Nieuws- en
Advertentieblad.
Vijftiende Jaargang,
Woensdag
1 September.
1875:
Uitgever: S. GILTJES.
De gestoorde Bruidspartij
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDERSCHE
Verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-NAMIDDAG.
Abonnementsprijs voor 3 maanden
Franco per post n n
Men abonneert zich in alle Boekwinkels, Postkantoren en Hulp-Postkantoren.
Brieven franco.
0.50
0.65
COURANT
De prijs der Advxrtentien van 1—4 regels is 40 Centen; elke regel meer 10 Centen.
Periodieke herhalingenalsmede aanvragen en aanbiedingen van dienstpersoneel 5 Cents per ree
Voor des Dinsdags en Vrijdags middags 12 uur gelieve men de Advertentiën in te zenden.
Ingezonden Stukken minstens éen dag vroeger.
Vergadering van den Raad der ge
meente TEXEL, gehouden Woens
dag 25 Augustus 1875, des mor
gens ten 10 ure.
Afwezig de hecron P. Langeveld en A. Dros.
Na opening der vergadering worden de notulen
gelezen en goedgekeurd.
1. De Voorzitter brengt ter tafel eenige provin
ciale bladen, welke na mededecling voor kennisge
ving worden aangenomen.
2. Wordt voorlozing gedaan van eenc missive
van den lieer L. Koot. opzichter van den Waterstaat,
betreflende de herstelling van den toren te Oos
terend en waaraan eenige meerdere werken moeten
worden verricht.
Nadat door den Voorzitter deze zaak is toegelicht,
wordt besloten, liet Dagelijkscli Bestuur te mach
tigen, in overleg mot den lieer Koot cn onder goed
keuring van HH. Ged. Staten, de noodzakelijke wij
zigingen tc doen uitvoeren.
3. Door den "Voorzitter wordt ter tafel gebracht
de rekening dienst 1874.
Bij monde van den Heer Bruijn wordt namens
de commissie,belast met het onderzoek der rekening,
verslag uitgebracht, adviseerende tot goedkeuring,
als zijnde daarop geene aanmerkingen gevallen.
Wordende bet besluit daartoe goedgekeurd.
Tevens wordt ter tafel gebracht eencsuppletoire
begrooting dienst 1875 cn het besluit, daarbij be-
hoorende, welke beide stukken worden goedgekeurd.
4. De "Vrorzittcr biedt der vergadering aan d<
rekening van het Algemeen Armbestuur, welke re
kening door de commissie is onderzocht.
Bij monde van den lieer Bruijn wordt geadviseerd
tot goedkeuring, als zijnde geene aanmerkingen
daarop gevallen. Daartoe wordt besloten.
5. Wordt aangeboden de rekening dienst '1874-
en begrooting dienst 4876 van liet Alg. Weeshuis.
Wordt besloten aan to houden tot eenc volgende verg.
6. De Voorzitter brengt ter tafel het concept
huurcontract, voor een gedeelte van het oude school
gebouw aan P. Koning Cz. af te staan, hetwelk na
mededecling wordt goedgekeurd en de lieer Burge
meester gemachtigd do gemeente in deze te ver
tegenwoordigen.
7. Wordt gelezen eene missive van J. Onnekcs,
hulponderwijzer te Oude Schild, verzoekende ten
gevolge zijner benoeming tot hulponderwijzer te
Achlum, gemeente Franekeradcel, eervol ontslag uit
zijne betrekking tegen den 15n September a. s.
Hetgeen wordt verleend.
8. Wordt ter tafel gebracht eene missive van
den WelEerw. heer ds. Wieringa, verzoekende, ten
gevolge van zijn vertrek van Texel, eervol ontslag
uit zijne betrekking als lid der Plaatselijke School
commissie. Wordt bcsloton den WelEerw. lieer Wie
ringa eervol ontslag te verleenen als lid der Plaat
selijke Schoolcommissie, onder dankbetuiging voor
de door ZEW. in die betrekking bewezene diensten.
9. De Voorzitter biedt der vergadering aan, eene
door de Plaatselijke Schoolcommissie ingezonden
aanbeveling ter voorziening in de vacature, ontstaan
door het bedanken van den lieer Wieringa, cn waarop
geplaatst zijn ds. Post, te Oude Schild en P. Klz.
