HELDERSCHE COURANT Mededeeling aan onze abonné's. Steuncomité Helder 1914. PURALIMENTO'S No. 4362 ZATERDAG 12 SEPTEMER 1914 42e JAARGANG Op pagina 4 van dit blad zijn opgenomen: 1. De Week. 2. Sport. 3. Feuilleton enz. In deze dagen, waarin gewichtige wereldschokkende gebeurtenissen el kander opvolgen, wordt aan de nieuws bladen hooge elschen gesteld. Niet alleen, dat door een dagelijkschen telegraafdienst de exploitatie-kosten aanzienlijk worden verhoogd, maai de inkomsten worden, tengevolge van den stilstand in handel en nijverheid, en als gevolg daarvan het niet meer ad verteeren, minder en minder, welke vermindering zelfs door een ver meerderden omzet niet kan worden gedekt. Al zijn dus de kosten van uitgave veel hooger dan in gewone tijdsom standigheden, toch wenschen wij geenszins deze kosten op onze lezers te verhalen. Maar wel verzoeken wij onze abonné's buiten de Gemeente ons tegemoet te willen komen door reeds thanB, iri plaats van met 1 October, het verschuldigde abonnementsgeld vóór 15 Sept. te willen overmaken. Aan hen, die dit verzuimen, zenden wij dan in de laatste week van deze maand de kwitantie. Wy hopen, dat onze lezers geen bezwaar tegen deze eenigszins ver vroegde betaling zullen hebben. Over de abonnementsgelden binnen de gemeente wordt, te beginnen met 15 September a.s., gedisponeerd. De Administratie. In de toelichtende memorie die de alg. penningmeester van hec Steun comité, de heer Biersteker, bij zijn financieel verslag gaf, zegt deze De ontvangsten stemmen ons tot dankbaarheid en overtreffen veler verwachtingen. Voor geen gering deel is dit te danken aan den ijver en toewijding der commissie van inzameling, die zich geen moeite heeft ontzegd, om allen en alles te' kunnen bereiken. Door het mobiel maken van een leger van 80 dames en heeren collectanten is dit mooie resultaat bereikt. Aan allen, die hun medewerking hiertoe verleenden, onzen dank. Zonder overdrijving mogen we gerust zeggen, dat bijna onze geheele burgerij voor het Steun comité zijn gaven heeft geofferd, en daardoor blijk heeft gegeven dat ook onze plaatsgenooten, zoo burgers als militairen van leger en vloot, zich als volk één gevoelen en met en voor elkander de lasten van de tijds omstandigheden willen diagen. Zeker, er zijn gevallen, dat de offervaardig heid niet in overeenstemming was met de maatschappelljken welstand, speciaal ook van enkelen, die met vaste traktementen en anderen, die als neringdoenden in consumptie artikelen goede verdiensten hebben, is de steun ons tegengevallen, doch van vele, zeer vele anderen is ge bleken dat men zich gaarne een op offering heeft willen getroosten, ten einde onze zaak te steunen. Ons zijn frappante staaltjes daarvan bekend. Een enkel daarvan brengen wij onder de aandacht. Een paar onzer collec tanten kwamen bij een oud moedertje, die haar portemonnaie, inhoudende 43 cent, haar geheele bezit op dat moment, wilde opofferen en op het protest van de collectanten te kennen gaf, dat zij wel weer wat te eten zou krijgen. Op Koninginne verjaardag kwamen 's morgens bij mij een 3-tal meisjes van 8 h 9 jaar, waarvan één twee dubbeltjes en de beide anderen elk een dubbeltje kwamen brengen. Uit deze geringe offers spreekt het hart. Gelijk uit de genoemde cyfers U ia gebleken, hebben ook verschillende vereeniglngen en vergaderingen hunne bydragen gezonden. Resumeerende, kunnen wij tevreden zjjn over de ontvangsten en zeggen wy dan ook gaarne allen dank, die onze kas hebben gevuld. Dat wy, hoewel tevreden, nog niet voldaan kunnen zijn, hoop ik U straks nog te kunnen aantoonen. Vooraf ga echter een woord over de uitgaven. Bij het verleenen van steun hebben wtj ons beijverd om zooveel mogelijk rekening, te houden met de omstandig heden van het gezin, m.a.w., om de gezinnen in stand te houden. In enkele gevallen hebben wy gemeend, daar ons dit gewenBcht vóórkwam, geen geld, doch bons voor levens middelen te geven. Vooral in de eerste week hebben wij hulp moeten verleenen aan visschers, die niet naar buiten konden gaan. Daarmee is spoedig geöindigd, toen ons bleek, dat de visschers weer uit konden gaan. Dat by het verleenen van steun uitermate voorzichtig moet worden gewerkt, moge biyken uit het feit, dat een vrouw wier man thans onder de wapenen is, ons verzocht om ondersteuning, van wie wy echter uit betrouwbare bron vernamen dat zy dagelyks f4.