HELDERSCHE COURANT Tweede Blad. No. 4408 DONDERDAG 31 DECEMBER 1914 42e JAARGANG HET JAAR 1914. Het gebeier der klokken, die, in dit bloedjaar 1914, het oude jaar uit en het nieuwe inluiden zullen, straks, zal worden overstemd door het ge donder der kanonnen, die dood en verderf zaaien over landen, die ver- niotiging brengen waar bloeiende cultuur, 'barbaarschheid waar bescha ving was. Bloedrood zal de winter zon ondergaan in den westelijken horizont, bloedender nog zal zij op rijzen en den nieuwen dag, het nieuwe jaar, en daarmede nieuwe ellende brengen over het oude Europa. O, niet in ons land. Ons kleine landje is te midden van dezen afschu welijken strijd intact gebleven geen duimbreed gronds, geen huis is ver woest; wij hebben den vrede gehand haafd en ook onze handel en indu strie is, voor zoover het mogelijk is, gered. Maar rondom ons staat de aarde in brand. Laaiend rijzen de vlammen op; knetterend spatten de vonken; brandende balken en splinters vallen overal neer: één vonk, en de vlam deelt zich aan ons oude, hechte ge bouw, dat wij honderd jaren wisten te stutten en te schragen, mede. Eén vlam en een windvlaag uit oost, west of zuid, en ook wij kunnen aan 't blusschen gaan van dien brand, die zijn voedsel vindt in de Euro- peesche cultuur. Alles, wat in het, thans weldra geëindigd, jaar is geschied, staat in liet teeken van den oorlog, hoewel toch eerst begin Augustus de oorlog is uitgebroken. Maar bij een zóó ont zaglijke wereldramp als deze, verzinkt al het andere wat nog heeft plaats gehad in dit jaar, in 't niet. Verge ten zijn de inenschelijke veeten, de vele groote en kleine economische oorlogen, die vaak leidden tot werk stakingen van langen duur en tot verbitterden strijd. Het is of dit alles, als behoorend in een vroegere periode, achter ons ligt, verdwenen is in den inist van lang-ver vlogen tijden. Toch staat liet, in vele opzichten, in ver band met het huidige wereldconflict. Bij het onderzoeken van de oorzaken van dezen woreldoorlog niet do direete, tengevolge van de diplomatie der grootmachten ontstane, oorzaken, maar de indirecte, de jarenlange evolutionaire strijd tusschen kapitaal en arbeid, tusschen reactie en voor uitgang zullen zeer zeker do onmiddellijk aan den oorlog vooraf gaande gebeurtenissen modegcrokend wordon. I. Voor ons, die slechts een zakelijk, objectief overzicht hebben te geven van de gebeurtenissen, die in het af- geloopen jaar hebben plaats gehad, is de laak betrekkelijk gemakkelijk. Wij zullen dat overzicht in tweeën hebben te splitsen, en het eerste deel zal moeten gewijd zijn aan de periode vöor den oorlog. En dadelijk komen wij er toe een der eerste gebeurtenissen van het jaar in verband te brcugen met het huidige conflict. Wij bedoelen de al- geraeene werkstaking in Zuid-Afrika, in Januari. Zonder hier thans verder op in te gaan, stippen wij even aan, dat een aantal leiders van deze werk staking, onder welke de Hollander Poutsma, door de Zuid-Afrikaansche Regcering werden opgelicht en aan boord gebracht van het s.s. „Umgeni", dat in het laatst van Februari te Londen aankwam. In Maart was het de plotselinge moord op Gaston Calmette, den hoofd redacteur der „Figaro", door Madame Caillaux, de echtgenoote van den Fransehen Minister van Financiën, die de gansche wereld in verbazing zette. De aanleiding tot dit incident was een felle en minderwaardige campagne, die deze heer tegen den Minister voerde in zyn blad. Madame Caillaux, die iederen dag in angst en vrees zat voor mogelijke -nieuwe aan vallen van den journalist, begaf zich naar zijn bureau om een onderhoud met hem te hebben, en schoot hem h bout portant dood. Haar proces, in het laatst van Juli, even vóór het uitbarsten der thans heerschende crisis, eindigde met vrij spraak voor de beklaagde. Vrijspraak, terwijl zij een moord gedaan heeft 1 „Niet schuldig" oordeelde haar de jury. Men vergete niet, dat in Frank rijk, evenals in de meeste landen, een leeken-rechtbank het eigenlijke vonnis wijst. En er waren, tijdens den duur van het proces, zoovele feiten aan het licht gekomen, waaruit bleek, dat rnadmo Caillaux slechts in een oogenblik van zenuwachtige opge wondenheid tot haar daad was ge komen, dat van een democratische jury ons deze uitspraak niet al te zeer behoeft te verwonderen. 