HELDERSCHE COURANT No. 4398 ZATERDAG 5 DECEMBER 1914 42e JAARGANS Tweede Blad. AGENDA. 8 Dec. Variété voorstelling, Casino,halfacht. 8 (in Feestavonden ter gelegenheid va 0 Dec. Marine-Schietwedstrijden. C a s i uur precies. 10 Dec. Concert „Holder's Harmoniekapel" Casino, 8 uur. 14 Dec. Concert Kathleen Parlow. 16 en Toonkunst, afd. Helder. Oratorium „De 10 Dec. Schepping". Casino, 8 uur. Ons offer aan den vrede. Onder bovenstaand opschrift schrijft do „Nieuwe Rott. Ct." over onze ver houding tot de oorlogvoerende landen Het is geen verheffende rol, waar toe ons land zich nu al vier maanden lang gedwongen ziet. Aan alle zijden naast ons: toewijding, doodsverach ting, zelfontzegging tot in het heroï sche. Bij ons: de zorg om, met be houd van onze eer, botsing te voor- kernen. Al kunnen wij niet anders, en al hebben wij ons niets te ver wijten, tot voldoening kan deze rol ons bezwaarlijk stemmen. Maar uit dat gevoel van onvol daanheid verlost de vrede alleen ons niet. Zoo na als vóór den vrede zal West-Europg spreken van dat tevre den landje tusschen Dollard en Schelde, dat zich aan den oorlog heeft vetge mest. Wij kunnen daarover nu wel verontwaardigd opstuiven, maar wij z u 11 e n er uiteraard beter aan too zijn dan Belgie en zelfs dan Zwitserland. En wat den binnenlandsche staat kundigen toestand betreft, zal vrede zonder meer ons nadeel brengen. Denk alleen maar aan het defensie vraagstuk. Regeeringsvoorstellen tot geduchte versterking van onze levende en doode strijdkrachten, ter zee en Ie land, voor de koloniën en voor hier, kunnen bij een vi Ie zonder mooi' —{niet uitblijven; maar op slag zullori die voorstellen de eendrachtige natie uiteendreven in drie vijandige kampenvurige voorstanders, vinnige tegenstanders, en een breeden zoom van belasting schuldigen, die de her: vorming sléchts willen als ze geen gold kost. Zoo zal,vterwijl andere landen na den vrede zich omhooggetrokken zullen voelen door verworven achting en door de herdenking vau helden moed en van prachtig gedragen smart, ons land omlaag getrokken worden door afgunst van buiten en twist van binnen. Tenzij wij intijds de kruk in ons voordeel weten om te zetten. Daarvoor is maar één manier: een grootsch doel dienen. Wij moeten de denkwijze van den goisoleerden staal, die tevreden is als het h.em zeil' maar goed gaat, weten op te gevenniet enkel blijven letten op ik ik ik ons voordeel, ons belang, ons volksbestaan maar bij de vredessluiting met een offervaardige daad het opnemen voor het belang van onze gemartelde wereld. Men bewondert het in België, dat het in zijn eigen schoone zaak ook de zaak van vele anderen heeft gediend. Men zou liet in Engeland bewonderd heb ben, zoo het waarlijk zonder zelfzucht, j in Gladstoniaauschen stijl, ware opge komen voor het vertrapte belang der kleinen. Wat maakt Amerika zoo sympathiek, indien het niet zijn be geerte is om in dezen troebelen tijd aller steun en al Ier diena'ar te wezen? Van cynisch s'aten-egoisme is men' i beumen snakt naar het schouw spel van een natie die er een hoogen prijs voor over heeft om dè wereld I een nog weer ergeren oorlog van 1925 of 1940 te besparen, en dio daarom straks al het mogelijke wil doen om do aandacht van het vredes congres te eischen voor het welzijn van allen. Juist omdat wij wars zijn van eenig politiek verbond, met wien ook, en omdat onze gevoelens waar lijk neutraal zjjn, zal de zuiverheid van onze bedoeling boven verden king staan. Het zou natuurlijk dwaasheid wezen zoo iets te ondernemen, alsof men stond voor een schoone lei. Allerlei fraaie internationale programpunten van vroeger zijn voorloopig waarde loos gebleken. Met eigen ideetjes over wereldharmonie komt een practisch staatsman geen stap verder nu. H|j heeft zich te stellen op de plaats en in de gedachten der oorlogvoerenden zelf. De oorlogvoerenden hebben het ons niet moeilijk gemaakt, huu-vredes- dehkbeelden te kennen. Zij spreken allen van „waarborgen": waarborgen (zegt Frankrijk), dat de attaque brus- quée niet zal worden herhaaldwaar borgen (zegt Duitschland), dat Rus land en het Britsche verraad niet andermaal om het rijk een ring zul len smeden; waarborgen izegt op 9 November in de Gildenhal Asquith), dat zoowel Frankrijk als de kleine landen voortaan niets te duchten hebben van Duitschen overmoed. Een heel ander doel dus, gelukkig, dan dat van Hindenburg's jongste leger order: „vechten tot de laatste Rus overwonnen terneerligt", een leeg- gemoord Europa geeft maar weinig hoop voor een vernieuwd Europa. Het oogmerk der buitenlaudsohe