HELDERSCHE COURANT
Mededeeling aan onze abonné's.
Steuncomité Helder 1914.
PURALIMENTO'S
No. 4362
ZATERDAG 12 SEPTEMER 1914
42e JAARGANG
Op pagina 4 van dit blad zijn
opgenomen:
1. De Week.
2. Sport.
3. Feuilleton enz.
In deze dagen, waarin gewichtige
wereldschokkende gebeurtenissen el
kander opvolgen, wordt aan de nieuws
bladen hooge elschen gesteld. Niet
alleen, dat door een dagelijkschen
telegraafdienst de exploitatie-kosten
aanzienlijk worden verhoogd, maai
de inkomsten worden, tengevolge van
den stilstand in handel en nijverheid,
en als gevolg daarvan het niet meer
ad verteeren, minder en minder, welke
vermindering zelfs door een ver
meerderden omzet niet kan worden
gedekt.
Al zijn dus de kosten van uitgave
veel hooger dan in gewone tijdsom
standigheden, toch wenschen wij
geenszins deze kosten op onze lezers
te verhalen.
Maar wel verzoeken wij onze
abonné's buiten de Gemeente ons
tegemoet te willen komen door reeds
thanB, iri plaats van met 1 October,
het verschuldigde abonnementsgeld
vóór 15 Sept.
te willen overmaken.
Aan hen, die dit verzuimen, zenden
wij dan in de laatste week van deze
maand de kwitantie.
Wy hopen, dat onze lezers geen
bezwaar tegen deze eenigszins ver
vroegde betaling zullen hebben.
Over de abonnementsgelden binnen
de gemeente wordt, te beginnen met
15 September a.s., gedisponeerd.
De Administratie.
In de toelichtende memorie die de
alg. penningmeester van hec Steun
comité, de heer Biersteker, bij zijn
financieel verslag gaf, zegt deze
De ontvangsten stemmen ons tot
dankbaarheid en overtreffen veler
verwachtingen. Voor geen gering
deel is dit te danken aan den ijver
en toewijding der commissie van
inzameling, die zich geen moeite
heeft ontzegd, om allen en alles te'
kunnen bereiken. Door het mobiel
maken van een leger van 80 dames
en heeren collectanten is dit mooie
resultaat bereikt. Aan allen, die hun
medewerking hiertoe verleenden,
onzen dank. Zonder overdrijving
mogen we gerust zeggen, dat bijna
onze geheele burgerij voor het Steun
comité zijn gaven heeft geofferd, en
daardoor blijk heeft gegeven dat ook
onze plaatsgenooten, zoo burgers als
militairen van leger en vloot, zich
als volk één gevoelen en met en
voor elkander de lasten van de tijds
omstandigheden willen diagen. Zeker,
er zijn gevallen, dat de offervaardig
heid niet in overeenstemming was
met de maatschappelljken welstand,
speciaal ook van enkelen, die met
vaste traktementen en anderen, die
als neringdoenden in consumptie
artikelen goede verdiensten hebben,
is de steun ons tegengevallen, doch
van vele, zeer vele anderen is ge
bleken dat men zich gaarne een op
offering heeft willen getroosten, ten
einde onze zaak te steunen. Ons zijn
frappante staaltjes daarvan bekend.
Een enkel daarvan brengen wij onder
de aandacht. Een paar onzer collec
tanten kwamen bij een oud moedertje,
die haar portemonnaie, inhoudende
43 cent, haar geheele bezit op dat
moment, wilde opofferen en op het
protest van de collectanten te kennen
gaf, dat zij wel weer wat te eten
zou krijgen.
Op Koninginne verjaardag kwamen
's morgens bij mij een 3-tal meisjes
van 8 h 9 jaar, waarvan één twee
dubbeltjes en de beide anderen elk
een dubbeltje kwamen brengen. Uit
deze geringe offers spreekt het hart.
Gelijk uit de genoemde cyfers U
ia gebleken, hebben ook verschillende
vereeniglngen en vergaderingen hunne
bydragen gezonden. Resumeerende,
kunnen wij tevreden zjjn over de
ontvangsten en zeggen wy dan ook
gaarne allen dank, die onze kas
hebben gevuld. Dat wy, hoewel
tevreden, nog niet voldaan kunnen
zijn, hoop ik U straks nog te kunnen
aantoonen. Vooraf ga echter een woord
over de uitgaven.
Bij het verleenen van steun hebben
wtj ons beijverd om zooveel mogelijk
rekening, te houden met de omstandig
heden van het gezin, m.a.w., om de
gezinnen in stand te houden. In
enkele gevallen hebben wy gemeend,
daar ons dit gewenBcht vóórkwam,
geen geld, doch bons voor levens
middelen te geven. Vooral in de
eerste week hebben wij hulp moeten
verleenen aan visschers, die niet naar
buiten konden gaan. Daarmee is
spoedig geöindigd, toen ons bleek,
dat de visschers weer uit konden
gaan.