't Was ook in Maart, dat in het Iorsche graafschap Ulster troebelen uitbraken tegen de Engelsche Re geering. Zoo hevig gloeide de vijand schap op, dat een geheel leger van Ulster-vrijwilligers gemobiliseerd werd en, van top tot teen gewapend, van plan was tot het uiterste verzet te plegen tegen home rule. Home rule beteekent zelfbestuur. Evenals vele Britsche landen en kolo niën wilde men Ierland een eigen regeering geven, en het protestant- sche Ulster meende nu daarin eene benadeeling to zien van zijn belangen, aangezien Ierland bijna geheel katho liek is. Evenals zooveele andere politieke kwesties, loste dit conllict zich op in het grootere wereld-con- tlict en bewees geheel Ierland weldra aan het Britsche wereldrijk, dat het, in lijden van nood, loyaal wil wezen. Over de troebelen in Mexico zullen wij maar niet veel zeggen, 't Is daar een eigenaardig land en volk, en het ia de eerste keer niet en zal de laatste ook niet zijn, dat daar con flicten uitbreken. Op de Europeesche gebeurtenissen hadden deze troebelen geen invloed; onze regeering zond er, teneinde de belangen der aldaar ver toevende landgenooten te beschermen, de „Kortenaer" heen, die nog goede diensten bewees bij het aan boord nemen van „vluchtelingen". Het vergaan van de „Empress of Ireland", die op een Ijsberg stootte, ach, wat is het, in vergelijking met zoo ontzettend veel andere rampen, die ter zee plaatsvonden, doch die ondergingen in de massa? Laat ons er over zwijgen. Laten wij tenslotte met een enkel woord (de gebeurtenissen in'Albanië Na den jongsten Balkan-oorlog is een gedeelte van Turkije, n.1. Albanië, dat Bulgarije zich wilde toeeigenen, onder bescherming van delEuropeesche mogendheden, tot afzonderlijken staat geproclameerd. De hoofdzakelijke aanleiding hiertoe was het haven stadje Durazzo, dat de Bulgaarsche Invloedsfeer zou uitstrekken tot in de Adriatische zee, en voornamelijk Oostenrijk, dat hier zijne havens had, oordeelde dit strijdig met zijne be langen. Het werd bij den vrede dan ook niet aan Bulgarije toegestaan. Tot vorst van dit gebied werd be noemd prins Wilhelm von Wied, een Duitsch vorst, en, zooals later zoji blijken, door zijn slapheid een bij uitstek ongeschikt persoon. Want de eigenlijke bewoners der binnenlanden moesten van deze beschikking niets hebben en verzetten zich tegen het gezag. Ter uitoefening van de politie werden Nederlandsche officieren uit- genoodigd aan het hoofd der geregelde troepen de zoogenaamde „opstande lingen" te verdrijven en de orde te bewaren, in welke taak zij, trots hun prijzenswaardig organisatorisch ta lent, niet konden slagen. Het was en bleef een lange lijdensgeschiedenis, waaraan, bij het uitbreken van dén grooten Europeeschen oorlog, van zelf een einde kwam, dat den toestand onbeslist liet. De Hollandsche offi cieren hadden tevoren, nadat een der sympathieksten gesneuveld was, (luit- kol. Thomson), hun taak al neerge legd, het aan de belanghebbende mogendheden overlatend zelf den boel verder te redderen. Yersch ligt nog in ieders geheugen hoe, nadat 15 Juni Kolonel Thomson gesneuveld was, onze regeering de „Noord-Brabant" naar Durazzo zond, om diens lijk af te halen, hetwelk te Groningen, met militaire eerbe wijzen, is begraven. De Koninklijke familie moest naar Italië vluchten en het kluchtspel van Albanië verliep automatisch in een status quo, zooals men in de diplo matie zegt. Terwijl wij dit schrijven, bereiken ons do berichten, dat Italië de ge legenheid gebruikt heeft om troepen in Valona (een stadje aan de zee, waar vele Italianen wonen) te landen, ter bescherming van zijn landgenooten. Gaven wij boven zéér in 't kort en uitteraard onvolledig de voornaainsto gebeurtenissen weer, die op 't wereld- tooneel voorafgingen onmiddellijk aan de rampspoedige dagen van begin Augustus, - thans willen wij, even- .eens kortelljks, de feiten memoreeren, die in eigen land plaats hadden. Zoo ooit, dan kan men van de eerste helft van 1914 spreken als van een stakings-periode. Want al dadelijk brak, in de tweede helft van Januari, eene bakkersstaking uit in den Haag, gevolgd door eene trawler staking te IJmuiden, en levendig herinnert men zich nog de Haagsche tramstaking en de Zaandamsche houtwerkersataking, beide door het oorlogsgevaar plotseling geëindigd. 