HELDERSCHECOURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Heider, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Nieuwe Abonné's.
No. 4403
DONDERDAG 17 DECEMBER 1814
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 et, Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37£„ 45 „0.75
Modeblad 65 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2J cent
Zij, die zich met ingang van 1 Januari
1915 op ons blad abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende nummers
gratis.
Prijsverhooging van het Geïllustreerd Zondagsblad.
Naar oryj de Uitgevers van het Geïllustreerd Zondagsblad mode-doelen,
zien zij zich genoodzaakt, met 1 Januari a.s., den prijs van dit blad eenigs-
zins to verhoogen.
De belangrijke stijging in den laatsten tijd van" de prijzen der grond
stoffen, van de arbeidsloonen van typografen en etsers, de zoo hoogst
bezwarende nieuwe regeling van de Auteurswet, gevoegd bij de vermeer
derde kosten door rijkeren inhoud en actualiteit, zijn de redenen, die hen
daartoe nopen.
Van 1 Januari af zal de prijs por 3 maanden bedragen in plaats van
f0.878 stad, fO.45 post en f0.75 buitonland: voor de stad 10.45, per
post binnenland f 0.52' en buitenland f 0.85.
Wij betwijfelen niet of onze abonné's zullen, gezien den werkelijk
actueelen en belangwekkonden inhoud, met deze kleine prijsverhooging
genoegen nemen. Aangezien de kop van ons blad gestereotypeerd is, kun
nen wij den prijs daarop niet veranderen, zoodat daarop voorloopig de
oude prijs vormold blijft. De prijs van oen los nummer is 4 cent.
Administratie
Heldersche Coüeant.
Stefliingi van DEN HELDER.
Ontspannings-avondeti in de tweede helft van December.
Donderd. 1?
Dirks Admiraal
Zangvoroonigfng „D. M.V."
S u. Ook voor do Linie.
Km ma
üold. Harm.korps uii bioscoop
8'lt u.
Wachtschip
Stufmuzluk
C'/s-7"/,u.
Vrijdag is
Murine-cnntinc
Stafmuziuk
7—S u. Marine, Ilarssens, 27 L.W.I.,
O.-oover, Wierhoofd, ().-Battor«.
Nautilus
Doclamatio-nvond Van der Lno
8 u.
Zaterdag 19
Oosl-Oovor
Declamatia-avomi Van dor Lee
Su.
Marino-cnnt.frio
Declamatie avond moj. Kroos
8 u. Marino, Torp.-mag., Heldin,
Zolder Marinowerl', Noptunus.
Ilarssons
Lezing Stumpliiua
8 u.
KSiprins
Zangkoor „Ons Doel"
81/, u.
DE WEEK.
15 December.
Wij zijn nu gekomen in de periode,
waarin do kwestie der loening van
«Ie 275 millioen - op Vrijdag 11 Dec.
door do T woede Kamer goedgekeurd,
met do soc.- en vrljz.-democraten tegen,
om nu een paar „muitenden" niet
mee to rekenen, al 't andore be-
hoorschtinde momonteele politiekerij.
Dc Godsvrede is verbroken. En
„liet tafellaken" tusschen mr. Treub,
den viljz.-democratischen minister
en zijn naaste politieke vrienden
van gisteren, is finaal met het
scherpe mes, door kritiek, afgunst en
misverstand tegader geslepen - door
gesneden.
Wij krijgen, op aanstichting van
mr. W. H. de Beaufort, ditmaal geen
politiek budget-debat. Geen Algemeene
Beschouwingen over de nieuwe Staats-
begrooting. 't Lpt prachtigMaar
in die zitting van 11 September, waar
dat subliem besluit viel, kondigde
de „huppelende" ant.-rev. Hilversum
mer afgevaardigde mr. Rutgers be
spiegelingen aan over de verhouding
tusschen onzen generalissimus, gene
raal Snijders en de Regeering. Ter
wijl dr. Nolens deed beseffen, dat
een zijner vrienden 't zou hebben
over het door mr. Treub de plaats-
innemen van den heer Bertling,
thans opvolger van den heer Van
Iterson als bewaarder van kadaster
on hypotheken te Amsterdam.