Dat by het verleenen van steun
uitermate voorzichtig moet worden
gewerkt, moge biyken uit het feit,
dat een vrouw wier man thans onder
de wapenen is, ons verzocht om
ondersteuning, van wie wy echter
uit betrouwbare bron vernamen dat
zy dagelyks f4.— verdient met
verkoopen van vruchten en verver-
schingen, ongeacht nog dat de gewone
ryksvergoeding wordt genoten. Dooi
de commissie voor uitkeering en
onderzoek worden dan ook zoo
nauwkeurig mogeiyke inlichtingen
gevraagd.
Alle inlichtingen, ook ongevraagd,
die men ons omtrent dc gezinnen
die ondersteund worden kan verstrek
ken, zijn dan ook steeds welkom.
Ook wanneer daar gezinnen moch
ten zijn waar steun noodig is, doch
die zich niet durven aanmelden uit
oen zeker gevoel, dan houdt het
comité zich aanbevolen voor opgave
daarvan en inlichting opdat op kiesche*
wijze ook hier de helpende hand
worde gereikt.
Over de uitgave sprekende-, mag
niet verzwegen worden dat ons steeds
kosteloos bereidwillig de pers ten
dienste is, zoodat wij gaarne van
deze gelegenheid gebruik maken,
om daarvoor dank te zeggen.
Komende tot het saldo ad ruim
f4100. - zal misschien menigeen
zeggen, dan staan we er hier nog
niet slecht voor. Inderdaad is dit
schijnbaar het geval. Indien we echter
er op letten dat we slechts gissingen
kunnen maken over den duur der
mobilisatie, doch vooral ook opmer
ken dat met den komenden winter
er zeer groote kans bestaat, dat
vooral de werkloosheid tengevolge
van de toestanden belangryk zal
toenemen, dan kan ieder terstond ge
voelen dat dit bedrag zeer spoedig
kan inteeren.
Vergete men niet dat bij toenemen
de werkloosheid de uit te keeren
sommen grooter zijn. Bij de uitkeering
aan do gezinnen wier kostwinners
in dienst zijn, kan de steun door ons
comité verleend, betrekkelijk kléin
zijn, omdat de rljksuitkeering mede
genoten wordt, bij het verleenen van
steun aan werkloozen moet ten volle
hulp verleend worden.
't Is daarom dat zuinigheid een
eerste vereische is en dat versterking
van onze geldmiddelen steeds noodig
zal zyn. Overtuigd, door de ondervon
den belangstelling en verleende bijdra
gen gaan wij vol vertrouwen den toe
komst in. Vast gelooven wy, dat ook
verder onze geheele burgerij zal mee
werken om eensgezind elkanders
lasten te helpen dragen. Aan ons allen
D. en H. om te toonen dat, waar
eenerzljds velen van den huiselijken
haard zijn weggeroepen om voor ons
aller veiligheid te waken anderzijds
slachtoffers zyn van de omstandig
heden des tyds, wij willen waken,
veler nood kan worden gelenigd en
de honger verre blijven zal uit onze
veste.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Het bericht, dat Russische troepen
in Frankryk geland zyu, van ver
schillende zyden ontvangen, doch
tegengesproken in Duitsche berichten,
wordt nu uit Londen bevestigd.
Dagen lang had het gerucht in
Engeland geloopen, doch de censor
in het persbureau verbood de publi
catie ervan, zeggende dat het abso
luut onjuist was. Toch bleef het
hardnekkig aanhouden; overal werd
het besprokenin de treinen en
bussen hoorde men slechts fluisteren
over de aankomst der Russen, even-
zoo in de schouwburgen tusschende
bedrijven, en aan de theetafels in
de lunchrooms. Een kwart-millioen
Russen zouden via Archangel aan
de Witte Zee zijn gebracht naar
Leith en andere Schotsche havens
en van daar per trein door Schotland
en Engeland naar Dover, van waar
zij waren ingescheept voor verschil
lende havens in Zuid-Frankrijk. Berich
ten daarover kwamen uit Leith, uit
Warwick, uit Tewkesbury, uit Glou-
cester, uit Dorky, uit Dover.
Doch het persbureau weigerde be
slist vergunning tot publicatie het
verklaarde, dat personen die zeiden
de Russen gezien te hebben „onbe
schaamde leugenaars" waren; en gaf
last dat niemand iets mocht mede-
deelen over Russische troepen.
Thans, plotseling, worden de be
richten daarover „vrijgegeven". De
„Star" meldt, dat thans 250.000 Rus
sen in Frankryk gelaud zyn al
acht het blad dit cyfer wol wat erg
hoog tegelijk met een tweede
Engelsche expeditiecorps. En het blad
brengt dit iu verband met het over
brengen van het Duitsche hoofdkwar
tier naar Metz, en met de beweging
van Von Kluck's leger in zuidooste
lijke richting, toen hy Parijs naderde.
In dit verband herinnert de „Star"
er aan, dat ook Engelsche en Russi
sche troepen te zamen geland zijn
in Noord-Holland, in 1799, om tegen
de Fransche troepen van Napoleon
te strijden.