5 Februari werd als burgemeester van Zaandam geïnstalleerd het Kamer lid K. ter Laan, lid van de sociaal democratische arbeiderspartij, die niet de eerste sociaaldemocratische burge meester was, maar wèl de eerste, die juist om zijn politieke overtuiging burgemeester werd eener gemeente, waarvan de Raad in meerderheid tot de sociaaldemocratische arbeiders partij behoorde. Dat dit geschieden kon, hing samen mét den uitslag der verkiezingen van 1913, waar, als reactie op de antirevolutionaire _jering van mr. Heemskerk c.s., bij"de eerste herstemming niet minder dan 17 sociaaldemocraten werden gekozen (bij herstemming terugge bracht tot 13). De moeilijkheden van burgemeester Ter Laan waren aanvankelijk niet gering. Hij had het hoofd te bieden aan een hem vijandige groep per sonen, die hem tegenwerkten, terwijl ten overvloede een langdurige en felle economische strijd in den houthandel uitbrak. Wij kunnen ons ter wille onze'r plaatsruimte hier niet verder in veldiepen. De algemeene Euro peesche toestand, die het geheele politieke en economische leven be- heerscht, maakte hier een eind aan en deed den „godsvrede" ontstaan, waardoor alle geschillen werden bij- Wij releveeren tenslotte nog de vele kazernebranden, die in Februari plaats hadden, te Haarlem en te Ede, den moord te IJmuiden op een jong meisje (21/3), den watersnood in de Betuwe en Noord-Brabant (2e helft Maart), die van buitengewonen omvang was, het 100-jarig jubilé van de Nederlandsche Bank (25 Maart), den tocht van Nederlandsche torpedo booten naar Maastricht (21 April), den Kurhausbrand te Egmonda. Zee (21/4), die een geheimzinnige geschie denis gebleven is, den doodslag te Arnhem (12 Mei), waar door een in specteur van politie een burger bij een relletje werd gedood, de tram staking in den Haag, die Zondag 12 Juli uitbrak, en, trots de sympathie van do Haagsche bevolking niet tot een directe overwinning voor het personeel heeft geleid, en zijn dan gekomen tot het oogenblik, waarop de oorlogsbrand Europa aantastte en dit oude werelddeel in zijn funda menten ondermijnde. Wij zullen aan dien oorlog het tweede gedeelte van ons overzicht wijden. Vooraf echter dient nog even de revue gepasseerd wat in de plaats onzer inwoning is geschied in de eerste helft van dit jaar. 14 Januari werd in het Paleis te Willemsoord de Zeekrijgsraad geïn stalleerd. De rechtsvordering voor allen, die bij de marine dienen, kreeg hierdoor aanzienlijke verbetering. Immers, als president van de recht bank fungeerde van nu af een burger rechter, terwijl de beschuldigde zich desgewenscht rechtsbijstand kon ver schaffen door een advocaat. De eerste zitting van dien Krijgsraad waar een advocaat pleitte, had plaats 21 Fe bruari. 15 Januari werd het nieuwe Kerk gebouw der Hersteld Evangelisch- Luthersche gemeente in de Weezen- straat ingewijd. Voor de Luthersche gemeente, die door schenking van mevrouw Insinger de gelden voor dezen bouw verkreeg, een heuchelijke Het fraaie gebouwtje is een sieraad voor odzo stad! 5 "Februari keerden de sleepbooten Atlas" en „Titan" in de haven terug na een zeer belangrijken on gevaar vollen sleeptocht volbracht te hebben. Zij hadden nl. een groot droogdok, voor Soerabaia bestemd, veilig naar de plaats van bestemming gebracht. Voor de Nederlandsche scheepvaart is dit een groot succes, dat onzen naam in het buitenland stellig ten 1 April 1914 is voor ons blad een gedenkwaardige datuiu. Toen werd nl. de oude titel „Vliegend Blaadje" afgeschaft en het blad verdoopt in „Heldersche Courant". Tevens werd het uitgebreid het verscheen inplaats van tweemaal, driemaal 's weeks, en door nieuwe letter, andere indeeling etc., trachtten wij het blad aantrek kelijker te maken. Wij meenen te mogen aannemen, dat een en ander door onze lezers op prijs gesteld is. 25 Juni werd het nieuwe bonds- gebouw van den Bond van Minder Marinepersoneel geopend. Voor de matrozen was dit een itóuchelyke dagHet, fraaie gebouw, ontwerp van den heer P. L. Kramer, architect te Amsterdam, is oen sieraad voor onze stad. Moeten wij nog sprekon over do brandende vraagstukken van don dag: den woningnood en de sport- kwestie Wat dc laatste betreft, - die is thans, naar wij meenen, opge lost èn H.F.C. èn H.B.S. hebben geschikte terreinen, waar geregeld vele supporters do wedstrijden konren „verslaan'. Helaas blijft het eerste vraagstuk: nog do vorige week werden premies uitgeloofd voor woningen. Toch wordt door verschillende ver- eenigingen geregeld bijgebouwd, maar blijkbaar overtreft de vraag nog steeds het aanbod. In een volgend artikel zullen wij de oorlogs gebeurtenissen bespreken. Ingezonden Mededeeiing. HERMAN NYPELS - HELDER. Telef. Intc. 140. ABONNEMENTSKLEEDING voor Hoeren. Zeer doelmatig. De goederen blijven het eigendom van den geabonneerde. Ons