Bremer, te Oosterend.
Wordt besloten aan te houden tot eenc volgende
vergadering.
10. Wordt gelezen een request van P. H. Maas
en P. J. Zijm, verzoekende om een gedeelte dei-
burgwal achter hunne perceelen en aan degemaente
toebehoorende, in gebruik te mogen bezitten.
Het verzoek, ongezegeld zijnde, wordt niet in
behandeling genomen,
11. Wordt gelezen een request van J. Raven,
verzoekende om verhooging van tractcmcnt.
De Voorzitter stelt voor, het tot nader aan te
FEUILLETON.
Oorspronkelijk Historisch-Romantisch verhaal.
1.
EEN PI.EIZIERTOCHTJE OP I)E BFRKEL.
«Zooals afgesproken is, Johan. Morgen heb ik
vrijaf gekregen, ofschoon 't nog al moeielijk ging.
Gc begrijpt
«O ja, zeker begrijp ik "t" zei Johan Meerman,
»uw vader ziet u liever op de snijderstafel zitten,
maar weet ge, wat ik zeg. De boog kan niet altijd
gespannen zijn."
«Drommels, Johan, wat zullen we een genoegen
hebben. Gij weet, dat ik een beminnaar van 't
zeilen ben, en dat zulk een pretje mij nietiederen
dag ten deel valt."
«Gij weet toch," hervatte Johan, «dat de meisjes
ook van dc partij zullen zijn
oGij hebt er over gesproken, doch vast wist ge 't
toen nog niet," zei de aangesprokene, die Barend
Valk heette.
houden. Waartoe wordt besloten.
12. De Voorzitter stelt aan de orde, het onder
zooltj der geloofsbrieven van de nieuw benoe'mdi
loden en benoemd eene commissie, bestaande uit
de hoeren Mentz, Hillenius cu Reij, welke heeren
de zaal verlaten tot liet onderzoeken derzelvc, terwijl
dc vergadering voor eenigen tijd wordt geschorst.
Na opening der vergadering wordt bij monde
van den heer Mentz bericht, dat er geene aanmer
kingen op de geloofsbrieven van de nieuw gekozen
leden zijn en de commissie voorstelt tot toelating
van de heeren Westenberg, Bruijn K. Dz. Bakkeren
J. Roeper.
De Voorzitter brengt, alsnu get voormelde voorstel
in hoofdelijke omvragc, met dat gevolg, dat de Raad
zich eenparig met het voorstel van de commissie
verccnigt en besluit tot toelating van voornoemde
heeren. De heeren Westenberg, Bruijn en Bakke
onthouden zich van medestemming.
Zullende aan HH. Ged. Staten, ter voldoening aan
art. 31 der gemeentewet, dit besluit worden me
degedeeld.
Dc Voorzitter brengt aan den beer Hillenius,
wiens diensttijd als lid dezer vergadering weldra
zal verstreken zijn, den dank der gemeente toe
voor de vele diensten, haar bij verschillende gele
genlieden bewezen en biedt hem, ook namens zijne
medeleden, de beste wenschen aan. De overige
raadsleden betuigen hunne instemming met het ge
sprokene.
De heer Hillenius uit zijnen dank voor de goede
wenschen jegens hem aan den dag gelegd.
13. De Voorzitter stelt voor, over te gaan tot
de besteding der straatverlichting aan de verschil
lende dorpen,- na opening der biljetten, wordt de
verlichting gegund te den Burg aan Abraham Geus,
voor f6.48; Oude Schild Jb. Bruin, voor f6.87;
Oosterend J. Zoetelief, voor 6.62£ Hoorn Job. Daal
der, voor fö.90; Waal T. Kerke, voor f645; de
Cocksdorp P. Bruin, voor f7.20; cn de havenver
lichting aan P. J. de Waard, voor f'14alles
gerekend per lantaarn.
Niels meerder aan de orde zijnde, vraagt de
Voorzitter of de leden nog ccnig voorstel hebben.
De heer Bruijn, het woord vragende en verkregen
hebbende, stelt voor om tc trachten de schuld der
gemeente, thans bestaande uit verschillende geld-
leeningen, af te lossen en daarvoor eene nieuwe
leening te sluiten, zoo mogelijk tegen mindere rente.
