Nienws- en Advertentieblad.
Zaterdag
18 September.
j\i 1195
Vijftiende Jaargang.
1875
UitgeverS. UILTJES.
NIEUWSTIJDINGEN.
De gestoorde Bruidspartij
H ET CONCOURS
HELDERSGHE COURANT
Verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-NAMIDDAG.
Abonnementsprijs voor 3 maanden
Franco per post n n
Men abonneert zich in alle Boekwinkels, Postkantoren en Hulp-Postkantoren.
Brieven franco.
De prijs der Adyektentien van 14 regels is 40 Centen; elke regel meer 10 Centen.
Periodieke herhalingenalsmede aanvragen en aanbiedingen van dienstpersoneel 5 Cents per regel.
Vóór des Dinsdags en Vrijdags middags 12 uur gelieve men de Advertentiën in te zenden.
Ingezonden Stukken minstens éen dag vroeger.
Helder, Nieuwediep, Willemsoord, enz.,
17 September 1875.
Donderdag II. had een werkman het
ongeluk in het ruim van het stoomschip Prins
Hendrik te vallenhij werd dadelijk naar
's Rijks mariue-hospitaal vervoerd. Men vreest
voor zijn leven.
De schroefstoomschepen Leeuwarden,
Cornelis Dirks en Prinses Mariaonder be
vel van den kapitein ter zee J. van Gogli en
de kapt.-luits. ter zee J. B. A. de Josselin en
II. van Goens, zijn Woensdag jl. van hunne
oefeningstocht, de beide eersten ter reede alhier,
het laatste ter reede van Hellevoetsluis gere
tourneerd.
Het schroefstoouischip le kl. Zilveren
Kruis, liggende op 's Rijks werf alhier, wordt
in dienst gesteld en het bevel daarover opge
dragen aan den kapitein ter zee W. C. Klis.
Woensdag jl. werd door den kommand,
in het 4e genie-kommandement, bij enkele in
schrijving aanbesteed //Het doen van grond
boringen en peilingen op de Harssens, aan de
Oostzijde van den havenmond alhier." Er wa
ren ingekomen 8 inschrijvingsbiljetten, als van
de heeren J. G. Bruns voor f1940, Vos en
Duinker f7440, C. Hoogendoorn Kz. f7600,
Michiel Kranenburg f 8600, J. Roskamp fOUOO,
L. M. Zachariassen f 9000, P. Spruit f9100,
Gebr. Moorman 10,100.
No 1 en 2 terzijde gelegd wegens abuis.
Gisteren zijn hier van Harderwijk aan
gekomen 400 manschappen van het koloniaal
werfdepot, die in het fort Kijkduin zijn ge
kazerneerd, in afwachting van scheepsgelegen
heid om naar Indië te vertrekken.
Woensdag jl. is op de Amsterdamsche
kermis de tent van den zoogenaamde» vuur
vreter, die ook hier zijne vertooningen maakte,
afgebrand; door snelle hulp bleef het gelukkig
bij deze tent.
De arbeider G. Pott, van Muntendam,
is met de hand in een kamrad van de machine
der aardappelmeelfabriek van den heer W. A.
Scholten te Sappemeer geraakt en heeft al de
leden zijner vingers verbrijzeld. Hij is gehuwd
en vader van een vijftal kinderen.
Onder Waspik is Zaterdagmorgen aan
het oude Maasje door de Waalwijksche schroef
stoomboot een schuitje met 4 personen aange
varen met het ongelukkig gevolg, dat er een
van is verdronken, en een andere twee ribben
heeft gebroken.
FEUILLETON.
Oorspronkelijk Historisch-Romantisch verhaal.
I>E GESTOLEN ERFENIS.
6.
Den volgenden morgen te 10 uur bevond Willem
Valk zich ten kantore van Buckman. Ilij was in
de opgeruimdste stemming, want hij zou thans zijne
erfenis in bezit nemen. Do kwartiermeester kreeg
uit zijn brieventasch een gezegeld stuk en deelde
aan Valk mee. dat de erfenis, na aftrek der gemaakte
onkosten 30 thalers bedroeg. Valk was hiermede
uitstekend in zijn schik en teekende zonder aarze
len 't bewijs, dat de heer Buckman hem voorlei,
gaf de twee dollars, die hij den vorigen dag had
ontvangen lerug en haastte zich om zijnen vriend
Frederiks deelgenoot zijner vreugde te maken.
Drie maanden waren verloopen. De regements-
kwartiermeester had zich van den dienst vrijgekocht,
was naar zijn Vaderland, Brunswijk, teruggekeerd
en leefde nu stil. Buckman vond 't raadzamer te
New-York te blijven wonen.