tarief wordt U op aanvraag mlddelijk toegezonden. is meegevallen en het overzicht, dat de vertrouwenscommissie heeft, ziet er nog niet zoo slecht uit. Daarbij komt, dat er toch ook nu nog heel wat wordt verdiend. Nu ja, de menschon koopen gpou diaman ten, maar kleeren zullen ze toch moeten hebben en als ze 't nu wat langer met een pak doen, dan komt dat later wel weer in 't gelijk, om dat de kleerkast toch weer gevuld zal moeten worden. En zoo gaat 't met alles. Laten we dus de dingen niet al te zwaar tillen, wo maken 't ons zelf en anderen daardoor lastig en komen er toch niets verder meè. Dan maar optimist? Ja. Niet zor geloos, niet luchthartig, maar toch optimist, blij het leven in kijken en flink uit de oogen zien met 't hoofd omhoog. Plannen makend voor de toekomst om klaar te zijn voor anderen, die ver achterop raken, ons weer voor kunnen zijn. Dat is cisch van goede levenskunst. Niet luchthartig, maar wel optimistisch. AHerwege spreekt en klaagt men over den benarden tijd. Er wordt be perkt en bezuinigd; alle lust tot flink aanpakken en kloek doorzetten ont breekt. Dat moet anders worden, wil B., die in het N. v. h. N. een opmonte rend woord schrijft. Zoo ooit, zegt hij, dan is het thans de tijd om opgewekt te blijven, flink uit de oogen te zien en te trachten zich met energie voor te bereiden op de tijden, die komen zullen. Het is niet noodig met gebukten hoofde af te wachten, of ook ons 'n slag zal treffen. Die slag is nu vier maanden uitgebleven en hoe verder de t(jd op schiet, des te geringer wordt de kans, dat ook wij geslachtofferd zullen wor den als België. Dat moest men be denken in plaats van te vragen of wij nog in den oorlog betrokken zullen worden. Dat hangt toch ook mee van ons zelf af! Wij hebben toch ook een leger, dat nog wel hoe langer hoe fllinker en krachtiger wordt en wij zijn toch niet weerloos. Zie, zoo'n klein beetje zelfvertrou wen moet men zich toch geven, 't ia volkomen gerechtvaardigd. Er komt weer een andere tijd. Een tyd van duur geld misschien, maar toch ook een tijd, waarin de industrie, achter stallig als zij thans overal geraakt, weer met kracht zal opbloeien. Wat nu stuk geschoten wordt, zal weer moeten worden opgebouwd. Voor-- raden, die nu opraken, moeten weer worden aangevuld. Groot, ontzettend groot zal straks de vraag worden naar scheepsruimte om uit Oost en en West aan te voeren, wat ons nu wordt onthouden, en daarheen te brengen wat nu op verscheping wacht. Is men daarvoor klaar? Staat onze industrie gereed om straks met dub bele ploegen aan te pakken? Zyn onze reederljen klaar om straks mee te doen aan den wedloop over den Oceaan? Maar de groote verliezen dan, die er thans geleden worden Is dat dan niet erg? Is het geen vrees voor faillissementen in massa, dat de effectenbeurs gesloten houdt? Zoo vraagt men alweer bezorgd. Zeker, zeker, maar onze geldmarkt heeft wel eens vaker klappen gehad. Hoe was 't in 1907. Toen daalden de Steels 30 pet., de Unions 77 pet., de Redjangs 415 pet., de aandeelen der „Koninklijke" zelfs, in verband met hare splitsing, 680 procent. In Amerikanen, in petroleum, in tin, in tabak zijn toen alleen aan de Amster- damsche beurs honderden miilioenen verloren en werd toen het oecono- misch raderwerk ontwricht, kwamen er toen zooveel groote faillissemen ten voor? 't Kan wat lijden. Heuscb, 't zal meevallen. De speculatieve posities ter Amsterdamsche beurze waren in 1907 heel wat grooter dan thans on de débacle kwam toen misschien even heftig als nu. Als *t tenminste nog ecndébaclo mag worden genoemd. 'I Bedrag der loopende prolongatie LANGS DE STRAAT. Storm A Eigenlijk moest het opschrift luidenop bed. Want wie loopt er nu des nachts op straat I Eu nog wol als het zoo stormtMaar omgekeerd wie ligt er nu op bed als boven zijn hoofd het huis schijnt te worden afgebroken, als hemel en aarde schijnt te vergaan, als alle booze geesten tegolijk worden losgelaten op ons arme mensclien Evenwel, wij hebben de loffe lijke gewoonte, op bed liggend, te slapen, en zoo zou eene nieuwe rubriek, die wij zouden creeören en „op bed" zouden betitelen, iif blank moeten blijven of wel een beschrij ving moeten inhouden van onze droomen. En wij meenen den lezer deze laatste te moeten sparen. Boven dien is de titel toch nog te verdedi gen, doordat wij 's anderen daags op straat gingen kijken, naar wat vriend storm had uitgehaald Alzoo: het eerste bedrijf speelt op bed. Je bont juist aan 't inslapen, aan 't droomen van allerlei schoonu dingen, als het lieve leven begint! 