HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 9T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4376
DONDERDAG 15 OCTOBER 1914
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 et, franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37* 45 „0.75
Modeblad 65 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cenL Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel moer 15 cent
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°;0 hooger berekend.
Groote letters en eliché's naar plaatsruimte. - Bewljs-exemplaar 2} cent.
Stelling van DEN HELDER.
Ontspannings-avonden in de 2e helft van October.
Donderd. 10
Vrijdag 16
Zaterdag 17
Huisdulnon Clther-avond en voordrachten
Marlne-liospit Bioscoop
Marlnecantine I Stafmuziek
Wachtechip j Bioscoop Bumpri" Slaalman I
Binnonhav. 87 I I-ez. met lichtb. Sllngerv. Ram.
Erfprins loods I Zangk. „Ons Doel" met Stafm. I
?-8 u. Marine, Harflsens.Wierhoofd
0p pagina 4 van dit blad zijn
opgenomen
1. De Week.
2. Van een Heldersche varpleger op het
slagveld.
3. Feuilleton, enz.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Het plan der Duitschers in Noord-
Fiankrijk, om zooveel mogelyk de
kust te naderen, wordt door de sedert
ontvangen berichten bevestigd. Uit
Galais wordt gemeld, dat het ge-
veebtsfront naar de zeezijde belang
rijk wordt uitgebreid en dat de Duit-
sche troepenmacht uit de omgeving
van Rijssel zich naar de richting
Hazebrouck en naar de zeezijde zeer
actief betoont.
De medewerker van de „Times"
w(jst er op, dat de Duitsche legers
in Frankrijk in den laatsten tijd
aanmerkelijk versterkt zijn. En daar
uit maakt hij de gevolgtrekking, dat
z(j vastbesloten zijn om te pogen
in het westen en in het oosten tege
lijk een beslissenden slag uit te
lokken.
Naar het westelijk front zijn sedert
dagen landstorm- en land weer troepen
overgebracht; huisvaders en jonge
lingen staan nu in het veld. Aan de
troepenmacht, in Frankrijk en Bel
gifi zijn zeker tien divisies toege
voegd.
Daardoor, is naar de „Times" meent,
de sterkte van het Duitsche leger in
Frankrijk op anderhalf inillioen men-
schen gebracht, en nu Antwerpen
gevallen is zal een aanzienlijk deel
van het iu Belgie gebruikte leger
nog daaraan kunnen worden toege
voegd.
Ashmead Bartlett schal de ver
sterking, die uit Belgie naar Frank
rijk kan worden gezonden, om het
leger van v. Klück aan te vullen,
in een bespreking in de „Manch.
Guardian" op 100.000. Doch daarbij
moet tevens in rekening worden ge
bracht, dat het zware Duitsche ge
schut nu ook vrij komt, en op elk deel
van het oorlogsterrein kan worden
gebruikt.
Tegenover dit versterkte Duitsche
leger betoogt de „Times", kunnen de
bondgenooten voldoende troepen stol
len, om hun de overmacht te ver
zekeren. Bovendien zijn, volgens deze
Engelsclie beschouwing, de Duitsche
troepen, nu voor een groot gedeelte
uit den tweeden en derde ban be
staande, minder strijdvaardig dan de
vroegere, en kunnen de bondgenoo
ten daartegenover troepen stellen,
die zooal niet beter dan toch even
goed zijn, zoodat het Engelsche blad
vol hoop is voor den uitslag van den
strijd in Noord-Frankrijk.
Door den val van Antwerpen is
de laatste belangrijke vesting in dit
gedeelte van het oorlogstooneel ge
nomen, thans komt het doel van den
strijd geheel neer op de vernietiging
van het veldleger. En de militaire
schrijver in de „Manch. Guardian"
acht het niet waarschijnlijk, dat de
val van Antwerpen een overwegen
den invloed zal hebben op de krijgs
verrichtingen aan de Aisne,
Integendeel zegt de „Times": dooi
den val van Antwerpen is het voor
deel dat de Duitschers hadden van
de schending der Belgische neutra
liteit uitgeputhet nadeel daarvan
is echter dat de Duitschers thans
moeten strijden over een slaglinie
van de Zwitsersche grens tot aan
de Noordzee, en daarvoor zijn zulke
overweldigende troepenmassa's noo
dig, dat de taak van Rusland in het
oosten betrekkelijk licht wordt.
Maai voor het oogenblik is dat
nog niet merkbaar. Integendeel.
Sedert een plan voor de samen
stelling van do Duitsche en Oosten-
rljksclie strijdmachten aan de oost
grens is opgemaakt, wordt met meer
kracht dan vroeger tegen de Rus
sische legermacht opgetreden.
