HELDERSCHE COURANT
Nieuwe Abonné's.:
No. 4404
ZATERDAG 19 DECEMBER 1914
42e JAARGANG
Zij, die zich met ingang van 1 Januari
1915 op ons blad abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende nummers
gratis.
Stelling van DEN HELDER.
Ontspannings-avonden in de tweede helft van December.
Harssens
Noptunua
Polderweg
Weeshuis
Erfprins
Lezing Stumpliius
Slafmuziek
Declamatie-avond Van der Lee
Lozing met llclilb. v. Dam
Zangkoor „Ons Doel"
S'l, u. Voor alle bewoners.
DE OORLOG.
De officieele legerberichten van
16 en 17 December.
Van het W e s t e 1 ij k front komen
berichten over een lichte vooruitgang
tier bondgenooton bij Loinbaortzijde,
bij Nieuwpoort. Bij de aanval op de
Duitsche loopgraven verleende het
Engelsche scheepsgeschut wederom
krachtige medewerking. Langs het
Yser-kanaal zonden de Kngelschen
bargos met machinegeweren welke
oen ontzettende uitwerking had
den. De aanval werd vooraf gegaan
dooi' een verschrikkelijke beschieting.
Daarna werden de Duitsohe loop
graven stormenderhand genomen.
Van Duitsche zijde wordt dit niet
tegengesproken. Wel wordt bericht
omtrent een heldhaftigen aanval van
Duitsche marinetroepen op do ver
overde loopgraven, op den 11 en Decem
ber. Bij deze gelegenheid werden de
bondgenooten eruit gedreven. Sinds
dien schijnen deze dus voor de tweede
maal veroverd te zijn.
Het Franscho bericht van den 17eu
meldt tenminste dat de Duitschors
uit' Lombaertzyde en St. Joris ver
dreven zijn.
Verdere Prapsclie berichten maken
melding van het nomen van meer
dere loopgraven in Z.W. België. De
bondgenooten hebben volgens de
Pransche mededeelingen eveneens
terrein gewonnen ton Z. van Yperen,
en bij La Bassée. Het Duitsche be
richt van den 17en maakt melding
van pogingen der Frauschen om bij
Soissons een brug over de Aisne te
slaan, welke wonion verijdeld. Overi
gens tot en met Vrijdagmorgen *van
dit gedeelte van het gevechtsterrein
geen bijzonders.
Van het O o s t e 1 Ij k e front komen
voor de Bondgenooten verontrustende
berichten. Het offensief der Russen
tegen Posen en Sileziö schijnt op een
totale mislukking te zijn uitgeloopen.
De Russen erkennen in hun berichten
tot terugtrekken gedwongen te zijn.
Het Russische legerbericht van 17
dezer begint met de mededeeling dat
de Duitschers bij Mlawa naar de grens
zijn teruggedreven. Maar dan komt
de tegenslag. Op den linkeroever van
de Weichsel, zoo meldt het bericht,
hebben de Duitschers hunne aanval
len in de richting Kernoz (ten N.
van Lowicz) en Schaezew (ten N.0.
van Lowicz en op 50 K.M. afstand
van Warschau) met kracht voortge-
voortgezet en hebben onze troepen
gedwongen een weinig terug te trek
ken. In de Karpathen verhinderen
wij de Oostenrijkers verder door te
trekken. Op het overige gedeelte van
hot front is geen wezenlijke verande
ring. De Duitsche en Oostenrljksche
berichten welke hierop volgden lieten
echter geen twijfel meer over het
Ingezonden Mededeeling.
Een uitmuntend
veerkrachtgevend
middel voor do maag.
Hen groot aantal menschen die aan
de maag lijden, lijden nutteloos. Zij
kunnen genezen worden. Een weinig
meer oplettendheid in de keuze van het
voedsel en een goed middel om de
organen te versterken, ziedaar alles
wat noodig is.
De verschijnselen der maagziekten
zijn zeer verscheiden. Sommige men
schen kunnen maar niet genoeg
etenaan anderen daarentegen is het
gezicht van voedsel reeds onuitstaan
baar. Dikwijls ondervindt men een
gevoel van zwaarte op de borst, een
indruk van verzadiging in de keel.
Somtijds drukken de gassen, die de
maag uitzetten het hart samen en
doen den zieko gelooven dat hij een
hartziekte heeft. De schele hoofdpijn
is een dikwijls voorkomend, gevreesd
verschijnsel. Een fijngevoelige maag
heeft zeker behoefte aan een uitge
zocht voedsel, maar de natuur heeft
nooit vastgesteld dat hot voedsel ver
teerd moet worden alvorens te zijn
gegeten. De maag heeft alleen be
hoefte te worden geholpen en ver
sterkt, om haar werk te doen en
noodig is niet een verterend gistmid-
del, maar wel een dat veerkracht
geeft. De spijsvertering hangt af van
het bloed en van het zenuwstelsel
en de geneeskundige wetenschap heeft
nooit een beter veerkrachtgevend vcr-
teringsmiddel voortgebracht dan de
Pink Pillen.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar
a f 1.75 per doos, on f9.— per zes
doozen bij het Hoofddopöt dor. Pink
Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam
voor Helder en Omstreken bij
H. DE BIE Biersteker, Keizerstraat
93 en H. W. ZEGEL, Kanaalweg 63
te Schngen bij J. ROTGANSte den
Burg (Texel) bij T. BUIS on verder
by verschillende Apothekers en goede
Drogisten.
