jnden Mededeeling.
Men meldt uit Schiermonnikoog:
Een geladen Engelsche torpedo is
heden bij paal 7 aangespoeld.
De aangespoelde torpedo kan de
eerste door de E. 9 op de Duitsche
torpedoboot afgevuurde torpedo ge
weest zyn die, gelijk werd bericht,
niet is ontploft.
De Engelsche duikboot E 9 die
buiten onzo territoriale wateren, in
de buurt van Schiermonnikoog, een
Duitschen torpedojager in den grond
heeft geboord, is dezelfde, die den
Duitschen kruiser Hela vernield had.
De Engelsche pers brengt hulde aan
haren wakkeren commandant, luite-
uant Max Horton.
De Daily Mail merkt op, dat de
voorspelling van Sir Percy Scott tot
dusver gerechtvaardigd is gebleken,
aangezien beide partijen voor ver
kenningen en gevechten hoe langor
hoe meer van hun duikboot partij
trekken. De duikbooten van de Duit-
schers zijn hun eenige oorlogsvaar
tuigen die ongemerkt buiten hun
havens kunnen optreden en het zal
daarom wel waar zijn, dat Duitsch-
land bezig is, om vijftig van die
booten te bouwen. Er zyn echter
grenzen aan het bemannen van die
bodems gesteld. De bemanning dient
zorgvuldig- geoefend en opgeleid te
zijn. Daar Engeland nu ten minste
zes jaar eerder met het bouwen er
van begonnen is en het voor den
oorlog begon een veel grooter aantal
ervan bezat, verkeert het in gunstige
omstandigheden, om hun aantal te
vermeerderen, nu hun waarde ge
bleken is.
Duitsch Legerberlcht.
Berlijn, 8 Oct. (W. B.) De generale
staf deelde uit het hoofdkwartier
hedenavond het volgende mede:
Van het Westelijk oorlogstooneel
vallen geen gebeurtenissen van groote
beteekenis te vermeiden. Kleine vor
deringen zijn gemaakt hij St. Michiel
en in het woud van Argonne.
Voor Antwerpen is het fort Broen-
douck genomen. De aanval op de
binnenste fortenlinie en daarmede
ook de beschieting van het daarach
ter liggende deel der stad is begon
nen nadat de commandant der ves
ting de verklaring had gegeven dat
hij de verantwoordelijkheid op zich
nam.
De luchtschiphal te Dusseldorf is
getroffen door een bom, geworpen
door een vijandelijken vlieger. In
het dak is een gat geslagen en het
omhulsel van een in de hal gesta
tioneerd luchtschip vernield.
In het Oosten heefteen uit Lomsja
oprukkende Russische colonne Lyck
bereikt.
Russisch Legerberlcht.
Petrogad, 8 Oct. (P. T. A.) De Groote
Generale Staf bericht: De Gevechten
aan het Oost-Pruisische front duren
met dezelfde heftigheid voort. Ondanks
de nieuwe versterking, die de Duit-
sohers hebben gekregen, werden alle
aanvallen in de omstreken van Wir-
ballen en Philipof met groote ver
liezen teruggeslagen.
Bij een nachtelijken aanval maakten
de Russische troepen zich meester
van het dorp Kamenka bij Bockalarjef
en veroverden op. den vijand een
aantal vuurmonden.
In het bosch Massaltsjisna, ten W.
van Ratsjika omsingelden onze troepen
in den nacht een Duitsch detachement,
dat gedeeltelijk in de pan werd
hakt, ten deele uiteen gedreven,
daarbij aan ons zijn mitrailleuses in
handen latende.
Onze troepen maakten zich meester
van de stad Biala.
In andere streken valt niets belang
rijks te vermelden.
Het gevecht tegen het garnizoen
van Premysl verloopt onder voor ons
gunstige omstandigheden. Onze troe
pen hebben storüierderhand een ver
sterking van de hoofdstelling genomen.
Volgens een telegram van den
opperbevelhebber van 8 Oct. heeft de
Tsaar, die gisteren het hoofdkwartier
verliet, den trein te Bjelostok laten
stoppen om zich te begeven naar de
vesting Ossowetz en daar persoonlijk
zijn dank te brengen aan het garnizoen
voor de dappere verdediging van deze
vesting. De Tsaar bevindt zich dus
zeer dicht btf het front.
In Galiclë.
Weenen, 8 Oct. (W. B.) (Officieel)
Hedenmiddag werd bij hefc verder
voortdringen van onze troepen de
vijand op den weg naar Przemysl
bij Barycz ten westen van Dynow
verslagen. Ook Rzeszow is heroverd.
Daarbij werd geschut buitgemaakt.
Aan de Weichsel en de San namen
wij vele vluchtende Russen gevangen
en maakten wij voertuigen buit.
Nieuwe aanvallen op Przemysl zijn
schitterend afgeslagen. De vijand ver
loor vele duizenden en gewonden.
In de gevechten bij Maramaros—
Sziget, waar wij de zego behaalden,
wedijverden de Hongaarsche en Oost-
Galicische landstorm en de leden van
het Poolsche legioen in dapperheid.
Het beleg van Przemysl.
St. Petersburg (Petrograd), 9 Oct'
(Per. tel.-ag.) De groote generalestaf
deelt mede
De strijd tegen het garnizoen van
Przemysl heeft plaats onder voor ons
gunstige omstandigheden. Onze troe
pen hebben met een stormaanval een
sterk werk van de hoofdstelling ge
nomen.
Op het Westelijk oorlogstooneel.
Frantch legarbericht.
Parijs, 8 Oct. (Reuter.) Officieel
communiqué van 11 uur. Over het
geheel genomen is de toestand on
veranderd gebleven. De ingenomen
posities blijven dezelfde ondanks
eenige hevige gevechten in de om
geving van Roye.
Da slag In Frankrijk.