Na alles wat wy over de overbren
ging der Russen hebben gehoord en
na de uiteenzetting, die de Engelsche
pers thans daarovor geeft, is het wel
aannemeiyk, dat thans een gecom
bineerde Fransch-Engelsch Russische
legermacht tegen de Duitsche troepen
in Frankryk strijdten dat geeft
nieuwe redenen, om aan te nemen,
zooals wij dezer dagen veronderstel
den, dat de Fransche opperbevel
hebber met zijn terugtocht tot de lijn
waar thans gestreden wordt, een
strategische bedoeling had. Niet alleen
de opstelling tusschen twee versterkte
linies, die zijn flanken konden be
schermen tegen een omvattende
beweging, maar ook de zekerheid,
dat zijn aanval zou worden gesteund
door nienwe troepen, nieuwe hulp
krachten, heeft hem er toegebracht
thans den slag aan te binden.
Over het verloop van dien slag is
niet veel nieuws te melden. Nog steeds
duurt de strijd voort, eon stryd, die
aan beide zyden met groote vast
houdendheid wordt gevoerd, en die
voor het verloop van den oorlog van
groot belang zal zyn.
Het is duidelijk, dat juist wegens
het groote belang voor het geheele
verloop van den stryd, de krachts
inspanning aan beide zyden buiten
gewoon moet zyn, en dat alles zal
worden gedaan, om den uitslag van
het gevecht te maken tot een be-
Ieder der strijdende partijen zal
alles in het werk stellen, opdat deze
strijd niet eindigt met een „dead lock"
- maar met een volslagen nederlaag
van de tegenparty. En daardoor juist
zal deze slag een der felste, een der
bloedigste en verschrikkelijkste, maar
tevens een der belangrijkste zyn, die
ooit in de wereldgeschiedenis is voor
gekomen.
In Oost-Pruisen is het gevecht
tusschen de Russen en de hen ver
volgende Duitsche legermacht onder
generaal von Hindenburg hervat. De
Russen zyn, na de nederlaag bij Tan-
nenberg, teruggetrokken, en door den
Duitschen generaal achtervolgd.
Volgens het Duitsche officieele
rapport heeft de Duitsche generaal
zich een toegang geopend tot den
rug des vijands, die in Noordooste
lijke richting vervolgd wordt naar
de Niemen (Memel). Waarschijniyk
trekken dus de Russon, die aan de
gevangenneming in den slag by
Tannenberg ontkomen zijn, terug in
een richting, die tusschen de grens
en de Russische stad Kowno, naar
de Niemen loopt.
Over de operaties in Qalicié en
Russisch Polen, in het gebied tus
schen Ljublin en Lemberg, loopen
de berichten zoo uiteen, dat het moei
lijk is, zich een denkbeeld te vormen
van wat er gebeurde.
De Russen melden, dat na de ge
leverde gevechten bij Tomaschow, de
Oosten rykers in wanorde terugtrok
ken, door de Russen achtervolgdde
Oostenryksche officieele berichten
melden, dat in diezelfde gevechten,
bij Tomaschow en Tlszoweze de
legers van generaal Auffenberg en
aartshertog Jozef Ferdinand de over
winning behaalden en de Russen
terugsloegen.
De Russen melden, dat de Oosten-
ryksch-Duitsche strydmacht ten zui
den van Ljublin uit haar stelling is
verdreven en terugtrekt; de Oosten
ryksche legatie meldt, dat generaal
Dankl in dat gebied nieuwe succes
sen te boeken heeft.
Zoo er iets duidelijk is uit deze
elkaar vierkant tegensprekende mede-
deelingen, is het dat een der beide
strijdende partijen zich aan een ern
stige vergissing heeft schul
dig gemaakt.
FRANKRIJK.
Te Parijs.
In een brief, gedateerd op 30 Aug.
geeft de correspondent van het Han
delsblad de volgende bijzonderheden
over de maatregelen welke genomen
zijn, indien Parijs belegerd zou worden.
Mocht het er van komen, zoo
schrijft hij, dat Parijs nog eens be
legerd zou worden, dan is het niet
waarschijnlijk, dat het verloop het
zelfde zal zijn als in de ruim vier
maanden, die het beleg van 1870—71
heeft geduurd. Voor die meening
zijn verschillende gronden aan te
voeren.
In de eerste plaats schynt, als toen,
een spoedige inneming uitgesloten.
Volgens alle deskundigen is de forten
omheining, met de daarby behooren-
de ver sper rings werken buitengewoon
sterk, en al kan men, met de erva
ringen van Luik en Namen, niet meer
van onneembaar spreken, mensche-
lijkerwys is toch een inneming van
de vesting Parijs, met het leger dat
er eventueel zou zyn samengetrokken
als de vyand erin geslaagd was ein-
delyk tot hier door te dringen, niet
te verwachten. Sinds weken zijn
legers werklieden bezig het „camp
retranché", het versterkte oppervlak,
dat zich tot ver buiten het departe
ment Seine-et-Oise uitstrekt, in staat
van tegenweer te brengen, en moch
ten de Duitschers er werkelijk in
slagen het te bereiken, dan zouden
ze staan voor een taak, zooals ze er,
hoe geweldige dingen ze tot dusver
ook al mogen hebben gewrocht, nog
geen te volvoeren hebben gekregen.