— verdient met verkoopen van vruchten en verver- schingen, ongeacht nog dat de gewone ryksvergoeding wordt genoten. Dooi de commissie voor uitkeering en onderzoek worden dan ook zoo nauwkeurig mogeiyke inlichtingen gevraagd. Alle inlichtingen, ook ongevraagd, die men ons omtrent dc gezinnen die ondersteund worden kan verstrek ken, zijn dan ook steeds welkom. Ook wanneer daar gezinnen moch ten zijn waar steun noodig is, doch die zich niet durven aanmelden uit oen zeker gevoel, dan houdt het comité zich aanbevolen voor opgave daarvan en inlichting opdat op kiesche* wijze ook hier de helpende hand worde gereikt. Over de uitgave sprekende-, mag niet verzwegen worden dat ons steeds kosteloos bereidwillig de pers ten dienste is, zoodat wij gaarne van deze gelegenheid gebruik maken, om daarvoor dank te zeggen. Komende tot het saldo ad ruim f4100. - zal misschien menigeen zeggen, dan staan we er hier nog niet slecht voor. Inderdaad is dit schijnbaar het geval. Indien we echter er op letten dat we slechts gissingen kunnen maken over den duur der mobilisatie, doch vooral ook opmer ken dat met den komenden winter er zeer groote kans bestaat, dat vooral de werkloosheid tengevolge van de toestanden belangryk zal toenemen, dan kan ieder terstond ge voelen dat dit bedrag zeer spoedig kan inteeren. Vergete men niet dat bij toenemen de werkloosheid de uit te keeren sommen grooter zijn. Bij de uitkeering aan do gezinnen wier kostwinners in dienst zijn, kan de steun door ons comité verleend, betrekkelijk kléin zijn, omdat de rljksuitkeering mede genoten wordt, bij het verleenen van steun aan werkloozen moet ten volle hulp verleend worden. 't Is daarom dat zuinigheid een eerste vereische is en dat versterking van onze geldmiddelen steeds noodig zal zyn. Overtuigd, door de ondervon den belangstelling en verleende bijdra gen gaan wij vol vertrouwen den toe komst in. Vast gelooven wy, dat ook verder onze geheele burgerij zal mee werken om eensgezind elkanders lasten te helpen dragen. Aan ons allen D. en H. om te toonen dat, waar eenerzljds velen van den huiselijken haard zijn weggeroepen om voor ons aller veiligheid te waken anderzijds slachtoffers zyn van de omstandig heden des tyds, wij willen waken, veler nood kan worden gelenigd en de honger verre blijven zal uit onze veste. DE OORLOG. De algemeene toestand. Het bericht, dat Russische troepen in Frankryk geland zyu, van ver schillende zyden ontvangen, doch tegengesproken in Duitsche berichten, wordt nu uit Londen bevestigd. Dagen lang had het gerucht in Engeland geloopen, doch de censor in het persbureau verbood de publi catie ervan, zeggende dat het abso luut onjuist was. Toch bleef het hardnekkig aanhouden; overal werd het besprokenin de treinen en bussen hoorde men slechts fluisteren over de aankomst der Russen, even- zoo in de schouwburgen tusschende bedrijven, en aan de theetafels in de lunchrooms. Een kwart-millioen Russen zouden via Archangel aan de Witte Zee zijn gebracht naar Leith en andere Schotsche havens en van daar per trein door Schotland en Engeland naar Dover, van waar zij waren ingescheept voor verschil lende havens in Zuid-Frankrijk. Berich ten daarover kwamen uit Leith, uit Warwick, uit Tewkesbury, uit Glou- cester, uit Dorky, uit Dover. Doch het persbureau weigerde be slist vergunning tot publicatie het verklaarde, dat personen die zeiden de Russen gezien te hebben „onbe schaamde leugenaars" waren; en gaf last dat niemand iets mocht mede- deelen over Russische troepen. Thans, plotseling, worden de be richten daarover „vrijgegeven". De „Star" meldt, dat thans 250.000 Rus sen in Frankryk gelaud zyn al acht het blad dit cyfer wol wat erg hoog tegelijk met een tweede Engelsche expeditiecorps. En het blad brengt dit iu verband met het over brengen van het Duitsche hoofdkwar tier naar Metz, en met de beweging van Von Kluck's leger in zuidooste lijke richting, toen hy Parijs naderde. In dit verband herinnert de „Star" er aan, dat ook Engelsche en Russi sche troepen te zamen geland zijn in Noord-Holland, in 1799, om tegen de Fransche troepen van Napoleon te strijden. Na alles wat wy over de overbren ging der Russen hebben gehoord en na de uiteenzetting, die de Engelsche pers thans daarovor geeft, is