inneias-Dazar (Fancy-fairj
Machinale Blei-inrichting
Magazijn „De Ster"
Advertentiën.
LUTHERSCHEREENIGING
CONCERT
Oproeping.
Zondag 10 Mei a.s.
bij P. VOORTHUIJZEN,
te houden van ZATERDAG 9 tot en met ZONDAG 1T MEI 1914.
Toegangsprijs 10 cent.
Heeren- en Kinder-Confectie
Magazijn „De Bijenkorf".
L. GOLTOF, Spoorstraat 75.
Kanaalweg 97. Spoorstraat 46.
Jb. HARJER en Zn.
Lancaster Rolgordijnen.
Ingezonden Mededeeling.
Neemt dit ter harte.
Een verwoeste gezondheid, dat is
de verwoesting voor u zelf. Een
slechte maag, dat is de verwoesting
van uwe gezondheid. Waak. dus over
uwe maag. Indien gij er gebruik van
maakt i9 zij uw vriend, indien gij
er misbruik van maakt is zij uw
vijand. Zij zal u de ergste pijnen
doen lijden. Om uw maag goed te
doen werken, moeten de verterings
organen sterk en moet gij zelf'krach
tig zijn. Gij kunt geen kracht hebben
dan indien uw bloed rijk is. Zij die
arm aan bloed zijn, lijden een el
lendig leven. Zij wier bloed rijk is,
hebben een gemakkelijk leven, zij
kunnen in alle omstandigheden er
van slagen. Armbloedigen, weet wel
dat gij even krachtig kunt worden
als zij die u omringen en wier goede
gezondheid gij bewondert. Daartoe is
het voldoende dat gij de Pink Pillen
gebruikt, die de machtigste hersteller
van het bloed en versterker der
zenuwen zijn die bekend is. De Pink
Pillen zullen, door uw bloed te ver
rijken en het te zuiveren, van u een
nieuw mensch maken, zoodat gij u
zelf niet meer zult herkennen. Neemt
dit wel ter harte en zegt het voort
in uwe omgeving. De Pink Pillen
zijn onovertroffen tegen bloedarmoede,
bleekzucht,neurasthenie, maagziekten
Rink Pillen
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar
h f 1.76 per doos, en f9.— per zes
doozen bij het Hoofddepot der Pink
Pillen, Dacostakade 16, Amsterdam,
voor Helder en Omstreken bij
H. DE BIE-Biebsteker, Keizerstraat
93 en H. W. ZEGEL, Kanaal weg 63
te Schagen bij J. ROTGANS; te den
Burg (Texel) bij T. BUIS en verder
bij verschillende Apothekers en goede
drogisten.
Stoomvaartberichten.
Stoomvaart-Maatschappij Nederland.
Banka, uitreis, vertrok 6 dezer van Catanla.
Blouw, uitreis, pass.7 dezer Kaap St. Vincent.
Kon. d. Nederl., uitreis, vertrok 7 dezer v. Genua.
Rotterdamsche Lloyd.
Goentoor, uitreis, pass. 6 dezer Ouessant.
Besookl.ultrois, vertrok 0 dezer van Antwerpen
on passeerdo sedort Vllssingen.
Kawl, thuisr., vertrok 7 dezer van Perim.
Kon. Holl. Lloyd.
Rijnland, uitreis, vortrok 0 dezer van Leixoos.
Amstoliund, thuisr., pass. 7 dozer Kaap Vord. EU.
Hollandia, uitrois, vertr. 7 dezer van Boulogne.
Kon. West-Indische Maildienst.
Oranjo Nassau arr.7 dezer v. Paramaribo te A/dam.
Java-Bengalen-Lijn.
Arakan vertr. 6 dezer v. Tjllatjap n. Porto Novo.
(Zie verder Tweede Blad.)
Tijditippen van verzanding dar
Brievenmalen.
Naar Oost-Indiö:
Verzondingsweg.
Por:
T(jdst.der
laat. busl.
a/h Postk.
PLAATSELIJK NIEUWS.
zeepost vla Amsterdam 22 Mei
zeepost via Rotterdam
HoU. mail vla Genua
Holl. maU Vla Marselllo 12 en 20
Fran. mail vla MarsoUle
(v. Atjoh, Sumatra's
Wostkust en Benkoo-
lon, alleen op verlan
gen dor afzenders).
Buitacbe m. via Napals
Naar Palembang, Riouw, Banka,
Billiton en Borneo:
Eng. maU vla Brindisi
Holl. mail vla Genua
Holl. mail via Marsellle
(alleen op verL d. afz.)
Fran. mail vla Marsellle
Duitsche m. via Napels
Naar Atjeh en de Oostkust van
Sumatra
Eng. muil vla Brindisi
Holl. mail Vla Genua
Holl, mail vlo Marseillo
(alleen op verl. d. alk.)