Tn het //Vaderl." leest men:
Men kan thans voor de vensters van bijna
alle boekwinkels de portretteu van de wreede
bedrijvers van den dubbelen moord, van Jut en
zijn huisvrouw zien tentoongesteld. Iedereen
blijft voor de winkels staan om de verachte
lijke misdadigers te zien, en als men de ver
halen hoort, die daarbij worden opgedischt.
vooral door de vrouwen, dan eerst kan men
zich een denkbeeld maken van de tallooze
illustratie», die op de toch reeds afschuwelijke
geschiedenis worden geleverd. Te verwonderen
is dit niet; gewoonlijk worden de afzichtelijk
ste gebeurtenissen door 't volk nog zwarter ge
kleurd, om nog maar meer er van te kunnen
spreken.
Men deelt overigens nog een merkwaardi
feit mede, nl. dat de vrouw van Jut na den
moord als getuige voor den rechter van in
structie is verschenen om getuigenis af te leggen
in de zaak van Izaak de Jong.
Deze en zijn vroegere medeverdachten Be
hagel en Verlind worden thans ook weder
veel besproken diep medelijden heerscht al
gemeen met de drie personendie negen
maanden lang onder de verschrikkelijke ver
denking van den dubbelen moord in den kerker
hebben gezucht en die materieel daardoor zijn
eruïneerd, zelfs nu nog, terwijl hun onschuld
aan den dag gekomen is.
m De moordenaars zullen nu gestraft worden
zegt o. a. de Haagsche correspondent van de
"Zutf. Cf', maar de vraag komt bij mij op
eisclit niet de billijkheid dat de drie verdachten,
die 9 maanden preventief gevangen hebben
gezeten, maar nu onschuldig bevonden zijn
eenige schade vergoeding ontvangen De Jong
is door het gebeurde totaal geruineerd. Voor
dat hij gevangen werd genomen, had hij een
aardig zaakje, waarvan hij goed kon leven
toen hij weer in vrijheid werd gesteld, was
alles verloopen. En nu zegge men uiet»Die
De Jong staat veel te ongunstig bekend om
er iets aan te doen." Vooreerst schijnt hij zich
in de laatste jaren goed te hebben gedragen
maar al ware het anders, dan uog zou dat
niets veranderen aan het feit, dat hij thans
voor de misdaden van anderen heeft geboet
en ter wille van de maatschappij, die voldoe
ning zoekt voor een moord, 9 maanden op
een pijnbank heeft gezeten."
Ook de //N. Amh. Ct." heeft zich in dien
geest over de drie onschuldig verdachten uit
gelaten.
De Jong is gelukkig, nu gebleken is dat
hij den moord niet heeft gepleegd. Hij was
een der eerste koopers van ons bulletin van
Zaterdag, waarin hij met een traan van dank
baarheid in 't oog zijn rechtvaardiging kou lezen.
Zeer vreemd blijft het, dat terstond naden
moord het vermoeden niet op Christine Goed-
Geen van beiden dacht er in de verste verte aan'
dat hunne bedriegerij ooit aan 't licht zou komen-
Ook Valk had niet 't minste vermoeden dat men
hem voor zulk eene groote. som had bestolen. En
hoe zou hij dit ook kunnen gehad hebben. Zijne
behuwdouders hadden nimmer geld bezeten. Wat
zij hem nalieten was door een onverwachte gebeur
tenis in hunne handen gekomen en afkomstig van
een broeder der vrouw. Van dien broeder had
men in eene reeks van jaren niets vernomen, zoo
dat men meende dat hij overleden was. Toen deze
nu aan de Kaap de Goede Hoop stierf kwamen de
oude lieden in 't bezit zijner nalatenschap.
Intusschen stond de zaak der Amerikanen niet
zeer gunstig.
Het congres verplaatste zijn zetel van Philadel-
>hin naar Bnltimore en eene algemeene mocdeloos-
leid maakte zich van de vrijheidslievende Ameri
kanen meester, 't Leger, dat nauwelijks driedui
zend strijders telde, was zijne ontbinding nabij.
Maar wie ook wanhoopte, de edele en moedige
opperbevelhebber des legers, de dappere Washing
ton gaf do hoop niet op. Reeds in December 1770
behaalde Washington op de Duitschers en Engelsche
eene belangrijke overwinning.