het wel aannemeiyk, dat thans een gecom bineerde Fransch-Engelsch Russische legermacht tegen de Duitsche troepen in Frankryk strijdten dat geeft nieuwe redenen, om aan te nemen, zooals wij dezer dagen veronderstel den, dat de Fransche opperbevel hebber met zijn terugtocht tot de lijn waar thans gestreden wordt, een strategische bedoeling had. Niet alleen de opstelling tusschen twee versterkte linies, die zijn flanken konden be schermen tegen een omvattende beweging, maar ook de zekerheid, dat zijn aanval zou worden gesteund door nienwe troepen, nieuwe hulp krachten, heeft hem er toegebracht thans den slag aan te binden. Over het verloop van dien slag is niet veel nieuws te melden. Nog steeds duurt de strijd voort, eon stryd, die aan beide zyden met groote vast houdendheid wordt gevoerd, en die voor het verloop van den oorlog van groot belang zal zyn. Het is duidelijk, dat juist wegens het groote belang voor het geheele verloop van den stryd, de krachts inspanning aan beide zyden buiten gewoon moet zyn, en dat alles zal worden gedaan, om den uitslag van het gevecht te maken tot een be- Ieder der strijdende partijen zal alles in het werk stellen, opdat deze strijd niet eindigt met een „dead lock" - maar met een volslagen nederlaag van de tegenparty. En daardoor juist zal deze slag een der felste, een der bloedigste en verschrikkelijkste, maar tevens een der belangrijkste zyn, die ooit in de wereldgeschiedenis is voor gekomen. In Oost-Pruisen is het gevecht tusschen de Russen en de hen ver volgende Duitsche legermacht onder generaal von Hindenburg hervat. De Russen zyn, na de nederlaag bij Tan- nenberg, teruggetrokken, en door den Duitschen generaal achtervolgd. Volgens het Duitsche officieele rapport heeft de Duitsche generaal zich een toegang geopend tot den rug des vijands, die in Noordooste lijke richting vervolgd wordt naar de Niemen (Memel). Waarschijniyk trekken dus de Russon, die aan de gevangenneming in den slag by Tannenberg ontkomen zijn, terug in een richting, die tusschen de grens en de Russische stad Kowno, naar de Niemen loopt. Over de operaties in Qalicié en Russisch Polen, in het gebied tus schen Ljublin en Lemberg, loopen de berichten zoo uiteen, dat het moei lijk is, zich een denkbeeld te vormen van wat er gebeurde. De Russen melden, dat na de ge leverde gevechten bij Tomaschow, de Oosten rykers in wanorde terugtrok ken, door de Russen achtervolgdde Oostenryksche officieele berichten melden, dat in diezelfde gevechten, bij Tomaschow en Tlszoweze de legers van generaal Auffenberg en aartshertog Jozef Ferdinand de over winning behaalden en de Russen terugsloegen. De Russen melden, dat de Oosten- ryksch-Duitsche strydmacht ten zui den van Ljublin uit haar stelling is verdreven en terugtrekt; de Oosten ryksche legatie meldt, dat generaal Dankl in dat gebied nieuwe succes sen te boeken heeft. Zoo er iets duidelijk is uit deze elkaar vierkant tegensprekende mede- deelingen, is het dat een der beide strijdende partijen zich aan een ern stige vergissing heeft schul dig gemaakt. FRANKRIJK. Te Parijs. In een brief, gedateerd op 30 Aug. geeft de correspondent van het Han delsblad de volgende bijzonderheden over de maatregelen welke genomen zijn, indien Parijs belegerd zou worden. Mocht het er van komen, zoo schrijft hij, dat Parijs nog eens be legerd zou worden, dan is het niet waarschijnlijk, dat het verloop het zelfde zal zijn als in de ruim vier maanden, die het beleg van 1870—71 heeft geduurd. Voor die meening zijn verschillende gronden aan te voeren. In de eerste plaats schynt, als toen, een spoedige inneming uitgesloten. Volgens alle deskundigen is de forten omheining, met de daarby behooren- de ver sper rings werken buitengewoon sterk, en al kan men, met de erva ringen van Luik en Namen, niet meer van onneembaar spreken, mensche- lijkerwys is toch een inneming van de vesting Parijs, met het leger dat er eventueel zou zyn samengetrokken als de vyand erin geslaagd was ein- delyk tot hier door te dringen, niet te verwachten. Sinds weken zijn legers werklieden bezig het „camp retranché", het versterkte oppervlak, dat zich tot ver buiten het departe ment Seine-et-Oise uitstrekt, in staat van tegenweer te brengen, en moch ten de Duitschers er werkelijk in slagen het te bereiken, dan zouden ze staan