Fran. mail via MarseiUe
(voor Atjeh alleen op
verlangen d. afzend.)
Duitsche m. via Napels
Naar Guyana (Suriname):
zeepost via Amsterdam
mail via Queenstown
mail vla 8outhampton
(alleen op verL d. afz.)
maU vla St. Nazaire
Naar Cura$ao, Bonaire en Aruba:
zeepost via Amsterdam 21 Mei
mail vla Southampton eiken DinBd.
of Queenstown on Vrydag
mail vla Hamburg 1
(alleen op verL d. afz.)
Naar St. Martin, St. Eustatius en
Saba
Naar Kaapland, Natal, Oranje-Rivier
kolonie en Transvaal
eiken Vrijdag, 3.40 's namiddags.
Hr. Ms. pantserdekschip „Noord-
Brabant" is Donderdagnacht, tijdens
eene nachtelijke oefening in het Mars
diep, nabij de Laan, voor anker lig
gende, op drift geraakt en in het
Kaap- en Molengat tusschen de boei
en Onrust aan den grond gevaren.
Het schip is met eigen kracht vlot
gekomen; de inmiddels ontboden
sleepboot „Titan" behoefde geen dienst
te doen.
Het pantserdekschip „Holland"
is gisteren van hier naar Amster
dam vertrokken, ten einde op de werf
van de firma Goedkoop in reparatie
te worden opgenomen.
De heer M. de Groot alhier is
Donderdag te Haarlem geslaagd voor
het examen L. O.
Programma
van het Concert te geven door het
Stafmuziekcorps der Kon. Marine in
het Park achter het Paleis, op Zondag
9 Mei, aanvang 4 uur.
1. Dio Fahne hoch. Marsch. I.üdecko.
2. Ouverturo „Das GlOckchon
des Eremiten". MalUart.
8. Concort Walzer. Morelli.
4. Paraplirase Ubor dio Loroley. Nosvadba.
6. Intermezzo. Clarko.
Fontaletedel'op: „LosHuguonots". Mojerbeer.
7. Erlnnurung on Borliu. Marsch. Herrroann
BINNENLAND.
Pestbostrijding in Nod.-lndlB.
De „Staatscourant" (No. 107) bevat
opnieuw de oproeping van genees
kundigen om werkzaam te zjjn op
hot pestterrein in Ned.-Indlö.
Uit den trein gevallen.
Op het traject Borken-Winterswijk
is eergisteren een schoolgaand knaap
je, zoontje van den heer V. te Win
terswijk, tijdens den rit uit de trein
gevallen. Het ventje had het portier
geopend en werd door de sterke
zuiging naar buiten gesleurd. In be-
wusteloozen toestand is hij opgeno
men, een dokter constateerde hersen
schudding.
De Inkomstenbelasting.
Tot dusver betaalde iemand, die
vermogen bezat, alleen van dat bezit
belasting (vermogensbelasting) en niet
van de opbrengst. De nieuwe Inkom
stenbelasting zal hem voor beide
aanslaan.
Nemen we tot voorbeeld iemand
met f 100.000. Nu maakt de een meer
procenten van zijn geld dan de ander.
Wie 5 pet. weet te maken, heeft een
inkomen van f 5000, wie 4 pet. maakt,
heeft f4000, en met 3 pet. slechts
f3000. Tot dusver moesten ze, hoe
ongelijk hun inkomen ook was, in de
vermogensbelasting alle drie evenveel
betalen, n.1. f 112.50, benevens even-
tueele opcenten. Onder de nieuwe in
komstenbelasting wordt dat anders.
Ze zullen, waar ze alle drie even
veel bezitten, wel allen een gelijk
bedrag aan vermogensbelasting moe
ten betalen, n.1. f50, maar van de
opbrengst betaalt de man, die 5 pet.
maakt, bovendien f115, die van 4 pet.
f85 en die Yan 3 pet. f55 inkomsten
belasting.
Wat de kleinere inkomens betreft,
wie een inkomen heeft van f 650 700,
moest tot dusver fl (plus de opcen
ten) bedrijfsbelasting betalen. Onder
de nieuwe inkomstenbelasting wordt
het f 1.25. Maar de bedrijfsbelasting
kent geen kinderaftrek, de nieuwe
inkomstenbelasting echter wel, n.1.
f 50 per kind. Wie een paar kinderen
heeft, blijft dus ook met f 700—f 750
inkomen nog vrij van deze belasting.
De bioscope als kinderbewaarplaats.
De bioscope niet geschikt voor
kleine kinderen?
Te Rotterdam is er een, die 's Zater
dagsmiddags uitsluitend door kleine
kinderen bezocht wordt. Wat nog niet
wil, dat ze als een ideaalin-
richting voor de kleuters moet worden
beschouwd. Brusse vertelt er van in
de N. Rt. Ct.
