HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
[Derde Blad.
No. 4293
DONDERDAG 2 APRIL 1914
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct, franco per post 90 cL, Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37J 45 „0.75
Modeblad 85 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentlën van 1 tot 4 regels (bij voorultbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent
Advertentlën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Broote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2J cent
Buitenlandsch Overzicht.
De gebeurtenissen op het wereld-
tooneel volgen elkaar soms snel op.
Komt het ergens tot eene uitbarsting,
dan is de afloop daarvan ook veel
sneller dan b.v. in den ouden tijd.
De moderne m iddelen eischen haast.
Eu zoo komt iemand, die voor een
weekblad de politieke gebeurtenissen
in het buitenland bewerkt, wel eens
bedrogen uit, ook zelfs al verschijnt
dat blad tweemaal in de week. Er
kan op 'n dag zooveel geschieden.
Eu zoo kan het gebeuren dat een
overzicht-schryver een beschouwing,
die een dag oud is, wel in de snip-
permand kan gooien. De situatie is
in dien tijd soms geheel veranderd.
En daarom juichten ook wy toe,
dat „'t Vliegend Blaadje" met zijn
nieuwen naam nu om den anderen
dag zal komen. Dan is er ten eerste
bijhouden aan en de gebeurtenissen
zijn nog verech.
't Gaat tegenwoordig niet meer als
in den tijd van het eerste Vliegend
Blaadje", dat je de dood van 'n Keizer
eerst eenige dagen nadien verneemt!
't Gaat wat sneller 't nieuws.
En waar wij de berichten der groote
en der buitenlandsche bladen 'savonds
laat nog krijgen, kunnen we ten
minste 's anderendaags buitenlandsch
nieuws geven, dat „bij" is.
Hetgene wij hopen te doen.
Rotterdam heeft zijn Hoek-van-
Holland gekregen. Antwerpen, zijn
concurrente, breidt zich insgelijks
gestadig uit en heeft het oog gesla
gen op de overzijde der Schelde.
Maar de Schelde is de grens tusschen
de provincies Antwerpen en Oost-
Vlaanderen. 'tZou dus begeeren een
deel van een andere provincie. En
daartegen schijnen nog al bezwaren
te bestaan, vooral van de zijde van
Oost-Vlaanderen, dat den Scheldezoom
daar als uitstekend haventerrein zou
willen inrichten.
In de laatste Kamer-zitting is daar
over nog al .iet een en ander gezegd.
De Antwerpache vertegenwoordigers
meenen, dat Antwerpen recht heeft
ook op de overzyde, terwijl andere
vertegenwoordigers meenden, dat het
daar best een afzonderlijke haven
kan worden, zoo noodig ter wille
der Antwerpenaren beheerd door een
havencommissie van Antwerpen en
de overzijde. De kwestie is nog lang
niet uitgevochten.
De gezamentlijke nota der mogend
heden dwong indertijd Griekenland
de belofte af om de troepen in Epirus
uiterlijk in de maand Maart terug te
trekken. En op 1 April waren nog
4000 man Grieksche troepen in Al
banië, zegt do Reichspost. In Oosten
rijk is men daarover weinig gesticht.
De „Neue Freie Presse" meent te
weten, dat majoor Thomson binnen
kort naar Epirus zal terugkeeren,
om daar te onderhandelen met Zo-
grafos. De „Reichspost" meldt, dat
de eerste onderhandelingen tusschen
Albaneezen en Epiroten een zoo po
sitief resultaat opleverden, dat men
hopen mag op de mogelijkheid dat
een grondslag voor een overeenkomst
zal worden gevonden.
Ter gelegenheid van een hofconcert
in Luxemburg werden eenige Duit-
Bche officieren door de bevolking lastig
gevallen en nageschreeuwd „Zabern,
Wackes". Natuurlijk waren zij over
die onhoffelijke daad zeer gebelgd.
Thans wordt uit Trier aan de „Köln.
Zeitung" bericht, dat de Luxemburg-
sche hofmaarschalk aan de Duitsche
officieren, namens den groothertogin
leedwezen over het gebeurde heeft
betuigd. De zaak is daarmee uit.
President Wilson werd tengevolge
van z(jn houding inzake de rechten
in het Panama-kanaal hij wil de
vrijstelling voor Amerikaansche kust-
schepen opgeheven zien in den
laatsten tijd nog al lastig gevallen.
Hij heeft thans laten publiceeren, dat
z(jn politiek inzake het Panama-ka
naal geen gevolg is van afspraken,
die hy met Engeland zou gemaakt
hebben. Hij verklaart daarin tevens,
dat hij niet wil weten van een com
promis inzake de kanaalrollen en een
onvoorwaardelijke opheffing van de
clausule van bevoorrechting der Ame
rikaansche scheepvaart zal blijven
voorstaan. Het Huis heeft intusschen
de bevoorrechtingsclausule geschrapt
met 248 tegen 162 stemmen.