Wij zullen geen politiek debat heb
ben. Maar alle mogelijke, denkbare
politiekerigo stekeligheden zullen
wordon verspreid over do diverse
hoofdstukken. De twaalf begrootin
gen, waaruit het Staatsbudget be
staat, ze zullen worden gedrenkt, be
laden door allerlei „stoken-onder-
water", in tjjd van Godsvrede-
waarvan men heeft af te wachten,
hoevele ervan zullen leiden tot harts-
tochtelijk-politieke ontboezemingen
Het debat over de 275 millioen
zei ik straks, beheerscht, over-
heerscht alles. Dat wij geen Alge
meene Beschouwingen over eene
Staatsbegrooting hadden, een der
bladen hoeft nog pas in herinnering
gebracht,'dat zelfs dit geen „Novum"
is Nu een kleine dertig jaar ge
leden is dat ook eens voorgekomen,
In den jare 1886 was een der voor
gangers van den heer Roodhuyzen
als „grappicus" des Parlements
maar die zijn rol tot 't einde toe,
zonder deftigheids-pose, volhield
en wel de heer Van Baar do eenige,
die bij het algemeen debat redeneerde,
lloe verstandig waren die vroede
heereu van den jaic 1886!... Wij
redoneoren nu nog maar voor de
275 millioen, nogmaals gezegd. Zij,
die vierkant tegenover mr. Treub
stonden, in de Parlementsweok van
8-11 December 1914, ze roepen nu:
Wij moeten do vijfhonderd millioen
uit vrijwillige leening halen I En dat is
een sympathiek loyaal woord. Zeker,
- dc heer De Meester heeft gelijk.
De mislukking der vrijwillige, - "t
moeten instellen van de gedwongen
leening zou een schande zijn voor
het. Nedoi landsche volk. Zal dit ont
werp het begin zijn van 't einde van
mr. Treub's schitterende ministeriëeie
carrière Zal bot misverstand ons
van de grootste mannen - den Gogel
der twintigste eeuw, Nederland ge
schonken - ontrooven?
Ik hoop en vertrouw van beter.
Ja goloof stellig, dat de brug, door
mr. Tydeman op dien historischen
Hen December gebouwd tusschen
'Kamer en kranige minister (parti-
eele heffing) zal leiden tot een nieuw
compromis. Tot eene overeenkomst,
waardoor Nederland zijn Treub zal
kunnen behouden. Diu - onder den
loodzwaren last dezer bange tijden
nog moed, lust, kracht, tijd vond
om saam te stellen-gansch het plan
voor belasting hervorming, dat mr.
Treub in het voorjaar-1916 (is de
wereldbrand dan gebluscht?) bij de
Volksvertegenwoordigingzalindienen.
Slechts wagi deze belofte komt
,n de lippen van dezen sterken
man;'van dozen uitneméndonmagis
traat gelooven wij dat ze zal worden
vervuld.
Weet ge, Nederland heeft zuinig
to zijn op zijn „cives optimi", - z'n
aller-allerbeste burgers. Kleinzielige
naijver en lago politiekerigo harts
tochten hebben ook ons niet te be
cijferen nadoel berokkend.
Men vergete 't. toch, in Goden en
vredesnaam niet!...
Ik geloof wel, dat al de booze, bit
sige, bijtende, overdreven, malle woor
den, in de Tweede Kamer over
dat ontwerp der 275 millioen gespro
ken, welhaast vergeten zullen zijn.
En dat ons volk toonen zal te willen
begrijpen, wat het voor de handha
ving van zijn onafhankelijkheid over
heeft. Straks, over drie jaar
kunnen we immers in volkomen vrij
heid beslisscD, alsnog omtrent de
dekking door heffing of wel door
leening.
Thans komt 't op handelen, op
daden aan.
Straks gaat de Beurs onder be
paalde voorwaarden open. Het
prolongatie-vraagstuk beheerscht nu
nog de vraag, wanneer dat zal wezen.
Wat minister Treub in zijn groo
te, schitterend meesterlijke avondrede
van 10 December heeft gezegd om
trent het gevaar, voor Nederland, ora
in den wereldbrand te worden ge
wikkeld, door dien schrikkelijken
brand ook te worden aangetast, zal
sommigen die al haast niet meer
aan den wereldoorlog dachten tot
stemming van ernst en nadenken
hebben gebracht. Dat woord zal er
zeer zeker toe hebben bijgebracht
om waar do materieele kracht
ervoor is bij te dragen tot hetgeen
(wanneer men donkt aan de garantie
van Staatswege en het prachtige per
centage) bezwaarlijk „daad van pa
triotisme" kan heeten!
Met een nieuwen president van
den Hoogon Raad der Nederlanden
- den eerst vijftigjarigen jhr. De
Savornin Lohman, oudsten zoon van
den bekenden minister van Staat,
en een nieuwen gouveÜteur van
Noord-Holland, den even-ouden
of-jongen jhr. Röell (die zonder te
veel smart of heimwee Amsterdam
zal toewenschen „Vaarwel, mijn
Aemstclland, verwacht een anderen
heergaan we het allengs-
naderende niouwe jaar tegemoet.