voor een taak, zooals ze er, hoe geweldige dingen ze tot dusver ook al mogen hebben gewrocht, nog geen te volvoeren hebben gekregen. Een omsingeling lijkt al een even bedenkelijke onderneming. De omtrek van de tegenwoordige vesting Parys bedraagt verscheidene honderden kilo meters, en om een zoo geweldig front te omsingelen zyn zóó onge hoorde drommen menschen noodig, dat men zich afvragen mag of zelfs Duitschland erin slagen zal die hier, zoo ver van huis en te midden van een land, waarvan de weerstand nog in het geheel niet gebroken en zelfs nog nauwelijks verflauwd zal zijn, byeen te brengen. Men bedenke hoe dun het gordyn van troepen was dat in 1870 den toen zooveel nauwere vestinggordel omgaf. Ook deze mogeiykheid lijkt dus niet groot. Maar gesteld eens dat een alge- heele afsluiting van de stad mogelijk bleek, dan nog is de toestand zoo geheel anders dan hij in '70 was. Er is nu in alle opzichten gedaan wat er gedaan worden moest, en voor het spook van de honger behoeven degenen, die zich dan hier b.evinden mochten, ditmaal niet te vreezen, zelfs al ontbraken de bondge- nooten, de Russen en de Engelschen, die ze in den vorigen oorlog mis ten, en die nu in elk geval zouden weten te verhinderen dat een beleg zoo lang duurde als toen. Enorme voorraden voedsel zyn door de regeering sinds lang in de Rijks-magazijnen opgehoopt, en voor al sinds met de mogelijkheid van een nader-komen van den vijand moet worden rekening gehouden, is alle beschikbare ruimte volgestopt. Meel, ryst, erwten en boonen zullen niet gauw ontbreken, en de groote ruimte, die zich tusschen den omtrek van het versterkte kamp en de eigen- ïyke stad bevindt en die ook in nor male tijden dienst doet voor de cul tuur van de ontzaglijke hoeveelheden verache groenten, die een stad als Parijs dagelyks behoeft, waarborgt den toevoer daarvan tot in lengte van dagen. Geweldige maatregelen zyn ook genomen voor den vleesch-voorraad, en sinds weken is de regeering bezig BLIKGROENTEN, Vruchten in flac., Beleiën, Jams, Tafelzuren en Limonades zijn zuiverder en smakelijker en toch niet duurder dan andere prima merken. Hoogleeraren aan do Ani3tord.ÖDiversiteit, geeft U do meost mogelijke garantie voor hygiënische hohandoling en zuiverheid der artikelen. Gegarandeerd vrij van kleur stoffen en conserveermiddelen. ïlliisitchi Fabriek m Virduuriaaade leiitmiddalu iniltid». het Bois de Boulogne, trots van de Paryzenaars, in een enormen stal te veranderen. Tal van runderen en schapen wydden er tusschen de hoo rnen, op de mooie groote grasperken. Op het breede grasveld van de ren baan te Longchamp, waar twee maanden geleden de internationale chic nog het verladen van den Grand Prix bijwoonde, graast een onafzien bare kudde van meer dan tweedui zend ossen. Ze zyn verdeeld in groe pen van honderd, door ijzergaas afgeschoten, en worden door reserve soldaten, territoriaux, bewaakt. Reus achtige drinkensbakken zijn overal geïnstalleerd, die, door stroomend water voortdurend frisch gehouden, zorgen voor lafenis, en in de buurt staan enorme hoopen hooi opgesta peld, die nog steeds worden aange vuld, en die den waarborg geven dat de arme beesten, die opgegeten moe ten worden, tenminste zélf tot het uur van hun dood geen honger zul len behoeven te lijden. Op de velden tusschen Puteaux en Suresnes zijn het de kalveren, die in groepen van vele honderden hun lot afwachten, en het lieve kleine park van Bagatelle, waar nu geen Parijze- naars naar de rozen komen kijken, is vol schapen, tienduizend wel, naar ik hoorde, die er grazen onder de hoede van waakzame herdershonden en niet minder waakzame „troupiers". De autoriteiten verzuimen dus niets, en honger zullen de Parljzenaars niet gauw lyden. In geen jaren zou je zoo als je 't aanziet. Van da Fransche kust. Aan een brief, uit Havre d.d. 7 dezer verzonden, ontleent de N. Rott. Ct. het volgende: In Havre ziet en hoort men be trekkelijk weinig; zien doet men meer dan hooren. Er is onophoudelijk eene belangrijke troepenverplaatsing, troepen van alle-wapenen. De Engel schen, in groote getale, men zegt 150,000, hebben de vorige week met hun generalen staf Havre verlaten. Oude, vuile troepen komen van het slagveld, dik onder stof en zeer ver moeid, doch teven9 opgeruimdmen hoort de soldaten schertsen en zij willen allen terug. De