Belgische
vluchtelingen.
Laatste
berichten.
Het einde van den oorlog.
Londen-, 18 Oct. Lord Curzon, die
tu Harrow een redevoering hield, be
sprak de meening, dat de oorlog met
Kerstmis zou voorbij zijn. Hij geloof
de dat, wel meer dan een Kerstfeest
nog zou voorbijgaan, voordat de
Engolsche troepen naar huis zouden
terugkeeren.
Duitsche spionnen I
Londen, 14Oct. Dc „Times" meldt:
'Drie-en-dertig Duitsche spionnen wer
den per boot van Ostende naar Folke-
stoiie gebracht. Bij hun aankomst
werden zij, door een rij soldaten
geëscorteerd, gedwongen tusscben
twee rijen Belgische soldaten to mar-
cheeren, die niet aarzelden hun gé;
voelens van afkeer te uiten. Zij
zagen er ellendig uit; aan het: hoofd
van den stoet ging een vrouw, ge
volgd door twee mannen met, bui
tengewoon lange baarden.
Rebellie in Zuid-Afrika.
Londen, 13 Oct. (Beuter) De minis
ter van koloniën ontving het
volgend telegram van den gouverneur-
generaal der Zuid-Afrikaansche Unie
„Sinds het aftreden van generaal
Beyers als bevelhebber der burger
wacht waren er aanduidingen van
troebelen onder de troepen in het
noordwesten van de Kaapkolonie die
onder bevel stonden van kolonel
Maritz. De regeering besloot dezen
van het commando te ontheffen.
Majoor Hen Bouwer, met dit doel
door kolonel Brits erheen gezonden,
werd gevangen genomen bij zijn aan
komst in .Maritz' kamp, vervolgens
vrij gelaten met een ultimatum,
zeggende dat indien de regeering der
Unie hem niet de garantie gaf voor
Zondag 11 October tien uur des
morgens- dat zij de generaals Ilerzog,
De Wet, Beyers, Kemp en Muller
toestond met hem, Maritz, in zijn
kamp te komen beraadslagen, hij de
I,roepen van kolonel Brits zou aan
vallen en de Unie overmeesteren.
Majoor Bouwer verklaarde, dat
Maritz, behalve zijn eigen troepen,
ook een Duitsche macht tot zijn be
schikking had. Alle officieren en
soldaten die geweigerd hadden zich
bij de Duitschers te voegen, had hij
dóen gevangen stellen. Majoor Bouwer
kreeg inzage van een overeenkomst
getoekend door Maritz en den gouver
neur der Duitsche kolonie Zuid-West
Afrika, waarbij de onafhankelijkheid
dur Unie als republiek werd erkend,
tegen afstand van Walvisch-Baai en
enkele andere deelen van de Unie
aan dc Duitsche kolonie. De Duitschers
zouden het gebied der Unie binnen
rukken alleen "op verzoek van Maritz.
Deze zeide overvloed van munitie,
wapenen en geld van de Duitschers
ontvangen te hebben.
De regeering neemt krachtige maat
regelen en zal de krijgswet in geheel
Zuid-Afrika afkondigen."
Londen, 13 Oct. (Reuter) Creswell,
de leider van de Arbeiderspartij in
'1, Zuid-Afrikaansche Unie parlement
cm zijn voornaamste medestander
Madely, hebben onvoorwaardelijk hun
diensten voor het front aangeboden.
De Kaapsche boeren hebben de
scherpste afkeuring voor het gedrag
van den opstandigen Boefenkolonel
Maritz en bieden onvoorwaardelijk
hun diensten aan generaal Botha aan.
Het invloedrijke Boeren-orgaan
„Ons Land" veroordeelt op veront
waardigden toon „het verraad van
Maritz" en wekt alle Boeren op om
steun te verleenen aan de regeering.
Men gelooft dat do partijgangers
van Maritz niet met hart en ziel op
standig zijn, doch veeleer zijn te
beschouwen als slachtoffers van de
trouweloosheid van hun leider.
Het geval heeft een krachtigen
stoot „gegeven tot de aanmelding van
vrijwilligers.
in gastvrij Nederland, zoolang moge
lijk. Tot geen prijs terug te gaan
naar Belgie!
„Waarom niet? vroegen we,
„waarom niet., als van hoogerhand
wordt gewaarborgd, dat ulieden geen
leed zal geschieden?"
„Waarom we niet terug willen?"
zeiden de mannen, sprekende namens
tientallen, namens bonderden, en fel
blonk de woede in hun oogen, „omdat
we niet voorden Dötser willen werken,
omdat we liever onder de tram ons
werpen, liever ons verdrinken of ons
de handen laten afkappen dan terug
te koeren, op gevaar af, neen, met
do zekerheid, het lot te ondergaan
van Mechelen, van ViséZoolang
er nog één Dötser in Antwerpen blijft,
gaan wij niet, terug". En dan volgden
ontboezemingen van den grootsten
haat tegen het land, dat hun land
van het Oosten naar het Westen
heeft verwoest.
Men meldt ons uit Den Haag
De regeering zal vandaag of rnorgeu
een proclamatie richten totde vluchte
lingen uit Antwerpen en de dorpen
binnen den buitensten fortengordel
betreffende hun terugkeer.
Over den terugkeer van de vluchte
lingen uit het land van Waes is met
de Duitsche autoriteiten nog geen
overeenstemming verkregen.
Drieduizend hunner zullen om Zee
land te ontlasten heden voorloopig
naar het Noorden worden vervoerd.
Men meldt d.d. 14 October uit
Burgen-op-Zoom
De stroom van vluchtelingen houdt
langzamerhand op en de meeaten
van hen, die nog in de bosschen om
Bergen-op-Zoom rondzwierven, zijn
met auto's gehaald en hier nog onder
gebracht. Toch komt er in de op
ruiming geen schot, omdat er geen
hooien met vluchtelingen meer uit
de haven mogen vertrekken en er
geen extra-treinen meer aankomen,
om hen verder te vervoeren.'
