HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
PURALIMENTO'S
No. 4341
ZATERDAG 25 JULI 1914
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct, franco per post 90 ct, Buitenland f 1.90
Zondagsblad 374 u n 45 0.75
Modeblad 65 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewljs-exemplaar 2b cent.
EERSTE BLAD.
Het eerstvolgend nummer
van ons blad verschijnt
Dinsdagmiddag.
Vertrek en aankomst der treinen.
VAN DEN HELDER NAAR AMSTERDAM.
Vertrek Aankomst
5.15 's Maand, en dnags na Teeatd. 7.40
6.26 op Zon- en Feestd. niet 9.10
6.59 op Zon-en feestd. t. Alkmaar 8.06')
7.40 sneltrein 9.10
7.48 Donderd. lot Schagen 8.46 2)
9.0211.37
11.552.21
1.15 all. Zaterdags,sneltr.t.Alkm. 3.11
1.48 op Zon- en Feestd. niet 4.35
4.10 gedoeltelilk sneltrein 6.03
7.40 sneltrein 9.17
8.3210.54
VAN AMSTERDAM NAAR DEN HELDER.
Vertrek Aankomst
4.44 imoon Donderdags 7.34
6.04 op- Zon- en Feestd. niet 8.35
8.12 sneltrein 9.37
9. Zond.,alleen van ar Alkmaar 10.07
9.4411.47
12.543.26
3.386.07
5.257.32
9.05 sneltrein 10.35
10.06 alloon van af Alkmaar 11.14
10.47 op Zon- en reeHtdagoii 12.54
te Alkmaar.
3) te Schagon.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Helder -Amsterdam (Gebr. Zur MUhlen).
Van Helder'smorg. 7.15 en 'sav. 11 uur
A'dam 9.15 'sm. 4
Helder—Texel (T. E. S. 0.).
Van Helder'smorg. 5.15,9.15') en
's inidd. 12.15,4.15 en 7.55.
Van Texel 'smorg.4.15,6.30,10.45en
's midd. 2.50 en 6.15.
Op Zon- en feestd. te 10 uur.
BINNENLAND.
Hr. Ms. de Koningin heeft
Donderdag een bezoek gebracht aan
Hengelo.
Kapitein .Doorman terug.
Woensdagmiddag is de Nederland-
sche officier in dienst van Albanië,
de heer K. W. P. Doorman, te- Utrecht
aangekomen.
De kapitein is met buitenlandsch
ziekteverlof en vertoeft ten huize van
zijn moeder.
Stuurliedenexamens.
's-Gravenhage, 23 Juli. Groote
stoomvaart. Geslaagd le stuurman
S. Hoogstra; tweede stuurman P.
J. W. Zaalberg, J. Bonting. D. V.
Kuipers; derde stuurman: L. V. E.
Benecke, J. M. de Bruyn.
Doorielectriciteit gedood.
Woensdavond is te Zwagerveen
(Kollumerland) bij het onweer de tak
van een lindeboom door den bliksem
getroffen en gebroken. De tak viel
op een electrische draad met een
stroomsterkte van 220 volt. Vrouw
Thomas Mulder, die haar zoontje daar
vaudaan wilde halen, kwam in aan
raking met den neergevallen draad
en kreeg den stroom door het lichaam.
Zij werd onmiddellijk gedood.
Het Bioscoop-gevaar.
Door het dagelijksch bestuur van
den „Bond ter Behartiging van de Be
langen van het Kind" is aan de Ge
meentebesturen een adres gezonden,
waarin het volgende wordt gezegd:
„dat aan het bezoeken der openbare
bioscoopvoorstellingen door kinderen,
naar het oordeel van personen van
verschillende richting, uit het oog
punt van zedelijkheid en gezondheid
ernstige gevaren zijn verbonden:
Ingezonden Mededeeling.
De Warmte drukt neer.
De Pink Pillen beuren op.
Gedurende de warme tijden be
klagen zich de meeste raenschen
over vermoeienis, over vermindering
van kracht, over verlies van eetlust.
Voor héél wat personen brengt de
terugkeer van de zomer den terug
keer van sommige ongesteldheden
mee, als puisten, eczeem, zweren
en de warmte maakt die brandende
huidziekten nog onuitataanbaarder.
Het misbruik van te frissche dran
ken, van onrijpe vruchten, verzwak
ken en bederven de maag.
Neemt de Pink Pillen gedurende
de warme tijden. De Pink Pillen geven
krachten, ontwikkelen de eetlust, be
vorderen de spijsvertering. Zij geven
bloed en versterken het zenuwstelsel.