terugtrekken der Russen. Het ofli
cieele Duitsche bericht is als volgt:
Hot door de Russen aangekondigde'
offensief tegen Sileziö en Posen is
op niets uitgeloopen. De legers van
den vijand zijn in heel Polen na
hardnekkige en verbitterde gevechten
in het front tot den terugtocht ge
dwongen. De vijand wordt overal
vervolgd. Bij de gevechten die giste
ren en eergisteren in Noord-Polen
geleverd zijn, leidde de dapperheid
van de West-Pruisische enHessische
regimenten tot een beslissing. De
vruchten van die beslissing zijn op
hot oogenblik nog niet te overzien.
Ook de Weensche berichten melden
positief het terugtrekken van den
vijand. Deze deelen mede dat de tegen
stand van de Russische hoofdmacht
gebroken is. In het zuiden zijn de
Russen in den slag bij Limanowa, en
in het Noorden bij Lodz verslagen,
en thans bovendien bij de Bzura. Door
de opmarsch der Oostenrijkers over
de Karpathen bedreigd, trekt de
vijand over het geheele front terug.
Onze troepen vallen hem opnieuw
aan op het front Zakliczin (aan de
Dunajec) Krosno (aan de Wisloka).
Op het overige doel van het front
is de vervolging gaande. Hoever de
Russische terugtocht zich uitstrekt
is voorloopig nog niet te zeggen.
Wol staat vast dat do Russen heel
wat tijd noodig zullen hebben om
zich to herstellen.
In Duitschland heerscht natuurlijk
groote vreugde over deze overwin
ning. Men vergelijkt, de slag in Polen
b(j die van Salamis en Leipzig. De
naam van von Hindenburg is op
aller lippen. Of do nederlaag dei-
Russen wel zoo beslissend is als men
het voorstelt moet nog blijken.
Dat de Russen nog niet vernietigd
zijn blijkt wel het beste uit het offi
cieele Duitsche borieht. Het offensief
der Russen is voorloopig gebroken.
En juist dit kan een keerpunt in
den oorlog vormen. Haddon de Russen
overwonnen dan was dit een groote
stap in de richting van den vrede
geweest. Nu kan de strijd echter
weer onbepaald langer duren. Komt
de nederlaag der Russen meór een
vernietiging van hun strijdmacht
nabij, dan men voorhands uit de
verschillende berichten opkan maken,
dan wordt de kans voor Oostenrijk
en Duitschland grooter orn den oorlog
met succes voort te zetten of althans
vol te houden.
Over een en ander dient men echter
doaauvullende berichten aftewachten.
Van het Oosten r ij ksc h-S e r-
v i s c h e gevechtsterrein komt een
bericht uit Venetië, hetwelk meldt,
dat de Serviërs 4en laatsten tijd
groote voorraad nieuw geschut en
ammunitie aangevoerd kregen via
Montenegro. Volgens dit bericht moe
ten de Oostenrijkers gedurende den
laatsten tijd meer dan 10,000 man
aan dooden, gewonden en gevangenen
verloren hebben.
V&n het Ru ssi sche T ur ksche
gevechtsterrein komen eveneens voor
de Russen^ ongunstige berichten. In
het vilajet Wan zijn volgens Turksche
berichten de Russische stellingen in
Turksche handen gevallen, waarbij
de Russen werden gedwongen terug
tc trekken.
Uit Londen komt het bericht dat
Egypte tot Engelsch Protectoraat is
geproclameerd.
Op zee heeft de beschieting van de
Eng. kust plaats gevonden welke een
idéé geeft van de bravourestukjes
waartoe de Duitsche marine in staat
is. Hieromtrent zie men de uitge
breide bijzouderhnede in dit blad.
In de Middelandscho Zee heefteen
Engelsch eskader de Turksche troepen
welke bij de golf van Xeros (bij de
Dardanellen) werden samengetrokken,
beschoten.
Berichten over de uitwerking ont-
In de Zwarte Zee hebben de Russen
een Duitseh koopvaardijschip tot
zinkon gebracht.
Op Zee.
Oe beschieting
van de Engelsche kust.
Do plotselinge verschijning van de
Duitseh oorlogschepen op de Engelsche
kust en dedaarop volgende beschieting
heeft in Engeland niet die indruk ge
maakt die men in Duitschland waar
schijnlijk verwacht had.
De Engelsche pers wijdt voorname
lijk aandacht aan twee kwesties. In
de eerste plaats betoogd zij, dat de
poging van de Duitschers om een
paniek te verwekken ijdel zal blijken.
