HEVEA Ingezonden Mededeeling. Iop RIJWIEL.. RIJTUIG, en AUTOBANDEN I waarborgt soliditeit. Fabriek Hevea, Hoogezand(aropingenj| de geheele stad opnieuw bezet. Zes kanonnen en zes munitiewagens worden buitgemaakt. Ook Oebweiler, een weinig Noorde lijker gelegen, werd bezet. OP ZEE. In de Oostzee. Berlijn, 21 Augustus. De ongehin derde, herhaalde verkenningstochten van onze oorlogsschepen in de Oost zee tot aan den Pinschen Qolf toe, hebber, het bewijs geleverd, dat in de Oostzee geen vijandelijk vaartuig te bespeuren is. Voor de neutrale scheepvaart dreigt dus ook in de Oostzee, ten Z. van den Pinschen Golf, geen gevaar. Londen, 20 Augustus. (Van Engel sche zijde.) Men schat het aantal atoombooten, dat Duitschland bij het begin van den oorlog bezat, op 635, mot een tonnenmaat van 3 millioen hiervan zijn er 200, inhoudende een millioen ton, genomen. Het grootste deel van de rest houdt zieli op in neutrale havens. Gevechten in de Noordzee. Berlijn, 20 Augustus. (Wolff.) De kleine kruisers „Straatsburg', en „Stralsund" hebben gedurende de laatste dagen een tocht ondernomen naar het Zuidelijke gedeelte van de Noordzee." Hierbij kreeg de „Straatsburg" voor de Engelsche kust twee vijan delijke onderzeeërs in het zicht, van welke zij er één op grooten afstand mot enkele schoten deed zinken. De „Stralsund" werd, eveneens op grooten afstand, in een vuurgevecht gewikkeld met verscheidene torpedo jagers, van welke er twee beschadigd werden. Tevens werd bjj die gelegenheid en bij een verkenningstocht van een luchtschip vastgesteld, dat de Duit sche kust en de Duitsche wateren l.ot aan het Skagerak vrij zijn van vijanden en de onzijdige koopvaardij schepen onbelemmerd kunnen varen. (De „Straatsburg en de „Stralsund" zijn pantserdekkruisers van 4550 ton, in 1911 van stapel geloopen en voor zien van 13 kanonnen van 10.5 c.M. Zij loopen 28,3 knoop.] Londen, 20 Augustus. (Van Engel sche zijde). Het blijkt nu, dat de twee Duitsche kruisers, die door Turkije gekocht werden, na door de Britsche kruisers achtervolgd te zijn, er niet ongeschonden zijn afgekomen. De „üóben" helde nogal over en Is dus waarschijnlijk beneden de waterlijn getroffen, terwijl de schooisteenen van de „Breslau" ernstig door gra naten beschadigd zijn. Het vergaan van de „Amphion". Londen, 19 Augustus. Het offlcieelo persbureau publiceert het volgende relaas over het vergaan van den kruiser Amphion, den oden dezer in do Noordzee: Het derde smaldeel, waartoe de „Amphion" behoord, was dien ochtend bezig met het afzoeken van een deel van de kustwateren, toen een trawler meedeelde een verdacht schip te heb ben gezien, dat telkens voorwerpen overboord gooide. Even daarna kwam de mijnlegger „Königin Luise" in '1 zicht, die trachtte in oostelijke rich ting te ontsnappen. Vier torpedojagers zetten het schip na, kregen het na een uur te pakken en boorden het in den grond. Nadat de overlevende opvarenden waren opgevischt, werd liet onderzoek voortgezet en -zonder incident ten einde gebracht. Toen om half vier 'sochtendsde „Amphion" terugstoomde, werd bij de plaats waar de „Königin Luise" gezonken was, de koers veranderd, om de ge vaarlijke zone te vermijden. Dit ging goed tot half zeven, toen de Amphion" op een mijn stiet. Vlammen schoten rondom het schip omhoog en om gaven de brug, waar de kapitein be wusteloos neersloeg. Toen hij weer bijkwam, liep hij dadelijk naar de machinekamer, om de machines, die nog met volle kracht vooruit sloegen, stop te zetten. Daar het geheele voorschip reeds in vlammen stond, was het onmogelijk het voorschip onder water te laten loopen en daar om werden alle pogingen er op ge richt, de gewonden onder de beman - ml lig in veiligheid te brengen, voor het geval het kruitmagazijn mocht ontploffen. Inmiddels waren de torpedojagers naderbij gekomen en daar hot de hoogste tijd was het schip te ver laten, bracht de bemanning daarvoor alles in gereedheid, met dezelfde kalmte, die haar tijdens het geheele ongeluk heeft gekenmerkt. Twintig minuten, nadat de „Am phion" op de mijn was geloopen, verlieten alle opvarenden het schip en drie minuten later volgde een tweede ontploffing, die het geheele voorschip vernielde. Naar 't schijnt was het schip nogmaals op een mijn geloopen. De stukken van het voor schip werden hoog iu de lucht ge slingerd en troffen de reddingsbooten en de torpedojagers. Op het, dek van een torpedojager viel een granaat van de „Amphion", en de ontploffing daarvan doodde twee opvarenden en een Duitseh gevangene, die van de „Königin Luise" gered was. Dc „Amphion" begon na de tweede ontploffing snel te zinken met het voorschip naar beueden, terwijl het achterschip in een hoek van 