Op 't allerlaatst van het ramp-,
rouw- cn bloedjaar 1914 is, in
Patrio, voor 't overige het nieuws
niet bijzonder, -saillant of pikant.
Lotisico kan zien wij in de
Memorie van Antwoord, door minis
ter Ort uitgevaardigd, niet ge
doogd. De strijd is aangebonden, en
„Lotisico" zal moeten sneven!...
Het totalisator-verbod blijft gehand
haafd. Wie van het nieuwe Bewind
iets anders, ook in dit opzicht, ver
wachtten, ze komen bedrogen uit.
Ons Nederlandsch stoomschip „Bo-
gor", gaande van Amsterdam
naar Buenos-Ayres, is verongelukt.
En vijf-en-twintig menschenlevens
vallen te betreuren. Bloedige druppol
de „brouwketel" van generale
menschenslachting, thans aan de
orde
Sylvestor is op komst.
Do kellners vragen, op do gebruike
lijke wijze, hunne tien-uurs-sluiting
op 31 December.
In afwachting daarvan is de „ani
mo" om Kerst-1914 te vieren, al
heel slap.
Wat wonder
Wie huivert niet door het contrast
van „Vrede op Aarde", denkend
aan wat 1914 reeds heeft gegeven
aan gruwelen en bloedbad. En Ook,
aan wat 1915 nog, aan ijselijk
heden, zal berokkenen
Brr!... Tt Is nu geen tijd om
echt-Kerst to vieren
Mb. Antonio.
DE OORLOG.
De officieele legerberichten van
14 en 15 December.
Van het W e s t c 1 Ij k oorlogstoo-
neel nog steeds geen bijzonders. Een
enkele aanval der Franschen bij Holle-
bcke waarbij vorderingen gemaakt
werden en de door den vijand onder
nomen tegenaanvallen natuurlijk wer
den afgeslagen. Ook wordt in het
Fransche bericht van den Hen mol
ding gemaakt van de beschieting van
Commercy een plaatsje op onge
veer 15 K.M. ten Z. van St. Mihiel
door de Duitachers. De beschieting
had van verren afstand plaats. Er
werd dan ook weinig schade aange
richt.
Berichten van den 15en geven
aan dat de strijd, na een periode van
betrekkelijke kalmte, op verschillen
de doelen van hot front weer met
groote hevigheid hervat is.
Duitsche berichten van bovonge-
noemden datum maken molding van
verschillende aanvallen der Fran
schen, welke natuurlijk werden af
geslagen. Zoo traden do Franschen
aanvallend op bij Yperen, bij Suipes,
ten N. van Verdun, bü Apremonten
Flirey. Van den aanval bij Apremont
melden de Duitschers dat de Fran
schen tot 4 maal toe do Duitsche
stellingen trachtten to veroveren.
Apremont' ligt ten Z. van St. Mihiel.
Ook in de Vogezen zijn de gevech
ten wederom in vollen gang. De
Franschen welke hier terrein gewon
nen hadden moesten het dorp Stein-
bacli in handen van den vijand laten.
Dit wordt in het Fransche bericht
dan ook medegedeeld. Do Duitschors
melden nog dat zij bij de bezetting
van het dorp 300 man gevangen
namen.
Op het Oostelijk oorlogstooncel
was tot en met de berichten v&n
den 15en nog geen bepaalde aanwij
zing van den toestand. Dat de Russen
'wederom slechter voorstaan is
echter uit de verschillende mededee
lingen wel op te maken.
In Oost Pruisen, zoo melden de
Duitschers is de toestand onveranderd.
De Russische berichten over dit ge
deelte van het oorlogsterrein ontbre
ken geheel. Evenzoo is het niet. be
richten van het front benoorden Lodz.
De Russen welke na hun terugtocht
stellingen hadden ingenomen welke
weinig ten O. van Lodz gelegen waren
laten niets van zich hooien, evenmin
als de Duitschers welke er tegenover
staan.
Wel is er een Duitsch bericht dat
molding maakt van oen terugtocht
der kolonne welke van Soldau uit,
via Mlawa, oprukte naar Ziechanow.
Volgens het Duitsche bericht werden
zij hiertoe gedwongen door de over
macht van den vijand.
In het zuidelijk deel van Polen is
daarentegen de toestand weer aan
het veranderen. Dc Russen hebben
de omtrekkende beweging, welke zij
bij Krakau wilden ondernemen, voor
loopig moeten laten varen.
Set plotselinge offensief dor Oosten
rijkers heeft ze hiertoe gedwongen.
Ook in de Karpathen zijn, naar het
schijnt, de Russen teruggedrougen.
Over het geheel viel een achter-
waartsche beweging der Russen te
constateeren op het front Neu Sandec-
Krakau, Nowo Radorask - Petrikow.
