HELDERSCHECOURANT
Uit alle landen.
Puralimento's
No. 4351
DINSDAG 18 AUGUSTUS 1914
42e JAARGANG
Op pagina 4 van dit blad zijn
opgenomen:
1. Sleun-comité.
2. Onder de Landweermannen.
3. Het slagveld van Europa.
4. Beschuldigingen.
5. De „U 15" in den grond geboord.
6. Feuilleton, enz.
Bericht.
In verband met den oorlogstoestand
wordt het thans reeds hoogst moeietijk
om courantpapier te bekomen, terwijl
de prijzen enorm stijgen. Wij zijn dus
verplicht met onzen voorraad zuinig te
zijn. Wij zullen daarom voorloopig, ook
al, omdat wij voor de advertentlën goen
ruimte behoeven af te staan, des Donder
dags de courant op de halve grootte,
uitgeven.
Mochten de berichten van het oorlogs
terrein zeer belangrijk zijn, dan zullen
wij ook op Donderdag het blad op da
normale grootte uitgeven.
DE UIT6EVERS.
Beperkte dienstregeling,
17
Augustus.
Vertrek van
Aankomst te
Helder
ia»
Amsterdam:
7.38
12.33
SS
10.16
3.33
4.28
t?
7.02
7.53
SS,
10.57
Vertrek van
73
ÖD S~
Aankomst te
Amsterdam
fel
Helder
8.45
11.18
12.00
5 o
2.38
4.10
O r- Cu
6.38
8.05
311
10.43
Wereldoorlog.
Zoo ooit, dan mag de oorlog, die
thans woedt, bestempeld worden met
den naam van wereldoorlog. Onder
de telegrammen vindt men het be
richt, dat Japan aan Duitschland een
ultimatum heeft gesteld, zoodat er
alle kans is, dat ook de Japanners
in den oorlog betrokken worden. De
Japanner vergeeft niet lichten voor
het feit, dat Duitschland behoord
heeft tot de mogendheden, die inder
tijd na den Chineesch-Japanschen
oorlog aan Japan een groot deel van
de vruchten der overwinning hadden
onthouden, wordt thans afgerekend.
Met Japan onder de combattanten
zullen er negen rijken in staat van
oorlog zijn, n.1. het Britsche Rijk,
Rusland, Duitschland, Oostenrijk-
Hongarije, Frankrijk, België, Serviö,
Montenegro en Japan.
Het optreden van Japan dreigt nu
echter lot moeilijkheden te zullen
leiden tusschen dat land en de Ver-
eenigde Staten.
Voorts hebben landen, die tusschen
elkaar beoorloogende mogendheden
beklemd zitten, als Nederland, Dene
marken, Zwitserland, den plicht düch-
tig op bun hoede te zijn. Ook Italië
kan door den loop der gebeurtenissen
in den strijd betrokken worden, ter
wijl Turkije en de Balkanstaten ge
reed staan elkaar onderling te ver
scheuren.
Voeg hier nog bij, dat in de Ver-
eenigde Staten en Latiinsch Amerika
de economische gevolgen van den
oorlog al leelijk voelbaar zijn en die
landen dan ook in een geprikkelde
stemming komen, torwijl Portugal
eu Spanje zich allerminst voor
Duitschland geporteerd voelen, dan
zal menigeen en de Serviërs
wellicht wel het allermeest - zich
de vraag stellen waar dat alles nog
op moet uitloopen.
Algemeene Toestand.
Het is nu officieel uit Tokio ge-
meld niet dat Japan aan Duitsch
land den oorlog heeft verklaard, zooals
voorbarige Fransche bladen reeds
mededeelden - maar dat Japan aan
Duitschland een ultimatum heeft ge
steld, waarop het voor 23 Augustus
des middags te 12 uur een antwoord
verlangt.
Ook Japan sluit zich dus aan bij
hen, die Duitschland willen bestrijden.
Het motiveert die bedoeling, dooi
den wensch verwikkelingen in het
verre Oosten te voorkomen. Hoe zulke
verwikkelingen kunnen ontstaan,
wanneer Japan zich niet in den strijd
mengt, is niet duidelijk. Het Japansch-
Engelsch verbond noopt Japan slechts
op te treden wanneer het Engelsche
territoriale, bezit in Oost-Azië wordt
aangetast. Zoolang dat niet het geval
is kan Japan er gerust buiten blijven.
Thans echter ziet Japan zich reeds
genoopt, om tegen Duitschland op te
treden. Ed het stelt een eiscb, die
op zich zelf zeer onzelfzuchtig schijnt.
Het wil dat Duitschland Kiautsjau
zal afstaan aan Japan, zonder eenige
vergoeding, ter eventueele teruggave
aan China.
Wie nu weet, hoe Japan indertijd
inet Korea gehandeld heeft, dat het
op dezelfde wijze terug eischte van
Rusland, en met de door Rusland
bezette gedeelten van Mantsjoerije,
begrijpt volkomen, dat de eventuali
teit, waarop Japau zinspeelt een uit
stel „ad calendas Graecas" beteekent.
Wanneer Duitschland dien eisch
niet aanneemt wat niet zeer waar
schijnlijk is en zijn schepen niet
uit de Oost-Aziatische wateren terug
trekt, zal Japan daaruit de conse
quenties trekken.