't Loopt aardig druk. Een file van
straatkinderen aan de kas. En om
beurten klimmen die baneusies dan
op hun teenen naar 't loketjo om
uit d'r warme handjes de plakkerig
bewaarde centen neer te laten vallen
voor den bureaulist. Moederende meis
jes sleepen soms heele ristjes grut
van de bu'vrouwen uit 't hofje mee
hijschen d'r eigen broertje nogeffies
in z'n afgezakte broekje Dan laat
de gegalonneerde portier ze ernstig
passeeren met dat eerbiedige ge
woontegebaar van wilt u maar door
gaan heeren en dames?
Glunder-welgedaan zit de directrice
te handwerken.
„Is 't niet net'n kinderschooltje
vraagt zij mij lachend. „Er zitten
er 'n heeleboel bij van drie en vier
jaar ja, ook wel van twee, daar,
die hummels. De moeders zyn blij,
dat ze ze met den Zaterdag kwijt
zyn, - allemaal uit die arme buurtjes
hier achter niewaar? Waar moeten
zulke kinders anders naartoe Thuis
is er niemand om op ze te letten.
Op straat is èök niet vertrouwd, leeren
ze meer kwaad dan goed. En zitten
ze hier dan niet veilig, zoo voor zes
centen al dien tijd
Nee, nou is 't niet vol. 'k Denk
'n twee honderd'k heb wel
Zaterdagen, dat er vier honderd zitten.
En allemaal van dat kleine goed,
dat z'n eigen weg niet kan vinden...
„Want ziet u, de menschen spreken
nou wel graag kwaad van de bioscope,
vooral de lui, die er nog nooit 'n
voet in hebben gezet, maar is dit
dan niet nuttig - als kinderbewaar
plaats
't Blijken vroegrijpe kindertjes te
zijn. Van kleine, onschuldige tafereel
tjes moesten ze niets hebbendie
vonden ze flauw. Ze verlangen „dram-
ma 'b". Vertoond werd „Rigadin
schaakt Venus".
En dan „De Markies van Karebas".
„Daar heb je 'm al" roepen de
jongens uit - „die ouwe knul, de
marekis van Karrebasruizedram^
ma
Onder den schijn van 't groene
lampje dacht de directrice liefelijk
mee.
„De jacht op Diana" - verkon
digt diep verslagen de explicateur.
En tegen mij: „Bij zoo'n drama zeg
ik alleen naar den titellaat ik
de kinderen van denken, wat ze
willen."
„Hé, hé" pols ik mijn buur
tjes „wat wil die ouwe heer nou
„Die jongemeid, die jonge meid1"
jubelt er een.
„En wat dannög?" - houdikaaD.
Een naar schatting vijf-jarig ven
tje met griezelig ontstoken oogjes
kijkt verwonderd om en zegt pathe
tisch „Hij wil haar beminnen".
„En heeft zij daar dan geen zin in?"
vraag ik.
„In dio ouwe marekies tenminste
niet" verklaart m'n buurdametje-
met-'t-springtouw abstract „maar
wel in die jonge knul
„Zie je nou" droomt mijn buurtje
hardop voort „dat meisie mag
niet met die jongen loope... Jakkes,
jakkes, die ouwe marekies; 'k
zien 'm weer... 't Is zoo'n engert;
hy wil d'r zoenen I zie je dat nou
Zoo'n ouwe karekas... O, en die jonge,
das net... net me nefle van gezicht...
Och, schapies... zoo lief hè?... Die
jbnge het wat gehoordNou gaat ie
't zegge an die manne. As me
moeder venaved thuis komt, dan zal
ik 't 'r allemaal vertellen..."
„Kom je dikwijls zoo hier?"
„Och, nogal dikkels Zaterdagmid
dags. Me moeder is werkvrouw, -
me vader is dood. Anders zit ik daar
zoo alleenig. Want me broer is uit
werke, hè, en me zus op fabriek...
'k Heb thuis eerst de boel netjes an
kant gemaakt... En 'k hadzescente.
'k Krijg alle dag 'n cent van me
moeder. En toe' denk 'k ik ga na
de bioscoop..."
„Alle Zaterdagen?"
„Soms geef 'k de cente wel an
me moeder terug, hè, - want die
zit ook wel 's zonder, en dat voor
de Zondag..."
BUITENLAND.
Lucifers-sluikhandel.
Keulen, 7 Mei. De zaak van den
lucifers-sluikhandel over de Hollaud-
sche grens neemt steetis grooter
omvang aan. Gisteren zijn weer een
paardenhandelaar en een koopman
uit Oberhausen in hechtenis genomen,
zoodat nu in het geheel 7 personen
in verband met deze zaak in hechtenis
zitten. Het onderzoek heeft uitge
maakt, dat ten minste twee honderd
duizend pakken lucifers van Holland
met auto's des nachts over de grens
in Duitschland zijn binnengesmokkeld.