Nadat hierover verschillende spiekers het woord
hebben gevoerd, wordt besloten die zaak nader in
overweging te nemen.
De heer Ment z merkt aan, dat bij het jaarverslag
der Plaatselijke Schoolcommissie, door den Raad is
bepaald, eenige daarin voorkomende onderwerpen,
nader in overweging te nemen en vraagt aan den
Voorzitter, wanneer dit zal plaats hebben.
De Voorzitter zegt, dat hij het juiste oogenblik
daarvoor niet kan bepalen, maar dat eerlang aan
den Raad eenige zaken, in dat verslag voorkomende,
in behandeling zullen worden gesteld, onder anderon
de verbetering van het lager onderwijs te Eierland.
Do lieer K. Dz. Bakker bespreekt de zaak van S.
Smit Rz. en C. Baeker, betredende de afsluiting van
een rijweg naar het land van eerslgemelde, achter
het Oude Sehild.
Na vele discussien wordt aan het Dag. Bestuur
opgedragen, met heeren regenten van het Algemeen
Weeshuis, deze zaak zoo mogelijk te regelen.
Do hoer Vlaming zegt dat liet hekje langs het
land van Boersen vernieuwing vordert, en dat zulks
voor rekening van de gemeento dient te worden
verricht.
De lieer S. Iveijser betwijfeld zeer, of dit wel
het geval zal zijn, daar hem van eene dergelijke
•erpiichting niets bekend is.
De Voorzitter vraagt aan den heer Vlaming, wan
neer de gemeente belast is geworden met hot on
derhoud van genoemd hekje tusschen het land van
Boersen on den openbaren weg.
Vergun mij, lezer, dat ik u in de eerste plaats
iets nader met Barend Valk bekend maak.
Zijn vader was kleermaker te Zutfen en ruim met
kinderen gezegend, want behalve Barend, die de oud
ste was, had vader Valk nog zes kinderen.
De oude Valk scheen 't soms wel eens tc betwij
felen, dat «kinderen een zegen des Heeren" zijn.
Althans hij had vrij wat te doen om zijn huisgozin
aan den kost te helpen, en dat verdroot hem dikwijls.
«Dat een luiaard den kost niet verdienthoe zou
tanders kunnen zijn: maar als men met vlijtig
werken niet eens zooveel kan verdienen, dat men
zich zeiven en zijn gezin behoorlijk van 'tnoodigo
kan voorzien, dat is wat heel erg
Als vader Valk zulke sombere buien had, dan
ging hij er gewoonlijk op uit.
't Liefst verliet hij dan de stad om in eeno hem
welbekende herberg troost te zoeken in den drank.
Gij zult dit zeker dwaas vinden, waarde lezer.
Eilieve, laat mij u zeggen, dut onze geschiedenis
voorvalt tusschen de jaren 1770 en 1780.
Toen kon men zoo iets nog cenigszins toegeven,
want do verlichte negentiende eeuw was nog niet
aangebroken. Nu echter gebeurt zoo iets immers
niet meer?
Dat ware te wenschenIntegendeel, in onzen
hooggeroemde» tijd wordt jaarlijks voor meer dan
dertig millioen gulden aan sterken drank besteed!
De heer Vlaming zegt dat hij heeft gehoord dat
een 20tal jaren geleden Boersen eene overeenkomst
heeft aangegaan, waarbij do gemeente zich verbond
tot voortdurend onderhoud.
De Voorzitter zegt dat bij deze zaak zal onder
zoeken en het resultaat in eene volgende vergadering
zal mededeelen.
Niemand iets verder hebbende voor te stellen,
wordt de vergadering gesloten.
Helder NieuwediepWillemsoord enz.,
31 Augustus 1875.
Ten overstaan van den majoor-komman-
dant in het 4e commandemeni der genie te
Melder, heeft gisteren in het lokaal Tivoli de
aanhesteding plaats gehad van het verbeteren
van de Oostbatterij te Helder Elf inschrijvings
biljetten zijn ingekomen, als van de heeren
1). Bolier, te Seherpenissein Zeeland, f604,000.-
J. van de Velde te Papeutrecht f603,000.
J. Boshouwers, te Utrecht, f 577,000.B.
Swets. te Helder, f560,000.K. van Wijn
gaarden TJz., te Sliedrecht, f556,000.J.