Erederiks en Willem Valk namen ook hier weder
deel aan den slag, die zeer lievig was. Een groot
aantal Duitschers en Engelschen viel in den strijd
tegen vrijheid en onafhankelijkheid en Willem
Valk, alsof 't noodlot hem vervolgde, werd door
een kogel doodclijk getroffen.
volk is gevallen. Van haar toch was het be
kend dat zij vroeger bij mevr. v. d. Rouwen had
gediend en dat zij in den nacht van den moord
zeer laat was te huis gekomen. Zijn wij goed
ingelicht, dan is de politie zelfs aangezocht ge
worden om toch eens |bij de ex-dienstbode een
onderzoek in te stellen maar, onbegrijpelijk
genoeg, is daaraan niet voldaan. Had thans in
dit voorjaar een onbekende briefschrijver de aan
dacht uiet op J ut en diens finauciëele operaties
gevestigd, waarschijnlijk zou men nu nog even
ver zijn als 't vorige jaar. Wie ontvangt nu
de f 1000, die indertijd is uitgeloofd? Ons dunkt,
dat de anonyme briefschrijver daarop het meeste
recht heeft.
De moeder van Jut, schijnt het voor
nemen te hebben omhaar zoon en diens vrouw
aan te sporen de geheele waarheid aan 't licht
te brengen. Trouwens zij heeft op zekeren
nacht vóór zes of zeven weken reeds aan de
politie de bekenteuis gedaan, die Jut en Chris-
tina Goedvolk eerst kort geleden allegden. De
verklaring van de moeder maakt de zaak niet
duidelijker. Ziehier hoe deze zich heeft toege
dragen.
De moeder van Jut, vrouw Hafi'ncr woonde,
eenigen tijd ze verhuist zeer dikwijlsbij
den herbergier Van Leeuwen op 't Hoofdcingel
in. Deze bood der justitie, die toen reeds met
de geschiedenis der f 28UU0 inschrijving op het
Grootboek bekend was en de sehuldigen ook
reeds in hechtenis genouieu had,de behulpzame
hand* De kastelein liet vrouw HafFner nu en
dan een glaasje drinken en begon dan steeds over
Jut en //Christien" te praten. Het baatte echter
niet. Op den bewusten avond, in de eerste dagen
van Augustus, kwam van Leeuwen op het
denkbeeld om vrouw Jut eens weekhartig te
maken. Hij haalde een exemplaar van 't geïl
lustreerd Politie-nieuws, waarin de geschiedenis
van de valsche munters, die voor bet Hof
in Noord-Holland terechtstouden, uitvoerig
beschreven werd, met levendige kleuren.
Dit verhaal werd aan de moeder voorgelezen
door een kostganger van Van Leeuwen, in zijn
tegenwoordigheid en die zijner vronw. Toen
kwam 't hooge woord er nog niet uit, maar ze
begon te weenen; men begon weer over haar
kinderen te praten en bracht haar zoover, dat
zij in vervoering uitriep: //Nu ja, mijn zoon en
Christien hebben het gedaanmaar met
nog twee anderen!
En ze noemde ook de namen, die wij liefst
niet herhalen.
Van Leeuwen stoof ijlings de deur uit en
ging den inspecteur van politie Mertz opsporen.
Eerst te halftwee was deze in de herberg, op
't Hofcingel aangekomen, waar Van Leeuwen
en zijn gezelschap al pratende en lezende onder
een glaasje vrouw Haffner hadden weten op te
houden. Zoodra de heer Mertz binnenkwam,
Frederiks was gedurende den strijd niet geweken
van de zijde van Valk. Hij toonde zich tot inden
dood een trouw vriend. De Docembernacht was
koud, toen Valk storvende op 't slagveld neerlag,
en de volle maan zag weemoedig neer op 't bloedig
tooneel.
Frederiks trok zijn jas uit en bedekte daarmee
't lichaam zijns vriends.
Een handdruk was 't antwoord en de belooning
ior die edele daad.
»Ik sterf mijn vriend
«Mogelijk is er nog hoop.''
»Neen, voor mij niet."
«Wanhoop niet. Als de nacht voorbij is zal ik
zien wat er voor n te doen is.
«Vergeefs! De dood woelt reeds in mijn lichaam.
Eer de morgenstond aanbreekt zal ik er niet meer
zijn," zei Valk.
„Kom, men kan niet weten."
«Voor ik sterf heb ik nog éen verzoek aan u."
«Gij kunt over mij beschikken.''
«Zooals u bekend is heb ik nog een broeder te
Zutfen wonen, meld hein mijn uiteinde."
«Gij kunt er staat op maken."
Valk had zich niet misrekend, want voor de
dag aanbrak lag hij roerloos neder. De ruwe
krijgsman. Frederiks. pinkte een grooten traan uit
de oogen en zei halfluid
«Hij was een trouw kameraad!"