kabi netten is redelijker en hooger; bij dat hoogere doel van schier alle strijdenden (een gewaarborgde 11 vrede te erlangen) knoop© zich ons offer een wezenlijk, voelbaar offer aan. DE OORLOG. De algemeene toestand. Het is merkwaardig, de beschou wingen van de Engelsche en Duitsche bladen over den toestand op het Oos telijk gevochtsterrein eens naast el kaar ie leggen, om eens te zien, hoe totaal verschillend de beide opvat tingen zijn en hoe tegenstrijdig de conclusièn zijn, die uit de berichten over de krijgsverrichtingen worden getrokken. Het is nu wel duidelijk geworden, dat de Duitsche troepen, na den mis lukten aanval op Warschau, terug trokken naar een terrein, waar zij door goed aangelegde versterkingen en meer in het bereik van hunne ver bindingswegen, hunne verliezen kon den aanvullen en tevens de Russen met meer kaus op succes konden afwachten. Doch toen Hindenburg de kans schoon zag om een nieuwe offensieve' beweging te ondernemen, liet hij die niet glippen. Door. een aanval op de Russische troepen, die uit Warschau tegen hem oprukten, wist hij deze benoorden en bezuiden de Weichsel een ernstigen slag toe te brengen en zijn legers opnieuw tot het offensief te voeren. Opnieuw rukte hy nu Oostwaarts voort, doch aanzienlijke Russische troepen versterkingen noodzaakten hem tusschen Lowitsj en Lodz den slag te aanvaarden. Aanvankelijk waren de Duitsche troepen daarby in het voordeel, maar de steeds aanruk kende Russische versterkingen nooit zaakten hem tot den terugtocht. Van alle kanten waren de Russen komen opdagen, en de ijzeren ring zou zeker gesloten zijn geworden, zoo niet de Russische generaal Ren- nekampf te laat de hem aangewezen plaats had ingenomen. Twee Duitsche legercorpsen waren bij Bresiny door de Russen bedreigd,, en moesten zich door de Russische linie heenslaan. Twee andere leger corpsen werden afgezonden, om deze doorbreking te doen slagen. Door de opening in de Russische omsingeling, die dooi het te laat komen van Rennekampf's leger was ontstaan, konden de vier legercorpsen zich met elkaar vereenigen, en de Russische troepen verslaanzij maakten daarbij een groot aantal Russen gevangen, en namen een aantal kanonnen, zon der zelf een kanon te verliezen. Dit is ongeveer het verloop van het gevecht, zooais dat uit verschil lende berichten is op te maken. De „Times" zegt nu, dat de tweede aanval van Hindenburg op Warschau door den Russischen staf niet ver wacht werd. De Russen, die een aanvallende beweging op Krakau maakten, besloten dien niet te staken doch Hindenburg te laten vooruitgaan, om later met hem af te rekenen. Zoodoende hadden de Duitschers geen moeite, om de cavalerie, die hen vervolgde, de verdrijven. Zij rukten benoorden Lods voort langs den spoorweg die deze plaats met War schau vereenigt, ou kwamen zoo doende tusschen hot groote Russische leger, dat van Warschau in de rich ting vau Posen en Silezië marcheerde. Tusschen Lodz en Lowitsj ontstond nu eer* verward gevecht, waarin eenige pUu-che legercorpsen werden omsingeldzij moeten daarbij groote verliezen hebben geleder:, want de berichten spreken van groote getallen zwervers, die zich in dat gebied aan de Russen hebben overgegeven. De Russen waren voornemens den Duit schen linkervleugel ten zuiden van Plozk to omsingelen, en zijn nog steeds bezig die bedooling uitte voeren. De Duitsche troepen poogden hun troepen versterking te zenden. Maar deze versterkingen werden terugge slagen door de Russen, die tevens de beweging naar Krakau voortzetten, om de Oostenrijkers te beletten'de Duitsche troepen te hulp te snellen. De „Times" acht do geheele manier van optreden van Hindenburg inge geven door wanhoop. De voortdurende drang van Russische zijde, en het beletten van het zenden van verster kingen langs andere aacvalsUjuen waren oorzaken- voor de verbetering der Russische positie in het Oosten de Russische overwinning nadert haar voltooiing, en de laatste hoop der Duitschers op een succes aan de Oostelijke grens zal weldra moeten worden opgegeven. Zoo ziet men van Engelsche zijde den toestand in. De Duitsche opvatting vindt men in een artikel vau majoor Morahtin het „Berliner Tageblatt". „Deze meent, dat juist het Russische plan, om met een geweldige macht op te rukken naar de Duitsch-Oos- tenrljksche grens, verijdeld is. En hij zegt Er zweeft een ongelukkig gesternte over de Russische operatieplannen, die daardoor geworden zijn tot een serie van mislukkingen. Voor de moderne oorlogvoering is een voor de mobilisatie uitgewerkt plan van aanval een noodzakelijkheid. Vroeger