In een hoofdartikel zegt de Daily
Mail: De eerste beweegreden van de
Duitschers was om aan bun haat
tegen Engeland lucht te geven, de
tweede was om weerwraak te nemen
voor de vernieling van Spee's smal
deel in het zuiden van den Atlan-
tiscben Oceaan. De derde beweegreden
was dat zij onzijdig staten duidelijk
wilden maken dat Duitsche schcpon
in de Noordzee kouden optreden. De
vierde was de ijdele hoop om een
paniek te verwekken, om in Eugeland
troepen te laten blijven, die anders
naar het vasteland gezonden zouden
worden. De vijfde en belangrijkste
beweegreden was echter dat men de
Engelscho admiraliteit wil dwingen
een grooter strijdmacht dan totdus-
ver iu het nauwe gedeelte van de
Noordzee bijeen te houden waar die
strijdmacht dan aan voortdurende
bedreiging door mijnen en duikbooten
zou blootstaan. Noch de Engelsche
admiraliteit noch het Engelscho pu
bliek zullen er echter in loopen. Er
is geen paniek en er zal geen paniek
komen. Veeleer heerscht een geest
van ernstige berustingen voldoening
dat het gebeurde ten slotte algemeen
duidelijk heeft gemaakt dat de natie
in oorlog is en dat de natie gereed is.
In andere hoofdartikelen wordt or
de nadruk op gelogd, dat de aanval
op onversterkte plaatsen, waarbij
burgers, vrouwen en kinderen het
leven hebben gelaten, van een dui
delijke minachting van de internatio
nale rechtsregelen getuigt. Het eersto
artikel van de Haagsehe Conventie
handelt over bombardementen door
vloteu. De Times schrijft: Wij zullen
nu niet stilstaan bij de voorschriften
van het volkenrecht, omdat de Duit
schers vrijwel alle beginselen van liet
volkenrecht en alle eischen van de
beschaafde gemeenschap overboord
geworpen hebben. België, Frankrijk on
Polen getuigen van de methoden van
Duitschland's barbaarschheid en nu
hebben ook wy daar een kleine onder-
'nding van opgedaan.
De Daily News zogtDe vlootbe-
tooging van de Duitschers aan de
kust van Yorkshire is ongetwijfeld
hot Duitscho antwoord op de neder
laag van de Falklands-eilandon. Het
is een dwaze manier om hiorop te
antwoorden door eenige onversterkto
havens te beschieten, een aantal niet
strijdende mannen, vrouwen en kin
deren te dooden en eenige huizen en
kerken te boscbadigcu, maar toen
het Engelsche smaldeel ten tooneole
verscheen op de vlucht te gaan. Al
dus de Daily News.
Het eerste denkbeeld van velen
was, toen zij gisteren van den aan
val hoorden, dat die een prikkel tot
dienstneming zou zijn. Volgens een
bewoner van Ilartlepool hebben zich
daar werkelijk gisteren al meer inan-
nan dan anders voor dienstneming
aangemeld.
Het officieele Rapport van het
Engelscho Ministerie van Oorlog meldt
over de beschieting o.m. het volgende:
Om 8 uur in den morgen versche
nen voor Hartlepool eenige vijande
lijke schepen, blijkbaar 2 liniekruisors
on een gepantserde kruiser.
Een kwartier later begonnen zij do
beschieting. De batterijen rapporteerenj
dat zij de vijandelijke vaartuigen
troffen en beschadigden.
Om 3 u. 50 stoomde de vijand heen.
Geen van de Engelsche kanonnen
werd getroffen. Een granaat viel bin
nen de linies der genie-troepen, ver
scheidene granaten kwamen binnen
de linies van het 18de reserve-bataljon
lichte infanterie van Durham terecht.
De verliezen van de troepen zijn 7
dooden en 14 gewonden.
Terzelfdertijd verschenen een linie
kruiser en een gepantserde kruiser
voor Scarborougli. Zij losten vijftig
schoten, welke geen groote schade
aanrichtten. Er werden 13 personen
gedood of gewond.
Twee liniekruisers vuurden ook op
Whitby, waar schade werd toege
bracht aan gebouwen en 7 personen
gedood en 2 gewond werden.
Een ooggetuige van het bombarde
ment zegt dat de aanval getuigde
van buitengewone koelbloedigheid.
Uit nietsble6kdat het Duitsche oorlogs
schepen en geen Engelsche waren Zij
voeren de baai in en kwamen dich
ter'oij dan ooit een oorlogschip kwam.
Een oude zeeman maakte de opmer
king dat nooit een loods een oorlogs
schip zoo dicht bij had durven bren
gen.
Over de beschieting meldt de Daily
News de volgende bijzonderheden
Te Scarborough is nagenoeg in elke
straat schade aangericht. Op vele
plaatsen kost het moeite heen te
komen door de groote puinhoopen,
die op straat liggen. Honderden in
gezetenen zijn de stad uitgerend,
maar honderden komen met den trein
van buiten om de gehavende badplaats
te bezien.
Een vrouw is in haar winkel achter
de toonbank gedood op straat worden
een vrouw en een meisjo gedood; in
een huis een mauen twee kinderen
een jonge vrouw en haar zuigeling
werden doodelijk gewond door een
granaat die in de slaapkamer barstte.