45 graden gedeeltelijk boven water uitstond. Binnen een kwartier was het geheele schip in de golven verdwenen. Kapitein Fox heeft niets dan lof voor het kranige gedrag van zijn officieren en maanschappen. In de Adriatische Zee. De Italiaansche Tribuna merkt op, dat het Engeland en Frankrijk niet gemakkelijk zal vallen om een vloot- basis te verkrijgen aan de Dalma- tljnsche kust. Dit is zoo eenvoudig niet meer als in 1866, voor de uit vinding der torpedo's. De Dalmatijnsche kust biedt hoogst verraderlijke punten. Daarom, zegt de Tribuua, is een groote zeeslag in de Adriatische Zee voorshands niet j to verwachten. Indien de Oosteurijksche vloot, met haar dreadnoughts, prae-dreadnought s en haar talrijk en krachtig torpedo eskader, zich houdt onder dekking van de forten van Pola en van daar uitvallen doet, zou zy geen zwakke tegenstander kunnen blijken. IN ONS ILAND. 's-Gravenhage, '19 Aug. In een in terview met een der directeuren van het Nederlaudsch (Haagsch) Cor respondentie-Bureau voor Dagbladen heeft Minister Treub medegedeeld, dat het bestuur van den Bond voor don Geld- en Effectenhandel in de provincie zijn leden heeft uitgenoo- digd, geen betalingen te weigeren, noodig voor de verplichtingen of de voortzettiug van het gewone bedrijf der cliënten. De Minister hoopte, dat nu ook aan het weigeren van betaling door het publiek van zijn rekeningen een eind zal komen. Wat den graanvoorraad "betreft, deze is slechts voor a 3 weken toereikend. De oogst hier te lande zal eerst over een maand voor de bakke rijen beschikbaar zijn en voor niet meer dan 2J maand toereikend wezen. De normale toevoer van tarwe is zeer verminderd. De broodprijzen zullen in ons land dus spoedig stijgen en daarom moet men er zich aan gewennen naast brood ook rijst als voedsel te gebruiken. Van de inbeslagneming door liet Rijk werd uitgezonderd al de tarwe, die op het oogenblik, dat deze maat regel genomen werd, reeds ter ver zending Rijn opwaarts in lichters was geladen, was ongeveer de helft van den te Rotterdam aanwezigen voor raad. Deri handelaar, die winstderving zou hebben bij den taxatieprijs, zal dat worden vergoed, bij afdoende bewijs. De economische toestand laat zich ophet oogenblik beter aanzien dan een week geleden, maar toch heerscht er in verschillende takken reeds ab normale werkloosheid, die in de komende weken en maanden nog sterk zal toenemen. Iu sommige plaatsen is de toestand dan ook nu reeds hoog ernstig. Bijeenroeping Staten-Generaal. Naar wij vernemen, zal heel spoe dig onze Tweede Kamer een out- werp-Beurswet worden aangeboden, terwijl nog andere spoedeischende wetsontwerpen bij de Tweede Kamer zullen worden ingediend. O. a. een wetsontwerp, waarbij aan de gemeen teraden de bevoegheid wordt, ver leend om de keus van wethouders, welke den eersten Dinsdag in Sep tember moot geschieden, en van de vaste commissie» in den Raad, welke eveneens in September plaats heeft, tot later te verschuiven. Het is zoo goed als zeker, dat de Kamer in den loop van de volgende week ter afdoening van deze en andere wetsontwerpen, waaronder het reeds ingediende wetsontwerp ter uitbreiding van de'bevoegdheid om vrijstelling van briefport to verloe- nen, zullen bijeenkomen. Uitvoerverbod Engelsche steen kolen opgeheven. Het vraagstuk van de steenkolen- voorziening van Nederland is door dezen maatregel veel minder nijpend geworden dan het gedurende de af- geloopen week is geweeest. Naar wij vernemen, is het verbod van uitvoer Engelsche slpcnkolen naar Nederland opgeheven onder be paalde waarborgen, hierop neerko mende, dat zekerheid wordt gegeven, dat de kolen werkelijk uitsluitend bestemd zijn voor Nederland. Gist. Nadat de directie van de Delftsche Gist- eu Spiritusfabriek debetrokken autoriteiten in kennis had gesteld van enkele door haar van burge meesters ontvangen telegrammen, meldende gebrek aan gist, zoowel voor militaire als voor burgeljjke brood productie, hebben de betrok ken autoriteiten bepaald, dat aan gistvervoer zelfs boven militair ver voer de voorrang moet gegeven worden. Steenkolen. „Het Volk" deelt mee, dat de Duitsche regeering het verbod van uitvoer van de voor Holland klaar liggende steenkolen heeft opgeheven. Bij informatie bleek ons, dat deze opheffing alléén geldt voor bunker kolen. (H.blad.) Verhooging Marlnebegrootlng. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot-verhooging van do Marinebegrooting voor 1914 met f 5,000,000 wegens uitgaven, voort vloeiende uit het buitengewoon onder de wapenen roepen van de dienst plichtigen der zeemilitie en uit alle verdere maatregelen, verband hou dende met de buitengewone om standigheden, die tot dat onder de wapenen roepen hebben geleid. Onze neutraliteit. Parijs, 21 Augustus. De „Figaro" bevat een artikel, getiteld: „De on zijdigheid van Nederland. Invoer te Rotterdam", waarin gezegd wordt, dat er geruchten loopen, volgens welke Nederland er zich toe zou leenen, Duitschland van levensmidde len to voorzien, onder omstandig heden, die twijfel laten aaii zyn ou- zijdigheidsverklaring. De haven van Rotterdam zou wijd open staan voor den invoer in Duitschland. Zeker, vervolgt de „Figaro", het internationale zeerecht bevat voorde neutrale scheepvaart, vrijgevige be palingen, maar ook verplichtingen, welke de Nederlanders niet kunnen ontkennen, want zij zijn in 1908 in Den Haag vastgesteld. Men zou die op hardhandige wijze in herinnering kunnen brengen aan de Rotterdam- sche importeurs en reeders, die in weerwil van de onzijdigheidsverkla ring van Nederland te Duitschgezind zijn. (De „Figaro" schijnt bekend noch met de internationale rechtsregelen, noch met de bijna totale ontstentenis van invoer van levensmiddelen in de Rottordainaclie haven, noch met de beperkte voorraden in ons land aan wezig. Red. „N. Rött. Ct."). Een vlieger aangehouden. Donderdagmorgen is nabij Oost- burg de Duitsche vliegmachine A 29 met een officier op een korenveld ge land. De grenswacht was terstond ter plaatse om den officier te ont wapenen. Deze werd daarop naai den burgemeester overgebracht. De vlieger, die uit België kwam, was genoodzaakt te landen omdat zijn toestel door geweerschoten was ge troffen. Handhaving neutraliteit. Uit Oostburg meldt men ons nog De Duitsche officier, die eergister- morgen met zijn eendekker hier geland is en die onmiddellijk zijn wapens heeft uitgeleverd, was des morgens om 6 uur te Luik opgestegen om verkenningen te maken langs de Belgische kusten, voornamelijk te Oostende. Hier was hevig op hem geschoten, evenals verder op ver schillende plaatsen in België. Hij schijnt gevlogen te zijn naar Knocke en heeft daarna ten westen van Brugge in de richting der Neder- landsche grenzen koers genomen. Boven Nedejrlansch grondgebied was hij in het eerst boven Sluis en onder Heille waargenomen en zoo is hïj langs Aardenburg in de richting van Oostburg gekomen. De grenswacht nabij de Liter onder Oostburg heeft eveneens op het vliegtoestel gescho- ten^ili door het derde schot werd het toestel getroffen in zijn motor. Het is geland op een stoppelveld, dat hiervoor een bizonder geschikt terrein bleek te zijn, zoodat overigens het vliegtuig geheel onbeschadigd was. De officier sprong dadelijk uit zijn gepantserde machine en stelde zijn wapenen ter hand aan een paar arbeiders welke daar in de buurt aan het werk waren. Inmiddels verscheen do grenswacht op het terrein, welke den officier naar den burgemeester bracht. In het vliegtoestel werden later nog eenige kaarten en aanteken boekjes en een paar dynamietpatvo- nen in beslag genomen. De vlieger is oergistermiddag af gehaald en per automobiel naar Mid- belburg gebracht ter inlerneering. De eendekker was gepantserd en gemerkt A. 29 (13). In do vleugels waren ook nog enkele kogelgaten te zien. Tegelijk met dezen vlieger werd nog een tweede vliegtuisr, eveneen i boven Zeeuwsch Vlaanderen, waar genomen, doch dit verwijderde zich in de richting van Geilt (België). Het neergekomen vliegtuig, dat dooi de militairen werd bewaakt, zal ge demonteerd worden'. Het N. G. V. en de oorlog. Do Minister van Binnenlandsohe Zaken heelt het Rijkssubsidie v; f5000 over 1914 aan liet Nederlandse!) Gymnastiek Verbond toegekend, in getrokken in verband inetdenhuidigen toestand. Verschillende Rijkssubsidies aan diverse organisaties worden niet uitbetaald. Naar aanleiding hiervan heeft het Nod. Gymnastiek Verbond allo vooi turners (sters) lossen, leiderscufflnasen enz. stopgezet. Amsterdamsche zilverbons. De Amsterdamsche zilverbons zijn weder ingetrokken, ingaande 20 Aug. Tot 15 Sept. kan men ze bij de ge meente inwisselen. De normale toe stand keert dus langzaam aan terug. PLAATSELIJK NIEUWS. Hedenmiddag omstreeks 12 uur had op <len Kanaalweg een ernstig ongeluk plaats. Terwijl de moeder, zich even verwijderd had, sloeg een kinderwagen waarin haar 3-jarig kindje, om, juist op het. oogenblik, dat een zwaar beladen fouragewagen passeerde. Ofschoon slechts het armpje het kindje overreden werd, is liet korten tijd later, tengevolge van hersenschudding, overleden. Heldersche visschers veertien dagen krijgsgevangen. De Engelsche vloot, bozig de Duit sche zeemacht op te zoeken, trof den 5den Augustus onder de Orkaden- eilanden een aantal Duitsche loggeis aan, die daar aan bet visschen waren. Eenige dezer vaartuigen werden door middel van dynamiet tot zinken