Verscheidene handelaars en café
houders van het Neder-Rijngebied
staan hieraan schuldig.
Vischkotter aangehouden.
Het Duitsche politie-vaartuig „Ziet-
hen" heeft den Engelschen visch-
kotter „G. Y. 1120" uit Grimsby ten
N. van Norderney aangehouden en
te Wilhelmshaven binnengesleept.
Aviatiek in het gebed.
Dezer dagen heeft keizer Wilhelm
als hoofd van de Evangelische Kerk
van Pruisen een wijziging in het
kerkelijk gebed bekrachtigd, waardoor
er de luchtvaarders in opgenomen
worden. In alle Evangelische kerken
van Pruisen zal dus voortaan wor
den gebedenBescherm den
koninklijken opperbevelhebber en de
gezamenlijke Duitsche krijgsmacht te
land en ter zee, in het bijzonder de
schepen en luchtvaartuigen die onder
weg zijn". (Ned.)
De meening van een Javaan
over de weerkracht van Indië.
Wanneer wij waarde hechten aan
de meening van anderen, aan hetgeen
buiten onzen eigen kring wordt ge
zegd met betrekking tot Nederland
en Indiö, dan hebben wij in de eerste
plaats het gewicht te erkennen van
het oordeel van den Indiër, die,
hoewel belanghebbende bij de kwestie
in niet mindere mate dan wij Neder
landers, de zaak toch beziet van een
ander standpunt dan wy. Wil een
dergelijk oordeel objectieve waarde
bezitten, dan moet het afkomstig
zijn van iemand, die ofschoon be
trokkene, niet is een partyman,
omdat deze uit den aard der zaak
de dingen ziet door een sterk ge-
kleurden bril. Bovendien moet hij
zijn een man van breedere ontwik
keling en met een daardoor ver
ruimden gezichtskring, zoodat zijn
blikken gaan over de grenzen der
ïnlandsche maatschappij.
Al moge thans op een snelle uit
breiding in de toekomst worden
gehoopt, toch is heL aantal van hen,
die aan de hier te stellen eischen
voldoen, nog steeds beperkt.
Onder de jonge generatie van ont
wikkelde Javanen is er een, die in
den laatsten tyd in woord er. geschrift
zijn meening duidelijk heeft geopen
baard, zoodat wy weten wat hij denkt
ook over de weerkracht van Indiö.
Wij bedoelen Raden Mas NotoSoeroto,
die in den laatsten tijd ook te
Amsterdam eenige malen als spreker
is opgetreden voor een belangstellend
publiek.
De heer Noto Soeroto (Raden Mas
is zijn titel) is een kleinzoon van
den regeerenden Sultan van Djokjo-
karta. Hij vertoeft sedert eenige jaren
in Nederland, heeft aan de Leidsche
Hoogeschool den graad van candidaat
in de rechten verworven en stelt
zich voor ook den doctorstitel te be
halen. Hij meldde zich vrijwillig aan
voor den dienst bij het leger hier
te lande en is thans reserve luitenant
bij het 8e regiment huzaren. Ondanks
zijn nauwe aanraking met de Wester-
sche maatschappij voelt de heer
Soeroto zich nochtans geheel Ooster
ling; ondanks zijn Westersche cultuur,
ondanks zyn correcte Europeesche
kleeding is zijn binnenste geheel ge
bleven in overeenstemming met zijn
uiterlijk, dat alle physieke eigen
schappen vertoont van den type-
Javaan, van de donkere gelaatskleur
en den tengerén lichaamsbouw tot
den klank der stem. Wy schromen
dan ook niet de meening van den
heer Soeroto te geven als een oordeel
van buiten onzen kring, en voeren
tot staving van ons standpunt aan
Soeroto's eigen woorden„De hand-
haviug en waardeering der twee be
schavingen is het reöele, het alleen
mogelijke, dat Nederlanders en Ja
vanen moeten nastreven. Al moge
de tegenwoordige jong-Indiör, tenge
volge van zijn moderne opvoeding
en zijn eerste geestdrift voor het in
deze tijden gestadig veldwinnen
der Westersche levensbeschouwing,
oogeuschijnlijkvereuropeaniseerdzijn,
in wezen blijft hij, ondanks zichzelf,
nog altyd de Oosterling in denken
en voelen, als gevolg van eeuwen
lang heerschende tradities. Wil de
Nederlander den status quo in Indiö
handhaven, dan moet hy allereerst
beginnen met de groote verschillen
in het diepste wezen van Oost en
West goed in het oog te houden,
om met des te grooter waardeering
en des te ruimer blik naar den
Javaan toe te treden".