't Lawaai is onbeschrijfelijk. Je meent een regiment ratten te hooron op den zolder boven je hoofd, terwijl onder je, op do trap, minstens een bataillon uhlancn patrouilleert. Links spolen vijf en-twintig katten, alle met oen soort klompen aan, krijgertje in de dakgoot, daarbij stukken steen 011 kalk en allerlei andera ongerechtig heden omlaag gooiend. Je draait je om, misschien slaap je weer inEen ontzettend gerinkel 'klinkt op straat, brekend glas, val lende pannen, enzoovoort. Je draalt je weer om, nogmaals en nogmaals. Kort en goed je slaat op om do bui af te wachten. Be nedon brandt de vulkachel als een vulkaan niettemin is liet steenkoud vanwege den tocht. Pannen rinkelen, stukkeu roet on kalk vallen door de pijp, bij het raam stortregent het, van boven en van onder. Wat een weer 1 En de bui laat zich niet afwachten de bui is niet van plan voorloopig afscheid te nemenintegendeel, 't wordt hoe langer hoe erger. Bom I daar ligt een boom, met wortel en tak omgerukt. Bomweer een Krakoen andere knapt af. Dat kan iets worden vannacht! In een koude kamer, met oogen dik van slaap, zit je, on wacht of lieverje ijsbeert en wacht. Je ijsbeert vanwege je koude voeten en je humeur, je wacht vanwege den storm, tot het god Aeolus belieft af- tetrekken. leder oogenblik dweil je den natten boel op, kijkt of niet eeu ruit is ingewaaid. Je slaapkamerraam waait open, met een ruk; een para pluie, die staat te drogen, vindt je een oogenblik later midden op de trap terug. Welk een nacht! Als om half vijf ongeveer de wind wat gaat liggen, tracht je nog wat te slapen. Je verslaapt je natuurlijk en gaat er 's morgens op uit om eens te zien wat vriend storm uitgehaald heeft. De inspectie levert merkwaardige resultaten op. Zou er nog wel den schuttiog overeind zijn gebleven, zou er nog wel éen huis zonder schade af zijn gekomen Ach, ach, wat een ruïne; die arme booraen! bij hoopen lagen de takken op den grond, zonder van de vele omgewaaide zelf te spreken. Je komt, al wandelend tot de conclusie er nog wondergoed te zyn afgekomenoveral dakpannen, vensterruiten, heelo kozijnen, dak bedekkingen, die het tijdelijke met het eeuwige (beter is het niet meer bestaande) verwisseld hebben. Overal verwoesting, vernieling, ruïne! De timmerlieden hebben schik. En de loodgieters en dakwerkers. Wat 'n werk, wat 'n werk! ,'n Goed nachtje, meneer!" riep ons een tim merman toe en de man glunderde. Dat 's ook eene opvatting, uit tim mermans oogpunt een heele goede. Trouwens, over 't algemeen vonden de mensehen 't geval nog al verma kelijk on namen ze de verwoestingen philosoflach op. Lachend trapten ze in elkaar wat nog van de schuttingen was overgebleven en»lachend gingen ze op zoek naar weggewaaide venster kozijnen. 't Idéé ook, dat je venster kozijn er vandoor is! Iemand vond voor zijne woning een hoed op straat... Zonder eigenaar natuurlijk. Wie weet welk oen luchtreis dio al gemaakt 1 had. En wie weet, hoe 'n koude bol die eigenaar heeft opgeloopen. Naar wij vernamen, paste de hoed niet óp het hoofd van den vinder. 't Slimst is als je hecle venster verzameling wegwaait en jo midden in den nacht het huis uit wordt ge blazen, zooals in de Bothastraat ge schiedde. BrZooiets is geen pretje En de mastiek-dakbedekking kwam naar beneden en bombardeerde de straat met kiezel, 't Leek een gezellig grintwegje daar. In de Van Hogen- dorpstraat lag een vensterkozijn mid- don op straat, in de Langestraat sloeg de halve voormuur om van een sla gerij, enzoovoort, enzoovoort. En de woedende zee was des morgens nog niet tot bedaren gekomen en sloeg haar golven tegen het basalt aan. Ja, ja, zóó'n stormnacht mocht er wezenOf liever, mocht er niet zijn DE OORLOG. "T De algemeene toestand. In den toestand, waarvan wij in ons vorig nummer een overzicht gaven, is niet veel verandering ge komen. Wy wisten reeds dat de Russen op hun nieuwe linie niet alleen kracht dadig tegenstand hadden geboden, maar ook niet zonder succes het offensief hadden hervat. Dat succes begint zich nu meer te accentueereu. De Russen hebben hun troepen in het Zuiden versterkt en het Oosteu- rljksche leger, dat hun linkervleugel van de Karpathen uit bedreigde, her haaldelijk teruggeslagen. In hun laatste telegram spreken de Russen van de liDie Stomnik Sorliece— Juliska, waaruit de Oostenrijkers op nieuw zjjn verdreven. Deze plaatsen liggen vlak ten Noorden van