gebracht, nadat de opvarenden van boord waren gehaald en als krijgs gevangenen per gewapende stoom- sloep werden meegevoerd, terwijl één der loggers,de „Brandenburg 87 A.E." op sleep werd genomen naar Inver Godon, om ook de bemanning van dit schip als krijgsgevangenen hier aan land te brengen. Onder de ge mengde equipages, menschen van Terschelling, Friesland, Marken en Duitschland, bevonden zich tien plaatsgenooten, namelijkCornelis Giltjes, Coenraad Koster, Gerrit Koster, Maarten van der Hert, Jan Meijer, Jacob Pronk, Martinus Waar denburg, Pieter Rensmaag, Willem Stijnhouwer en Anton Kramer, alle maal mannen uit de oude Helder, wier naaste bloedverwanten, onwe tend van liet merkwaardige avon tuur, de laatste weken zeer verontrust waren over het lot van ouders en zonen, die als kostwinners op zee zwalkten, gewoonlijk nu en dan iets van zich lieten hooien, brieven of geld zonden, doch thans geen teeken van leven meer gaven, zoodat de vrouwen en de moeders er niets van begrepen en dachten dat hun dier baren o]) de een of andere noodlottige wijze waren omgekomen. De een informeerde nieuwsgierig en angstig by de ander, maar niemand was in staat het. raadsel op te lossen. Totdat men uit een brief vernam dat ge noemde personen, varende voor een Duitsche reederij, in handen waren gevallen van de Engelsche», die de onschuldige visschers, in dienst onder vijandelijke vlag, te midden van het bedrijf hadden aangehouden. Maai de brave menschen hier werden slechts half gerustgesteld door de tijding, welke men door een simpele oom-a poudeutie elkaar kon luededeelen. Als krijgsgevangenen konden ze misschien langen tijd vast gehouden en streng behandeld worden en aan eten en drinken zouden ze wellicht gebrek lijden. Allerlei nare, wreede dingen haalden die goede Heldersche vrouwen en moeders zich in 't hoofd en eindelijk besloten ze onderling om de Nedërlandsche regeering van het feit kennis- te geven. Een kranig stuk werd opgemaakt en aan den minister van buitenlandsche zaken gezonden, waarop Z. Ex. intusschen 'nog niet hoeft geantwoord, wat hij voor de Nieuwediepers zou doen. Gisterenavond zijn we er op uit gegaan om de mannen even te be zoeken, die veertien dagen in den vreemde hebben gevangen gezeten en die met den trein van tien minuten over half zeven hier weer goed en el arriveerden. In een donker hoekje van de Bree- Straat vonden we de woning van Cornelis Giltjos en deze flinke zee man, die drie jaar op de Duitsche loggers vaart, den 25 Mei jl. naar Eraden trok om te monsteren, den 20 Juli binnen kwam en den 22 d.o.v. weer voor de tweede reis naar zee ging Cornelis Giltjes was direct welwillend om ons het een en ander van de geschiedenis te vertellen en daarom begon hij aan tafel in de huiskamer Den 5den Augustus lagen we met de Duitsche logger „Brandenburg 87 A.E." te drijven op 59 graden Noorderbreedte en ongeveer 10 mi nuten Oosterlengte, dwars van de Orkadische eilanden, benoorden Enge land. 's Morgens 9 uur zagen we in de verte een massa zwarte rook uri groote grijze gevaarten. Dekijkers werden voor den dag gehaald <-n nu zagen we dat een Engelsche vloot oorlogsschepen van 40 bodems sterk, in 't zicht, kwam. Het duurde niet lang of een aantal reusachtige mon sters van slagschepen en kruisers waren in onze nabijheid, stooinende in één lijn mot de torpedojagers en torpedobooten op afstand er bij. We wisten niet dat er oorlog was tusschen Engeland en Duitschland en zoodoen de salueerden we netjes mot onze Duitsche vlag, welke groet door de Engelsche» werd beantwoord. Maar opeens kwam de voorste, een slag schip met drie pijpen en zware kanonnen, op ons af, stoomde vlak achter ons om den naam van ons vaartuig op te nemen. Toen gingen ze aan hoord van dit oorlogsschip seiuou met vlaggen aan de anderen, waarop oen torpedoboot vlug op ons toeschoot om een sleeptros over te brengen, wat gebeurde met een ge wapende sloep. Nu wisten we nog niet wat er to doen was en daarom vroeg ik in goed Engelsch om op heldering, maar een bootsman van de Engelsche marine antwoordde dat hij het niet wist. Drie mannen kwa men inmiddels over om de tros vast te maken en woldra gingen zij met ons er vandoor. Na. veertien uur ons gesleept te hebben, werden we te Inver Godon binnen gebracht. Ilicr worden we te anker geworpen en 's avonds ongeveer zes uur kwamen zes ge wapende schildwachten bij ons aan boord on even daarna do commandant van hot wachtschip, dat daar lag en deze vertelde ons dat we den vol genden morgen gepakt en gezakt om negen uur moesten klaar staan om aan land gezet te worden. Toen de tyd er was, werden we daar opgewacht door een troep sol daten van twintig man, die, zwaar