De Duitsche generaal der infanterie
von Blume zegt in een beschouwing
in de „Lokal-Anzeiger" over den slag
in Frankrijk, dat twee eenigszlns
gelijkwaardige legermachten, als die
welke thans tegenover elkander staan
en welke elk zeker op een millioen
man kunnen geschat worden, weken
lang met elkander kunnen worstelen,
zonder dat er een van beide tot wijken
genoodzaakt is, en dat tenslotte die
partij zal overwinnen, welke niet
alleen het beste is opgewassen tegen
moeilijkheden als de proviandeering
der troepen, de munitie aanvulling,
de verpleging, maar vooral en dit
geeft volgens von Blume den doorslag
die de grootste physieke en psy
chische kracht kan ontwikkolen.
Natuurlijk gelooft von Blume, dat
deze partij de Duitsche zal blijken te
zijn.
De Indische hulptroepen.
In Duitschland wordt dikwijls be
weerd, dat do Indische hulptroepen,
die Engeland gerequireerd heeft voor
den veldtocht in Noord-Frankrijk,
niet bestand zullen zijn tegen den
Europeeschen winter. D.e Berlijnsche
hoogleeraar Rothmann schrijft in het
„Berliner Tageblatt", dat deze ziens
wijze onjuist is. Hij zegt:
De Indische troepen, die Engeland
thans in het veld zendt, komen uit
de noordelijke hellingen van de Hi-
malaja. De besten hunner zijn de
Ghurka-regimenten, die gerequireerd
worden uit de bergen van Nepal.
Nepal is een van de weinige, nog
bijna onafhankelijke, staten van het
Noord-Indische bergland. Zijn gedeel
telijk Mongoolsche, gedeeltelijk Arische
bevolking leeft op hoogten van duizend
tot drieduizend meter.
De bekenden wereldreizigers Otto
Ehlers, die twintig jaar geleden weken
lang vertoefde in de anders zoo af
gesloten bergen van Nepal' prijst den
militairen geest van de Nepaleezen,
die hij de meest oorlogszuchtige natie
van Azié noemt. Tewyl men in Nepal
zelfs onder de soldaten groote, flinke
menschen zien kan met zuiver Arische
gelaatstrekken, ja, soms blondharigen
met blauwe oogen, die doen denken
aan Duitsche boerenjongens, bestaan
de Ghurka-regimenten van hetBritsch-
Indische leger voornamelijk uit kleine,
gedrongen lieden met Mongoolsche
gelaatstrekken. Het zijn vechtlustige,
flinke soldaten, die in de eerste plaats
goed schieten. Hun garnizoenen liggen
voornamelijk in de bergen van de
Himalaja, Assam en Burma, daar zij
het heete klimaat van de Indische
laagvlakte niet kunnen verdragen.
Ehlers vergelijkt hen met de jagers
in het Duitsche en de hooglanders in
het Britsche leger.
Raadsoveriicht.
Onder het opschrift „gewone din
gen" besprak de hoefijzer"-corres-
ponden t van het Handelsblad" Woens
dagavond eene door den heer Troel
stra in het „Volk" opgeworpen onder
stelling, deze n.1., dat de thans be
staande politieke vrede, de„gods vrede",
zooals die genoemd wordt, naar alle
waarschijnlijkheid wel niet lang meer
zal worden gehandhaafd. „Er zijn
al teekenen", zoo schreef genoemde
correspondent, „die wijzen op ver
slapping van de straffe zelftucht en
op een terugglijden, in den ouden
toestand."
Inderdaad, zoo is het, en het feit
geeft den philosoflsch-aangelegden
mensclr stof tot nadenken en be
peinzen van hot onbegrepens dezer
droevige dagen. Nietwaar, je mag
onderling van inzichten verschillen
omtrent de evolutionaire baan waarin
je je eigen leven en dat van je
medemonschen wilt dwingen te gaan,
met het onvermijdelijke gevolg, dat
bedoeld leven zoo goed als geen stap
verder komt in zijn ontwikkelings-
phase, je mag verschillende poli
tieke meeningeu hebben, verschil
lende gelooven, verschillende inzich
ten omtrent het peil der „bescha
ving", waarop we staan; de oor
log, mijne lezers, hebben wij onvoor
waardelijk en ten eenenraale uitge
schakeld uit ons gedachten-complex.
Oorlogvoeren, dat is iets barbaarsch.
Nu ja, men doet het nog wel, maar
dat zijnde volken, die wat minder
geëquilibreerd zyn, wier hartstochten
wat meer aan de oppervlakte liggen
en die zich wat minder kunnen be-
heerschen. Maar de kern van het
beschaafd Europa, u en ik, voert geen
oorlog meer.
En genoeglijk rollen onze levens
voort. We houden een groote massa
principes hoog, hebben vaste „ope
ratie terreinen" in onzen geest van
waar uit we met grover of kleiner
geschut (wie met pek omgaat wordt
er mee besmet en wie met oorlogs
terminologie opstaat en inslaapt, kan
aan het dagelijksch gebruik niet ont
komen) de openbare meening bom
bardeeren. We leven voort; onze
inzichten verschillen omtrent „prin
cipieels" punten, we kibbelen zoowat
en plukharen, en, als de vergadering
afgeloopen is, boomen we vriend
schappelijk nog wat na onder een
sigaartje en een glaasje„Nou zeg,
jij schoot ook uit je slof zooeven",
of „heb je dat nou allemaal gemeend
wat je straks zei Maar over
den oorlog zijn we 't allemaal eens:
die past niet in ons kader van evo-
lutioneerende menschheid. De oorlog,
mijneheeren, is een verouderd insti
tuut, dat in beschaafd Europa niet
meer thuishoort, tenzij bij enkele
volkereD, die (zie boven).
Totdat je d'r plotseling midden in
zit. In den. oorlog, met al den aan
kleve daarvan.
Wat doe je dan? Je wordt bang.
Je hebt hem uitgeschakeld uit je
levensbeschouwing, je levensphilo-
sofie is er niet op ingericht, je wordt
er door overvallen. En kruipt iq je
schulp-zuiver menschelljk.