lichting 1914 wordt hier ook gedeeltelyk gedrild, flinke symphatieke jongens en wat merkwaardig is, zij zijn over het algemeen ernstiger gestemd dan de ouderen; zij beseften het vertrouwen, hetwelk men in hunne nog jonge krachten stelt. De lichtiDg 1915 zal binnenkort opgeroepen worden. In de haven liggen 2 groote Engel sche stoomschepen voor het Roode Kruis ingericht, grys geverfd, met roode kruisen aan de einden en in het midden - deze transporteeren de gewonde Engelsche soldaten naar Engeland. De Engelsche soldaat schynt my koud doch koppig en men ziet het hem aan dat, indien hij eenmaal _ïns is, hij niet licht te bewegen is te verhuizen. Voor Havre lagen eergisteren 32 groote zeeschepen, heden zijn er veel minder. Men zegt dat ze Russen hebben overgobracht 50.000 man infanterie en 40.000 kozakken. over de geheele linie teruggeslagen. Ons eerste legercorps begroef 200 lyken van vyanden, maakte een aan tal krygsgevangenen en nam 12 maxims. Het tweede legercorps maakte 850 man krijgsgevangenen en nam een batterij. De Duitschers hebben ernstige verliezen geleden. De Duitsche troe pen zijn, naar het schijnt, uitgoput. De Engelsche troepen zijn, in noordelijke richting over de Marne getrokken. Parijs, 10 September, 11 u. 40 min. 's avonds. Het zoo juist bekend ge maakte officieele bericht luidt: Aan den linkervleugel zyn de troepen der bondgenooten tusschen La Ferte sous Jouarre en Ch&teau Thierry de Marne overgestoken, den terugtrekkende vijand achtervolgende. De Engelschen hebben talrijke krijgs gevangenen. Ook hebben zij mitrail- leuses vermeesterd. Sedert 4 dagen winnen de bondgenooten hier 60 K.M. Tusschen Chftteau Thierry en Vitry le Frangois is de Pruisische garde naar het Noorden van demoerussen van St. Gond teruggeworpen. In de streek tusschen Mailly en Vitry le FranQois duurt de hevige strijd voort. Op het centrum en aan den rechter vleugel is de toestand aandeOrnain en in Argonne, waar de tegenstanders zich in hun stellingen handhaafden, dezelfde gebleven. Aan den kant van Nancy maken de Duitschers geringe vorderingen. Daarentegen vorderen deFranschen in het boscn vanChampe- noux (O.N.O. van Nancy) op den weg naar Chateau Salins. Beide partijen hebben aanzieniyke verliezen geleden. Het moreel en de gezondheidstoestand der Fransche troepen is uitstekend. [De moerassen van St. Gond zijn ten noorden van Sézanne gelegen. Mailly vindt men Oosteiyk van Sé zanne en Westelijk van het dezer dagen genoemde Sompuis, dat als het eindpunt van den Fransch-Engel- schen linkervleugel ten Westen van Vitry werd aangegeven. De Ornain is een zijrivier van de Marne, waaraan het eveneens reeds genoemde Sermaize ligtde gevechts linie zou daar n.1., volgens het officieele Engelsche bericht van 8/9 September, uitstrekken van een punt in de nabyheid van Vitry tot Sermaize. Argonne is het gebied Wostelyk van Verdun, tusschen de Maas en het Argonner Woud.) Een Pruisisch prins gewond. Berlijn, 10 Sept. (W. B.) (Officieel.) Prins Joachim, de jongste zoon van den Keizer, is door een schot ge wond. Do kogel ging door de reehter- bovendlj zonder het been te kwetsen. De prins was als ordonnans-officier op het slagveld in functie geweest. Hij is overgebracht naar het meest naby gelegen garnizoenshospitaal. Prins Ernst van Saksen-Mai- nlngen gesneuveld. Meiningen, 10 Sept. (W. B.). De Keizer heeft den hertog vanSaksen- Meiningen telegrafisch meegedeeld, dat prins Ernst von Saksen-Meiningen - zoon van den voor Namen ge sneuvelden prins Frederik van Sak sen-Meiningen en broeder van de groothertogin van Saksen-Weimar gesneuveld is. Hij werd te Mabeuge met militaire eer ter aarde besteld. in de buurt van Verdun. Berlijn,' 10 Sept. (W. B.) (Officieel). Generalquartiermeiater Von Stein be richt uit het hoofdkwartierDe Duit sche kroonprins lieeft heden met zijn leger de versterkte vijandelijke posi tie ten zuidwesten van Verdun ge nomen. Afdeelingen van het leger doen aanvallen op de ten zuiden van Ver dun gelegen sperforten, die sedert gisteren door zwaar geschut worden beschoten. Naar de Parljsche correspondent van de „Tijd" seint, is de Fransche generaal Percin op last van een Franschen krijgsraad gefusilleerd. Hij werd beschuldigd gedurende vier dagen een telegram te hebben achter gehouden, waarin den Engelschen om versterking