HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Aardrijkskunde
Het Eiland Texel
PURALIMENTO'S
Aambeien.
No. 4332
ZATERDAG 4 JULI 1914
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37£ 45 0.75
MnJekUJ CR 75 JQQ
Losse nummers der Courant 2 ct.
37*
Modeblad 65
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij voorultbet.) 30 cent Elk* regel meer 8 cL
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 21 cent
Hot eerstvolgend nummer
van ons blad verschijnt
Dinsdagmiddag.
Vertrek en aankomst der treinen.
VAN DEN HELDER NAAR AMSTERDAM.
Vertrek Aankomst
5.15 's Maand, en daags na feeatd. 7.40
6.26 op Zon- en Feestd. niet 9.10
6.69 op Zon-en feestd. t. Alkmaar 8.06
7.40 sneltrein 9.10
7.48 Donderd. tot Schagen 8.46 3)
9.0211.37
11.552.21
1.48 op Zon- en Feestd. niet 4.35
4.10 gedeeltelijk sneltrein 6.03
7.40 sneltrein 9.17
8.3210.54
VAN AMSTERDAM NAAR DEN HELDER.
Vertrek Aankomst
4.44 alleen Donderdags 7.34
6.04 op Zon- en Feestd. niet 8.35
8.12 sneltrein 9.37
9.— Zond.,alleen vanaf Alkmaar 10.07
9.4411-47
12.543.26
3.386.07
6.257-32
9.05 sneltrein 10.36
10.06 alloen van af Alkmaar 11.14
10.47 op Zon- en feestdagen 12.54
i) te Alkmaar.
i) te Schagen.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Helder Amsterdam (Gebr. Zur MUhlen).
Vau Helder 's morg. 7.15 en '8a v. 11 uur
A'dain 9.15 'sm. 4
Helder Texel (T. E. S. 0.).
Van Helder'smorg. 5.15,9.15') en
'smidd. 12.15,4.15 en 7.55.
Van Texel 'smorg. 4.15,6.30,10.45 en
'smidd. 2.50 en 6.15.
Op Zon- en ftestd. to 10 uur.
Ingezonden Mededeeling.
De bekommeringen der
neurasthenielijders.
De neurasthenie heeft verschillen
de oorzaken maar die allen de voeden
de krachten van het bloed hebben
verminderd. Bij sommige zieken is
de verslapping van het denkvermogen
overheerschend en kenmerkt zich
deze door bekommeringen, wanhoop
en de vrees niet te genezen. Bij
andere zieken neemt men aandoenin
gen van de maag of van het hart
waar. Weer anderen hebben een zeer
lastige voortdurende slapeloosheid.
Zoo liet, hen al gelukt in te slapen,
worden zij spoedig wakker ten prooi
aan schrikkelijke droomen.
Hieraan moeten nog toegevoegd
worden de onophoudelijke besluite
loosheid en de ontmoediging. Het
bloed is niet voedend meer. De
organen onderhouden dus iederen dag
den voortdurenden loop van het leven,
maar zonder van het bloed in ruil
te ontvangen het voedsel dat zij
moesten hebben. Het organisme ge
draagt zich dan als een man van
wien gij een zwaren arbeid zoudt
vragen en aan wien gij om zijne
krachten to herstellen, slechts een
voedsel verstrekt In onvoldoende
hoeveelheid en van geringe hoedanig
heid. De uitputting gaat snel. Tal
rijke waarnemingen hebben aange
toond dat de Pink Pillen uitmuntend
waren in de gevallen van neurasthenie.
De Pink Pillen geven rijk en zuiver
bloed met iedere gift; zij geven dus
aan het bloed van den neurasthenie-
lijder de voedende krachten die hem
ontbreken, welk gebrek aan krachten
hom langzaam doet sterven te midden
der ergste kwellingen.
De Pink Pillen zyn verkrijgbaar
ii fl.75 per doos, en f9 per zes
doozen bij het Hoofddepót der Pink
Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam
voor Helder en Omstreken bij
H. DE BIE Biersteker, Keizerstraat
93 en H. W. ZEGEL, Kanaalweg 63
te Schagen bij J. ROTGANS; te den
Burg (Texel) bij T. BUIS en verder
bij verschillende Apothekers en goede
Drogisten.
van
door P. DEUZEMAN,
Hoofd der School to De Oocludorp op Texel
en Leeraar Middelbaar Onderwijs
ln Aardrijkskunde.
In 1914 herzien door:
J. Daalder Dz. en W. Mets Tz.
12)
Het is een der schoonste dorpen
van ons Vat srlgnd èn is telegrafisch
en telefonisch met den vasten wal
verbonden. In den laatsten tijd is
Den Burg aanmerkelijk verfraaid.