kon dat plan alleen bestaan in de gedachten van den veldheer. Maar de nieuwe tijd eischt een voor de operaties der reusachtige legers tot in de bijzonderheden uitgewerkt plan; al moet bij de uitvoering van de oorspronkelijke gedachte steeds rekening worden gehouden met de veranderde omstandigheden. Zulk oen plan nu heeft Rusland niet gehad, of tenminste niet gevolgd. Toen het eerste Russische operatie plan werd opgemaakt, geschiedde dit onder den invloed van Frankrijk in Parijs werd de marschroute van het Russische leger vastgesteld, cn de grondgedachte daarvan was de krachtige offensieve beweging tegen Duitschland. Rusland achtte zicli daaraan ech ter niet gebonden. Het voerde zijn groote legermacht niet tegen Duitsch land, maar tegen Oostenrijk. Het meende daarbij eorv gemakkelijke overwinning te kunnen behalen. Later echter bezon het zich on ging het eerste plan uitvoeren. Het zond zlju grenstroepen en cavalerie tegen West- en Oost-Pruisen, en liet deze door drie groote legers volgen. Hindenburg sloeg ze achtereenvolgens, en dwong ze tot een terugtocht. Opnieuw wierp Rusland zyn legers nu tegen Oostenrijk-Hongarije, waar door Hindenburg in staat was 'zijn tocht naar Warschau te ondernemen. Toen nu groote Russische troepen massa's bij Iwangorod over de Weich sel rukten, trok Hindenburg terug. Maar van dat oogenblik was hij het, die de leiding op zich nam. De Rus sische legers volgden zijn wil, en handelden naar zijn wensch. Alles wat sedert gebeurde, is een gevolg van Hindenburg's veldheerstalent. En hoe ook het resultaat van den strijd zijn mag, die thans wordt voerd, en waarvan de uitslag nog niet bekend is, het zal steeds zijn een verzwakking van de Russische strijdmacht. Van beide opvattingen mag men wel zeggenmen gelooft zoo gaarne wat men hoopt. En ook hier zal de waarheid wel 111 't midden liggen. Les Menils, dat de Franschen heb ben bezet, ligt 4 K.M. ten Noordoosten van Pont a Mousson, vlak op de Duit sche grens. Bonhomme, ten Zuiden waarvan de Franschen een pas hebben ver overd, ligt ten Noordoosten van Col- mar, op Duitsch gebied, vlak bij de grens. Voorts melden ons de Fianschen, dat zij zich nestelen aan den spoorweg AspachBurnhaupt. Daar eerst Burnhaupt en dan de spoorlyn naar Aspach wordt genoemd en Burnhaupt Zuidelijker dan Aspach ligt, mag men veronderstellen, dat de Franschen hier van het Zuiden naar het Noorden oprukken. Deze mededeel ingen behoeven dus niet in tegenspraak te zijn met het bericht van de „Strassburger Post", waarin staat gemeld, dat Than weder door de Duitschers is bezet. Hetzelfde bericht vertelt, dat de Duitschers in den Elzas aanzienlijk worden versterkt. De veronderstelling zou anders voor de hand liggen, dat de hernieuwde activiteit van do Franschen in den Elzas een gevolg daarvan zou zijn, dat zij hadden vernomen, dat de Duitschers troepen uit den Elzas hadden weggetrokken, 0111 ze tegen de Russen to gebruiken. Trouwens, de „Strassburger Post" is geen vol strekt vertrouwbare bron. De „Times" bespreekL nog eens de verschillende berichten over don Turkschsn opmarscb naar het Ka naal van Suez. Uit een ontvangen telegram bl|jkt, dat er geen troepen in de nabijheid van het Kanaal zijn, zoodat de Ara bieren, die bij Katia gezien waren, klaarblijkelijk zijn teruggetrokken. De. „Times" wijst er op, dat de stoomschepen het Kanaal nog steeds doorvaren, dat de bezettingstroepen voortdurend worden versterkt, on dat langs het geheele Kanaal geen Turk te zien is. Zouden dc Turken aan het Kanaal komen, dan zouden zij na den langen marscli door de woestijn eeu ontvangst krijgen, die hen zeker verrassen zou. Vooral nu ook de Australische en Nieuw-Zeelandsche troepen in Egypte zijn aangekomen en daar voorloopig zuilen blijven voor de verdediging van het kanaal en tevens voor de verdere oefening en training, opdat zQ later zoo noodig op de slagvelden van Europa kunnen worden gebruikt. En dat zal wel noodig zyn, wanneer de opvatting van Lord Kitchener be waarheid wordt, dat de oorlog nog minstens drie jaren moet.'duren. De Turken oefenen dus met hun bedreiging van het Suez-kanaal in derdaad reeds ecnigen invloed uit op den oorlog in Europa. Voor het overige heeft men in den laatsten tijd juist niets meer van hun opmarsch dooi' het eiland Sinaï ver nomen. Misschien willen z|j eerst hun veldspoorweg van Mïiau (het be kende station van den Hedzjasspoor- weg) over Kalaat en Nahl naar het Suez-kanaal, waarover reeds meer malen is gemeld, voltooien en zoo doende hun aanvoer verzekeren, voor dat zij hun actie tegen het