van den linkervleugel gevraagd werd. Percin is reeds de tweede Fransche generaal, die gefusil leerd is. De strijd in West-, Noord en Noordoost Frankrijk. Dultsch legerbericht. Beriyn, 10 Sept. (W.B.) General- Quartiermeester von Stein bericht uit het hoofdkwartier: De bij de vervolging tot over de Marne voort- gerukte legerafdeelingen zijn van Parys uit en tusschen Meaux en Montmirail door een overmacht aan gevallen. Zy hebben in zware, twee dagen durende, gevechten de vijanden tegengehouden en zyn zelf vooruit gekomen. Toen berichten inkwamen, dat nieuwe sterke vyandelijke colonnes in aantocht waren, is hun vleugel achteruit geschoven. De vijand volgde op geen enkel punt. Voor zoover reeds bekend is, zijn eenige duizenden vijanden gevangen genomen en vyftig stukken geschut buit gemaakt. De legerafdeelingen ten westen van Verdun zyn in een voortdurend heviger wordend gevecht. in Lotharingen en de Vogezen ia de toestand onveranderd. Oorlogsrapport van generaal French. Londen, 10 Sept. Het „Persbureau" BELGIË. Duitsche gevangenen te Antwerpen. Antwerpen, 10 September. (Reuter). Officieel. Driehonderd Duitsche ge vangenen, zyn te Antwerpen aange komen. Zij waren gevangen genomen bij Aerschot en behooren tot den land storm uit Maagdenburg. Zij vormden een bataljon van 1100 man. Een gedeelte werd gedood, anderen namen de vlucht, en 300 gaven zich over. Ondervraagd over de gyzelaars, die in dc kerk te Aerschot waren opgesloten, antwoordden zy, dat de mannen van meer dan 40 jaar waren losgelaten, de anderen, in den leef- tyd van 15 tot 40 jaar, waren naar Aken gebracht. Ondervraagd over de verwoesting van Leuven, bleven zy zwygen; een zeide: „het is schande." Nieuwe verrichtingen van het Belgische leger? Een onzei oorlogscorrespondenten meldt ons d.d. gisteren uit Torneuzen Zoo even komt mij van iemand, die in Belgische militaire kringen uitstekend bekend is, een nieuwtje ter oore. De man had een telegram uit Antwerpen ontvangen, volgens hetwelk de Belgische generale staf naar elders overgebracht is. Waar heen, was nog niet officieel bekend. Die verplaatsing zou, altijd volgens myn zegsman, hiermede iu verband staan, dat uit de stelling van Ant werpen, waar op het oogenblink 150,000 man troepen liggen, (en wel in zekeren zin werkeloos), een groot gedeelte zal uittrekken om tegen de Duitschers, die nog in Belgié zijn, op te rukken. Volgens de geruchten die er in omloop zyn, zouden er op het oogen- publiceerd het volgende rapport van I blik maar honderduizend man Duit den veldmaarschalk French: De slag sche troepen in Belgié zyn, en dan duurde gisteren voort. De vijand werd nog meerendeels landstormmannen. Volgens andere geruchten, zou er een sterke Russische troepenmacht te Oostende aan land gezet worden, om de Belgen te helpen. Hun landing daar zou, zoo heet het, slechts nog een kwestie van vier-en twintig uur zyn. Ten opzichte van deze berichten en geruchten maak ik natuurlyk het noodige voorbehoud. Ik geef ze echter weer om ook de stemming hier, die nog geenszins moedeloos is, te teekenen. Voor ray staat intusschen vast, dat er in Belgische militaire kringen iets gaande is, want reeds zijn sterke troepenafdeelingen Belgen opgerukt in de richting St. Nicolaas en Lokereu. Het zou ook kunnen zjjn, dat de Duitschers de taktiek volgen, om al de plaatsen rond Antwerpen te ver ontrusten, om den beer uit zyn hol te lokken en dat de oprukkende be weging der Belgen hun niet onge legen komt. Maar dan zouden er uit Belgié niet te veel troepen naar het Noorden van Frankrijk gezonden moeten worden. Hoewel de Duitschers uit allerlei plaatsen in de buurt van Antwerpen de bevolking verdreven hebben, heb ben zij nog geen kans gezien, de zelfde taktiek ook langs den water kant toe Le passen. Aan den kant van de Schelde zouden zij onver mijdelijk in de vuurlinie van de ge weldige Scheldeforten komen niet alleen, maar ook onder het geweer vuur van de groote troopenmacht, die rondom die forten samengetrok ken is. De openbare meening in Belgié is ook voor een aanvallende bewe ging tegen de Duitschers. Velen vra gen reeds lang, waarom de rest van de troepen, die allen in de stelling Antwerpen ondergebracht zyn, daar werkeloos blyven wachten tot de vijand nadert, terwijl deze de na burige plaatsen teistert. Al de Belgische vluchtelingen