Dan zal dus de strijd worden zeven
tegen twee.
Wat wij Zaterdag veronderstelden,
op grond van de berichten over de
t,e Aken genomen maatregelen, wordt
nu door de feiten bevestigd.
Een stroom Duitsche soldaten wordt
over België uitgegoten. Treinen vol,
raarcheerende troepen in lange colon
nes trekken over de grens. Het doel
van dien menschenstroom is te strij
den tegen de vereenigde macht der
Belgische, Fransche en Engelsche
troepen.
De „Times", dezen reusachtigen
opmarsch besprekend, wijst erop, dat
deze massa ook moet worden ver
zorgd en gevoed. Zelfs kleine legers
kunnen niet strijden, wanneer zij te
ver verwijderd zijn van de proviand-
colonnes: en wanneer de verzorging
van zulke onmetelijke menschenmas-
sa's niet tot in de kleinigheden is
geregeld, loopt het mis.
Het is gemakkelijk genoeg, zegt
de „Times", een geheel volk te wa
penen en te oefenen; maar het is
uiterst moeilijk het te leiden en aan
te voeren op het slagveld.
De indruk nu, dien de aanvoering
en de verzorging van de Duitsche
troepen tot nog toe gemaakt heeft,
is dat ook op dit punt alles is voor
zien en berekend.
Of dit, bij het voortrukken der
Duitsche colonnes, zoo zal blijven en
of de intendance in staat zal zijn aan
de zeer zware eischen, die haar ge
steld zullen worden, te voldoen, dat
is een andere vraag. Maar daarover
valt in dit stadium van den strijd
volstrekt niet te spreken.
Dit staat vastIn de eerstvolgende
dagen zal in Noord-België een ont
zettend gevecht plaats hebben, waarop
de beide legers zich nu reeds voor
bereiden. De gevechten, die bij en ten
zuiden van Tienen plaats hebben, zijn
slechts voorbereidingen, voorposten
gevechten, en dienen ter inleiding
van den slag, waarvan wij slechts
wat zullen hooren van toevallige
berichtgevers of wanneer het gevecht
geheel zal geëindigd zijn.
Ook de „Times" ziet met groote
spanninng dien dag in België tege
moet. Het Engelsche blad zegt:
Europa kan nooit een ontzettender
ontmoeting hebben gezien, dan dio,
welke nu te wacbten staat. De geheele
toekomst van Europa, de toekomst
van beschaving en vrijheid zal daar
van afhangen. Maar het is denkbaar
en waarschijnlijk, dat de beslissing
niet zal vallen in een slag, wellicht
niet eens in vele.
Aan beide zijden zal met groote
volharding worden gestreden, en het
zal niet dan met groote luspanhing,
met opoffering van duizenden men-
schenlevens zijn, dat de overwinning
zal worden behaald. Thans zal moeten
blijken, of het Duitsche legor de ge
weldige, maar volkomen goed inge
richte oorlogsmachine is, die het
steeds geschenen heeft; thans zal
moeten blijken of de Fransche orga
nisatie, de aanvoering en de volharding
der troepen bij een aanvankelijke of
partieele nederlaag inderdaad zooveel
beter zijn dan in 1870thans zal ook
moeten blijken, of er nog waarheid
is in het woord van Frederïk den
Groote, dat „Gott steht immer auf
der Seite der grossen Bataljone".
De meening, dat deze oorlog spoedig
zal geëindigd zijn, wijl de strijd ont-
zagelljke schatter, zal kosten, en zoo
er niet spoedig een einde aan komt,
de financieele gevolgen ontzettend
zullen zijn, wordt niet gekoesterd in
Engeland.
De „Times" zegt: de oórlog kan
lang, zeer lang duren. En daarom is
het lord Kitchener's plan het Engel
sche landleger zoo te makeu, dat het
niet alleen te land de bondgenooten
kan steunen, maar ook een rol zal
spelen, Engeland waardig, bij het
einde van den strijd en den vrede
kan voorschrijven, die met Engelands
belangen in overeenstemming is.
Zoo er bij het einde van den strijd
een verzwakt Frankrijk en een over
winnend Rusland mocht zijn, dan
moet Engeland In staat zyn het ge
wicht, waarover het beschikt, in het
belang van de toekomst van Europa
in de schaal te werpen.
Daarom heeft lord Kitchener een
plan ontwoipen, berekend op eeD
langen strijd, en waardoor hij in staat
zal zijn, de militaire macht van En
geland, dag in, dag uit, jaar in, jaar
uit te vermeerderen. Hij wil 600.000
man onder de wapenen brengen, op
dat, als de andere staten uitgeput
zijn, Engeland in staat zal wezen,
den stryd voort te zetten.
Want, zegt de „Times", er mag
geen vrede worden gesloten, dan op
de voorwaarden, die wij zullen stellen.
Zelfs als de bondgenooten, Rusland
en Frankrijk, zouden worden versla
gen, zal Engeland den strijd voort
zetten. Geen nederlagen mogen het
ter neerslaan.
Dit is de strijd om de wereldmacht,
die generaal von Bernhardi reeds
vroeger aankondigde, toen hij voorzag,
dat in den volgenden oorlog den
oorlog, die nu is uitgebroken het
einddoel zou zijn: Duitschlandsover
winning, of Duitschlands ondergang.
