HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4332
ZATERDAG 4 JULI 1914
42e JAARGANG
Abannement per 3 mnd. 65 cL, franco per post 90 cL, Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37* 45 „0.75
Modeblad 65 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent Elke ragel moer 6 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/0 hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2} cent.
TWEEDE BLAD.
Agenda.
Bioscoop-Voorstellingen Kanaalweg 112.
Dagelijks 7 uur. Zondags 4 uur.
Bioscoop-Voorstellingen Spoorgracht.
Dagelijks 7 uur. Zondags 4 uur.
Bloseoop-Voorstelllugeu Koningstraat.
Dagelijks 7-uur. Zondags 9 uur.
Vanaf 5 Juli. Hollandsch Toonoolgczolscliap.
Casino, 8 uur.
Heorl ter Hal I's Rovuo Gezelschap. Opv. van
„Past d'r Op". Nieuwe Kerkplein, 8 uur.
5enö Juli. Hollandsch Tooneelgeselschap. Opv.
van „De Big van he» lÉBete." Casino,
LIJST van ingekomen en vertrokken
personen.
INGEKOMEN:
NaamBeroep: Woonplaats: Van: Gel.:
B. Davidson, bed„ Kanaalweg 69, Enschede. N.I.
W. Vreeswijk, mjjnonru.,FlorastT.82. A'dam. N.H.
H. BuUsman,timm.,Bloemstr. 26, Alkmaar.
M. Jansen, kleerm., Langestr. 8, Haarlem.
J. Kats, matr. a/b. „Hercules", Harlingcn.
A.v.d.Oord—Vos1zJ.ln't.Veldstr.76,'sHage.Geen.
K.A.vanHaas.marih.,2eVroonstr.92b, - N.H.
A.v.U.Weijde, matr.-torp.dt., Breestr.11. V liss. R.C.
W.A.Kclzor,btsra.,leVroonstr.36,Hekclinger N.H.
A. van Toorn, marin-, Schagenstr. 1, R'dam.
C. Wallast, kleerm., Spoorstr. 66, A'dam. Gerf.
W.v.Hemert12est.m.,LoüdHgrA3,Vlaardlngen.N.H.
J.M.v.Wl|ngaarden,dlonstb.,Bultenh.20,A'dam
H.J.v.Alphen, banketb, DiJkstr. 34, 's Hago. R.C.
U, Visser, reiziger, Zuidstr. 19, Wormer veer. N.H.
J.C.Rempt, tud.opziclit. WalorsL,Koogras bj
paal AOuder Amstel.
J. H. de Wilde, korp. ziekenverpleger, Van
Hogendorpstr. 26, Haarlem.
T. Klyn, leerL verpl. Ziekenhuis, Alkmaar.
J. Koppel, dekkn., Molenstr. 70,
VERTROKKEN
Naam: Beroep: Van: Naar: Gel.:
K.Pos, marin., AchtergT. W/Z.72,Amsterdam. N.H.
O.L.Kust, korp.-konst., Vijzolstr.39, Hell.sluis. R.C.
Wed. J. v. Riel, zonder, Hoofdgr. 8, 's-Hage.
J. P. Hofstede, smid, Koegras 231, Zaandam.
J, J. J, do Glopper, mach,, 2e Schagondw.str.
2a, Batavia. NJJ-
A. v. Esschoten, mach., Basstr. 48, Batavia. R.C.
K. Roos, gepd„ Achtergr. Z/Z. 72, Oudshoorn. O.G.
J. Mast, marin., Molenstr. 102, Amsterdam. R.C.
C. Brugman, koopm., Wagenstr. 26, Zupe N.H.
'A. Vcrhoist, stoker, Oranjestr.2, Amsterdam. R.C.
WJ.E.Sulsters-Wouter8,z„Westgr^9,A'dam.N.H.
M. Ambriola, zonder, RozenBtr. 96, Wognum. R.C.
J.P.deVuoght, huish., DiJkstr. 30, Leiden.
W. Vrybloed, marin., Gas9tr. 28, Leidon. N.H.
.1H.Mc euos.sergt. mar.,Floradw.str.8,N.-Hel v.
.1do Boer, mar., V. Ho(jondorpstr. 10, R'dam. Gerf.
J. Genis, korp. jTI*
I-Iogondorpstr. 10, R'dam. Gen.
ut!.,,, ...„r„ Westgr. 78, Rotterdam. N.H.
J. do Lueuwe, koopm., Weststr. 108, A'dam. N.I.
Buitenlandsch Overzicht.
De bespreking van het amendee-
ringsontwerp op de home rule wet
is in het Engelsche Hoogerhuis be
gonnen. Namens de oppositie legde
lord Landsdowne de verklaring af,
zich niet te zullen verzetten tegen
een tweede lezing van het ontwerp.
Maar hij meende, dat het doel ervan
een burgeroorlog in Ierland te voor
komen, er toch niet door bereikt zal
worden. De oppositie wil het ontwerp
zóó wijzigen dat Ulster van home
rule wordt uitgesloten zonder eenige
tijdsbeperking.
