijn ook officieren, die werkelijk
liefde voor hun stand hebben, en gaarne een ge
deelte van hun ledigen tijd besteden, om hen v
te helpen maar op allen, zelfs op de moesten, is
dit niet toepasselijk En wie zal ons zeggen, hoe
vele. jongelingen daardoor verlorcnjjaan, cl ie anders
wellicht onder de degelijks te officieren ccne plaats
hadden kunnen innemen
Wij komen dus tot hetzelfde besluit als bij het
onderwijsverbeter den krijgsmansstand en bet zal
u niet aan officieren ontbreken. De akademie zal
echter nooit voldoende in liet tekort kunnen voor
ziendaarom, bij ieder regiment niet alleen, maai
bij ieder bataillon, moest de ruimste gelegenheid
bestaan, voor jongelieden van aanleg en goed ge
drag. om een behoorlijke opleiding te ontvangen.
Zoolang echter de jongelingen nog zoozeer aan hun
lot worden overgelaten, als op vele plaatsen liet
geval is, verwachte men noch van het een noch
van het ander gunstige gevolgen.
Wij nemen bescheiden de vrijheid, om dc vraag
te stellenzou men niet hij voorkeur de officieren
der akademie kunnen gebruiken bij die opleidings
klassen Zou daardoor ook in de minder weten
schappelijke kennis niet met eenige opoffering kun
nen worden voorzien
Het is slechts eene vraag, en wij zijn niet genoeg
deskundig, zo grondig te beantwoorden. Wij oor-
declen slechts als leeken maar het gezond ver
stand is voldoende om tot de conclusie te komen,
dat. waar de akademie onvoldoende blijkt, de op
leiding bij de regimenten de dubbele aandacht
verdient.
Geld Voorzeker, ook dat wordt daartoe gevor
derd. Maar zou dat, met een goeden wil niet uit
de vele millioenen voor oorlog, kunnen gevonden
worden 1 Het bezit van knappe, soliede olficieren
zal toch wel een eerst vei cisclite zijn voor oen flink
legermaar dat de regeering dit wel eens uit hel
oögf'Verliest, blijkt ook uit liét Indische leger, waar
dc schadelijke gevolgen zich misschien nog minder
lang zullen laten wachten, dan in Nederland.
Te Mcestcr-Cornelis bestaat een cursus voor on
derofficieren, om zich voor bet officiers-examen te
bekwamen. Door de behoefte aan krijgslieden voor
Atchin, worden velen hunner ingedeeld hij korpsen,
die zich derwaarts moeten begeven, waardoor na
tuurlijk hunne bevordering wordt verdaagd. Ko
men zo nu, rijk aan kennis en ondervinding, som
migen zelfs gedecoreerd, terug, dan vinden zij wel
licht uit Nederland aangekomen officieren, die een
verlicht examen hebben ondergaan, en. in weerwil
hunner totale onwetendheid in de Indische toe
standen. hen zijn voorbij gestreefd. Wij stellen
dit gelijk met hetgeen wij van de milicien-korpo
raals en sergeants hebben gezegd maar heeft het
dan niet den schijn, alsof de regeering er op uit
is, om door verkeerde maatregelen alle sympathie
voor den militairen stand uit te dooven, in plaats
van ze op te wekken
Ook van de positie der officieren zeiven zou veel
te zeggen zijn, dewijl ze niet weinig te wenschcn
laat; wij hopen echter dat een deskundige dat on
derwerp eens moge behandelen wij zouden te uit
voerig worden.
HelderNieuwcdiepWillemsoordenz.
26 Januari 1875.
Vergadering dpr Loge //Willem Frederik
Karei", op Donderdag 2S Januari, des avonds
(en 7J ure, Ree. in den lsten Graad
Door liet jougclings-college //Nut en
Genoegen" werd Zondag avond jl. eene too
neeluitvoering gegeven ten voordctle eener
behoeftige weduwe, en haar gezin.
De opvoering van t Was maar een Loods"
en //De Pruissen komen" was zeer ten ge-
noege van het talrijk opgekomen publiek, dat
herhaaldelijk de duidelijkste blijken van goed
keuring te kennen gaf.
De opbrengst denken wij in het volgende
nomraer mede te deelcn.
Gisteren is van hier naar Amsterdam
vertrokken Zr. Ms. ramtorensckip de Buffel
ter tiaziening van macliincriëu enz.
Men schrijft ons van Oude Schild.