Zij zetten de werking van alle organen
aan en bestrijden de vermoeienis. Zij
zijn onmisbaar voor allen die niet
naar bet land of naar de zee kunnen
gaan, om door middel vaneenlucht-
kuur nieuwe krachten te verkrijgen.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar
ii f 1.75 per doos, en f9.— per zes
doozen bij het Hoofddepöt der Pink
Pillen, Dacostakade 16, Amsterdam
voor Helder en Omstreken bij
H. DE BIE Biersteker, Keizerstraat
93 en H. W. ZEGEL, Kanaalwog 63
te Schagen bij J. ROTGANS; te den
Burg (Texel) bij T. BUIS en verder
bij verschillende Apothekers en goede
Drogisten.
dat mitsdien tot oeperking der
tot nu toe aan de bioscopen gelaten
vrijheid dient te worden overgegaan
dat tot nu toe noch op grond van
het Wetboek van Strafrecht, noch
uit kracht van art. 188 der Gemeente
wet voldoende inperking schijnt ver
kregen te kunnen worden;
dat daarom gemeentelijke verorde
ningen in het Teven dienen geroepen
te worden tot bescherming van de
jeugd tegen het bioscoop-gevaar;
redenen, waarom adressant met be
leefde verwijzing naar de hierbijgaande
memorie van toelichting Uw College
dringend verzoekt bij den Raad uwer
gemeente eene verordening aanhangig
te maken betreffende hot toelaten van
kinderen tot openbare bioscoopvoor
stellingen".
Prins Hendrik met de „Zeeland"
naar het Noorden.
De bijzondere verslaggever van het
Alg. Handelsblad" schrijft in een
derde artikel omtrent deze reis het
volgende
III.
Het is haast onmogelijk onder
woorden te brengen, hoe groot de
hartelijke gastvrijheid was, waarmede
de „Zeeland" hier in Petersburg door
de Nederlandsche kolonie en door de
Russische autoriteiten is ontvangen.
Aan het slot van mijn vorigen brief
meldde ik reeds, dat ons bij aan
komst een heel programma van
feestelijkheden werd overhandigd, een
programma dat reeds zoo vol was,
dat wij al dachten, dat uitbreiding
niet mogelijk was. Maar dat schijn
baar onmogelijke geschiedde toch.
Al zeer kort na onze aankomst kwam
het bestuur der Nederlandsche Ver
een iging te Petersburg aan boord om
kennis te maken en het programma
in details te bespreken en al dade
lijk spraken zij over de kleine ga
pingen, die er nog in de rij van
feestelijkheden bestonden en die zij
wilden trachten zoo. goed mogelijk
aan te vullen. Persoonlijk stelden zij
zich allen beschikbaar, om iedereen
aan boord in de stad rond te leiden
en de merkwaardigheden te laten
zien en voegden ook onmiddellijk de
daad bij het woord, door eenige offi
cieren mede te nemen om hun een
eersten indruk van deze groote stad
te geven. Ik zal nu geen enkele op
somming van de nummers van het
programma geven, maar zooveel
mogelijk van dag tot dag vertellen
hoe de opvarenden van de „Zeeland"
hunnen tijd in Petersburg door
brachten.
Het begon al direct den tweeden
dag. Des morgens om 9 uur lag een
der vele prachtige stoombarkassen,
die de Russische marine hier bezit,
langs z|jde, om commandant en offi
cieren te brengen naar het museum
„Ermitage" en naar het Winterpaleis.
Deze beide schitterende gebouwen
werden hun door eenige hoofdoffi
cieren getoond. De „Ermitage" bezit
een enorme hoeveelheid kunstschat
ten, een aantal schilderijen van de
oud-Hollandsche en Vlaamsche school,
zooals men haast nooit bij elkaar
ziet. Bijzonder merkwaardig was de
zoogenaamde brillantenzaal, waar
ongelooflijke schatten, toebehoord
hebbende aan vroegere keizers en
keizerinnen, bewaard worden. Daar
ligt een menigte brillanten en kost
bare steenen bij elkaar, allen gezet
in magnifieke sieraden, zooals mis
schien- nergens anders te vinden is.
Daarna werd een bezoek gebracht
aan het prachtige winterpaleis. Schit
terend mooi, maar een paleis als
geen een ander. Echt Russisch waren
daar de overgroote menigte kostbare
gouden en zilveren borden, opge
hangen aan de wanden, en waarop
in verschillende tijdvakken brood en
zout aan de Tsaren bij hunne be
zoeken aan andere steden was aan
geboden.
Na afloop werd aan de gasten van
het Ministerie van het Hof in een
der zalen een keurig dejeuner aan
geboden.