Kooij, te Amsterdam, f545,500, M. van
der Wegt, te Dordrecht, f543,500.L. J
van den Steenhoven te Dordrecht, f 511,90C.
A. S. Schaafsma, te Harlingen f 504,000.—
D. van der Linden, te Amsterdam, f 490,OOG.
Jac. van der Kamp, te Leiden, f476,900.
In afwachting van de goedkeuring van den
minister van Oorlog, is het werk aan laatst
genoemde toegezegd.
In eene Vrijdag avond in het lokaal
Tivoli gehouden vergadering van belangstellen
den in de oprichting van de bewuste bewaar
scholen in deze. gemeente, is o. a. medegedeeld,
dat is ingeteekend voor de som V3n f 2400.
in eens, en alsjaarlijkschebijdrage voor f800.
Dat uit deze bijdragen en de te betalen school
gelden, gesteld op 10 cents per week, voor
loopig voorzien zou kunnen worden in de uit
gaven tot daarstelliug van éene bewaarschool
en de daaraan verbonden jaarlijksche kosten.
Het plan bestaat om de eerste bewaarschool
daar te stellen in de Nieuwstad en wel in het
op de visehuiarkt aldaar gelegen /'•gebouw ter
bevordering van godsdienstige en zedelijke ont
wikkeling", in 1860 gesticht uit reutelooze
voorschotten.
Bij vaststelling van het reglement is bepaald,
dat in die school geen godsdienstig onderwijs
zal worden gegeven, dat kinderen van alle
gezindten er in zullen worden opgenomen, voor
zooverre de ruimte het toelaat, doch dat de
kinderen van diegenen, die tot de stichting
hebben bijgedragen, de voorkeur zullen hebben.
Ten slotte werd eene définitive-commissie van
beheer benoemd, bestaande uit de heeren G.
E. Bron, II. Vrendcnberg Cz., G. E. Klooster
huis, H. L. Oudenhoven, S. Braaksma, J. J.
Tinkelenberg en A. G. F. van Nieuwenhuize.
De alhier opgerichte Nationale Werk
lieden Vereeniging, onder de Zingspreuk Door
Doch keeron we tot Valk terug. .Had hij al 't
geld, dat onder zijn bereik viel, verteerd, dan keerde
hij weer huiswaarts, en zijne echtgenooto, die eene
verstandige vrouw was, poogde hem later 't onge
paste en onredelijke van zijn gedrag onder het oog
te brengen.
't Was echter boter aan den galg gesmeerd, "t
Hielp niet veel. Wel beloofde hij, dat 't hem niet
weer zou gebeuren, maar 't bleef bij beloften.
Intussclien werd 't gezin van Valk door eene zware
ramp getroffen.
De. zware lasten en onwettige handelingen van
't Engelsche Gouvernement bereidden in Noord-Ame-
rika een' opstand voor, die in 1773 werkelijk uitbrak.
Eenige jaren later werd ook Nederland in den
oorlog betrokken.
Tul van wervers liep bij die gelegenheid't platte
land cn de steden af. Menigeen werd in de netten
van gewetenlooze wervers verstrikt.
Eens op een avond, dat er een tal matrozen, die
voor den zeedienst waren aangeworven, zou ver
trekken, stond vrouw Valk aan de deur. Dooreen
gedrang. Hat er ontstond, kreeg ze. bij ongeluk,
een stoot met een bajonet, in 't oog.
Na 'tuitstaan van onlijdelijke pijnen, werd ze.
eerst aan 't eene oog, later geheel blind.
Valk was radeloos en wilde aan elk 'tongeval,
dat zijn gezin trof, wreken.
orde en Spaarzavmheit tot Welvaartvierde
Zaterdag avond feest in het lokaal Musis
Saerum, daartoe exprcssclijk gedecoreerd,
nieuw gebouwde winkel der vereeniging tegei
over Musis Sacrum was voltooid en dien avond
voor het eerst verlicht. Dit voor de leden
heugelijk evenement meende het bestuur eenig-
zins feestelijk te moeten gedenken, en is daarin
zeer gelukkig geslaagd. Zeer talrijk was de
opkomst van de leden met hunne vrouwen,
zoo dat de groote zaal te klein was om allen
te kunnen plaatsen en zelfs van de nevenzaal
gebruik moest worden gemaakt. Daarenboven
werd het feest bijgewoond door eere-leden der
vereeniging, waaronder de EdelAchtbare heer
mr. K. J. C. Stakman Bosse, Burgemeester
dezer gemeente, door de leden der commissie
van toezicht, door een deputatie uit het be
stuur van het Dep. Helder der Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen, door den ontwerpei
en architekt van het gebouw, door den aan
nemer en door meer andere genoodigden.