Suez- kanaal doorzetten. De Turken melden, dat zij een groot succes hebben behaald in het dal van de Tsjoroch, in den Kaukasus. Op het oogenblik, dat wij dit schrijven, zijn er nog geen nadere telegrammen ingekomen, die ophelderen waaruit it succes bestaat. Uit een vroeger bericht is al ge bleken, dat de Turken in het dal van bovengenoemde rivier de plaats Ar- danoutsj hebben bezet. Ardanoutsj ligt op Russisch gebied en 20 K.M. an de Turksohe grens. De Tsjoroch stroomt niet ver van Batoem, de bekende Russische Zwarte Zeehaven, in zee. Batoem te bezetten is waarschijnlijk het doel, dat de Turken met hun opmarsch langs de Tsjoroch beoogen. Maar zoover zijn zij nog niet. Want ware dit het re sultaat van hun jongste succes ge weest, dan zouden zij het er in twee woorden bij hebben kunnen melden. De afstand van Ardanoutsj tot Ba toem bedraagt in vogelvlucht onge veer 53 K.M. Op het Westelijk oorlogstooneel. Fransch communiqué. Parijs, 3 Dec. Het eenig belangrijk nieuws, dat ingekomen is, heeft be trekking op de gebeurtenissen van 2 dezer op onzen rechtervleugel. Aan den rechteroever van de Moezel heb ben wij Les Menil en Signal Doxon genomen. In de Vogezen hebben onze troepen den Fauxberg, bezuiden het dorp Lo Bonhomme, die de grens beheerscht en aan de Duitschers tot waarnemingspost diendo, genomen. In den Elzas hebben wij het sta- tiou Burnhaupt bezet en ons geïn stalleerd op de linie Aspach—As- pacherbrücke Burnhaupt. Berl|jn, 4 Dec. (Wolff, Officieel- Mededeeling van hedenochtend uit het groote hoofdkwartier: Op het Westelijk orrlogsterrein ziju aanvallen van de Franschen op onze troepen in Vlaanderen bij herhaling afgeslagen, eveneens in de streek ten Noordwesten van Altkrich (Elzas), waar de Franschen aanmerkelijke verliezen hebben geleden. Het Duitsche offensief aan de Yser. Londen, 4 Dec. De „Daily News" meldt uit Noord-Frankrijk, dat de nieuwe Duitsche aanvallende bewe ging voornamelijk gericht was noor delijk van Yperen tegen Dixmuyden. Tot dusver had ze geen succes. Woensdag trokken aanzienlijke Duitsche strijdkrachten voor liet aan breken van den dag op groote vlotten over de overstroomde Yser. De vlot ten droegen elk zestig man mot mi trailleurs. Nog een geheele vloot, ge trokken door motorbooten, lag gereed om b|j het aanbreken van den dag verder troepen aan te voeren. Maai de artillerie der bondgenooten had een vernielende werking. De Duitschers zetten tot den middag hun pogingen om het water over te trekken voort. Tal van vlotten zonken midden jn de rivier en velen verdronken of werden doodgeschoten. De aanval werd dus teruggeslagen. De Duitschers maak ten gebruik van een nieuw licht ka- noD, met een schootsverte van 4'/s mijl, gemonteerd op motorkarretjes. Koning George aan het front. Londen, 4 Dec. Daar het bezoek van den koning aan het leger van groot belang is gebleken, zal het waarschijnlijk zeer worden uitgebreid. Ellende in België. De bekende Ameiïkaansche Jour nalist Irving Cobb, die teruggekeerd is van do slagvelden in België ver klaard in een beschrijving van liet vreeselijko lijden der Belgen die ver dreven zijn van hunne haardsteden, te hebben gezien, dat mannen, vrou wen en kinderen leefden als wilde beesten en dingen aten, die de dieren zelfs zouden versmaden. Geheimzinnige treinen. Men meldt uit Leuven d.d. 3Dec.: Dinsdagnamiddag te 6 uurkwamen vier treinen uit het Westen hieraan. Twee daarvan waren samengesteld uit een lange reeks van dichte wagons, waarin vermoedelijk zwaar gewonde soldaten of de lijken van gesneuvel den. Deze twee treinen werden hier op een wissel gestoten. Het publiek werd op een afstand gehouden door een sterke Duitsche wacht. Woens dagmorgen was het een afgrijselijk gezicht. Wij wisten ons door de wachten heen te dringen toen de „hooge oomos" ^naar het stadhuis waren. De treeplanken van beide lange treinen waren bijna alle vol met donkerrood geronnen bloed. De grond was met blood gekleurd. De wagons bleven gesloten. De geheele omgeving gaf een scherpen bloed- reuk. De twee eerste treinen werden Dinsdagavond nog verder naar het Oosten vervoerd. Dat zijn krijgsgevangenen", zeide ons een Duitsch militair, waarmede ik na zes weken meer vertrouwelijk omgang gekregen had, omdat hij bij mijn oom in kwartier ligt. Maar wij, Leuvenaars, gelooven daar niets van. Voor het krijgsgevangen-vervoer kan de Duitsche overheid nog gerust eenige treinen schrappen. Dat. loopt zoo druk niet. Volgens den Antwerpschen cor respondent van het „Handelsblad" worden geen passen voor Nederland aau Bulgen meer afgeleverd. Alleen