HELDERSCHE COURANT VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna No. 4413 DINSDAG 12 JANUARI 1915 43e JAARGANG Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90 Zondagsblad 37£ 45 0.75 Modeblad 65 75 „1.00 Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50 Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij voorultbet.) 30 cent Elke regel meer 6 ct. Ingezonden mededeellngen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend. Groote letters en clichó's naar plaatsruimte. - BewIJs-exemplaar 2cent. Stelling van DEN HELDER. Ontspannings-avonden in de eerste helft van Januari 1915. Dinsdag 12 j 'Weeshuis Sta fmu ziek Zang, voordr. e Op pagina 4 van dit blad is opgenomen 1. Het nieuwe brooddiëet. 2. Ingezonden stukken. 3. Sport. 4. Feuilleton, enz. DE OORLOG. De officleele legerberlchten van 8, 9 en 10 Januari. De strijd aan het Westelijk front, vooral die. in Vlaanderen ondervindt ontzettend' veel last van het slechte weer. De loopgraven veranderen in raodderrivieren. De soldaten staan er soms tot hun knieen in het slik. Zelfs word van Pransche zijde reeds gemeld dat een loopgraaf in de nabijheid van Arras moest worden opgegeven, om dat deze vol modder geloopen was. Volgens verschillende berichten vorderen de bondgenooten nog steeds, maar zeer, zeer langzaam. Berichten van den 8ston Januari, 's avonds elf uur, meldden dat de Franschen ten N. van Soissons twee rijen loopgraven van de Duitschers genomen hadden. Vorder deden de Duitschers een hevigen aanval in de Argonnon,en dwongen zij dePranschen I K.M. terug te gaan. Door een tegen aanval wisten de Franschen zich weer meester te maken van hunne stel lingen. Een Fransch bericht van den 9en meldt dat de Franschen een heuvel bij Soupir, op de Duitschers veroverd hebbeD. De Duitschers voerden drie tegenaanvallen uit, doch zonder re sultaat. Soissons werd dooi- de Duitschors gebombardeerd. In de streek van Perthas werd een Duitsche aanval afgeslagen en werd bij een tegenaan val een loopgraaf van de Duitschers genomen. Een tegelijker tijd onderno men aanval had tot resultaat dat het dorp Perthes door de Franschen werd bezet. Ten N.O. van Verdun werden kleine vorderingen gemaakt. In don Elzas moesten de Franschen Ober- Burnhaupt ontruimen. De Duitsche mededeeling van den 9en meldt echter dat de Fransche aanval ten N. van Soissons werd af geslagen. Evenzoo was dit het geval met een aanval bij Perthes. In het Argonner woud maakten de Duit schers vorderingen, terwijl zjj ten N.O. van Verdun een loopgraaf in de lucht lieten vliegen die toch niet door hen gebruikt, en juist door de Franschen bezet werd. Verder ook van Duitsche zijde de mededeeling dat Burnhaupt door hen bezet is. De Fransche mededeelingen van don lOen meldden dat de ten N. van Soissons veroverde stellingen door hen waren ingericht en niettegen staande hevige aanvallen der Duit schers werden behouden. Duitsche aanvallen werden afge slagen bij Wattwiller en Thann. Het Duitsche bericht deelde mede dat de aanvallen der Franschen wer den afgeslagen, terwijl in de Argonnen opnieuw terrein werd gewonnen. Een poging van de Franschen om Burnhaupt weder te hernemen werd verijdeld. Van het Oostelijk front komen slechts weinig berichten. Ook daar belet de slechte weersgesteldheid de groote. operaties. Vooral in Polen waar de in gewone omstandigheden reeds slechte wegen thans door de aanhou dende transporten en voortdurende regens bijna geheel onbruikbaar zijn gemaakt. Een Duitsch bericht van den 9èn meldt dan ook dat de toe stand op het front in Polen onver anderd is. In Galiciö daarentegen duren de gevechten steeds voort. Een Oosten- rijksch bericht van 