En dit is ook de reden, waarom
de strijd niet in enkele weken, niet
in enkele maanden zal geëindigd zijn,
maar jaren kan duren.
Omdat er zoo ontzettend veel bij
op het spel staat.
BELGIË.
In de Engelsche bladen vinden wij
het volgende telegram over de ge
vechten in Hesbaye, nabij Tienen
(Tirlómont), waar de Belgen een
overwinning hebben behaald op de
Duitsche ruiterij.
„Generaal Baix deelde mij mede,
aldus de correspondent, dat do
Duitschers Woensdag aanvielen met
een macht van waarschijnlijk 10,000
man met cavalerie en machinegeweer-
afdeelingen. De Belgen dreven hen,
dank zij hun prachtig geweer- en
geschutvuur, terug en deden her
haaldelijk uitvallen met hun ruiterij.
De Duitschers trokken toen afmaar
Donderdagochtend vroeg kwamen zij
terug en hervatten zij den aanval.
Opnieuw werden zij teruggedreven,
en de Belgische artillerie bracht zware
verliezen toe aan de Duitsche cavale
rie. Vier eskadrons, in totaal waar
schijnlijk 1000 man tellende, werden
vernietigd. Opnieuw trokken de Duit
schers af."
De generaal verklaarde nog, dat
het vechten der Duitschers prachtig
was geweest en dat zij grooten moed
hadden betoond. Eigenaardig is zeker,
dat naar deze correspondent mee
deelt generaal Baix hem had ge
vraagd: „Waar zijn op het oogenblik
de Engelsche troepen; wij wachten
vurig op hen." Die vraag werd dezen
Donderdag gedaan. Decorrespondent
was toen naar Brussel teruggekeerd,
via Leuven, waar hij een koortsachtige
militaire bedrijvigheid constateerde.
De wegen vandaar naar Roosbeek
waren vol soldaten. Tal van gewonde
en gevangen genomen Duitsche rui
ters werden op karren vervoerd, of
lagen in het gras te wachten. Onder
de gevangenen was ook een Duitsche
vlieger, die door een geweerschot
getroffen was en had moeten dalen.
De correspondent kwam op den weg
van Roosbeek bij Leuven Belgische
troepen tegen, die twee dagen tevoren
tegen de Duitschers hadden gevoch
ten. Zij waren vol opgewektheid,
maar wilden maar steeds weten,
wanneer de Engelschen nu toch
zouden komen. Van Roosbeek naar
Brussel vond de correspondent overal
alles in orde en goed bewaakt. Alle
wegen, die van Brussel naar de om
liggende dorpen leiden, zijn goed be
schermd. Maar ook bewegen zich
langs de wegen naar Brussel groote
karavanen van het Roode Kruis,"die
gekwetsten van de gevechtslinie naar
de hoofdstad overbrengen. (N. R. Ct.)
Londen, 15 Aug. De militaire cor
respondent van de „Daily Telegraph"
te Parijs meent, dat, voordat de oor
log overgaat in het aanleggen van
lange tegenover elkaar liggende ver
sterkingen langs de Maas of langs
den Rijn, krachtige pogingen moeten
worden gedaan in het open veld om
vooruit to komen, voornamelijk op
drie punten. Hij verwacht een groo
ten slag in de vlakte van Brussel,
een groot gevecht in den Boven-Elzas.
wijl de Franschen er groot belang
bij hebben een offensieve houding
aan te nemen en die provincie te
doen ontruimen door de Duitsche
troepen, voordat deze het Fransche
leger tegenover Metz en Luxemburg
kunnen ontmoetende belangrijkste
slag zal echter zijn de ontmoeting
der legers tusschen Sambre en Moezel.
Aau den uitslag van dit gevecht zul
len de meest belangrijke gevolgen
verbonden zijn.
Maastricht, 16 Aug. Men verneemt
uit Luik, dat de forten Fleron, Bar
chon, Pontire, Chaudfontaine, Liers
en Evegnée in handen der Duitschers
zijn. Chaudfontaine heeft zich moeten
overgeven, nadat de lading van een
eigen kanon teruggesprongen was in
de ammunitie, waardoor een gewel
dige explosie werd teweeggebracht
en een groot aantal manschappen ge
wond werden.
De Duitschers beschieten thans de
overige forten nog met hun zwaar
ste geschut, opgesteld zoo ver moge
lijk in de stad, zoodat de forten liet
vuur niet kunnen beantwoorden zon
der de stad te bombardeeren. Giste
ren, Zaterdag, was de Belgische vlag
aan het Stadhuis neergehaald en de
Duitsche geheschen op het paleis.
Heden zal een Duitsche stadhou
der van Luik worden benoemd; de
titularis is reeds aangekomen, zijn
benoeming zal heden officieel zijn.
Groote troepenafdeelingen zijn gis
teren te Luik binnengekomen en in
particuliere woningen ingekwartierd,
daar de openbare gebouwen, waar
onder het palies, reeds geheel waren
bezet.
De troopenbeweging over de Maas
bij Lixhe naar het Westen duurt on
ophoudelijk voort.
Oe Duitschers in Vervlers.