Nederlanders en Duitschers kunnen nog dergelijke passen bekomen. De verzekering door de autoriteiten ge geven kort na den val van Antwerpen, dat de bewoners steeds vrij in alle omstandigheden konden heengaan, wordt dus niet vervuld. De Belgen mogen hun land niet meer verlaten. Vele teruggekeerde vluchtelingen vra gen zich af waarom men hun, toen zij nog veilig in Nederland waren, die beloften is komen doen, en zij meenen nu, dat degenen, die argwaan bleven koesteren, gelijk hadden. Het moreel der Duitsche troepen as van Gent, 3 Dec. Niet alleen heerscht thans onder het Belgische volk onrust, met het oog op de jong ste maatregelen der Duitschers, ook onder de Duitschers zeiven, vooral on der de land weersoldaten en de landator- mers, begint zich thans eene gejaagd heid te vertoonen, die in het geheel niet strookt met het martiale voor komen dezer mannen. Er sch|jnt thans overal eene keuring plaats te hebben voor geschikte ele menten naar het front. Deze laatste maatregel wel met het oog daarop, dat er bij de lui niet de minste animo heerscht, om zich daarheen te begeven, getuige de vele dienstweigeringen* en de even talrijke wanhoopsdaden, die tegenwoordig overal geconstateerd worden. 't Aantal zelfmoorden onder de soldaten begint schrikbarend toe te nemen en wel het meest onder die genen, die vrouw en kinderen onver zorgd moesten achterlaten. Zelf zijn de mannen overtuigd, dat het met de toelage, hun van staatswege ver strekt, onder de tegenwoordig heer- scheüde duurte niet mogelijk is „auszukommen". Brieven, die ik per soonlijk mocht inzien, bewyzen zulks klaar en duidelijk. Te Lokeren o.a. schoot zich een landweerman voor den kop, omdat hij van zijne vrouw het bericht had ontvangen, dat z|j zelf en do kinde ren gebrek leden. Hier in de omgeving staan er ook reeds meerderen onder scherpe bewa king, omdat men hun zelfmoordplan nen toeschrijft. Zoo treedt thans onder deze man nen du wreede ontgoocheling van hot bloedig*! ijzeren dobbelspel aan den dag. Hoe geheel anders wordt er nu ge oordeeld wanneer in de verte de kanon nen hunne „gewaltigeMelodei"zingen. Een maand geleden heette het, wanneer des morgens het geschut losbrandde: „Wir bringen den Bel- giern die Morgen kaffee". Ditzelfde sein van de Morgenkaffee brengt in deze periode van don strijd evenwel heel wat anders teweeg dan vroolijk handenwr|jven. „Het"front" is de nachtmerrie ge worden van tallooze militairen. „Naar het front," dat is de straf, die opgelegd wordt aan lastige ele menten, voor wie cachot of cel geen afdoend correctiemiddel is. (De Telegraaf.) De Duitsche Rijksdag. Woensdag hield de Duitsche Rijks dag eene zitting waarin dé nieuwe gevraagde oorlogscredieten ten be drage van 5 miiliard mark, met op één na algemeene stemmen (die van den sociaal-democratischen afgevaardigde Liebknecht, die deswege door zijno partij ter verantwoording zal worden geroepen) bewilligd werden. Nadat de Voorzitter een luid toe gejuichte redevoering had gehouden, waarin hij constateerde, dat Duitsch land, „onder de vanen van zijn leger en vloot zou zegevieren", sprak de rijkskanselier, de heer Von Bethmann Hollweg. Deze vestigde er de aan dacht .op, dat door de „onvergelijke lijke dapperheid der troepen" het oorlogsterrein op vijandelijk gebied ligt, en dat de wereld ervaren moet, dat niemand ongestraft een Duitacher één "haar kan krenken. De verant woordelijkheid van dezen oorlog, ligt volgens den Rijkskanselier, bij Rus land en Engeland. Het Engelsche kabinet had den oorlog onmogelijk kunnen maken als het te St. Peters burg ondubbelzinnig had verklaard dat Engeland geen plan had het conflict tusschen Oostenrijk en Servië tot een oorlog tusschen de mogend heden op het Europeesche vasteland te laten aangroeien. Een dergelijke verklaring zou ook Frankrijk gedwongen hebben, met alle kracht Rusland van oorlogs zuchtige maatregelen af te houden. Dan zouden onze pogingen tot be middeling tusschen St. Petersburgen Weenen geslaagd zijn en tot een oorlog ware het niet gekomen. Engeland heeft het echter tot dezen vreeselyken oorlog laten komen, omdat het de kans schoon zag, met behulp van zijne bondgenooten zijn grootsten Europeeschen mededinger den levensader af te snijden. De kanselier gaf hierop eene histo rische uiteenzetting van het gebeurde. Door de in Brussel- gevonden be scheiden is thans vastgesteld, dat Belgie zijn onzijdigheid ten gunste van Engeland tegenover Duitschland had prijsgegeven. De motiveering van Engeland's oorlogsverklaring met de beweerde Duitsche schending van België's neutraliteit, was