Daardoor wordt de opmarsch van
het gemeenschappelijk leger krachtig
voortgezet, en zijn na den overtocht
aan de Weichsel door de Duitsche
troepen de Russische voorhoeden ten
zuiden van Warschau teruggeslagen,
terwijl pogingen van de Russen, om
ten zuiden van Iwangorod over de
Weichsel te trekken, worden belet.
Tegelijkertijd hebben de Oosten
rijkers door Duitsche troepen ver
sterkt - hun offensieve beweging
krachtig voortgezet. DestadPrzemysl,
die door de Russen belegerd was,
werd ontzet, zoodat de Russen zich
nog slechts voor het oostelijk front
der vesting konden handhaven. Ook
op andere punten hebben de Russen
ondervonden, dat de gemeenschappe
lijke legers thans op krachtige wijze
voorwaarts rukken.
De rebellie van een klein com
mando Afrikaansche troepen, onder
het bevel van Maritz, schijnt volgens
de berichten uit Kaapstad niet veel
te beteekenen te hebben. De oud-
president van den vrijstaat, de heer
Roitz, heeft zelfs verklaard, dat Ma
ritz ongetwijfeld krankzinnig moet
zijn en dat de namen door hem ge
noemd in zijn ultimatum, die zyn
van mannen, die niets met de plan
nen van Maritz te doen hebben. De
overgroote meerderheid der Afrikaan-
ders schijnt trouw aan de zijde der
regeering te staan. De overeenkomst,
die tusschen Maritz en de Duitsche
bevelhebbers in Zuidwest-Afrika is
in elk geval zonder eenige beteeke-
nis. Over het lot der kolonies zal,
evenals vele andere vraagstukken,
beslist worden op de slagvelden in
Europa. (H.blad.)
0p het Westelijk oorlogstooneel.
Officieele Duitsche berichten.
Berlijn, 13 Oct. (W. B.) (Offlicieel.)
Het groot hoofdkwartier meldt
Van het westelijk oorlogstooneel zijn
geen berichten van beteekenis ont
vangen. De hevige aanvallen van den
vijand ten oosten van Soissons zijn
afgeslagen. In het Argonnenwoud
hebben voortdurend verbitterde ge
vechten plaats.
Onze troepen gaan in het door dicht
kreupelbosch uiterst moeilijk terrein,
met alle middelen van den vesting
oorlog stap voor stap vooruit. De
Franschen bieden hardnekkig tegen
stand en schieten uit de boomen en
met machinegeweren uit jachtstanden
in de boomen. Zü hebben naast ver-
diepingsgewijs aangelegde loopgraven
sterke vestingwerken als steunpunten
aangelegd.
De berichten door de Fransche
legerchefs verspreid over het succes
hunner troepen in Woevre zijn on
juist.
Gevangenen verklaren, dat aan de
troepen medegedeeld is, dat de Duit
schers verslagen en verschillende
forten om Metz gevallen zijn. Onze
daar strijdende troepen hebben werke
lijk niet eenig gebied verloren. Etain
is nog steeds in ons bezit.
Do Fransche aanvallen op onze
stellingen bij St.Mihiel zijn afgeslagen.
Engelsche berichten.
Londen, 13 Oct. De laatste inlich
tingen van de „Times" uit Noord-
Frankrijk gewagen nog van sterke
Duitsche colonnes, voortrukkend in
de richting Yperen. Rond deze stad
schijnen de Duitschers in zeer grooten
getale samengehoopt.
Uit Calais verneemt het. blad, dat
honderden vluchtelingen daar aan
komen, wat wijst op een uitbreiding
van het ge veclitsterrein naar deze
streek. Er is een algemeene beweging
van Duitsche troepen uit de om
geving van Lille naar de richting
van Kortrijk. Ook tusschen Lille en
de Fransche kust toonen de Duit
schers een stijgende activileit. Blijk
baar ligt het in hun plan een poging
te doen, zich aan de kust te nestelen.
Fransche berichten.
Parijs, 13 October. (Havas.) De offi
cieele mededeeling van vanmiddag
drie uur luidt:
Gisteren hebben wij op verscheidene
punten aanmerkelijke vorderingen ge
maakt.
lu de streek van Hazebrouck en
Béthune hebbeu wij hot offensief her
nomen.
Een Duitsch legercorps heeft Rijssel
bezet, doch tusschen Albert en Atrecht
hebben wij terrein gewonnen.
In de streek van Berry au Bac
(aan de Aisne ten Noorden van Reims)
zijn onze troepen naar Sonain voor
uitgedrongen. Ook ten Westen van
Argonne en ten Noorden van Malin-
court zijn wij opgeschoten.
Op den rechteroever van de Maas
houden wij de Maasheuvels ten Oosten
van Verdun bezet en zijn langs den
weg van Verdun naai' Metz voorwaarts
gerukt.
Bij Apremout hebben wij terrein
gewonnen.
Op onzen linkervleugel hebben wij
een aanval
Uitwisselen
van krijgsgevangenen.