Een omsingeling lijkt al een even
bedenkelijke onderneming. De omtrek
van de tegenwoordige vesting Parys
bedraagt verscheidene honderden kilo
meters, en om een zoo geweldig
front te omsingelen zyn zóó onge
hoorde drommen menschen noodig,
dat men zich afvragen mag of zelfs
Duitschland erin slagen zal die hier,
zoo ver van huis en te midden van
een land, waarvan de weerstand nog
in het geheel niet gebroken en zelfs
nog nauwelijks verflauwd zal zijn,
byeen te brengen.
Men bedenke hoe dun het gordyn
van troepen was dat in 1870 den
toen zooveel nauwere vestinggordel
omgaf. Ook deze mogeiykheid lijkt
dus niet groot.
Maar gesteld eens dat een alge-
heele afsluiting van de stad mogelijk
bleek, dan nog is de toestand zoo
geheel anders dan hij in '70 was. Er
is nu in alle opzichten gedaan wat
er gedaan worden moest, en voor
het spook van de honger behoeven
degenen, die zich dan hier b.evinden
mochten, ditmaal niet te vreezen,
zelfs al ontbraken de bondge-
nooten, de Russen en de Engelschen,
die ze in den vorigen oorlog mis
ten, en die nu in elk geval zouden
weten te verhinderen dat een beleg
zoo lang duurde als toen.
Enorme voorraden voedsel zyn
door de regeering sinds lang in de
Rijks-magazijnen opgehoopt, en voor
al sinds met de mogelijkheid van
een nader-komen van den vijand
moet worden rekening gehouden, is
alle beschikbare ruimte volgestopt.
Meel, ryst, erwten en boonen zullen
niet gauw ontbreken, en de groote
ruimte, die zich tusschen den omtrek
van het versterkte kamp en de eigen-
ïyke stad bevindt en die ook in nor
male tijden dienst doet voor de cul
tuur van de ontzaglijke hoeveelheden
verache groenten, die een stad als
Parijs dagelyks behoeft, waarborgt
den toevoer daarvan tot in lengte van
dagen.
Geweldige maatregelen zyn ook
genomen voor den vleesch-voorraad,
en sinds weken is de regeering bezig
BLIKGROENTEN,
Vruchten in flac., Beleiën, Jams,
Tafelzuren en Limonades
zijn zuiverder en smakelijker en
toch niet duurder dan andere
prima merken.
Hoogleeraren aan do Ani3tord.ÖDiversiteit,
geeft U do meost mogelijke garantie voor
hygiënische hohandoling en zuiverheid
der artikelen.
Gegarandeerd vrij van kleur
stoffen en conserveermiddelen.
ïlliisitchi Fabriek m Virduuriaaade
leiitmiddalu iniltid».
het Bois de Boulogne, trots van de
Paryzenaars, in een enormen stal te
veranderen. Tal van runderen en
schapen wydden er tusschen de hoo
rnen, op de mooie groote grasperken.
Op het breede grasveld van de ren
baan te Longchamp, waar twee
maanden geleden de internationale
chic nog het verladen van den Grand
Prix bijwoonde, graast een onafzien
bare kudde van meer dan tweedui
zend ossen. Ze zyn verdeeld in groe
pen van honderd, door ijzergaas
afgeschoten, en worden door reserve
soldaten, territoriaux, bewaakt. Reus
achtige drinkensbakken zijn overal
geïnstalleerd, die, door stroomend
water voortdurend frisch gehouden,
zorgen voor lafenis, en in de buurt
staan enorme hoopen hooi opgesta
peld, die nog steeds worden aange
vuld, en die den waarborg geven dat
de arme beesten, die opgegeten moe
ten worden, tenminste zélf tot het
uur van hun dood geen honger zul
len behoeven te lijden.
Op de velden tusschen Puteaux en
Suresnes zijn het de kalveren, die
in groepen van vele honderden hun lot
afwachten, en het lieve kleine park
van Bagatelle, waar nu geen Parijze-
naars naar de rozen komen kijken,
is vol schapen, tienduizend wel, naar
ik hoorde, die er grazen onder de
hoede van waakzame herdershonden
en niet minder waakzame „troupiers".
De autoriteiten verzuimen dus niets,
en honger zullen de Parljzenaars niet
gauw lyden. In geen jaren zou je zoo
als je 't aanziet.
Van da Fransche kust.
Aan een brief, uit Havre d.d. 7
dezer verzonden, ontleent de N. Rott.
Ct. het volgende:
In Havre ziet en hoort men be
trekkelijk weinig; zien doet men
meer dan hooren. Er is onophoudelijk
eene belangrijke troepenverplaatsing,
troepen van alle-wapenen. De Engel
schen, in groote getale, men zegt
150,000, hebben de vorige week met
hun generalen staf Havre verlaten.
Oude, vuile troepen komen van het
slagveld, dik onder stof en zeer ver
moeid, doch teven9 opgeruimdmen
hoort de soldaten schertsen en zij
willen allen terug. De lichting 1914
wordt hier ook gedeeltelyk gedrild,
flinke symphatieke jongens en wat
merkwaardig is, zij zijn over het
algemeen ernstiger gestemd dan de
ouderen; zij beseften het vertrouwen,
hetwelk men in hunne nog jonge
krachten stelt. De lichtiDg 1915 zal
binnenkort opgeroepen worden.