De spanning in Ulster wordt groo-
ter. Twee vrijwilligers vau de Ulster
partij die in uniform en met geweer
op straat liepen werden bekeurd om
dat zij zonder vergunning verboden
wapens droegen.
Generaal Richardson, de bevelheb
ber der Ulstersche vrijwilligers, heeft
een order uitgevaardigd waarbij hij
den vrijwilligers vergunt openlijk de
wapens te dragen. In het Lagerhuis
vroeg oen der afgevaardigden of die
order niet in strijd was met de wet
en welke stappen de regeering in
deze wilde doen. Minister Birell ont
kende het optreden der politie en
meende dat een optreden der regee
ring onder de bestaande omstandig
heden onverstandig zou zijn. Dit
lokte de scherpe vraag uit: „bestaat
er wel een regeering in Ierland".
Van de regeeringsbanken werd
daarop niet geantwoord. Men hoopt
daar dat de vredesonderhandelingen
wel tot een goed resultaat-zullen
leiden.
Intusachen zitten de nationale vrij
willigers ook niet stil. Hun aantal
heeft zich de laatste weken van
80000 tot 114000 uitgebreid.
Te Omagh kwam het al tot on-
eenigheid en de politie die den vrede
tusschen de belde soorten vrijwilli
gers wilde herstellen kreeg klappen,
Joe Chamberlain, de Engelsche
oud-minister, die in het staatkundig
leven een groote-rol speelde, is over
leden. Hij droeg de schuld van den
oorlog der Zuid-Afrikaansche boeren
tegen Engeland wat hem niet tot
eer strekt.
Na de postmannen willen nu in
Frankrijk de rijkswerklieden (tabaks
en lucifersfabrieken van den staat)
gaan staken.
In de Kamer ia de urgentie aan
genomen voor de beperking -van het
voorstel tot kiesrechthervorming,
't Is in handen eener commissie ge
steld. Een leiddraad heeft die com
missie gekregen in de motie die de
Kamer aannam en die luidt:
„De Kamer, vastbesloten de-kies
rechthervorming tot stand te bren
gen in den geest van evenredige
vertegenwoordiging, rekent erop, dat
de commissie voor het algemeen
stemrecht haar in staat zal stellen
om de wet zoo spoedig mogelijk tot
stand te doen komen" met een
amendement-Breton, verklarende dat
de hervorming verzekerd moet wor
den door de vereenigde meerder
heid der twee Kamers.
Ze schijnen daar zoo waarlijk te
Niagara-Falls tot een einde te zijn
gekomen, de bemlddellaars voor
Mexico. Een aantal gedelegeerden is
reeds vertrokken. Een vertegenwoor
diger der Vereenigde Staten gaat
naar Carranza's hoofdstad. Huerta's
gedelegeerden onderteekenden een
protocol met de organisatie varreen
nieuwe voorloopige bondsregeering
voor Mexico. Zij zal worden gevormd
-door een overeenkomst tusschen de
vertegen woordigers der politieke par
tijen en zal zoodra zij door de Ver
eenigde Staten en de 3 Zuidelijke
Staten Argentinië, Brazilië en Chili
is erkend, normaie diplomatieke be
trekkingen aanknoopen. De Veree
nigde Staten krijgen geen schade
vergoeding en verlangen ookgeoner-
lei genoegdoening. Buitenlanders
krijgen schadevergoeding. Huertazal
aftreden. Carranza is tot vredes
onderhandeling met Huerta geneigd.
De Amerikaansche troepen blijven
in Vera Cruz, doch vertrekken als
de vrede feitelijk tot stand is ge
komen.
Uit Albanië komen nog altijd
tegenstrijdige berichten. De werving
van vrijwilligers voor Albanië in
Oostenrijk begonnen, doch daar door
regeering verboden, zal nu in
Durazzo plaats hebben. Roemeniers
komen daar soms met eigen uini-
formen aan, en eergisteren vertrok
ken weer eenige dozijnen uit Boeka
rest met officieren erbij.
Onder do mogendheden moet het
plan bestaan een internationaal le
gertje van 3000 man te vormen
onder commando van overste Philips,
die nog steeds te Skoetari zit en
wacht.
De admiraals der internationale
vloot besloten, in geval van een aan
val der rebellen, 900 matrozen te
doen landen ter bescherming van
het vorstelijk paleis.
Vorst Wilhelm moet zich in hache
lijke positie bevinden. Van andere
zijde wordt weer gemeld dat de
groote mogendheden plan hebben de
regeering over te dragen aan de
Internationale Contróle-com missie.
Er hadden reeds besprekingen plaats
over een eventueelen troonsopvolger.
Prenk Bib Doda, de man die ontzet
zou komen brengen, bleek ook al niet
te vertrouwen te zijn, zijn troepen
waren al aan 't rooven. Het gerucht
loopt dat. de rebellen onderling ruzie
hebben gekregen. Turkhan pasja, die
in Rome zit om hulp te krijgen voor
den vorst, beweert dat de rebellen
het geen veertien dagen meer uit
houden, ze zullen gebrek gaan krijgen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Vertrek Prins Hendrik.
Onze berichtgever te IJmuiden
schrijft
Omstreeks half zes arriveerde Z.