Nu blijkens de door de Duitsebe re-
goering uitgevaardigde proclamatie
do Antwerpenaren weer gerust naar
hun woonplaats kunnen terugkeeren,
wil onze regeering niet, dat de Bel-
?en verder Holland intrekken, maar
racht zij hen te bewegen weer naar
hun land te gaan. Velen doen dat
ook, zoodat de trammen van hier
hedenmorgen naar de grens, haast
oven vol zitten als verleden week in
omgekeerde richting, maar niet wei
nigen durven Diet, sommigen uit
wantrouwen, anderen uit vrees,
dat ze aan de fortificaties der stad
zullen moeten werken tegen hun
oigen natie. Ook gaan vele gegoeden
naar Engeland. Soms kau men aan
het telefoonkantoor in drie uur geen
aansluiting met Vlissingen krijgen.
Toch blijven er hier nog steeds te
veel vreemdelingende bevolking is
minstens driemaal grooter dan ge
woonlijk en er komt aan alles gebrek.
Prachtig helpt anders heel ons land.
Gistermorgen werden er weer 12000
dekens gezonden, die in enkele uren
waren uitgedeeld ook boden tal van
verpleegsters haar diensten aan en
zond het Leidsche Studenten-vrijwil
ligerscorps eenigen van zijn leden in
uniform, maar nog steeds komt er
hulp te kort, nu het aantal zieke
vluchtelingen voortdurend toeneemt.
Terug naar België?
Meer dan twintigduizend Belgen
vertoeven thans in Amsterdam - het
juisLe cijfer werd tol nog toe niet
officieel bekend gemaakt - en ze zijn
in vele tientallen gebouwen onder
gebracht. Hoe lang zo in Amsterdam,
in Nederland nog zullen blijven?
Daarvan is niets bekend. Of zij zelf
echter terug verlangen naar Antwer
pen Om dat eens van meer nabij
gewaar te worden, hebben we een
aantal lokalen bezocht on de leiders
zoowol als de vluchtelingen onder
vraagd. Daar bleek maar één verlangen
te bestaan bij die duizenden: te blijven
Zoo groot is de angst voor een ge
dwongen terugkeer naar het Zuiden,
dat, toen uit een der gebouwen een
vijftigtal personen naar Steen wijk
moest worden overgebracht, geen dier
vluchtelingen de spoorreis durfde
wagen, doodelijk bang als ze waren,
naar Antwerpen te worden terugge
voerd. En toen eindelijk een vijftigtal
was bereid gevonden, bleek op het
oogenblik, dat men naar het station
zou vertrekken, dat elf personen de
groep hadden veriaten en stilletjes
naar het gebouw waren teruggegaan.
Neen, ze waren in Amsterdam en ze
bleven er. Niet weg, niet uit Holland.
Zóó hoorden we het ook getuigen
in de Manége, in Odéon, in Art,is en
de Diamantbeurs, in de diamantclub
Concordia, in de IJsclub en elders.
In do Waalsche Kerk op do Kei
zersgracht, waar juist het orgel dreun
de, troffen wij den onder-stati-overste
van Antwerpen aan, den heer Van
Vlasselaer, die dezer dagen, zoo
als men weet, een telegram van
dank had gezonden aan de Koningin
en aan den burgemeester voor den
vriendelijke ontvangst. De proclama
tie van den burgemeester en schepe
nen van Antwerpen had men den
vluchtelingen juist voorgelezen.
Waarom we niet willen terug
keeren zeide hij, toen wij hem het
doel van onze komst verteld hadden.
Een der hoofdredenen is, dat wij de
„Dutsclien" niet vertrouwen. Als wij
Daar Antwerpen gaan, dan worden
wij krijgsgevangen gemaakt en dan
moeten wij voor den koning van
Pruisen werken. Wij worden naar
Oost-Pruisen gestuurd, om daar te
arbeiden, of wij moeten bij Antwer
pen de opgeblazen spoorbruggen her
stellen en de treinen besturen, die
den Duitschers levensmiddelen aan
brengen. Dat zou toch niet vader
landslievend zijn. Wij weten, wat in
Aerschot, in Leuven en in Mechelen
gebeurd is. Ook daar noodigden de
Duitschers ons uit, terug te komen
en de Belsen kwamen, maar zo moes
ten arbeid verrichten voor de Duit
schers en ze werden gevangen ge
nomen
Wij gelooven niets meer van wat
ze zeggen en hechten niets geen
waarde aan proclamaties. Zij breken
hun woord toch.
Maar wij willen wel allemaal naar
ons geliefd Antwerpen terug, wan
neer de Duitschers er niet meer zijn.
Wij begrepen heel goed, daL wij niet
zoolang ten laste van de Nederlan
ders kunnen blijven, die ons buiten
gewoon vriendelijk ontvangen hebben.
Er zijn hier ook velen, die geen werk
hebben.
Schrijft u maar in de gazet, dat
dit niet alleen de meening is van
alle spoorwegbeambten doch ook van
de meeste vluchtelingen, die hier
zijn.
En ik zal u het bewijzen, en bij
liet uit de kerkbanken een paar
vluchtelingen komen, die dezelfde
redenen opgaven. Een oude man ver
haalde ook van wat te Leuven en
Mechelen geschied was.
Wij gingen naar een ander vluchte
lingen-oord. Juist speelde daar in een
der ruime lokaliteiten een pianiste
het „Wilhelmus" en allen zongen
het mee.