niets dan eene ver tooning om hot buitenland zand in de oogen te strooien. Heeft Engeland ten opzichte van de geschonden neutraliteit van China bij de inname van Kiao Tchao ook dezen neutralen staat beschermd? (Stormachtige toe juichingen). De Rijkskanselier toont nu aan, hoe Duitschland trachten moest door overeenkomsten met de afzonderlijke mogendheden van de Entente het oorlogsgevaar to bezweren en tege lijkertijd zijn militaire macht moest versterken. Engeland stond in dit opzicht het vrijste. Maar de Engel- schen huldigden den stelregel van te zijri 'beheerschers der wereldmacht en het eénige mogelijke, dat overbleef, was te trachten Engeland .te doen inzien, dat deze oude stelregel on houdbaar was en een vreedzame samenwerking met Duitschland ver kieslijk zou z|jn. Dat kon alleen ge schieden door aan Engeland te toonen de toenemende macht van Duitsch land, het toenemende gevaar voor een oorlog. In 1911 scheen er toe nadering te komen, maar intusschen voerde Engeland onderhandelingen mot Frankryk cn Rusland, die ten doel hadden de militaire macht te versterken. Het hoofdbeginsel van Engeland's politiek bleef Duitschland te verhin derde in de vrije ontplooiing van zijn kracht. Nu de oorlog uitgebroken is, heeft Engeland het masker afge rukt en zegtwij zullen niet rusten vóór Duitschland in economisch en militair opzicht op zijn knieën Ligt. Wij antwoordenDuitschland laat zich niet vernietigen, het hoeft zoo wel zijn militaire ais zyn flnantieele kracht schitterend bewezen. De rijkskanselier besloot tenslotte met to wijzen op hetgeen in deze dagen Duitschland gedaan heeft, hoe algemeen de medewerking is, hoe de zedelijke grootheid .van het Duit sche volk zich alom uit. Jubelende betuigingen van instem ming die zich telkens hei haalden, in het parlement en op de tribunes, weer klonken. Het „Haudelsblad", deze rede be sprekend, merkt op, dat den heer Von Bethmann Hollweg zeker het Fransche geelboek nog niet bekend was, waarvan wij een uittreksel in dit nummer geven. Wij zouden er nog aan toe willen voegenArm Duitschland! welk eenvreoselijkont waken straks uit dien heerlijken imperialistischen droom! De Duitsche soc.-democraten. Bellijn, 3 December. De houding van don sociaal-democratischen afge vaardigde Liebknecht, die bij de stemming over de oorlogskredieten in den Rijksdag bleef zitten, in strijd met het gebruik dor partij, dat een lid, dat een onaangename stemming wil ontloopen, de zaal onopgemerkt verlaat, wekt bij alle leden der soc.- democratische partij p|jnl|jk opzien. De partijgenooton namen zijn houding inet blijkbare verontwaardiging op en schoven vau hem weg. De „Vor- wftrts"spreekt heden in de vermelding van het geval op in het ooglóopende wijze niet van „Genosse", maar van „afgevaardigde dr. Liebknecht". Zijn vrienden verontschuldigen hem door te zeggen, dat hij zeer overwerkt, zenuwachtig en prikkelbaar is en dat hij l|jdt aan de gevolgen van het Krupp-proces, waartoe hij het initiatief nam. Daarbij zou hij overtuigd zijn, dat de arbeiders hem willen laten vallen en dat hij na den oorlog niet meer in den Rijksdag zal terugkeeren. Dit zou hem misschien van deze be tooging tegen den nieuwen geest in de partij hebben geïnspireerd. Op het Oostelijk oorlogstooneel. Officieele Russische berichten. Pelrograd, 3 Dec. De generalestaf van don opperbevelhebber meldt: De gevechten in de omstreken van Lowitsj duren voort. Belangrijke strijdmachten van den vijand, meeren- deels Duitsche troepen, in November van 'het westelijke oorlogsterrein overgebracht, openden op 2 December het offensief in het gebied lyoeso- mersk - Szertsof. Op het overige gedeelte van het front langs den linkeroever van de Weichsel zijn geeD belangrijke wijzi gingen voorgekomen. Ten zuiden van de Karpathen hebben de Russische troepen Bartfeld bezet, waarbij zy 8 officieren en 1200 soldaten gevangen namen en 6 mi trailleurs buit maakten. (Bartfeld ligt in Noord-Hongarlje, aan den zuidelijken voet der Kar pathen.) In West Pruisen is onder de pas aangeworven recruten ceti meisje ondekt. Deze recruut van 19 j:tar, heette Klare Bahlo en was uit In- sterburg afkomstig, van waar zij zich met andure vluclitelingep naar Dant- zig had begeven. Z|j kon geen werk vinden en het stuitte haar tegen de borst van dc liefdadigheid harei mede- menschen fe leven. Zij nam daarom een koen besluit, liet zich het haar afknippen, schafte zich mannenkle ren aan en sloot zich :iau bij een troep recruten die naar Konitz werd gedi rigeerd. Daar kreeg zij een uniform, werd bij burgers ingekwartierd