9 Jan. meldt dat een nachtelijke aanval der Russen ten N. O. van Zaliczin werd afgesla gen. In het Zuidelijk deel van de Boekowina en in de Karpathen von den slechts onbeteekenende schermut selingen plaats. Een Duitsch bericht van den lOen meldt nog dat kleine aanvallen dei- Russen ten Z. van Mlawa werden Van het Russisch-Turksche front wordt medegedeeld dat de Turken om den aftocht van het in het nauw gebrachte 10e legerkorps te dekken krachtige aanvallen deden in destreek van Karoergan. Volgens een bericht uit Konstan- tinopel gaan de Turken in de Perzi sche provincie Aserbeidsjan nog steeds vooruit. Volgens een bericht aan Duitsche bladen, afkomstig uit Rome, zou Perzie een ultimatum aan Turkije gesteld hebben, wegens de schending van het Perzische grondgebied door de Turken. De Duitsche bladen tee kenen bij dit bericht aan dat het niet erg waarschijnlijk is dat Perzie dit zou hebben gedaan, tenzij onder pressie - in dit geval dan YanRus- - land. De „Beriijnsche Morgenpost" heeft over de gevechten in Oost-Afrika vernomen, dat deze bijna zonder uit zondering met een overwinning van de Duitsche troepen zijn geëindigd. De grootste zegepraal is in Tanga bevochten. Daar kwamen de Engel- schen en Indiörs met 8000 man aan land. De Duitschers, die belangrijk in de minderheid waren, en alles met elkaar niet meer dan een 2 man hadden, lokten hun vijanden in een hinderlaag en brachten hun op den eersten dag een verlies toe van 600 dooden en gewonden. Nadat zij den volgenden dag versterkingen hadden gekregen, werden de Engel- schen en Indiërs met een verlies van 8000 man verslagen en moesten op hunne transportschepen de vlucht nemen naar Mombassa. De Duitsche verliezen waren gering. Uit Duitsch Kameroen komt daaren tegen het bericht dat een aanval der Duitschers op het door de Franschen bezette Eden (in Duitsch Kameroen) onder groote verliezen werd afgeslagen. De nederlaag der Turken In den Kaukasus. Petrograd (St. Petersburg), 9 Janu ari. Do Beurscourant verneemt uit Tiflis, dat Ischan-pasja, de bevelheb ber van het IXde Turksehe leger corps, vier divisie generaals en andere gevangen genomen officieren daar zijn aangekomen. In een interview deelde Ischan- pasja mede, dat hij de nederlaag voornamelijk weet aan de vreeselljke omstandigheden van het klimaat. Het eerste gedeelte van het legercorps, dat Sarykamysj bereikte en b(j het welk de staf zich bevond, telde slechts 6000 man. De Russen omsingelden hen en bestreken don pas met hun artillerie. De Turken, die twaalf snel vuurkanonnen en twaalf bergstukken baddeD, deden zes vergeefsche nach telijke aanvallen om door te breken. Hun meeste artilleristen sneuvelden en hun kanonnen werden buiten ge vecht gesteld. Ischan-pasja gaf zich over, toen er nog maar 800 man bij hem overgebleven waren. Onder de gevangenen zijn verschei dene Duitsche officieren. De Turken zeggen, dat men hun, voor zij uit Erzeroem opbraken, had wijs gemaakt, dat Batoem en Koetais al in handen van de Turkenwaren en dat Üe heele Kaukasus in opstand as. Een ander telegram uit Tiflis meldt, dat de Turken van Erzeroem met de beste transportmiddelen, zware artil lerie, houwitsers en mortieren ver trokken .waren,maar dat deze alle onderweg bleven steken. De kleine kanonnen werden toen op kameelen meegevoerd. De Russische artillerie vernietigde de Turken volkomen. Berlijn, 9 Januari. In officleele Turksehe kringen te Berlijn meent men dat de Russische berichten over een Russische overwinning in den Kaukasus in den vorm, waarin ze zijn verspreid, niet juist kunnen zijn, daar nergens in den Kaukasus een geheel, laat staan 2 Turksehe leger korpsen opereeren, maar ver van