Ook daar kregen wij hetzelfde te
hooren. „Het is de beste taktiek,
om hier te blijven," zeide een hoofd
conducteur, die juist ons de, in ons
blad afgedrukte proclamatie van den
Antwerpschen burgemeester toonde.
„Die proclamatie heeft voor ons
niets te beteekenen, want misschien
heeft burgemeester De Vos wel ge-
teekend onder pressie van de Duit-
schors. Wat voor „garantie" hebben
wij, als wij in Antwerpen komen,
dat ons niets kwaads geschied
„En", zei hij bitter, „zij vragen
juist bakkers, kruideniers, nering-'
doeners en al wat betrekking heeft
op de voeding. Ja, ze hebben ons
noodig en daarom gaan wij niet. En
die bedreiging, dat strenge maatrege
len genomen zullen worden, als de
winkels niet heropend worden, zal
ook geen invloed hebben.
„Een andere reden, waarom wij
niet naar onze stad terugkecron is
ook de vrees, dat de stad nog eens
gebombardeerd wordt."
Wft wezen den man op de onmo
gelijkheid, dat al die duizenden
vluchtelingen in ons land bleven.
Ja hier kunnen wij niet blijven.
Graag willen wij werken gaan. Mis
schien kunnen wij naar Frankrijk
gaan, daar komt men handen tekort".
En zoo als deze man, spraken ze
allen.
Zooals de heer Van Dam ons ver
telde, had zelfs de mededeeling, dat
zij naar een anderen gemeente zouden
worden gezonden, groote bezorgdheid
gewekt onder de vluchtelingen. Zij
waren bang, dat zij zouden worden
teruggezonden naar België. De rede
neering scheen daarbij deze te zijn
men kon hun wel voorspiegelen, dat
zij veilig konden terugkeeren, maar
zij waren bang, dat een of andere
Belg, hetzij in dronkenschap, hetzij
van streek geraakt ten gevolge van
de doorgestane ellende op een Duit-
scher zou schieten. En dan zouden
er weer herhalingen komen van ver
brande dorpen on gfefustleerde in-
wonei s
En daarom bleven zij liever in
gastvrij Holland.
(Handelsblad.)
Uit Vlissingen meldt men:
Om hier plaats te maken, zullen
morgen eenige gewonden per boot
naar Rotterdam worden vervoerd.
Heden zijn hier weer 17 gewonden
aangekomen, van wie 15 naar Middel
burg werden vervoerd. Een heele
karavaan vluchtelingen werd naar
Middelburg getransporteerd, omdat
hier nog steeds zeer vele uitgeweke
nen aankomen. Namiddag was de
toevloed ontzettend. Er zijn 9 nieuwe
gebouwen, waaronder 2 kerken, in
gebruik genomen. Er zijn 17.000 be-
hoeftigen aanwezig; in elk gezin
vooris een of meer gegoeden.
Prof. Nicrmeyer seint uit Bergen
op Zoom:
Na een tweedaagsch bezoek aan
Bel gen op Zoom veroorloof ik mij, u
wat uitvoeriger over den toestond in
te lichten.
Men schat het aantal bij burgers
ingekwartierde vluchtelingen in dit
stadje van 2500 huizen op 10.000.
In kerken, scholen en andere ge
bouwen zijn er enkele malen meer
ondergebracht. Het totaal is mis
schien 50,000.
MARINE EN LEGER.
Bli K-ui. besluit Is. met ingang van 16 Oct.:
der marine te Amsterdam, opgedragcu dc- betr.
van voor/., der commissie tot hel examlnceren
van zeeofficierenen aan den gep. kap. ter zoo
S, li. Wolterboek opgedragen de betr. van
dir.-ndm. van het Weduwen- en Weezonfonds
der mll. off. b(J de zeemacht.
Do ofllclor-mnchihist 2de kl. B. Soliurlnk zal
binnenkort wegens lichaamsgebreken den zee
dienst mot pensioen verlaten.
Do machinist C. 1'. M. Siarck van Schündel
van llr. Ms. „de Ruylor" overgeplaatst lil de
d van Hr. Ms. „Van Halen" en gydetneheord
;i llr. Ms. kanonneerboot „Dog". 3
Kerkconcerten.
Naar men ons meedeelt is een
bedrag van 1' 90.— afgedragen voor
de Belgische vluchtelingen, welke
som het saldo is van de concerten,
die tot nu toe op Zondagmiddagen
in de Nieuwe Kerk werden gegeven.
Men zij eraan herinnerd, dat de
prijs der programma's weliswaar is
vastgesteld, doch dat; hetgeen men
meer geeft besteed wordt ten be
hoeve der vluchtelingen, steunco
mité enz.
In Engeland.
Naar wij in de Times lezen,
er op het eind der vorige weck 00.000
Belgische vluchtelingen bij de com
missie van onderstand in Engeland
bekend. Naar schatting zullen er op
het eind van deze week 100.000 zijn.
Voor de vluchtelingen.
Londen, 14 October. De „Times"
verneemt uit New-York, dat het, Leger
des Heils in Amerika reeds bij open
bare oproeping 400.000 Lire bijoen-
bracht voor de Belgische vluchte
lingen. Rockefeller bood 20.000 pond
sterling aan.
Een gastvrij volk.
Een Wolff-tolegram uit Berlijn nieldt:
Ouder den titel „Een gastvrij volk"
schrijft de „Lokalanzeiger"Indien
wij heden van het jammerlijk noodlot
lezen, dat een groot deel van het
Belgische volk heeft getroffen, dan
zwijgt in ons elke volkshaat, waarin
we trouwens nooit meester waren.