Des avonds tegen 8 uur stonden
bij de aanlegplaats van het schip een
aantal auto's gereed, welke comman
dant en officieren moesten brengen
naar het restaurant „Cubat", alwaar
de Nederlandsche Vereeniging te
Petersburg een luisterrijk gastmaal
aanbood. Daar was nagenoeg de ge-
heele Hollandsche Kolonie bij elkaar
en wat daarbij merkwaardig was,
men hoorde niets anders dan Hol-
landsch spreken. Hollanders die reeds
tientallen van jaren hier wonen,
Hollanders die hier waren geboren
en slechts zelden en dan voor zeer
korten tijd hun land van origine
hadden bezocht, allen hadden hunne
Hollandsche nationaliteit volkomen
behouden in spraak en gewoonten
en allen gaven blijk van hunne on
veranderlijke gehechtheid aan hét
vaderland. Het bleek ook uit de toe
spraak, welke de voorzitter der Ver
eeniging, de heer Mohr, bij het des
sert hield, een toespraak overvloeien
de van liefde voor Nederland en van
vriendschappelijke gezindheid tegen
over de vertegenwoordigers van het
Hollandsche oorlogsschip.
Ook nog lang na afloop van don
maaltijd bleef men onder gezelligen
kout bijeen.
Den volgenden dag stond voor de
officieren niets anders op het pro
gramma, dan een ontvangst in de
clublokalen der Hollandsche Vereeni
ging in den avond en een maaltijd
voor 160 onderofficieren en manschap
pen in het Volkshuis, deze laatste
aangeboden door de Russische marine.
Dezen dag had men namelijk moeten
vrijhouden voor een mogelijke ont
vangst bij den Tsaar. Toen nu bekend
werd, dat die ontvangst eerst den
volgenden dag zou plaats bebben,
kwamen verschillende uitnoodigingen
om per auto en trein iets van de
merkwaardigheden en omstreken van
Petersburg te lateu zien. Dat hier
van gaarne en dankbaar gebruik
gemaakt werd, is wel haast onnoodig
om te zeggen.
De ontvangst in do keurig en ge
zellig ingerichte club der Vereeniging
liet weer niets te wenschen.
Ook hier werden commandant en
officieren door den voorzitter in een
keurige toespraak welkom geheeten
en daarna verdeelde men zich in
groepen en bleef men weer tot laat
in den nacht, die in dezen tijd van
liet jaar te Petersburg nagenoeg licht
blijft, bijeen.
Het feest voor onderofficieren en
manschappen slaagde eveneens uit
muntend. Het volkshuis is een groot-
sche inrichting, gesticht door eene
vereeniging, welke zich ten doel stelt
de volksvermaken te veredelen. Het
volk heeft er vrijen toegang, de con
sumptie, de dranken alcoholvrij, is
er uitstekend en goedkoop, er worden
comedie- en opera voorstellingen ge
geven en in den grooten tuin vindt
men allerlei kermisvermakelijkheden
van goed gehalte. Onder begeleiding
van eenige Russische en Hollandsche
officieren hebben de Nederlandsche
gasten zich daar uitmuntend ver
maakt.
Dinsdag 14 Juli was een buiten
gewoon drukke, maar niet minder
interessante dag. Al vroeg 's morgens
om 8 uur, moesten commandant en
officieren present zijn aan boord van
het admirnliteitsjacht „Newa", waar
mede zij naar Kroonstad zouden
worden gebracht. Zooals de telegraaf
u bereids al wel medegedeeld zal
hebben, zou de Tsaar dien dag aldaar
het nieuwe Alexis-dok, ook in de
naaste toekomst groot genoeg voor
Dreadnoughts, openen, en bij deze
gelegenheid zouden commandant en
état-major van de „Zeeland" de hooge
eer genieten aan Z. M. te worden
voorgesteld. Aan boord van de „Newa"
gingen mede verschillende groot-
waardigheidsbekleeders, onder wie
o.a. de ministers van marine en
oorlogeerstgenoemde overreikte aan
boord in opdracht van den Keizer
aan alle officieren een decoratie,
welke reeds bij de ontvangst door
Z. M. gedragen moest worden. In
Kroonstad was eveneens een schitte
rend gezelschap b|jeen, allen gekleed
in de keurige Russische uniformen
en beladen met ridderorden. De
commandant van de „Zeeland" ge
noot de eer voorgesteld te worden
aan Z. K. H. grootvorst Kyrill
Wladimirowitch, den neef van Prins
Hendrik. Niet lang na onze aankomst
naderde het Keizerlijke jacht en kort
daarop stapte Z. M. aan land, in
gezelschap van H. M. de Keizerin,
hunne vier dochters en een groot
gevolg. Dit schitterende1 gezelschap
passeerde van zeer dichtbij de op
een rij opgestelde Nederlandsche
officieren, waarna door Z.M. de eere-
wacht werd geïnspecteerd. Voor de
Nederlandsche officieren was daarbij
merkwaardig de morgengroet dooi
den Keizer Tuide aan de compagnie
gebracht, die precies in de maat en
luide werd beantwoord. Toen daarna
de Keizer de lange rij van matrozen
langs ging, die om het geheele dók
stonden geschaard, weerklonk een
onafgebroken luide juichtoon. Het
moet wel, datde verschillende troepen-
afdeelingen, die gepasseerd werden,
voortdurend dien juichtoon van el
kander overnemenhet zou natuurlijk
anders volstrekt onmogelijk zijn zoo
lang achtereen dien galm aan te
houden. Het maakte een machtigen
indruk tusschen de tonen van het
aangrijpende Russische volkslied, als
een koraal door de groote marine
kapel gespeeld.