Dezer dagen had eene vergadering met dames
plaats van de sociëteit vNeptunus". Door
on verwachte afwezigheid van, den hr. Zwanen
burg, trad de hr. YV Mets als spreker op, die
zijnen hoorders ten beste gafTonen in den
nieuwjaarsmorgen" van Cremer. De buitenge
woon volle vergadering, volgde met de meeste
aandacht Cremer's tonen. De hr. K. Bakker
had tot bijdrage een stukje, getiteld//Geloof,
hoop en liefde".
Ten lü ure sloot de president de verga
dering, waarna nog de meeste jongelui laug
jenoegelijk bijeen bleven en deel namen aan
het bal.
Men verneemt zeer weinig van den wind
handel in lammeren. Andere jaren was om dezen
tijd 't opkoopen van de lammeren, die nog ge
boren moeten worden, druk aan de orde.
Het kokkelen en schelpenvisschen heeft weder
een aanvang genomen.
De prijs der schelpen is echter laag, n. 1.
f 1 SO per M3- Verleden jaar was de prijs
f2.00. Men er wacht bij den geringen aan
voer rijzing der prijzen.
Den 29 dezer zal alhier aan boord van
liet via Sucz naar Java bestemde stoomschip
Java," zich inschepen een detachement, sterk
99 militairen, waaronder G onderofficieren. Het
bevel over dat detachement is opgedragen aan
den van verlof naar indië terugkeerenden kapt.
der inf. C. J. van der Vrijhof, terwijl lot me-
degeleiders zijn aangewezen de 2e luits. van
gemeld wapen A. A. Neen hu ij zen, D. A. Ok-
huijzen, M. U. S. Caijaux, J. A. P. Geill,
J. W. Sanders, F. T. S. Verhofstad, J. R.
Jacobs en YV. Lemke.
Op Dinsdag 16 Februari zal in ver
schillende garnizoensplaatsen worden aanbe
steed de levering van 545 Reinontpaardeu, en
wel: voor liet le reg huz. te Leiden 90, voor
liet 2e reg. huz. te Venlo GO, voor het 3e
reg. huz. te Haarlem 80, voor het 4e reg
huz te Zutpheu 110, voor het reg. veld-art.
te Utrecht 140 en voor het reg. rijd.-art. te
Amersfoort 65.
Z. M. de Koning heeft aan F. G. H.
Br., notaris te Gronsveldkwijtschelding ver
leend van de cellulaire gevangenisst raf van 15
dagen, waartoe hij, ter zake van mishandeling
van dpn aannemer 11 Meese, le Maastricht,
door het provinciaal gerechtshof in Limburg
was veroordeeld.
Naar men verneemt, zullen de wervingen
op het platte land voor het lud. leger, wanneer
zij niet spoedig betere resultaten opleveren,
met 1 Ma-art gesloten worden.
Men schrijft uit Amsterdam:
//Ik verneem uit //betrouwbare" bron, dat
de beschuldigden, als valsche munters, dezer
dagen door de politie in hechtenis genomen,
waarschijnlijk door gebrek aan bewijs in vrij
heid zullen gesteld moeten worden. Het voor
barige courantenbericht heeft ten gevolge gehad,
dat de nasporingen in de provinciën tot geen
resultaat hebben geleid. De gewaarschuwden
hebben zich natuurlijk gehaast alles te verduis
teren, wat tot hunne ontdekking kon leiden.
Te Almelo zijn aller gemoederen ver
vuld inet eeu treurige gebeurtenis, die een
achtenswaardige familie getroffen heeft. De
oudste zoon des huizes, een jong menscli van
17 jaren, is als verdacht van onderscheidene
in den laatsten tijd bij nacht met braak ge
pleegde diefstallen gearresteerd. Zijn vertee-
ringen, zijn omgang met een jongen van veel
minderen stand en zijn nachtelijk zwerven op
straat hadden liet vermoeden op hein gevestigd
dal uiaar al te zeer bewaarheid is geworden.
In den nacht vau Donderdag op Vrijdag had
hij in een vijftal woningen ingebroken, steeds
een ladder met zich voerende cn toch aan de
aandacht der iiachtwachts ontsnappende Even
als hij, is zijn medeplichtige, in wiens ouder
lijke woning veel van het gestolene bewaard
werd, in liet huis van arrest opgenomen.