Wij voelen deze dingen slechts als
mensch tot menseh. En dan vêrvult
het ons met verblijdende hoogachting
te zien op welke humane edole wijze
de Nederlanders de hun zoo onver
wachts opgelegde taak volvoeren. Dit
plotseling binnenstroomen van hon
derdduizenden vluchtelingen is, zoo
wel voor de overheden als voor het
volk, buitengewoon bezwarend. Aan
het organisatietalent der overheden,
aan het menschelijk gevoel van het
volk worden even hoogo eischen ge
steld, bovenmenschelijke eischen.
De tegenwoordige toestand kan, en
zal immers ook, niet lang durendat
hij niet tot een catastrophe heeft
geleid is het wat den Nederlanders
vooral hoog aan te rekenen is.
De quaestie over de rechten en de
plichten der neutralen komt tegen
woordig ieder oogenblik aan de orde.
Het is een netelig thema en wij kun
nen begrijpen, dat elk neutraal volk,
dat hierbij in zekere gevallen is be
trokken eenigszins nerveus wordt bij
dergelijke besprekingen. Verblijdend
echter is liet op welke humane
schoone wijze de Nederlanders hun
positie als neutralen tegenover de
hun land binnenstroomende vluchte
lingen, eerst de Duitsche, thans de
Belgische, opvatten. Dat de Neder
landers een gastvrij volk zijn, hebben
we steeds geweten, wij hebben het
echter verre boven ons weten thans
van hen bewezen gevonden.
Stoomvaartberichten.
Stoomvaart-Maatschappij Nederland.
Bunila, tliulur., is 12 dezer Perim gopass.
Kangenn, ultr., vertrok 11 dezer van Colombo.
Prins der Nod., ultr.. vertrok-12 dezor v. Colombo
Roopnt, ultr., vertrok 12 dezer van Catauia.
Kon. Emma, tliuisr., vortrokl3 dezor van Mul ia.
Prinsen .1 uliana, ultr., vertrok 13 dezer van Maltn
Kotti, ultr-, is 12 dezer Gibraltar gopass.
Rotterdamsche Lioyd.
Kawi, uitr.. pass. 12 dezor Tarifa.
Madloen, uitr., pass. 13 dezer Ouessant.
A ralian, ultr., is 18 dezer 1'omt de Gallo gopass.
Mcnado, uitr., pass. 12dezer Gibraltar.
Taluinan, tliuisr,, vertrok 13dezer van Porl Sald.
Tarabora, ultr., Is 18 dezer Perim gopass.
Kon. Hol!. Lioyd.
Gelria,uilr.,is 12 dezer Ponicliegepsss.
Hol land ia. ullr., arriv. 18 dezer te Santos.
Tubantia, tliuisr., vertrok lSdezor van Vigo.
Zeeland ia, tliuisr., arriv. 13 dozer to Santos.
Kennemerland vertrok 14 dezer van A'dam naar
Buenos Ajres.
Kon. West-Indische Maildienst.
Prins der Nod„ thuisr., vertrok 12dezer van Fuil-
clial (Madera).
Jan van Nassau, van New-Tork naar A'dam, pass.
13 dezer Lizard.
Lede w. van Nassau, tliuisr, vertrok 13 dezer van
Lissabon.
Nlclcorienrriv. 12 dezer v. A'darn te Paramaribo.
Java-Bengalen Lijn.
Java vertrok 13 dezer van Calcutta naar Colombo.
Haven te Nieuwediep.
Oot, Vortrokken van Harlingen naar New
enstlo h.b. „Nicolaua".
let. Idom van Harlingen raar I.onden s.s
„Sterling".
Idem van Harlingen naar Wost-lfarllu-
pool h.b. „Bolsy Anna".
BINNENLAND.
Derde stuurman Gouv.-Marina
Ned.-lndië.
Tel' vervulling van de betrekking
van derde stuurman bij de gouver-
nemenls marine in Ned.-lndië kun
nen dorwaarts worden uitgezonden
personen, die met goed gevolg heb
ben afgelegd het examen bedoeld iu
het bij bet Kon. besl. van 15 Oct.
1909 uo. 36 (Ind. Stbl. No. 592 en
van 14 Febr. 1914- no. 358), gevoegd
programma letter C, waarvan exempl.
verkrijgbaar zijn bij de afd. personeel
van het Min. v. Koloniën; dan wel
die in het bezit zijn van een Ned. of
Ned.-Ind. diploma voor 3e stuurman
groote stoomvaart.
Aanmelding bij gezegeld adres bij
het Dep. v. Koloniën.
Voor bijzonderheden zie St. Ct.
No. 241.
Stuurlieden-examens.
's-Gravenhage, 14 Oct. Geslaagd
groote stoomvaart eerste stuurman
I. Bos, J. B. A. Larnettweede stuur
man J. Kool; derde stuurman J. P.
Boshoff, C. H. F. van Delden, J. W.
F. Nanninga, C. H. Bakker, K. H.
Blits, Th. de Boer.
Staatsloterij.
Trekking Woensdag 14 October.
4de klasse. 3de lijst.
No. 2528 3873 6650 elk f1000.
No. 13979 15238 elk f400.
No. 1879 2018 4603 8966 elk f 100.
Burgerlijke Stand van Helder,
van 13 en 14 October.
ONDERTROUWD: R. de Bruin en
B. W. C. de Vroome, J. Smits en
E, Horsman.
GETROUWD: T. FENNIK en J.
Abbenes, J. L. Verheijen en G. N.
Klerk.
BEVALLEN: M. Momber - Haags-
ma z„ C. W. Delft van Kalleen z.,
G. Strasse—Piso d., M. 't Hart—
Riek wel d.
OVERLEDENF. F. Stark, 20 dagen.
VISSCHERIJBERICHTEN.
kloino tong f 0.10 por stuk, 20 mandon Btortaoliol
l'O.OO a f 3.00 por mand, BO manden kloino schol
f3.00 a f4.00 por mand, 10'manden schar fl.60
iioi' mand.
Door 1 trokker 2 tal haring f10.50 por tal.