HOOFDSTUK XVI.
Don Hoorn, ook in vroogeren tijd.
Het dorp Den Hoorn heeft, evenals
sommige andere Texelsche dorpen,
z(jn bloeitijd gehad, 't Ging er mee,
als met Oudeschild, dat in de 17e
eeuw, in de dagen van Tromp en de
Ruiter, veel welvarender was dan
thans. Ook De Cocksdorp en De Koog
z(jn in verval geraakt.
Daar is een tyd geweest en de
overlevering weet daar met zekere
spijt van to gewagen dat Den
Hoorn geheel hot karakter van een
zeeplaats had. 't Was ln den tyd, toen
BINNENLAND.
Ho8fijzerverbond.
Tot 28 Juni is bij het Hoefijzer-
verbond ingekomen een bedrag van
65933,59'
Voor deelname aan de hoefijzer-
week, 1 tot 8 Augustus, om bij toe
stemming van B. en W. de bekende
speldjes te verkoopen, hebben zich
reeds aangemeld de navolgende plaat
sen Zeist, Beemster, Goes, Helle-
voetsluis, Castricum, Midwolda, Wa
teringen, Muntendam, IJselstein, Enk
huizen, Zuidland, Stavenisse, Steen-
wijk, Andijk, Haarlem, Oldeberkoop,
Schoonhoven, Scheemda. Aalsmeer,
Nunspeet, Elburg, Amstelveen, Baam-
brugge, Zaamslag, Meeden, Westzaan,
Ruinerwold, Krommenie, Swichum,
Den Haag, Arnhem, Nijmegen,
Utrecht, Oldobroek, Bergum, Oudkar
spel en Rijsoord.
Zendingsfeest.
Op het achttiende Provinciaal
Noord-Hollandsch Zendingsfeest, dat
Woensdag 29 Juli a.s. gehouden
wordt in het bosch van Jhr. P. van
Foreest, te Heilo, bij Alkmaar, zal
de openingsrede worden gehouden
door ds. P. de Haas, pred. der Herv.
Gem. te Purraerend, en de slotrede
door ds. G. J. A. Jonker, pred. der
Ned. Herv. Gem. te Utrecht.
Treurige bezoldiging in de ge
meente-administratie.
Te Werkendam wordt gevraagd
een- ambtenaar ter secretarie, vol
komen op de hoogte met de gemeen
te-administratie en in staat zelfstan
dig te kunnen werken. Jaarwedde
f200, met uitzicht te worden be
noemd tot administrateur der ge
meentewaterleiding, jaarwedde f100.
Sollicitanten moeten meerderjarig
zijn.
Commentaar overbodig.
Stuurlieden examens.
's-Gravenhage. Geslaagd eerste
stuurman de heeren: A. H. Bracht,
tweede stuurman W. J. van Baker-
gom, D. Bakker, C. H. Vellenga en
H. van Dijk.
Rattenplaag.
Op het Duitsehe stoomschip
„Gratia", dat te Amsterdam in lossing
is, werden zooveel ratten aangetrof
fen, dat de gezagvoerder de hulp van
den stedelijken ontsmettingsdienst
heeft ingeroepen om de ruimen en
woonvertrekken te doen zuiveren.
Toen na de zuivering de luiken ge
opend werden, konden de ratten bij
tientallen worden opgeveegd. Enkele
werden medegenomen voor een on
derzoek in het laboratorium van den
ontsmettingsdienst.
Barbaarsch Nederland.
Voor den rechtercommissaris te
Zwolle heeft liet verhoor plaats gehad
in zake het gebeurde op den eersten
Paaschdag met don Franschman
Jules Romain en zijn tochtgenooten.
Behalve de Fransche toeristen
waren er 14 Harderwijkers gedag
vaard.
Tango-crêche.
Er was eens een jong getrouwde
vrouw, die het zeer druk had en on
mogelijk tijd kon vinden om 's mid
dags zelf met haar baby te gaan
wandelen.
Dies huurde zij een kindermeisje,
wier plicht het o.m. was, om bij mooi
weer van 3-5 uur met het kindje
in den wagen uit te gaan.
Maar het scheen, dat de baby niet
zooveel profijt trok van de heerlijke
buitenlucht, als gewoonlijk het geval
is met baby's van 8 maanden en op
een goeden dag besloot de vrouw des
huizes het meisje op haar wandeling
eens te volgen om te zien, of zy
met het kind soms naar haar eigen
huis ging, zooals zulke meisjes wel
meer doen.
Tot haar groote verbazing moest
ze flink aanstappen om 't meiske bij
te houden; in een snel tempo, veel
te gauw voor het kind, ging het naar...
een tango-palace. Een groot bord aan
de buitendeur verkondigde metspre-
de Mok nog diep was en toegang
verleende aan tal van schepen, die
hier hunne waren brachten of pro-
dukten van Texel naar elders voerden.