Twee Anglikaansche en een Katho
lieke kerk zijn ernstig beschadigd.
Het hospitaal werd ook geraakt, maar
gelukkig werd niemanagewond. Ook
de ziekeninrïchting van de badplaats
leed aanmerkelijke schade, maar de
patiënten - onder wie een aantal
Belgische soldaten kregen geon
letsel.
In een huis werden vier menschen
op slag gedood door een granaat, die
in hun midden sprong. In een ander
huis trof drie menschon hetzelfde lot.
Eeu vrederechter werd bij het aan-
kleeden door een granaatscherf ge
dood. Een oogenblik later werd zijn
kleinkind dood gevonden. Een brieven
besteller werd gedood, terwijl hij
brieven bestelde.
De menschen vluchtten in den
kelder. Er zijn huizen met den grond
gelijk gemaakt. In andere werden
gaten geslagen, groot genoeg om er
met een trein door te rijden.
Te Hartlepool word een vrouw
gedood, terwijl zij zich op den stoep
van een hotel bevond. De ramingen
van het totaal aantal dooden loopen
uit den aard der zaak uiteen; maar
alle stemmen hierin overeen, dat de
doodenlijst lang is. Het ziekenhuis
van Hartlepool ligt vol gekwetsten
en in de Masonic Hall zljD zeventien
menschen onder behandeling. Het
Duitsche eskader beschoot Hartlepool
van drie kanten, totdat kort voor
negen uur een toeuemende granaat
kartets-hagel over de nabij gelegen
zustersteden kwam. Het wordt be
weerd, dat de schepen de Britsche
vlag voerden. De torten beantwoord
den het vuur met kracht. Eukele
granaten, die niet ontploft waren,
werden upgoraapt, toen het eskader
was weggestoounl. Het waren projec
tielen van 30 c.M.
Do gashouders van de plaatselijke
gasfabriek boden een prachtig mik
punt aan de Duitsche kanonniers.
Binnon enkele oogenblikkon waren
zij doorzeefd met kogels; en hetont
snappende gas vatte vuur. De be
roemde ruïne van Whitby-abdy op
Eastcliff, het douanekantoor aan den
rand van de klif ervoor, verscheiden
huizen van Esk Terrace, de stallen
naast Abbey House, de muur die loopt
om het veld ten Noorden van Abbey
House, en de muur om het kerkhof
bij den trap naar de kerk hebben het
meest te lijden gehad van do be
schieting bij Whitby.
Het eerste setiot word omstreeks 9
uur gelost en kwam terecht in uon
veld vlak achter de Abdy. Een grooL
aantal schoten volgde, die het douane
kantoor aan den rand van de klif
voor do Abdy vernielden en schade
toebrachten aan een ry huidjes, waar
douane-personeel is gehuisvest.
Klaarblijkelijk waren de schoten be
stemd voor het spoorwegstation dat
aan de havenbocht, oostelijk van de
plaats gelegen is. Het station werd
niet getroffen maar de huizenrij aan
de rivier had veel te Hjden. Het weste
lijk gedeelte van Abdy werd in puin
geschoten. Ook het aan de toeristen
welbekende kleine huisje, waar de
kaarten voor het bezoeken van de
abdy werden .afgegeven is zwaar be
schadigd.
Over de houding van de bevolking
loopen de berichten uiteen. De eerste
berichten meldden, dat de bevolking
in paniek naar hot station vluchtte,
terwijl do daarop volgende berichten
een koelbloedige houding van do be
volking meldden.
Direct toen de beschieting begon,
gingen eon viertal Engelsche torpedo
jagers uit om den vijand aan to vallen.
Een matroos te Hartlepool vertelde
aan een verslaggeverZoodra hot
naderen van den vijand was aange
kondigd, maakten wij ons voor het
gevecht gereed. Maar het schieten
begon voor wij de haven uitvoeren.
De strandbatteryeh beantwoordden
het vuur met kracht. Het eerste schot
van den vijand trof ons net toon wij
de haven uitvoeren, aan de brug,
maar het deed weinig schade. Ik
geloof niet, dat ons vuur ze heeft
bereikt. Ons schip is driemaal ge
raakt. Wij koersten af en namen de
w|jk in de Doos, waar wij om half
elf aankwamen.
Volgens den matroos is een andore
kruiser, die uit West-Hartlepool weg
voer, onbeschadigd gebleven.
Een en ander komt overeen met
het bericht omtrent het gevecht, dat
de Duitsche admiraliteit geeft. Deze
gaf de volgende bijzonderheden
Bij de nadering van de Engelsche
kust werden onze kruisers bij mis
tig weder door vier Engelsche tor-,
pedojagers zonder resultaat aan
gevallen. Eén torpedojager is ver
nietigd, een andere raakte in zwaar
beschadigden toestand uit 't gezicht.
De batterijen van Hartlepool werden
tot zwljgeu gebracht, de gashouders
vernield.