De Rochette-zaak in Parijs liep
gisteren bijna spaak. De commissie
had een conclusie gesteld, waarin het
werd betreurd, dat Monis en Caillaux
een te betreuren misbruik van hun
positie hadden gemaakt. Toen het op
stemming aankwam verwierp de
meerderheid die conclusie. Jaures, de
voorzitter, zeide nu onmiddellijk te
zullen heengaan, waarop de commissie
op hun besluit terugkwam en de
conclusie aannam.
De conclusies der commissie zyn
nog niet bekend. Waarschijnlijk zul
len ze bevatten:
Een blaam aan het adres van Cail
laux en Monis om hunne inmenging
in een hangende rechtspraak.
Een blaam aan Barthau wegens't
meenemen van een stuk bij zijn
aftreden als Minister van Justitie.
Blaam voor eu critiek op de leden
der rechterlijke macht die toegegeven
hebben.
Een blaam voor Briand die een
document niet onmiddellijk ter be
schikking van de commissie stelde.
Donderdag komt de Kamer by een,
Yr(jdag gaat ze naar huis. De be
grooting is nog niet afgedaan maai
de verkiezingen zijn in 't zicht. Ook
een afgevaardigde moet om zyn
„baantje" denken.
De Engelsche Minister Asquith
houdt in de Ulster-zaak voet bij stuk.
Na het ontslag van den Minister van
Oorlog Secly heeft hij zelf diens por
tefeuille genomen. Tegelijkertijd on
derwerpt hy zich aan een nieuwe
verkiezing in zijn district. Hy zal wel
met groote meerderheid herkozen
worden.
Nog is voor de Ulstermanuen de
deur open voor onderhandelingen.
Wellicht dat het kloeke optreden hun
houding ten laatste nog wijzigt.
PLAATSELIJK NIEUWSr
De inspecteur van den marine
stoomvaartdienst met den rang van
kapitein ter zee J. H. Gijzen, tot dus
ver behoorende tot de directie dei-
marine te Willemsoord, wordt, met
1 Mei werkzaam gesteld aan het de
partement van marine waaronder die
inspectie voortaan zal ressorteeren.
Belanghebbenden worden er
aan herinnerd, dat, indien zy nog
patientjes voor uitzending naar een
Vacantie kolonie hebben op te geven,
zij dit ten spoedigste gelieven te doen,
uiterlijk 9 April a. s. bij den Voor
zitter Dr. Groenendijk of bij den
Secretaris T. van Heusden, Van Galen
straat 40.
Naar wij vernemen zijn J. Blom,
leerling der Normaalschool alhier, en
J. Roggeveen, leerling der Voorberei
dende Klasse der Normaalschool alhier,
geslaagd voor het toelatingsexamen
der Rijks-Kweekschool voor Onder
wijzers te Haarlem.
De miliciens, behoorende tot de
lichting 1911 van de 2e corap., 2e bat.,
4e regt. vesting-artillerie, thans voor
herhalingsoefeningen onder de wape
nen, worden op 4 April a. s. in het
genot van groot verlof gesteld.
M. E. Palm. j
Gisterenavond is alhier, na een
korte ongesteldheid in den ouderdom
van 49 jaar overleden de heer M. E.
Palm, kapitein der artillerie.
Haring.
Hedenmorgen word 215 tal haring
aan den afslag aangebracht. De vang
sten blijven nog altijd schraal.
Raadsoverzioht.
't Was een gemoedelijke Raad, die
van Dinsdagavond, in weerwil vah
de extra-lange agenda, en het extra-
dikke dossier met prae-adviezen. Nu
de Raad niet onder den atmosferi-
schen druk lag van de gewone tem
peratuur, ontstond een luidruchtige
hartelijkheid, een dronkenschap-naar-
den-geest, een jovialiteit, die gemoe
delijk aandeed. De lente-adem was in
de edelachtbare boezems binnenge
slopen en deed ze hijgen en diep
ademhalen alsof een zware last was
afgewenteld en de lieve zon de ge
moederen koesterde. Want dat begon
al dadelijk bij de peroratie van den
heer Oortgysen. Vooraf hadden we
de uitvaart van den heer Hartendorf
bijgewoond.
De Voorzitter wijdde waardeerende
woorden aan den heer Hartendorf,
die uit de gemeente vertrokken is
en als zoodanig afscheid genomen
heeft als raadslid. Men moge al niet
van dezelfde politieke overtuiging
zijn, zoo ongeveer bedoelde het de
Voorzitter, - men moet waardeering
hebben voor hetgeen de heer Harten
dorf als vertegenwoordiger van eene
bepaalde groep kiezers, deed. De Raad
was het daarmee eens en applaudi-
seerde.
Inderdaad, de heer Hartendorf was
voorzeker niet een van de zwijgende
figuren aan de groene tafel. Integen
deel, hij was steeds actief, steeds
op de bres staand waar het gold de
belangen van velen uit de gemeente
te behartigen. - Zijn afwezigheid zal
merkbaar worden, want de heer
Hartendorf, geroutineerd politicus,
behoorde tot de goede sprekers.