Het Petit Journal verneemt uit
Bordeaux, dat Frankrijk en Duitsch-
land krijgsgevangenen zullen uitwis
selen. Het Fransche legerbestuur
heeft over Zwitserland de eerste ijjst
van Fransche krijgsgevangenen uit
Duitschland ontvangen. De verschil
lende troepenafdeelingen zullen de
lijsten nagaan en aangeven, welke
gevangenen men uitgeleverd wil
hebben. De uitwisseling zal over
Pontarlier geschieden.
Aan het Westelijk front.
De militaire medewerker van de
„Times" schrijft, dat de laatste tien
dagen de Duitsche legei's in Frankrijk
aanmerkelijk zijn versterkt.
De Duitschers nemen blijkbaar de
uitspraak van veldmaarschalk graaf
von Schlieffen, dat „gerekte oorlogen
onmogelijk zijn, wanneer het bestaan
van een volk afhangt van de onaf
gebroken voortzetting van zijn handel
en nijverheid", ter harte. Het schijnt
dat zij vastbesloten zijn een held
haftige poging te doen om hun vij
anden in 't westen en oosten tege
lijkertijd tegen den grond te slaan.
Jongelingen en huisvaders zijn thans
allen te velde. Naar het westelijk
front hebben treinen dagen lang
landweer- en landstorm-divisies aan
gebracht zeker 10 divisies zijn ge
voegd bij de strijdkrachten in Frank
rijk en Belgie. Bovendien hebben de
garnizoenen in het Rljksland en de
Rijnprovincie hun aandeel geleverd.
Sommige troepen zijn wèl toegerust
met artillerie, andere in het geheel
niet.
De in den laatsten tijd door de
Duitschers gebruikte granaten zijn
soms oud en ontploffen niet.
De geestdrift van de Duitsche
troepen is ongeschokt, doch de uit
rusting van de nieuw aangekomenen
is niet zoo goed als eerst.
De medewerker schat dan de ge-
heele sterkte der Duitsche legers in
Frankrijk op anderhalf millioen man.
Nu Antwerpen gevallen is, zal ook
het grootste deel van de belegeraars
beschikbaar worden tegen de bond
genooten.
Bij deze groote getallen moet men
echter in aanmerking nemen, dat de
Duitsche troepen nu voor 'tmeeren-
deel bestaan uit militairen van de
tweede en de derde ban en dat hun
strijdvaardigheid derhalve niet even
redig is aan hun getalsterkte.
Doch zelfs als dit wel het geval
was, zouden de bondgenooten ook in
getalsterkte nog de overmacht hebben
op hun tegenstanders.
Daarom, en omdat de hoedanigheid
van de troepen der bondgenooten
waarschijnlijk beter en zeker even
goed is als die der Duitschers, is er
naar de medewerker van de „Ti
mes" betoogt geen reden om te
verwachten dat de worsteling in het
noordwesten van Frankrijk ten ua-
deele van de bondgenooten zal ein
digen.
Scbr. verklaart het dan eens te
zijn met Russische deskundigen, die
hebben betoogd dat het voornaamste
doel van een oorlog moet zijn het
vijandelijk veldleger te verslaan. Wij
mogen gaat hij voort daarom
in zekeren zin dankbaar zijn, dat
byna de laatste vesting (Antwerpen),
die nog onze bewegingen in dat op
zicht belemmerde, van'het oorlogs
tooneel verdwenen is. „De geschie
denis van versterkte kampen," heeft
Von Moltke gezegd, „is onafscheidelijk
van de geschiedenis van capitulaties".
De ervaring in dezen veldtocht met
vestingen opgedaan, bevestigt deze
uitspraak en moet de bewonderaars
van vestingen wel uitermate teleur
stellen.
Hoe de^Fransche soldaat met
spionnen handelt.
In de „Westminster Gazette" doet
William Hope Hodgson het volgende
spannende verhaalHoe de Fransche
soldaat met spionnen handelt.
Een soldaat komt van achter een
denneboom te voorschijn, een geweer
met de bajonet er op in de hand.
„Oü allezvous?" vraagt hij, mij tege
moet tredend, terwijl hij de punt van
de bajonet iets in mijn richting laat
zakken.
„Wandelen", antwoord ik en haal
maar vast mijn bijzondere permissie
en andere papieren en een officieel
gestempeld portret voor den dag.
„Monsieur permit me?" zegt. de
soldaat dan iu eens in heel aardig
Engelsch. „Monsieur is Engleesh?
I shake you by ze hand with ver'
great pleasaire." We schudden met
veel animo elkaar de hand en ik
maak hem oen complimehtje over zijn
Engelsch. Hij glimlacht, gestreeld en
wijst het compliment heel nederig
af. Hij wenkt mij terug tusschen de
boomen. „Er komt iemand", zei hy.