Noordsche kapiteins waren vroeger
te Den Hoorn niet onbekend en hadden
hier met sommige bewoners relatiën
aangeknoopt. In dien tijd was Den
Hoorn een der belangrijkste plaatsen
van het geheele eiland en was hoogst
waarschijnlijk met het tegenwoordige
gehucht De Westen samengegroeid
door een lange reeks van huizen, zoo
dat het dorp veel grooter was dan
tegenwoordig en de kerk, die thans
op een uithoek staat, midden in het
dorp gelegen was.
Na 1835 is Den Hoorn sterk in
verval geraakt. De oorzaak hiervan
was het volgende. Vóór genoemd jaar
was het loodswezen geen rijkszaak;
het binnenloodsen van vaartuigen
was een werk van particulieren. In
1835 evenwel kwam hierin verande
ring. De loodsen werden door het ryk
gesalariëerden van regeeringswege be
stond er nu aandrang om te verhuizen
naar Den Helder of Nieuwediep, welks
haven sedert 't Fransche bewind
onder keizer Napoleon van meer ge
wicht geworden was. De loodsen en
ook hunne gezinnen gingen nu den
Hoorn verlaten; veel huizenstonden
dientengevolge ledig en werden voor
en na afgebroken't puin is in vele
tuinen nog heden aanwezig. In som-
kende letters, dat daar gelegenheid
werd gegeven tot het bewaren van
kinderwagens met inhoud a item zoo
veel per uur.
Jong moedertje vliegt - doodelyk
ongerust en met de woede in 't hart
- naar de vestiaire en eischt haar
kind op. Maar dat kan haar niet wor
den gegeven. Eerst moet ze de bon
netjes halen, die de bonne was er
ooit een naam zoo slecht gekozen?
ontving na betaling van het be-
waargeld.
't Meisje danste lustig en... danste
meteen haar dienstje uit.
't Gebeurde in Parijs. Maar ook
hier worden reeds zooveel tango-tea's
gegeven wie weet of een onder
nemende geest die nieuwigheid niet
ook hier gaat invoeren.
Moeders, past dus op! (Hblad).
Amsterdam.
Een kleedij-quaestie.
Wij lezen in „De Tijd:"
In een der grootste confectie- en
manufactuurmagazynen, te Amster
dam, waarvan de clientèle hoofdzake
lijk bestaat uit vrouwen en meisjes uit
den burgerstand, was het bedienend
personeel blijkbaar van oordeel, dat het
goed was zich te kleeden volgens de
ergerlijke voorschriften der laatste
mode. Dezer dagen verscheen echter
één der hoofden van de onderneming,
een buitenlander, en ontbood al de
vrouwelijke afdeelingschefs op het
kantoor. Toen de dames gezeten wa
ren, deelde hij haar kort en zakelijk
mede, dat het hem aangenaam zou
zijn, wanneer zij en haar onderge
schikten binnen den kortst mogelij-
ken tijd van toilet veranderden en
voortaan niet anders in den winkel
verschenen dan behoorlijk en das
send gelileed.
UIT INDIE.
De aardbeving te Benkoelen.
Donderdag is bij het departement
van koloniën ontvangen het vol
gende telegramBenkoelen 20dooden,
geen Europeanen; 20 gewonden,
waaronder vele Europeanen niet
ernstig. Toestand gewonden bevredi
gend. Particuliere woningen zijn on
bewoonbaar. Sleenon laudsgobouwen
bijna alle ernstig beschadigd. Ambte
naren en ingezetenen bekwamen
tijdelijk logies in houten gebouwen
in de redoute van het fort Marlbo-
rough. Schade aan landsgebouwen en
bruggen worden geschat op een
millioen, die van particulieren op een
half millioen.
De landvoogd vertrok naar Ben
koelen van de Lampongs uit. Voor
zoo spoedig mogelijk toezending van
materialen voor den bouw van
woningen en barakken dooi genie
troepen is bet noodige verricht.
In het binnenland is weinig schade
aangericht.
Pestbestrijding.
Het aantal geneesheeren, dat onze
regeering voor de pest-bestrijding ui
Ned.-Indië meent noodig te hobbon
(twintig) is vrijwel bereikt. De op
roepingen in de Staatscourant zullen
dan ook binnenkort gestaakt worden,
tenzij de regeering in Ned.-Indië de
uitzendingen van nog meer genees
heeren noodig mocht achten.
ALBANIË.
Thomson's uitvaart.