En de Raad applaudisseerde, en
daarna gingen we weer door, want
is niet het leven rusteloos en zon
der ophouden snelt het voort.
De heer Oortgysen, wilde twee
plantsoenen hebben, u.1. een op het
Havenplein en een op het Westplein,
en de Raad snoodaardiglijk
wilde er geen een geven. Na bad de
heer Oortgijsen in een breed opgezet
betoog de argumenten van B. en W.
stuk voor stuk ontzenuwd en zette
daarover eene breedvoerige redenee
ring op. Maar wie er ook naar luis
terde, de verslaggevers, die naarstiglij k
neerpenden de gevleugelde woorden
van den redenaar, de publieke tribune,
de boden, de secretaris en zijn hel
per, niet de Raad. Die hield onder
onsjes, sommigen keken in de lucht
wie zal zeggen welke diepzinnige
gedachten rondwoelden in die om
hooggeheven hoofden anderen
deden alsof ze sliepen, en de heer
Oortgijsen zette zyn betoog voort.
Maar ziet! langzaamaan, geleide-
werd de Raad attenter, absorbeerde
de woorden van den heer Oortgysen,
verwerkte ze, keurde ze af, luisterde
aandachtig, geïnteresseerd. Toen ech
ter op een zeker punt gekomen, de
heer Oortgijsen, terwijl wij allen
dachten, dat het einde gekomen was,
een nieuw folio vel begon af te
lezen, ontstond een protest. Een van
's heeren Oortgysens naaste buurlui
gaapte, de bode bracht een glas wa
ter aan voor een ander lid, een derde
u ziet, wij noemen geen namen -
mopperde. Op de perstri bune sleep men
een nieuw punt aan z'n potlood.
't Was duidelijk, dat de plannen
van den heer Oortgijsen ten doode
gedoemd waren. Reed9 van den aan
vang af was het bestemdBarbertje
moest hangen en niets kon hem m
redden. Eéri steun kreeg de heer
Oortgysen slechts, maar 't was een
sterkede heer Bok toonde zich
solidair, gaf den heer Verstegen, die
niets voelde voor een plantsoen op
het Havenplein, een Seitenhieb, dooi
er diens democratie bij te halen, en
betoogde, dat het Havenplein be-
stomd moest zyn om te dienen als
laatste rustplaats voor den kleinen
man, die daar het einde zljuor dagen
afwacht. Na dit gezegd te hebben
zag de heer Bok triomfantelijk rond,
als wilde hij in rondvraag brengen:
hoe zeg ik dat?
De Raad vond het prachtig en
lachte hartelijk. In het juist inge
schonken glas water van het onge
noemde raadslid viel een traan,
zoo ooit dan hier een parel gelijk.
En na de rede van den heer Bok
kwamen de sprekers by dozijnen los.
„Meneer de Voorzitter, hier, „meneer
de voorzitter" daar. De Voorzitter
begon met den heer Over de Linden.
Die moest van die rustplaats niets
hebhen. Veel liever tusschen iederen
boom aan de Hoofdgracht een bank,
riep deze heer. Dat kan niet, riep
een inuggezifter-raadslid, dan toch
zeker tusschen iedere twee boomen.
Maar de heer Over de Linden liet
zich nief van streek brengen, had
het over de prachtige stafmuziek,
die men daar, zijn laatste dagen
slijtende, genieten kan en waarbij
het er onzes inziens heusch niet zoo
erg op aankomt of dib bank nu tus
schen iederen boom of tusschen iedere
twee boomen staat.
Maar toen, na den heer Over de
Linden, de lieer Grunwald nog ge
sproken had en den heer Bok hulde
bracht voor diens „laatste rustplaats",
hem echter wees op het te stichten
tuindorp, - en toen nog verschillende
heeren hun vinger omhoog staken,
keek de voorzitter hen met zulke
smeekende oogen aan, en zoo innig-
smeekend klonk z'n stem: „och,
heeren, alsjoblief, laten we er een
einde aan maken", dat velen genade
voor recht lietou gelden en van het
woord afzagen. Niet aldus echter de
heer Verstegen, die zich moest ver
dedigen tegen de beschuldiging van
on-democratisch to zijn. Maar het
park van den heer Oortgysen is geen
park, betoogde deze lieer, hoogstens
een stadstuintje, en dan we zitten
zoo sohaarsch in de pleinen, laten
we houden, wat we hebben. Dat
belooft wat voor de tookomst als men
zoo over de belangen van den min
deren raau begint Maar waarom
dan geeu tuintje op de Vischraarkt,
dicht bij zijn verblijf. Even te voren
had dezelfde heer ook het ontwerp-
Westplein vermoord. De gemeente
mag geen terrein verkoopen, betoogde
hij, dat is niet politiek.