De Russen trekken dus weer verder
hun land in.
Een Oostenrijksch bericht van den
löen maakt nog melding van het
nemen van maatregelen tegen het
oprukken van don vijand in de
Karpathen door het dal van de Tareza.
Aan deze rivier ligt het plaatsje Epe-
ries.
Zooals men bemerkt, ia hier de toe
stand nog niot erg helder.
Van het Oostenrijkseh-Ser-
vische gevechtsterrein komt. hot
bericht, dat Belgrado door de Serviërs
hernomen is.
Voor de Oostenrijkers oen zeer
zware slag. Het was een kleine troost
voor de nederlaag, welke thans ook
door Oostenrijk openlijk erkend wordt.
In de mededeeling hieromtrent leest
men: „Niet alleen moesten wij het
offensief laten varen, maar onze met
groote verliezen strijdende troepen
hebben een aanmerkelijk eind achter
waarts moeten trekken." Duidelijker
kan het al niet. En als een troost
staat erbij vermeld: „Hiertegenover
staat de verovering van Belgrado."
Nu deze stad ook reeds door de
Serviërs heroverd is, ziet het er voor
de Oostenrijkers in Servië voorloopig
hopeloos uit.
Over de oorzaken van de nederlaag
der Oostenrijkers komen thans eenige
bijzonderheden los. De Oostenrijkers
hadden, na zich moester te hebben
gemaakt van de Soewobor-keten, deze
gebruikt als do spil voor eon dubbele
omvattingsbewoging. Hierdoor moest
Kragoejewats met het arsenaal en
Nish in hun handen vallen. Op den
Zuidelijken vleugel ging alles good,
doch de Noordelijke schoot slecht op.
Hierdoor konden de Serviërs hunne
troepen concentreeren tegenover het
centrum der OostunrUkers. Bij den
aanval slaagden zij er in de Socwobor-
bergen stormenderhand te nemen,
door het centrum heen te breken en
de Oostenrljksche strijdkrachten in
tweeën te deelen. Het 13e, 15e, 16e
en een deel van het 8e legercorps
werden uiteengeslagen. Voor de Ser
viërs een succes van beteekenis.
Do Oostenrijkers zijn thans reeds
tot over de Drin - de grensrivier
tusschen Bosnië en Servië terug
gedreven.
Van het R u ss iach-T urksche
gevechtsterrein komt een bericht uit
Konstantinopel over een afgeslagen
aanval van Russischo cavalerie bij
do Perzische grens. Verder wordt
medegedeeld, Jat in het vilajetWan
de gevechten nog steeds gaaudebllj
ven, natflurlljk met gunstige» loop
voor do Turken.
Op zee hebben de bondgenootcn
den kleinen kruiser „Dresden" nog
niot Ie pakken kunnen krijgen. Uit
New-York komt ten minste het be
richt, dat, deze het Engolschn kolen-
schip „North Wales" heeft doen zin
ken, na steenkool te bobben over
genomen.
Van het Oostelijk front.
De militaire deskundige van de
..Times" schrijft in een beschouwing
over den toestand op het Oostelijk
front
„Dat de Russen er niet in geslaagd
zijn, Polen van de Duitachers te zui
veren, is niet het gevolg van gebrek
aan manschappen of moed, maar al
leen, of althans voornamelijk, van de
slechte verbindingen. Zal dit euvel,
nu het in Polen zelf aan den dag is
gekomen, zich nog niet sterker doen
gevoelen, wanneer do Russische legers
opnieuw aan de grens van Silezië
zullen staan? Twee Russische legers
zijn teruggedreven, en tweemaal met
zware verliezen, bijna uitsluitend
doordat hun spoorwegen de Duitschers
in staat stellen, onverwacht, op een
beslissend punt Jipepen samen te
trekken. Is dit niét te verhelpon?
Het eenige middel om hierin ver
andering to brengen, lijkt de onver
wijlde verbetering van de bestaande
lijnen, en met name de aanleg van
dwarsljjnen in Polen, waarlangs do
Russische troepen cn voorraden snel
van den eenen kant naar den anderen
overgebracht zouden kunnen worden.
Het buitengewone vernuft en de
handigheid, die Rusland' in 1904-05
toonde in het gebruik van den Trans-
siberischen spoorweg, brengen ons
er toe, om aan te nemen, dat het
zeer wel bij machte zal zijn, spoor
lijnen aan te leggen in alle dooien
van Polen ten westen van den midden
loop van den Weichsel met eon snel
heid van 16 tot 20 K.M. daags, als
die ljjnen zoo hard noodig zijn. Het
is gevaarlijk, daarmee te dralen, en
zoo lang dc Russische legers niet in
oen gunstiger positie zijn wat huu
spoorwegverbindingen betreft, zullen
zij aldoor sterk in het nadeel zijn."