Een Reuter-telegram uit Durazzo
meldt
Woensdagmorgen acht uur werd
het stoffelijk overschot van overste
Thomson door Albaneesche gendarmes
gedragen naar de kade. Het lijk werd
vergezeld door de Nederlandsche
officieren, de vertegenwoordigers der
contröle-coraniissie, en de ministers.
Van het paleis af werd de stoet
gevolgd door den vorst.
De broeder van den overledene,
kapitein Thomson, dankte voor de
bewezen deelneming.
Het stoffelijk overschot van overste
Thomson zal op 15 Juli met de
mige tuinen worden zelfs munten
gevonden met het opschrift V. O. C.,
wat beteekent Vereenigde Oost-In
dische Compagnie. Of sommige ka
piteins, te Den Hoorn woonachtig, in
zekere betrekking tot deze compagnie
stonden, dan wel of er andere redenen
bestonden, die aanleiding kunnen ge
geven hebben tot het vinden dier
munten, valt niet met zekerheid te
Door het ondieper worden van de
Mok, het aanstuiven van de Horsen
het verhuizen der loodsen geraakte
Den Hoorn meer en meer in verval
en verloor het karakter van zeeplaats.
De bewoners moesten hun brood op
andere wijze trachten te verdienen.
De veeteelt was nu het aangewezen
middel van bestaan.
De naam Den Hoorn is waarschijn
lijk afgeleid van hoorn hom hoek.
Immers het dorp is gebouwd in de
lengte, in den vorm van een bocht,
een hoorn. Ook ligt het in een hoek
van het eiland.
De kerk, die zeer oud is, is in den
tijd van Frederik Hendrik (1641) her
bouwd. Zij staat vrij hoog en de toren
dient als baken voor de scheepvaart;
vandaar dat het onderhoud van dien
toren van rijkswege geschiedt.
Vroeger werd te Den Hoorn ook
visch aangebracht en verkocht; men
weet nog thans de plek aan to wijzen,
waar de afslag van visch plaats had.
„Noord-Brabant" te Amsterdam in
het vaderlaDd worden aangebracht,
alwaar het plechtig officieel zal wor
den ontvangen, bij welke ontvangst
tevens gelegenheid zal bestaan voor
autoriteiten, afvaardigingen en cor-
poratiën om hulde te betuigeD, toe
spraken te houden en kransen te
Bedoelde plechtigheid zal plaats
hebben in den voormiddag te half
10 uur. Genoemde afvaardigingen en
corporatiën zullen desgewenscht deel
kunnen uitmaken van den stoet, die
zich van de landingsplaats aan den
kop der Handelskade na ailoop van
de plechtighoid naar het Centraal
Station begeeft.
Autoriteiten, afvaardigingen en
corporatiën kunnen zich, by voorkeur-
zoo tijdig mogelyk, voor de ge-
wenschte aanwezigheid bij de plech
tigheid of deelneming aan den stoet,
alsmede tot het bekomen van verdere
inlichtingen wenden tot den bevel
hebber in de le militaire afdeeling
te Amsterdam, Hemonystraat 12.
Het stoffelijk overschot zal van
het Contraal Station naar Groningen
worden overgebracht, waar de begra
fenis op een nader te bepalen dag
met militaire eerbewijzen zal plaats
hebben.
Reuter meldt uit Londen
De bladen bevatten telegrammen
uit Malta, meldende, dat de „Noord-
Brabant" met het lyk van Thomson
aan boord, aldaar aankwam. Er werden
saluutschoten gewisseld.
Na kolen ingenomen te hebben
vertrok de „Noord-Brabant" naar
Nederland.
Had Nederland niet voorzichtiger
moeten zijn met Albanië?
Die vraag stelt de dnostarschrijver
van „De Stand.", en hij beantwoordt
ze bevestigend.
Hij gaat na, welke rol de mogend
heden hebben gespeeld, eerst ten op
zichte van het hoele Balkan-avontuur,
thans meer bepaaldelijk ten opzichte
van Albanië. Hij schrijft:
Steeds drukkender wordt de voog
dij, die de zes dusgenaamde „Groote
Mogendheden" over heel Europa uit
oefenen.
Ten vorigon jaro reeds heeft men
dit in den Balkan gezien. Van uit
Londen, Berlijn en Parijs zou over
heel den Balkan beschikt worden.
Het program waarnaar de Balkan-
staton zich te voegen hadden, was
gepubliceerd. Wie er tegenin dorst
gaan, zou de wraak der zes voogden
gevoelen.
Toch stoorden do Balkaustaten
zich in niets aan deze voogdij. Ze
togen ten oorlog. Zo drongen Turkije
terug. Geheel een nieuwe toestand
werd in den Balkan geboren.
Fluks wierpen toen de zes voog
den het roer om. Ze ontwierpen een
goheel nieuw program, nu vooral
gericht op Albanië.