„Sst" De bosschen zijn hier herhaal
delijk in brand gezet. Daar hadden
ze zeker een bedoeling mee."
„Wie?" vraag ik fluisterend. „De
forten", fluistert hij terug, terwijl hij
scherp het smalle pad tusschen de
boomen aftuurt. „De boomen ver
bergen hen. We vermoeden, dat or
spionnen aan 't werk zijn en nu
houden we de wacht. Daar komt
iemand. Luister maar. Blijf hier staan".
„Ja", zeg ik.
„Zie je hem", vraagt bij een oogen
blik later, „daar bij diesst"
Hij brak plotseling af en wij bogen
samen voorover en zagen een kleinen
honderd meter het pad tusschen de
boomen af een man in een blauwen
arbeiderskiel, die rustig stond rond
te kijken.
Plotseling deed hij een paar stappen
tusschen de boomen en eenige oogen-
blikken lang kon ik hem niet zien.
De soldaat beduidt me, dat ik me
doodstil moet houden. Hij legt zijn
wijsvinger tegen zijn lippen, zyn
oogen glinsteren. Dan begint hij op
zijne teenen tusschen de boomen door
naai- beneden te loopen, een paar
stappen op zij van den weg. Ik volg.
Terwijl we zoo dalen, voet voor voet,
geruischloos op de dennennaalden,
hooren we heel zacht fluiten benedon
ons en onmiddellijk wordt daar ei
gens links van ons en lager op
de helling van den met dennen be
groeiden heuvel op geantwoord.
We doen nog een paar passen,
"onhoorbaar, dan houden we stil en
luisteren. De soldaat maakt een won
derlijk opgewonden gebaar met zijn
linkerhand om mij te beduiden dat
ik mij niet bewegen mag. Dan hoor
ik een geluid, een zacht en omzich
tig graven in de aarde.
De schildwacht gaat opnieuw voor
waarts en plotseling hebben we een
langen nauwen doorkijk tusschen de
boomen door. Vrij ver af, mi98chien
een tweehonderd meter de helling af
zien we een man op zijn buik op den
grond liggen, zijn gezicht dicht bij
de aarde. Dicht bij zijn hoofd staat
iets, dat in de verte op een klein
kistje lijkt.
„Arrrel" mompelt de soldaat bin
nensmonds en gaat voorover op den
grond liggen achter een dikke boom,
mij met een wild handgebaar be
duidende betzelfde te doen.
Het geluid van iets dat voorzichtig
in den grond graaft, houdt aan. Het
is nu rechts "voor ons uit en dan zie
ik in eens den man, dien wij al ge
zien hebben. Hij zal een kleine veertig
meter van ons af zijn en ligt op zijn
knieën. Hij licht iets op, dat er uitziet
als een smalle steenen plaat. Hij
buigt nu over een opening heen, die
hij zoo pas heeft opengelegd. HU haalt
een Ijzerdraad-schaar uit zijn zak en
ik hoor duidelijk het geluid van de
schaar als hy in de opening iets
dooi knipt. De soldaat hoort het geluid
ook en hij kijkt snel rechts. Ik hoor
weer zyn half gesmoorde „arre
wanneer hij den anderen man ziet.
Plotseling neemt h(j zijn geweer, ik
hoor een tik-geluid, hij legt aan. Be
neden ons, aan het einde vau den
nauwen doorkijk tusschen de boomen
heeft de tweede man zich opgericht
en is op zijn koieön gaan liggen. Zoo
volkomen stil is het, dat ik hem
duidelyk kan hooren kuchen. Hy be
gint aan iets te trekken en in eens
begrijp ik de beteekenis van wat ik
zie. De twee mannen hebben de on-
dergrondsche telefoon-geleiding die
naar het fort loopt ontdekt. ZU heb
ben mogelUk allerlei nieuws onder
schept en nu hebben zo een stuk van
een paar honderd meter van de
telefoondraad weggeknipt. Vervolgons
zullen ze ongetwijfeld voor het oog
alles weer horstellen zooals het aan
vankelijk was en aarde en dennen
naalden over de omgewoelde plaatsen
spreiden
De soldaat gaal. stelselmatig te werk.
Hij neemt eerst den verst verwijder
den man op zijn vizier. Ik lig achter
hem geknield en zie iu spanning en
beklemd hoe liij de kolf van zijn
geweer tegen zUn door de zon bruin
verbrande wang aandrukt. Dan neemt
zijn korte wijsvinger, die bruin ziet
van het sigarettenrollen, drukpunt
eu in dit vreeselijke oogenblik schijnt
het mij toe dat hij het eindeloos lang
zaara doet. Het is afschuwelijk hier
achter liern geknield te liggen en te
bedenken, dat deze evon gebogen
sigaretten-vinger letterlU'k de vinger
des doods beteeken t voor den man
aan het eind van den smallen door
kijk tusschen de 'buomen.