Brussel, 16 Aug. Artilleristen van
de burgergarde te Verviers vertellen,
dat tijdens de bezetting door de
Duitschers er schoten zijn gevallen,
waardoor eenige Duitsche soldaten
ziju gedood. Uit wraak hierover heb
ben de Duitschers een geheele straat,
waar zich een groote fabriek bevond,
verwoest.
Van Belgische zijde.
Donohoe, de correspondent van de
Daly Chrouicle in het Belgische
hoofdkwartier, geeft in een telegram
vau 14 dezer een samenvatting van
hetgeen hij gezien eu vernomen had.
Wij ontleenen er het volgende aan.
De Belgische vliegtuigen volgen de
aanvallende bewegingen van de Duit
schers nauwkeurig. Herhaaldelijk
hebben Duitsche luchtkanonnen op
hen geschoten, zonder er echter een
te raken. Vrijdag kwam bericht in,
dat de verschanste Duitsche troepen
in hun stelling ten W. van Luik
groote versterkingen hadden gekregen.
Het terrein daar is uitstekend ge
schikt voor de verdediging.
Vrijdagmiddag vernam men, dat
een sterke afdeeling Duitsche ruiterij
te Beeringen, ten N.O. van Diest,
gezien was. Stofwolken langs de
wegen schenen aan te duiden, dat
artillerie ter versterking van de rui
ters aanrukte.
Een aantal lanciers zyn verder op
gemerkt, tot dicht bij de keten van
forten, die Antwerpen verdedigen. Zij
trokken haastig terug voor een af
deeling Belgische ruiterij, dio op hen
was afgezonden. Dit is het eenige
'punt van de defensieve lijn, waar
de Duitschers totdusver nog niet
doorheen hadden trachten te breken.
De forten Hollogne (ten W. van
Luik) en Flémalle (ten Z. van Hol
logne dicht bij de Maas) zijn ook
hevig beschoten. Deze twee moeten
nauw ingesloten zijn.
Militaire censuur in België.
Brussel, 15 Aug. De militaire
gouverneur van Brabant besloot, dat
van heden af er slechts één editie
per dag en per blad zal zijn, waar-
Blikgroenten, Tafelzuren, Jams,
Limonades, etc.
zuiverder en smakelijker zijn dan
elk ander fabrikaat,weet iedereen,
maarweet gij ook, dat zij
niet duurder zijn?
De geneeskundige commissie:
Prof. Dr. P. RUITINGA.
Prof. Dr. R. H. SALTET,
Prof. P. v. d. WIELEN,
Hoogleeraren aan do Amsterd.Unl vorslteit,
geeft u de meost mogelijke garantie voor
hygiënische bereiding en Tolkomen zuiver
heid der artikelen.
Gegarandeerd vrij van kleur
stoffen en conserveermiddelen.
Hygiënische Fabriek van Verduur
zaamde Levensmiddelen Amsterdam.
van de proeven vóór het afdrukken
zullen worden voorgelegd aan de
militaire overheid, die er alles uit
zal schrappen wat betrekking heeft
op militaire operaties.
De Duitschers in België.
Maastricht, 15 Augustus. Mijn
vorig bericht dat forten rondom
Luik gevallen zijn, kan ik thans
bevestigen. Chaudfondtaine, Evegnée
en Pontisse bevinden zich in Duitsche
handen. Barchon wordt zwaar be
schoten en men vermoedt dat het
zich spoedig zal overgeven.
Parijs, 15 Augustus. (Persbureau.)
Er zijn geen berichten van bizonder
belang. Er z(jn teekenen, dat de
Duitschers van plan zijn, in Belgie
den uitersten linkervleugel van de
verbonden legers om te trekken.
Brussel, 15 Augustus. (Tien
uur 's ochtends.) Het nieuws is
schaarschde Etoile zegt dat men
in de omstreken van Diest drieduizend
lijken van Duitschers begraven heeft
ook de opruiming der doode paarden,
die den omtrek verpesten, gaat voort.
In de schilderijen-musea heeft men
de kostbaarste stukken in de zware
gewelven der kelders in veiligheid
gebracht om op alles voorbereid te
zijn.
De Chronique heeft een brlèf van
een student in de medicijnen uit
Leiden ontvangen, waarin de stem
ming in Nederland jegens België
beschreven wordt. Een hartelijk en
sympathiek stukje.
Maastricht, 15 Augustus. Te Visé
is in het Fransch en Nederlandsch
de volgende proclamatie aangeplakt
Aan het volk van BelgieWij zijn
uit zelfverdediging gedwongen het
Belgische land te betreden. Wij strij
den met het Belgisch leger alleen
om ons den doortocht naar Frankrijk
te verzekeren, dien uwe regeering
ons ten onrechte geweigerd heeft,
ofschoon zij uw land voor Fransche
éclaireurs geopend had, een feit dat
uwe nieuwsbladen u verborgen heb
ben. Het vredelievend volk van België
is ons niet vijandig, en zal, wanneer
het metterdaad zijn vreedzame ge
zindheid bewijst, met zachtheid be
handeld worden, doch waar ergens
door de bevolking geprobeerd wordt
weerstand te bieden, of waar dan
ook onze militaire belangen te scha
den, zal met meedoogenlooze streng
heid daartegen opgetreden worden.
Montjoie, 11 Aug. 1914 w. g. De
bevelvoerder van het tweede leger
v. Bülow
Visé in brand gestoken.