Twee maanden later toen 't gezin van Valk te
Zutfen rustig bijeen zat om 't avondeten te gebrui-
begon de vrouw te schreien, nKom, moedertje,
sprak hij, je moet er niet zoo verdrietig om
zijn 't zal wel losloopen; als je de waarheid
maar niet verzwijgt. Uitkomen moet 't toch.
En toen Van Leeuwen het gesprek nu op den
moord bracht en aan den inspectenr de pas
afgelegde verklaring van de vrouw meedeelde,
herhaalde zij plechtig, //dat haar zoon en schoon
dochter met nog twee mannen den dubbelen
moord bedreven hadden Dadelijk begaf de in
specteur met vrouw Haffner en de getuigen
zich, trots het nachtelijk uur, naar de woning
van den heer Beukman," en ook voor den com
missaris van politie legde zij de belangrijke
verklaring af.
Is er echter aan die verklaring wat be
treft de medeplichtigheid van anderen wel
groote waarde te hechten Hebben wij hier te
doen met een innerlijke overtuiging, die de
moeder uitsprak, dan wel met de bepaalde
wetenschap dat haar zoon de moordenaar was
met zijn vrouw en twee anderen? Wij gelooven
het eerste. Immers vrouw Haffner kon geen
enkele bijzonderheid opgeven omtrent de onzekere
punten in 't proces; haar zoon had haar niets
verteld althans ook na haar openbaring van
het groote geheim heeft zij nog geenerlei bewijs
tot staving er van bijgebracht.
Velen onzer lezers zullen zich nog wel
herinneren, den grnwelijken moord eenige ja
ren geleden gepleegd in een eerste klasse rijtuig
spoortrein Lyon-Parijs op den president van
het hof van cassatie te Parijs. Als den moor
denaar, die men nimmer gevonden heeft werd
toen ook algemeen genoemd zekere Jut.
Door den heer J. van der Endt te
Maassluis is een nieuwe uitgaaf ondernomen
van "Kennemerland Balladen door W. J.
Hofdijk," welke door den dichter wordt her
zien en vermeerderd. Het gunstig onthaal, aan
den eersten druk van dezen keurigen dicht
bundel van onzen zangrijken Kennermeland-
schen meistreel te beurt gevallen, zou iedere
aanbeveling overbodig maken, indien 't geen
feit ware, dat aan menige collectie van onze
dichters deze versbundel tot dusverre ten on
rechte ontbreekt. Ook zijn deze schoone le
genden van vaderlandschen bodem zeer aan te
bevelpn voor voordrachten in rederijkerskamers
eu andere letterkundige gezelschappen. Deze
nieuwe uitgaaf wordt op zwaar velin papier
zeer net en tegen een zeer matigen prijs ver
krijgbaar gesteld. Het omslag der eerste alie-
vering 2iet er zeer aanlokkelijk uit.
Het is der politie te Rotterdam gelukt
in den afgeloopen week 5 mannen en eene
vrouw in handen te krijgen, die sedert zeer
langen tijd een nog al winstgevende, indusrtie
dreven. Voorzien van nagemaakte gezegelde
stukken, gingen zij op de kantoren en ook
bij particulieren collecteeren nu eens ten be
ken bracht de post een' brief, 't Was 't doodbe
richt van Willem Valk.
DE INVALIDE.
De voordeelen door Washington behaald waren
van korten duur. In 1777 werd hij door de groote
overmacht van Hovve aan de Brandevvine terugge
slagen. Toch vorloor Washington geen oogenblik
den moed en het vertrouwon in den uitslag der
goede zaak. Ook niet toen de Britsche generaal
Bourgogne met eene macht van 10,000 strijders
uit Canada optrok om zich met Howete vereenigen.
Dit uitgelezen heir van Engelschen en Duitschers
werd vermeerderd door groote troepen van Indianen,
die met e«ne teugellooze wraakzucht jegens de volk
planter bezield waren. Met de grootste bitterheid
en barbaarschheid werd de krijg thans gevoerd.
Weerlooze vrouwen noch kinderen werden ontzien,
maar dikwijls met Kanibaalsche woede vermoord.
Frederiks was intusschen door zijne vermetele
dapperheid tot officier in 't Duitsche leger bevor
derd en stond bij den opperbevelhebber hoog aan
geschreven. Wat hij ook waagde, hij scheen on-
kwotstbaar.