Het schot valt en de man in de
verste springt op, rolt op zijde en
blijft liggen. En terwijl ik naar het
lichaam blijf staten, valt een tweede
schotik spring overeiud. De soldaat
had ook den dichtst bUzijnden man
neergelegd.
BU onderzoek bleek, dat het twee
Duitsche spiouut-u waren, in het
bezit van in cijferschrift gestelde
inlichtingen. Ze waren met auto
matische mauser-pistolen gewapend.
Oorlogswee.
Een Fransche vrouw had indezen
oorlog elf zonen in de Fransche ge
lederen. Acht zijn er gesneuveld.
Van de drie overlevenden heeft de
oudste, die ingenieur is in het vlieg
kamp van Romigny, naar wij in een
Engelsch blad lezen, een brief van
een zijner zusters gekregen, die een
boodschap van de oude moeder bevat.
Moeder, zoo sctaiUft de dochter, weent.
Zij zegt, dat jij sterk bent en de
broers zult wreken. Doe je plicht,
lieve broer. Dat is alles wat er van
je gevraagd wordt. God heeft je het
leven gegeven hij heeft het recht het
je weer af te nemen. Dit zegt moeder...
De Duitschers in België.
De val van Antwerpen.
Berlijn, 13 Oct. (W. B.) (Officieel.)
De bij Antwerpen gevangen geno
men troepenmacht is nog niet volle
dig bekend.
Het aantal in Nederland ontwapen
den wordt op 28.000 man geraamd.
Volgens Londonsche en Nederlandsche
berichten zijn daarbij '2000 Engel-
schen. Vele Belgische soldaten schij
nen zich in burgerkleeding naar
hunne woonplaatsen te begeven. De
materieele schade iu Antwerpen is
gering. Sluizen en veersteigers zijn
door de Belgen onbruikbaar gemaakt.
In de haven zijn vier Engelsche, twee
Belgische, een Fransche, een Duit
sche 32 Duitsche en 2 Oostenrljk-
sche 8 toom booten, en twee Duitsche
zeilschepen.
Het schijnt, dat bij de Duitsche
schepen de ketels onbruikbaar ge
maakt zyn.
De Duitsche mortieren voor
Antwerpen.
De bijzondere correspondent van
de Kölnische Volkszeitung verneemt
het volgende over de uitwerking die
de Duitsche mortieren van 42 cM.
voor Antwerpen gehad hebbenPro
jectielen uit deze kanonnen, die de
twee sterkste forten Waver-St. Katbe-
lyne en Koningshoyckt beschoten,
troffen verscheidene malen de ge
pantserde torens, wat ook de ont
ploffing van de groote munitiemaga-
zUnen tengevolge had. In het fort
Koningshoyckt werden gepantserde
torens, de electrische installatie en
de kazerne vernield. Het buitenge
wone sterke fort Lier werd zoo zwaar
verhavend, dat bet niet meer aan
verdediging kon denken en zich, dade-
Ujk nadat het Duitsche vuur gestaakt
was, zonder verdoren strUd en ver
lies overgaf.
Toestand te Antwerpen.
Dinsdag passeerde te Putte de heer
Donald G. Thompsou, consul van
Amerika in Antwerpen. De heer
Donald deelde mede, dat wat de
voeding betreft, de toestand in Ant
werpen verschrikkelijk is. Er is ner
gens iets te krygen. De voorraden,
die nog aanwezig waren, zijn door
de Duitschers in beslag genomen.
De consul is thans op weg om te
trachten uit Londen onder Ameri-
kaansche vlag naar Antwerpen voed
sel vervoerd te krijgen voor de
Belgen.
Omtrent het bombardement deelde
de heer Thompson nog mede, dat
zyn huis in de Rue de la Paix ge
durende den nacht driemaal ge
troffen werd, wat telkens een begin
van brand veroorzaakte. Dat kon
echter voortdurend worden gebluscht.
Tijdens het bombardement was de
Nederlandsche consul ten huize van
zijn Araerikaanschen collega.
Berlijn, 13 October. (Wolff.) De staf
van een Duitsche divisie heeft in het
kasteel Bosch ten zuiden van Ant
werpen een ontwerp van een vredes
verdrag gevonden. Daarbij was ge
voegd een schetskaart, volgens welke
bU 't sluiten van vrede Belgis de
monden van de Schelde, Nederlandsch
Limburg, het groothertogdom Luxem
burg en de op den linkeroever van
den Rijn gelegen landstreken van
Pruisen en Beieren zou krijgen.
De schetskaart is te BerlUn en is
in de „Lokal Anzeiger" van Dinsdag
opgenomen.