Men seint uit Maastricht aan het
Hdbl. d.d. 16 Aug.
Wie gedacht had dat de ellende te
Visé geëindigd was, is heden door
het bloedige drama, dat zich daar af
gespeeld heeft, van het tegendeel
overtuigd geworden. Thans is het
een voldongen feit, Visé is in brand
gestoken en als opgejaagd wild, met
achterlating van have eu goed, zijn
hier hedenmiddag honderden vluchte
lingen aangekomen, voor het meeren-
deel vrouwen en kinderen.
Naar cfe Duitschers beweren, is
gisteravond door de burgers op de
Duitsche soldaten geschoten en inder
daad zag ik in het Grand Hotel vier
dooden, waarbij een officier en een
onderofficier, en zes gewonden, van
wie twee ernstig.
Verschillende betrouwbare inwoners
van Visé hebben mij evenwel ver-
verzekerd, dat de Duitschers in
dronkenschap op elkaar geschoten
hebben, terwijl ik zelf heb kunnen
constateeren, dat door de Duitschers,
waarbij er zijn die versch van de
Russische grenzen zijn aangekomen,
overvloedig wordt gedronken.
Van de in Visé nog aanwezige be
volking zijn de mannen gevangen
genomen en naar Aken gebracht,
terwijl aan de vrouwen gelegenheid
gegeven werd met de kinderen naar
de Hollandsche grenzen te vluchten;
zij vonden onderkomen in Eysden en
Maastricht.
Een der gewonden vertelde, dat
het vechten der burgers in Visé en
Mouland in hoofdzaak te wijten zou
zijn aan het elkaar niet verstaan.
Toen de Duitschers op de deur klopten
en om eten vroegen, hebben de be
woners blijkbaar gemeend, dat het
om hun leven te doen was. Vandaar
dat zij aan 't schieten gegaan zijn.
Brussel, 16 Aug. Gisteren is te
Brussel gebeurd wat nimmer ergens
is voorgevallen de gemalin van den
vorst van een grondwettelijk konink
rijk heeft een socialistisch lokaal
bezocht. Terwijl koning Albert zich
aan het hoofd heeft gesteld onzer
troepen - men kan het zeggen zon
der euphemisme - gaat onze koningin
met al de schatten van haar hart
het legur der liefde voor. lederen dag
bezoekt zij ambulances,waar Belgische
vrouwen aan de Duitsche gekwetsten
bewijzen dat zij in België eerder be
klaagd dan gehaat worden, en zoo
heeft zij ook gisteren ondor de aan-
doenJijkste geestdrift, de ambulance
van het socialistisch Volkshuis be
zocht.
Onze soldaatjes hebben haar „ma
reine" genoemd, gel Ijk zij „moncolo-
nel" zouden zeggen. Zij hebben haar
toegesproken met eene ruwe open
hartigheid, die bewees hoe groot
hunne betrouwende genegenheid is
en voor ieder heeft de Koningin
woorden gevonden, die hun tot het
hart gingen, omdat zij uit het hart
kwamen. Toen zij buiten kwam, werd
zij door de moeders en meisjes, die
deze volkswijk bewonen, onthaald op
gejuich, dat hartstochtelijk mag
heeten. De Koningin heeft gisteren
ondervonden dat in het uur van het
gevaar het hart van al de Belgische
vrouwen van dezelfde gevoelens klopt.
Gisteren ook hebben onze prinsjes
zee scholen bezocht, waar aan de
kinderen van behoeftige soldaten,
evenals aan hunne vrouwen, voedsel
en verdere hulp wordt verleend. De
Koninklijke kinderen hebben huDne
natuurlijke schuchterheid weten te
overwinnen om met al die kleuters
te praten als met vriendjes. De po
pulariteit die ons vorstenhuis tot op
heden genoot, is in haar wezen aan
het veranderenzij wordt dankbare
onvergankelijke liefde.
DUITSCHLAND.
De plaats waar generaal-majoor v.
Bülow, de broer vau den oud-rijks
kanselier, gesneuveld is, blijkt Luik
geweest te zijn.
Het bureau van den censor te
Berlijn brengt opnieuw in herinnering,
dat het verboden is, de namen van
hooggeplaatste bevelhebbers bekend
te maken. Met dergelijke berichten
worden gelijkgesteld portretten van
hooggeplaatste officieren in geïllu
streerde bijvoegsels, „die voor den
vijand van liet grootste belang zijn".
Overtredingen worden streng ge
straft door het verbieden van de ver
spreiding dier kranten.
Berlijn, 15 Aug. (Uit Duitsche bron.)
De algemeene oproeping van den
Pruisischen landstorm wordt door de
bladen eenstemmig een noodzakelijke
izorgsmaatregel genoemd. Er
wordt op gewezen, dat het oproepen
van den landstorm onafscheidelijk
samenhangt met de algemeene mo
bilisatie en geen verband houdt met
den stand van den oorlog. Het is een
voorzorg, dat het veldleger niet ver
zwakt tot het instandhouden van den
wachtpostendienst en het transport
in het binnenland. Eerst als het noodig
is alles in te zetten, om een snolle
en volkomen overwinning te behalen,
zal de landstorm een werkzaam aan
deel in den strijd nemen. Wegens de
drukte van de mobilisatie was de
oproeping tot dusver achterwege ge
bleven.