In de haven liggen 2 groote Engel
sche stoomschepen voor het Roode
Kruis ingericht, grys geverfd, met
roode kruisen aan de einden en in
het midden - deze transporteeren
de gewonde Engelsche soldaten naar
Engeland.
De Engelsche soldaat schynt my
koud doch koppig en men ziet het
hem aan dat, indien hij eenmaal
_ïns is, hij niet licht te bewegen
is te verhuizen.
Voor Havre lagen eergisteren 32
groote zeeschepen, heden zijn er veel
minder. Men zegt dat ze Russen
hebben overgobracht 50.000 man
infanterie en 40.000 kozakken.
over de geheele linie teruggeslagen.
Ons eerste legercorps begroef 200
lyken van vyanden, maakte een aan
tal krygsgevangenen en nam 12
maxims.
Het tweede legercorps maakte 850
man krijgsgevangenen en nam een
batterij.
De Duitschers hebben ernstige
verliezen geleden. De Duitsche troe
pen zijn, naar het schijnt, uitgoput.
De Engelsche troepen zijn, in
noordelijke richting over de Marne
getrokken.
Parijs, 10 September, 11 u. 40 min.
's avonds. Het zoo juist bekend ge
maakte officieele bericht luidt:
Aan den linkervleugel zyn de
troepen der bondgenooten tusschen
La Ferte sous Jouarre en Ch&teau
Thierry de Marne overgestoken, den
terugtrekkende vijand achtervolgende.
De Engelschen hebben talrijke krijgs
gevangenen. Ook hebben zij mitrail-
leuses vermeesterd. Sedert 4 dagen
winnen de bondgenooten hier 60 K.M.
Tusschen Chftteau Thierry en Vitry
le Frangois is de Pruisische garde
naar het Noorden van demoerussen
van St. Gond teruggeworpen. In de
streek tusschen Mailly en Vitry le
FranQois duurt de hevige strijd voort.
Op het centrum en aan den rechter
vleugel is de toestand aandeOrnain
en in Argonne, waar de tegenstanders
zich in hun stellingen handhaafden,
dezelfde gebleven. Aan den kant van
Nancy maken de Duitschers geringe
vorderingen. Daarentegen vorderen
deFranschen in het boscn vanChampe-
noux (O.N.O. van Nancy) op den weg
naar Chateau Salins.
Beide partijen hebben aanzieniyke
verliezen geleden. Het moreel en de
gezondheidstoestand der Fransche
troepen is uitstekend.
[De moerassen van St. Gond zijn
ten noorden van Sézanne gelegen.
Mailly vindt men Oosteiyk van Sé
zanne en Westelijk van het dezer
dagen genoemde Sompuis, dat als het
eindpunt van den Fransch-Engel-
schen linkervleugel ten Westen van
Vitry werd aangegeven.
De Ornain is een zijrivier van de
Marne, waaraan het eveneens reeds
genoemde Sermaize ligtde gevechts
linie zou daar n.1., volgens het
officieele Engelsche bericht van 8/9
September, uitstrekken van een punt
in de nabyheid van Vitry tot Sermaize.
Argonne is het gebied Wostelyk
van Verdun, tusschen de Maas en
het Argonner Woud.)
Een Pruisisch prins gewond.
Berlijn, 10 Sept. (W. B.) (Officieel.)
Prins Joachim, de jongste zoon van
den Keizer, is door een schot ge
wond. Do kogel ging door de reehter-
bovendlj zonder het been te kwetsen.
De prins was als ordonnans-officier
op het slagveld in functie geweest.
Hij is overgebracht naar het meest
naby gelegen garnizoenshospitaal.
Prins Ernst van Saksen-Mai-
nlngen gesneuveld.
Meiningen, 10 Sept. (W. B.). De
Keizer heeft den hertog vanSaksen-
Meiningen telegrafisch meegedeeld,
dat prins Ernst von Saksen-Meiningen
- zoon van den voor Namen ge
sneuvelden prins Frederik van Sak
sen-Meiningen en broeder van de
groothertogin van Saksen-Weimar
gesneuveld is. Hij werd te Mabeuge
met militaire eer ter aarde besteld.
in de buurt van Verdun.
Berlijn,' 10 Sept. (W. B.) (Officieel).
Generalquartiermeiater Von Stein be
richt uit het hoofdkwartierDe Duit
sche kroonprins lieeft heden met zijn
leger de versterkte vijandelijke posi
tie ten zuidwesten van Verdun ge
nomen.
Afdeelingen van het leger doen
aanvallen op de ten zuiden van Ver
dun gelegen sperforten, die sedert
gisteren door zwaar geschut worden
beschoten.
Naar de Parljsche correspondent
van de „Tijd" seint, is de Fransche
generaal Percin op last van een
Franschen krijgsraad gefusilleerd. Hij
werd beschuldigd gedurende vier
dagen een telegram te hebben achter
gehouden, waarin den Engelschen
om versterking van den linkervleugel
gevraagd werd. Percin is reeds de
tweede Fransche generaal, die gefusil
leerd is.