Hierbij is niet vermeld wie de
schetskaart en het ontwerp vredes
verdrag heeft opgesteld en de waar-
schUnlijkheid is dus groot, dat dit
een amateurs-werk is, zooals wij er
in de afgeloopen weken al zoovele
hebben gezien, op omslagen van
boekjes over den oorlog en op andere
plannen van verdeeling vaD Europa,
van Fransche en van Duitsche zijde,
plannen die volkomen onmogelUk
zijn en dan ook alleen in de hoofden
van dilettant-staatslieden kunnen op
komen.
De Belgische regeering
naar Havre.
Bordeaux, 13 October. De Belgische
regeering, wenschende haar vrijheid
van handelen te verzekeren, heeft
besloten zich naar FrankrUk te be
geven. Met uitzondering van den
minister van oorlog hebben alle
ministers hedenochtend Oostende ver
laten, gaande naar Havre, waai' de
Fransche regeering alle maatregelen
heeft genomen voor haar installatie.
Koning Albert blUft aan het hoofd
van het leger.
De Belgische regeering te Hivre.
Havre, 14 Oct. (Reuter.) Het stoom
schip „Peter de Conlnck" is hieruit
Ostende aangekomenaan boord be
vinden zich de leden der Belgische
regeering. De Belgische ministers
werden ontvangen door minister
Augagueur, en den chef van het pro
tocol William Martin, door den pre
fect en de parlementsleden van het
departement der Beneden-Seine, door
den burgemeester, den gemeenteraad
en de Kamer van Koophandel. Mili
taire eerbewijzen werden gebracht.
De bevolking ontving de Belgische
ministers mot geestdriftige betoo-
gingeu.
Gent bezet.
De lezer weet reeds dat de bezet
ting van Gent een feit is geworden.
Het grootste deel der Duitsche troe
pen, op 50.000 man geschat, is reeds
opgerukt in de richting van Oostende.
Londen, 14 October. Martin, de
correspondent van de „Daily News"
te Oostende, seiut in den nacht van
Maandag op Dinsdag:
De vijand nadert langs drie wegen,
van Yperen door Dixmuiden, van
Kortrijk door Thourout en van Eecloo
door Brugge.
Het bericht van het overbrengen
van den zetel der regeering heeft
diepen indruk gemaakt. Duizenden
denben er nu over, hoe zij zullen
wegkomen. Het zal een stormloop
op de laatste booten worden.
Aardenburg, 14 October. De Duit
schers zijn te Maldeghem (op den
weg van Eecloo naar Brugge). Alles
is rustig. Zij hebben de brug bij
Stroobrugge bU de Nederlandsche
grens bezet.
Te Aardenburg zijn duizenden
vluchtelingen.
Aan de Zeeuwsche grens.
Aardenburg, 14 Oct. (Part. B.)
Stroomen vluchtelingen komen in
West-Zeeuwsch-Vlaanderen te Sluis,
Aardenburg en IJzendljke aan.
Ten zuiden van Maldeghem wordt
zwaar kanongebulder gehoord.
Aan de Brabantsche grens.
Roosendaal, 14 October. (Part B.).
Morgen beginnen er weer treinen
naar Antwerpen te loopen. De doods
kophuzaren zullen inEsschen kwaï tier
betrekken.
Troepenverhouding in
West-België.
De oorlogscorrespondent M. van
„De TUd" zendt uit Maastricht inlich
ting omtrent de sterkte der verschil
lende legers in het Westelyk deel
van Belgie. De val van Antwerpen,
het „bolwerk der nationale verdedi
ging", zegt hU, moge voor Belgie
een treurig feit zijn, ik geloof toch
niet, dat de toestand der geallieerden
waarvan toch Belgiê's lot afhangt,
de laatste week ongunstiger gewor
den is.
Er zijn omstandigheden, waarin
men niet alles zeggen kan en mag,
wat men weet, andere zou ik die
gunstige positie duidelijker laten uit
komen. Als resultaat echter van een
omzwerving van meer dan een week
door Belgie eu Noord-Frankryk, ban
ik toch het volgende mededeelende
bezetting door de geallieerden van
den Zuid-Westhoek van Belgie wordt
steeds sterker. Een Engelsche macht
heeft den weg Ostende-Gent bezet,
versterkt door een gedeelte van het
Canadeesche hulpleger, dat deels in
Calais, deels in Ostende ontscheept
werd.
Hiertegenover staat, dat reusachtige
versterkingen van Duitsche zUde
worden aangevoerd. In een mUner
berichten, u uit Brussel toegezonden,
meldde ik reeds, dat 500.000 vrU-
willigers zouden worden aangevoerd,
waarvan het grootste deel naar Noord-
Frankrijk zou gaan en een ander deel
tegen Ostende moestoprukken.Welnu,
een groot deel is reeds in Belgie
aangekomen. TerwUl ik j.1. Vrijdag
het traject Leuven—Luik aflegde,
zijn me 13 treinen gepasseerd, opge
propt met vrijwilligers.