Plotseling hebben alle geschillen
afgedaan. Politieke, principieels kwes
ties bestaan niet; grooter dan de
bestaande economische nooden is het
dreigend gevaar van hot onbekende,
onbegrepene, ongedachteAls
spelende en kijvende kinderen, die
zich met wat speelgoed vermaken,
wordt je plotseling opgeschrikt door
een onweer en kruipt angstig bijeen
onder de moederlijke veilige hoede.
Om de felle bliksemstralen niet te
zien verbergje het gezicht in moeders
schoot, en zoo zitje, en moeder tracht
suggestief, met vertellingen er don
moed in te houden.
O die moederlijke regeering! De
veel-gesmade, veel-veroordeelde, hevig
verguisde en scherp gecritiseerde,
wat kr(jgt zij plotseling een aureool
van heiligheid! Hoe zit zij, breeduit
met haar schoot, gereed om de augs-
tige gezichten te verbergen, zoo noodig
de bedreigde levens te beschermen,
met sussende woorden de gemoederen
te kalmeeren
De „godsvrede" is geboren
Maar ziedaar: de bui diijft over.
Wel ratelt en woedt het onweer nog
voort, maar de afstand is groot:
tusschen den bliksemstraal en den
slag kan men vele seconden tellen.
En wat doen de kinderen De kin
deren vatten hun spel weer op
Jantje slaat weldra Pietje een nieuw
blauw oog, en Kobusje trekt zijn
zusje aan 't haar, omdat zij princi
pieel met hem van inzichten verschilt.
En genoegelijk rollen onze levens
voort. We blijven een groote massa
principes hoog houden, hebben vaste
„operatie-terreinen" enzoovoort (zie
boven).
Een goed verstaander zal na het
bovenstaande gelezen te hebben, be
grijpen dat en waarbm het Dinsdag
avond iewat warm in den Raad toe
ging. Dat en waarom er heftige
vlammen van principieele kwesties
oplaaiden, die de discussies in" den
laaienden brand zetten van do harts
tochten. Het was logisch en onver
mijdelijk, het was psychologisch en
zuiver menschelljk, dat, nu de bui
voorloopig weer wat was afgedreven,
de afgebroken discussies werdeu
voortgezet.
En hoe Als een klaterende water
val ruischten de woorden door de
groene zaal der vroeden, als een
daverende echo klonk het ach en
wee der principes in de ooren der
aanwezigeD.
Wehe, wenn sie losgelassen,
Wachsend ohne Widersfand,
Durch die volkbelebten Gassen
Walzt den ungeheuren Brand
Aldus Schiller. Zijn woord is op de
debatten m den Dinsdagschen raad
toepasselijk. Er ontstond een brand,
een vuurgloed, een auto-da-fé zelfs
van parlementaire uitdrukkingen.
Machtig en zwaar scheurden de woor
den van den heer Verstegen de stilte,
als een stormvloed bruischto en
ruischte het van diens edelachtbare
lippen tot een paroxisme van passie.
Als een stormwind daverde de heer
Van den Berg met zijn korte, snelle
zinnen en het onvermijdelijke „dank
u wel, meneer de Voorzitter" tot slot.
Zóo heftig rolde en golfde de stroom
der eloquentie van deze lippen dat ze
de parlementaire welvoegelljkheid
eene wijle overschreden. Slechts de
heer Biersteker bleef kalm, ijselijk en
wijselijk kalm. Het was de kalmte
der wijsheid, eb tegelijk de kalmte
der ijselijkheid. En of de heer Van
den Berg nu al zei <dat men in een
Oude Mannen- en Vrouwenhuis geen
zuigelingenkamer ging inrichten (wat
wij voor ons nog niet zoo zeker
weten als deze geachte spreker, want
iu tijden van oorlogsgevaar kan het
raar loopen in de wereld), en of
de heer Verstegen nu al opponeerde
tegen 's heeren Biersteker's twijfel
aangaande de richtige functioneering
derwerkeloozenkasseu, niets vatf
dit alles was in staat de harmonie
te doen herstellen dio fel en hevig
verstoord was Dinsdagavond.
't Was jammer: de heer Verstegen
stond moederziel alleen in 't begin,
tot tenslotte ons jongste raadslid, de
heer Van Breda, hem bijviel. Maar
met z'n tweeën konden ze niet op
tegen de felle oppositie uit de monden
van de beide geachte afgevaardigden
Biersteker en Van den Borg, noch
tegen de zwijgende, vernietigende
kritiek dor overigen
Maar wat was er in 's hemelsnaam
dan aan de hand? vraagt de lezer.
Waarvoor die vele woorden, zonder
dat wij nochtans iets wijzer worden
Stil, lezer, stil. Zeide het niet de
heer Biersteker zoo treffend juist:
^Vaak doet een al te groote over
moed in overijling handelen" (het
kan ook wandelen zijn, daar wil ik
af zijnje hoort wel eens meer slecht
op de tribune). Wees niet overmoedig,
handel noch wandel (u ziet, het is
allebeiverkeerd) in overijling. Laat
mij u kalm en categorisch des Pudels
Kern uiteenzetten.
De kwestie was deze. Minister
Treub had den gemeentebesturen aan
geschreven om mede te werken tot
de oprichting van (tijdelijke) werke-
loozen kassen. De bedoeling van den
minister was de bestaande vakver-
eenigingskassen te ontlasten van den
zwaren druk, dien zij in deze tijden
te verduren hebbeu. Zij konden dan,
volgens de bedoeling des ministers,
intact blijven, d. w. z. tot op 25 °/0
van het kapitaal, eu straks, als de
toestand weer normaal wordt, weder
als gewoon functioneeren. De ge
meenten zouden dan tot 75% bij
moeten passen, en de Regeering ver
goedde de helft daarvan.