De beweging, die thans vooral in
de „Sarokat Islam" en de „Indische
Partij" haar uiting vindt, toont
volgens den heer Soeroto aan, dat
de bevolking van Oost-Indiö en in
het byzonder van Java verkeert in
een geestestoestand van zelfonvol
daanheid maar de stemmingen onder
de inlanders in Oost-Indiö zyn tot
op heden van vreedzamer aard dan
in andere hoeken van Aziö. Het ont
wakende Aziö, vertegenwoordigd door
China en Japan, zal echter het tooneel
der komende gebeurtenissen van het
Noordwesten van Europa naar het
Zuid-Oosten van Zuid-Aziö ver
plaatsen, en dan zal midden op het
tooneel staan het Nederlandsche In-
sulinde als een meubelstuk, dat ge
vaar loopt by een verwoed optreden
der acteurs te worden omvergewor
pen. En dan is de vraag: „Hoe zal
Nederland zijn positie in Oost-Indiö
handhaven".
Een waarschuwing voor Nederland
ligt, ook volgens den heer Soeroto,
in de Japansche spion nage op Java,
en de daardoor veroorzaakte spionnen^
vrees is z.i. allerminst van grond ont
bloot. Het gevaar, dat in het Oosten de
suprematie van Europa bedreigt, is
voornamelijk te duchten van den kant
van het Mongoolsche ras. Voorshands
is er nog geen sprake van een veree-
nigd samengaan van China en Japan,
maar voorzien mag worden, dat de
Japanner zich te gelegenertijd tot
den Chinees verwaaDt zal gevoelen,
meer dan tot welke andere natie
ook. Hoe - vraagt de heer Soeroto
is het bestaan van het uitgebreide
corps geheime agenten der Japansche
regeering te rijmen met de bewering,
dat de eerzucht van Japan is een
vreedzame eerzucht, die de ontwik
keling van markten en werkver
schaffing voor zijn steeds toenemende
bevolking als het eigenlijke geheim
der grootheid beschouwt? Hoe dik
wijls hoort men niet, dat de spionnage
zich onder den dekmaytel van allerlei
beroepen en bedrijven verbergt, dat
zij zelfs met do prostitutie gemeene
zaak maakt? Men denke aan den
Japanschen houder van een onaan
zienlijk Semarangsch toko'tje, van
wien liet bekend is, dat hij „in drie
geslachten" generaal is.
Het Japansche geheime informa
tiebureau, dat zooals wij onlangs
mededeelden in het terrein van
zijn werkzaamheid ook Nederlandsch-
Indië heeft betrokken, bedoelt volgens
den heer Soeroto niets anders dan
stemming te maken onder de Inlan
ders voor Japansch imperialisme en
Japansch overwicht over de Aziatische
volken.
De heer Soeroto verklaarde in
onlangs te Amsterdam gehouden
rede het dan ook volmaakt eens te
zijn met de waarschuwing van den
bekenden oud-ambtenaar voor de
Chineesche zaken, den heer Henri
Borel, gericht tegen hetlndo-Japansch
Verbond, dat hooge regeeringsperso-
nen in Japan en China onder zijn
leden telt en als welks agenten do
hotel-bedienden in de groote steden
van China optreden, dat heet te zijn
een „handelsvereeniging" doch in
derdaad is een wijdvertakte politieke
organisatie, die als leuze voert„Het
Oosten voor het Oosten".
In zijn „Annalen der Zuidelijke
Rijken" schreef het Japansch parle
mentslid Takegashi, die talryke reizen
maakte door de Nederlandsche Ko
loniën: „De Inlanders hopen op het
aanbreken van den Dageraad, zy
kijken reikhalzend en smachtend uit
naar de gevoelens voor hen in het
hart der Japanneezen. De eene dag
na den anderen nadert en daarmee
krijgt de Hollandsche regeering een
zorg meer om over te denken". In
het boek zijn opruiing en verdacht
making van de Hollanders voor het
grijpen.
Dat het behoud van Indiö voor
Nederland zulk een levenskwestie is,
dat de behandeling daarvan niet op
de lange baan kan worden geschoven,
staat voor den heer Soeroto vast, en
hij beroept zich in dit verband op
Mr. C. van Vollenhoven, die zeide
Bloei van Indiö trekt bloei van Ne
derland na zich. Het is telkens en
telkens weer Indiö geweest, dat ons
uit een ziektecrisis ophaalde of na
ziekte over het doode punt heen
brachtzooals het de Republiek heeft
helpen groot maken, zooals het den
val in de achttiende eeuw heeft
helpen breken, zooals het met hon-
deïdo millioenen eerst onze hoofdig
heid met België heeft bekostigd,
later ons aan sporen en kanalen
heeft geholpen, bet afschaffen van
de slaverny in de West heeft mogelijk
gemaakt, onze scheepvaart en scheeps
bouw op gang heeft gebracht en
onzen geestelijken gezichtskring
honderdvoudig heeft verruimd. Zonder
het geld van Indiö geen Waterweg
en geen herleefd Rotterdam en allicht
geen herleefde werven.