elkaar verwijderde kolonnes, waarvan er geen de sterkte van een geheel legerkorps heeft. Op Zea. In het begin van October heeft een Australisch schip in de haven Rabaul, Duitsch Nieuw-Quinea, het oorlogs vaartuig Kornet vermeesterd. Sedert doet het onder den naam Una dienst bij de Australische vloot. Uit een ver haal, dat de Times nu geeft, blijkt, dat het schip bij verrassing genomeD is. Het werd 's nachts in de haven opgemerkt. Het Australische schip ging dwars voor den ingang liggen, met z(jn 12 ponder en machinege weren op de Kornet gericht. Niets bewoog er op het Duitsche schip. Een sloep met gowapenden roeide er heen, de maDnen klommen aan dek. Alles was in slaap, behalve de kapi tein, die net was opgestaan en zich in zijn hut stond te scheren. Toen de deur openging zag hij een revolver op hem gericht en hij was gevadgen. De „Frledrlch Karl". Het Russische gezantschap te 's-Gra- venhage heeft bericht ontvangen, dat uit wrakhout, dat op de Russische kust is aangespoeld, ontwijfelbaar is gebleken, dat de Duitsche kruiser, die ongeveer een maand geleden in de Oostzee in den grond werd geboord, de gepantserde kruiser „Friedrich Karl" is geweest. Gezonken scbepen. Las Palmas, 4 Jan. Het stoom schip „Otavi" heeft alhier geland de bemanningen van het Eng. stoom schip „Bellevue", het Fransche stoom schip „Mont Agel" en de Fransche barken „Anne de Bretagne" en „Union", die alle*door den Duitschen kruiser „Kronprinz Wilhelm" tot zinken werden gebracht.De „Bellevue" met 8000 ton kolen aan boord, was 4 Dec. 600 mijlen ten westen van hier prljsgemaakt en tot zinken ge bracht op 20 Dec., nadat de lading door den kruiser was overgenomen. De bemanning zal heden per stoom schip „Oronsa" de reis naar Europa voortzetten. Uit België. De gevangenhouding van Kardinaal Mercler. Rome, 8 Jan. De Duitsche regeering heeft aan het Vatikaan nadere in lichtingen verstrekt omtrent het ge beurde met kardinaal Mercier, waarin zy verklaart, dat er geen grond is voor de bewering, dat hij ooit ge arresteerd is of zelfs verplicht in zijn Paleis te blijven en dat hij verhinderd zou zijn het te verlaten. Daaraan wordt toegevoegd, dat de Duitsche autoriteiten, op wie de zeer delicate taak rust om de orde te hand- haven en de vijandig gezinde bevolking' de overtuiging bij te brengen, dat zij het goed met haar meenen, alleen een zeer eerbiedig verzoek hebben gericht tot den kardinaal om geen houding aan te nemen, die het vervullen van hun taak zou bemoeileken, en daar door ten slotte groot gevaar en na deel voor de bevolking ten gevolge zou hebben. Daarmede beoogden de Duitsche autoriteiten tevens het christelijk be ginsel, dat bijzonder dierbaar moet zijn aan priesters van de kerk, n.1. om bloedvergieten te vermijden, toe te passen, daar een voorval, dat zelfs indirect zou kunnen leiden tot agi tatie, tumult en opstand, strenge maatregelen van de troepen tot her stel van de orde zoude noodig maken. De Paus en de arrestatie van kardinaal Mercler. Rome, 9 Jan. Zij, die gelegenheid hebben den Paus te naderen, ver klaren dat hij tot het uiterste de neutraliteit van den Heiligen Stoel wenscht te handhaven. Hoewel Z. H. niet verheelt, dat de ongerechtvaardigde arrestatie van kar dinaal Mercier een ernstige beledi ging van de Katholieke kerk is, wil de Paus de officieele eu onpartijdige berichten daarover afwachten, voor dat hij een oordeel uitspreekt over hetgeen gebeurd is. Uit Engeland. Het antwoord van Engeland op de nota van Amerika. Londen, 10 Januari. Het antwoord van Engeland op de Amerikaansche nota vergelijkt de cijfers van den uitvoer van' Amerika naar de voor naamste neutrale staten over Novem ber 1913 