De //Volksvriend" bevat de volgende
treurige recapitulatie van de //jeneverrampen,"
die het blad in 1874 bad te vermelden:
//Moord (gevallen van) 15; zelfmoord en
plotselingeu dood 51 (waarbij 6 zich dood-
gedronken hebben aan de toonbank daar
onder een kastelein en 2 die dronken ver
brand zijn); pogingen tot moord 8; verwon
dingen 56 (waarbij 12 door gewapende solda
ten); vechtpartijen 41 (waarbij 16 door gewa
pende soldaten); diefstal cn aanranding 20;
drenkelingen (die gered zijn) 15; drenkelingen
(die verdronken zijn) 30; waanzinnig geworden
G; branden ontstaan 2; weggejaagde soldaten 4;
door zijn vrouw uit de kroeg weggedragen 1;
dronken voor den rechter verschenen 2; dron
ken politie-agenten 2; veroordeelingen vau tap
pers (na bezetten tijd 17; veroordelingen van
drinkers na bezetten tijd 3S; veroordeelingen naar
de wet op de openbare dronkenschap te 's i lage (5
maanden) 152: idem te Haarlem 236; een
domino beleedigd door een dronken kroeg
houder (tevens kerkvoogd); de Koning aange
rand
En hoeveel ontbreekt er nog aan die ramp
zalige slutistiek
lil het //Politicblad" wordt de opsporing
verzocht van den gevluchte» directeur der ge
meente-gasfabriek te Doelinchem, die door de
justitie vervolgd wordt ter zake van verduis
tering van gelden door een publiek deposita-
ris, alsmede misbruik van vertrouwen.
De machinist Roesink is ter zake van
het gebeurde bij het spoorweg-ongeluk te War
mond, veroordeeld tot 6 maanden gevangenis
straf en in de kosten van het geding. Er is
nog geen liooger beroep aangeteekend.
Men heeft te Maastricht het lijk van
een jonkman, die sinds drie weken werd ver
mist, met de schaatsen nog aan de voeten op
gehaald.
In een suikerfabriek te Zevenbergen is
eeïi jongen van omstreeks 12 jaar, die aldaar
werkzaam was, in een ketel met kokend sap
gevallen. Hoewel spoedig uitgehaald, is hij
onder hevige pijnen bezweken.
Buitenland
Op nieuw heeft de koning van Spanje
in eene proclamatie aan de bevolking der Bas-
kische provinciën en vau Nuvarre verklaard,
dat lnj een constitutioneel vorst zal zijn.
Tot die bevolking richt hij de vermaning
den broederoorlog te staken. /'Zoo gij voor
de monarchie strijdt," roept hij haar toe, »ik
ben dc vertegenwoordiger der dynastie, zoo
gij voor liet katholiek geloof strijdt ik ben
ecu katholiek koning cn zal onrechtvaardig
heden tegen de kerk weder goed maken. Ik
zal eeu constitutioneel koning zijn en ik bied
u den vrede aangij zult uwe vrijheden en
uw welvaart terug vinden."
In een dagorder aan het leger zegt de koning:
//lk verlang zelfverloochening en energie, niet
om roem, maar om den vrede te verwerven.
Onze tegenstanders zijn Spanjaardenais zij
mijne woorden miskennen, zullen wij hen ten
onder brengen, maar God zal hen beschermen,
die ter wille van den vrede niet tegen het
vaderland willen strijden".
-De tijd die noodig zal zijn, om den tun
nel onder het Kanaal, tusschen Engeland en
Frankrijk tot stand te brengen, is op 20 jaren
vastgesteld. De concessie is veilcend voorden
tijd van 99 jaren, te rekenen vau den dag af,
waarop de onderneming wordt geopend. De fran-
sclie Regeering wil zich verbinden, gedurende de
eerste 30 jaren na de opening geen concessie
voor een anderen tunnel ie verleenen. Lord
Derby, wien deze voorwaarden zijn voorge
legd, heeft verklaard genoegen daarmede te
neinen. De fransche Kanaal-tunnel-niaalschappij
is gevormd en de bcnoodigde 2 millioen francs
zijn in 400 actiën vau 5000 fres. elk, voltee-
kend. Als hoofdingenieurs van den tunnel zijn
aangewezen, van engelsclie zijde, de lieer Hawks-
liaw, en van fransche de heer Lavally, de al-
gemeene ondernemer van het Suezkanaal. De
conventie is oudertpckend door den heerCail-
laux, minister van Openbare YVerken, en den
heer Michel Chevalier als vertegenwoordiger
der Maatschappij.