Deze ministerieele aanschrijving,
die niet een bevel, slechts een ver
zoek was, werd gesteund door eenige
plaatselijke vakvereeniginge'n met te
zamen 115 leden. Maar deze af-
deelingen o.a. de afdeeling van den
Typografenbond en van den Ned. Bond
van Handels- en Kantoorbedienden
hebben te zamen slechts drie
werkeloozen, t. w.: één typograaf,
en twee vrouwelijke kantoorbedien
den, die bij hare ouders thuis zijn.
En op grond daarvan zeiden B. en
W.we vinden het niet noodig om
voor die 3 personen een werkeloozen-
fonds op te richten. Een standpunt
dat men verdedigen kan, (en dat ook
geducht verdedigd werd.)
Maar de heer Verstegen, Voorzit
ter der afd. Helder vaD de S.D.A.P.
en dus volbloed vakvereenigingsman,
plaatste zich op ander standpunt.
We moeten niet kijken naar die 3
werkeloozen, we moeten kijken
naar de instelling, naar het instituut
als zoodanig. Het is in den tegen-
woordigen tijd van belang, datzoo'n
instituut er kome, opdat we klaar
zijn als de werkeloosheid grooter
wordt.
Ja maar, zei de heer Biersteker,
wacht eens even. De minister wil,
dat de bestaande organisaties vóór
1 Augustus reeds hebbeu gefunctio
neerd. En hoe komen we dat aan
de weet.
Er zijn kassen bij met con héél
gering bedrag aan geld, o.a. Óen Vér-
eoniging met een weerstandskas van
fl. Dat is toch niet wat je noemt.
Die zou dus al van do gemeente
kunnen trekken als ze maar een
kwartje in kas had. Dat gaat niet.
Laten we dan liever een definitief
Werkloozenfonds oprichten en een
Arbeidsbeurs, en beginnen met een
onderzoek.
Juist zoo, zei dr. Van den Berg,
we hebben een werkloozenfonds
noodig als we werkloozen hebben.
Zult gij, meneer Verstegen, in een
Oude Mannen en Vrouwenhuis zuige
lingenkamers bouwen?
De heer Verstegen beweerde maar,
dat do heer Biersteker de quintessens
niet snapte. Een ^refinitief werkloo
zenfonds is nuttig en een arbeiders-
beurs ook, maar die zijn in een
veertien dagen niet optorichton, en we
moeten nu met spoed werken.
De heer Adriaanse luisterde glim
lachend toe.
De heer Biersteker declameerde
hetgeen wij boven aanhaalden over
overmoed en overijling.
De heer v. d. Berg vond dat drie
werkeloozen niets was.
Lieve lezer, op onze aanteekeningen
staan massa's blauwe kruisjes. Elk
blauw kruisje is een incident, een
kruisvuur, een oplaaiiug van harts
tochtelijke uitroepen, een interruptie,
een tot de orde roepen, een het
woord ontnemen. Zelfs de pu
blieke tribune deed mee.
We zullen in begrijpelijke dus
oorlogstaal spieken. Het krioelde
in den Raad van shrapnels, grana
ten, grof geschat, mitrailleur-vuur.
Maar de strijders bleven in hun ver
schanste positie, veilig, moedig, strij
dend tot liet uiterst.
We zeiden hetf^Teeds: de heer Ver
stegen kreeg hulp. De heer Van Breda,
ook vereenigingsman, voelde warm
voor de organisaties en plaatste zich
op het standpunt van den eerstge
noemde. Voor niet-georganiseerden
zou de oprichting van een gemeen
telijk werkeloozen-fonds, zoo betoogde
deze hoer, een prikkel zijn zich te
orgauiseeren, voor wèl georguniseer-
den, die een zwakke kas hebben, be-
teekent het de noodzakelijkheid die
kas sterk te maken
Het was vergeefs. „Voor drio wer
keloozen kunnen wij geon fonds
oprichten", zei do Voorzitter. „U
kijkt te bekrompen als u zoo rede
neert", antwoordde de heer Verstegen.
„Er zijn toch levensverzekering-maat
schappijen, die evenmin voldoende
geld hebben voor eiken verzekerde,
en het is immers ondenkbaar, dat.
zij aan eiken verzekordo tegelijk zou
den moeten uitkeeren", betoogde
deze heer. „Daarvan woid ik geen
lid", interrumpeerde dr. van den
Berg.
„U niet, maar anderen wel", was het
slagvaardige antwoord, „ze bestaan,
dat zegt al genoeg".
„Waarom werkt de heer Vorstcgon
uiet liever mede aan de oprichting
van een blijvend werkeloozeufoiids
vroeg de Biersteker. Zie zoo, daarvan
zou hij wel niet terughebben.
„Meneer", zeide de hoer Verstegen,
„dat heb ik vier jaar geleden al voor
gesteld en werd uitgelachen door do
heeren."
Daar ging toen niemand op in
Zoo ging het eonigen tijd genou-
gelijk door. De Voorzitter zuchtteen
keek naar de klok, on zei: „och
heeren, alsjeblieft, heb medelijden.
We willen allemaal vroeg naar huis".
Toen schoidden ze er allemaal uit.
't Gaf toch niet. En conform 't. ad
vies van B. en W. werd besloten
geon Werkeloozenfonds op te richten.
Die minister ook... kan wolzoovool
'willen
Niettemin was het weer eens eon
verkwikking zoo'n raadsvergadering
bij to wonen in dezen kommervollen
tijd. Och ja, laten we onze principes
hooghouden. Genoegolljk rollen onzo
levens voort... Als er weuronweer
aan komt zetten is het Immers nog
tijd genoeg
PLAATSELIJK NIEUWS.
Het Comité tot Ondersteuning
van Belgische vluchtelingen
We hebben indertijd toen het
comité een paar weken aan 't inza
melen van goederen was geweest
melding gemaakt van de sympathie
en den daadwerkelljben steun, dien
dit comité mocht ondervinden.
Een vijftigtal groote en kleine
kisten, gevuld met allerlei goede
kleedingstukken en draagbaar, zelfs
nieuw schoeisel, konden aan het
centraal-comité in Amsterdam wor
den toegezonden. Vandaar uit is het
verspreid naar de plaatsen waar be
hoefte was.