Albanië zou van Turkije afgaan.
Het zou en moest een eigen Staat
worden. En Vorst van dezen nieuwen
Staat zou zijn de Prins von Wied.
Krachtens welk recht werd dit nu
alzoo beschikt? Hoe kon ooit staats
rechtelijk of volkenrechtelijk uitge
wezen, dat Engeland of Duitschland,
ook maar iets over dezo 1'urksche
Ingezonden Mededeeling.
BLIKGROENTEN,
Vruchten in flac., Geleien, Jams,
Tafelzuren en Limonades
zijn zuiverder en smakelijker en-
toch niet duurder dan andere
prima merken.
De geneeskundige Commissie
Prof. Dr. P. RUITINGA.
Pn-f. Dr. R. K. SALTET,
Prof. P. v. d. WIELEN,
Hoogleeraren aan do Amslerd U n I versluit.
Gegarandeerd vry van kleur
stoffen en conserveermiddelen.
Higiinischi Fabriek in Verduurzaamd:
Luensmiddelen Amslerdam.
Ofschoon het dorp oudtyds geen
eigen predikant had, maar de dienst
verricht werd door predikanten van
andere Texelsche dorpen, veranderde
dit in het begin der 17e eeuw, in
welken tijd het zyn eigen predikant
verkreeg.
Een der meest bekende predikanten
te Den Hoorn was zekere Loosjes,
wiens zoon Abraham Loosjes, die in
het laatst der achttiende eeuw veel
naam gemaakt heeft als dichter, hier
geboren werd.
Ten zuiden van Den Hoorn lag in
oude tijden een dorp of dorpje, dat
in 1398 of 1399 door de West-Friezen
werd geplunderd en verbrand.
Alleen ééne hofstede bleef van dit
dorp over: 't is de tegenwoordig nog
bestaande boerenplaats „Den Ouden
Hoorn".
Waarschijnlijk hebben de van huis
en dak beroofde bewoners van Den
Ouden Hoorn meer landwaarts het
tegenwoordige dorp Den Hoorn ge
bouwd, dat zóó hoog gelegen is, dat
tydens den geweldigen watervloed
van 1825 vele bewoners van Texel in
dit dorp een veilig toevluchtsoord
vonden. Het dorp bestaat uit ééne
straat, verdeeld in drie deelen: De
Dyk, de Straat (middelste gedeelte)
en 't Klif. De openbare school en de
pastorie der Hervormde gemeente
provincie te zeggen had?
Krachtens welke bevoegdheid, of
hun toekomend privilegie, zou ooit
kunnen worden aangetoond, dat de
zes voogden een nieuwen Staat kon
den scheppen, aan dezen nieuwen
Staat vaste grenzen konden aan
wijzen, en te bepalen hadden, -wie
over dezen nieuwen Staat als monarch
zou optreden9
Van Turkye kon men zeggen, dat
't zijn recht over deze zijn provincie
door nederlaag op het slagveld ver
loren had. Maar dan gaat 't -recht
over op hem die op 't slagveld over
wint. En dit waren niet de zes voog
den, maar Servië en Griekenland.
Niets hoegenaamd hadden dus deze
voogden hier in de melk te brokkelen.
Hun daad was aanmatiging en pure
rechtsverkrachting.
Ze stelden zich aan als een nieuwe
hoogheidsmacht, die boven alle kleine
Staten kon bepalen, hoe zij 't ver
kozen, en wie namens hen de heer
schappij zou erlangen.
Door nu op zulk vertoog de kroon
over Albanië te aanvaarden, heeft de
Prins von Wied feitelijk deze opvat
ting van het volkenrecht en van het
Staatsrecht erkend en aanvaard.
Hoogst onvoorzichtig, maar dit zij
zoo. Een kroon lokt sterk.
Een heel andere vraag is het daar
entegen, of de Staat der Nederlanden
zich hierin had moeten mengen. Of
onze regeering deze handeling van
de zes voogden had moeten ijken,
goedkeuren en steunen. En of offi
cieren van ons leger er heen hadden
moeten gaan, om deze aanmatiging
van de zes voogden te helpen uit
voeren.
Nu Griekenland weer officieren
van noode had, zocht het zijn officieren
niet bij ons.
En behalve volkenrechtelijk, ligt
hier ook achter het staatsrechtelijk
probleem.
Moet en mag Nederland aan het
denkbeeld voet geven, dat tegen den
zin van een volk, of althans zonder
dat het volk er goed in sprak, aan
een eigen natie, door, macht van
buiten, een geheel vreemde prins als
vorst moet worden opgedrongen?
Zelf een kleine Staat, zou Nederland
stellig voorzichtiger handelen, door
zulke valsche theorieën niet te helpen
doorzetten.