Het gevecht bij MUhlhausen.
Een Exchange-telegram uit Bazel
meldt
Na het vreeselijke gevecht te Mühl-
hausen bleek de ambulance-dienst
geheel onvoldoende voor het bijna
ongeloofelyke aantal gewonden.
Niet alleen zijn alle hospitalen bezet,
maar ook scholen, kerken en hotels
liggen vol, en daarna is het nog
noodig gebleken, in bijzondere treinen
de gewonden naar Mühlheim, St.
Ludwig en andere steden te laten
overbrengen.
Woensdagochtend zijn 15 waggons
vol gewonde Fransche soldaten naar
Rome gezonden.
De laatste schatting is, dat de ver
liezen der Duitschers tusschen de
8000 en 10,000 hebben bedragen.
Berlijn, 15 Augustus. Op het oefen
terrein bij Paderbom zijn 4000 Bel
gische krijgsgevangenen aangekomen.
50 gevangon officieren gaven hun
woord van eer, dat zij niet vluchten
zouden, en genieten nu voorrechten.
Een Fransch officier, die by Saar-
burg was gevangen genomen en die
geweigerd heeft zijn woord te geven,
wordt streng bewaakt.
De.krygsge vangenen werken aan den
aanleg van een weg.
Uit Rijnland.
De beufchtgever van de „N. R. Ct."
te Essen aan de Roer schrijft ons:
Over het algemeen is hier weinig
veranderd. In de nabijheid van de
stations (Essen heeft er twaalfi heb
ik nog nooit zooveel menschen bij-
eengezien als dezer dagen.
Te Essen stoppen alle treinen. Op
de perrons staan lange tafels gedekt.
Broodjes met vleesch en kaas, dranken
en sigaren staan gereed om de sol
daten op te vergasten. Honderden
dames en meisjes van de vrouwenver-
eeniging maken voortdurend nieuwe
partijen eten en drinken klaar. Zij
hebben eer van hun werk, want de
soldaten heeten haar, als hun honger
en dorst is gestild, hartelijk dank.
Als de trein dan langzaam wég-
stoomt, is het een gejubel van be
lang onder de groote menigte men
schen, die den dapperen al wuivend
met hoeden en zakdoeken, het beste
toewenschen.
Ook komen er soldaten voorbij op
ammunitiewagens en deze wuiven
staande het juichend publiek terug,,
sommige met takken. Deze worden
niet op de perrons toegestopt, maar
ze laten van de viaducten de drink-
emraers van hun paarden naar bene
den en als die dan weer boven zyn,
ziet men hun vroolijke gezichten bij
het uitpakken van de ververschingen,
snoeperijen en pakjes tabak, waarmee
het publiek hen heeft bedacht.
Geen wonder, dat men zoo goed
op de soldaten is. Velen komen im
mers niet terug, nooit meer, dat weet
men, en ook is men hen van tevoren
dankbaar voor de heldendaden, die
zy zich opmaken voor het vaderland
to verrichten.
Men mag niet eenzijdig zyn: als
het tot vechten komt, zal er goed
worden gevochten en worden er van
beide zijden heldendaden verricht, die
nooit in geschiedboeken worden ver
meld on voor de nakomelingschap
verborgen blyven. Het militaire is
heden ten dage in alle landen troef,
want, ofschoon de militairen gelukkig
slechts zelden hun beroep kunnen
uitoefenen, thans is het militair be
roep het eerste, van ltjger en vloot
hangt alles af, in de oorlogvoerende
landen de overwinning of de neder
laag, in ons land met handhaven van
onze neutraliteit.
In Duitschland is men vol lof over
het leger en spreekt meo nog steeds
van den intocht van de Duitsche
troepen in Parijs, als van een feit,
dat binnenkort stellig te verwachten
is. Wat rny persoonlijk aangaat, ik
heb geen houvast meer. Tengevolge
van myn beroep ben ik over de on
derscheidene gebeurtenissen beter in
gelicht dan de meeste menschen hier.
Veel moet ik echter uit de kranten
vernemen en die geven mij juist in
het geheel geen houvast.
In de Duitsche kranten leest men
uitsluitend van overwinningen. Elke
nieuwe editie brengt met vette letters
een nieuwe overwinning. Dat is mis
schien de goede manier om er bij de
burgerij den moed in te houden. Maal
ais men in andere kranten juist het
omgekeerde leest en aan den eenen
kant van Belgische en Fransche, aan
den anderen kant van Duitsche gru
welen leest, dan komt men vanzelf
tot de gedachte, dat de waarheid wel
in het midden zal liggen.
De Duitsche kranten hebben een
lijst gepubliceerd van ongoveer 30
dooden, gewonden en vermisten. De
Belgische kranten spreken van groote
verliezen, door de Duitschers by Luik
geleden. Nederlandsche kranten, die
toch onpartydig tegenover de zaak
staan, bevestigen dat. Zeker is dat
verscheiden families hier berichten
over dooden en gewonden hebben
Ontvangen, dat in Maastricht twee
Duitschers zyn gestorven en twintig
worden verpleegd. De aanval op Luik,
dat door sterke forten is omringd,
kan toch geen militaire wandeling
zyn geweest. Het opgegeven aantal
moet dus veel te laag zijn. Alleen
al uit naastenliefde moet men hopen
en op andere gronden mag men
echter ook wel aannemen, dat de
door de Belgen genoemde cijfers veel
te hoog zijn.