gewapend, ons per spoor naar Inver- ness brachten. Hier werden we direct zorgvuldig opgesloten in een cel en we kregen daar iets te eten. Maar Vrijdagsmiddags werden we geboeid in een auto en daarna per spoor naar Perth vervoerd, waar we ons geheel moesten ontkleeden Yoor visitatie, om vervolgens weer In een cel op geborgen te worden. Den volgenden morgen, Zaterdag, kregen we eenig werk te verrichten, touwpluizen. De kost was er over 't algemeen zeer slecht, 's Morgens gort in water, 's middags gortsoep en 's avonds weer gort in water, zonder zout en half gaar. Wc mochten iederen dag een uur luchten op een binnenplaats en dan was het verboden om met elkaar te spreken. Des Woensdags werden we uit onze gevangenschap verlost en, weer in boeien geklonken en met z'u vieren naast elkaar, per spoor naar Edinbnrg getransporteerd. Daar Stonden opnieuw twintig soldaten gereed om ons naar een kazerne te brengen. Hier hadden we het vrij goed. Maar toen we er eenige dagen geweest waren, worden we naar een afgesloten stuk land vervoerd, om in tenten te verblijven, met z'n achten bij elkaar en scherp bewaakt. Eindelijk kwam er uitkomst door den kapitein van du HollandSChe stoomboot „Jan Blokx", die daar lag om een lading kolen in te nemen. De kapitein, Roclofsoma, die ons geval had ver nomen, deed zijn uiterste best om ons vr(j te krijgen, maar hy zelf kon niet handelen zooals hij gaarne wilde en daarom slaagde hij niet terstond in zijn poging, totdat de Hollandsche stoomboot „Nicolaas"ook daar binnen viel eu hij met den kapitein van dit vaartuig over onzen ouaangenamen toestand in gesprek kwam. Beiden gingen toen ijverig aan het werk om ons tc verlossen, wat eerst gelukte na veel moeite, omdat zelfs de hier gevestigde Hollandsche consul zich nergens mee wilde bemoeien. We werden nu overgebracht op de „Jan Blokx", waar wc een dag en een nacht logeerden. Daarna gingen we onder toezicht van drie gewapende schildwachten naar de „Nicolaas", die 19 Augustus naar Holland vertrok, met een lading steenkool o» 37 krijgs gevangenen. Daaronder waren wij, Hel dersclieu, die, zooals ik u strakszeide, door de torpedoboot „Hardy" waren gesleept. Wat nu de rost van deze beman ning betrefi;, moot u weten dat er nog zes Heldersclion bij waren, wier logger ojj dezelfde plaats on' door dezelfde Engelsche vloot in den grond was gegaan dooi- dynamiet. Dit volk was eerst van boord gehaald, met kisten en kleereu in een vlet ge borgen en toen deze laatste ver ge noeg van hun logger verwijderd was, werd een lont machinaal naar dit vaartuig gebracht en aangestoken, waardoor non grooL gat ia de huid werd geslagen uu het schip als een steen naar den kelder ging. Hetzelfde gebeurde met, nog zes Duitsche log gers, en de bemanningon hiervan waren 9 menschen van Terschelling, 6 Friezen, 10 Markers eu de overigen Duitschers, die in Engeland zijn ge houden. WJj, Hollanders, kwamen gisterenmorgen, 21 Augustus, te [Jinuiden binnen. De Terschellingers, Friezen en Markers gingen door met dc „Nicolaas" naar Amsterdam, waar zij, zonder middelen van bestaan, zich bij do politie zouden melden. Wij, tien Nic-uwediepers, die ook geen cent op zak hadden, wisten niet beter te doen dan bij de politie van IJmui- den aan te kloppen, die ous eten verstrekte en met de eerste de beste gelegenheid, om 3.50 uur, naar het Nieuwediep liet gaan". Cornelis Giltjes was tenslotte zeer voldaan over de behandeling aan boord van de „Nicolaas", zoo ook zijn lotgenooten en allen met hem zijn van meening dat de gezagvoerder van deze stoomboot een woord van lof en dank toekomt voor zijn be moeiingen in deze zaak, wat even eens gezegd mag worden van den kapitein van de „Jan Blokx", die een waardig aandeel hierin heeft gehad. Aanbesteding. Op Donderdag 3 September a.s. zal te Haarlem worden aanbesteed: het uitbreiden der verdediging van de on- derzeesche oevers vóór de Heldersche zeewering en vóór den kop van den Stuifdljk op de Hors op Texel. Ra ming perc. 1 f22500, perc. 2 f 18000. Massa f40500. (Uitgesteld, stónd eerst op 20 Aug.). Geen passen meer noodig. Wij vernemen, dat gisteren van de stellingcoramandanten bericht is in gekomen dat voor 't bezoeken van in staat van oorlog verklaarde ge bieden in ons land, van heden af geen passen meer worden vereischt. Ter bevoegder plaatse informeerendJ word ons dit bericht bevestigd. (Rott.) Boeken voor Militairen. Bij vele militairen, die thans tijde lijk in de stelling Helder vertoeven, doet, zich de behoefte aan lectuur gevoelen. Het bestuur der Openbare Leeszaal heeft reeds de vorige week getracht hierin oemgszins te voorzien, door een aantal daarvoor beschikbare boeken en tijdschriften over verschil