K. H. Prins Hendrik met zijn adju
dant Bijl de Vroe per auto, en werd
op den aanlegsteiger, waar de „Zee
land" gemeerd lag, ontvangen dooi
den heeren J. P. Handgraaf, oudste
wethouder en waarnemend burgo
meester, Wynoldy Daniels, gemeente
secretaris en do Bmoys Tack, haven
meester.
Op de openbare gebouwen was de
vlag gehesclien, terwijl de Engelsche
visscherij-kruiser „Seagull" evenals
de „Zeeland" gepavoiseerd was.
Bij het aan boord gaan, werd het
volkslied gespeeld en de prinselijke
standaard geheschen.
Na den commandant en officieren
te hebben begroet, werd de beman
ning op het achterdek goiuspecteerd,
w,iama da trossen werden losgemaakt
en het schip -zich statig in beweging
zette. De Engelsche bemanning stond
op dek geschaard en salueerde.
Bij' het uitvaren van de haven
werden door het pantserfort 83 saluut
schoten gelost.
Even na 6 uur was het schip in
zee.
Levering van aardappelen.
Gedurende het tijdvak van 1 tot
en met 15 Juli 1914 is de levering
van aardappelen van het nieuwe ge
was aan de soldatenmenages van het
garnizoen den Helder opgedragen aan
de N. V. v. h. P. van Twisk, Diiv
WA. Swaters alhier, tegen den prijs
van f 2.82 per H. L.
(Inschrijvingsbiljetten waren inge
komen, behalve van vorengenoemde
N. V., van de heeren A. Postma en
C. van Os, beiden te den Helder,
tegen den prijs van onderscheidenlijk
f4.— en f 3.73 per H. L.zoomede,
van den heer S. van Amesfoort tegen
den prijs van f 2.83 per H. L.)
Koninklijke Marine-Jachtclub.
Gisterenmorgen zijn de gewone
jaarlijksche wedstrijden van de Kon.
Marine-Jachtclub aangevangen, aan
vankelijk onder niet zeer gunstige
weersgesteldheid. We] was het prach
tig zomerweer, maar de voor een
dergelijken wedstrijd onontbeerlijke
wind ontbrak. Er woei een zwak
zuchtje, doch tengevolge van den
zwakken wind en den krachtigen
stroom, in dezelfde richting, konden
geen der sloepen type Bs met model-
tuig,gestuurd door officieren der Kon.
Marine, de finish bereiken. De baan
voor het tweede nummersloepen
type B met fantasietuig moest tot
op do helft worden bekort. Jammer,
want voor beide nummers was de
belangstelling groot.
Ziehier de uitslag van Vrijdag.:
A. Uitsluitend voor personeel der
Kon. Marine.
2. Sloepen type B met fan
tasietuig (voldoende aan de voor
waarden, waaronder de wisselbeker
wordt verzeild), gestuurd door onder'
officieren van de Zeemacht met don
rang van korporaal en daarboven.
Baan 12 Eng. mtjlen.
Ie prijs: zilveren medaille, uitge
loofd door Z.E. den Minister van
Hr. Ms. „Atjeli", stuurman bootsman
A. Aaldertsz., tijd 3 u. 23 m. 0 sec.
2e prijseen zilveren medaille,
uitgeloofd door de gemeente Helder,
Kon. Inst. v. d. Marine, stuurman
bootsman F. Cordes, tijd 4 u. 51 m.
271/,, sec.
3e"prij8een groote bronzen medaille,
Hr. Ms. „Bellona", stuurman kwar-
tierm. J. G. D. Tismeer, tijd 5 u.
42 m. 49 sec.
Startprijseen kleine zilveren
medaille, bootsman A. Aaldertz.
Extra-prijs: voor den eersten en
tweeden prijswinnereen kistje sigaren,
uitgeloofd door den schout bij-nacht
W. Naudin ten Cate.
Hedenochtend was weliswaar de
wind gunstiger voor een zeilwedstrijd,
maar daarentegen heerschte een vrij
hevige mist, die alle uitzicht be
lemmerde.
Reeds vroeg heerschte in de haven,
bij het Wachtschip, groote bedrijvig
heid. Overal werden de sloepen in
gereedheid gebracht, die straks mee
zouden doen en een kansje zouden
wagen. Verschillende Jantjes waren
bezig hun vaartuigen op te tuigen
geschreeuw klonk van den wal en
rumoer rees op. Willicht kon uit
den mistigen morgen nog - wie
weet? - een schooue dag rijzen.
Een eenzame schilderes, vermoe
delijk van een gezelschap toeristen,
stond, met haar schetsboek gewa
pend, het frissche, levendige too-
neeltje te vereeuwigen. Het was een
dankbaar onderwerpde elegante,
vol getuigde vaartuigjes op den voor
grond, terwijl de silhouet van de
„Gelderland" op den achtergrond de
lijst vormde.
Rechtop stond, achter in zijn sloep,
een matroos. „Wat zal ik er mooi
op staan!" roept hij zijn kameraden
toe, die meesmuilen. Victualie werd
ingeladen; heele vaatjes, (lesschen
bier, geheimzinnige pakjes en aan
versnaperingen zal het de bemanning
niet ontbreken.