en maakte militaire marschen mede zon der dat men het vermoeden koesterde dat de aardige zachte recruut een meisje was. Op den duur kon zij ech ter de medische inspectie niet ont loopen, zoodat zij eindelijk door den nood gedwongen er toe overging haar geheim aan den chef van liet depot te openbaron. Al haar sineeken om bij de troep te mogen blijven, blejek Ijdel, zij werd zoo spoedig mogelijk weer in vrouwenkleedoren gestoken naar Dantzig teruggezonden, waar zij op het oogenblik voor verpleeg ster wordt opgeleid. Een Turksche overwinning. Konstantinopel, 4 Dec. Ken ambte lijke mededeeling van den generaleu staf houdt in, dat de Turksche troepen in het gebied van de Tsjoroch (grens gebied a. d. Zwarte Zee), een groot succes hebben behaald. Bijzonderheden volgen. Uit Zweden. De Zweedsche staatsman Hennlng van Melsted schrijft in een der Stock- holmsche bladen een reeks artikelen waarin hij doet uitkomen dat Zweden in politiek en militair opzicht slechts gebrekkig uitgerust is voor demoge lijkheid, in den strijd te worden be trokken. Hij verwijt de regeerihg, dat zij geen oog heeft voor liet feit, dat de internationale toestand v|>or Zweden steeds kritieker wordt. Rus land legt met grooten spoed écn noordelijken verbindingspoorweg aan, die slechts 2J mijl lang is en het Russische spoorwegnet over de 'JJor- nea rnet het Zweedsche moet ver binden. Wanneer deze verkeersweg gereed zal zijn, zal, meent hij, Zweden moeten beslissen, of liet door een uitvoerverbod, dat voor Rusland noodig is, Rusland tot vijand wil maken, of door toelating van een ongehinderd verkeer openlijk aan Russische z|jde zal treden. Men heeft in Zweden de noodlottige meeifing gekoesterd, dat mot den oorlog ge makkelijk geld was te verdienen door met alle oorlogvoerenden in goede verstandhouding te blijven, maar de eigen weerbaarheid heeft men de laatste twee maanden van den oorlog verwaarloosd. Zij, die hot volk wilden inlichten over den ernst van den toestand, werden door de censuur op de bladen tot zw|jgen gebracht. Men duldde echter een ten gunste van het anti-rnilitairiame werkende censuur, onder welker druk de raili taire overheid werd gedwongen tot het nemen vau ou voldoende maat regelen. In do drie vestingen Bodum, Oster- sund en Solleftea zou het onder de opgeroepen reservisten tot bedenke lijke onlusten cn samenscholingen zijn gekomen. Met het oog op deze gebeurtenissen eischt ook Stockholms Dagblad een - streng onderzoek, en verlangt het, dat. hoogere militairen zich zullen moeten verantwoorden voor een krijgsraad wegens het feit, dat zij voorvallen, die in dezen kri tieken tijd dubbel strafbaar zijn, on der verspreiding van ouware berich ten, hebben geduld. MARINE EN LEGER. B(j bosch, v. Min. v. Marino ia luit. t. Se kl. A. K. G. Post Uilorwver met "dezergepl. u. b. Wachtschip te Willemsoord. De luitonant ter zoo dor So klasse Marine- Roserve J. W. de Roever Is den Sdon December 1914 opgekomen voor werkelljken dienst c plaatst aan boord van llr Ma. „Atjeh". Alsnog bevorderd mot Ingang van 1 December j.1. tot sorgoant dor mariniers do korporaalr T de Zeeuw, A. Dokkor en A. J. van Vuglit. Haven te Nieuwediep. 4 «De--. Aangekomen van Harliugon sj. „Leeu- Aaugokomen van Lysekill het Noors-die stoomschip „Helmland II". Aangekomen van Lelth en vertrokken mai Hellingen bet Eng. s.a. „Amulet". STOOMVAARTBERICHTEN. Stoomvaart-Maatschappij „Nederland". Radja, thuisreis, arriveerde 1 Des. te Nantos. Vondel, uitreis, passeerde 2 Dec. Gibraltar. Java. thuisreis, arTl v. 8 Dec. te Oravesend. Rèmbrandtarrlv.SDoc. van A'dau to Batavia. Banka, uitreis, passeerde 3 Dec. Porlm Celebes, uitreis, arrlv. 4 Dec. te Port-Sald. Sumatra arriv. 4 Doe. van Java to A'd.-un. Grotius, thuisreis, arriv. 4 Dec. te Qruvosund. Rotterdamsche Lloyd. Ophir, thuisreis .passeerde 2 Deo. Sagres. Bogor vertrok 2 Deo, van A'dam nBuonos-A Tabanan, uitreis, vertrok 3 Dec. van Suez. Taiubora, thuisreis, passeerdeS Dec. Perlm. Djembor arriv. 1 Dec. vanR'dam te Batavia. Djocja, thuisreis, pass. 3 Doe. Pantollnrf a. Medan arriv. 4 Doe. van Java te R'dam. Kon. Hotl. Loyd. Kennumerland.thuisr., vertr.l Dec, v.Monlovhlee. Salland, thuisreis, vertrok 1 Doe. van Santos. Zoclnndin, uitrois, vortrok 2 Dec. v. Lissabon. Gooiland vertrok 11 Dec. v. A'dam n. H. Ayres. Kon. West-Indische Maildienst. MARKTBERICHTEN. Alkmaar, 4 Dec. 1914. KAAS. Fabriekskoas meikaas f--.—.jonge kaai f-.- kl. fabrlekskaas f41.—, kleine lioeronlcm» '40.-, comm. fabrlekskaas f«owinle- ie hoorenkaas f39.60, middelbare fabrlekskaas - middelbare boerenkaas f41.