De strijd in West-, Noord
en Noordoost Frankrijk.
Dultsch legerbericht.
Beriyn, 10 Sept. (W.B.) General-
Quartiermeester von Stein bericht
uit het hoofdkwartier: De bij de
vervolging tot over de Marne voort-
gerukte legerafdeelingen zijn van
Parys uit en tusschen Meaux en
Montmirail door een overmacht aan
gevallen. Zy hebben in zware, twee
dagen durende, gevechten de vijanden
tegengehouden en zyn zelf vooruit
gekomen.
Toen berichten inkwamen, dat
nieuwe sterke vyandelijke colonnes
in aantocht waren, is hun vleugel
achteruit geschoven. De vijand volgde
op geen enkel punt.
Voor zoover reeds bekend is, zijn
eenige duizenden vijanden gevangen
genomen en vyftig stukken geschut
buit gemaakt.
De legerafdeelingen ten westen
van Verdun zyn in een voortdurend
heviger wordend gevecht.
in Lotharingen en de Vogezen ia
de toestand onveranderd.
Oorlogsrapport
van generaal French.
Londen, 10 Sept. Het „Persbureau"
BELGIË.
Duitsche gevangenen te
Antwerpen.
Antwerpen, 10 September. (Reuter).
Officieel. Driehonderd Duitsche ge
vangenen, zyn te Antwerpen aange
komen. Zij waren gevangen genomen
bij Aerschot en behooren tot den land
storm uit Maagdenburg. Zij vormden
een bataljon van 1100 man.
Een gedeelte werd gedood, anderen
namen de vlucht, en 300 gaven zich
over. Ondervraagd over de gyzelaars,
die in dc kerk te Aerschot waren
opgesloten, antwoordden zy, dat de
mannen van meer dan 40 jaar waren
losgelaten, de anderen, in den leef-
tyd van 15 tot 40 jaar, waren naar
Aken gebracht.
Ondervraagd over de verwoesting
van Leuven, bleven zy zwygen; een
zeide: „het is schande."
Nieuwe verrichtingen van het
Belgische leger?
Een onzei oorlogscorrespondenten
meldt ons d.d. gisteren uit Torneuzen
Zoo even komt mij van iemand,
die in Belgische militaire kringen
uitstekend bekend is, een nieuwtje
ter oore. De man had een telegram
uit Antwerpen ontvangen, volgens
hetwelk de Belgische generale staf
naar elders overgebracht is. Waar
heen, was nog niet officieel bekend.
Die verplaatsing zou, altijd volgens
myn zegsman, hiermede iu verband
staan, dat uit de stelling van Ant
werpen, waar op het oogenblink
150,000 man troepen liggen, (en wel
in zekeren zin werkeloos), een groot
gedeelte zal uittrekken om tegen de
Duitschers, die nog in Belgié zijn,
op te rukken.
Volgens de geruchten die er in
omloop zyn, zouden er op het oogen-
publiceerd het volgende rapport van I blik maar honderduizend man Duit
den veldmaarschalk French: De slag sche troepen in Belgié zyn, en dan
duurde gisteren voort. De vijand werd nog meerendeels landstormmannen.
Volgens andere geruchten, zou er
een sterke Russische troepenmacht
te Oostende aan land gezet worden,
om de Belgen te helpen. Hun landing
daar zou, zoo heet het, slechts nog
een kwestie van vier-en twintig uur
zyn.
Ten opzichte van deze berichten
en geruchten maak ik natuurlyk het
noodige voorbehoud. Ik geef ze echter
weer om ook de stemming hier, die
nog geenszins moedeloos is, te
teekenen.
Voor ray staat intusschen vast, dat
er in Belgische militaire kringen iets
gaande is, want reeds zijn sterke
troepenafdeelingen Belgen opgerukt
in de richting St. Nicolaas en Lokereu.
Het zou ook kunnen zjjn, dat de
Duitschers de taktiek volgen, om al
de plaatsen rond Antwerpen te ver
ontrusten, om den beer uit zyn hol
te lokken en dat de oprukkende be
weging der Belgen hun niet onge
legen komt. Maar dan zouden er uit
Belgié niet te veel troepen naar het
Noorden van Frankrijk gezonden
moeten worden.
Hoewel de Duitschers uit allerlei
plaatsen in de buurt van Antwerpen
de bevolking verdreven hebben, heb
ben zij nog geen kans gezien, de
zelfde taktiek ook langs den water
kant toe Le passen. Aan den kant
van de Schelde zouden zij onver
mijdelijk in de vuurlinie van de ge
weldige Scheldeforten komen niet
alleen, maar ook onder het geweer
vuur van de groote troopenmacht,
die rondom die forten samengetrok
ken is.
De openbare meening in Belgié
is ook voor een aanvallende bewe
ging tegen de Duitschers. Velen vra
gen reeds lang, waarom de rest van
de troepen, die allen in de stelling
Antwerpen ondergebracht zyn, daar
werkeloos blyven wachten tot de
vijand nadert, terwijl deze de na
burige plaatsen teistert.