Enfin, toen het eindelijk voldoende
bleek, dat er geen aasje kans was,
dat de beide voorstellen van don heer
Oortgysen zouden worden aange
nomen, ontstond de twistvraag of
men de beiden al of niet splitsen
zou. Én toen deze beslist was ten
gunste van het al, viel de stemming
en het waren alleen de heeren Oort
gijsen en Bok, die vóór stemden.
De Voorzitter deed een pleister op
de wond, door aan de hand te doen
een beplanting van den binnenweg
naar Huisduinen en de heer Bok had,
naar hij tegen den heer Oortgysen
zeide, nog een veel mooier plan in
petto. Minder aardig was het, dat
ZEd. daar niets van mededeelde.
Zoo vielen deze grootsche plannen
als een kaartenhuisje in duigen.
Vooral het plan-Westplein leek ons
niet onaardig en niet onmogelijk;
men kan best een stuk van het
Kanaal daar ter plaatse missen en
men kreeg een mooi plein. Maar er
waren leden, die tegenstemden omdat
tóch te eeniger tijd dat Westplein
eene verandering ondergaat. En uit
d:it oogpunt bezien, kan men vrede
hebben met het verwerpen van het
plan. Was het by de rondvraag niet
de heer Terra die de vraag deed of
het rapport der Kanaal commissie in
geheime zitting werd behandeld?En
opent zooiets geen vooruitzichten op
nieuwe fasen in het stervensproces
van het Heldersche Kanaal De heer
Oortgijsen trooste zich, hij krijgt zijn
plantsoentje wel mettertijd Moge
lijk, dat de heer Bok er nog een
laatste rustplaats vindt.
Toen kregen we een uiterst ge
moedelijk debat over de onafhanke-
lijksfeesten. Het Comité heeft, behalve
een groote massa satisfactie een stapel
onbetaalde rekeningen en geen geld.
Zooiets komt in de beste families
voor en is geen schande. Maar het
comité wist er wat op. Het wendde
zich tot B. en W. De Raad heeft zoo
weinig gegeven, zoo redeneerde het,
we kunnen wel eens probeeren of hy
thans niet wat meer afschuift. En B.
en W. voelden er wel wat voor. Maar
hadden principieele bezwaren,spraken
van precedent scheppen en van nog
meer, maar toch streken B. en W.
over hun hart vanwege de gezelligheid
van het feest en boden f 100.— aan.
Maar daar was de Raad het gansch
niet mee eens. Wel neen, betoogde
de heer Over de Linden, ze hebben
veel te verdienstelijk werk geleverd
om ze nu met f80.- te laten zitten.
En de heer Grunwald kwam zich
daar bij voegen, zoodat de heer Adri-
aanae, vriendelijk lachend, zeggen kon,
dat de heeren het hem al heel
makkelijk maakten
Toen echter de heer Verstegen het
woord vroeg, begon het er bedenkelijk
uit te zien voor het Comité. Houd u
nu je mond maar, werd er geroepen,
we weten wel, dat je er toch tegen
bent. Alles goed en wel, antwoordde
deze heer, maar ik dien toch even te
wijzen op de logica van B. en W.
Ze zeggener wordt een gevaarlijk
precedent geschapen, en dusgeven
we toch f100.-. Schnapfe wer das
schnapfen kann, enzoovoort, enzoo-
voort. Er is geblèrd van „Mina, heb
jij je hengel in de hand", en als men
dat feestvieren noemt, ben ik blij niet
meegedaan te hebben, enzoovoort,
enzoovoort. De Raad zat er paf van.
Die meneer Verstegen, die meneer
Verstegen
En niet alleen, dat het voorstel van
B. en W. om f 100. te geven, ver
worpen werd, maar met groote meer
derheid werd besloten het Comité
f180.- te geven. Zoodat heeren
leveranciers gerust kunnen zijn.
Was het wonder, dat daarna de
Raad den heer Stumphius zijn flOO
gaf voor vak m der L.O.-wet (wis
kunde). De oude wet sprak van acte
wiskunde, de nieuwe wet alleen van
hoofdacte, waaronder bevoegdheid tot
geven van les in wiskunde is opge
nomen. Aangezien thans aan school
8 in dit vak lesgegeven wordt, vroeg
de heer Stumphius daarvoor f 100.—
De kweste was nu maaris acte
gelijk aan bevoegdheid De een zei ja,
de ander neen. Tenslotte bleek het
rechtvaardig de f 100. toetekennen,
zoodat de heer Stumphius f 100.—
krijgt voor een bevoegdheid, waarvan
hy, als zijnde ambulant boofd, geen
gebruik maakt.
Bij een volgend punt kwam de heer
Biersteker in actie. Het betrof de
rechten der vrouw. Spreker kwam
die met hand en tand verdedigen.