lende forten, scholen, enz. te verdeden. Daar deze voorraad nu uitgeput is, doet het. bestuur een beroep op de ingezetenen om boeken en tijdschriften voor dit doel te willen afstaan. Men bezorge een en ander aan de Open bare Leeszaalvoor de verdeeling wordt dan zorg gedragen. Ook worden vanuit de Leeszaal couranten aan de militaire afdeelingen gebracht. Dit geschiedt door de ge- waiirdeorde hulp dor padvinders; er komen er echter nog t.e weinig. Padvinders, die zich hiervoor be schikbaar wensclión te stellen, ge lieven zich aan de Leeszaal (Brec- wateistraat, hoek Cnliforniestraat) aan to melden. Tevens wordt in herinnering go- bracht, dat allo personen boven 18 jaar, dus ook miliiairen, vrije toe gang tot de Leeszaal hebben. Zonsverduistering. De zonsverduistering van 21 Augus tus 1914 is vrijwel onopgemerkt voorbijgegaan. Toch is thans helaas de oude legende bewaarheid, dat een zonsverduistering wijst op groote rampen. Te vergeefs zochten we hedenmiddag de vensters met roode en zwartgemaakte stukken glas, met doorgepriemde kaarten en wat ex- meer noodig mocht wezen, om onge straft 't natuurverschijnsel tc kunnen aanschouwen. Sporadisch zag men op straat iemand, die, ondanks den druk der tijden, zijn aandacht wijdde aan zon en maan, die met beschermd oog iets van de eclips trachtte waai- te nemen, 't Overgroote deel der menschheid had genoeg aan 't op zich wachten latende oorlogsnieuws, kon zich om hetgeen in hooger sferen geschiedde niet bekommeren. Omstreeks 11 uur 25 minuten be gon de gedeeltelijke eclips. Te half twaalf bedekte de maan aan den noordwestelijken zonnerand het eerste segmentje der zonneschijf. Duidelijk viel reeds toen even rechts het hoog ste punt van de eerste deuk in den rand te zien. Met elke seconde werd die deuk grooter, zag men de zonne schijf méér door den maansikkel be dekt, tot om 12 u. 45 min. het hoog ste punt bereikt was. Deskundigen verzekerden ons, en we willen hunne verklaringen gaarne zonder meer aanvaarden, dat toen 0,72 van de zonsmiddellijn door de maan bedekt was. Er heerschte enkele oogenblik- kon een eigenaardige schemering en de temperatuur was aanmerkelijk gedaald. Na enkele oogeublikken werd het al weer lichterde tempe ratuur steeg en te ruim kwart voor- twee behoorde, voor den leek althans, de zonsverduistering weder tot het. verleden heeft gisternamiddag omstreeks kwart over zes plaats gehad. Ongeveer 100 personen (militairen en burgers) waren aanwezig. De predikant die tot tekstwoord gekozen had„Gerechtigheid verhoogt een volk, maar de zonde is een schand vlek der natiën" werd met aandacht gevolgd. Nadat spreker de bijeenkomst niet gebed had gesloten werden stichtelijke boeken en lectuur ver spreid. Zondag a.s. v.m. 10 uur zal in de Ned. Herv. Kerk een onderlinge gods dienstige bijeenkomst van militairen plaats hebben, waarbij ook burgers zullen worden toegelaten. Anna Paulowna. Groenteveiling van Vrijdag 21 Aug. Aardappelen, fl.— a f 1.45 per zak. (kleine), f0.65 a f0.95 per zak. Slaboonen, f 4.30 a f 6.50 per 100 K.G. Snyboonen, fl.15 a fl.30 per 1000. Komkommers fl.76 a f2.90 per 100. Kardinaal v. Rossum candidaat voor het Pausschap. De correspondent van het H.blad seint De „Matin"-correspondent. te Rome, de mogelijke candidaten voor het Pausschap besprekend, zegt dat de candidatuui van kardinaal Van Ros sum gesteld zal worden en dat deze alle stemmen van kardinalen op zich zal vereenigen, die een anti-Italiaan- sche manifestatie willen uitlokken. In de val geloopen. Eergisternacht is ingebroken in den winkel van schrijf- en kantoorbehoef ten van den heer Matveld aan de Wagenstraat to 's-Gravenhage. Omstreeks kwart over tweeën werd dc heer M. uit zijn slaap gewekt door bellen. Aan de straatdeur komende, bemerkte hij reeds dat er iets niet in orde was met het deurslot, en de deur open doende, vroeg een agent van den Nachtveiligheidsdienst, die met een politieagent buiten stond, aan den lieer M. of deze een paar minuten geleden in dc gang zijner woning met gekl en sleutels had ge rammeld. Noch het een, noch het ander was het geval geweest en het. vermoeden dat. er inbraak was gepleegd, werd er door versterkt. De politic-agent posteerde zich voor de deur en de heor M. ging met den nachtvoiligheidsman, wicn hij een revolver had verstrekt, een rondgang door winkel, woonhuis en daarboven gelegen magazijnen maken. Van den inbreker was echter niets meer te bespeuren. Wel was de eassa op de winkeltoonbank verschoven, werden overal vlekken van kaarsvet en afge brande lucifers gevonden, terwijl in het kantoortje dc lade van een geld kastje was geforceerd. Een bedrag van ongeveer twintig gulden was er uit verdwenen. Inmiddels