Al de Belgische vluchtelingen die
hier in Terneuzen inkomen, waren
in de wolken toen vorengenoemde
Belg zijn telegram voor las. Men
was een en al geestdrift en de bfijd-
schap straalde uit iedere blik. Men
omarmde elkander en iedereen was
uitgelaten. Wij zullen spoedig weten,
wat er van aan is.
(Met deze aankondiging van nieuwe
krijgsverrichtingen van het Belgische
leger kloppen do telegrammen over
een geslaagden uitval der Belgen uit
Antwerpen zeer goed).
DUITSCHLAND.
Beriyn, 10 September. (Wolff.) Het
partijbestuur der sociaal-democraten
maakt in de „Vorwiïrta" een verkla
ring openbaar, waarin geprotesteerd
wordt tegen het feit, dat het Inter
nationale socialistische Bureau met
het bestuur van de Fransche socia
listische partij een oproep tot het
Duitsche volk heeft gericht zonder
vooraf ook maar een poging te doen,
zich met de Duitsche socialistische
partij in verbinding te stellen.
Het dagelijksch bestuur van ge
noemd bureau heeft zegt het partij
bestuur der Duitsche sociaal-demo
craten - daarmede de grens van
zijn bevoegdheden overschreden. Dit
wekt te meer bevreemding, omdat
alle leden slechts tot één van do by
de tegenwoordige catastrophe betrok
ken staten behooren en daarom nood-
zakelyk bevooroordeeld moeten zyn.
De oproep geeft een voorstelling
van de gebeurtenissen, welke tot
den oorlog geleid hebben, zooals die
door de Fransche regeering gegeven
is. De eenzydigheid van de oproep
blijkt reeds daaruit, dat zy van de
bedreiging van het Duitsche volk
door het Russische despotisme niet
eens gewaagt, de omstandigheid, die
het Duitsche volk in zyn geheel het
meest in beroering heeft gebracht
en die voor de beoordeeling van den
politieken toestand van wezeniy'ke
beteekenis is.
Verder protesteert het partijbestuur
tegen het voornemen van het Inter
nationale socialistische Bureau om
met medewerking van de Fransche
socialistische partij, de socialistische
partyen in onzydige landen over de
vermeende wandaden der Duitschers
in te lichten. „Wy voelen ons ver
plicht te verklaren", besluit het par-
tybestuur, „dat de Duitsche soldaten,
waarvan er millioenen door do school
van de Duitsche partij on de vak-
vereenigingen zijn gegaan, geen bar
baren zijn en in beschaving van
geest en gemoed bij de soldaten van
geen volk ter wereld ten achter
staan. Het is kenteekenend, dat het
uitvoerend comité van het Interna
tionale socialistische Bureau zich naar
aanleiding van do vermeonde wan
daden van dé Duitsche soldaten tot
de openbare meeniug in onzijdige
staten wil wenden, terwyi het over
de snoodo overvallen van Belgische
1'ranctireius op Duitscho soldaten en
over de uitspattingen en gruwelen
der Russen in Oost-Pruisen niets
weet te vertellon."
Beriyn, 10 September. (Wolft'.)
Officieel worden de volgende berich
ten uit Engelsche bron tegengespro
ken:
le. dat Duitsche officieren in het
zeegevecht by Helgoland op hun eigen,
in 't water zwemmende manschap
pen hebben geschoten
2e. dat Duitsche oorlogsschepen ge
vuurd hebben op Engelsche booten
die reddingswerk verrichtten.
Volgehouden wordt, dat by Engel
sche soldaten dum-dum-kogels zyn ge
vonden.
RUSLAND.
Russischetroepen uit Archangel.
Wy lezen in een Noorsch blad van
6 dezer:
„De Russische gezant te Kristiania
is door zyn regeering gemachtigd het
in Noorwegen omloopende gerucht
over een voorgenomen transport van
troepen van Archangel naar de Noor-
sche grens tegen te spreken."
Wji vermoeden, dat het onjuiste
van het gerucht was, dat die troepen
naar de Noorsche grens gingen.
(N.Rott.Ct.)
De Russen in Allensteln.
Do Russen hebben te Allenstein,
dat twee dagen door hen bezet is
geweest een zware oorlogsschatting
aan naturalia geeischt. Zy verlangden
niet minder dan 120.000 K.G. brood,
6000 K.G. suiker, 5000 K.G. zout,
3000 K.G. Thee, 15.000 K.G. grutten
of ryst en 160 K.G. peper.
Dit alles moest des morgens om 8
uur geloverd worden. In den nacht
waren allen in Allensteiu met yver
aan het werk om dit alles by elkaar
te krygen. Vrouwen en meiqjes hiel
pen brood bakken, en gingen van
huis tot huis om een en ander te
vergaren. Ten slotte kregen de Russen
ongeveer de helft van wat zij geeischt
haddon. Alles zou door hen contant
worden betaald, hetgeen wegens hun
verdryving uit Allenstein door de
Duitsche troepen niet kon gebeuren.
Het Duitsche leger bracht echter eon
som van 180.000 roebel mede, welke
op do Russen veroverd waren, zoodat
de inwoners hiermede waarschyniyk
wel schadeloos gestold werden.