Dankbaar mag ook ons comité den
liefdadigheidszin onzer plaatsgenoo-
ten roemen.
Maar daar beruiken ons nieuwe
noodkreten. Arm, zwaar geteisterd
België stuwt in de laatste dagen
tienduizenden vluchtelingen over de
grenzen, do meesten berooid van alles,
't Is in-droevig de beschrijving te
lezon van deze deerniswekkende
intochten in onze^zuidelijke plaatsen,
in onze groote steden, Rotterdam,
Utrecht, Alkmaar
Neen, sommen we niot op.
De Nederlandsche liefdadigheidszin
verloochent zich niet. Liefderijk wor
den de arme uitgewekenen overal
ontvangen.
Maar om allen te herbergen, te
kleeden, te voeden is zoo ontzettend
veel noodig
Lezen wij niet dat zelf het Alge
meen Steuncomité in Amsterdam de
ellende niet kon aanzion on van zijn
voorraad, dien het toch ook noodig
kan hebben maar Goddank! voor 't
oogenblik nog niet noodig heeft,
afstaat aan het Hulpcomité voor de
Belgen
En waar den Helder als vesting
uitteraard niet zeer geschikt is tot
het herbergen van vluchtelingen, daar
moeten wij een anderon weg zoeken
om hulp te bieden.
En nietwaar dat willen wij toch
om der barmhartigheidswille?
Het Belgische Comité zal in het
bekende perceel op den Kanaal weg
weer zittiug houden om goederen
voor de ongelukkigen in ontvangst
te nemen, of adressen op te nemen
waar die kunnen gehaald worden.
Wel is waar er is reeds veel ge
geven maar de nood dringt opnieuw.
Ach, er is zooveel noodig.
En niet alleen kleeren maar ook
dekking en waren en gold.
Komt plaatsgenootcn, er wordt
veel gevraagd iu deze tijden, maar
laat medelijden uw hart nog eens
bewegen om te doen wat gij kunt
voor deze ongelukkigen.
Elk der comité-leden neemt alles
aan.
Zalig zijn de barmhartigen
Met instemming nemen wij het
volgende over uit „De Telegraaf':
Wal gij aan dezen zult doen
In scharen komen zij tot ons, achter
zich de rookkolommen van hun bran
dend erfdeel,, het kanongebulder als
de stem der vernietiging van monseh
en huis en al wat hun dierbaar was.
Zij komen met starenden blik,
vrouwen, kinderen, grijsaards en
vragen niet.
Zij ontvluchten het verderf, maar
vragen niet, want zij hebben het
allerergste gezien en gevoeld en hopen
niet meer.
Wie het beest in den mensch ont
ketend heeft, aanschouwd in zijn
vernietiging, zijn daden, heeft gevoeld
aan al wat hem lief was, die gelooft
niet meer aan raenschelijk medelijden
wie méér heeft doorstaan dan hij
dragen kan, vertwijfelt en hoopt niet
meer.
Zij vragen niet, want héél hun
wezen is één smeekbede als zij ons
land betreden - een oase in de
oorlogswoestijn.
Een smeekbede aan het verwante
volk, dat vrij bleef toevallig
van moord en brandschatting, dat
verschoond bleef van gruwelen
hoewel niet méér onschuldig dan zij
En als wij hen aanzien, dan flitst
in ons op, dat wij hadden kunnen
zijn als dezen, dat voor enkele maan
den geen mensch aan dit gebeuicn
had geloofd, dat wij éénmaal kunnen
staan als zij
En al vreezen wij zelf niet, al
voelen wij ons sterk, dan bekruipt
ons bij het zien dezer schare ramp-
zaligen de angst voor de onzen, die
kunnen worden als zij.
En naast die smeekbede van hun
ellendig wezen, hooren wij den angst
kreet der dapperen, die in hun laatste
«ogenblikken gedacht hebben aan
vrouw en kindoren, vaders en moeders,
die nu tot óns komen in vertwijfeling.
Nederlanders, geeftGij hebt weinig
te misssn iu deze moeilijke dagen,
maar geeft al wat gij missen kunt.
Uw schenking, hoe klein ook, is eon
heilige gift, een daad van naasten
liefde, die zal gelden in de toekomst
als tegenwicht van den dierlijken
oorlogshaatdie u waardig maakt te
blijven een oase van menschelijkheid
in 'den chaos van beestachtige» harts
tocht..
Gij kunt u grooter roem verwerven
dan de vernietiger, gij kunt een band
leggen van njeuschenliefde, hechter
dan slaafschó ketenen; gij moogtuw
hart niet verharden door voorzichtig
heid, want zij die tot ons komen,
zyti hulpeloos.
Laat Nederland de naam zijn van
het land, dat in dezen oorlog méér
gaf dan het kon, om de ellende te
lenigen van zijn ongelukkige broedors.
W(j zullen uw giften gaarne v
zamelen en verantwoorden en af
dragen aan de bevoegden, die-mèt
ons werken aan dit schoono doel'
Ta hulp!
Professor II. Burger, die zooals
men weet - gisteren te Roosendaal
aankwam om hulp te brengén namens
het Amsterdamsche Comité, seint:
Do toestand te Roosendaal en vooral
to Bergen- op-Zoom is onhoudbaar.
Tienduizenden zitten daar langs de
wegen en straten on moeten daal
den nacht doorbrengen. De weg van
Esschen naar Roosendaal is geheel
gevuld. Snelle maatregelen zijn drin
gend noodzakelijk, in de eerste plaats
veel meer treinenmaterieel. Noodig
is gelegenheid tot inkwartiering van
honderden in onze kleinere steden,
van duizenden in de grootere. To
Bergen-op-Zoom neemt het aantal
vluchtelingen steeds toe, die allen
op straat blijven, en er komen geen
treinen om ze weg te brengen!