Belgrado ontruimd.
Weonen, 15 December. (WJ3.) Van
het Zuidelijk oorlogstooneel wordt
officieel gemeld: De operaties, die
het gevolg zijn van de terugtrekking
van den rechtervleugel, «laakten het
raadzaam ook Belgrado te ontruimen
De stad werd zonder strijd overge
geven. De troepen hebben door de
doorgestane vermoeienissen veel ge
leden, doch zijn met den bosten geest
bezield.
De herovering van Belgrado.
Afgescheiden van de militaire be
teekenis van de herovering van Bel
grado door de Serviërs, is dat feit
een geweldigen slag voor den trots
der Oostenrijkers. Uit niets kan dit
zóó duidelijk blijken als uit hetgeen
de „Neuo Freie Presse" in een hoofd
artikel schreef, toen in Weencn dc
inneming van Belgrado door deOos-
tenrijksehe troepen was bekend ge
worden. Wij laten - om dit to doen
uitkomen - den aanhef van bedoeld
artikel hier, vertaald, volgen. Het
bekende Weonsche orgaan schreef iu
zijn nommer van 3 December:
„Het Oostenrijksch-Hongaarsche le
ger is 2 December Belgrado binnen
gerukt. Do adder voelt nu de met
Ijzt-r beslagen zooien van onze troepen
op den kop, en trap na trap zal zij
krijgen, opdat h «ar mocht haar ook
worden toegestaan nog het leven to
houdon - steeds de herinnering zal
bijbleven aan de straf, die haar thans
als rechtmatige vergelding ten deel
zal vallen. Indien de straf berekend
werd naar den omvang der misdaad,
dan zou iedere straf, die het giftige
reptiel te beurt mocht vallon, nog
zacht en genadig wezen. In zes jaar
tijds hebben wij driemaal, ter be
scherming van ons vredelievend land
tegen Servische aanmatiging, onze
jonge mannen uit hun werk mouten
roepen on midden in den winter naai
de grens moeten sturendriemaal
heeft zoo'n economische en politieke
crisis ons geteisterd, en do kosten
liepen in do milliardende wrevel
over onzo lankmoedigheid maakte
zich zelfs van do gematigdston mees
ter. Daarbij was ieder woord uit
Survischen mond door leugen verpest;
slechtheid. De Servische verwaten
heid was zóó groot, dat zij er zich
in ornst op bei oomden binnenkort
met hun leger tot Boedapest on Wee-
non op te zullen rukken.
De resultaten van den oorlog staan
nog niet vast en van Noordzee tot
aan Weichsel en Save is nog geen
enkele vljaud zoodanig overwonnen,
dat hij tot doorvechten niet. meer in
staat is.
Maar nooit of te nimmer kunnen
wij ons eon vrede ook maar- voor
stellen, die ons zou dwingen, in de
toekomst van dat door lagen en boos
aardigheden totaal verblinde valk te
dulden, wat wij tot dusver verdragen
hebben. Het slangennest moet tot
op de laatste jongen worden uitge
roeid, willen de volken van Oostenrljk-
Hongarije zekerheid bezitten, dat zij
ongestoord aan het wefk kunnen gaan
van het opnieuw opbouwen van de
welvaart des lands
Het overlezen van deze regelen,
door de redactie van de „Neuu Freie
Presse" neergeschreven onder den
indruk van den val van Belgrado op
2 December -- den dag waarop keizer
Frans Jozef 65 jaar geregeerd had
moot thans voor vele Oostenrijkers
wel heel pijnlijke lectuur zijn.
Uit Oostenrijk-Hongarije.
Londen, 15 December. De corres
pondent te Londen vau een Hon-
gaarsch blad heeft, via Italië, uit
Boedapest oen brief outvaugen, ge-
dagtoekend van den 7den December,
van welken brief de Morning Post
een verteling geoft. Daarin wordt de
ongerustheid beschreven, die te Wee-
neu on te Boedapest heerscht en die
spoedig iu een paniek zal kunnen
overgaan.
De geruchten omtrent de nederlaag
in Servië, worden bevestigd in Itali-
aanscho bladen, en houden aan. Het
verschil in de manier, waarop het
nieuws ontvangen werd door de
Oostenrijkers en door do Hongaren,
was zoo kenschetsend, dat ik er u
een denkbeoLl van wil geven, want
hot werpt een uiterst eigenaardig
licht op het verschil in stemming,
dat tusschen de beide rassen bestaat.