-. Anage voerd 300 stapels, wegende 111600 K.G. Handel kleine vlug. Alkmaar, 4 Dec. 1914. Heden werden ter graanmarkt aangevoerd 771 n.L. Tarwe f 10.25 a 1L90, rogge f -. a gerst f-.-, Idchev. f10.- a flOJSO, haver ro.85 a (i.76. Bruine boonen f14,- a flli.00, witte hlem f2L- a f23,—, rood mosterdzaad f geel ld. f-.-, blauwmaandzuad f-.-, paurdeïoeno» r 10.60 a f 11.26, citroonboonon 120.- a 122 witte boonen f22.- a f 24.-,duivonboonen 111.76, karweiz. f16,— a f -.-. Erwten: gToene f16.- a 19.—, grauwe f84. 29.-, vale f .- a -.— Beverwijk, 4 Dec. 1914. Groenten. Spersieboonen (enkel) f 00-00. idem (dubbel) f00-00, snij boenen 100- 00 per 1( K.G., bloemkoolfH-12, boerenkool f2 st., andijvie f2.00-3.00, selderij f2-3 p K.G., bloemkool f8-12. boerenkool f'2-4 per 0—3.00, selderij f2-3 uer llC boi, per lóObos,appulöii(zi!ur) f7,te -8.00, id. (zoet), fü-7,peren f6.00ti.00 p. H,l„, knolselderij f 4-7 per 100 bo8; ulon f8.B0-4.0O por zak; aardappolon f 8.76 - 4,26 por II. L., prei f0-00 por 100 bos, savoljo koof f3—B, rood* id. f4 witte id. f0-00 por 100 stuks, Ulékm tO.OO-O.óO per 100 stuks, spruitkool fO.OO ïOM Eer mand, rnapstoloii fO-ö per 100 bos, blue» ooi 2e soort rO-O, spinazie 00 - 00 ot, per beu Tijdstippen van verzending der Brievenmalen. Naar Oost-Indifl Verzendlngaweg. I Datum dor jTUdsL. der 1 tor post- laat. busl. bezorging. a/hFoitk. zeepostviaAmstordarn I 18 Dec. u.C6>.ar. zeepost via Rotterdam II en26 j fiSS'sav. Naar Atjeh en on<lerhooriyh«d«m en de Oostkust van Sumatra er Engeland eiken Dlnsd 12.16'cm. Naar Guyana (Suriname): inostvlaAmsterdam 117en81 Buu, I fl.66'*»v. (tl via Queenstown 7 en 21 HLlS'tiii, mail vla Soitthampton 14 en 28 ia.16 'a m. (alléén opverl.d.afz.) Naar Cura^ao, Bonaire en Aruba: Of (jnoenstown Jagen Demi 112.16 i Naar St. Martin, St. Kuetftiiua au Saba: eopotl vin Amstordarn 17 en 31 hec.l G.K'suv. (allouii up verl. d. afz.) luil vla Engeland 14 on 23 12.16 's m Naai Kaapland, Natal, Oranje Rivior- kolonie en Transvaal: eiken Donderdag, 1216 'a au. LIJST van ingekomen en vertrekken personen. INGEKOMEN. Naam: Beroep: Woonplaats: Van: Gel.. J.v.K lavoruu,br.b8Z.1G ra vond w.slr .9,1 t'dum, K(1 G.W, Slövo, luit. t. Zuidstraat SO, Zijp», J.Planjc, marinier. Achterstraat Ea, u'dam, H.C. P.Vonk,pakhuiskii.,2>.-Vroonstraat2,'n-llage, N.ll. T,Boersioa,arbeider,V(jzelstr.71, MedeiobUk, J.O^cheuerman.sg.-rn.u.BothaslrfiO.Schotei), R.C. W.H.v.Wl6ist,korp.iuar.AVes(strJ),J,A'dam, N.ll. N.P.Brink-VersluLs,z-,A.-Bin.h.27,Groningen, K.O. P.C.HUndors-Schouten.z.HoofdRr.l&.'e Hage, 6 V J.Annes,barbier,2eVrooustiaat 22. Utrecht, It.C. L. Schol vanger, sluiskil., Buitenh. 42, ZUpe, N.ll. G.Bierstekor,zonder, KoegrasOl.Calkintsoog. F.Schoorl, 61, O.Hoogsctiagon, landm,, 51, VERTROKKEN. Naam: Beroep: Van: Nhar: Gel.: GJonker,stoker,Slul8dljkstr^6,Hellero6tal., N.ll A.Wlobrecht,bet.w.1Bass:gr.66a,Wormorv., Geen G.C.Woesthof-Burgor.z, Ï5asslngr.l9, A'dam, RU. Wed. S. A.L.v.Es, z„HooidgrncltGouda, N I. G.A-SeYonhuijscn,z.,l>iJkstr.27,Leeuwarden, N U. P.Kwak.brugkn^Achter-Binn.b^S^Vlkniaar, F.A.Pluüm6rs,slok.,leSchag.dwjtr.lt,R'daiQ, K J.L.deLeers,sg.-mai.,Midd.str.91 b.Willeiust., G.Steijnen-Ecurslag,z.Brouw.strJjO,Lochom Rein. Burgerlijke Stand van Helder, van 3-4 Dec. 1914. ONDERTROUWD: C. Koningstsiu en J. C. v. Leeuwen; J. L. Challlet en A. C. Pieren. GETROUWD: W. Veenutra A. Peters. BEVALLEN: W. JooniriKR - vail der Vaart, d.M. B. C. Koelen Amelsbeek, z. OVERLEDENH. J. v. Twisk, 79'j. PLAATSELIJK NIEUWS. Uitvoerverbod den Helder en Texel. De Commandant der Stelling van Den Helder maakt bekend, dat hal verbod van uitvoer uit de gemeente Den Helder met de volgende artike len wordt uitgebreid mais, peulvruchten, stroo, spok, paarden en varkens, zoodat tot nader* aankondiging de uitvoer zonder voer- af bekomen vergunning uit deze g meent e verboden is, van tarwe, rogge, gerst, haver, rijpte» rljstemeel, meel, rundvee, hooi, maïs, peulvruchten, stroo, spek, paarden en varkens. Overtreding van dit verbod wordt, ingevolge art. 49 van bovengenoem de wet, gestraft met hechten ra vau ten hoogste drie maanden. Vergunning tot uitvoer als boven bedoeld kan op aanvrage van belang hebbenden, op last van don commanjj dant, worden verleend door het lid der verplegingscommissie, den heer Van Neck, loco burgemeester van Den Helder. De commandant der Stelling van Den Helder, belast met de uitoefe ning in de gemeente Texel van bet militair gezag, maakt, na g«pl«*gd

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1914 | | pagina 5