Verscheidene ontploffingen en drie
groote branden in de stad konden
van boord waargenomcu worden.
Het kustwacht- en het pompstation
van Scarborough, het kustwacht- en
seinstation van Whitby zijn vernield.
Onze schepen zijn enkele malen
door het vuur der kustbatterijen ge
troffen, doch hebben slechts geringe
schade.
Op een andere plaats is nog een
Engelsche torpedojager tot zinken
gebracht.
Het Engelsche bericht maakt van
het tot zinken brengen van 2 tor
pedojagers absoluut geen meldingen
evenmin van het tot zwijgt n breugen
van de kustbatterijen. Integendeel,
er wordt juist medegedeeld dat geen
van de Engelsche kanonnen bescha
digd is.
Ook loopen de berichten uiteen
over het versterkt zyn van do) twee
plaatsen. De Engelsche berichten
spreken ook over de forten van Hart
lepool, doch van Scarborougd wordt
gemeld dat dit een opon stad is.
Hier zouden de Duitschers zich dus
weer aan een schending van de be
palingen van de Haagsehe conventie
schuldig gemaakt hebben.
De Duitsche pers jubelt natuurlijk.
Zij spreekt met groote voldoening
over de durf van de Duitsche marine,
vooral nu hot gebeurd zoo kort na
den slag bij de Falklands eilanden.
De Börsen-Zeitung roomt den held
haftigen geest, die het Duitsche leger
en ook de Duitsche marine beziolt.
De Engolschen zullen, daar zij tot
nogtoe vertrouwden op de waakzaam
heid van hun rousachtige vloot en
hun omvangrijke rnyn versperringen,
een uitval van de Duitsche vloot wel
als nauwelijks mogelijk beschouwd
hebben. Maar de moedige Duitscho
zeeman bekommert zich niet om
mijnen en om super-dreadnoughs.
Do Ijzeren groeten die het Duitsche
scheepskanon naar de Engelsche kust
heeft gezonden, zijn misschien de
voorboden van komende gebeurte
nissen van nog grootere beteekenis.
Duitsche kruiser gezonken.
Petrograd, 18 Dcc. (P. T. A.) De
Duitsche eerste klasse kruiser „Frio-
drich Karl" is terwijl hij de Oostzee
wilde uitstoomen, gezonken. Twee
derde van de equipage verdronk. Men
is er in geslaagd bijna 200 man te
redden.
(De pantserkruiser „Friedrich Karl"
is in 1902 van stapel geloopen. Zijn
waterverplaatsing was 9000 ton. Het
schip had een snelheid van 20J
knoop. De bewapening bestond uit
4 kanonnen van 21 c.M. 10 van 15
c.M. en 12 van 8.8 c.M. De bemanning
telde 591 koppen.) Red.
Het gevaar van mijnen.
Londen, 17 Dec. Hots.s. „City" heeft
vandaag in de Tyne 12 overlevenden
aangebracht van het s.s. Elterwater,
dat in den afgeloopen nacht op een
mijn is geloopen en vergaau. Iemand
van de bemanning der „City" heeft
verklaard dat- hij later nog twee
stoomschepen in dc lucht heeft zien
vliegen.
Marine-Begrooting 1915.
Voorloopig Verslag.
Vrij algemeen keurde men 's Min.
afwachtende houding goed. Vele leden
wezen er intussctun op dat deze
voorzichtige politiek er niet toe mag
leiden den achterstand ten aanzien
van ons materieel te doen toenemen.
Gevraagd werd naar 's Ministers ziens
wijze m de tegenwoordige omstan
digheden omtrent de wenscbclijkheid
van verderen aanbouw van klein
materieel. Verdient niet blijkens de
ervaring uitbreiding van onderzee
booten boven die van torpedobooten
de voorkeur?
Zijn de ervaringen opgedaan mot
de pantserbooten „Brinio" en „Friso",
inzonderheid met de laatste, inder
daad ongunstig geweest? Zoo ja,
bestaat or uitzicht dat de schepen
alsnog in bruikbaren staat worden
gebracht? Wanneer zal de derde
pantserbool, „Gruno", in dienst wor
den gesteld? Welke is 'sMinisters
zienswijze omtrent hel denkbeeld van
liet vastleggen en reconstrueeren tot
kustforten 'van buiten dienst gestelde
oorlogsschepen in rivieren, havens of
kanaalmonden
Bij verscheidene loden was twijfel
gerezen of het aanbeveling verdient
de werf te Amsterdam op te heffen,
zonder dat te gelijker tijd zorg wordt
"ragen voor vermeerdering van
do gelegenheid tot aanbouw van sche
pen. Verwezen werd naar een artikel
van deskundige zijde in het „Algem.
Handelsblad" van 18 November j.1.
(Avondblad).
Enkele leden meenden dat de Minis
ter in den grooten zin voor plichts
betrachting, gebleken bij de beman
ning der vloot in de tegenwoordige
buitengewone omstandigheden, aan
leiding zou kuunen vindon om thans
maatregelen op te heffen, welke den
arbeid van den Bond van Minder
Marinepersoneel die onmiddellijk
na de mobilisatie zijn actie voor lots
verbetering onderbrak op de vloot
bemoeilijken.