de pas sen iu de Karpathen, en men mag verwachten, dat eerlang de passen weer in handen der Russen zullen zijn. (De Engelsche bladen, die altijd wat op de gebeurtenissen vooruit- loopon, zeggen dat dit reeds 200 is.) Komen dc- Russen met hun inmid dels versterkte strijdkrachten weer over de westelijke Karpathen, dan dreigt de rechtervleugel van het Oostenrljkscho leger, dat in Galicië strijdt, opnieuw een omvatting, nu oenige tientallen K.M. verder Zuid waarts dan den vorlgen keer. Na do Oostenrijkers van den lin keroever van de Nida te hebben ver dreven, hebben de Russen van hun kant. vasten voet aan de overzijde van de rivier gekregen. Ten Zuiden van de Pilica, bij Inow- lodz, zetten de Russen hun aanvallen op de Dultsche versterkingen voort on ook aan de Rawka en de Bencdon-Bzura schijnen zij tegenover de Duitschers cenigszins aan de winnende hand te zijn. In het Westen gaan de bondge- nooten door met hun offensief, zonder nog den hardnekkigen tegenstand van de Duitschers te hebben kunnen breken. Er hebben daar geen ver anderingen van beteckeuis plaats gevonden. Van het Oostelijke gevechtsterrein. St. Petersburg, 29 December. De groote generale staf meldt Den afgeloopen dag zijn tusschen do Beneden-Weichsel en de Pilica slechts gevechten vau geringe be teeken is geleverd. De Duitschers hebben de loopgraven op den rechteroever van de Bztira bij het dorp Mistrzevieee ontruimd en zijn naar deti linkeroever van de Bzura teruggeweken. Aan de Rawka meet onze zware artillerie zich met goud gevolg met de talrijke Duitsche batterijen van groot kaliber. In de streek van Bolimevo wissel don onze aanvallen met die der Duit schers af. Deze gevechten droegen een plaatselijk karakter. De vijand, die zich had meester gemaakt van onze loopgraaf bij het dorp Sumino, is er weer uit verdreven door een tegenaanval, waarbij wij mitrailleuses hebben vermecsterd on gevangenen gemaakt. In het centrum, tusschen de Pilica en den Boven-Weichsel, heeft zich alleen het kanon doen hooien. Wij zijn op beide vleugels vooruit gekomen. B(j een aanval op deDuitsche redoute ten zuiden van Inowlodz hebben wij 3 mitrailleuses genomen. Onze troepen hebben het succes behaald de Beneden-Nida te kunnen oversteken en in een stormaanval de zeer versterkte dorpen Starokorczin en Senislawiece te nemen. In dit ge vecht hebben wy 40 Oosten rij ksche officieren en tegen de 1700 soldaten gevangen gemaakt en 3 mitrailleuses genomen. In OostelUk Galicië zijn wij voor uitgekomen ondanks de ondoorwaad bare modder. Wij hebben den vijand teruggeslagen van het front Stomnik SorlieceJuliska, waarbij wij kanon nen en tal van mitrailleuses hebben genomen. Van .13 tot 28 December hebben wij 50,000 Oostenrijkers gevangen gemaakt. Duitsche tegenslagen. De correspondent van de „Times", die zich bevindt achter bet centrum van de linie der geallieerden, meldt van 26 dezer, dat de voornaamste voordeelen aan het Fransche centrum behaald werden tusschen Rheims en dc Argonuen, hoewel de vorderingen in het dal vau de Oise, in Sauterre en langs de beneden-Aisne wellicht grooter strategisch belang hebben. De strijd om Lihons was vooral hevig. Do Duitsche aanvallen begonhen hier spoedig na de bloedige ontmoeting b(j Quesnoy en Sauterre, waar de Duitschers zesduizend dooden en ge wonden op het slagveld lieten. De Duitschers begonnen den aanval op Lihons, nadat dat hevig gebombar deerd was. De Franschen antwoord den met opzet heel flauw op deze beschieting en hielden langzamerhand met vuren op. De Duitschers mcenend dat de plaats al gewonnen was, dron gen langs den weg van Chaulnes op, maar kregen toen hevig vuur van de verborgen Fransche infanterie, die daarna met de bajonet den vijand aanviel. In hinderlaag opgestelde mitrailleurs voltooiden de nederlaag. Niettemin zetten de Duitschers hard nekkig de aanvallen op dc stad voort. Burgerlijke Stand van Helder, van 29 en 30 Dec. 1914. GETROUWDM.Mulje en J.Blokker. BEVALLENA. Kramor - Kramer, z.; J. Post—Bakker, z.; T. Riemers Abbenis, z. OVERLEDEN-J. de Liefde, 86 j.; W. Hoving, 23 j.; J. Smit, 79 j. MARINE EN LEGER. De officier van gezondheid 3de kl. der marine G. van Ileek, dienende bij hot eskader iu Oost- IndiE, wordt met 1 Februari bevorderd lot offi cier van gezondheid lste klasse. Bü Kon. besluit i "icier vj J. P. Zur MQhlen, van de Koninklijke marine, bestemd voor den dienst bij een ioterneerings- dopöt. Mot den 2den Januari 1915 worden geplaatst aan boord van Hr. Ma. Atjeh, de buitengewone Adelborsten der marine-reserve J. do vries en A. Steen. De luitenant tor zoo dor 2c klasse W. A. Maaa is don SOston December overgepiaatat van Hr. Ms. Wachtschip te Wilemsoord naar Ilr. Ma. Kortenaer. STOOMVAARTBERICHTEN. Stoomvaart-Maatschappij „Nederland". Boeroe, uitreis, Is 23 Doe. Point de Gaiie gepass. Pr. Juliana, thuisr., arrlv. 