Na den rondgang plaatste de Keizer
zich met zijn gevolg in een paviljoen
en volgde de kerkelijke inzegening,
die door de in prachtige met goud
beladen gewaden gekleede Russische
geestelijkheid, onder koorgezang, ge
schiedde. Hierna had de voorstelling
plaats van den commandant en état-
major aan den Keizer, waarbij Zijne
Majesteit eenige vriendelijke woorden
tot den commandant en eersten
officier richtte en iedere officier de
hand reikte. Ook genoten allen nog
de eer tot den handkus bij Hare
Majesteit te worden toegelaten.
Jammer genoeg kon het einde dei-
plechtigheid niet worden afgewacht.
De commandant moest namelijk tegen
woordig zijn bij een déjeuner, dat
door den Nederlandschen gezant aan
den Prins der Nederlanden werd
aangeboden. Met het admiraliteits-
jacht „Strela" keerden allen naar
Petersburg terug.
In den namiddag te 4 uur gal
Nederlandsche consul in zijn vorstelijk
ingerichte woning een raout, waar
ook Z. K. H. Prins Hendrik en zijne
zuster, H. K. H. Maria Pawlowna,
zouden verschijnen. De consul bood
volgens oud-Russisch gebruik opeen
prachtige schaal, voorzien van het
naamcijfer van den Prins, brood en
zout aan. Commandant en officieren
van de „Zeeland" werden aan de
grootvorstin voorgesteld, waarbij H.
K. H. meedeelde voornemens te zijn
een bezoek aan boord te brengen.
Deze raout, waar natuurlijk ook de
Hollandsche kolonie met hunne dames
tegenwoordig was, vormde wederom
een uitstekend geslaagd feest.
Nog was het programma van dien
Ingezonden Mededeeling.
BLIKGROENTEN,
Vruchten in flac., Geleiën, Jams,
Tafelzuren en Limonades
zijn zuiverder en smakelijker en
toch niet duurder dan andere
prima merken.
De geneeskundige Commissie
Pror. Dr. P. RUITINGA,
Prof. Dr. R. K. SALTET,
Prof. P. v. d. WIELEN,
Hoogleeraron aan do Amsterd.Uni versltolt,
Kft U de meest mogelijke garantie voor
jlfiniache behandeling en zuiverheid
der artikelen-
Gegarandeerd vrij van kleur
stoffen en conserveermiddelen.
tlliiniulii Fabnek m Vtiduuizaarade
linnniilliliD Imstufa.
dag niet ten einde. De commandant
was uitgenoodigd tot een diner bij
H. K. H. Maria Pawlowna, in haar
paleis te Tsarskoje-Selo, terwijl aan
de officieren door de Russische marine
een luisterrijk diner werd aangeboden
in de clublokalen der Keizerlijke
jachtclub, waar wederom blijk werd
gegeven van de hartelijke gezindheid
van de Russische kameraden tegen
over hunne Hollandsche collega's.
De dag van Woensdag was niet
minder interessant. Des morgens om
9 uur vertrokken commandant, offi
cieren en equipage met het jacht
„Strala" en een ander schip naar
het Keizerlijk paleis Peterhof, dat
door het ministerie van het hof ter
bezichtiging was gesteld. Bijzonder
interessant zijn daar naast de vele
kunstschatten, die in het paleis zijn
bijeengebracht, de mooie waterwerken
in het prachtige park. Alle fonteinen
waren te werk gesteld, en zeker
kunnen zij in aanleg en uitvoering
wedijveren met de beroemde fonteinen
in Versailles, zoo zij die niet al
overtreffen.
Op den terugtocht werd aan boord
van de „Strela" een déjeuner aan
geboden en werden onderofficieren
en manschappen op hun schip dooi
de Nederlandsche Vereeniging ont
haald.
Des namiddags te half zes stonden
auto's gereed, om commandant en
officieren te brengen naar het 50
K.M. buiten Petersburg gelegen buiten
goed van den Nederlandschen consul,
alwaar aan hen en aan een gedeelte
der Hollandsche kolonie een diner
werd aangeboden. Ook dit feest,
waar de gezelligheid buitengewoon
groot was, slaagde uitmuntend.
De Nederlandsche Vereeniging had
dien avond alle beschikbare onder
officieren en matrozen uitgenoodigd
voor een groot diner in het Volkshuis.