met die over November 1914. De nota van antwoord geeft daarbij de volgende vergelijkende cijfers: Nov. 1913 Nov. 1914 Zweden 377.00 2.858.000dollar Noorwegen 477.000 2.818.000 Denemarken 558.000 7.101.000 Italië 2.971.000 4.781.000 Nederland 4.389.000 3.960.000 Het antwoord wijst in het bijzonder op het geringe aantal schepen, dat naar hetjjrijsrecht is gezonden, welks beslissing Yoor de neutralen niet on gunstig is geweest. Tusschen 4 Augustus en 3 Januari zijn 773 Amerikaansche schepen van de Vereenigde Staten naar Nederland, Denemarken, Noorwegen, Zweden 6n Italië vertrokken. Daarvan zijn er slechts 45 naar het prijsgerecht ge bracht. Het antwoord legt bijzonderen na druk op de onmogelijkheid om ver dachte schepen goed te onderzoeken in volle zee, de lading kan alleen goed worden onderzocht in een haven, en wijst er op, dat katoen nooit op de lijst van contrabande is gezet, maar Engeland speciaal gewaarschuwd was, dat in katoenladingen koper verbor gen was en de eenige manier om dit le onderzoeken is de balen uit te laden en te wegen en dit is alleen mogelijk als het schip in een haven ligt. In betrekking tot het ophouden van schepen haalt het antwoord de cijfers van den Amerikaanschen koperuitvoer aan naar de neutrale staten in Europa, die groote vermeer deringen aanwijzen, die schijnen aan te duiden, dat de groote hoeveelheid van dit koper niet voor het eigen gebruik van die neutrale staten, maar voor een andere, en wel een oorlog voerende mogendheid bestemd was, die niet in staat is om rechtstreeks in te voeren. Nopens het in beslag nemen van levensmiddelen zegt het antwoord dat Engeland geneigd is om toe te stemmen, dat voedingsmiddelen niet moeten worden aangehouden, tenzij er vermoeden bestaat, dat zij voor den vijand zijn bestemd, maar Enge land kan op dat punt geen bepaalde belofte doen. Het antwoord legt den nadruk op het stijgende gevaar, dat de neutrale staten, die aan het vijandelijk gebied grenzen, op weergalooze wijze een basis van toevoer voor den vijand worden. Engeland is derhalve in het belang van de nationale veiligheid er op uit om goederen, die inderdaad voor den vjjand zijn bestemd, te onderscheppen, zonder het vervoer van werkelijk neutrale goederen te belemmeren. Uit Dultschland. Bij den étappen-dienst. Hij is maar bij den étappen-dienst Hoe dikwijls krijgt men dat niet te hooren' en hoe vaak ziet men dan niet een ongeloovige of zelfs een hoonende gelaats-uitdrukking. Vooral wanneer men er bij hoort: „Hij heeft het IJzeren Kruis gekregen I" Alsof allen, die kritiek willen oefenen, weten wat dat beteekent, zoo lazen wij in een aardig artikel iD 'de „Küln. Zeitung", waarin het een ën ander over den belangrijken étappen-dienst wordt verteld. Al de menschen, die zoo minach tend daarover spreken, moesten eens de gelegenheid hebben, den étappen- dienst te zien. Men moest hen op de locomotieven van munitie-transpor ten of Roode-Kruis-treinen zetten, wanneer franctireurs de baan blok- keeren of uit een hinderlaag op den machinist schoten lossen. Men moest hen in een stormachtigen winternacht op een brug de wacht laten houden wanneer de vijand aanslagen pleegt op het werk van Duitsche pioniers en het in de lucht wil laten springen. Men moest hen op de auto's van den veldpost zetten, wanneer draadver sperringen, onzichtbaar ook voor de sterkste lantaarns, over den weg zijn gespannen, zoodat er gevaar bestaat, dat de brieven, misschien de laatste, van dapperen uit de loopgraven, of de laatste groeten van een patrouille of van een vlieger aan zijn moeder, aan zijn vrouw en kind, vernietigd worden. Gelegenheid om te weten wat „étappe" is, krijgt men, wanneer