Verscheidene andere leden konden
in de motiveering van dit verzoek
bezwaarlijk iets anders zien dan een
erkenning dat hetgeen de leiders in
gewone tijden doen om de actie gaande
te houden, aan een getrouwe plichts
betrachting niet oevorderlijk is. Deze
leden meenden dat er in de tegen
woordige omstandigheden voor de
Regeering geen aanleiding kan zijn
eene andere gedragslijn te volgen
dan zij tegenover den Bond en zijn
aanhangers in andere omstandigheden
noodig achtte.
Sommige leden waarschuwden tegen
vergemakkelijking van het verlaten
van den dienst. Niet algemeen kon
men zich vereenigen met de voor
gestelde regeling ten aanzien van de
opleiding van machinisten.
Sommige leden wenschten één
luchtvaartdienst voor de beide Depar
tementen van Oorlogen van Marine;
anderen bepleitten twee afzonderiyke
diensten. Het had sommige leden
eenigszin3 bevreemd, dat een kapitein
der mariniers bij het Kon. Instituut
voor de Marine is belast met de
militaire vorming der adelborsten,
in plaats van een luitenant ter zee
der le klasse.
Aangedrongen werd op verbetering
van de verblijfplaats der loodsen te
Rotterdam.
TWEEDE KAMER.
(Vervolg van het vorig nummer).
Zitting van Dinsdag 15 December.
De Kamer vangt met du behan
deling aan der
Begrooting 1915.
Algemeene beschouwingen werden
niet gehouden en veel belangrijks
werd niet besproken. Ten opzichte
van particuliere loterijen, die den
staat concurrentie aandoen, werd
wetsverscherping bepleit.
De vrij-lib. heer Ter S p i 11 ves
tigde er den nadruk op, dat men niet
te streng moet optreden inzake mee-
uings-uitingen over buitenlandsche
politiek.
De Minister antwoordde, dat hij
zal afwachten hoe du houding der
maatschappijen thans is, na de
vullen beslissing van den Hoogen
Raad.
Bij het behandelen van de arti
kelen kreeg men nog een belang
wekkende mededeeling van den Minis
ter te hooren omtrent de reor
ganisatie van de tuchtscholen, die hij
heeft ontworpen. Volgens dit plan
zou een der gestichten (vermoedelijk
dat te Nijmegen) bestemd worden
voor de meest jeugdigen en een zuiver
schoolgesticht worden. Oe andere
zouden dienen voor de grooteren en
gebezigd worden voor landbouw- en
ambacht-onderwys. Aan één van deze
gestichten zou voorts een algemeene
straf klasse worden toegevoegd. Zoo
zou door oordeelkundige scheiding on
samenvoeging, naar de Minister ver
wachtte, een beter resultaat worden
bereikt.
Zitting van Woensdag 16 Oecembar.
De Kamer behandelde heden het
z. g. „Bevoegdheidswetjo": het over
brengen der afdeeling Arbeidersver
zekering van Landbouw naar Finan
ciën. Dit was bij Kon. Besluit van
2 Nov. 1914 al bepaald, het moest
echter door een wet gesanctioneerd
worden.
Nu zou men zoo zeggeD, dat over
deze zaak, waar niets meer aan te
veranderen is, ook niets meer valt
te zeggen. Niet aldus de Kamer
ruim een halve dag werd er nog
over vol gepraat. Men vond het niet
wenschelijk, de arbeidersverzekering
te scheiden van de arbeiders&eae/ter-
ming, die onder Landbouw biyft en
het hoorde niet in Financiën thuis,
enz. We zullen een en ander onzen
lezers maar sparen.
Nadat dit wetje aaugenomon was,
werd met de Staatsbegrooting door
gegaan. Men is aan Hoofdstuk III
(Buitenlandsche Zaken), waarvan de
algemeene beraadslagingen worden
geopend.
De heer Dc Beaufort (v.-l.)
brengt een woord van dank en hulde
aan den Minister voor de wijze waarop
hij de moeilijkheden het hoofd heeft
geboden, waarvoor deze crisistijd hem
plaatste, waardoor wij er iu geslaagd
zijn onze neutraliteit ongeschonden
te handhaven (Applaus). Met het
oog op do toekomst vestigt spr. de
aandacht op enkele vraagstukken,
met name op dat van de volken
rechteiyke beteekenis der neutraliteit.
Hij bespreekt vervolgens de schending
der Belgische neutraliteit, die z. i.
niet geoorloofd is en het stelsel der
gyzelaars, dat ook thans weder, in
strijd met de hedendaagsche manier
van oorlogvoeren, wordt toegepast.