Ongeveer 175 menschen zaten daar
bij aan, en den geheelen avond waren
verder eenige heeren der kolonie
aanwezig, om aan de Hollandsche
gasten alles te laten zien wat te
zien was.
Donderdag gaf de Nederlandsche
gezant een déjeuner aan commandant
en officieren van de „Zeeland", waar
bij ook Russische autoriteiten ge-
noodigd waren, en des avonds hadden
de officieren van de „Zeeland" eenige
Russische kameraden aan tafel te gast.
Vrijdagmorgen om 9 uur lag weel
een stoombarkas langs zijde gereed,
om de officieren te brengen naar de
Oboechof-fabrieken, Russische staats
fabrieken, gelegen ongeveer vijf
kwartier stoomens de Newa op. Op
den tocht daarheen had men ook
goede gelegenheid de enorme uitge
breidheid van Petersburgopte merken.
Bijna tot aan de fabriek onafgebroken
kaden, met groote gebouwen, woon
huizen en fabrieken. In de Oboechof
Werke wordt al het geschut voor
Rusland vervaardigd en het grootste
gedeelte van het torpedo-materieel.
Het was jammer, dat de tijd voor
de bezichtiging gesteld, zoo kort was.
Als men bedenkt, dat in die fabriek
6000 a 7000 werklieden arbeiden,
dan is het te begrijpen, dat men in
twee uur tjjds slechts een opper-
vlakkigen indruk kan krijgen, hoe
zeer ook de geleiders, bestaande uit
den directeur en de hoogste ambte
naren der fabriek, zich moeite gaven
aan de officieren alles te toonen en
hun vele vragen te beantwoorden.
Na den rondgang door de fabriek
volgde weer een prachtig déjeuner,
zonder dat schijnt het nu eenmaal
niet te gaan als men bij de Russen
te gast is.
Des avonds had de commandant
een diner aan boord en daarna ont
vingen commandant en officieren de
Nederlandsche kolonie met hun dames,
een zwakke poging om eenigermate
de vele beleefdheden te beantwoorden,
die zij ontvangen hadden. Aanvanke
lijk dreigde een onweer, gepaard
gaande met regen, de „at home" in
't water te doen vallen, maar ge
lukkig klaarde het spoedig op en
werd er menig dansje gedanst.
Zaterdag, den dag van vertrek,
ontvingen wij aan boord nog menig
afscheidsbezoek. Des middags om 5
uur kwam de Prins, die in den na
middag een bezoek gebracht had in
de Hollandsche Club, weer aan boord
terug, vergezeld van H. K. H. groot
vorstin Maria Pawlowna en van den
grootvorst André Wladimirowitch.
Allen aan boord stonden weer in
parade aangetreden en II. K. H. in
specteerde de geheele bemanning.
Na aan boord de thee te hebben ge
bruikt vertrokken de gasten weer,
uitgeleide gedaan door don Prins,
die even later aan boord terugkwam
en precies om 6 uur lichtte de
Zeeland" het anker, onder het ge
juich eener talrijke menigte aan den
wal en tot ver begeleid door een
boot, waarop vele leden der Hol
landsche kolonie ons een laatst vaar
wel toewuifden.
En zoo behoorden de onvergetelijke
dagen te Petersburg doorgebracht
weer tot het verleden. De „Zeeland"
is aldaar ontvangen op eene w|jze,
zooals niemand aan boord ooit had
kunnen verwachten. Wij hebben daar
een indruk gekregen van de gehecht
heid van lang in het buitenland
vertoevende Nederlanders aan het
vaderland, zooals wij niet voor moge
lijk hadden gehouden. Maar wij hebben
daar ook gezien, dat Nederland in
Rusland een goeden naam heeft. En
niet alleen uit overlevering, uit den
tijd van Peter den Groote, heeft die
naam een goeden klank, al leeft ook
bij ioderen Rus de geschiedenis van
dien grooten keizer voort. Wij hebben
ook wel degelijk kunnen merken,
dat die goede naam ook in den
tegen woordigen tijd bevestigd wordt
door de plaats die de tegenwoordige
Nederlanders aldaar innemen.
Men moet in het vaderland niet
zeggen, dat zulke reizen voor vlag
vertoon, nu verhoogd door de tegen
woordigheid van den Prins dei-
Nederlanden, geen nut hebben. Zoo
als wij hoorden, stonden reeds meer
dan 14 dagen vóór onze komst, in
alle Russische bladen lederen dag
hoofdartikelen over ons vorstenhuis
en ons land. Over al onze bedrijven,
over al onze industrieele onderne
mingen, over onze scheepvaart en
handel stonden de kolommen vol en
al die artikelen waren hartelijk ge
stemd. Gedurende ons verblijf ging
dit zoo voort, de bladen brachten
portretten van den Prins, van het
schip en van vele feestelijkheden die
op de „Zeeland" betrekking hadden
en een zoodanig optreden kan niet
anders dan een invloed ten goede
oefenen en den band versterken die
Rusland met Nederland verbindt.