Te 10.15 vangen de wedstrijden
aan. Volgeladen booten met dames
en heeren supporters liggen aan den
oever, gereed om weg te stoomen
On ze Vloot" heeft de geh eele Dageraad
afgehuurd, die de wedstrijden van nabij
zal volgen. Zelfs zal vanmiddag Win-
nubst een en ander met zijn muziek
opvroolijken.
Over het verloop dezer wedstrijden
in ons volgend nummer.
Herhalingsoefeningen.
De miliciens, behoorende tot de
lichting 1911 van de 3e eti4ecomp.
van het le bat. 4o regt. vesting-ar
tillerie, komen van 6 Juli a.s. tot
1 Augustus d.a.v. voor herhalings
oefeningen te den Helder onder do
wapenen.
„Kindervoeding."
Naar wij vernemen, ondervindt do
jonge veieeniging veel medewerking
van de zijde der marine-autoriteiten.
Reeds werd haar, onder bepaalde
voorwaarden, de beschikking toege
zegd over het eten, dat overblijft
aan boord van Hr. Ms. oorlogschepen.
Het hangt slechts van den steun
der particulieren af, of de vei eeniging
over voldoende middelen zal beschik
ken om haar doel te bereiken.
De Kermis.
„C a s i n o"-g e b o u w.
Holl. Toneelgezelschap. Directeur
M. Hpree. In „Casino" zullen gedurende
de kermis een reeks voorstellingen
gegeven worden, waarop wij in 't
bijzonder de aandacht onzer lezers
vestigen willen.
De heer M. Spree, de hier zoo be
kende populaire acteur, zal daar met
zijn gezelschap optreden.
Als openingsstuk wordt gegeven
i „Big van het 168e", militaire
klucht, die steeds een stormachtig
succes heeft op alle kermissen.
Dinsdag en Woensdag twee op
voeringen van „Blanke Slavinnen"
het nieuwste actueele stuk, dat
hier reeds 't vorige seizoen een groot
succes behaalde.
In het café-restaurant „De Pool"
zal de volgende week het bekende
gezelschap Boesnach optreden met
een aantal fraaie nummers, waaron
der gedresseerde duiven, den kleinsten
komiek prins Atom, en waar de dames
Boesnach de tango zullen dansen.
Telefoon.
Nieuwe aansluitingen.
249 Kiesewetter, C., Kanaalweg.
198* Onderzeekazerne aan het Bas
sin, Directiekeet.
Renken, J. W. M., Binnen
haven, (huish. aansl.)
Leelijke val.
Gisterenavond waren eenige jon
gens achter den Kanaalweg aan het
spelen op de rails die daar hoog van
den grond bij den dijk zijn aange
legd voor het groote werk aan 't
fort Kijkduin. De 12-jarige A. de B.,
die hard over een der zijplanken liep,
viel naar beneden en kreeg een
ernstige wonde aan het hoofd, ter
wijl h(j bovendien den rechterarm
brak.
Kloppen na da brniloft.
Donderdagnacht omstreeks 1 uur
maakten eenige visschers en meisjes
na afloop van een huwelijkspartij een
wandeling door. de gemeente. Op de
Postbrug ontmoette het gezelschap
een ander troepje vroohjke jongelui
en doordat een hunner een van de
Marine, benevens als wisselprijseen dames wilde aanpakken, geraakte
zilveren Vikingschip, uitgeloofd door het warme bloed van do vissehers
de Ned. vereeniging „Onze Vloot", I zoodanig aan het koken dat .zij zich
zelf geen baas meer waren en spoedig
ernstige klappen gingen uitdeelen.
Een van de tegenpartij kreeg een
hevige slag op eeu zijner oogen en
in minder dan geen tijd werd een
woedend gevecht geleverd, waaraan
de politie, die bijtijds verscheen, een
einde maakte.
Proces-verbaal zal waarschijnlijk
het gevolg zijn van dezen slag.
Arrondissements-vergadering
van Onderwijzers.
Vrijdag werd te Schagen in het
Noord-Hollandsch Koffiehuis" de
jaarlijksche vergadering gehouden
van onderwijzeressen en onderwijzers
in het arrondissement Helder.
Tegenwoordig waren .141 dameM
en heeren.
De schoolopziener, de heer J. Kor ver
opende met een woord van welkom
en bracht een woord van weemoedige
herinnering aan de overleden col-
D. Corporaal, onderwijzer aan
de school met den bijbel te Helder
en J. Katoen, hoofd der school te
't Zand. Hij herinnerde er ook aan
hoe een onzer Heldersche collega's
in veertien dagen tijd twee zijner
kinderen zich zag ontvallen. 'tTrof
hem, toen hij hoorde op welke wijze
de kinderen der klasse van dien onder
wijzer van hunne aanhankelijkheid
hebben doen blijken. In Neerlands
jeugd is toch een kiem aanwezig
die tot hope stemt.
Onder leiding van den heer D.
Sohwantje zong de 5de klas der
oponb. lagere school te Schagen op
zeer verdienstelijke wijze eenige
liederen, waarvoor de vergadering
met luid applaus dankzegde. Voorts
deed de schoolopziener eenige mede
deelingen betreffende het arrondis
sement.