14 Oct. Aangebracht door 25 korde» 1 tot 5
stuks groote tong f0.75 por stuk, 10 tot 20 stuks
middcltong f0.40 per stuk. 10 lot 30 stuks kloino
long f0.15 por stuk, 1 tot 4 manden stortschol
f6.00 a fS.Öü per mand, 1 tot G manden kleine
schol f3.00 a I 4.00 por luand, 1 tol 2 manden
scliar fl.60 por mand.
Door 1 trokkor 4 UI lidring f 10.75 a f 11.60
MARKTBERICHTEN.
Amsterdam, 14 Oct. 1914.
Ter markt waren heden aangevoerd: - vette
koeien, le kW. - a - cL, 2e kW. - a - cL, Se
kw. - a et.; melk en kalfkoeien f-Oaf-O,
JtS vette kalveren, le kw. TO.96 a 100,2e kw.
fO.94, 3e kw. f 0.90 per K.G.; OS» nuchtere kal
veren f12 a f 18 per stuk. - schapen f - a f -
por stuk. O00lammeren fOO.- afUO.- perstuk.
lOGO vette varkens, Hollandsche le kwaliteit
62 a 04 et-, 2e en 3e kw. 60 a 02 ct. per K.G.
Behagen, 15 Oct 1914.
- Paarden t h IX—
- Voulens 0- d-
- Ossen -
20 Slieren
200 Reldekoeien (mai
162 Geldekoeieu (vel!
160 Kalfkooicn
120 Vaarzen
- Pinkeu
64 Graskal veren
40 Nuchtere Kalven
- Kammen
170 Schapen (mager-
Wette)
sta-
'itó -
320 -
!«re)
000 Schapen (vette
880 Ovornouders
- Lammeren
- Bokken en Geilen
- Varkens (mago
100 Varkens (vette
86 Biggen
400 Konijnen
100 Kippon
26 Eenden
- Duiven
- Ganzen
- Zwanon
400 K.G. Boter
60 K.G. Kaas
700 Kipeieren
- Eendeieren
PLAATSELIJK NIEUWS.
Ten bate van de Belgische
vluchtelingen.
Groot on spontaan was het mede
lijden, dat alom in ons land opwelde
voor do arme, onschuldige slacht
offers van den oorlog. We hebben
hiei, we zeiden het reeds, een glimpje
van de ontzaggelijke ellende gezien
en dil reeds was voldoende om hier
ter plaatse van allen kant de hulp
en de ondersteuning te doen toe
vloeien. Het hnisaan den Kanaal weg
waar dc goederen worden gedistri
bueerd en geëxpedieerd, en dat wel
haast, daar er genoeg was ingekomen
voor de toen in ons land zijnde
vluchtelingen, gesloten was, heeft de
deuren weder wijd geopend, liet steeds
waakzame comité is weer aan den
arbeid gegaande godle gaven vloeion
van allen kant toe.
Ze zijn niet allen te noemenieder,
ieder geeft op zijne beurt wat hij
missen kan. Ook-de lijsten, waar
mede (lamos langs de huizen gaan
om gold te verzamelen, leveren veol
op. Het is of ieders hart getroffen
is door de ellende, dio hot arme
Bolgiü teisterde, of ieder, guller en
gauwer dan anders, klaar staat, om
to goven.
Te midden van den onzettendon
jammer, dien deze oorlog brengt
over bijna geheel Europa, - en wie
zal nog zeggen waar het einde is?
ligt als een lichtend, blinkend
plekje het kleine Nederland. Op de
wereldkaart neemt het slechts een
bescheiden plaatsje in, maar zooals in
den donkeren avond het uiterst
kleine glimwormpje reeds op aan
zienlijken afstand zichtbaar is, zoo
ook zal op de wereldkaart hol lich
tende stipje ..Nederland" reeds uit
de verte aankondigen, waar gast
vrijheid en onderdak, gulle hartelijk
heid en joviale vriendschap worden
gevonden.
De muziekkapel van de Koninklijke
Marine - Directeur: de Heer A. L.
Hazebrock wil ook naar haar beste
krachten medewerken en bood aan
hel Comité een Concert aan, dat a.s.
Maandag 19 October gegeven zal
worden in „Casino". Indien het nog
noodig is dit Concert aan te bevolen,
doen we dat gaarne. Zoo menigmaal
is gezegd bij concerten van de Marine:
Hé, kondon we daar eens weer van
proflteoronWelnu, de gelegenheid
is er thans en men heeft tweeledig
ploizier van zijn geld. Het gcheele
orkest werkt aan dit concert mee.
Bovendien hebben de dames Bol-
dingh-Goemans, onze bekende con-
fóroncièré en mejuffrouw Molenaar,
concert-zangeres, belangeloos hare
medewerking aangeboden, waardoor
de aantrekkelijkheid van dit concert
niet weiuig verhoogd zal worden. De
'opbrengst van het concert komtgeheel
ten goede aan doBclgen .Behal ve dames,
zullen ook stafmuzikanten met lijsten
rondgaan. Is het nu heusch nog
noodig om meer ter aanbeveling te
zeggen Neen, nietwaar Wij krijgen
immers toch een driemaal uitver
kochte zaal?
Huisvlijtwedstrijden.
Een commissie voor dc Militaire
Huisvlijtwedstrijden ouder goedkeu
ring van den Commandant van do
stelling don Helder door de afd. den
Helder van den Volksbond tegen
drankmisbruik, uitgeschreven voor
onderofficieren, korporaals en man
schappen van alle wapens behoorende
tot hot bezettingsleger in en om de
forten en op de schepen in de stel
ling den Helder, heeft zieh gevormd.
Zij bestaat uit de heeren G. C.