De „Zeeland" is uit Petersburg
weggegaan met een groot gevoel van
dankbaarheid voor al hetgeen daar
aan de opvarenden werd geboden,
maar ook met eenig gevoel van trots,
dat zij mocht medewerken om de
vriendschapsbetrekkingen, die tus
schen Nederland en Rusland bestaan
te helpen bevestigen en wellicht te
versterken. Het gedrag van de equi
page was uitstekend en menig woord
van lof werd daarvoor zoowel van
Russische als van Hollandsche zijde
gehoord.
De staking te Zaandam.
Aan het „Handelsblad" ontleenen
wij het volgende
De Bond van Werkgevers in het
houtbedrijf te Zaandam heeft in ant
woord op het jongste schrijven dei-
stakers meegedeeld, dat de bond
bereid is, een commissie uit de stakers
te ontvangen, alhoewel, zooals in het
antwoord wordt gezegd, de voor
waarden waarop de bond van werk
gevers bereid is het werk te doen
hervatten, bekend zijn.
Duitsche werkwilligen
op last van burgemeester
Ter Laan over de grens
geleid.
Een gebeurtenis, die zeker wel
een unicum mag heeten in de ge
schiedenis van de stakingen in Neder
land, heeft zich Donderdagavond te
Zaandam afgespeeld. Daar zijn, op
iast van den burgemeester, den heer
K. ter Laan, een veertigtal Duit
sche werkwilligen, gekomen öm te
werken in het houtbedrijf, over de
grens geleid, aangezien hunne pa
pieren niet in orde waren.
De Duitschers waren geleverd door
een firma te Blankenesse bij Hamburg,
in opdracht van den Bond van
Werkgevers in het Houtbedrijf. Zij
zouden b|j een tweetal firma's aan
den arbeid gaan.
Hieronder volgt een uitvoerig relaas
van het gebeurde.
De aankomst.
De Hamburgsche trein, die des
namiddags om 5 uur 2 het Centraal
Station binnenstoomt, bracht de 44
Duitsche werkwilligen mede, die de
patroonsvereeniging te Zaandam be
steld had.
De noodigo veiligheidsmaatregelen
waren genomen in den vorm van
politieposten op de perrons. Alles
ging echter rustig, en de Duitschers,
met hun uniforme bagage, en zoo
uiteenloopendemenschentypen, waren
weldra veilig in den extra wagon
geborgen, die aan den trein voor
Zaandam gehaakt was. Mr. Van
Z u y 1 e n, de rechtskundige adviseur
van de patroonsvereeniging te Zaan
dam, begeleidde hen naar de plaats
hunner bestemming.
Er was in Zaandam wel iets van
uitgelekt, dat er Duitschers zouden
komen. Maar van algemeene bek-end-
heid scheen het toch niet te zijn.
Tegen het uur van aankomst zag
men op het stationsplein burgemees
ter Ter Laan, terwijl daar verder
aanwezig waren de wethouders
D u y s, D o n i a euKamphuys,
bij wie zich later wethouder Van
der Laan voegde.
Met. een kleine vertraging kwam
de trein uit Amsterdam binnen. En
van buiten af zag men, hoe de
Duitschers bijeengebracht werden in
de wachtkamer derde klasse.
Men bleef wachten en wachten,
doch de Duitschers verschenen niet.
Wel zag men leden van den Werk-
geversbond met den adviseur mr.
Van Zuylen het station ingaan en
weder verlaten. En intusschen groeide
buiten de menigte steeds aan. Daar
komt wethouder Duys naar buiten.
H|j maakt een geruststellend gebaar
tegen een paar partljgenooten, die
aan zijn lippen hangen, en keert
weer in het station terug.
Wat was er daarbinnen intusschen
voorgevallen
In het station.
Gedurende al dezen tijd werd er
in do gang naar de wachtkamer
derde klasse druk gepolemiseerd.
Burgemeester Ter Laan en de wet
houders Duys, Donia en Kamphuys,
later ook wethouder Van der Laan,
waren met stationchef, politie-autori
teiten en den begeleider der Duit
schers in druk overleg.over de pa
pieren der Duitsche werklieden. Het
ging daarbij warm toe. Zoo voegde
de heer Duys den rechtskundigen
adviseur van de patroonsvereeniging
- op diens vraag wat hij onder een
pas verstond - toe:
„Een pas? dat zou ik maar
eens aan mijnheer Elias vragen 1"
De leider der werkwilligen ver
klaarde met grooten nadruk, dat hij
met de voorhanden papieren, o.a.
van de Hamburgsche politie, reeds
overal geweest was. Te Rotterdam,
en nog onlangs te Tiel.