De Lutersche Jongelings-Vei-
eeniging „Een is uw Meester" houdt
op Zondag 11 Oct. een openbare ver
gadering in de Luthersche kerk, waarin
liet Luth. Gemengd Koor zal mede
werken. De toegang is, ook voor mili
tairen, geheel vrij.
Zeevaartschool.
Bij het heden te Utrecht gehouden
examen slaagde voor het voorloopig
Machinistendiploma de heer A. Gomes
leerling der Zeevaartschool alhier
Geslaagd voor het voorloopig
machinisten diploma do heer H.
Kiemers, alhier.
Nieuwe telefoonaansluiting.
2 X 41 Hom dr. C. ton, chirurg,
Weststraat 4.
Dr. H. J. Oosting, Stationsweg,
(huishoudaansl.)
242 Riel Van, luit. t. z., Havenplein.
Speenhoff-avonden.
't Worden nu Speeuhofl'-raiddagen
eu -avonden. Want op de avond
voorstellingen kunnen alle militairen
niet onder dak worden gebracht.
'8 Middags en 's avonds is overste
Speonhoff in touw voor zijn mannen
niet minder dan 7 maal treedt lilj
op. Natuurlijk is telkens de zaal
stampvol.
Een aardig incident had Donderdag
avond plaats. Een landweerman-post
bode miste zijn portemonnaie met
f 14.— inhoud. Hij gaf hiervan ken
nis aan den heer Polak, die het ge
val wereldkundig maakte. Maar de
portemonnaië noch de f 14.— kwamen
terecht, 'n Zoet winstje voor den
„eerlijken" vinder.
Toen besloten twee dames van
onderofficieren den landweerman te
helpen aan zijn geld en ziju porte
monnaie. Zij deelden haar plannetje
aan den heer Speenhof!' mee, die ei-
dadelijk mee was ingenomen en aan
het publiek uiteenzette wat de dames
bedoelden. Zij wilden straks eene
collecte houden en uit de opbrengst
de schade, die de verliezer had
leden, vergoeden. Onder luid applaus
werd „bij acclamatie" - is dat niet
de term? aldus besloten.
Zoo gezegd zoo gedaaD. Gewapend
met de petten van haar echtgenooten'
stevige, soliede rljkspetten, gingen
zij rond. Ieder gaf wat, behalve,
natuurlijk, de „eerlijke" vinder, on
zoo kwam er, toen alles on alles
geleld was, de kapitale som van
nagenoeg vijf-en twintig gulden uit
de rijkspetten.
Dat was een blijdschap bij de col-
Iectrices en bij Speenhof!' en echt-
gonoote! Want het mooie van de
zaak was dit: de landweerman-post
bode miste f 14.— -{- een portemon-
Daie, en kreeg die^ som, benevens^
f i.25 voor een hieuwe portemonnaie*
terug. Er was omstreeks vljf-en-twin-
tig gulden dus bleef er, voor 't
Steun-Comitë een winstje van een
kleine flO.— over.
Zoo ziet de lezer, dat onzo jongens,
die, plotseling uit bedrijf en werk
kring gerukt, de soldatenjas aan
moeten trekken, wel de sympathie
genieten van de bevolking. Maar
tevens ziet-ie er uit, dat die gestolen
portemonnaie met f14.— nog een
aardige rente heeft opgebracht. Zoo
dat uit het kwade thans het goede ge
boren is. Wat wel eens meer gebeurt
in 't leven.
Kerkconcert
in de Nieuwe Kerk, op Zondag den
Hen October, des namiddags le 3 uur,
te geven door: mej. A. M. Biegel,
sopraanmej. Joh. Feenstra, altden
heer Prins, baryton; mej. A. Vos,
orgel; den heer Fl. Nap, viool.
Programma
ia. Aan mijn Vaderland G. II. Uailing
I). Kerstnacht J Sopraan H c 0ür<J
3. Air, VlooiJ. 8. Baeli
ia. Ik ken een lied W. de Mol
1). Waa mir als kind Bariton
[die muller sang) C. Bolim
ia. Where 'er you walk t A,, G- l-\ Hltndol
b. Vater Unser f H. v. Eyken
6a. Sarabande v,„.i G. F. Handel
b. Ave verum corpus i v 1001 W. H. Mozarl
7a. Gelukkig Vaderland I Valerlus
b. Mijne Moedortaai j °opr. l. K, LirautslJuys
Sa. Meln Heim l F. Welcker
b, Wilhelmus Bar-vtonVolkslied
Toegang vrij!
De enkele centen gevraagd voor
het programma, dienen voor bestrij
ding der onkosten. Het saldo wordt
voor een goed doc-1 (steun vluchte
lingen enz.) besteed.
Kinderen beneden 10 jaar geen
toegang
Lectuur voor Militairen.
Naarmate het seizoen voortschrijdt
en de avonden langer worden, neemt
het bezoek in de Openbare Leeszaal
toe, vooral van militairen. In de
avonduren mouten reeds buitenge
wone maatregelen genomen worden
om plaats te maken voor al die
bezoekers, die daar couranten on tijd
schriften lezen, maar soms ook met
ernstige studie bezig zijn.
Ook van het bibliotheekje, dat spe
ciaal voor de militairen gereserveerd
is en waaruit hun boeken worden
medegegeven naar hunne forten en
andere verblijfplaatsen, wordt een
druk gebruik gemaaktzoo druk, dat
het aantal boekeu te klein blijkt.
Daarom richt het bestuur nogmaals het
verzoek tot de ingezetenen om boeken
of tijdschriften voor dit doel af te staan.
Door dit te doen werkt men mede
met de pogingen die gedaan worden,
om het verblijf der mililaifen tijdeus
de mobilisatie zooveoi mogelijk tc
vei .langenamen.
Men kan de boeken, enz. doen
bezorgen aan de Openbare Leeszaal,
Brcewaterstraat, hoek Californtostr.
of aldaar bericht zenden, dat con on
ander kan worden afgehaald.
vergunning, om het gewicht der
veldpoBtbrieven te verhoogen van
250 tot 500 gram, ten einde aldus
aan de manschappen van het leger
kleine kleedingstukken en verbruiks
voorwerpen te doen toekomen. Uit
den aard is de toevloed dier kleine
pakjes zeer groot en een gevolg daar
van kan zijn eene tijdelijke vertra
ging van het overige briefverkeer.