Dibbetz en C. van de Bilt als respect,
voorzitter en secretaris der afd. Hol-
der en de heeren Snellen, luitenant
kolonel der infanterie, de Wal, luit.
kolonel der marine, Bolomey, majoor
der artillerie en Wolterboek, le lui
tenant der artillerie, als secretaris
der commissie.
Een vijftal dames en heeren zal
worden aangezocht om als voorlich
tingscommissie inlichtingen te vor-
verschaffen voor wie (lio noodig
mochten achten.
Vrije geneeskundigs behandeling
voor militairen.
Door den Min. v. Oorlog is bepaald,
dat. do vrouwen en kinderen van de
militairen, behoorende tot de militie,
de reserven, de landweer en den
landstorm, geen recht hebben op
vrije geneeskundige behandeling door
de zorg van het Departement van
Oorlog.
Bezuiniging.
De Min. v. Oorlog, overwegende dat
in verband met de zeer aanzienlijke
geldelijke offers, welke onder de tegen
woordige omstandigheden van do
schatkist worden gevorderd, de uit
gaven tot het strikt noodige moeten
worden beperkt, heeft bepaald, dat te
rekenen van 1 October jJ. af tot en
met den dag, waarop de mobilisatie-
toestond zal eindigen, een lagere toe
lage aan de militairen zal worden
toegekend dan tot op lieden werd
genoten.
Meel aangehouden.
Gedurende de laatste dagen liepen
zoowol op de Korenbeurs te Rottci-
dam als op die to Amsterdam hard
nekkige geruchten, dat uit het stoom
schip „Sommelsdftk" der Holland-
Amerika-lijn, hetwelk thans te Hivre
ligt, op last der Fransche regeering
een gedeelte der voor Holland bestemde
meellading verwijderd zou zijn.
Ten kantore der Holland Amerika-
lijn werd heden op desbetreffende
navrage geantwoord, dat inderdaad
de beursgeruchten waarheid bevatten.
Hoeveel tarwebloem en welke mer
ken in beslag genomen zijn, kon nog
niet meegodeold worden, doch hier
mede zullen do betrokken ontvan
gers zoo spoedig mogelijk in kennis
worden gesteld.
Uit Brazilië.
Eenigen Lijd geleden namen wij
een correspondentie over van een
Braziliaansch kolonist, wien liet zeer
voorspoedig ging.
Thans schrijft bedoelde correspon
dent, dat hij zoo gauw mogelijk weg-
wil uit de wildernis, daar het geen
leven is. Het dichtstbijliggende plaats
je ligt 6 uur loopen van hun neder
zetting vandaan, „als de rivieren niet
te hoog zijn, dat men er door kan
loopen, anders kan men niet eens
zijn etenswaar halen, wat bestaat
eiken dag uit zwarte boonen met
droog malabrood en zwarte koffie.
Boter of melk kent men hier niet.
Wij krijgen nu nog twee maanden
45 milr. ondersteuning per maand
(f 121.50 Red. H. Ct.) en als dat op
is moet je maar van den wind leven,
daar wij hier in October pas kunnen
beginnen met planten en het dan
nog zoo veel maanden duurt eer de
zaak rftp is. Verder ben je hier van
alles afgesloten. De dokter woont
van af P.2J uur met het spoor
en dan nog uur loopen plus 6
uur naar onze. kolonie, dus moest er
eens wat gebeuren. Hij komt niet
eens. Do passage is bier erg druk.
In de drie maanden dat wij hier zftn,
heb ik 5 menschen gezien en dan
nog geen vreemde. Je zit hier ge
woon in du wildernis met boomen en
nog eens boomenOnze kolonie is
1000 X 250 meter, vol boomen, geen
kaal plekje is er in. Onze naaste
buurman woont 1.5 uur ver. De
ondersteuning is 45 mill. per maand
per gezin. Zijn de 5 maanden om
dan kan men nog een weg maken
midden door liet bosch en over de
bergen, van 1 kilometer laug en 3
meter breed en ontvangt daarvoor
112 mill."
De zoon van den Premier.
Omtrent het ongeluk, den zoon van
don minister Cort van der Linden
overkomen, verneemt „Het Vad."
nog, dat de trein overvol was, zoo
dat lift geeii plaats kon krijgen. Hij
wilde toen bovenop den trein in het
hokje van den remmer gaan zitten,
maar Jiad daarbij het ongeluk uit te
glijden en van den trein te vallen,
waardoor hij een schedelbreuk en een
lichte hersenschudding kreeg.
Men meldt uit den Haag van gister
De toestond van den zoon van
minister Cort van der Linden is
vooruitgaande.
Doodgeschoten.
Ongoveer '12 uur in don nacht van
Maandag op Dinsdag reed de chauf
feur J. IC., uit Nijmegen, onder do
viaduct te Lent, gemeente Eist. Tot
driemaal toe werd lift door een schild
wacht aangeroepen. Toen hij niette
min doorreed, schoot de schildwacht,
met liet gevolg, dat K, werd getrof
fen en gedood.
Een ongeluk.
Naar do „Nieuwe Ct." vernam, is
den zoon van minister Cort van der
Linden, die met eenige andere Leid
sche studenten op weg naar Brabant
was om bij de verzorging van de
Belgische vluchtelingen hulp te bie
den een ongeval overkomen.
Staande op de treeplank van een
in beweging zijnden trein, is hij met
het hoofd tegen een langs den weg
geplaatsten paal gebotst en verwond.
Hij heeft een kleine hoofdwonde en
een lichte fractuur. Zijn toestand is
zeer bevredigend, en indien compli-
cafcios uitblijven, wordt zijn geleide
lijk horstel verwacht. De Minister
heeft gisterenmorgen zijn werkzaam
heden aan het departement hervat.
Aanhouding van een „dokter".