Maar de burgemeester hield vol,
dat de papieren niet in orde waren
en dat de Duitschers niet konden
worden toogelaten.
De reden der niet
te e 1 a t i n g.
Wij hebben burgemeester Ter
Laan gevraagd, op welken grond
de Duitschers niet werden toegelaten,
waar zij toch, volgens hun beweren,
voldoende papieren hadden in den
vorm van bewijzen van te zijn inge
schreven bij de politie, of van te
hebben voldaan aan hun militairen
dienstplicht.
Burgemeester Ter Laan verwees
ons Daar art. 1, 2e lid, van het
vestiging verdrag tusschen Nederland
en Duitschland gesloten.
Slechts twee der Duitschers (de
een bleek eigenlijk een Deen van
geboorte te zijn, de andere kwam
uit Beieren) hadden een paspoort of
Heimatschein. Dezen zouden dus
kunnen blijven.
Mr. Van Zuylen protesteerde tegen
deze toepassing van het vestigings
verdrag, doch het baatte niet. Wet
houder Du5rs haalde de noodige
papieren van het Stadhuis, o.a. een
formulier waarbij de burgemeester
van Zaandam gelastte, dat de Duit
schers onder politiegeleide over de
grens zouden worden geleid.
De heer Duys raadpleegde een
spoorboekje en constateerde, dat de
Duitschers nog denzelfden avond via
Enschedé over de grens konden ge
leid worden. Enschedé is een der
plaatsen, waar volgens de bijlage
van het vestigingsverdrag de over
neming van uit te leiden personen
zal geschieden. De grenscommissaris
daar ter plaatse werd telegraphisch
van een en ander op de hoogte ge
steld.
Wethouder Duys trad, toen aldus
was besloten, opnieuw naar buiten
om de verzamelde menigte vóór het
stationsplein toe te spreken. Onder
hoera's deelde hij mede, dat de
Duitschers weer naar huis gingen
en dat de overheid streng onpartijdig
was opgetreden, met handhaving van
de wet. Hij verzocht verderde menigte
om het der politie niet lastig te
maken, doch rustig naar huis te
gaan. (Hernieuwd gejuich.)
Onder de Duitschers.
Inmiddels waren de Duitschers nog
steeds onder politie-toezicht in de
3de-klas-wachtkamer. Niemand werd
daar toegelaten, en om nieuwsgierigen
te weren, was de verkoop van perron
kaartjes stopgezet. Een enkele reis
derde klasse Hembrug bleek evenwel
wonderwel als perronkaartje geschikt
te zijn. Zoo kwamen we dan ook in
de 3de-klasse wachtkamer terecht.
Daar stonden de Duitschers te
midden van hun pakken bagage, alle
gewikkeld in dekens van uniform
model. Het was wel een heterogeen
gezelschap, dat we hier bijeen vonden,
De Duitschers, sommigen als heeren,
anderen als werklieden gekleed, van
zeer verschillenden leeftijd en uiter
lijk, waren zeer verbitterd. Ze klaag
den hun nood aan enkele werkgevers,
die zich tusschen hen bewogen, of
aan de Zaandamsche politie-agenten,
die hen bewaakten.
„Es ist haarstrilubend!" zeide
een der Duitschers tot ons. „Ueberall
habe ich gearbeitet, in Belgien, in
Frankreich, aber nie sind wir von
der Polizei ausgewiesen worden wie
hier."
DieganzeGeschichte ist Politik",
zeide wijsgeerig een andere. „Der
Bürgermeister ist rot, durch und
durch
Intusschen had de bedoelde burge
meester zich met den commissaris
van politie op een bank aan een
tafeltje in de wachtkamer gezet, om
op een lijst de Duitschers hun namen
te doen teekenen. Het scheen datde
heer Ter Laan vermoedde, dat de
namen niet juist waren opgegeven,
althans, zich tot de Duitschers rich
tend, zeide hij:
Wenn ihre Namen falseh sind,
wivd die deutsche Polizei das wohl
bemerken.
Een gemor steeg uit het gezelschap
op en eenigen hunner, onder wie hun
geleider, een korte, stevige kerel, na
men zelfs een dreigende houding tegen
Zaandam's burgemeester aan, zoodat
de aanwezige politie-agenten het
noodig vonden wat naderbij te komen.
Maar onvervaard klom burgemeester
Ter Laan op de bank, waarop hij ge
zeten had. En toen volgde er een toe
spraak, zooals er wel zelden een door
een Nederlandsch burgervader zal ge
houden zijn.
Afkeurend gemompel onder du
Duitschers. Hun leider protesteert
luide.
- Halten Sie das Maulvoegt de
burgemeester hum toe, wederom onder
afkeurend gemor.