men vijandelijke vliegers ziet, die bommen gooien in een trein-colonne of in een depot van geneeskundige middelen. Hij moest maar eens do brandstich ters zien, die de inrichtingen voor het Roodo Kruis, waar honderden arme, verminkte menschen liggen, willen in brand steken. En heeft hij eindelijk met gevaar voor zyn eigen leven, zijn broeders uit de vlammen gehaald, dan zou hy misschien anders denken. Hoeveel plichtsvervulling er bij den étappendienst behoort, hoe zeer de menschen zich zelf daarbij moeten wegcijferen, weet men niet. En wan neer men dikwijls denkt, dat een post overbodig is en dat de man beter ergens anders te gebruiken is gaat dan naar het étappe-gebied en men zal bekeerd worden. Al zijn ook de tijden van hen 36-uur-dienst, welken het spoorwegpersoneel in de eerste weken van den opmarsch had, voorbij, toch is er nog overvloed van werk. Wie zelf dat meegemaakt heeft, wie zijn plicht heeft gedaan „bis zum Uinfallen" die critiseert niet meer, die helpt mede, om anderen den mond te snoeren of hun liet juiste oordeel over den étappe-dienst bij te brengen. Het is moeilijker, dagelijks 18.000 brooden in een étappen bakkerij te Rethel te bakken, te verdeelen, op te laden, te transporteeren en naai de regimenten van een leger te ver voeren, dan 's morgens oen belegd broodje te eten, en daarbij op de krant te schelden, omdat er niet minstens 100.000 Russen gevangen zijn genomen. En daarbij komt, dat het aantal dagelijkscho brooden te Rethel tot 80 k 35.000 stijgt. Men moet ook de molens niet vergeten, die moeten draaien en die dank zij het werk van de pioniers in het gansche vijandelijke land weer draaien. Men denke eens aan het vervoer van water en steenkolen, aan het aan voeren van koren en meel, aan de oneindige reeks wagens en paarden die de trein ter beschikking moet hebben, om deze reusachtige brood- voorraden naar de voorste linies en naar het laatste spoorweg-commando te brengen. De soldaat leeft echter niet alleen van brood. Al kapt hij de brandstof eenvoudig uit de bosschcn, om de veldkeukens te stoken, toch wil hij ook nog vleosch hebben, koffie moet gekookt worden, vruchten en aard appelen, rijst en gort moeten gekookt worden, om den honger te stillen. De étappen slagerij levert het vleesch in kudden gaat het gerequireerde vee naar de slachtbank, en de hui den gaan naar Duitschland om daar weer voor het leger bewerkt te wor den. In duizenden en duizenden zakken liggen de peulvruchten opgestapeld, de eene proviandtrein volgt op den anderen en wacht er op, om leeg naar het vaderland terug te keeren, om misschien met munitie of „liebes gaben" weder te verschijnen. Op groote hoopen liggen de bussen met geconserveerde levensmiddelen, in reusachtige stapels de vaten met ben zine en petroleum, om de vliegma chines en auto's in beweging te houden en om de soldaten licht te geven gedurende de lange avonden. Men moot de honderden wagens der eindelooze munitie-kolonnes gezien hebben, die op de stations leege hul zen afgeven, nieuwe granaten en kar tetsen ontvaDgen, om ze naar Saks- sche, Wurtterabergsche of Pruisische regimenten te vervoeren. Men moet de lange treinen groote roode-kruis auto's gezien hebben, waarin balen verbandgoed, manden met medicijn- flesschen uit het étappen-depot, dat steeds maar niet leeg wordt, verdwij nen. Dan ziet men de groote organi satorische prestatie van den étappen- dienst. Wagens met lazaret bedden, met matrassen, kussens en ondergoed trekken voorby en volgen de last- auto's met gedeelten van barakken. En voor het avond wordt, is op het open veld bij een Fransche provincie stad een nieuw lazaret ontstaan met gordijnen voor de