Op 15 Jan. 1913 waren ingeschreven
als leerlingen op openbare scholen
5868, op bijzondere scholen 1171
op 15 Jan. 1914 bedroeg dat aantal
respectievelijk 5980 en 1165.
In het arrondissement waren werk
zaam 39 hoofden van scholen (incluis
2 vacaturen) en 169 onderwijzers en
onderwijzeressen.
Voorts volgden mededeelingen om
trent schoolgebouwen, leermiddelen,
landbouwverloven en resultaten van
het onderwys. Wat dit laatste betreft
zegt spr., dat. het arrondissement
Helder best de vergelijking raetandere
arrondissementen kan doorstaan. De
toewijding der onderwijzers verdient
allen lof. Spr. dankt voor de mede
werking die hij overal mag onder
vinden en tot de jongeren zegt hij
„Houdt den goeden naam hoog;zoo-
volen gaan en gingen u goed voor."
Spr. doet eenige mededeelingen naar
aanleiding der rapporten door hem
bü het hooger Rijbsschooltoezicht uit
gebracht omtrent de vakkenh, j eri
k (zang, vrye- en orde-oefeningen,
handwei ken).
De uitslag der examens voor de
onderwijsakte waren dit jaar in het
arrondissement gunstig.
Van de Rijksnormaallessen te Hel
der gingon op 22 candidaten en slaag
den 18, van de christ.-normaallcsson
gingen op 5 en slaagden 4 candidaten.
Spr. zegt zich te verheugen, dat
het Rijk zich de opleiding voor hoofd
akte zal aantrekken. Voor Schagen
zou hij zulk een cursus toejuichen.
B. en W. dier gemeente zegden hunne
medewerking reeds toe.
't Herhalingsonderwijs is in Helder
hoofdzakelijk inhalingsonderwijs -
buiten meer voortgezet onderwijs.
Spr. handelt vervolgens over de
werking der leerplichtwet, die veel
goeds doet, maar helaas niet ver
genoeg reikt on niet altijd met kracht
laat optreden. Het rapport der Staats
commissie hoopt spr. dat bevrediging
brengen zal. Komt die pacificatie,
dan komt wellicht ook betere waar
deering ook in financieel opzicht
voor de onderwijzers.
Spr. wekt ten slotte op tot ijverige
plichtsbetrachting en samenwerking.
Het kinderkoor zingt daarop ondor
leiding van den heer Schwantje nog
eenige liederen, die weer zeer in den
smaak vielen.
Voorz. dankt den leider voor het
genot dat hij de vergadering ver
schafte.
Mevrouw Flothuis-van Dommelen
uit Rotterdam sprak alsnu over:
„Lezen, spreken en verzen zeggen."
't Was. een mooie rede met pakkende
voorbeelden gekruid. Zij zei daarbij
verzen van Gezelle, Holene Swart,
Revius, Verwey en Adema van
Scheltema.
De dank, dien de voorzitter haar
by 't eindigen bracht voor haar
schoone voordracht, werd door de
vergadering met een langdurig
applaus onderstreept.
Na de pauze werden door den secre
taris, den heer Van de Bilt, de notulen
gelezen, die zonder op- of aanmer
kingen werden goedgekeurd.
Dezelfde bracht als' bibliothecaris
verslag uit over de arrondissementa-
bibliotheek.
Wij teekenen daaruit aan dat die
bibliotheek telt 488 worken plus een
groote aardglobe.
Aan 52 verschillende lezers werden
156 werken uitgeleend.
Tot bestuurslid werd bij acclamatie
herkozen de beer A. .Klerk Az. te
Helder.
Omtrent de leerplichtwet deelde
de voorzitter mee dat verzonden
waren 519 aanmaningen, 151 waar
schuwingen en 48 aanzeggingen,
terwijl 47 processen-verbaal werden
opgemaakt.
De voorzitter sprak ten slotte nog
een opwekkend en aanmoedigend
woord en sloot daarop de vergadering.
BINNENLAND.
Onweer.
Het hevige onweer, dat gisteren
morgen over een groot deel van
Friesland heeft gewoed, heeft op ver
schillende plaatsen ongelukken ver
oorzaakt. Aan het Woumansdiep bij
Leeuwarden sloeg de bliksem in de
boerderij, bewoond door A. van der
Meer en eigendom van de kerkvoog
dij te Huizum. Alles brandde af; per
soonlijke ongelukken hadden er niet
bij plaats. Een groote voorraad hooi
verbrandde. Alles was verzekerd.
Te Leeuwarden is de bliksem ge
slagen in verschillende woningen,
zonder echter belangrijke schade te
veroorzaken.
De boerenhuizinge in eigen gebruik
j den heer T. J. Veenstra te Dracht
ster-Compagnie en die van den heer
J. H. Miedema te Dantumawoude
werden door den bliksem getroffen
en brandden beide af.
Op verschillende plaatsen zijn verder
.arden, koeien en kalveren in het
land gedood. Het onweer ging van
een hevigen regen vergezeld.