Men ziet het: beide partijen maken
officiéél niet de waarheid bekend, en
wel waarschijnlijk met voordacht,
omdat men het beter acht de feiten
voor later te bewaren.
De menschen hier zijn, door de
eenzijdige manier waarop zij worden
ingelicht, vrijwel ongenietbaar ge
worden. Om onaangenaamheden te
voorkomen, moet ik gesprekken over
den oorlog vermyden, want ik kan
toch niet op alles ja en amen zeggen.
Ook in Nederland zal men goed
doen, alles wat men verneemt, niet
dan onder voorbehoud te aanvaarden
en af te wachten, wat in de toe
komst waar zal blyken. Want wer
kelijk, van beide zijden maakt men
niet de waarheid bekend, deels met,
deels zonder opzet. De menschen
overdrijven nu eenmaal gaarne hun
succes en hebben geen open oog
voor hun nederlagen.
Onzen landgenooten in Duitsch
land gaat het, voor zoover mij bekend,
goed. De vrouwen en kinderen wor
den zoo goed mogelijk verzorgd. Op
grond van het vestingverdrag, moet
Duitschland de noodruftige Neder
landers op denzelfden voet onder
steunen als zijn eigen onderdanen.
Nederland heeft dezelfde plicht tegen
over noodruftige Duitschers, tegen
ibrek zijn zy dus gevrijwaard.
Er komt echter gebrek aan werk
voor de niet-dienstplichtige mannen,
die gebleven zyn. Voor grondwerkers,
mijnwerkers boven den grond, voor
losse arbeiders in het algemeen ver
mindert het werk zeer. Op het land
zijn te veel schoolkinderen aan het
werk, die voor het grootste deel de
mannen verdringen, omdat zij niet
het volle loon krijgen.
Ik verneem, dat men morgen de
sluiting van de Nederlandsch-Duitsche
grens zal opheffen en dus het spoor
wegverkeer NederlandDuitschland
zal worden hervat. Dan zullen de
Nederlandsche consulaten de armsten
onder onze landgenooten weer naar
het vaderland terugzenden, indien
daar ten minste familie is, die zich
over hen ontfermt.
Intusschen wordt nu ook spoedig
de steun voor vrouwen en kinderen
van dienstplichtige huisvaders uitj
betaald, waardoor veel nood zal wor
den gelenigd.
Over het algemeen is de Neder
landsche bevolking hier rustig en
kalm. Zy ziet de groote Duitsche
militaire toebereidselen, hoort van
Duitsche overwinningen, maar blyft
intusschen vast vertrouwen, dat het
Nederlandsche leger ten volle op de
hoogte is van zyn taak.
Vrouwen als tramconducteurs.
Bij de groote Berlijnsche electrische
tram waren van de 9000 man, die
in dienst waren, 4476, dus ongeveer
de helft, opgeroepen voor don krijgs
dienst. Wanneer de landstorm onder
wapens wordt geroepen zullen
nog 2000 3000 man moeten volgen.
De directie van de groote „Ber-
liner" heeft nu besloten, om aan
vrouwen dier ambtenaren een ge
legenheid te ge von om in haar onder
houd te voorzien door bijwijzo van
proef de vrouwen van conducteurs
en wagenvoerders als conducteurs
op de bijwagens te laten dienst doen.
Een Hollander die van München
naar Holland was gereisd en Zaterdag
te Rotterdam arriveerde heeft volle
vijf dagen over de reis moeten doen.
Hij was in Duitschland zeer onder
den indruk gekomen van den vast
beraden ernst, dio de Duitschers be
zielde. Ook de keurige en uitste
kende uitrusting der militairen, maar
vooral de ongelooflijke prestaties vüd
het militaire spoorwegverkeer had
den indruk op hem gemaakt. Te
Munchen vertrokken dagelijks
nacht en dag elke vyf minuten
treinen vol soldaten en oorlogsmate-
rieel naar de grens.
De opmerking, dat de Duitsche
vloot er dan toch aan zou gaan, ver
ontrustte de Muncbeners niet in het
minst. „Dan bouwen wij maar weer
een nieuwe, die grooter en sterker
is" - w3o het rustige antwoord.
ENGELAND.
Het prijzengerecht.
In de „Times" van Vrijdag vinden
we een advertentie, zooals, zegt het
blad zelf, sedert geslachten niet is
gepubliceerd. Het is een kennisgeving
van het Prijzengerecht betreffende
de „Schlesien", een Bremer stoom
boot die door het Engelsche oorlogs
schip „ViDdictive" is buitgemaakt.
De vertaling der advertentie luidt:
Pr Ij zengerecht.
In het Hooggerechtshof, afdeeling
successie, echtscheiding, en admira-
teit.
De „Schlesien"
In het Prijzengerecht.