Men wilde een apothekers-assistente
benoemen op een salaris tot f750.—
en dat was veel tu weinig, betoogde
deze heer. Hij kreeg bijval van ver
schillende zijden en had een succes
te boeken, want de Raad verhoogde
dadelijk het minimum en het maxi
mum, Bravo 1 Leven de rechten dei-
vrouw
De ontworpen bioscoop-verordening
gaf aanleiding tot eea vrij langdurige,
alweer gemoedelijke discussie. Op
instigatie van den minister, die
wees op de bevoegdheid, die de
gemeentewet den burgemeester geeft
was door B. en W. eene verordening
ontworpen, geheel volgens het voor
beeld van de Rotterdamsche, die
absoluut verbod voor kinderen inhield,
tenzij een speciaal kinderprogramma
gegeven wordt. Voor den inhoud
ervan en de motieven van den minis
ter verwijzen wij naar ons verslag.
Ofschoon er discussie ontstond over
de wijze hoe dat verbod gehandhaafd
zal worden eene kwestie, die eigen
lijk tot de taak van het Dagelijksch
Bestuur behoort waren zoowat alle
leden het eens over het princiep dat
er een verbod moet komen. De tegen
standers waren belanghebbenden met
uitzondering van den heer Grunwald,
die andere motieven aanvoerde, en
den heer Bok. Eerstgenoemde be
toogde, dat men, door het instellen
van een censor, die te beoor-
deelen zal hebben welk stuk al
of niet voor kinderen geschikt is,
den eersten stap doet op den weg
van censuur voor tooneelvoorstel-
lingen. En tot welke uitwassen die
voeren kan, ziet men in den laatsten
tijd op voldoende wijze. Het zal niet
mogelijk zijn de verordening te
handhaven, betoogde de heer Grun
wald. Bovendien, waarom alleen
kinderen beneden de 16 jaar be
schermd? Die boven de 16 zyn
hebben ook nog wel bescherming
noodig.
De andere heeren, met uitzondering
van twee, die op utiliteitsgronden
vrijheid bepleitten, waven bijna allen
vau meening, dat er een verordening
voor kinderen moest komen. Hoe
die uitvoering zou zijn, was van later
zorg als de verordening er maar
kwam. En de verordening zou zonder
meer onder den hamer doorgegaan
zijn, al3 niet op het allerlaatste
oogenblik de heer Krijnen met een
tweejarig kind aankwam. Hoe nu,
zeide deze heer, als een vrouw met
haar man naar de bioscoop wil en
zij haar tweejarig kind nergens kan
brengen? Dan wordt zij, aan de
bioscoop komende, met haar kind op
den arm, krachtens de verordening
afgewezen, omdat het geen kinder
voorstelling is wat gegeven wordt.
Maar het wurmpje van 2 maanden
zal er geen schade door lijden.
Zóó overtuigend sprak de heer
Krijnen, dat de heer Bok uitriep
„Reich rair die Hand mein Leben,
komm in mein Schloss rait mir!"
Er zat niets anders op dan de zaak
aanhouden en amendementen in
dienen. Die zullen wel loskomen,
denken we. Inderdaad valt deze zaak
van verschillende kanten te bezien.
Wy kunnen er inkomen, dat mon
huiverig is een absoluut verbod te
geven, maar aan den anderen kant
is het wel gewenscht paal en perk
te stellen aan dit hoe langer hoe
grooter wordend euvel. De heer
Verstegen merkte op, dat het gevaar
niet in de eerste plaats schuilt in
de pikante tooneeltjes, want een on
schuldige kinderziel zal daarvan niet
zooveel meenemen, maar wel in de
fantastische roovergeschiedenissen,
echtbreuken, moord- en doodslag enz.,
die prikkelen. En de meeste leden
schenen het hiermee eens te zyn.
Wij hoorden van de raadstafel de
opmerking, dat de ondernemers zich
niet tegen een verbod zouden ver
zetten, omdat zij toch niet veel voor
deel maar wel veel last van de
kinderen hebben en veel liever speciale
kindervoorstellingen zullen organi-
seeren. En ook dit schijnt ons juist,
en wij begrypen eigenlijk niet, dat
de heer Grunwald zoovele bezwaren
heeft tegen dit wetje. De kwestie
der uitvoeringnu ja, dat blijft
altijd een kwestie van opvatting,
vandaag is er een die streng is,
morgen een ander, die veel laat
glippen. Maar dit zal voornamelijk
van den persoon afhangen men moet
een hoogstaand persoon hebben, die
ernstig van wil is om den kinderen
alleen bet beste te geven en zich
niet door anderen laat beïnvloeden.
Dan zal, vertrouwen wy, de verorde
ning niet alleen geen moeilijkheden
opleveren in de praktijk in Rotter
dam werkt zy toch ook- maar
zal zy velen kinderen ten goede
komen. Wij hebben in de eerste
plaats noodig een opgroeiend geslacht,
dat hooge en mooie idealen mee
krijgt in het levenwat er van die
idealen terechtkomt, is hier de vraag
niet, maar in hun later leven krijgen
zij nog gelegenheid genoeg om met
het lage en kleine in aanraking te
komen. Welnu, laat men dan ook
niet aan die verordening, die, zooals
zy daar ligt, tornen door amende
menten enzoovoort, maar haar onver
anderd aannemen, en aan het beleid
van B. en W. overlaten of een hoog
staand censor haar zal uitvoeren.