Omtrent de Zondag te 's-Graven
hage plaats gehad hebbende arrestatie
van zekeren H., daar ter stede meer
bekend ouder den naam van „dr.
Retau", als verdacht zich te hebben
schuldig gemaakt aan abortus, wordt
nog het volgende vernomen
_Dr. Retau", want, zooals gezegd,
als zoodanig was H. in sommige
kringen alleen bekend, woonde vroe
ger aan de Paviljoensgracht. Reeds
toen stond hij ernstig onder ver
denking, zoodat politie en justitie
zich nog al eens met hem bemoeiden.
Echter bewijzen werden niet tegen
hem geleverd en H. ontkende altijd
alle schuld.
Sedert werd H. bankier, betrok
een villa in de nabijheid der stad en
hield kantoor aldaar. De zedenpolitie
verloor hem echter niet uit het oog.
Eu nu had het hare aandacht 'ge
trokken, dat H. des Zondags op be
paalde uren zijn vader, wonende aan
de Paul Krugerlaan, voor een paar
uien ging bezoeken en dat er dan
terwijl hij daar was, vele vrouwen
en meisjes eveneens op visite kwamen,
Hot welke de achterdocht van de
zedenpolitie op. Zij stelde zich ver
dekt op en toen haar nu Zondag
bleek, dat de visite in vollen gang
was, deed zij een inval in de woning
en [trof daar, behalve de verdachte,
o.a. ook aan een 7-tal vrouwen van
verschillenden leeftijd. De politieman-
neu oordeelden dat er voldoende
reden was om dr. Reteau mede te
nemen, terwijl ook do bezoeksters
zonder dat 't in het oog liep, per
auto naar een politiebureel werden
geleid, om verhoord te worden. Ook
werden door de politie in de woning
verschillende instrumenten in beslag
genomen.
INGEZONDEN.
Speenhoff voor de Militairen.
Mijnheer de Redacteur!
Nu er in deze dagen voor de mili
tairen zooveel wordt gedaan om dezen
in hun vrijen tijd aangenaam* en
nuttig bezig te houden, past het ons
zeker wel om de personen, die hun
krachten daarvoor geven, dank te
betuigen.
Velen toch hooren of zien zelden
of nimmer iets van wat hun hier
wordt aangeboden on missen in hun
gewone leven datgene wat tot hen
spreekt, wat hen iritresseert, waar
zo iets van kunnen loeren, wat hun
verstand en hart prikkelt om het
goede daaruit te halen en een blijvend
aandenken mede naar huis te nomen,
Velen vergeten in zulke uren hun
zorgen voor zaken, voor vrouw en
kinderen of andere beslommeringen
en koeren opgeruimd en dankbaar
naar hun legersteden terug.
Hieraan denkende trof het me, dat
doordeRedactie van dit blad geen waar-
deerend woord was gericht aan den
heer Speenhoff, alleen vond ik daarin
vermeld het resultaat van een collecte
voor verloren gelden door een land
weerman, was dat dan het eenige
goede op dien avond?
Of ging het uw verslaggever net
als mij?
Vol verwachting toog ik naar
„Casino" om de liedjes van den be
kenden zanger te hooren, om daar
mogelijk nog iets te leoren wat mij
nog niet bekend was, om indrukken
mede te nemen, die mij tot nog toe
vreemd waren.
En mijnheer de Redacteur, ik heb
indrukken mede genomen, maar
van het slechtste soort (ik hoop niet
dat ze blijvend zullen zijn).
Is hot niet meer dan ergerlijk,
liedjes te hooren uitbraken van den
vuilsten en laagsten inhoud?
Is een Nederlandsch zanger dan
zoo laag gezonken om woorden te
zeggen (al is dit eenigszins onder
bedekte termen) die een individu van
het slechtste soort zouden doen blozen
Of was dit programma voor onze
soldaten (burgers van alle rangen en
standen) speciaal vervaardigd?
Vergat Speenhoff dat hier dames
aanwezig waren, die zijn vuile taal
mede moesten aanhooren?
Vergat Speenhoff dat de soldaten
van onzen tijd ook kunnen deuken,
ook hun hersens kunnen gebruiken,
of zag hij ons voor beesten aan?
Volgons mft'n bescheiden meening
ging er dan ook van het Speenhoff-
programma een alles behalve opvoe
dende kracht uit, en ga ik volkomen
aocoord met de volgende regelen uit
het blad „Mobiel".
„Waarom ik dit vertel? omdat er
„onder de menschen met wie wft' in
„aanraking komen, ook altijd zijn
„die duizenden ongelukkig maken
„met vuile toespellingen. Zulk een
„woord is als een haak met weer
haken, het grft'pt in uw geest en
„ziel en laat niet los. Zulk een vuile
„grap is als een om zich heen grij
pende vetvlek, het schoone wit
„wordt er onherstelbaar mee bezoe-
.„deld."
Ten slotte een enkele raadgeving
aan den zoo gevierden zangerwerpt
uw liederenbundel daar waar ze thuis
behoort on kom terug met liederen
eon zanger waardig.
Mijnheer de Redacteurindien ge
dezelfde gevoelens koestert als de
ondergeteekende, kan ik me begrij
pen waarom uw verslag zoo sober
was aan dank.
Met de opname zult ge ten zeerste
verplichten
Th. Pauw,
Ros. Sergeant-maj» Administrateur,
a/b. van Hr. Ms. „Nautilus",
den Helder.
Belgische vluchtelingen.
Roosendaal, 14 October. Gisteravond
is het grensstation Esschen door de
Duitschers opgeëischt en hedenmor
gen door Duitsche troepen bezet.
Gisteravond is oen Duitsche grens-
commissaris in Roosendaal gekomen
om mot den stationscommandant het
verkeer te regelen.