die hier in Terneuzen inkomen, waren in de wolken toen vorengenoemde Belg zijn telegram voor las. Men was een en al geestdrift en de bfijd- schap straalde uit iedere blik. Men omarmde elkander en iedereen was uitgelaten. Wij zullen spoedig weten, wat er van aan is. (Met deze aankondiging van nieuwe krijgsverrichtingen van het Belgische leger kloppen do telegrammen over een geslaagden uitval der Belgen uit Antwerpen zeer goed). DUITSCHLAND. Beriyn, 10 September. (Wolff.) Het partijbestuur der sociaal-democraten maakt in de „Vorwiïrta" een verkla ring openbaar, waarin geprotesteerd wordt tegen het feit, dat het Inter nationale socialistische Bureau met het bestuur van de Fransche socia listische partij een oproep tot het Duitsche volk heeft gericht zonder vooraf ook maar een poging te doen, zich met de Duitsche socialistische partij in verbinding te stellen. Het dagelijksch bestuur van ge noemd bureau heeft zegt het partij bestuur der Duitsche sociaal-demo craten - daarmede de grens van zijn bevoegdheden overschreden. Dit wekt te meer bevreemding, omdat alle leden slechts tot één van do by de tegenwoordige catastrophe betrok ken staten behooren en daarom nood- zakelyk bevooroordeeld moeten zyn. De oproep geeft een voorstelling van de gebeurtenissen, welke tot den oorlog geleid hebben, zooals die door de Fransche regeering gegeven is. De eenzydigheid van de oproep blijkt reeds daaruit, dat zy van de bedreiging van het Duitsche volk door het Russische despotisme niet eens gewaagt, de omstandigheid, die het Duitsche volk in zyn geheel het meest in beroering heeft gebracht en die voor de beoordeeling van den politieken toestand van wezeniy'ke beteekenis is. Verder protesteert het partijbestuur tegen het voornemen van het Inter nationale socialistische Bureau om met medewerking van de Fransche socialistische partij, de socialistische partyen in onzydige landen over de vermeende wandaden der Duitschers in te lichten. „Wy voelen ons ver plicht te verklaren", besluit het par- tybestuur, „dat de Duitsche soldaten, waarvan er millioenen door do school van de Duitsche partij on de vak- vereenigingen zijn gegaan, geen bar baren zijn en in beschaving van geest en gemoed bij de soldaten van geen volk ter wereld ten achter staan. Het is kenteekenend, dat het uitvoerend comité van het Interna tionale socialistische Bureau zich naar aanleiding van do vermeonde wan daden van dé Duitsche soldaten tot de openbare meeniug in onzijdige staten wil wenden, terwyi het over de snoodo overvallen van Belgische 1'ranctireius op Duitscho soldaten en over de uitspattingen en gruwelen der Russen in Oost-Pruisen niets weet te vertellon." Beriyn, 10 September. (Wolft'.) Officieel worden de volgende berich ten uit Engelsche bron tegengespro ken: le. dat Duitsche officieren in het zeegevecht by Helgoland op hun eigen, in 't water zwemmende manschap pen hebben geschoten 2e. dat Duitsche oorlogsschepen ge vuurd hebben op Engelsche booten die reddingswerk verrichtten. Volgehouden wordt, dat by Engel sche soldaten dum-dum-kogels zyn ge vonden. RUSLAND. Russischetroepen uit Archangel. Wy lezen in een Noorsch blad van 6 dezer: „De Russische gezant te Kristiania is door zyn regeering gemachtigd het in Noorwegen omloopende gerucht over een voorgenomen transport van troepen van Archangel naar de Noor- sche grens tegen te spreken." Wji vermoeden, dat het onjuiste van het gerucht was, dat die troepen naar de Noorsche grens gingen. (N.Rott.Ct.) De Russen in Allensteln. Do Russen hebben te Allenstein, dat twee dagen door hen bezet is geweest een zware oorlogsschatting aan naturalia geeischt. Zy verlangden niet minder dan 120.000 K.G. brood, 6000 K.G. suiker, 5000 K.G. zout, 3000 K.G. Thee, 15.000 K.G. grutten of ryst en 160 K.G. peper. Dit alles moest des morgens om 8 uur geloverd worden. In den nacht waren allen in Allensteiu met yver aan het werk om dit alles by elkaar te krygen. Vrouwen en meiqjes hiel pen brood bakken, en gingen van huis tot huis om een en ander te vergaren. Ten slotte kregen de Russen ongeveer de helft van wat zij geeischt haddon. Alles zou door hen contant worden betaald, hetgeen wegens hun verdryving uit Allenstein door de Duitsche troepen niet kon gebeuren. Het Duitsche leger bracht echter eon som van 180.000 roebel mede, welke