Een interview met kapitein Sar.
Kapitein Sar is Dinsdagavond laat
uit Albanië te 's-Gravenhage terug-
Een Haagsch redacteur van het
„Persbureau Vaz Diaz" heeft hem
opgezocht en vertelt omtrent het
onderhoud, dat hij met den kapitein
had, het volgénde
„Het gaat mij vrijwel," aldus ving
hij aan, „mijn ingewanden zijn van
streek geweest. Den dag van den
löden Juni in Durazzo heb ik het lang
en heet te verantwoorden gehad. Daar
bij uren lang zonder waterten slotte
bleek het mineraalwater op en moest
ik gewoon water drinken, dat blijk
baar niet zuiver was."
„Hoe lijkt u den toestand over het
algemeen?" zoo vroegen wij.
„Volgens mijne overtuiging", zeide
kapitein Sar, „is de eenige uitkomst
uit de hopelooze verwarring in het
land een internationale tusschenkomst
van troepen. Zonder deze zullen wij
het er niet kunnen bolwerken. De
versterkingen die de vorst van andere
zijde kreeg, bijv. die 1200 man van
Achmed Bey uit Mati zijn allesbehalve
te vertrouwen. Het is mijn indruk dat
die mensc.ien eenvoudig de partij
gullen kiezen van wie het meeste
geluk heeft. Vandaag zijn zij aan de
zyde van den Vorst, morgen wellicht
aan die der opstandelingen."
„Hoe denken de officieren er zelf
over, dat hun taak gansc-h anders is
geworden dan zich aanvankelijk liet
aanzien
„U meent dat voor de gendarmerie-
organisatie oorlog voeren in de
plaats is gekomen Ja... Wy kunnen
ons er nu toch moeilijk van af maken.
Als u gaat wandelen en men wil u
een pak ransel geven, dan zult u toch
niet denken„Ik ben uitgegaan om
te wandelen en niet om te vechten",
en daarom ervan afzien u te verde
digen. De vergelijking zal wel niet
heelemaal opgaan, maar het bomt
er toch op neer. Alleen ik weetniet
hoe het gaan zal wanneer er op den
duur geen afdoende hulp van de
mogendheden komt. Dan zouden de
officieren er de handen wel eens van
af kunnen trekken."
„U hadt het straks over hopelooze
verwarringlijkt Essad Pasja u thans
onschadelijk
„Die man is in Italië veel gevaar
lijker dan hij in Albanië ooit geweest
is. Hij is een vriend der Italiaansche
politiek en kan van uit Italië voor
Albanië zooveel kwaad uitvoeren als
hij wil. Behalve een Albaneesche en
een Oostenrijksche is ér ook een
Italiaansche brievenpost en zijn cor
respondentie is bij die post uit den
aard der zaak onschendbaar. Ik ken
aldus ging kapitein Sar voort
Essad Pasja goed, heb hem herhaal
delijk gesproken, maar het is mijn
vaste overtuiging dat hij ook in de
lange toekomst een uiterst gevaarlijk
mensch is."
„De Italianen overigens?"
„Hun bladen zijn verfoeilijk leu
genachtig. De correspondenten te
Durazzo zijn een beleediging voor de
internationale pers, die moest tegen
hun wijze van werken eens fel pro
testeeren. Die menschen zijn niet
slechts onbetrouwbare journalisten,
maar... ja, ik kan er geen parlemen
tair woord voor vinden. Ik begrijp
niet dat die bladen zulke lieden aan
zich verbinden".
„Die Italiaansche spionnen waar
zooveel over te doen geweest is?"
Het staat bij mij vast, dat zy zich
aan niets minder dan aan hoog ver
raad hebben schuldig gemaakt, zoo
heet het wanneer men zich op een
dergelijke wijze met de oorlogvoeren
de partij in verbinding stelt. Ook met
het oog op deze zaak ie de dood van
overste Thomson zoo ontzettend jam
mer.
Als hij was blijven leven, was het
nooit zoover gekomen
~ër
staan tegenover elkaar in 't raidden
van 't dorp.
Men vindt er ook nog eene kleine
Doopsgezinde en Katholieke Kerk op
„De Dijk".
HOOFDSTUK XVH.
Oosterend, Nieuweschild en Oost.
Na den Burg is Oosterend het aan
zienlijkst dorp des eilands. De naam
Oosterend is hetzelfde als Oostereind.
Van Den Burg over Waal noordoost-
waarts gaande, treft men het dorp
aan, dat trouwens het oostelijkste
van het geheele eiland is, als we het
gehucht Oost uitzonderen.