12 October loopt deze vergunning af.
(„N. Rott. Ct.").
Aanvoer van Graan.
To Rotterdam werd deze weck
het door de regeering aangekochtu
graan aangebracht.
Do Soestdijk en de Sloterdljk, bei-
den van de H.-A.-L. brachten samen
ongeveer 12.000 ton graan aan. Het
lossen geschiedde gedeeltelijk met
elevators, gedeeltelijk met de hand, in
lichters, welke het graan naar de
spoorhaven brachten, alwaar het ver
der gedistribueerd werd.
De „Rotterdam".
Het stoomschip „Rotterdam" van
de Holland—Amerikalijn was van
New-York vertrokken met een lading
van 1500 ton koper. Het schip was
reeds dicht onder de Eng. kust, toen ook
koper door de Engelsche regeering
tot contrabande werd verklaard.
Inderdaad is koper niet zoo onschuldig
als het wel lijkt. Het wordt bij Krupp
verwerkt, bij de fabricage der mon
stergranaten. Om echter Holland ter
wille te zijn heeft Engeland in over
leg met de verschepers in Amerika
hot koper gekocht tegen marktprijs,
eu toegestaan dat de „Rotterdam" niet
in Engeland behoefde te lossen, en
dat het koper voorloopig te Rotter
dam kan worden opgeslagen.
De „Potsdam", welke eveneens
koper aan boord had, schijnt van
deze faciliteiten geen gebruik te kun
nen maken, omdat de scheepspapieren
niet aanwezig zijn.
Het blijkt uit alles voldoende, dat
Engeland met de belangen van den
neutralen handel zooveel mogolijk
rekening houdt. Do betrokken Neder
landers, die hier in Londen mot haar
hebbon te handelen, onze gezant,
Jlir. de Marees van Swiudereii in de
eerste plaats, zijn dan ook vol waar
deering.
WinterdienstHoll. Spoor.
Vertrek en aankomst der tieinen.
VAN DEN HELDER NAAK AMSTERDAM.
Vertrek Aankomt»
G.269.10
7.40 micltroln 9.10
12. -2.21
1.15 Alleen Zaterdags 3.11
4,10G.08
8.3010.54
VAN AMSTERDAM NAAR DEN HELDER.
Vorlruk Aankomst
6.04
9.47 gedeeltelijke snclti
12.54
■8.3G
9.05 Sneltrein
6.07
11.14
10.35
BINNENLAND.
De Nederlandsche mail.
De Nederlaudsche mail per „Uoin-
brandt" overgebracht, werd lieden
hier tc lande verwacht.
Crediet van 50 millioen.
De Tweede Kamer heeft goedge
keurd het tweede buitengewone oor-
logs-credlet van 50 millioen gulden
en het wetsontwerp tot bestendiging
van den staat van oorlog en beleg.
De tarwe op de Alkmaarsche
markt onteigend.
De Burgemeester van Alkmaar
heeft op de markt van gisteren on
geveer 900 mud tarwe onteigend,
welke op de Alkmaarsche markt was
aangevoerd, tegen den prijs van
f 12.60 per 100 K.G.
Het was oen eigenaardig gezicht,
do Burgemeester met een der Wet
houders, geëscorteerd door een inspec
teur en 2 agenten van politie, al de
tarwe in beslag to zien nemen, die
op de markt direct betaald werd.
Hr. Ms. pantserschip „Kortej
naer" is gisteren te Bermuda aan
gekomen. Na vertrek zal de eerste
plaats van bestemming Horta zijn.
Uit Maastricht.
De 150 Belgische militairen, die
het lijk van den burgemeester van
Lanaeken vergezelden, gingen bij de
Nederlandsche grens voor de Neder
landsche posten staan. Toen zijn do
Duitschers gekomen en hebben hen
voor de keus gesteld, zich over te
geven of de Nederlandsche grens over
te gaan. Anders zou Hamont worden
in brand gestoken. Toen zijn ze de
Nederlandsche grens overgetrokken
on hebben zich overgegeven.
Postverkeer met Duitschland.
Wij kunnen met beslistheid ver
zekeren, dat or geen sprake is van
eeuig verbod van doorzending van
brieven enz. uit Duitschland naar
Nederland.
De desbetreffende mededeeling, is
vermoedelijk een misverstand ge
weest, gevolg van de in Duitschland
voor den Lijd van een week gegeven
Burgerlijke Stand van Heldar,
van 8 en 9 Oct. 1914.
ONDERTROUWD: F. H. B. de Bar-
banson en J. S. Hackonitz.
BEVALLEN. H. G. van 't Vim -
Kuiper, z. A. J. Bergsma- de Koek; d.
M. E. de Vrij—Woud, z. J. Hoogen
dijk Blokker, d. H. van der Pol
Stipkes, z. T. Tiessen—Mens, d. L. C.
van iVelzen—Sluijters, z. G. Jonk
mans—Hendriks, d.
LIJST van ingekomen en vertrokken
personen.
INGEKOMEN:
Naam: Beroep: Woonplaats: Van- Gel.:
T.acoger8,korp.-z.v.pl.,leVroonslr.05,A'dam. N.ll.
J. f,. Klukel. bankw., Di)kstraat2, id. U.K.
II. J. Uepelaor van Driel geb.Gravin van
Limburg Stierum.z., Djikstr. 10, Arnhem. N.ll.
W.F.deLange,zonder,Visobstr.l9,Alkmaar. Uuuu.
J.Tjjssen, zonder, Langeslraal24, Boroulo. N.ll.
D.Veldhulzon,smid,Molenstraat 121, A'dam.
L.v.HoIdsnïucker.z .llold.pold^c.VlIsslriKO".