25 Dec. te Graveaend. Bawean arriv. 29 Dec. vanXew-York te Padang- Fiores, v. A'dam n.Cardil) pass. 29 DocDungencss. Grotius, uitreis, pass. 29 Doe. Finisterro. Kon. d. Nederlanden, uitr.,is29 Doe. Perlm gepass. Roepat, thuisreis, pass. 29 Doe. Point de Gaiie. Oranje, thuisreis, arriv. 29 Duc. to Suoz. Rembrand!, thuisreis, vertr.29Dec.van Snbang. Kangoan, thuisreis, vortrok 29 Doe. van Marsoille. Rotterdamsche Lloyd. Medan, uitreis, arriv. 28 Dcc. to Londen. Ophir, uitreis, arrlv. 28 Dec. te Londen. Kawi, thuisreis, pass. 28 Doe. Panlellaria. Benghlen arrlv. 2.' Doe. v. Li verpoot tc Gravosem). Gorontalo arriv. 2H Dec. van R'dam te Batavia. Morauke, thuisreis, vortrok 28 Dec. van Sabang. Arakan, thulsrois, vertr. 29 Dec, van Port-Sald. Kediri, van R'dam via CardiO"naar Buenos-Ayres, pass. 96 Doe. Madoira. Kon. Holl. Loyd. Delfland arriv. 29 Doe. van Santos to A'dam. Kernland, uitreis, vertrok 80 Dec. van GardlfT. Tubantisi, thuisr., vertr. 80 Dec. van Tilbury. Kon. West-Indische Maildienst. Fortuna, uitrois, arriv. 29 Dcc. te SI. Kitts. Pr. Willem V, uitreis, vertr. 29Dec. van Madera. VISSCHERIJBERICHTEN. Niouwodlcp, 29 Dec. Van snrdijnvisscliors t>0 mandjes sarden ri.80 f 1.00 por mandje. 30 Dec. Van Sardünvisschers: 25 mandjes sardün f 1.06 per mandje. 31 Dcc. V.m. 8 uur niets binnen. MARKTBERICHTEN. Alkmaar, 30 Dec. 1914. KAAS. Fabriokskaas meikaas f-.-.jonge kaas kl, fabriekskaas f38.60, klolnoboerenkaas .37.-1 comm. fabriekskaas f—commis sie boerenkaas f37.—, middelbare fabriekskaas f-. - middelbare buoronkaas I f0. -Aange voerd 104 stapels, wegende 70.826 K.O. Handel kleine matig. Alkmaar, 30 Dec. 1914. lieden werden t - graanmarkt a igevoord 30 H.L, Tarwo f-,- a rogge l u gorstfIdohov. f9.26 a fIinvor *5.70 a f7.20. Bruine boonen fl3.2ö a f witte idem a f rood mosterdzaad f—.—, geel ld. f-.-, biauwmaandzaad fpaardeboonon f—af-.-, citroenboonon f—n f— duivenboonon f kanarloz. f-.00 u f Erwten: groene f 19.00 a 00.00, grauwe f00.00 a 00.00, vale I'00.00 a 00.00. Schugon, 31 Dcc. 1914. Graskalveren 36 Nuchtero kalveren Kammen Schapen (magere) 80 Schapen (vette) 350 Overnoudors Lammeren Bokken en Geiten Varkens 48 Varkens (vette) p. K.G. 100 Biggen 70 Konijnen t-ifc 0.70 130 0 Kippen 0.00 1.25 - Eenden 0.- 0.- - Duiven 0.- 0.— - Ganzen 0.- 0.— - Zwanen - 0.- 0.— 240 K G. Beur 1.06 1.70 i» Kaas 0.00 0.70 600 Kipeieron p. 100 stuks 6.75 7.76 - Eendeteren p. 100 stuks 0.— Magere geldekoeien handel traag, id. vette handel vlug, kalfkooien handel id., vette scha pen handel trekkend, overhouden handel id. PLAATSELIJK NIEUWS. Naar wij vernemen, zullen met ingang van 16 Januari 1915 alle hoofd machinisten worden bevorderd tot officier-machinist der 3e klasse. Onze vroegere plaatsgenoot, de heer W. A. Zoetelief, slaagde voor het diploma boekhouden „Mercurius." De storm van 29 December. Meer en rneer blijkt, dat het Noor delijk deel van ons i3nd in het cen trum lag van den storm, of te wel orkaan, dio Maandagnacht gewoed heeft. Uit een groot aantal plaatsen komen berichten van vernieling van huizen, ongelukken met vaartuigen, verstoring van telegraaf en telefoon, omgewaaide boomeu, enzoovoort», gelijk wij dit te Helder hebben mee gemaakt. De lange lyst van onge vallen wordt te eentonig om ze nog te vermelden. De weinige schepen, die in dozen tijd de Noordzee nog bevaren, hebben het hard te verantwoorden gehad. Dit blijkt o. a. uit het bericht betref fende het stoomschip „Irma". Aanbesteding. Ten Raadhuize werd 28 December aanbesteed 1. Het onderhoud der Gemeente- gebouwen, bruggen, riolen, enz. 2. Het onderhoud van verf- en behaugwerk aan Gemeente-gebouwen, enz. Voor perceel 1 werd ingeschreven door de heeren: Gebr. vau Pelt f6515; H. WIjker f6495; A. van Pelt f6490; B. Brag- gaar f6390; P. Korff f0300; I. L. van Os f6297; Gebr. Smit f6179; Th. van der Sterre f 6160; S. Meijer» f6100; Gebrs. Steeman f6963. Voor perceel 2 werd ingeschreven door de heeren: M. Kaleveld f960; Gebr. Dc Boer f957; G. Bakker f950; A. van Pelt f890; Gebr. Hoogerduljn f881; A. Kok f790. Indische mail. De mail uit Ned.