Overigens is er over de agenda
weinig van belang te vermelden;
eene discussie over eene school te
Koegras bleek af te stuiten op
onvoldoende inlichtingen van B.en W.
men zal nu een nieuw onderzoek
instellen en een schetskaartje by-
voegen met situatieteekeniDg zooals
de school zou komen. De heer
Biersteker lichtte in, dat er nu reeds
verscheidene groote gezinnen vallen
buiten de door B. en W. getrokken
rayon van 6 KM.
De rondvraag bracht ons nog een
heele massa vragen. Zooals om dezen
tijd van het jaar de zwellende
knoppen uit het omhulsel barsten
en de boomen met het jonge
groen tooien, zoo barstten de
rijpe gedachten van de raadsleden
los uit de geprangde gemoedereu en
vulden de raadszaal met frissche eu
nieuwe geluiden. Een nieuwe lente
en een niouw geluid - Herman Gorter
vergeve mij de vergelijking en de
voorzitter trachtte ze allen met een
toezegging, belofte enz., tevreden te
stellen.
Nog vóór twaalf uur stonden we
op straat. De frissche nachtwind woel
om ons heen, en de hemel voorspelde
een schoone dag. De eerste April
was bijna aangebroken.
Arr. Rechtbank te Alkmaar.
Zitting van 31 Maart.
Inbraak te Koegras.
Beschuldigd van inbraak stond
terecht de 18-jarige J. J. B., los werk
man te Zype.
Get. R. Delver, landman te Koegras,
kwam 10 Febr., 'savonds 11 uur
thuis van een land bouw vergadering
en zag licht branden in de melkboot;
hij vond de deur los en zag de ladder,
die anders tegen de boet aanlag,
tegen de zolderopening staan. Op
zijn vraag: „Is daar volk"? hoorde
hij geschuifel en zag dat een man
zich uit het bovenraam liet zakken
en weg liep. Hij riep zyn vrouw,
snelde de vluchteling na tot deze in
een sloot viel. In plaats van hem te
grijpen, werd hy „stijf van schrik"
toen hij nog ongeveer 10 meter van
hem af was. Toen riep hy, tot 'n voor
bijkomenden fietsrijder: „Grijp hem!"
maar deze riep terug: „Grijp hem
zelf!"
Intusschen kwam ook de vrouw
en zij en haar man gaven nu weife
lend hunne verklaringen. De dader
had een blauwe kiel, grijze broek,
'n groote pet, 'n gebloemde grijze
das enz. De president wees er op,
dat deze gezichtscherpte, al was 't
ook lichte maan, bijzonder merk
waardig was, op tien meter afstands.
De vrouw had gemeend, dat het
hun arbeider, Dirk Kind, was, maar
deze kon sedert zijn alibi bewijzen.
Maar deze Dirk Kind had gezegd:
,J. B. en zijn broer Gerrit vertrouw
ik uiet, ze loopen 'savonds met 'n
geweer en staan overal te loeren."
Ook G. B. wist echter zijn alibi te
bewijzen. Gerrit had daarbij verklaard,
dat zyn broer by hem is gekomen
en gevraagd had: „Weet je 't- al, er
is gisteravond ingebroken bij Roelof
Delver".
En de oude vader heeft onder eede
verklaard, dat bekl. te half tien, met
hem te bed is gegaan, in dezelfde
kamer.
En vader eu de beide zoons staan
zeer gunstig bekend.
Doch nu bomt een zielkundig
raadsel.
Man en vrouw Delver, J. J. Bakker,
brigadier te Helder, en P. Strooker,
rijksveldwachter te 'tZand, zijn op
zoek gegaan naar bekl. Ze vonden
hem met paard en wagen te Aagt
dorp en ziet, de politie wist hem
hier tot bekentenis te brengen.
„Hij zei tweemaal ja", verklaarde
't echtpaar Del ver.
En toen later de burgemeester zei:
„Als je nu bekent, brengen we je
niet naar Alkmaar", zei bekl. weer
op alles: „ja".
Maar gisteren ontkende hy de dader
te zijn en van zijn vorige verkla
ringen aan politie, burgemeester en
rechter van instructie herinnerde hij
zich niets.
Het O. M. acht het bewijs te leveren
zeer moeilijk, wegens de vaagheid
der verklaringen van Del ver en
vrouw Delver. Toch vraagt het geen
vrijspraak, gezien do bekentenis van
bekl. en de onaannemelijkheid, dat
bekl. zich nu niets meer zou herin
neren. Eisch: 1 mnd. gev.
Bekl. schreide, en onder de warme
verdediging door zijn raadsman mr.
K. A. Cohen Stuart bleven zijn tranen
mildelyk vloeien.