Ook de heer. Knobel (v.-l.) geeft
zijne dankbaarheid te kennen voor
het feit, dat wij buiten den stryd
zijn gebleven. Wij vormen een oase
in de woestijn van den oorlog. Hy
protesteert verder tegen het geheime
werken der diplomaten en drukt zijn
blijdschap uit dat do Minister is toe
getreden tot het Bryan-tractaat, vol
gens welke, als moeilijkheden lijzen,
een iuternationale commissio de ge
schillen onderzoekt, en de partijen
zich verbinden, hangend dit onder
zoek geen oorlog te verklaren. Wy
hebben zulk een tractaat met Amerika
gesloten.
Zitting van Donderdag 17 December.
De heer Van Leeuwen (s.d.a.p.
Utrecht II) zou den Minister gaarne
willen huldigen voor diens beleid,
maar do feiteiyke gegevens daarvoor
ontbreken hem. Laat de Minister
door het verstrekken van gegevens
het vertrouwen in het beleid der
Nederlandsche diplomaten rechtvaar
digen! We hebben, zal Nedorland de
plaats blijven innemen, die.het be
hoort te doen, een anderen vorm
van vertrouwen noodig. Zal het Neder
landsche volk met de regeering mee
leven, dan is noodig: kennis van
zaken, kennis van don toestand, die
thans ontbreekt. Waarom gaat de
Regeering in dezen tijd er niet. toe
over het verband tusschen haar en
de Volksvertegenwoordiging wat nau
wer aan te halen?
De heer N o 1 e n s (r.-k.) sluit zich
aan bij de hulde, den Minister ge
bracht. Ook hij betreurt, dat sommige
mededeelingen niet vroeger gedaan
zijner was ongerustheid, dat de
Regeering niet krachtig genoeg optrad.
Thans blijkt, dat steeds, waar het
noodig was, protesten werden uitge
bracht en rechten voorbehouden, die
veel goeds uitwerkten.
De heer de Savornin Lohman
(c. h., Goes) brengt ook zynerzyds
hulde aan 's Ministers beleid. Hy
maakt eenige opmerkingen over den
oorlog en ons recht, en protesteert
tegen het door Duitschland gepleegde
onrecht, hetwelk den Voorzitter
der Kamer aanleiding geeft hem te
verzoeken geene dergelijke uitlatin
gen te doen, die voor sommige mo
gendheden onaangenaam kuunen zijn.
Later wordt de heer Lohman nog
maals tot de orde geroepen, als hij
zich in het vuur zijner rede iaat ont
vallen, dat de groote mogendheden,
die het Bryan-tractaat niet onder
teekenen, de barbaren zyn en wijde
beschaafden. Dat mag de heer Loh
man niet zeggen, meent de Voorzitter.
Overigens is 's heeren Lohmao's
betoog niet zoo erg belangrijk. Hy
wil in hoofdzaak betoogen, dat de
tegenwoordige rechtstoestand niet
deugt. We hebben in plaats van de
volken-souvereiniteit, de Staats-sou-
vereiniteit.
Ook van de zijde van Minister
Loud on krijgt de beer I/ohman
een zij het in direct verwijtde
Minister sluit zich n.1. aan bij 's Voor
zitters woorden te dezen opzichte.
Ten opzichte van het verwijt aan
de Regeering gedaau over de weinige
mededeelzaamheid, antwoordt de Mi
nister verder, dat hij in de toekomst
gaarne zal medewerken om het be
stuur van buitenlandsche zaken te
populariseer en, doch dat bet hem
vooralsnog onmogelijk is meer mede
te deelen dan ip de stukken is ge
schied. Het ligt niet op den weg
eener neutrale Regeering, thans een
Oranjeboek uit te geven met de vol
ledig -gewisselde stukken. Een oor
logvoerende mogendheid kan dat wel
doen. De Minister deelde nog mede,
dat de ons omringende oorlogvoe
rende mogendheden volkomen onze
moeilijke positie begrijpen. Toch moe
ten we op onze hoede blijvenhoe
langer de oorlog duurt, des te meer
er mogelijkheid bestaat voor inciden
ten en des te grooter is het gevaar
voor het overslaan van de oorlogs
vlam. Onzo onzijdigheid is niet een
gevolg van flauwhartigheid, doch
eischt karaktersterkte. Zy stoort niet
onze individueele sympathieën, doch
legt ons den plicht op onze meenings-
uitingen in toom te houden. In dit
opzicht verdient onze pers den hoog-
aten lof. Met weinig uitzonderingen
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS HELDER.
Telef. Intc. 140.
ABONNEMENTSKLEEDING
voor Heeren.
Zeer doelmatig.
Oe goederen blijven het eigendom van
den geabonneerde.
Ons tarief wordt U op aanvraeg on-
middelljk toegezonden.
heeft zy den plicht beseft, zich in
toom te houden on verantwoordelyk-
beidazin getoond; des te moer treffen
de enkelo uitzonderingen. Onzo on-
zydighcid is de uiting van onzen na-
tionalen dnuig, onzen nationalen wil
zelfstandig te blijven, en de Regeering
heeft den ernstigen wil, nu en in de
toekomst dien drang mot vastbera
denheid en beslistheid tot uiting te
brengen. (Bravo'a).
Avondvergadering.