Terwijl in Weenen de bevolking rouw
bedreef en voor troost opzag naai
den liemel, waren in Boedapest zoo
wel de ontwikkelde standen als de
menigte woedend. Volksmenigten
trokken dreigend door de Rackoczi-
en de Andrassy avenuo.
Hierop begaf [de stoet zich vloekend
i tierend naar het departement
van oorlog. Voor het gebouw aange
komen werd geroopen „Weg met
Pótiorek!" „Hazai moet aftreden",
enz. Nauwelijks had de politie
in één wijk de orde hersteld, of in
een andere brak het leven weer uit.
Gedurendo de betoogingen werden
50 opgeschoten jongens in hechtenis
genomen. Ditmaal werden in den stoet
geen vlaggen gedragen, wat bij vorige
dergelijke gelegenheden wel het geval
was geweest. Het zag er met de be
toogingen leelijkuit. Feitelijk niemand
weet waar deze opstootjes op uit
zullen draaien. Zelfs nu nog of
schoon het roods laat in den avond
is zijn de straten zwart van de
menschen, die, zich vooral ophoopen
in de buurt van dagbladbureau's.
Jonge studenten, oudo mannen en
ook vrouwen staan opgewonden op
de trottoirs, en de politie is niet bij
machte de menschen tot doorloopen
te bewegen.
De Magyarorszag, een onafhanke
lijk orgaan, publiceert een hoofdartikel,
waarin beweerd wordt dat men hier
weer te doen heeft met. een geval,
waarin de Duitsche staf zich onver
schillig hoeft betoond voor al onze
(de Oost.-Houg.) verzoeken en ver-
toogon. De poging om de eene ramp
van ons af te wenden was er enkel
op uitgeloopen dat de andere ramp
ons trof. De opmarsch dor Russen is
gestuit, maar voor den prijs dien
wij daarvoor hebben moeten betalen
(de nederlaag in Servië) was dat een
te duur gekocht succes, terwijl boven
dien het welslagen van onze pogingen
in de Karpathen volstrekt niet vast
staat.
Alle bladen beschouwen de gebeur
tenissen uit dit oogpunt en geen van
hen laakt generaal Potiorek om zijn
nederlaag.
Potioiek is langen tijd een popu
laire figuur in Hongarije geweest.
Meer dan 10 jaren is hij opperbevel
hebber van de honve.ltroepen geweest
en in aanzienlijke kringen te Boeda
pest was hij een geziene figuur.
Het zijn echter geen gevoelsover
wegingen waarom men hem geen
schuld geeft van zijn nederlagen.
Men wijst erop dat hij niet een klein
leger tegen de Serviërs werd gelaten,
die, naar men zegt, 300.000 man
tellen en versterkt door 10 Russische
infanterie-regimenten en een divisie
cavalerie.
Ofschoon niemand recht weet hoe
die Russische troepen in Servië ge
komen zijn, geloofL toch iedereen dat
do Serviërs de laatste week door Rus
sische troepen zijn versterkt.
Op Zee.
De „Einden".
Uit Sabang werd 31 Oct. aan de
„Loc." geseind:
Het stoomschip „Newburn" kwam
hier vannacht binnen mot 35 over
levenden van de Fransche torpedo
boot „Mousquet", door de „F.mden"
bij Penang in den grond geboord.
„De Emden" verbond de gowon-
den eerst en ontmoette dc „Ncw-
wonden naar Sabang zou brengen!
Bij aankomst te Sabang bleek één ge
wonde overleden.
De „Messoedijeh".
„De „Daily Telegraph" merkt op,
dat de Turksche vloot, door .het ver
lies van de „Messoedijoh" tengevolge
van het torpedeeren door een En-
gelsche duikboot, een derde van haar
sterkte aan bruikbare slagschepen
heeft verloren. De eenige andere
schepen van deze soort zijn de vroe
gere Duitsclio schepen „Haireddin"
(„Barbarosa") en „Torgoet Reis", die
in 1910 van Duitschland is gekocht.
De duikboot. B 11, die het wapen
feit volbracht, behoort tot uon klasse
van- ouderzuebooten, die door de Ma
rine-deskundigen verouderd werden
geacht. Ze is van 1904. Er zijn nog
tien booten van dio klasse in dienst.
Gevecht In de Noordzee.
Londen, 16 December. (Officieel).'
Duitsche oorlogsschepen bombar
deerden hedenmorgen de Engelsche
steden Scarborough en Hartlepool.
Engelsche oorlogsschepen zlju thans
in actie getreden do toestand ontwik
kelt zich.
Een Koningsbijeenkomst.
Stockholm, 15 Dec. Op uitnoodiging
van don koning van Zweden zal
Vrijdag 18 December een samenkomst
plaats hebben tusschen do koningen
van Zweden, Denemarken 011 Noor
wegen te Malmö.