ramen, aardig ingericht, verwarmd, met helder witte bedden en met verplegers en verpleeg sters, die met de doktoren wedijveren om pijn en ellende te verzachten, "om troost en genezing te brengen. In de etappen-stad maken de etap pen-schoenmakers de schoenen van de soldaten, repareeren de etappen! zadelmakers de zadels en het tuig. Met honderden Fransche vrouwen en meisjes werken de etappen-kleer makers aan de scheuren in de uni formen door prikkeldraad en doornen, door bajonet-steken of door shrap- nell's veroorzaakt. De etappen-smid maakt de gebroken dissels weer heel en ten slotte zijn daar onze pioniers en spoorweg compagniën, die voor de electriciteits- en waterlevering zorgen, vernielde bruggen over de Aisne weer herstellen, kringsporen bouwen, vlieg velden glad maken of garages voor de ontelbare auto's bouwen. En het zou ondankbaar z|jn, aldus besluit de schrijver van het artikel, wanneer wij niet aan de veldpost dachten. Wie wel eens de honderden po.3tzakken gezien heeft, welke uil het gebied van een leger naar Rethel te zamen komen, wie de stapels pakjes gezien heeft, zooals op de Kerstmis, toen een regiment 9000 pakjes ontving, terwijl een compagnie 2000 brieven en „liebesgaben" kroeg, of toen een onderofficier op één dag 137 brieven voor zich alleen kreeg, die zal zijn schrljflust wat beperken. En h(j houdt niet zijn mond, als er over misstanden in de veldpost ge sproken wordt, maar hij verdedigt de veldpost, want zij heeft onmen- schelijk veel te doen eu doet dat, ook al is zij „maar van de etappe". De Duitsche veldpost. In den tijd van 23 tot 30 Novem ber, het zevendaagsche tijdvak, waar in de verzending van postpakketten naar het veldleger word toegestaan, zijn bij de postkantoren in Duitsch land 6,950,114 particuliere postpak ketten voor het veldleger aangenomen Ontginning door krijgsgevangenen. Het bestuur van het district Gif- horn (Hannover) heeft het voorbeeld gevolgd van het district Fallingbostel en besloten de krijgsgevangenen voor ontginning van veengronden te ge bruiken. Het districtsbestuur heeft te dien einde bij Hestermoor een ter rein van 1260 morgen aangekocht, dat op het oogenblik nog volkomen onontgonnen is. Het bestaat uit 300 morgen lichten zandgrond en 960 morgen veen. De waarnemende be velhebber van het 10e legerkorps heeft op verzoek 580 gevangenen be schikbaar gesteld voor bet onginnings- werk. De oorlog en de Noderlandsch- Indlsche Mohammedanen. Men schrijft aan het „Bat. Nbl," van inlandsche zijde: Dit begin van den uitgroei van den Europeeschen krijg tot een wereldoorlog heeft reeds het hoofd van den Islam, den sultan van Turkije, in den strijd medegesleurd. Door dit feit nu wekt het oorlogsgebeuren in het westen bij de Mohamrnedaansche onderdanen in Nederl.-Indiö meer belangstelling, dan het met den Europeeschen oorlog vóór de uit breiding reeds het geval is geweest. En zooals te verwachten was, leven inlander en vreemdeling, die den Islam beleiden, met hun geloofs- genooten in het land van den kalief mede. In gesprekken en door de pers komt dit sympathiseeren ten duide lijkste naar buiten. Men begrijpt in de Mohamrnedaan sche samenleving in deze landen, dat het Turkije te doen is een laatste kans te wagen, waarom het zich in den twist tusschen de pootige buren is gaan mengen. Vroeg of laat zal de „zieke man" door zijn zwakte juist door den hedendaagschen be langenstrijd, uit de rij der Europeescfie staten verwijderd worden. Het wordt voor Turkije dus, èn als staat èn als handhaver van den Islam, langzamer hand tyd, om nu partij te kiezen. En met dezen nieuwen driebond valt of staat de Islam als wereldgodsdienst. Van deze ernstige tijden