Petrograde, 10 Sept. In een com
muniqué van don staf van den op
perbevelhebber wordt gemeld: Het
succes, dat de Russische troepen den
negenden Sept. behaalden op de
Duitsch-Ostenrijksche strijdmacht in
de omgeving van Krasnik, wordt
steeds grooter. Hevige gevechten
worden geleverd op het front To-
maschow-Rawaruska tot deDnjester.
Duitschers en Russen.
Londen, 11 Sept. Aan de „Daily
Chronicle" wordt geseind, dat het
buiten twyfel is dat tenminste één
Duitsch legercorps uit Belgié in Oost-
Pruisen is aangekomen. De Duitsche
strijdkrachten tellen daar ongeveer
een half millioen man.
De slag in het gouvernement Lju
blin is geöindigd met een volledige
overwinning der Russende Oosten-
rijksc.he legers zyn volkomen uiteen
geslagen.
Van het
Russisch-Oostenrijksche front.
„Langs het heele froDt tusschen de
Boeg en den Weichsel zyn", zoo ver
klaart een ambteiyke Russische mede
deeling, die Zondagavond verschenen
is, opmerkelyke verschynselen van
een terugtocht van de Oostenrykers.
Ons leger heeft hun buitengewone
hardnekkigheid gebroken en heeftin
het centrum van de stelling van den
vijand eeD geweldigen buit gemaakt."
De correspondent van de Times
te St. Petersburg (Petrograd) meldde
Maandag, dat latere berichten den
indruk bevestigden dat de Oostenry
kers in vollen aftocht waren. Hy
verneemt dat hun verwoede aanvallen
op de stellingen der Russen voor zy
hun offensief voorgoed hadden opge
geven, blijkbaar ten doel badden om
den reeds begonnen terugtocht te
dekken. Indien dat zoo is, is een ge
deelte, zoo niet het gros, van de
Oostenrijkers er vermoedelijk in ge
slaagd de San over te trekken, voor
generaal Roezsky's leger hun rechter
vleugel heeft kunnen aantasten.
Volgens berichten uit andere bron
hebben de invallende Oostenrykers
het Russisch gebied al ontruimd en
trekken zij zich samen op Jaroslaw
en Przemysl, die in rechtstreeksche
spoorweg verbinding met elkaar staan.
Vandaar zouden zy langs den spoorweg
Krakau kunnen bereiken.
Men gelooft, dat de Duitschers in
Zuidwestelijk Polou evoneens terug
trekken. Een telegram meldt althans
dat zy Radom haastig ontruimd hebben.
Het geheele aantal krijgsgevangenen
dat do Russen gemaakt hebben, be
liep Maandag 82.000. De Beurscourant
stelt voor om de Galiciérs onder dezen
in vrijheid te stellen en naar huis te
zenden, voor zoover zy in het door
Rusland bezette gebied thuis hooren.
De vermeestering van Stryj (ten Z.
van Lemberg en ten W. van Halicz)
en van passen in de Karpaten wordt
als van groot belang beschouwd.
De militaire medewerker van de
Roeskoje Slowo merkt in een be
schouwing over den toestand in Oost-
Pruisen op, dat het onmiddeUjke doel
van den opmarsch der Russen thans
is om de Duitsche strydmacht tusschen
Allenstein en Duitsche Eylau te ver
pletteren en zich daardoor meester
te maken van de overgangen over de
Weichsel.
Hij vermoedt, dat de aandacht van
den Duitschen staf op OoBt-Pruisen
en niet op Silezié gevestigd is. Duitsch
land kan geon afdoenden tegenstand
bieden over een front van meer dan
300 K.M. van Thorn tot aan de Oos
tenryksche grens. Daarvoor zouden
acht of tien legercorpsen, zoo niet
meer, noodig zijn. Men zou daarvoor
een derde van het leger in het Wes
ten weg moeten nemen, wat daar
een ramp ten gevolge zou hebben:
Indien de vei liezen van het Iste en
XXste Duitsche legerkorps zyn aan
gevuld, zyn er in Oost-Pruisen ruim
250.000 man, maar ten Z. van de
Weichsel kunnen er niet meer dan
150,000 zyn. Nu do Duitschers te
zwak zijn om den opmarsch der Rus
sen naar Beriyn te stulteD, trachten
de Duitschers de Russische vleugels
bedreigen.
Oost- Pruisen heeft voor do Duit-
schera ten naaste bij evenveel belaDg
als Belgié voor de bondgenooten heeft
gehad tydens den opmarsch der
Duitschers in het Maasdal. Voor de
Russen veilig zyn tegen de moge-
ïykheid van verrassingen van het
Duitsche leger in Oost-Pruisen, zou
de voorwaartscho beweging naar
Beriyn stellig gevaariyk zyn, tenzij
zy uitsuitend door Silezié ging, dat
van Oost-Pruisen uit niet zoo dade-
ïyk bedreigd kan worden.
In Oost-Pruisen is het terrein veel-
geschikter voor de verdediging dan
in Posen en Silezié. Met de Oostzee