Sas van Gent, 14 Oct. De Duit
schors gaan voort uit Antwerpen
groote troopenmassa's te verplaatsen
in westelijke richting. De bondge-
nooten zijn ten westen van Gent
teruggedreven.
De vluchtelingen uit de Belgische
grensdorpen zftn, nu blijkt dat (le
Duitschers zichzelf correct gedragen,
voor een deel reeds teruggekeerd;
overal manen de Duitschers de be
woners aan toch niet te vluchten.
Veriaten huizen worden door de
troepen opengebroken om er een'
ouderdak te vindenik zag te Sel-
zaete een door de bewoners verlaten
herberg, waar 14 Duitschers den
nacht hadden doorgebracht. Ze had
den alles wat eet- of drinkbaar was
opgemaakt, maar niets vernield, zelfs
de portretten van het Belgisch ko
ninklijk paar hadden ze op hun
plaats gelaten. Waar de bewoners
gebleven waven, werd alles betaald,
kleine bedragen met contant geld,
groote bedragen met bons.
Vlissingen, 15 October. De stroom
van vluchtelingen hierheen houdt nog
maar steeds aan. Hun aantal beloopt
sedert gisteren weer verscheidene
duizenden. Zij komen thans hoofd
zakelijk van do Belgische kustplaatsen
en worden op alle mogelijke vaar
tuigen hierheen vervoerd, als visch-
bommen, hoogaarsen, enz. Waar al
deze duizenden vluchtelingen heden-
nacht worden ondergebracht is nog
niet bekend, want hier is alles tjokvol.
De bevolking is als het ware ver
dubbeld.
Berlijn, 14 Oct. (Wolff.) Het groote
hoofdkwartier bericht d.d. 14 Oct.
's middags
Van Gent af bevindt de vijand,
waaronder een doel van de Ant-
werpsche bezettiug, zich in haastigen
terugtocht naar het Westen, in de
richting van de kust. Onze troepen
volgen hem.
Rijssel is door ons bezet. Er zftn
aldaar 4500 gevangenen gemaakt.
De stad was, naar door haar auto
riteiten aan de Duitsche troepen
medegedeeld werd, voor openbaai
verklaard. Niettemin bracht de vijand
daar, bij een poging tot omtrekking
van Duinkerken uit troepen heen,
met de opdracht, stand te houden
tot de aankomst van het omsingo-
lingsleger.
Daar dit natuurlijk niet aankwam,
was het eenvoudig gevolg, dat de
nutteloos verdedigde stad bij de in
neming door onze troepen bescha
digd werd.
Van het front van ons leger valt
niets nieuws te melden. Dicht bij de
kathedraal to Roims zijn twee zware
Fransche batterijen iu stelling go
bracht.
Verder werden lichtsignalen van
den toren dur kathedraal waargeno
men. Het spreekt van zelf, dat al
onze troepen tegen voor hen nadee-
ligo maatregelen en strijdmiddelen
van den vijand zullen kampen zon
der rekening te houden met het
sparen van de kathedraal. De Fran-
schon dragen dus thans, evenals
vroeger, zelf de schuld wanneer het,
eerwaardige bouwwerk het offer van
don oorlog wordt.
Duitsche persstemmen.
Berlijn, 14 October. Dc „Tügliche
Rundschau" schrijft:
Een juiste, omschrijving van onze
politieke verhouding met Holland ts
een buitengewoon moeilijke taak,
want Holland vreest niet minder onze
vriendschap als onze vijandschap. Men
wil van onze liefde niets en natuur
lijk van onze haat nog minder in
Nederland woten. Geheel onverschillig
kunnen wij de Hollanders toch ook
weder niet zftn, en zij ons ook niet,
want daarvoor is onze geographische
ligging minder geëigend.
Hoe zullen wft ons dus tegenover
een land plaatsen, dat onze onmidde-
lijke buurman en met ons stamver
want is, on waarmede ons de meest
verscheidene betrekkingen van oom-
mercieelen en goostelijken aard ver
binden.
Er is maar een enkele weg: De
betrekkelijke kleinheid van dit land
geheel to vergeten, Holland als een
absoluut gelftk-gerechtigde factor
naast het Duitsche rijk te beschou
wen en het iu volkomen nuchtere
berekening de voordooien van oen
nadere verbinding voor te houden.
Laat Holland zich niet overtuigen,
dan moet men slechts den tijd laten
werken, vooral niet aandringend on
ook niet beleedigend zijn. Alleen op
die wijze zullen wft het wantrouwen
des lands overwinnen. Want dit
wantrouwen bestaat nog immer en
Engeland zorgt er met alle middelen
voor het te laten groeien en het te
bevorderen.
Nederlandsen Jle bezetting
van Antwerpen.
Berlijn, 14 Oct. (W. B.) De „Buil,
am Mittag" schrijft onder den titel
„Duitschland en Nederland" o.m.
Duitschland deukt er niet aan Neder
land te bedreigen. Het bezit van
Antwerpen heeft ook zonder de vrije
beschikking over denNederlandschen
Scheldemond zeer groot waarde, de
zelfde waarde, welke het voor Belgie
had en steeds in de oogen van Enge
land gehad heeft. Yan eenige on
vriendelijke plannen tegen 't Konin
krijk Nederland was en is bij ons
geen sprake. Wij betreuren reeds
genoeg, dat Nederland door de vluch
telingen-invasie cn de interneering
van Belgische cn Engelsche troepen
zonder zftn toedoen in moeilftkhedun
gekomen is en wij koesteren oprech
te bewondering voor de gastvrijheid
waarmede men daar de honderd
duizenden dakloozen opneemt. Hot
zftn geen geringe moeilijkheden,
welke voor de Nederlanders rijzen
ten gevolge van de komst over hun
grenzen vau die scharen, welke
ondersteuning behoeven.