-Indië aangebracht per „Prinses Juliana" wordt heden alhier verwacht. BINNENLAND. Kosten van de mobilisatie. Ingediend is eon suppleteiro oor- logsbegrooting 1915 tot het toestaan van een buitengewoon krediet van f30 millioen. In de memorie van toelichting verklaart dc minister van oorlog, dat. het niet ondenkbaar is. dat. het be drag vau honderd dertig millioen, hetwelk thans in totaal is aange vraagd, niet geheel toereikend zul blijken wanneer vóór 1 April 1916 niet tot demobilisatie kan worden •ei gegaan. Voor de betalingen, door de ver schillende onderdeelen van het leger van de landweer le doen over do maanden Augustus tot on met Dec., werd in totaal versterkt eon bedrag van rond f40,500,000. Batjan. Londen, 28 December. De lading van het stoomschip „Batjan" is zoo verhit, dat de uitwerking aan beide zijden van het schip kan worden ge voeld. Verlaten stoomschip. Omtrent het verlaten stoomschip (zie lo blad) meldt men uit IJmuiden do volgonde bijzonderheden Hut Zweedscbe stoomschip „Irma", van Hudikswall met gezaagd hout: naar Amsterdam, is in den nacht van Maandag op Dinsdag op do Noord zee door zwaar stormweer overvallen. Alle vuren worden gedoofd en het. stoomschip begon zoodanig over te hollen, dat de opvarenden vreesden, dat het zou omslaan. Dinsdagmorgen verliet de bemanning, bestaande uit 16 personen, in eigen boot het stoom schip, om daarin koers to zetton naar JJmuiden, doch nauwelijks was hef. schip verlaten of de boot sloeg om en allen klampten zich vast aan de kiel der boot. Van uitputting moest de een voor, de ander na echter los laten, tot ten slotte slechts twee dren kelingen overbleven, die Woensdag morgen op een reddingboei en een stuk wrakhout zijn komen aandrijven en naar het Witte Kruisgebouw wor den overgebracht. Gisterenmorgen spoelden hier een achttal lijken aan. Het stoomschip word door don trawler „Oceaan III" opgepikt en naar IJmuiden gesleept. IJmuiden, 31 December. Kr zijn nu weer oenige ladingen Duitsche kolen aangekomen voor de stoomtrawlers. Zoo zal misschien de aanvoer geregeld blijven doorgaan. Zeemilitie. De minister van marine brengt ter algemeene kennis, dat. do inlijving van de aan de zeemilitie toegewezen dienstplichtigen van de lichting 1915, behoudens onvoorziene omstandig heden, zal geschieden in de gewone bijdc militiewet vastgestelde tijdvak- keu, alzoo die van de eerste ploeg in hot t.ljdvak 16-20 Maart, en die van de tweede ploeg in liet tijdvak 6 -10 Augustus 1915. Vermist. Van de Nederl. tjalk „Poolster", hipper Veen, 24 Sept.. van Grange- mouth naar Surte vertrokken, ia sedert niet» meer vernomen, zoodat men vreost, dat het schip is ver ongelukt. Diefstal. Dezer dagen werd ontdekt, dat. verschillende goederen, bestemd voor de Belgen en gelost in eenloodaaan de Maashaven te Rotterdam uit het van Halifax gekomen stoomschip _Dorie", verdwenen waren. Voorliet sorteeren van die goederen, hoofd- zakelijk kleediDgstukken waren 28 Belgische vluchtelingen, onderge bracht in het Uraniumhotel, on eenige bootwerkers aan het werk gezet. Een onderzoek heeft tot gevolg ge had, dat gisteren gearresteerd zijn de voorman G. H. P., van den Bin nenweg, en 12 Belgische vluchte lingen, dio allen in het bezit zijn gevonden van goederen uit het stoom schip „Dorie" gelost, als: vesten, broeken, schoenen, dassen en zoo meer. Er wordt proces-verbaal tegen hen opgemaakt. UIT DEN OMTREK. Anna Paulowna. Vergadering van do afdeeling Anna Paulowna van de Holl. Maatsch. van Landbouw, op Maandag 2S Dec., des namiddags ten 4 uur in „Veorburg". De voorzitter, de heer Jb. Bakker, opent de vergadering, do secretaris, de heer N. Raap, leest de notulen, die onveranderd worden goedgekeurd. Ingekomen is eon schrijven van het Hoofdbestuur, mot de uitnoodiging, een afgevaardigde naar de vergade ring te zenden, waarop gesproken zal worden over het vormen van kringen, gevormd door afdeelingon in elkanders nabijheid gelegen. Ge kozen wordt de heor P. Kaan Dz. Een conceptreglement voor deze kringen wordt voorgelezen. Van hut Hoofdbestuur is oen schrijven ont vangen met opgave van sprekers. Besloten wordt uit te noodigen do heor I. van Klaveren te Elburg. Van dc afd. de I*eer en omstreken en van het Centraal Bureau is een schrijven ontvangen, over eigen import van vocdorartikelon. Na bespreking wordt i besloten eeno afwachtende houding aan te nemen. Hierna volgt rekening

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1914 | | pagina 5