De koningen zullen door hunne
ministers van buitenlandsche zaken
vergezeld worden.
De samenkomst zal uitdrukking
gevon aan de goede verstandhouding
tusschen de drie Skandinavische
staten en aan de tusschen hon be
staande volkomen eenstemmigheid
om de tot nu toe gehandhaafde on
zijdigheids politiek voort te zetten.
Do samenkomst heeft bovenal ten
doel gelegenheid te hebben, te beraad
slagen over de middelen, die kunnen
worden beraamd om de economische
moeilijkheden, voor de drie landen
uit denoorlogstoestend voortvloeiende,
te beperken.
Over de aanstaande bijeenkomst
der drie koningen uit het Noorden te
Malmü schrijft de „Berl. Zeit. am
Mittag": „Het is uiet te veel gezegd,
wanneer men die bijeenkomst eetj der
belangrijkste politieke gebeurtenissen
sedert het begin van den oorlog noemt.
De drie noordelijke staten hebben
onmiddellijk na het uitbreken van den
oorlog hun neutraliteit afgekondigd
en onder moeilijke omstandigheden
gehandhaafd. De onzijdigheid hoeft
echter, zooals vanzelf spreekt, niet
belet, dat ook zij onder de gevolgen
van den oorlog lijden. De economische
betrekkingen der drie noordelijke
staten tot de oorlogvoerende mogend
heden zijn zoo levendig, dat de neu
traliteit met volkomen terzijdestelling
hunner belangen kan gelijkstaan.
Het Handelsblad schrijft in verband
hiermede
Het bericht bracht ons een artikel
in herinnering, enkele maanden voor
het uitbreken van den oorlog in ons
blad verschenen en waarin eensamen-
gaan van de kleine Staten aan de
Noordzee werd besproken. Een samen
gaan, dat wellicht, ware het tot stand
gekomen, veel ellende had kunnen
voorkomen.
Thans is het te laat om daaraan
te denken. Toch blijkt, dat de Scan
dinavische landen begrijpen, hoe in
dezen volkerenstryd de kleine lauden
naar elkaar gedreven worden om bij
elkaar steun te vinden. In de eerste
plaats is dit samengaan natuurlijk
van localen aaid; die kleine landen
om de Oostzee hebben zeer veel ge-
raeenscbappelij ke belangen en gevaren
En de KoniDg van Zweden heeft tot
du conferentie te Malmö slechts uit-
genoodigd die staten, die op dit oogen-
blik, naar zijn meening, het best
kunnen samenwerken.
Maar wie weet, of die geest van
samenwerking zich niet zal uitbrei
den? En zij, die hopen dat eens een
Statenbond in Europa den oorlog
onmogelijk zal maken, zullen zeker
ook den eersten kleinen stap tot aan
sluiting van kleinere staten toejuichen.
ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Telef. Intc. 140.
ABONNEMENTSKLEEDING
voor Heeren.
Zeer doelmatig.
De goederen blijven het eigendom van
den geabonneerde.
Ons tarief wordt U op aanvraag on-
middelijk toegezonden.
BINNENLAND.
Uil iedere Servische bolofte was een I burn", dreigde dit schip te doenzin-
I bedrog, ieduro Servische gedachte een I keu, als het niet onmiddellijk de ge-
Een pijnlijk geval.
(Zie het artikel ins ons vorig num
mer.)
De Minister vau Binnenl. Zaken
heeft onverwijld een onderzoek ge
last naar de mate, waarin de burge
meester van Krimpen aan denIJsel,
de heer B. Koker Jzn., betrokken is
in het geval der aanwezigheid van
een bedrijf tot het bereiden van vleesch
praeparaten in het Roode Kruis hos
pitaal te Rotterdam.
Wij ontleenen het volgende over
de geschiedenis van het Uranium-
hötel aanzie „Nieuwe Rott. Courant":
Naar aanleiding van het bericht,
voorkomende in uw ochtendblad B
van heden getiteld: „Een pijnlijk ge
val", moet ik het volgende onder uwe
aandacht brengen.
lo. het gebruik van de keukens
van het Uranium-hötel door den Drie
bond is geschied, nadat daartoe door
don heer Huber uitdrukkelijk de in
stemming van den heer Tinsley was
verkregen
2o. de Driebond had ten doel het
bedrijf uit te oefenen van conserven-,
fabriek, zooals er zoovolo iu don lande
z|jn, en waarin niets onbehoorlijks
kan zijn gelegen;
80. alle kosten van de fabricage
zijn door den Driebond betaald, dio
ook steeds de bedoeling heeft gehad
na gebruik alles weer in den vroe-
geren staat op te leveren
4o. de geheele fabricatie hoofl tot
dusverre bestaan in het maken van
eonigo proefbusscn
5o. van do zaak is nooit eenig ge
heim gemaakt, en daarin is ook nim
mer gewerkt, door koks van het
Roode Kruis.