De. president opende de vergadering met
een zeer gepaste welkomsgroet aan de leden
in het algemeen en aan de vertegenwoordig!
der verschillende corporatiën ieder in het bij
zonder. Vervolgens gaf bij een kort overzicht
van de geschiedenis en wederwaardigheden der
vereeniging van af hare oprichting, nu vier
jaren geleden, van de vele moeielijkheden waar
mede men in den beginne te worstelen heeft
gehad, maar die door epn krachtige wil en' vol
harding van het bestuur gelukkig zijn te boven
gekomen, zoodat men thans met vertrouwen
een bl'jde toekomst te gemoet kan gaan. In
zonderheid bracht hij dank aan den heer B.
van Marwijk Kooij, te Amsterdam wiens
naam men op een keurig transparant deed prij
ken voor de hulp aan de vereeniging ver
leend.
Daarna werd het eerste feestlied door de
vergadering gezongen.
Na korte pauze trad de president weder op,
tot het uitreiken van zilveren medailles van
verdiensten aan de navolgende leden van het
bestuur, die zich door een voorbeeldeloozen
ijver van de op zich genomen taak hadden
kweten als
H. Rieuwerts, C. Wondergem, A. van der Laag,
Bebelaar en P. H. Bos, terwijl ook aan
den heer van Marwijk Kooij dit blijk van er
kentelijkheid is of zou worden aangeboden.
Vervolgens wisselde muziekuitvoering, feest
liederen en nuttige voordrachten elkander af,
tot de president weder optrad en in zeer be
schaafde, uitstekend goed gekozen bewoordingen
een woord richtte tot den Burgemeester, in wiens
zedelijke» steun hij ten slotte de vereeniging
beleefdelijk aanbeval.
Daarna richtte hij het woord tot de dppu-
tatie uit het Departementsbestuur en bracht
een woord van hulde aan den architect, voor
zijne betoonde uitstekende bekwaamheid en aan
den aannemer, voor de soliede en tevens nette
En wel was 't een ware ramp, want moeder Valk
rstond de kunst om van weinig veel te maken en
zich met een beetje te behelpen. Nooit, zelfs dan
niet, wanneer 'teens tegenliep, stond baar gelaat
treurig. Nu echter kostte 'tliaar strijd eninspan-
"ng om bedaard te blijven.
Gelukkig voor 't gezin van Valk, dat er eene
dochter was, die reeds vijftien jaar telde, toen hare
moeder blind werd. Zij had van hare moeder ge
leerd zindelijk en zuinig te zijn en was nu in de
huishouding van grooten dienst.
Maar bovenal was moeder Valk verheugd, dat
haar zoon zulk een flink jonkman was en daar hij
reeds don leeftijd van twee en twintig jaar bereikt
had, vrij wat bijdroeg om de inkomsten van 't gezin
vermeerderen.
Geen vroolijker jongen in gansch Zutfen dan
Barend Valk.
Als er geen werk was, dan wist hij !taltijd wol
te vinden en zoo was de huishouding van Valk in
de laatste jaren niet in welvaart verminderd.
Maar Barend, hoe vroolijk van aard hij ook was,
ging zich nimmer te buiten.
Alschaffings- of matigheids-genootschappen waren
oor hem overbodig. Hij was van oordeel en toonde
took. dat men wel vroolijk kon zijn, buiten 't ge
bruik van jenever of andere prikkelende middelen.
Menige Zuttensche schoone had sedert lang 't oog
afwerking van het nu voltooide gebouw.
Kort hierop werd een tombola gehouden,
waarin de- prijzen, benoodigdheden in de huis
houding, alleen aan de vrouwen ten deel konden
vallen. De vroolijke stemming, die reeds van
den beginne heerschte, werd hierdoor niet weinig
verhoogd.