is heel de Mohamrnedaansche samenleving in Nederlandsch-Iudië zich bewust. Men heeft alleen de persorganen van den inlander te volgen, om dat te weten. De „Oetoesan-Hindia" bevatte dezer dagen eenige artikelen van de hand van medewerkers, welke in verband staan met de deelneming van Turkije aan de krijgsverrichtingen in Europa, wolker kennisneming niet geheel van belang ontbloot mag worden genoemd. In een lang artikel betoogt de schrijver, die zich Seorang Islam (Een Islamiet) noemt, dat de ware Islamiet niet langer, in den waren zin van het woord, „neutraal" kan staan tegenover de moordpartijen in het verre westen, nu de drager van den Islam, de sultan van Lstamboel, in den krijg gewikkeld is. Weliswaar wenscht men niet in daden over te gaan, welke de neutraliteit van Neder land zouden in gevaar brengen, maar toch valt het niet te ontkennen, dat aller sympathie aan do zijde der strijdende geloofsgenooten en hun bondgenooten is. Politiek wenscht men tegenover Turkije geheel onver schillig te staan, doch van het stand punt van den godsdienst bezien is het des Indischen moslims innigste hoop, dat het den handhaver van den godsdienst Yan den profeet in den krijg fortuinlijk zal gaan. „Alle Ismalieten zijn broeders in de wereld der levenden zoowel als in het hiernamaals." Deze leer van den Islam noemt schrijver den hechten band, welke de geloovigen als broeders elkander de hand doet reiken in geval van nood, wanneer hun geloof in de grond slagen bedreigd wordt. De schrijver wijst de krantenlezende geloofsgenooten op de vele leugens, die de |oorlogstelegrammen brengen. De meeste draadberichten van het oorlogsterrein staan onder Engelschen invloed en belichten den toestand van den oorlog zeer eenzijdig en meest partijdig. Hij kan o.a. geen geloof hechten aan het bericht, dat 10.000 Mohammedanen te Bakoe (Rusland) in de moskee zouden hebben gebeden voor de overwinning van de vijanden van Turkije, en noemt het, zoo dit bericht eenige waarheid bevat, den waren moslim onwaardig. De schrijver Wingnja Darmadja sluit zich in zijn beschouwingen over den Europeeschen oorlog, evengoed als Jong Arabier in zijn protest bij het betoog van Seorang Islam boven medegedeeld, geheel aan. Ty peerend voor den tijd, dien we allen thans meemaken, is de welbewuste uitspraak van W. D. voornoemd, die uit de gebeurtenissen in de moord partijen, door Christenen onder el kander aangevangen, de gevolgtrek king maakt: „Het is nu aan ons, Oosterlingen, om niet langer toe te laten, dat wij door de Westerlingen als minder waardigen worden genegeerd en onze godsdienst de Islam als barbaarsch wordt aangemerkt, want de tegen woordige groote .oorlog heeft bewezen dat zy en hun geloof niet beter zyn, dan ze willen doen gelooven...." BINNENLAND. Vergoeding wegens kostwinnerschap. De Minister van Oorlog heeft aan de commissarissen der Koningin, medegedeeld, dut do beslissingen, welke sedert den aanvaug der hui dige bijzondere tijdsomstandigheden door de verschillende burgemeesters zijn genomen ten aanzien van de aanvragen om vergoeding wegens kostwinnerschap, op hem den indruk hebben gemaakt, dat er te groote ongelijkheid bestaat ten aanzien van den maatstaf, welken de burgemees ters aanleggen voor de beoordeeling van het als noodzakelijk toe te ken nen vergoedingsbedrag, bepaaldelijk waar het geldt de gemeenten, die mogen worden geacht voor deze aan gelegenheid op één lyn te kunnen worden geplaatst. Ten einde deze ongelijkheid, althans gewestelijk, zooveel mogelijk op te heffen, heeft de minister de commis sarissen der Koningin uitgenoodigd, maatregelen te overwegen, welke er toe kunnen strekken, een zooveel mogeïyk