- Wenn ihre Papiere nicht in
Ordnung sind, - zoo gaat de burge
meester voort kunnen Sie hier
nicht kommen. Aber wonn ihre Pa
piere in Ordnung sind, sind wir Hol
lander die besten Leute der Welt -
Schamper gemompel.
- Dann sind Sie uns willkommun
und bónnen Sie frei in die Stadt
gehen, besluit burgemeester Ter Laan.
Wethouder Duys is intusschen in
debat geraakt met een paar der
Duitschers.
Sie sind SeineMajestüt dur
Streikbrecher 1 hooron wij hem tot uen
hunner zeggen.
- Wenn Sie das in Deutschland
gesagt hiitten, würden Sie acht Monate
bekommen haben, is het antwoord dat
hij krijgt.
Was soll man dann sagun
vraagt de heer Duys.
Het vertrek.
De trein van S.7 is intusschen voor
gekomen. Het sein tot vertrek wordt
gegeven. De Duitschers pakken hun
bagage bijeen en verlaten steeds mop
perend de wachtkamer. Burgemeester
en wethouders doen hun uitgeleide
tot aan den trein. De Duitschers stap
pen in en met hen eenige Zaandam-
sche politiebeambten, onder bevel van
den inspecteur, die hen tot Enschede
zullen vergezellen. Ook het tweetal
Duitschers, dat blijven mocht, omdat
de papieren in orde waren, verkoos
liever mee terug te gaan.
Dan stoomt, met ongeveer tien
minuten vertraging, de trein weg.
De menigte voor het. station is blijven
staan en heft een luid „hoera 1" aan
als de trein met de Duitschers weg
rijdt.
In Amsterdam geeft de doortocht
der Duitschers nog aanleiding tot een
relletje. De twee Duitschers, wier
papieren in orde waren, bleven hier
achter. De anderen wilden dit voor
beeld volgen. De politie kwam eraan
te pas en dreef de menschen met de
blanke sabel in den trein.
Wij vernamen, dat de Duitschors,
dan voorzien van de noodige papieren,
binnen eenige dagen weor zouden
terugkomen. Voor het bureau, dat hen
leverde, is het geval een schadepost
in dien zin, dat het zich verplicht
had tot levering der werkkrachten
aan de fabrieken.
ZijKijk me eens recht in hot
gezicht en erken eens eerlijk, je hebt
me voor m'n geld getrouwd?
Hij (richt langzaam on vreesachtig
de oogen op haar gelaat)Ja, dat zal
wel zoo moeten geweest zijn.
Ingezonden Mededeeling.
Nierzand,Niergruis, Nier
en Blaassteen.
Wanneer de nieren niet in orde
zijn, kan het zich voordoen, dat het
urinezuur, hetwelk dan niet uit het
lichaam wordt verwijderd, zich afzet
in de nieren of het nierbekken. Naar
gelang van de grootte dezer afzet
tingen spreekt men van nierzand,
gruis of steen. Zoolang de nieren niet
goed werken, vermeerdert de afzet
ting op de reeds gevormde stukjes
voortdurend en kunnen deze zich tot
een aanzienlijke grootte ontwikkelen.
Nierzand en -gruis kunnen met de
urine het lichaam verlaten. Grootere
stukjes blijven dikwijls in de blaas
achter en vormen blaassteenen. Ook
kunnen z|j verstopping der urine
wegen veroorzaken en menigmaal
wordt een operatie noodzakelijk.
Het is daarom van veel gewicht
in te grijpen, zoodra gij verschijnselen
van bovengenoemde ziekte opmerkt,
als een gevoel van zwaarte en druk
king in de lendenen, zoodat men te
dezer hoogte behoefte aan steun heeft
bij het loopen en zitten. De urine laat
een fijn zand achter en de nacht-
urine is dik en bevat een rood be
zinksel. Het water komt soms drup
pelsgewijze, onophoudelijk heelt men
aandrang en een branderige pijn, ook
pijn in den rug van boven naar be
neden en gericht naar de Maasstreek.
Begint nog hoden met het gebruik
van Foater's Rugpijn Nieren Pillen,
het speciale niergeneesmiddel, het
welk aan de nieren haar oude kracht
hergeeft en haar in staat stelt om
de onzuiverheden, welke uw lijden
veroorzaken, af te voeren. Zjj grijpen
uw kwaal in haar wortels aan.
Te Den Helder verkrijgbaar bij de
Fa. De Bie-Biersteker, Keizerstr. 93.
Toezending geschiedt fr. na ontv. van
postwissel f 1.76 voor één, of f 10.—
voor zes doozen.
Eischt de echte
Foster's Rugpijn
Nieren Pillen, wei
gert elke doos, die
rjiet voorzien is
/an nevenstaand
handelsmerk. (57)