Oosterend heeft een min of meer
„steedsch" voorkomen, d.w.z. 't is
aangelegd op de wijze eener stad. De
Hervormde kerk vormt het middel
punt van dit dorp, daarom heen zijn
de huizen gebouwd.
Het voornaamste middel van be
staan op dit dorp was eerder de vis-
scherij, en is thans de veeteelt.
De toren der Hervormde kerk is
zeer stomp, doordien hij van zijn spits
beroofd is. Volgens de overlevering
zou die spits bij herhaling, tengevolge
van brand, door onweder ontstaan,
vernield en ten slotte niet weder op
gebouwd zijn. Te Oosterend behooren
nog 40 visschersschepen thuis, waar
van nog eenige op de Noordzee bezig
zijn. Het dorp heeft eene openbare
op 2 Juni G. Makelaar mishandeld
door hem opzettelijk een ernstige
wonde in het gelaat toe te brengen.
Bij het café Zwaan te Huisduinen
was 's avonds al een beetje mot ge
weest. H. was met J. Tesselaar naar
den Helder gewandeld en op de
hoogte van de Kerkhoilaan kwam
Makelaar hen met een rijtuig achterop
rijden. Deze zei„Ga eens mee naar
den Kerkhofweg, dan zullen we even
afrekenen". Toen is het gebeurd, dat
Makelaar, naar hij zegt zonder dat
er nog iets was geschied, een steek
met een mes in zijn wang kreeg.
Volgens bekl. had hij tevoren al
twee klappen in het gezicht gehad
en heerschte er een geest van ani
mositeit tegen hem, omdat Makelaar
onlangs bij verstek veroordeeld is
tot f15 boete, in welke zaak hij,
bekl., toen getuige was.
Na het hooren van Tesselaar eisebte
het O. M. tegen H., die al 3 maanden
tuchtschool heeft gehad en thans
voor de tweede maal terzake mis
handeling terecht staat, een maand
gevangenisstraf.
Arrondissements-RechtbankleAlkniaar.
Zitting van Dinsdag 30 Juni.
Beleediging.
Ze hoefde er niet te zijn en toch
was ze er Anna K., wonende aan de
Amsterdamsche Ruysdaelkade, vroe
ger te Helder, waar het tusschen haar en
haar man, den sergeant-machinedrijver
J. H. S. lang niet altijd was pour le
mieux dans le meilleur des mondes.
Ze zijn gescheiden en 24 April heeft
ze nu haar ex-man aan het Station
te Helder allerlei leelijks toegevoegd,
waarvoor ze zich 9 Juni j.1. had te
verantwoorden. Echter werd toen, daar
het getuigenverhoor onvoldoende werd
geoordeeld, de zaak geschorst tot den
30en voor het hooren van den militair
Jan Baars. Deze bevestigde, wat twee
anderen vroeger al hadden verteld,
maar juffrouw K., die een zeer mooie
zomercostuumpje met de daarbij pas
sende elegance droeg had het noodig
geoordeeld Mokum te verlaten, om
dit in Alkmaar onjuist te noemen.
De Substituut-Officier is nog maar
kort aan de rechtbank verbonden,
maar den Helder en vooral de dames
daar vandaan, schijnen hem een
obsessie. De vogels met de mooiste
veeren zingen het mooist, jubelde
ZEA. op den heerlijken zomermorgen-
dag, die het onbegrijpelijk deed zijn,
dat er behalve juffrouw K. zooveel
anderen, tribune-klantjes, waren ge
komen, die er niet hoeven te zijn.
Maar, liet ZEA., met een blik naar
Anna, volgen op zyD ietwat poëtische
ontboezeming - in den Helder schijnt
dat net omgekeerd te wezen. De
kleeren maken ook hier weer den man
niet. Het 25-jarig vrouwtje maakte
op den Subst.-Offlcier bepaald een
onaangenamen indruk en bij eischte
tegen haar 25 gulden boete sub. 10
d. h.
Mishandeling.
Drie bruingebrande Heldersche
jongens, allen werkman van prossessie
en alle drie in blauw cheviot ge
stoken, deden dezen dag ook hun
woordje. C. H. had de onaangenaamste
rol. Hy had in den nacht van 1
In de soldatenkeuken.
Kok tot kapitein: „Gedurende de
laatste vijf dagen is vergeten peper
in de soep te doen, kapitein."
Kapitein; „Doe er nu maar alles
in."
Kok: „Dan kunnen de manschap
pen 't niet eten, kapitein."
Kapitein: „Doet er niet toe. Een
soldaat moet hebben wat hem toe
komt."
INGEZONDEN.
Aan de Redactie van
de „Heldersche Courant".