Het vraagstuk van het behoud van
Indiö is veelzijdig, het beweegt zich
op diplomatiek, militair en algemeen
politiek terrein. Het samengaan van
Indiö met Nederland eischt van den
kant van Nederland daarom groote
toewijding. De kwestie van koloniale
politiek is de voornaamste want
daarin vinden de militaire en mari
tieme problemen grootendeels hun
oplossing.
Gegeven een overheerscht en een
heerschond volk. Gevraagdhoe is
eenheid, eendracht, en samenwerking
dier twee te verkrijgen En het ant
woord van Soeroto isdoor met alle
dienstbare middelen het gevoel van
heerschen en beheerscht worden weg
te nemen door boven eigen belangen
het bestaan van hoogere gemeen
schappelijke belangen te stellen door
boven onderlinge verdeeldheid op
grooter gemeenschappelijk gevaar te
wijzen,
Indien die geest van eenheid, het
gevoel van samerihoorigheid is ver
kregen, dan kosten van zelf de defen
sievraagstukken (inlandsch leger,
hulplegioenen, militie en vlootbeman-
ning) niet meer zooveel hoofdbrekens,
omdat ook al stapt men heen
over de bezwaren, die wortelen in
den twijfel omtrent de deugdelijkheid
van den inlandschen krijgsman men
toch steeds stuit op den twijfel om
trent de betrouwbaarheid. De deel
neming aan een militaire opleiding
tot verdediging van den geboorte
grond is hier opvoedkundig zoo goed,
omdat de Javaan daardoor zelfbewust
wordt. Er bestaat reeds een actie om
onder de inlanders weerbaarheids
corpsen te vormen ten einde in tijden
van gevaar het gouvernement
hulp te kunnen bieden. In aansluiting
daarmee namen de inlandsche officie
ren van Soerakarta het initiatief tot
de oprichting van een Javaansche
padvinders-organisatie.
De vraag of Nederland, indien het
eventueel in verwikkeling kwam met
een andere mogendheid nopens Indiö,
op de Inlandsche bevolking zou kun
nen rekenen is ongetwijfeld van zeer
groote beteekenis. De waarborg voor
een eendrachtige samenwerking tus
schen Indiö en Nederland moet, naar
de overtuiging van den heer Soeroto,
worden gezocht in den intellectueelen
en zedelijken groei van het Javaan
sche volk. Er zijn gelukkig niet velen
meer, die beweren, dat onderwijs
en ontwikkeling voor Inlanders uit
den booze zijn, dat zij slechts staats
burgers kweeken,, onruststokers en
ydele bluffers, ongewenschte elemen
ten voor de rust en voor het werk
van een koloniale regeering. Een
krachtige en eerlijke regeering, die
het heilige besef heeft, dat zij over
eenkomstig de wenschen van het
volk en met eerbiediging zijner
hoogste gevoelensrgodsdienst, liefde
voor eigen taal en eigen kunst,
welvaart van het land en het gelnk
der onderdanen, naar haar beste
vermogen dient, behoeft zich niet
uit angst achter zulke bezwaren te
verbergen. Onderwijs is het eenige
middel om van de Javanen een
levenskrachtig volk te maken. En
vervolgens moet worden gestreefd
naar associatie der intellectueelen,
zonder aanzien van rang en stand.
Noodig is economische vooruitgang
der inlandsche maatschappij, omdat
economische kracht haar beter in
staat stelt aan haar intellectueeleen
artistieke behoeften te voldoen. De
grooter© bedrijvigheid in landbouw,
handel en industrie is het bewijs,
dat het volk zijn belangen begrijpt.
Naast de intellectueele volksontwik
keling zorge men echter vooral voor
de vorming van inlandsch kapitaal
om de volkskracht hooger op te
voeren en te geraken tot stoffelijke
en geestelijke rijkdom.
Een groot werk als dit kan slechts
tot stand gebracht, als er niet voort
durend bezorgdheid behoeft te bestaan
voor de veiligheid, als men niet
telkens de kans loopt te worden
overrompeld.
Op welke manier nu moeten wij,
Nederlanders en Inlanders, zoo vroeg
de heer Soeroto onlangs, ons het
leven en de veiligheid verzekeren
om onafgebroken en met noesten
vlijt gezamenlijk aan de taak der
omvorming der minder duurzame
verhoudingen te kunnen arbeiden?