Het waren allen jonge jongens, die
niet lang geoefend kunnen zUn ge
weest. Enthousiasme echter heerschte
er genoeg onder hen. Machtig klon
ken hun vaderlandsche liederen, en
wanneer onze trein passeerde, zwaai
den allen met kleine vlaggetjes, de
nationale driekleur, of de beeltenis
van den keizer, enz.
De oorlogsschatting opgelegd
aanBrussol.
De Lokal-Anzeiger, het Berlljiische
blad, verneemt het volgende omtrent
de aan Brussel opgelegde oorlogs
schatting
Aanvankelijk is deze oorlogsschat
ting, zooals bekend is, op 50 millioen
frank gesteld, waarvan burgemeester
Max 20 millioen betaalde en wel 3è
millioen in geld. Voor de rest gaf hij
bons, die lflj echter op een gegeven
oogenblik weigerde in te lossen. Van
de overige 30 millioen wilde hy heele-
maal niets weten. Burgemeester Max
werd daarop door den militairen gou
verneur van Brussel in hechtenis ge
nomen en naar een Duitsche vesting
gebracht. De stadszaken werden in
zijn afwezigheid door het college van
schepenen afgewikkeld, waarmede de
Duitsche regeering, zooals de bericht
gever van de Lokal-Anzeiger het uit
drukt, „het blUkbaar beter kan vinden
dan met het vroegere hoofd der ge
meente Brussel, wien zijn onbegrens
de persoonlUke eerzucht noodlottig
werd". De schepenen hebben vooreerst
de kwestie van de bons tot oplossing
weten te brengen zoo, dat beide par
tijen er genoegen mee namen en ver
volgeus voor de resteerende 30 mil
lioen de helft geboden. Volgens den
correspondent der Lokal-Anzeiger is
het uitgesloten, dat de Duitsche re
geering ooit met 15 millioen genoegen
zou nemen. Maar de onderhandelende
partijen streven er oprechtelUk naar
tot een -vergelijk te komen en mis
schien wordt men het wel op een
bedrag van 20 millioen eens. „Duit
sche financieele deskundigen," zoo
schrUft de berichtgever van het Ber-
lynsche blad, „die te Brussel een toon
aangevende positie hadden en wel
weer krygen zullen, doen hun best
om zulk een vergelijk te verwezen
lijken, en daar ook de stad zelfs ge
durende al den tijd van de bezetting
ondanks alle innerlUke onrust en
tijdelijke bedenkelijke gisting toch
uiterlijk zich rustig en korrekt ge
dragen heeft, zoo zal wel een zachtere
opvatting ook in de kweste van de
oorlogsschatting de overwinning weg
dragen."
Burgemeester Max, van Brussel, is
Maandag door Keulen gekomen en
verder vervoerd.
Te Mechelen.
Een gevluchte inwoner uit Mechelen
len heeft den berichtgever van de N.R.
Ct. te Roermond medegedeeld, dat hU-
tot drie maal toe met zijn gezin naar
Antwerpen wasge vlucht Vbdr het bom
bardement van Antwerpen fietste hij
naar Mechelen, teneinde zich op de
hoogte te stellen omtrent den toestand
zUner woning. De stad leek uitge
storven, geen menschelijk wezen
was te ontdekken, doch andere des
te meer. NauwelUks was hij de stad
Uinnen gekomen, of honderden uit
gehongerde, vermagerde katten en
honden kwamen, akelige klaagge-
luiden voortbrengend, op hem af en
bleven hem op den voet volgen.
Bij het verlaten der stad achter
volgden deze arme, ongelukkige dieren
hem wel een half uur ver. Toen
keerden ze om en trokken naar de
verlaten stad terug den hongerdood
tegemoet.
Van hel Oostelijk oorlogstooneel.
Van de Oost-Prulslsche grens.
Berlijn, 13 October. (Wolff. Officieel.)
Het groote Duitsche hoofd wartier
meldt
Op het Oost-Pruissische oorlogster
rein is de He dezer kalm voortyj-
hernieuwde poging van de
om den 12en dezer bU Scbir-
windt (ten Oosten van Wirballen)
een omtrekkende beweging uit te
voeren is afgeslagen. ZU hebben
daarbU 1600 gevangenen en20 at.uk
ken geschut verloren.
Aan het Poolsche en
Galicische front.
BerlUn, 13 October. (Wolft. Officieel.)
Het groote Duitsche hoofdkwartier
meldt:
In Zuid-Polen is du Russische
voorhoede ten Zuiden van Warschau
door onze troepen teruggeworpen.
Een poging van de Russen om ten
Zuiden van Iwangorod over de
Weichsel te trekken is met verlies
voor de Russen verhinderd.
Prins Olej. f
Petrograd, 13 Oct. Prins Olej, zoon
van den grootvorst ConstantUn, is
gisteren aan de in het gevecht be
komen verwonding overleden.