M. M.!
Naar aanleiding van het ingezonden
stuk van C. B., in het vorig nummer,
kunnen wij op 't oogenblik slechts
melden, dat die klacht wyst op een
defect aan de omschakeling van dag-
op nacht-schel, die geheel automatisch,
ingevolge eenvoudig opstaan dor
en eene bijzondere school. Onder
Oosterend behoort hetgehuchtNieuwe-
schild, dat zyn naam ontving in tegen
stelling van Oudeschild en vroeger
veel grooter en meer welvarend was.
't Is thans als een mine van vroeger
te beschouwen. Voorheen werd het
bewoond door tal van loodsen, die
hier door het vervoer van schepen
over do Zuiderzee, een middel van
bestaan vonden. De opkomst van
Nieuwediep en de verplaatsing der
loodsen naar elders werkten hoogst
nadeelig. In de nabijheid was voor
heen een haven, die in 1844 schijnt
te zijn aangelegd met behulp van rijks-,
proviale- en gemeente-subsidiën. Die
haven is later vervallen, terwijl in de
nabijheid een ijzeren kaap werd op
gericht.
In de naby heid van Oosterend ligt aan
den noord-oostkant het gehucht Oost,
waar de bewoners bestaan van land
bouw, veeteelt en visschery. Hier is
eene openbare school, doch eene kerk
ontbreekt.
HOOFDSTUK XVIII.
Oudeschild.
In de wandeling noemt men Oude
schild ook wel kortweg „Schild" of
„Schil". Sommigen beweren, dat de
plaats haren naam ontleent aan
klein zeediertje, een kleine schelpvisch
of schelpdiertje, dat in den omtrek
Deze inrichting werkt dagelyks
minstens iedermaal bij verwisseling
van telefoniste en wordt dus onwille
keurig onophoudelijk, ook door ons
zelf en zelfs nog door het publiek, dat
van de cel in het centraal bureau ge
bruik maakt, gecontroleerd. Ze heeft
in geen maanden gehaperd, zal nu
echter allereerst onderzocht dienen
te worden.
Zooals gezegd kunnen wij voor 't
oogenblik geen nadere verklaring
geven.
Tenslotte brengen wij nog even in
herinnering, dat wij steeds bereid zijn,
klachten zoowel mondeling als schrif
telijk, in ontvangst te nemen, zelfs
van C. B.'s die w(j niet op de tele
foonlijst kunnen vinden.
Hoogachtend,
de Directie v. d. Telefoondienst.
Ingezonden Mededeeling.
Aambeien, een veel voorkomende
kwaal, worden gewoonlijk veroorzaakt
door verstopping, een zittende levens
wijze, zwangerschap, enz. Meesten
tijds worden zy verwaarloosd, totdat
de hevige jeuking en stekende pyn
een onuitstaanbare kwelling veroor
zaken en een operatie noodig is om
fistel, verzworen aambeien of vor-
stopping van het darmkanaal te voor
komen, of doordat de patiënt geheel
verzwakt is door het bloedverlies.
Foster's Zalf geeft van af de eerste
aanwending een opmerkelijk gevoel
van verlichting en rust, en zij heeft
in de jaren, dat wij u haar deden
kennen, haar afdoende werking in
het genezen van zelfs ernstige ge
vallen voldoende bewezen.
Foster's Zalf (let op den juiaten
naam) is te den Helder verkrijgbaar
by de Fa. De Bie - Biersteker, Keizer
straat 93. Toezending geschiedt franco
na ontvangst van postwissel a fl.75
per doos. (27)
op zee wordt aangetroffen.
Men wil, dat dit dorp, 't welk in
de lengte langs don zeedijk en om de
haven is aangelegd, ontstaan is of tot
groote welvaart kwam in den loop
der zeventiende eeuw, toen ons land
door de scheepvaart en den handel
bijzonder welvarend was. In dien tijd
toch had Nederland alleen meer
schepen op zee (oorlogs-, handels- en
vrachtschepen) dan alle andere natiën
van Europa samen. De lig- of anker
plaats was destyds de Reede van Texel.
Hiermee schijnt het ontstaan of de
bloei van het dorp in verband te
staan. Te Oudeschild woonden destyds
een menigte loodsen, die de schepen
van Texels reede naar Amsterdam
begeleidden over de Zuiderzee. Be
halve door de visschery was hier dus
voor menigeen door het loodswezen
brood te verdienen.
In vroeger tijd had Oudeschild meer
inwoners en een grooter aantal huizen
dan in lateren tijd, toen de plaats
meer in verval geraakte.
De oorzaken van dit verval waren
de volgende:
a. De opkomst van Nieuwediep, de
toeneming van handel en scheep
vaart en de vestiging van een
landswerf op deze plaats, waar
door veel bewoners aan Oude
schild onttrokken werden.
(Wordt vervolgd