In den voor de Engelschen ongelukkigen strijd
van 1ü October 1777 toen zich. na vele bloedige
schermutselingen, 't lpger aan de Amerikanen moest
overgeven, bekwam Frederiks eene wondo aan 't
been.
hoeve van eenen brand die in een dorp er
gens in Bohemen of Frankrijk (niet) had ge
woed en waardoor 60 gezinnen ongelukkig
waren geworden, dan weder voor eene over
strooming die nog in het verschiet is, of wel
ging de vrouw der bende, die zeer schoon van
uiterlijk is, in het zwart gekleed als weduwe
rond, om aalmoezen in te zamelen, ten einde
naar hare familie in Amerika te gaan, dewijl
haar man in Duitschland was overleden; ook
was van den "Wiener krach" ruim gebruik
gemaakt om nu eens een weduwe van een
voormalig gezeten burger aan te bevelen, dan
weder om den voormalig gezeten burger zelf
te doen ondersteuner.. Op die wijze schijnen
zij Belgie, Frankrijk, Duitschland en Enge
land, benevens verschillende plaatsen van ons
land met een bezoek te hebben vereerd, doch
thans zijn zij onschadelijk gemaakt en de gelegen
heid om op hun gemak over het door hen ge
pleegde bedrog na te denken, terwijl de aan
dacht van het publiek voor het vervolg op
dergelijke handelingen wordt gevestigd.
Te Berlijn wandelde een heer, die. tot
zijne verbazing, veler aandacht trok. Men groe-
te hem eerbiedig, men volgde hem zelfs, men
bewees hem eerbewijzen als aan een vorst, tot
dat hij eindelijk op een oud gebrekkig heertje
dat zijn kreupele beenen dwong om halt en
front te maken, en met zijn bevende hand een
poging aanwendde om aan te slaan, toestapte
en zeide: waarom doet gij dat, wie denkt gij
dat ik ben? Wie zou nu //den Bismarck"
niet kennen? Uwe Hoogheid drijft den spot met
mij. Gij vergist u toch, sprak onze vriend,
en zette zijn hoed af daardoor voor de verbaas
de toeschouwers in plaats van de bekende drie
haartjes een ontzagwekkenden haarbos ont-
blootende. De schare droop af, en de heer
wandelde verder, zekerheidshalve den hoed
in de hand houdende.
der Weerbaarheids-Yereenigingen Zondag aan
gevangen is Dingsdag avond lot aller genoe
gen in de beste harmonie afgeloopen, van
verschillende zijden ontving de heer inr. Aberson
de welsprekendste bewijzen van dank en te
vredenheid van die heeran die reeds menig
concours elders hebben bijgewoond.
Inzonderheid roemden zij de goede orde en
niet minder de strikte eerlijkheid die bij het
toewijzen der prijzen had plaats gehad.
Reeds in ons vorig nommer hebben wij
melding gemaakt voor zoover de wedstrijd
toen was gevorderd van de namen der
overwinnaars, thans laten wij hier een meer
volledige opgaaf volgens, als
Voor geweer op 300 passen.
Prijs 1. Twee wijnkannen met zilver ge
monteerd, J. Mens, lid der weerbaarheid te
Ofschoon hij van de hevige ziekte, welke hem
aantastte genas, moest zijn eene been hoog boven
de knie worden afgezet.
Na zijne herstelling verzocht en kreeg li j zijn
ontslag uit den dienst en bekwam hij een pensioen
van vijf llialer per week.
Niet lang daarna scheepte hij zich naar zijn
vaderland in.
Hoe scheen hem hier alles weer nieuw en frtsch.
Hoe statig verhief zich daar in t zuiden van zijn
geliefd Brunswijk de Hartz en 't Wesergebergt--. en
hoe rustig vervolgde de Weser zijn loop.
«O, zoo mijn krijgsmakker nu nog leefde, hoe
genoegelijk zouden we samen hier kunnen b ven.
Maar 't lot heeft 't andera gewild."
Met innige droefheid dacht Frederiks nog menig
maal aan zijn vriend Willem Valk. 't is waar,
Frederiks was niet zeer beschaafd. Maar onder
uiterlijke ruwheid was een fijn gevoel verbor
gen en een edel hart. Eerlijk als goud en trouw tot
in 't uiterste kon men staat op hem maken. Zijn
woord was heilig.
Wie 't zou gewaagd hebben de nagedachtenis
zijns vriends tc bekladden kon er zeker van zijn
geweest hem tot een geduchten en te vreezen
tegenstander te krijgen. Hoewel hij op een kruk
moest gaan had hij toch zijn lust tot wandelen
en zijn aangeboren vroolijkheid niet verloren.
Eens op een avond, 't was op den dag zeer heet
geweest, stapte hij eene bierhalle binnen, oin zich
"at té verfnsscben. (Hrordt Vervolgd