Hot heeft mij verwonderd, dat uwe
redactie, die steeds zoo verzichtig is
met hare mededeeling, hot boven
staande bericht heeft opgenomen, al
vorens zich te overtuigen van de
juistheid harcr mededeelingen. Zij zou
dan de boven gerelateerde feiten zlju
te woton gekomen en zij zou niet
noodeloos in opspraak hebben ge
bracht de personen in het bericht ge
noemd.
B. KOKKB JZN.
De redactie van do „N. Rott. Ct."
teekent hierbij aan, wat de hoer
Tinsley haar verzekerdeDat. 01
indertijd een aanvraag Is ingekomen
om een deel van hot Uranium- liötol
te verhuren voor eon fabriek van
vleeschpraeparaten. Dat de hoor Tins
ley geweigerd heeft hierover in onder
handeling te treden alvorens eon
schriftelijke uiteenzetting te hebbon
ontvangen van do plannen van deze
onderneming. Dat hij van deze ge
schiedenis sedert geen woord moor
had vernomen, en er verder ook
nooit meer over had gedacht.
Dat do heer Tinsley zijn gebouw
volkomen veilig achtte onder do
administratie on het toezicht van het
Roode Kruis. Dat. het dus niot in
hem is opgekomen, om daarover
contröle te oefenen. 'Toen de politie
den lOen dezer tot haar pijnlijke
ontdekking kwam, vernam dc heer
Tinsley voor hot eerst, dat daar in
zijn hör.olkeuken nu reeds drie weken
toch eon conservenfabriek bestond,
volkomen buiten zijn medeweten en
natuurlijk absoluut tegen zijn wil.
De heer Koker ontkent niot, dat
de bedoeling van den „Driebond" was
hut leveren van gehakt en goulasch
aan liet Duitsche 011 hot Oostenrljk
sche leger. Hiermee vervalt voor ons
ten overvloede iedere mogelijkheid,
dat de Engelschman Tinsley, direc
teur eoner Engelsche maatschappij,
van hét bostaan van dit bedrijf op
de hoogte zou zijn geweest.
Het onderzoek van do politie --
verklaarde (ie heer Tinsley verder
heeft inderdaad uitgemaakt, dat al
thans oen deel van het in dienst van
het Roode Kruis overgegaue hotel
personeel in de fabriek is werkzaam
geweest.
En wat betreft de bewering, dat
de kosten van den „Driobond", do
verbruikte steenkool, water, electri-
citoit, keukengerei, onzoovoort, zou
den zijn vergoedde heer Tinsley
ist niets van het bestaan van den
Driebond, is nooit daarmee in relatie
geweest eu heeft dus ook nooit cenig
geld van deze ouderneming ontvan
gen. En de voorzitter van Het Roode
Kruis antwoordde op onze navraag
of de kosten dan ook soms met zijn
Comité zouden zijn verrekend is hel
noodig u te verzekeren, dat ons Co
mité van heel deze weerzinwekkende
geschiedenis niets heeft afgeweten;
en dat er dus van verrekening geen
sprake is geweest? Wat 'n verant
woordelijk man van Het Roode Kruis
iu dit verband heeft gedaan, is ge
heel cn al buiten do organisatie om
gebeurd.
Vau verschillende kanten wordt
ons heden dan ook de volkomen juist
heid van het bericht in ons vorig
Ochtendblad bevestigd. Wij hadden
trouwens niet anders verwacht, daar
wij in ons Ochtendblad niets meer
hebben vermeld dan voorshands met
stelligheid kon worden medegedeeld
weergeving van geruchten, waarvan
de juistheid nog niet met zekerheid
kon worden vastgesteld, hebben wij
achterwege gelaten. W(j behoeven
onzer mededeelingen dus op geen enkel
punt te wijzigen, tenzij dan de ver
betering van oen zetfout. Als huis
nummer van hot kantoor van den
„Driebond" staat in ons Ochtendblad
Wijnstraat 115b; dit moet zijn 151b.
Redactie.
Aan de Redactie v/d. „Nwe
Rott. Courant".
Mijne hoeren,
Waar ik met naam on toenaam
door u genoemd word, onder het op
schrift „Een pijnlijk geval", heb ik
het recht-, dat ik de juiste toe
dracht der zaak vermeld.
Eenige weken goleden kwamen te
mijnen kantoren do heeren Kokoi on
Huber mij vragen, of dc keukens van
het Uranium Hötel mochten gebruikt
worden voor het makeu van verduur