Te Saint Nazairc is eene bende jeugdige
dieven ontdekt, dertien in getal, die onder een
generaal van veertien jaar, een kolonel van 11
jaar enz. stond en zich aan tailooze kleine
diefstallen schuldig maakten.
Te Nanking is in een even moeielijk
als eigenaardig gtschil op een wijze uitspraak
gedaan, die doet denken aan het beroemde
//recht van Salomo" Een Chinees, uit Nanking,
die aldaar gehuwd was, werd, tijdens den op
stand der Taepings, opgeroepen voor de dienst.
Hij keerde, toen de oorlog geëindigd was, niet
terug, en zijne vrouw, die gedurende verschei
dene jaren niets van haar man hoorde, her
trouwde. Nog niet lang van haar tweeden, ge
lukkigen echt genoten hebbende, vertoonde
zich onverwachts haar eerste man, die verlangde
weder in zijne rechten hersteld te worden. De
tweede man wilde daar niet in treden en de
zaak kwam voor den rechter. Deze bedacht in
het lastige geval een list. IIij verzocht, dat
men hem de vrouw voor een tiental dagen
zou afstaan, wat beide partijen goedvonden.
Ongelukkig stierf de vrouw nog vuorde 10 dagen
verstreken waren. De rechter beklaagde de echt-
geuooten, maar eischte tevens, dat hij, die
de overledene als zijn wettige vrouw had be
schouwd, zorgen zou voor de begrafenis. De
eerste man bedankte voor die eer; de tweede daar
entegen wildeofschoon hij arm was, geen on
kosten ontzien, om zijn geliefde vrouw een
fatsoenlijke uitvaart te bezorgen. Dit maakte
voor den rechter de beslissing gemakkelijk. De
vrouw, die niet dood was. werd den tweeden
man toegewezen. Hij die haar als doode niet
verstiet, verdiende haar als levende te behouden.
Benoemingen.
Z. M. heeft den kolonel der infanterie van liet
leger 111 Necl. Indie J. L. J, van Pel. als een uit
stekend blijk Vau Zr. Ms. bijzondere tevredenheid
wegens den moed, het beleid en de trouw, door
dien hoofd-officïer voortdurend aan den dag gelegd
in zijne betrekking van militair en civiel bevelheb
ber in Atchin, bevorderd tot commandeur dei- Mi
litaire Willemsorde.
Z. M. heeft, met ingang van 1 Febr. a. s., be
vorderd tot adjunct-commiesbij de directie der
marine te Amsterdam, de klerken J. .1 Schokking,
C. E. Plugge en I- .1. G. Dcybij de directie dei-
marine alhier, de klerken 11. J. Scliuyt. L. F. Over
de Linden cn P. .1. Lupgensbij de directie der
marine te Hellevoctsluis. de klerken D. van der Blom
en C. Admiraal.
.32, HEL T3C Zi, -
STOUT ANTWOORD.
Hertog Karei van YVurte.inburg hield er van,
dat men hein op zijne vragen snel en snedig
wist te antwoorden. Op zekeren dag voor een
der ramen van zijn slot staande, zag hij een
jongen twee ezels daar langs geleiden.
//Waar gaat dat heen met u drieën?" vroeg
de hertog.
//Een vierde voorbijklonk dadelijk het
antwoord van den guit. Van dien dag af nam
de hertog dien jongen in zijn dienst eu had
deze voor goed zijn fortuin gemaakt.
Een soldaat had zijn uitgaansdag. Niet we
tende waar beter te gaan, ziet hij een kerkdeur
open staan cn gaat er in; hij ging er zitten.
Kort voor het einde van de preek vraagt
hem de koster een dubbeltje. Eeu dubbeltje
mau
Denkt gij dan, dat als ik een dubbeltje ge
had had, ik hier zou zijn ingeloopen.
//Ach, Jan, kleed je toch warm. Het
is zoo hitter koud; verleden week is er 'nog
een os" op den trein bevroren!"
//Moeder! een kus! Een kus voor ik
slapen ga!" Hoe klein is de gevraagde gunst,
maar hoe weldadig werkt die zachte, vriende
lijke kus op den kleinen vrager.
Het kleine hoofd zinkt tevreden neêr op
het kussen, want alles is te vrede en ge
luk in hem. Het heldere oog sluit zich en
de rozenlippen getuigen van de heldere en
zonnige droomen der onschuld. Ja moeders!
kus uwe kleinen, eer zij slapen gaan, want