Eindelijk werd nog een slotwoord door den
president gesproken, waarin hij het bijzonder
de vrouwen op het gemoed drukte, dat de
nieuwe winkel niet de winkel is van het bestuur,
maar dat het hunne eigene winkel is, dat zij,
door de benoodigde waren in den winkel te
koopen, hun eigen zaak en hun eigen belang
bevorderden, hij hoopte dat het meer en meer
door allen zou worden begrepen, en ook door
diegenen, die op eenigen afstand wonen; dat
zij zich eenige moeite zouden getroosten ter
bevordering van hun eigen voordeel.
En hiermede werd de vergadering gesloten.
Na het zingen van nog een feestlied werd de
zaal ten circa 12 uur wel in een vroolijke
stemming, maar in de beste orde ontruimd en
zag men de talrijke schare, na nog eens een
blik van voldoening op den nieuwen winkel te
hebben geslagen, zonder het minste luidruchtig
rumoer, huiswaarts keereD.
Heden morgen ruim 8 uur, arriveerde
het Nederl. stoomschip //Prinses AmahY' ter
reede alhier, met eenc volle lading, 69 passa
giers le klasse, 29""passagiers 2de klasse, 106
militairen en 6 behoeftigen.
Genoemd stoomschip verliet den In Mei
's namiddags len 4 ure het Nieuwediep, met.
bestemming Java, via Southampton en Padang,
op welke eerste plaats nog 610 ton lading
werd gescheept en op de tweede plaats lading
werd gelost en ook weder ingenomen.
Op Java nam het schip weder een volle
lading in. Gedurende de geheele reis zijn de
navolgende plaatsen aangedaan Southampton,
Port-Saïd, Suez, Padang, Batavia, Samarang,
Soerabaije, Probolingo, Panaroekan, Samarang,
Batavia, Aden Suez en Port-Said,
Niettegenstaande het stoomschip /'Celebes"
der Java-Maatscliappij reeds den 25 April uit
Nieuwediep vertrok, lagen beide schepen gelijk
ter reede van Padang, en alhoewel de *Celebes"
ruim 1000 ton kleiner is dan de //Prinses Ama-
lia", vertrok de laatste den 17 Juli van Ba
tavia, terwijl de //Celebes" eerst den 29 Juli
ertrok. De geheele reis uit en thuis der
Amalia werd dus binnen de 4 maanden rol-
bracht en in dien tusschentijd 5338 ton lading
verwerkt en verscheept, behalve troepen en
issagiers die overgevoerd werden.
Aangezien dc //Priüses Amalia" het grootste
stoomschip van Nederl. is, met het zelfde paarden-
krachts vermogeu als de andpre kleinere stoom
schepen der Maatschappij, zoo mag deze reis
ook wel onder de snelste gerekend worden, die
tusschen Noordelijk Europa en Indie gemaakt
zijn.
op Barend geslagen, maar Cupido scheen den jonk
man nog maar niet getroffen te hebben.
Verbeeldt n niet lezers, dat Barend, op 'tzien
..•ner bekoorlijke maagd, zoo koud en ongevoelig
bleef als een stokvisch. neen! maar de rechte had
is niet aangetroffen om zijn hart in gloed ie
zetten.
Moeder Valk, die haren zoon echter maar al te
goed kende, begreep zeer goed. dat een jongeling
als Barend, op wien zoovele meisjes'toog gevestigd
hielden, niet zoo heel lang ongehuwd zou blijven.
«Wat zullen we toch beginnen Valk. als Barend
eens trouwt 1 Uwe inkomsten zijn gewis alleen niet
voldoende om in de behoeften >an ons gezin te
voorzien. De andere kinderen zijn nog zoo jong
en buitendien de oudsten, die op Barend volgen,
zijn meisjes. Waarlijk, de toekomst schijnt me niet
zeer helder."
«Komt tijd, komt raad." zei Valk. Ik houd niet
van 'topperen van allerlei zwarigheden, 'thelpt
"ets en beneemt ons den moed voor de toekomst."
Vrouw Valk wist echter wel waarom ze bezwa
ren voor de toekomst had ze dacht aan de slechte
gewoonte haars mans, als 't tegenliep.
Wordt vervolgd.)