Iu de avondvergadering is aan de
orde oen wetsontwerp tot aanvulling
van Hoofdstuk V der Staatsbegroo
ting 1914 (diverse onderwerpen*.
Bij art. 87 bis f 8.000.000 voor hulp
aan de Belgische vluchtelingen spreekt
dc heer Hugenholtz (s.d.a.p.)
over die hulp. Is de regeering niet
te laat begonnen met do organisatie?
vraagt hij. Hy critiseert op verschil
lende punten en vraagt of er voor
do leiders der kampen geene alge
meene regelen gesteld zijn? De con
centratie der vluchtelingen acht hij
niot aanbevelenswaardig wegens de
massabehandeling. Tal van klachten
beruiken ons; een groot aantal daar
van zyn ongegrond, maar er zijn ook
gegronde by. Een groote moclljkheid
is de ledigheid. Is er niet wat werk
to vinden? Heide-ontginning b.v.
Ook de heer Schaper (s.d.a.p.)
wil een woord van opbouwende
kritiek doen hooren. Wy zullen op
die kritiek met het oog op onzo
plaatsruimte, niet vorder ingaan. Spr.
eindigt met de woorden
Met, een schoon gebaar hoeft men
de Engelsche hulp afgowezen. Prach
tig, maar er is geen reden de hulp
van particulieren af te slaan. Zeker,
Nederland heeft zeer veel, haast zou
men zeggen het bovenmonseheiyko
gedaan, maar critiek is toch noodig,
en mon zy niet schriel ten aanzien
van kleinigheden.
Minister Cort van der Linden
antwoordde op deze klachten, dat
het standpunt der Regeering geweest
is: do Bolgen, die hier komen, zijn
volkomen vry om te blyven of'te
gaan. Blyven zy hier, dan moeten
ze worden gesteund. Zijn er tekort
komingen geweest dan heeft spr.
steeds gestreefd, daarin to voorzien.
Spr. heeft wel eens spyt gehad hel
woord „zachte drang" gebruikt te
hebben, dat gehoel verkeerd is toe
gepast. De minister gaat de geschie
denis na. Op zeker oogenblik waren
7 ii 800.000 menschen in ons land
Begrijpt men wat dat zeggen wil?
Meer dan het dubbele van de bevol
king van den HaagJ Die moesten
gevoed, onder dak gebracht worden
in eenige uren. Tegeiykertyd kwamen
30.000 soldaten over de grens, die
geïnterneerd moesten worden. Er is
prachtig gewerkt, dank zy onze uit
stekende intendance en de particu
lieren, maar tenslotte heeft de parti
culiere hulp zeer desorganiseerend
gewerkt. Ook de regeering heeft
fouten gemaakt. Twee mooielijkheden
zyn er nog: het voedings 011 het
kleedingsvr.Ligst.11k. De minister geeft
verder eene uitvoerige schildering
van de moeielljkheden waarvoor de
Regeering plotseling kwarn te staan.
Het wetsontwerp werd vervolgens
aangenomen.
Nog werden eenige korte algu
meene beschouwingen gevoerd over
de Surinaamsche begrootiug.
Ingezonden Mededeeling.
Zijn uw nieren verzwakt?
Verzwakte nieren veroorzaken rug-
pyn, urinekwalen, waterzucht, rheu
matiek, jicht, enz.
Ieder oogenblik van uw leven wor
den aan het bloed vergiftige onzuiver
heden toegevoegd uit de stofwisseling,
onz. Zy worden evenwel uit het bloed
gefiltreerd door de nieren, wanneer
deze organen gezond en krachtig ziju.
Wanneer zy echter verzwakt zyn,
kunnen zij haar werk niet behoorlijk
verrichten. Dan blijft een gedeelte
der onzuiverheden in het bloed achter
en verspreiden zy ziekte door uw
geheele gestel. Gij begint u dof, zwaar
en duizelig te gevoelen, gij krygt
last van hoofdpijn en rugpijn, water
zuchtige zwellingen vertoonen zich
in de enkels of onder de oogon, en
uw hart wordt aangedaan. Ook kunt
gij last krijgen van rheumatische
pijnen in de spieren en gewrichten,
en hebt gy voortdurende aandrang
tot urineloozing, terwyi uw water
met een branderige pijn komt, be
wolkt is en bezinksel achterlaat.
Wanneer de nieren niet in orde
zyn, is er een niergeneesmiddel noo
dig, dat haar heelt. Foster's Rugpyit
Nieren Pillen werken spoedig en recht
streeks op de nieren en blaas. Zij
helpen de nieren om de schadelijke
onzuiverheden uit het bloed te fll-
treeren en nemon zoodoende de oor
zaak van bovengenoemde kwalen weg.
Te Den Helder verkrijgbaar bij dc
Fa. De Bie- Biersteker, Keizerstr. 93.
Toezending geschiedt fr. naontv. van
postwissel ii f 1.75 voor één, of f 10.
voor zus doozen.
Eischt du ochtu
Foster's Rugpijn
Nieren Pillon, wei
gert elke doos, die
niet voorzieu is
van nevenstaand
handelsmerk. (49*