Te Gendringen is in denzelfden
nacht een peppel door den bliksem
getroffen; de boom kwam neer op
het huis van V., dat byna geheel
werd vernield. De bewoners bleven
ongedeerd.
Gisterennacht is het huis van den
schilder Ten B. in de Walstraat te
Rijssen door den bliksem getroffen
en geheel afgebrand. Ten B. zelf werd
ook getroffen en is spoedig daarna
overleden. Zijn huisgenooten, die ook
bewusteloos waren, werden weer
bijgebracht.
Verzekering dekt de brandschade.
Door de werking der spuiten bleven
de Gereformeerde Kerk en het huis
van den vrachtrijder I. S. gespaard.
Te Dinteloord is gisterenmorgen
omstreeks 5 uur de bliksem geslagen
in de graanschuur van den heer P.
M. Sneep, welke met de daarin aan
wezige landbouwgereedschappen en
machinerieën is afgebrand Verzeke
ring dekt de schade.
Gisterenmorgen omstreeks -4 uur
zyn de boerenplaat van D. Dijkstra
in bet Heidenschap bij Koudum (Fr:)
en een boerenplaats te Bakhuizen,
bewoond door L. de Jong en toebe-
hoorende aan de maatschappij Gaaster-
land, door het inslaan van den blik
sem afgebrand. Van den inboedel
van De Jong is een groot deel gered,
doch overigens is alles verbrand.
Verder, werden verschillende boo-
men door een windhoos neergeveld.
Gisterennacht is de bliksem ge
slagen in de woning van Alb. Strijker
te Dedemsvaart, waarbij deze en een
inwonend meisje werden gedood.
Te Raard, bij Dokkum, is de lioeren-
behuizinge van J. Meindertsma door
den bliksem getroffen en geheel af
gebrand.
De Typografenbond en de
Patroonsbond.
In het „Weekblad" van den Dia-
mantbewerkersbond lezen wij, dat in
den Bondsraad behandeld werd een
verzoek van het bestuur der afd.
Amsterdam van den Typografenbond
tot aansluiting van de drukkerij van
den Diamantbewerkersbond by den
Patroonsbond.
Ter toelichting zeide voorzitter
Henri Polak:
De Typografenbond heeft als gevolg
van den strijd in het vorig jaar, een
collectief contract gesloten, waarbij
de partijen zich wederzijds verplicht
ten, slechts met of bij georganiseer-
den t,e werken. Maanden geleden
werd de uitnoodiging tot ons gericht
om aansluiting bij de Patroonsorga
nisatie. Een deel van het bestuur
wilde de consequentie daarvan niet
aanvaarden, zou liever de drukkerij
opheffen. Het andere deel me>endc,
dat, wanneer dat verlangd wordt
door den -vakbond zeiven, daartegen
geen bezwaar kon worden gemaakt.
Nu is het puntje bij het paaltje
gekomen. Door oen samenloop vau
omstandigheden had de drukkerij
zeer veel werk, waarvoor tijdelijke
krachten noodig waren. Dit werd ons
erd. Het bestuur van den
Typogravenbond weigerde de werk
lieden, omdat wij niet bij de Patroons
organisatie waren aangesloten.
Toen wilden wij laten overwerken.
Doch het bestuur van don Typo
gravenbond zeide: ook dit staan wij
u niet toe.
Daarna kwam het officieele verzoek
om aansluiting bij den Patroonsbond.
De beide helften van het bestuur
staan in huune meening tegenover
elkaar.
Het eene deel zegt, dat de ophef
fing van de drukkerij óók door den
Typogravenbond kan worden aange
zien als een vijandige daad. Een
dergelijke verhouding tusschen twee
vakbonden is toch zeer ongewenscht.
Mochten te eeniger tijd inderdaad als
gevolg van deze aansluittng moei
lijkheden komen, dan heeft de Typo
grafenbond dat zelf gewild. Er is
geen enkele reden om nog konin-
klijker te zijn dan de koning zelf.
Deze laatste meening werd ten
slotte door de meerderheid van de
vergadering gedeeldzü besloot met 15
tegen 9 stemmen tot aansluiting, mede
wijl ook het bestuur van hetN.V.V.
daartoe adviseerde en men meendezich
niet te moeten begeven in een be
oordeeling van oen contract, door den
Typografenbond met den Patroons
bond afgesloten. Evenwel werd zoowel
door eenigo leden als door den voor
zitter uitgesproken, dat het gebeurde
er allicht toe zou leiden, dat een
goede gelegenheid, om de drukkerij
van de hand te doen, zou worden
aanvaard, aangezieu op deze wijze
het patroonzijn den bond te zwaar
ging vallen.
Brandstichting op de Bakkerij-
Tentoonstelling te Amsterdam.
Toen gisternacht ruim 12 uur, eveo
nadat de laatste tentoonstelling-be
zoekers den Paleistuin verlaten had
den, een der nachtwachts in de Galerij
de ronde deed, bemerkte hij, dat in
den hoek van den tuin een hoeveel
heid lont lustig brandde. Onmiddellijk
gaf hij een signaal op de fluit. Tege
lijkertijd klonk echter van de tegen
over gestelde zijde -het politie-alarm-
sigtiaal. Een begin van brand was
nl. ontdekt achter het gebouwtje,
waarin „Le Moulin Rouge", 't z.g.