PI. wees er op dat, volgens Dr. de
Geus, bekl. stamt uit een zeer zenuw
achtige familie. Een broer van hem
is idioot en een zuster lijdt aan hy
sterica. Het hoofd der school ver
klaarde Hij is by du kleinste bestraf
fing onthutst en barst dan in schreien
uitdeze onderwijzer begrijpt heel
goed, dat reeds het zien van de politie
en al die anderen beklaagde gesug
gereerd heeft. PI. vraagt heropening
der zaak, opdat ook de vader, broer
Gerrit en den fietsrijder - die zich
hiertoe heeft aangemeld - kunnen
worden gehoord.
Het O. M. vindt het hooren van
bloedverwanten in deze nietpractisch.
De Rechtbank begeeft zich eenige
oogenblikken in raadkamer en be
paalt. daarna de uitspraak op 's mid
dags 2 uur.
Op dit uur sprak de Rechtbank
beklaagde vry.
We hebben in een kort overzicht
als dit niet volledig kunnen zijn. De
zaak nam bijna de geheele ochtend
zitting in beslag. Ze gaf een zeer
belangwekkend kykje in het zieleleven.
(„De Nieuwe Courant")
BINNENLAND.
Staking.
Als gevolg vau de door de hout
werkers te Zaandam gevoerde loon
actie, welke naar den zin der arbeiders
niet tot een bevredigend resultaat
heeft geleid, is gisterenmorgen op de
hout werf Czaar Poter, der firma P.
de Lange Cz. het werk gestaakt. De
staking omvat 50 man, nagenoeg
allen aangesloten, terwijl onder ben
zich ook eenige leden der christelijke
organisatie bevinden. Aan de patroons
is een brief verzonden, waarin hun
verzocht wordt, voor de firma de Lange
geen werk te verrichten, aangezien
dit beantwoord zal worden met maat
regelen van tegenweer.
Fabrieksbrand to Almelo.
Gisterenmorgen zijn op verschil
lende plaatsen de overblijfselen van
vier der vijf verongelukte werklieden
gevonden. Buiten de fabriek werd
het echter stil gehouden. Familieleden
van de slachtoffers staan voortdurend
buiten het hek. Herkenning zou trou
wens toch uitgesloten zijn, daar van
de noeste werkers niet meer over is
dan de ruggegraat en eenige been
deren.
Gisterenmorgen waren de officier
van justitie en de burgemeester we
der op het terrein.
In het geheel zijn door du ramp
150 personen werkloos.
Gistermorgen waren voor de fa-
briekspoort reeds wervers van een
fabriek in Qronau bezig onder de
wachtenden getypte mededeelingen
te verspreiden omtrent de verdienston
van aan lappers, tnrosthlevsen fleyers
(drolsters), mooie woningen voor wei
nig geld, en de kinderen kunnen naast
het Duitsch ook les in de Hollandsche
taal krygen. Weinig vertrouwen schij
nen de werklieden echter in deze en
soortgelijke aanbiedingen te stellen:
't liek alles huel mooi, maar o wee
als ge d'r kumst", hoorden we een
hunner zeggen. „H.blad"
De eerste crematie in Nederland.
Voor de vereeniging voor faculta
tieve lijkverbranding en voor alle
voorstanders van de crematie was
het een belangrijke dag. Woensdag
had n.1. in het crematorium te Wes-
terveld voor de eerste maal een
crematie plaats. De vereeniging had
zich van te voren tot de justitie ge
wend, ten einde zekerheid te krygen,
dat er geen incidenten zouden plaats
hebben.
Naar men weet heeft de regeering
zich op het standpunt gesteld, dat
eerst een gerechtelijke uitspraak over
het al of niet geoorloofde van d>-
crematie volgens de bestaande wet
geving afgewacht moet worden, voor
dat tot wetswijziging kan worden
overgegaan.
Tegen half twee arriveerde de
extra-trein met het stoffelijk over
schot van dr. C. J. Vaillant uit
Schiedam aan het station Westerveld.
Een groot aantal genoodigden, waar
onder vele geneesheeren, had inden
rouwtrein plaats genomen.
Naar men weet was dr. Vaillant
een der oprichters van de vereeniging
voor facultatieve lijkverbranding en
had bij bij zijn leven verzocht, dat
zijn stoffelijk overschot verbrand
zou worden. De lijkkist werd op
een baar geplaatst en van het station
over de begraafplaats naar het cre
matorium gereden, gevolgd door een
zeer groot aantal belangstellenden.
Aanwezig waren ook verschillende
bestuursleden van de vereeniging
voor facultatieve lijkverbranding,
welke vereeniging ten doel heeft de
invoering van de lijkverbranding in
Nederland te bevorderen en aan wie
het eerste crematorium te Wester
veld behoort.
Nadat een van de bloedverwanten
de talrijke aanwezigen bedankt had
voor de laatste eer den overledene
bewezen, daalde het stoffelijk over
schot onder de diepste stilte heel
langzaam door middel van een lift,
die in de katafalk is omgebouwd.
Gedurende het dalen van de kist
zong de heer Van Ooi van Haarlem
het Andante uit de 5e symphonie
van Beethoven.