En hij antwoordde, dat er slechts
één middel is: de ontplooiing der
Nederlandsche en Inlandsche volks
weerkracht tezamen. Daarom hecht
hij groote waarde aan een gezamen
lijke verbetering der defensie van
Indiö, waaraan hij nauwelijks meende
te moeten toevoegen, dat de Neder
landsche vloot in de verdediging van
Nederlandsch-Indiö een zeer belang
rijke rol heeft te vervullen, misschien
wel de voornaamste. Soeroto juicht
ten zeerste toe de poging, die thans
zal worden gedaan om het personeel
der zeemacht ook te recruteeren uit
de inlanders. Naar zijn meening zal
nu ook niet lang meer kunnen uit
blijven de opleiding van Javaansche
zeeofficieren, opdat de Javanen van
aanzienlijke familie in de gelegen
heid zullen worden gesteld als offi
cier te dienen bij de marine, gelijk
thans reeds bij de landmacht.
Eindelijk zy - ook in het belang
der weerkracht de politiek ten
opzichte der Javaansche vorsten erop
gericht, door handhaving van hun
g zag en aanzien in hen te verkrij
gen en te behouden trouwe en ver
knochte bondgenooten en vrienden
der Nederlanders, welke vast op hun
steun in tijden van gevaar zullen
kunnen rekenen.
Er zijn volgens din hter Soeroto
onder de Inlanders maar heel weini
gen, die nu reeds in een zeer aan
staande vrijheid gelooven een
vrijheid die wellicht maar van heel
korten duur zou zijn - ook zyn er
maar zeer enkele Anglo-maniacs, die
er geen waarborg voor kunnen vin
den, dat wij onder de Nederlanders
er beter aan toe zijn dan onder den
Brit. Maar gelukkig zijn er nog velenj
zoo zeide hij verder - die slechts
heil zien In een geleidelijke en ge
zonde emancipatie. En voor deze
geldt slechts die eene vraag: „Hoe
zijn eendracht en samenwerking
tusschen Nederland en Indiö te
verkrijgen?" Wij gelooven te kunnen
besluiten met als onze meening hier
aan toe te voegen, dat een dergelijke
eendracht en samenwerking nimmer
minder kunnen worden ontbeerd, dan
wanneer het erom gaat eengemeen-
schappelijken vijand te weerstaan.
gestoorde conversatie.
Dominee (op de wandeling langs
een vrachtrijder komende, wiens
wagen in de modder vast zit)Kan
ik je met iets helpen, beste vriend
Vrachtryder: Ja, mijnheer de domi
nee.
DomineeWat moet ik dan doen
Vrachtrijder Dóórloopen, dominee.
Als u er by bent, kan ik niet tegen
de paarden zeggen wat ze verstaan.
De woordspelige.
Eindelijk wordt een schilderij-ver-
valscher voor den rechter gesleept
hij heeft een naiven kooper een „ech
ten" Israöls als een „koopje" aange
praat en voor eenige honderden gul
dens heeft hij de schildery verkocht.
De experts hebben bewezen, dat de
schilderij niet van den meester kon
zijnvandaar vervolging.
De rechter„Heb jo nog iets
tot je verdediging aan te voeren, be
klaagde
De beklaagde: „Stellig,meneer
de rechter Ik heb myn kooper voor
uit gezegd, dat de schilderij niet echt
was."
Derechter: „Wat beweer je nu
De beklaagde: „Ik heb hem ge
zegd „Dit ia een kopie; en waar
schijnlijk heeft hy verstaan „koopje."
Uit den Omtrek.
Texel, 7 Mei.
Door de N.V. „T.E.S.O." is in 1913
o.m. ontvangen voor het vervoor
van personen en rijwielen f 19236,25,
voor goederen f 10160,93, voor vee
f 1258,92, voor de post f4000, voor
boothuur f 1648,55.
De balans sluit iu ontvangst en
uitgaaf met f 172753,04*. De jaarver
gadering zal Zaterdagavond a.s. ge
houden worden.
Hoewel de berichten omtrent ansjo
visvangst op de Zuiderzee nog niet
gunstig luiden, zijn toch enkele vaar
tuigen van hier daarheen vertrokken
om te beproeven met deze visschery
weer wat te winnen.
Texel, 8 Mei.
De bekende Iersche Setter, eigen
dom van den heer T. Reuvers, welke
hond zoo dikwijls bekroond werd op
verschillende tentoonstellingen en
voor korten tijd nog vier eerste prijzen
behaalde op de tentoonstelling, te
Haarlem gehouden, is thans moeder
geworden van niet minder dan 13
jongen. Vader is Mylord, eveneens
eigendom van den heer Reuvers.
Mej. Postma, van den Helder, zal
alhier tijdelijk als onderwijzeres werk
zaam zijn, eerst te Den Burg en
vanaf 16 Mei a.s. te Waal.
Gedurende deze week werden naar
elders uitgevoerd 231 koeien, 42 kal
veren, 2 schapen en 25 varkens.