„danspaleis" gevestigd is. Met behulp
van emmers water gelukte het den
eigenaar, den heer K. W. van der
Straaten, en zijn knecht het brandje
te blusschen.
Dank zy het uiterst harde hout,
dat aldaar tijdelijk opgeslagen lag,
kon 't vuur geen voedsel genoeg
vinden om het gebouwtje zelf te
bereiken. Anders was de schade aan
zienlijk geweest, aangezien de ver-
zekeringsacten, zoowel voor dit
etablissement als voor de aangren
zende Rodelbaan, nog niet gepasseerd
waren.
Doeken met petroleum gedrenkt,
welke op de plaats waar 't vuurtje
ontstond, gevonden werden, wekten
het vermoeden, dat hier van brand
stichting sprake kon zyn.
In verband hiermede deelde de
heer Van der Straaten mede, dat
juist denzelfden avond zes personen
door hem ontslagen waren
Tot dusver werd nog geen positieve
aanwijzing omtrent den dader ver
kregen.
BUITENLAND.
Onweer.
Neurenberg, 3 Juli. Vanavond is
een vreeselijk onweer boven Neuren
berg losgebarsten. De aangerichtte
schade is reusachtig en voorlooopig
nog niet te schatten.
Twintig minuten lang viel een ge
weldige hagelslagsteenen zoo groot
als hazelnoten en sommige als wal
noten.
De openbare plantsoenen, de war-
moezerijen en de velden in de om
geving der stad zijn geheel vernield.
Hier en daar heeft de neerstroomonde
regen in het plaveisel der straten
groote gaten
Jozeph Chamberlain. f
Ec-nige dagen voor zijn 78sten ver
jaardag is, naar een telegram uit
Londen meldt, Jozeph Chamberlain
gisternacht te Londen overleden. Het
bericht van zijn overlijden wekt her
inneringen, die niet tot de gelukkigste
van de menschheid behooren en brengt
ons het beeld weer in de gedachte
van een imperialistisch staatsman,
die voor wat hij als de grootheid van
zij vaderland beschouwde, niet ge
schroomd heeft nameloos leed over
zijn medemenschen te brengen. In
de geschiedenis van Engeland zal zijn
naam wellicht blijven leven als rijks-
vermeerderaar, maar geen geschied
schrijver zal hem kunnen reinigen
van de smet, dat hij de man is ge
weest die zijn vaderland, geroemd als
bakermat van de vrijheid, in de rich
ting gestuwd heeft van eeu staatkunde
die ten slotte de onafhankelijkheid
van twee dappere volken, wien hij tot
een noodlot geweest is, vernietigd
heeft. Het Is een lange weg geweest
van den inval van Jameson tot aan
don vrede van Vereeniging, en die
weg is geteekend met h6t bloedspoor
van vele duizenden slachtoffers. Men
doet best bij dezen dooden vijand van
het Boerenvolk niet al de wreede her
inneringen, die aan z(jn naam ver
bonden zijn, weer op te halen. En
ten slotte stemt het verzoenend, dat
andere Engelsche staatslieden, die z(jn
opvolgers waren, aan dat volk zooveel
mogelijk tarug hebben gegeven, wat
hij hun ontnomen had en dat de
vroegere republieken zich nu, met de
andere Engelsche kolonies in Zuid-
Afrika tot een machtige unte ver-
eenigd.aan werken des vredes knnnen
wijden.
De moord op Aartshertog Franz
Ferdinand en zijne gemalin.
Gedurende het verdere verhoor
van den moordenaar beweerde deïe
thans berouw van zijn daad te hebben.
Na het verhoor van Cabrinovicen
Princip begaven detectiven zich naar
den banketbakkerswinkel in de Ku-
murya9traat. arresteerden den wiu-
keiier Klemes en sloten den winkel,
's Namiddags werd de bewuste Trifun
te Pratseh in de nabijheid der Ser
vische grenzen gevangen genomen.
Zijn verhoor duurde tot middernacht.
Hij gaf toe, in den banketbakkers
winkel een bom, een revolver en
cyankali ontvangen te hebben. Hij
wierp de bom weg, daar hij zag, dat
Princip'a aanslag gelukt was. Hij
was op den dag van den moord uit
Pale naar Serajewo gokomen.
Een politiechef verklaarde, dat de
samenzwering op weg was, geheel
aan het licht te komen. Pribitcevic
was de organisator, Cabrinovic kwam
uit Had8itci naar Sonyewo en de
bommen waren in de nabijheid dezer
stad verborgen. Verdacht van mede
plichtigheid wordt ook Danilo Hitsch,
bij wien Princip inwoonde; hy werd
gearresteerd, evenals een Serviër,
s naam niet het oog op het
onderzoek, niet medegedeeld werd.
Woensdag heeft de politie teAgram
een onderzoek ingesteld in de al
daar gevestigde typografen-vereeni-
ging, waarvan Cabrinovic lid is ge
weest en daar de voorzitter dezer
vereeniging, Lazarevic genaamd, des
tijds bij den bomaanslag te Cettinje
betrokken is geweest.