Ter kennis wordt gebracht, dat een
actie wordt ingesteld in het Prljzen-
gerechtshof, namelijk in het Hoog
Gerechtshof, afdeeling successie, echt
scheiding en admiraliteit, door den
procureur-generaal tegen de eigenaars
en belanghebbende partijen van het
schip „Schlesien", van de haven
Bremen, en dc daarin verladen goe
deren, in beslag genomen en verbeurd
verklaard door Hr. Ms. oorlogsschip
„Vindictive", commandant Christo
pher R. Payne, en de verbeurdver
klaring daarvan. Belanghebbenden
omtrent bovengenoemd schip of de
lading kunnen zich binnen 8 dagen
na den 12den dezer aanmelden.
De „Time8" herinnert er aan dat
het laatste Prijzengerecht zitting had
in 1854, gedurende den Krimoorlog.
Een Engelsche torpedojager
overstoomd.
Het Nederlandsche stoomschip
„Kinderdijk" heeft in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag de Engelsche
torpedoboot „Bullfence" overvaren.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag, te 8 uur, is de „Kinderdijk"
hier te Amsterdam gearriveerd. Het
vaartuig, dat eigenlijk te Rotterdam
thuis behoort, was van de eigenaren
Solieveld, v. d. Meer en Van Hattera'3
Stoomvaartmaatschappij gecharterd,
om kolen voor Amsterdam te halen.
Aangekomen te Methil wordt het
schip ongeveer veertien dagen vast
gehouden, alvorens het de terugreis
kon aanvaarden.
De volgende bijzonderheden kreeg
„de Telegraaf" van den kapitein te
hooren
„Vrijdagavond te 10 uur 30 min.,
varende onder de Engelsche kust,
ter hoogte van Yarmouth, kreeg ik
plotseling bakboordzijde een rood
licht in zicht, dat later afkomstig
bleek te zyn van de EDgelsche tor
pedoboot „Bullfence". Deze boot gaf
geen teekens, om te kennen te geven
wat hij wilde. Dichterbij gekomen
liep hij eensklaps vóór do boeg van
de „Kinderdijk" over met een toplicht
in groen". Onmiddellijk daarop had
een aanvaring plaats. De „Bullfunce"
wilde vlak vóór onze boeg langs
schieteD, doch de „Kinderdijk" raakte
hem even vóór zyn midscheeps.
Ik stopte mijn machine en liet met
volle kracht achteruit stoomeu, doch
het was al te laat. De torpedo had
bij de aanvaring zeker een 20-mijls
vaart. Zij werd weggeduwd door de
„Kinderdijk" en schoot daarna nog
een eind vooruit. Zoo zwaar was de
voorsteven van de „Bullfence" inge
deukt, dat zij direct water maakte.
Er ontstond een geweldige paniek
aan boord. Het bleek mt), dat tijdens
de aanvaring de kapitein van de
„Bullfence" bij mij was overgesprongen
Direct nam ik maatregelen om
hulp te bieden. Ik liet drie booten
uitzetten, die respectievelijk onder
commando kwamen te staan van den
len stuurman A. F. van Keulen, den
2en stuurman, H. J. Post van dei-
Molen en den 3en stuurman M.
Wielema.
Weldra kwam de eerste boot bij
mij terug met 5 gewonden. Allen vijf
hadden zware brandwonden. Het
schijnt, dat de „Kinderdijk" de stoom
pijpen, die zich in het voorschip aan
de „Bullfence" bevonden, had doen
afknappen en de ontsnappende stoom
deze wonden had veroorzaakt. Aan
boord van de „Bullfence" had men
de wonden verbonden met in zee
water gedrenkte doeken. Wy hebben
hen direct een beter verband gegeven.
De overige booten kwamen ook
vol terug. Het schijnt, dat er wel 70
man aan boord van de torpedo waren.
Het voorschip van de torpedo hiug
er ongeveer bij. Maar de waterdichte
schotten hielden het uit. Toen men
dit bemerkte, werd men aan boord
van de „Bullfence" weer gerustgesteld
en keerde de kalmte weer.
De 16 mannen, dio bij mij aan
boord waren gebracht, werden weer
afgehaald. Ik hoorde nog, dat er óón
man over boord is gevallen by de
aanvaring, terwijl er nog vijf ver
mist werden. Dezen zijn bij de aan
varing in de bunkers doodgedrukt.
Wij hebben tegen 12 uur Vrijdag
nacht onze reis vervolgd. De „Bull
fence" word door een andere torpe
doboot naar Engeland gesleept. Onder
weg gaf hij een Engelsche mynen-
vernieler last, de gewonden bij m|j
van boord te halen. In don loop van
den nacht heeft zulk een vaartuig
de gewonden van mij overgenomen
Onderweg naar Nederland ben ikjnog
verscheidene malen gepraaid.
Ik ben er van overtuigd, dat de
aanvaring te wyten is aan het feit,
dat de „Bullfence" zondor zijn bedoe
ling te doen blyken vóór de boeg
van de „Kinderdijk" is omgevaren."
De „Kinderdijk" heeft slechts ge
ringe schade aan de boeg bekomen.
Omtrent de „Bullfence" kunnen
wij de volgende bijzonderheden mee-
deelen
Het vaartuig behoort tot de reeds
oudere Engelsche torpedojagers on
werd in J898 te water gelaten. Do
lengte is 70 meter, *de breedte 6.8
meter, de diepgang 1.9 Meter. De
waterverplaatsing is 845 ton. De
machines hebben 5800 P.K., de snel
heid is 29 knoop. De .bewapening
bestaat uit 1 kanon van 7.5 c.M. en