was door den buiten op post staande» agent politie versterking gealarmeerd en weldra verschoen dan ook de inspeeteur, de heer K., met eenige agenten en... een burger, die zij op hun weg naar de Wagen straat waren tegengekomen. Aangesproken door de politio had de man beweerd dat hij was wezen visschen en nu een wandelingetje maakte. Aan dit verhaaltje werd weiuig geloof geschonken, te minder omdat uit 's mans jaszak een mes, een schroevendraaier enz. kwamen kijken. Vandaar dat hij alvast maar werd medegenomen. En zooals latei- bleek niet ten onrechte. Op den man werden stukjes kaars bevonden en lucifers van hetzelfde soort als overal op den grond ten huize van den heer M. werden gevonden en welk soort lucifers nooit door dezen gebruikt wordt. Maar bovendien de grootste verdenking tegen den „nachtwandelaar" rees wel, toen op hem in een vestzakje gevonden werd een som geld, precies zoo groot als door den heer M. werd vermist. De aangehoudene werd daarop als verdacht zich aan deze inbraak te hebben schuldig gemaakt, naar hot commissariaat aan de Rivier- vischraarkt gebracht, van waar hij in den loop van den dag naar hut Huis van Bewaring is vervoerd. BINNENLAND. Texel, 21 Augustus. Gisteren vergaderde de Schippers en Visschersbond, ter bespreking der visscherijbelangen in de tegenwoor dige moeielijke tijden. Mededeeling werd gedaan waar de vaarwaters door mijnen onveilig zijn gemaakt en waar, met 't minste gevaar, de kustvisscherij zou kunnen plaats vinden, 't Veiligst werd geacht in en nabij de territoriale wateren te visschen. Nog werd gesproken over de a.s. o ester visschery en 't garna lenbedrijf in 't, najaar. Men zou zich in deze aangelegenheden wonden tol de autoriteiten op visscherijgobied. Bij 't sluiten der vergadering, 'werd dank gebracht aan den EdolAchtb. heer burgemeester Gaarlandt, die voor dc visschers reeds veel deed en ook verder den steun van Z.E.A. inge roepen. Van 5 Augustus tot heden zijn van hier uitgevoerd 834 stuks wol vee, n.1. 760 schapen en G8 lamine ren. Voorts worden uitgevoerd, 5 koeien, 3 kalveren en 20 varkens. Callantsoog, 20 Augustus. De aangekondigde godsdienstoefe ning in de openlucht door den vloot- predikant Da. Buiskool te Helder, Laatste berichten. Amsterdam, 21 Augustus. Een te I.finuiden binnengevallen stoomtraw ler rapporteert gisteren ten noord westen van Haaks een gevecht waar genomen tc hebben tusschen 11 Engel sche torpedobooten en een groot Duitseh oorlogsschip. De kogels vlo gen tot op 40 Meter van den trawler Het resultaat is niet bekend. De trawler vluchtte. Maastricht, 21 Augustus. Generaal Leman, de verdediger van Luik, is, vergezeld door een Duitseh majoor, via Aken te Keulen aangekomen. Hieruit blykt dat Leman gevangen genomen is. Berlijn, 21 Aug. (Officieel.) Onder aanvoering van den kroonprins van Beieren hebben de Duitschers tus schen Metz en de Vogezen en even eens in Lotharingen belangrijke over winningen behaald. 7000 Franschen werden krijgsge vangen en veel geschut buitgemaakt. Parijs, 21 Aug. De Franschen er kennen tot den terugtocht op het Marne-Rijukanaal te zijn gedwongen. Roozendaal, 21 Augustus. Men ver klaart hier, dat de Duitschers Brussel niet blijven bezetten en zich tevreden zullen 'stellen met de stad door te trekken en naar liet zuiden af te zakken. Berlijn, 21 Augustus. De generale staf deelt mede, dat de Fransche strijdmacht door de Duitsche troepen tusschen Metz en de Vogeezen is verslagen en achtervolgd wordt. Do Franschen trekken in wilde vlucht torug. De Duitschers maakten moer dan 10.000 man krijgsgevangenen en vervoerden 50 stukken geschut. De Fransche troepen bestonden uit 8 legercorpsen. Londen, 21 Aug. Uit Rome wordt gemeld, dat de C'zaar van Rusland mededeelde te Petersburg, dat het Russische leger de Pruisische grens is overschreden en oprukt naar Lot- zen. Het 20e legercorps, onder aan voering van grootvorst Nicolaas, zal Pruisen binnendringen. Londen, 21 Aug. Volgens een be richt uit Parijs werden de Duitschers bij een gevecht nabij Bazal verslagen, en trekken zij terug in de richting Saarlouis. Zij lieten 500 dooden en gewonden en een groot aantal paar den achter. Maastricht, 21 Augustus. De Lim burger Koerier bulletineert, dat luite nant-generaal Von Bertrap, inspec teur van den etappe-dienst van liet le armeecorps, naar aanleiding van een rapport van den Duitschen vico- consul te Maastricht een gestreng onderzoek heeft gelast inzake den gewelddadigen dood te Canne van Mevr. Postwick en advocaat Berk- uit Rocklinghe. De zaken zijn ge stold in handen van den krijgsraad. Een speciale verslaggever van het persbureau Vas-Diaz te Amsterdam, die Vrijdagavond nog van uit