Oorspronkelijk werd geseind, dat do
prins slechts licht gewond was bij een
ruitergevecht van de Russische voor
hoede. (Red. H.)
OP ZEE.
De „Emden".
BerlUn, 18 Oct. (Gorr. Norden.)
Naar de „Köln. Volksztg." uit
Russische bron verneemt, hebben
het Engelsche slagschip „Triumph"
en de Japansche kruisers „Nussin"
en „Kassoega" in allerijl Hongkong
verlaten en zyn zU in de richting
van den Indischen Archipel gestoomd
daar de Duitsche kruiser „Emden,'
Japansche schepen met rUst had ver
nield.
Twee Duitsche onderzeeërs In
den grond geboerd.
Petrograd, 14 Oct. (Russ. Tel.
Agentuur.) Een communiqué van den
marinestaf meldtVolgens nadere me
dedeelingen van den opperbevelheb
ber der vloot in de Oostzee, hebben
de Russische kruisers door de Duit
sche onderzeeers op 10 en 11 Oct.
aangevallen, twee der onderzeeers
in den grond geboord.
DUITSCHLAND.
Van Duitsche zijde.
BerlUn, 13 October. (Korr. Norden.)
Thans is bekend geworden dat reeds
in 1911 de Zwitsersche kapitein
Zschokke door een toeval achter het
geheim van de Duitsche nieuwe be
stellingen op liet gebied der artillerie
is gekomen. Hij publiceerde destijds
in een Zwitserscli militair vakblad
een verhandeling over het 42 c.M.-
göschut, dat echter - wat opmerke
lijk is door de Fransche, Engel
sche en Russische militairen blijk
baar in het geheel niet is opgemerkt,
anders zouden toch wel tegenmaat
regelen zUn genomen en men zich
beter hebben gewapend voor den
vesting-oorlog.
De brieven voor de Duitsche
veldlegers.
De brieven enz. voor de Duitsche
veldlegers worden verzameld bij z.g.
Postsammulstelleu. In het Duitsche
Rijk bestaan er thans 17 van zulke
instellingen. Van welken omvang het
verkeer daar is, blUkt uit de cijfers
alleen van de „Postsammelstelle" te
BerlUn. Dagelyks worden daar 1300
groote postzakkeu naar het front ver
zonden waar zij dan verder door de
veldpostkantoren worden verwerkt.
Aan de inrichting te BerlUn zijn bUna
3000 beambten werkzaam.
ENGELAND.
Minister Haldane hield Zaterdag te
Newcastle een redevoering over den
oorlog. Hij gaf twee redenen aan
voor Engeland's deelneming aan den
oorlogter verdediging van zUn eer,
aangezien het zU'n woord had gegeven
om de Belgen bU te staan, en omdat,
wanneer de Franschen verpletterd
worden, Engeland verzwakt en niet
in staat zou zUn zich te verdedigen.
Lijft Duitschland Belgie in en ver
pletterd het FrankrUk, lijft het Neder
land in en verlamt het Rusland, dan
is Engeland ten ondergang opge
schreven. Liever, vervolgde Haldane,
zou ik het Britsche Rijk nu met eere
zien ondergaan, dau later in schande.
Maar hij rekende op Duitschland's
nederlaag. ZUn toerustingen zUn wel
voortreffelijk, maar die baten op den
duur niet tegen het volk dat vereche
troepen kan aanvoeren. De bonnge-
nooten tellen tezamen 250 millioon
menschen, de Duitschers en Oosten-
rUkers slechts 115 millioen. Als wij
maar het hoofd koel en de zenuwen
kalm houden, zei Haldane, moeten
wU het tenslotte winnen.
Op de verhooging, waarvan Lord
Haldane het woord voerde, zat ook
Maeterlinck. HU hield ook een toe
spraak. Hij zei: „Het is een droevige
geschiedenis, die ik heb te vertellen,
de geschiedenis van een klein konink
rijk, dat. woord hield on daarvoor
stierf." (Geroep van: „Neen! Neen!")
„Belgie werd ingesteld als een stoot
kussen tusschen twee groote, naijve
rige Rjjkenom te beletten, dat het
eene leger in het land van het andere
zou trekken. Zijn. onzUdigbeid is ge
waarborgd door de grootste mogend
heid in Europa, door Eugeland. WU
hebben eerlyk woord gehouden. Belgie
is Engeland's .pleegkind genoemd, en
zeker heeft Engeland zich een goede
pleegmoeder getoond. Mijn landgu-
nooten weten, dat Engeland's woord
vast staat."' (N. R. Ct.)
Te Deal en Walmer, twee havens
in Kent, zijn Maandag ruim 5000 man
van de marinebrigade behouden uit
Antwerpen teruggekeerd. ZU werden
door moeders, vrouwen en meisjes
met gejuich ontvaugeu.