Naar verluidt, zullen de regeerings-
commis8aris Potiorek en de minister
van Financiën, Billinski, hun ontslag
moeten nemen. Ook zou Potiorek
van hooger hand te verstaan gegeven
z(jn, de begrafenis van den aarts
hertog niet bij te wonen en te Soera-
jewo te blijven.
Wegens zijn jeugd - Princip is nog
geen 20 jaar oud kan men den
moordenaar niet ter dood veroor-
deelen. Het was een overspannen,
opvliegend persoon, zeer goedig en
in zichzelf gekeerd.
De beide lyken zyn te Weenen
aangekomen en aldaar in de slot
kapel tentoongesteld. Er was eene
groote belangstelling bij het publiek.
Keizer Franz Joseph heeft de kin
deren van aartshertog Franz Ferdi
nand een jaarlijksche apanage toege
kend, welke zoo hoog zal zijn, dat
zij dezelfde vorstelijke levenswijze
kunnen voeren als die, welke hun
gewaarborgd zou zijn, wanneer hun
vader later keizer was geworden. Do
nieuwe troonopvolger heeft besloten
de kinderen dezelfde apanage te doen
behouden, wanneer hij eenmaal keizer
geworden is.
6eheimzinnigen moord.
Het courantenlezend publiek inde
Vereenigde Staten is hoogelijk geïn
trigeerd door een geheimzinnigen
moord. Een mevrouw Louise Bailley,
echtgenoote van een bekend hoeden-
fabrikant en een bekoorlijke, nog
jonge vrouw (36 jaar), had een dok
ter geconsulteerd, bij wien zij nog
nooit geweest was: dr. Edwin Car-
man. Toen zij, na den arts te hebben
geraadpleegd, de kamer van den
medicus wilde verlaten, werd zij door
het raam doodgeschoten De dokter
weet niet meer van het geval te ver
tellen, dan dat hij een hand door
het raamkozijn had gezien. Mevr.
Bailey was in het hart getroffen;
zij was dadelyk dood. De dokter
houdt het er voor, dat het schot
voor hemzelf bestemd was, doch hij
is er zich niet van bewust, vijanden
te hebben. Dr. Carman had mevr.
Bailey nooit te voren gezienzij kwam
hem consulteeren voor malaria.
De politie heeft nog getracht bloed
honden het spoor te laten vinden van
den dader doch .ofschoon de- honden
het vermoedelijke spoor een heel
eind hebben gevolgd, moesten zij ten
slotte onverrichterzake terugkeere n
Moord-aanslagen in Juni.
Er is geen week noodig geweest
voor een onzer nauwgezette statistici,
om ons nu reeds voor te rekenen,
dat Juni de maand is, waarin het
grootste aantal moorden op hoog ge
plaatste personen werd gepleegd.
Het volgende lystje hebben wij aan
zijn nauwkeurigheid te dankeu.
Steeds in de maand Juni vielen
onder moordenaarshandenin 1876
Abdoel Aziz, in 1903 Alexander I
van Servië en diens gemalin Draga,
in 1894 Carnot, in 1876 Hassein Anvi
en andere Turksche ministers, in
1488 James IH van Schotland, in 1868
Michael, vorst van Servië.
Voor de maand Juli staan ook ver
schillende slachtoffers op dit macabre
doodenlijstje. Zoo worden wij her
innerd, dat in deze maand onder
moordenaars-handen het leven lieten
in 1483 Eduard V van Engeland, in
1881 general Garfield, in 1899 de
president van Dominica, in 1900
koning Umberto van Italië, in 1793
Marat, in 1895 Stamboeloff, en einde
lijk in 1584 onze Prins Willem van
Oranje-
De verzamelaar van deze Juni en
Juliopgaven voegt er de verklaring
bij, dat deze moorden in verband staan
met de warmte, welke gewoonlijk in
de eerste zomermaaden heerscht.
Koele zomers hebben dus hun kleine
voordeelen.
UIT OOST-INDIE.
Een zware straf.
Een matroos van het opnomings-
vaartuig „Van Doorn" zou een dezer
dagen met een maleische schoone
van Simpang Haroe, Sum. W. kust,
in het huwelijksbootje stappen.
Dit was voor den aanvang der
laatste reis zoo vastgesteld, en hij
had baar voor de noodige onkosten
reeds f 80 gegeven. Doch, hetzij de
dame niet voldoende vertrouwen had
in de stuurmanskunst van onzen ma
rineman om aan hem het roer van
het huwelijksbootje toe te vertrou
wen, hetzij er een kaper op de kust
was, die meer in den smaak viel, de
juffrouw weigerde te trouwen, en
het geld was naar de maan.
Wil je niet trouwen, dacht ons
Jantje, wat doe je dan met die lange
wimpels, en vlugger dan de beste
haarkunstenaar sneed hij de lange
haren der onwillige bruid totb(jden
schedel af.
Zoo gehavend kwam zjj zich bij
de politie over den wreedaard be
klagen, vertelt de „Sum. bode".