Gent over de Hollandsche grens kon komen, seint ons, dat aldaar wordt verzekerd, dat de Duitschers aan België een ultimatum zouden hebben gesteld waarin medegedeeld wordt, dat,indien België Antwerpen niet overgeeft, de Duitschers Brussel zullen borabar- deeren. "Wij hebben geen bevestiging hiervan kunnen krijgen en deelen het bericht onder de grootst moge lijke reserve mede. De jongste gevechten. Antwerpen, 21 Aug. Voor diegenen, die de officieele berichten gisteren aandachtig lazen, is de uitslag dei- gevechten van Dinsdag en Woensdag duidelijk. Bijzonderheden beginnen thans bekend te worden. Het Ant- werpsch „Handelsblad" publiceert daaromtrent het volgende: De slag begon Dinsdagmorgen in de omstreken van Diest en Thienen. Maandag reeds bevonden zich Duitsche troepen aan het front westelijk Sint Truiden. Daar de Duitschers veel talrijker waren dan onze voorposten, trokken kezen achteruit. De eerste strijdliuie der Belgen langs Sichem-Diest Haelen-Geetbotz- Budingen-Neerlinter-Grimde-Thieuen was alleen bewaakt door een ruiter; afdeeling. Ken rijwielcompagnie der carabiniers bewaakte het meest be dreigde punt der oude versterkingen bij Diest. Het gevecht begon Dinsdag bij het aanbreken van den dag bij Geetbetz. Een Duitsche vlieger ver scheen boven de Belgische voorposten. Hij werd beschoten en viel neer bin nen de Duitsche linies. Te zes uur begon do aanval der Duitschers. met een groote macht ruiterij, voetvolk, artillerie en mitrailleurs. Een hevig gevecht volgde, over een front van tien kilometers. De aanval der Duitschers had in liet noorden plaats bij Haelen, Loxbergen en Cortenaeken, in het zuiden bij Dodingen. Zij poogden door te breken bij Geetbetz. De afgezeten Belgische ruiterij vuurde gedurende twee uur uit de loopgraven en vernielde de voorste rangen van den vijand. Duit sche ruiters beschoten de Belgische stelling in de flank. Zij doodden eerst de paarden om een snellen terug tocht te beletten. Langzaam trokken de Belgen, aanhoudend vurend terug, eveneens nabij Budingen, waar graal' d'Ursel gedood werd. Twee eskadrons, ter sterkte van ongeveer 240 man hielden dus lang stand tegen 2000 Duitschers, maar moesten voor de overmacht wijken. Toen bestormden de Duitschers Diest, plunderden het station, bombardeer den de stad. De bewoners namen in allerijl de vlucht. Talrijke huizen werden vernield, evenals te Thienen. Reeds Maandag was het Belgische hoofdkwartier over de sterkte van den vijand ingelicht door vliegers. Verder verzet tegen de overmacht scheen roekeloos en nutteloos. Woensdagmorgen ontstond er een verwoed gevecht over de gansche linie. Eqn paar Duitsche vliegtuigen verkenden eerst stoutmoedig de Bel gische stellingen, toen begon het ge schut mede te spreken, urenlang dooi de Belgen volgehouden. De strijd was liet heftigste voor Aerschot. Het was een moorddadige slachting. De voor posten bestonden hier uit twee regi menten, welke reeds deelnamen aan den stryd om, Luik. Ook ditmaal streden zij heldhaftig. Tegen zeven uur begon de aftocht. Te elf uur verschenen de Duit schers in snelrijdende auto's met mitrailleurs te Leuven. De-bevolking vluchtte; de burgerwacht was reeds door den burgemeester ontbonden. De aftocht der Belgische troepen naar Mechelen geschiedde in de beste omstandigheden en werd voortgezet naar Antwerpen. Hier kwamen ook voortdurend vluchtelingen aan. Treurige tooneelen speelden zich af. Vreeselijk was het gezicht dier arme lieden met soms zoo talrijk kroost. Enkelen waren barrevoets en met schamele pakken beladen. Heden luidt de officieele mededee ling: De toestand van heden is de zelfde gebleven. In den omtrek van Brussel zwerven ublanen, die liet verkeer tusschen Antwerpen en het centrum van het land afsnijden. Een Duitseh vliegtuig verscheen boven de Antwerpsche vestingen, het werd vruchteloos beschoten. De groote slag in Elzas- Lotharingen. Een officieel Duitseh overwinningsbericht. Berlijn, 21 Aug. De groote gene rale staf deelt mede, dat onder aan voering van den kroonprins van Beioren gisteren troepen van alle Duitsche stammen in gevechten tus schen Metz en de Vogezen de over winning behaalden. De in Lotharingen opdringende vijand is over de geheele linie onder zware verliezen terug geworpen. Vele duizenden gevange nen werden gemaakt en een aantal kanonnen verraeesterd. Het geheele resultaat is nog niet te overzien, daar het slagveld van grooteren om vang is dan in gevechten van 1870—'71 en ons geheele leger er bij was betrokken. Onze troepen zijn bezield van een drang om voorwaarts te gaan, volgden den vijand en zetten den str^d ook heden voort.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1914 | | pagina 2