M.v.d,Slruys,booronkn.,Kerkgr.2,Wal8uui(D.)
J.P.A.Mcüer,pijperlekl.A.ohterstrA3b,R'daiii. K.Ü.
B.Tenlüe,B.vuurw.,2evroon8tr.38,A'dam. N.ll.
W. v. (1. Pias, arbeider, Onrust 16, Alkmuur.
1*. J. v. d. Geest, Hoogstraat 45, A'dam.
A.CoBtorman8,asp.-reglstr..Kan.w.26,Ariilioiii.
S.Boekhuizen1marin.,Aclitor8ti'.6a,.l)ragtoii. (lor.
C, M. Nlomoljor, cllchom., Gasalr. 23,
Wilr«ck (BelgiS). E,L,
A. v.Polt, aannemer, Keizerstr.9, Pretoria. Geen.
W.v.MnrloiSg.-torp.m.jleQov.dw.slr.l.^A'clumN.)],
VERTROKKEN
NaamBeroepVanNaarGol,
,I,A.Klait8sen,gepd.,Calil'orniestr. 2c, Horst. N.11
J. Kopuol, werkman, Molenstraat 70, ZUpu.
E. C. WloBoliahn, zonder, GaBstr.2-1 d, A'dam. E.L.
G.WoBtra,ad.j.Inl.,Koning8lr.l2ILoou warden. N.ll.
M.li.Tuli),timmerman,Bloiusteeg2,Woerdon. D.O.
G.P,H,BlsmeUer.kp.-mar.,Sl.d.sLr.76,3cholon. R.C.
C.Mulonaar, zonder, Pijlsteeg 2, Prlncenbago.
J.H.Munses, marinier, Gasstr.SSb, A'dam. E.L»
MARKTBERICHTEN.
Hoorn, 8 Oct. 1914.
KAAS. Aanvoer 201 stapels, wegondo 7H.13b
K.G. Prijs: kleine 133.50, co in ml es ie T3i
tniildolbare F—.—, fabrieks f33.50. Handel atug.
Alkmaar, 9 Oct. 1914.
KAAS. Kleine volvette met rijk9merk f
kleine fubriekskaas f 33.50, kleine boerenkiel.-,
f 32.50, vlug, commissie fabriokskaas f 32, cuinmis-
uie boerenkaas 131.-, middelbare fabriekskass
130.—, middelbare boerenkaas C30.-. Aange
voerd 380 stapels, wegende 235.000 K.G.
Handel slecht.
Alkmaar, 9 Oct. 1914.
Heden werden ter graanmarkt aangovubrd
5763 H.L. Tarwe f 10.—af 10.25, rogge f 10.50 a CO.-,
gorst winter fO.OOaO., id. cliev.18775 af 9.60, luver
f5.- a 15.50, paardeboonen f 9.- a f9.50, bruin*
boenen f 15.—a f16.— citroen boonen f2L- a
f23.—.duivenboenen f00.—witteboonon f 22.6(1
a f26.-, gele f-.—, Karweizaad f—a f-.-,
Rood mosterdzaad f19.75,geel id. f-.—blauw-
maanzaad f-.-. Erwtengroene f 12.50a f21.-,
grauwo f18.- a f27.-, vale f18.- a f21.-.
Stoomvaartberichten.
Stoomvaart-Maatschappij Nederland.
Roopat, uitreis,arriveordo 6 Oct. to Genua.
Kottl, uitreis, vertrek 8 Oct. van Cardill'.
Kambangan, tliuisrois, arriv. 8 Oct. to Maraollle.
Kangeau, uitreis, arriv. 7 Oct. to Oolombu.
Rombrundt, thuisreis, arriv, 8 Oct. te GruveHuml.
Vondol, thuisreis, vertrok 9 Oct. van Colombo.
Rotterdamsche Lloyd.
DJobros. van Groonock naar Rotterdam, pusHoonlo
8 Oct. Dunnet Hcad.
Kitwi, uitreiB, vertrok 7 Oct. van Londou en pure
aoordo donzolfdon dag Dover.
Monade, uitreis, passeerde 8 Oct. Lizard.
Oplilr, uitreis, arriv. 8 Oct. te Padang.
'i'ornato, v. Saigon n. Havre, pass. 8 öct. Lizard.
Coloa"
Kon. Holl. Lloyd.
Rünlaud. ui trots, vortrok80cL van Cardifl.
Zaanland, uitreis, vertrok 8 Oct. van Llssabeu.
Golrio, uitreis, is 9 Oct. Dungeness gepasseerd.
Kon. West-Indische Maildienst.
Prins Frederlk Hendrik vertrok 7 Oct. van Kow-
York naar West-Indië.
Pr. Maurits vertr. 9 Oct. v. A'dam n. Paramarl bo
Java Bengalen Lijn.
Ceram arriveerde BOct. van Calcutta te Batavia.
Haven te Nleuwediep.
9 October. Aangekomen van Leith en vertrok
ken naar Harlingen sjs. „Amulet".
Idem van Goole on vortrolrkon nuur
Harlingon sa. „Friesland".
VISSCHERIJBERICHTEN.
Nleuwediep, 3 October. Aangobracht door 20
korders2 tot 10 stuks tong fö.85 per stuk, 10
tot 30 stuks middeltong f0.40 por stuk, 10 lot
80' stuks kleine tong f0.15 per stuk, 1 tot 2
mand stortschol f6.00 a f8.00 por mand, 1 tot -i
muiid kleine schol f3.00 a f4.00 por mand, 1
mand schar voor f4.00.
9 October. Van 23 korders: 2 tot 10 stukn
tong f0.80 per stuk, 10 tot 40 stuks mlddeltoug
f 056 ft f0.45 per atuk, 10 tot 40 stuks kleine
tong fO.16 per atuk, 1 tarbot voor f4.00, 1 tol
2 mand stortschol f0.00 a f8.00 por mand, 1 tot
10 October. Aangekomen vau Louden ou vol
trokken naar Harlingen het Engel
sche mn. „Merauw".