Naar wij vernemen luidt de voor
dracht voor onderwijzeres aan de
O. L. S., te de Waal, als volgt: 1
mej. Kuperus, to Midden-Eierland, 2
mej. Postma, te Utrecht, en 3 mej.
Westers, te Helder.
Uitgaande van de Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht is alhier gevormd
een comité voor het Volkspetitionne
ment met het volgende bestuur
presidente, mej. E. Langeveld secre
taresse, mevr. Wagemaker—Keijser;
penningmeesteres, mej. Rab.
Op 16 Mei a.s. hoopt men in „De
Vergulde Kikkert" te Den Burg eene
bijeenkomst te houden, waarin mej.
M. Kramers, uit Rotterdam als spreek
ster zal optreden.
Men hoopt nog een spreker ook te
vinden, terwijl zang en een tooneel-
stukje opluistering zullen geven.
Op 17 Mei zal dan een auto-tocht
volgen, om op de verschillende dor
pen het Petitionnement in te leiden.
Den 23sten Mei a.s. hopen onze
J geliefde Ouders
HUBERTUS WASSENBURG
en
CATRIENA MARIE DOEZIE,
hunne 25-jarige Echtvereeniging te 1
a herdenken. Dat zij nog lang ge-
j spaard mogen blijven is de wensch
van hunne dankbare Kinderen.
Helder, Hoogdwarsstraat 2.
op DINSDAG 12 ME11914,
des avonds te 8 uur,
in de NIEUWE LUTHERSCHE
KERK, Weezenstraat.
O.a. opvooring van de
van A. POMPER.
Welwillende medewerking van de
Heeren
P. BRIZEE, Cello,
en J. A. v. d. VLIET, Orgel.
Solisten: Ledenvanhet Zangkoor
Zy die iets te vorderen hebben van
verschuldigd zijn aan of onder
hunne berusting hebben, behoorende
tot de nalatenschap van den Wel-
Edelen Heer Johannes Adrianus
Gerardus Robijn, in leven Rijks-
Havenmeester te Nieuwediep, over
leden te Amsterdam, den 30en April
1914, worden beleefd verzocht daar
van ten spoedigste opgave, betaling
of afgifte te doen ten kantore van
den Notaris H. M. Beeckman, te
Nieuwediep (den Helder), Weststraat 43.
N.V. Stoomwasscherij „DEN HELDER".
Zoo spoedig mogelijk
een Waschvrouw gevraagd.
KOEGRAS
(bij de eerste sluis).
advertentiana.
Een nieuw middel tegen zenuw
ziekte gelezen in een advertentie:
„Wie helpt een net persoon, sedert
16 jaren zenuwziek aan gebruikt»
postzegels."
in het „CASINC'-Gebouw,
ten bate van het SANATORIUMFONDS der Onderofficiers-
vereeniging „ONS BELANG",
OPENING Zaterdag 9 Mei, des namiddags ten 7 uur.
Overige dagen geopend van 's middags 2 tot 's avonds 11 uur.
Groote attractie's. - Eiken avond CONCERT.
Belanglooze medewerking van de:
Mandoline-club „SERENATA" (Zaterdag).
„CASIN0"-0rkest(Zondag).
Muziekvereeniging „AP0LL0"(Maandag).
„HELDERS HARMONIEKAPEL"(Dinsdag).
ORKEST z.g.n. Parijsche bezetting, eenige Heeren musici, (Woensdag).
Muziekvereeniging „WINNUBST"(Donderdag).
Muziekvereeniging „APOLLO"(Vrijdag).
Zaterdag en Zondag als Woensdag.
WOENSDAGMIDDAG ten 3 uur groote Poppenkast-voorstelling.
Des avonds optreden van KOKADORUS.
Vorder verschillende vermakelijkheden, als: Vischtent, Grabbel-
bak, Schiettent, Koektent, Panorama, Museum en andara.
Heerlijk zitje in de Thee-tent.
Alle artikelen worden tegen winkelprijs verkocht.
N.B. In verband met den beperkten tijd, wordt verzocht inzendingen te
doen aan den Heer A. K. KOKELAAR, Kanaal weg 118.
Rolschaatsen in bruikleen of iu huur worden dankbaar aanvaard.
15 pet. korting.
15 pet. korting.
Behangerij. Spoorstraat 49.
SPECIAAL ADRES voor
Ruime sorteering Linoleums, Vloerzeilen, Tapijten,
Tafelkleeden, Vitrages en Overgordijnen.
Voor prima Tapis-Belge en ijzersterke Huiskamer-
Karpetten het eenige adres.
Onze van ouds bekende naam en de soliditeit
onzer goederen maken verdere reclame voor ons overbodig.
Vraagt onze reuzen stalen-colloctie op zicht.
Verhuizingen door het geheele land.
Aanbevelend, Jb. HARJER ©n Zn.