op do Russen veroverd waren, zoodat de inwoners hiermede waarschyniyk wel schadeloos gestold werden. Petrograde, 10 Sept. In een com muniqué van don staf van den op perbevelhebber wordt gemeld: Het succes, dat de Russische troepen den negenden Sept. behaalden op de Duitsch-Ostenrijksche strijdmacht in de omgeving van Krasnik, wordt steeds grooter. Hevige gevechten worden geleverd op het front To- maschow-Rawaruska tot deDnjester. Duitschers en Russen. Londen, 11 Sept. Aan de „Daily Chronicle" wordt geseind, dat het buiten twyfel is dat tenminste één Duitsch legercorps uit Belgié in Oost- Pruisen is aangekomen. De Duitsche strijdkrachten tellen daar ongeveer een half millioen man. De slag in het gouvernement Lju blin is geöindigd met een volledige overwinning der Russende Oosten- rijksc.he legers zyn volkomen uiteen geslagen. Van het Russisch-Oostenrijksche front. „Langs het heele froDt tusschen de Boeg en den Weichsel zyn", zoo ver klaart een ambteiyke Russische mede deeling, die Zondagavond verschenen is, opmerkelyke verschynselen van een terugtocht van de Oostenrykers. Ons leger heeft hun buitengewone hardnekkigheid gebroken en heeftin het centrum van de stelling van den vijand eeD geweldigen buit gemaakt." De correspondent van de Times te St. Petersburg (Petrograd) meldde Maandag, dat latere berichten den indruk bevestigden dat de Oostenry kers in vollen aftocht waren. Hy verneemt dat hun verwoede aanvallen op de stellingen der Russen voor zy hun offensief voorgoed hadden opge geven, blijkbaar ten doel badden om den reeds begonnen terugtocht te dekken. Indien dat zoo is, is een ge deelte, zoo niet het gros, van de Oostenrijkers er vermoedelijk in ge slaagd de San over te trekken, voor generaal Roezsky's leger hun rechter vleugel heeft kunnen aantasten. Volgens berichten uit andere bron hebben de invallende Oostenrykers het Russisch gebied al ontruimd en trekken zij zich samen op Jaroslaw en Przemysl, die in rechtstreeksche spoorweg verbinding met elkaar staan. Vandaar zouden zy langs den spoorweg Krakau kunnen bereiken. Men gelooft, dat de Duitschers in Zuidwestelijk Polou evoneens terug trekken. Een telegram meldt althans dat zy Radom haastig ontruimd hebben. Het geheele aantal krijgsgevangenen dat do Russen gemaakt hebben, be liep Maandag 82.000. De Beurscourant stelt voor om de Galiciérs onder dezen in vrijheid te stellen en naar huis te zenden, voor zoover zy in het door Rusland bezette gebied thuis hooren. De vermeestering van Stryj (ten Z. van Lemberg en ten W. van Halicz) en van passen in de Karpaten wordt als van groot belang beschouwd. De militaire medewerker van de Roeskoje Slowo merkt in een be schouwing over den toestand in Oost- Pruisen op, dat het onmiddeUjke doel van den opmarsch der Russen thans is om de Duitsche strydmacht tusschen Allenstein en Duitsche Eylau te ver pletteren en zich daardoor meester te maken van de overgangen over de Weichsel. Hij vermoedt, dat de aandacht van den Duitschen staf op OoBt-Pruisen en niet op Silezié gevestigd is. Duitsch land kan geon afdoenden tegenstand bieden over een front van meer dan 300 K.M. van Thorn tot aan de Oos tenryksche grens. Daarvoor zouden acht of tien legercorpsen, zoo niet meer, noodig zijn. Men zou daarvoor een derde van het leger in het Wes ten weg moeten nemen, wat daar een ramp ten gevolge zou hebben: Indien de vei liezen van het Iste en XXste Duitsche legerkorps zyn aan gevuld, zyn er in Oost-Pruisen ruim 250.000 man, maar ten Z. van de Weichsel kunnen er niet meer dan 150,000 zyn. Nu do Duitschers te zwak zijn om den opmarsch der Rus sen naar Beriyn te stulteD, trachten de Duitschers de Russische vleugels bedreigen. Oost- Pruisen heeft voor do Duit- schera ten naaste bij evenveel belaDg als Belgié voor de bondgenooten heeft gehad tydens den opmarsch der Duitschers in het Maasdal. Voor de Russen veilig zyn tegen de moge- ïykheid van verrassingen van het Duitsche leger in Oost-Pruisen, zou de voorwaartscho beweging naar Beriyn stellig gevaariyk zyn, tenzij zy uitsuitend door Silezié ging, dat van Oost-Pruisen uit niet zoo dade- ïyk bedreigd kan worden. In Oost-Pruisen is het terrein veel- geschikter voor de verdediging dan in Posen en Silezié. Met de Oostzee

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1914 | | pagina 1