Na den zang van den heer Van
Ooi volgde weder orgelspel.
De kist bereikte na de daling de
ovenkaraer, waarna de verbranding
een aanvang nam, die ongeveer 2
uur duurde.
Aan den ingang van de begraaf
plaats stond een rijksveldwachter
van Sandpoort, die blijkbaar van
hoogerhand in opdracht had het feit
der verbranding te con9tateeren.
Naar wy vernemen geschiedde dit
in opdracht van den procureur-gene
raal van het Amsterdamsche hof,
die tevoren overleg had gepleegd
met den minister van justitie, die
aan het bestuur van de vereeniging
voor facultatieve lijkverbranding de
toezegging had gedaan, dat de plech
tigheid in geen enkel opzicht zou
worden gestoord, mits hij vau al het
gebeurde volkomen zou op de hoogte
worden gebracht.
Vliegen.
Een ongeval.
Luitenant Versteegh is gisteren met
luitenant Roeper Bosch van Soester-
berg naar Spaarndam gevlogen. Bij
de landing zag Versteegh een boschje
te laat en daar de motor weigerde,
kantelde de machine in de sloot. Do
vliegers zyn ongedeerd, maar de
machine is zwaar beschadigd. De
schroef is versplinterd. Het herstel
zal eenige maanden duren.
Marina-Machlnlstansohool.
Het eind-examen der adsp. machi
nisten (oudste studiejaar) bij de Marine-
Machinistenachool te Hellevoetsluis,
zal 20 April een aanvang nemen.
BUITENLAND.
Torpsdoboot gezonken.
Toulon, 1 April. Tengevolge van
een lek is de Fransche torpedoboot
858 by kaap Lardier gezonken. De
bemanning is gered.
Ean aardig zakoantje.
De Fransche Kamer heeft het be
drag voor briefpapier der Kamerleden
met 12,000 fr. verhoogd en op 132,000
fr. gebracht. Honderd twee-en-dertig
duizend fr. voor briefpapier voor bijna
zeshonderd Kamerleden, men kan
zeggen dat het welletjes is. Wanneer
de heeren afgevaardigden met alles zoo
rijkelijk omspringen, dan kan men
begrypen, dat de hun toegekende ver
goeding van 15,000 frank per jaar
niet meer dan een karig zakduitje
beteekent I Maar aan een zujnig bestier
in het Fransche staatshulshouden doet
zoo'n papierrekening niet denken.
(N.Rott.Ct.)
Hamburg—Amerika-IIJn.
In een Vrijdag te Hamburg gehou
den vergadering van aandeelhouders
der Hamburg-Amerika-lljn werd van
de bestuurstafel o.a. medegedeeld, dat
het hoogtepunt in het tijdperk van
voorspoed reeds overschreden is en
dat in de meeste takken van verkeer
de algemeene tendens thans in lang
zaam dalende richting is.
In vakkringen is men de opvatting
toegedaan, dat het tweede halfjaar
van 1914 een nieuwen vooruitgang
op het gebied van het scheepvaart
verkeer zal brengen.
Havanbaweging.
In de haven te Hamburg zyn in
de eerste drie maanden van dit jaar
binnengekomen 3387 schepen met
een inhoud van 8.417088 ton, in
Rotterdam 2861 schepen met een
inhoud van 3.174.587 ton en in
Antwerpen 1748 schepen met een
inhoud van 2.968.080 ton. Antwerpen
bl(jft dus met 206.447 ton by Rotter
dam ten achter. Gemiddeld komen
te Hamburg meer kleine schepen en
te Antwerpen voor het meerendeel
groote schepen binnen.
Da zaak-Calllaux.
Eigenlijk is het de zaak-Rochette.
In de bladen maakt men dan ook
onderscheid tusschenbeide. Maar ze
loopen parallel 't eene is een uitvloeisel
van 't andere, en wy zullen ons maar
aan 't opschrift als boven houden,
daarmee ook de enquête der zaak
Rochette bedoelend.
In die enquête-commissie nu
heerscht oneenigheid; Jaurès is voor
zitter, zooals men weet, en twee
leden, de heeren Delahaye en Berry
waren het niet met zyn beleid eens
(de heer Jaurès is socialistj en traden
af. En nu is Jaurèa zelf ook gedurende
twintig minuten president-af geweest.
Het ging om een motie. Jaurès had
een motie voorgesteld, strekkende
uittespreken, dat „de inmenging van
politieke personen in een rechtzaak
de meest bejammerenswaardigste
daad van machtsmisbruik is." Maar
men vond dit te kras en kreeg tenslotte
een verzachtender term in de motie.
Maar nog niet tevreden en van mee
ning, dat dit nog te strenge afkeuring
was van Monis' en Caillaux' tusschen-
komst, werd de term „betreurens
waardig", zooals de verzachtingluidde,
vervangen door berispend" (blamable)
en toen de commissie deze wijziging
aanvaardde, besloot Jaurès aftetredeu.
Maar verschrikt over de onver-