gelijke toepassing van het vergoedings instituut te bevorderen. Inhouding op da soldij. De Inspecteur der Infanterie heeft den Commandanten van de depót batal jons der infanteriebrigades, leger- depótbataljons en landweer-depóts gemeld, dat het zijnen aandacht ge trokken hèeft, dat hem zeer weinig voorstellen tot inhouding van soldij bereiken, terwijl een beduidend aantal klachten hem bereiken,met betrekking tot het zoek maken van voorwerpen van kleeding en uitrusting. Door den Inspecteur, voornoemd, is thans om in doze allen twijfel op te heffen - bepaald, dat ten aanzien van alle militairen, door wier schuld, nalatigheid of gebrek aan zorg aan hen verstrekte kleeding- of uitrustingstukken zijn of wordon vervreemd, verloren of zoek gemaakt, een voorstel moet worden ingediend tot inhouding op de soldij. Krijgsraad te 's-Qravenhage. In 1907 gepasporteerd als onder officier der grenadiers, was de man bij het begin van den oorlogeen der eersten, die zich als vrijwilliger aan meldde. Gehuwd en vader van twee kinderen kwamen de 80 gulden hand geld het gezin goed te pas, wanthy had geen vast inkomen. De eerste weken ging alles goed, totdat moeder, die in blijde verwach ting was, onwel werd, en vader daar om één dag verlof vroeg. Dit verlof kon hem wèl gegeven worden, indien hij een bewijs van een geneesheer overlegde; hiertoe moest hij evenwel naar huis. Zonder verlof ging hij naar de echtelijke woning en vond zyn vrouw ziek. Twee dagen bleef hij thuis. Toen zijn vrouw iets beter werd, begaf hij zich naar zijn troep en legde een bewijs van den dokter over, waaruit bleek, dat zijn vrouw werkelijk ziek was geweest. Hem werd aangezegd, dat hem een gestrenge straf zou worden opgelegd. Onderwijl de zaak in onderzoek was ging de man, wien geen voorloopig arrest was opgelegd, nog even naar zijn vrouw kijken en mankeerde daardoor bij den dienst. Weder teruggekeerd bij den troep, werd hem medegedeeld, dat by voor het eerste wegblijven gestraft was met een zware provooststraf wegens le desertie, en dat men hem voor het zich ver wijderen uitkantonnement en mankeeren bij den dienst zou degradeeren. Aldus geschiedde, de mau werd Ingezonden Mededeeling. HERMAN NYPELS - HELDER. Telef. Intc. 140. ABONNEMENTSKLEEDING voor Hoeren. Zeer doelmatig. De goederen blijven het eigendom van den geabonneerde. Ons tarief wordt U op aanvraag on- mlddelijk toegezonden. teruggesteld tot de positie van soldaat en overgeplaatst naar Haarlem. Nu maakte hij zich weder aan desertie schuldig, omdat zijn vrouw en kinderen gebrek leden. Hij heeft toen eenige dagen gewerkt en is daarna weder naar zijn korps terug- Nu hij deswege voor den krijgsraad terecht stond, toonde de man berouw, „maar," zei h(j tot den president, mr. Zaayer, „er gaat zooveel in een mensch om, als je 's middags een schaal met heerlijk eten voor je krijgt en je bedenkt dan, dat je vrouw en kinderen gebrek lijden." Verder deelde hij nog mede, dat zijn giezin slechts éénmaal f2 onder steuning kreeg van het Steuncomité. Verdere ondersteuning kon het gezin niet worden gegeven, omdat de man als vrijwilliger in dienst was getreden. Nadat de krijgsraad in raadkamor was geweest, gelastte hij schorsing van de zaak, teneinde een onderzoek in te stellen naar de armoedige huise lijke omstandigheden van 'smans gezin en overlegging van een volledige straflijst. Hieruit zal dan blijken, of do man waarheid sprak. Meel- en Broodprijzen. Men schrijft uit vakkringen Nu met ingang vanmorgen, blijkens Vrijdagavond in de „Staats-Ct." ver schenen communiqué, de prijzen van Inlandsche tarwebloem met f 1.50 per 100 K.G. verhoogd zullen wordon, werd hedenochtend van belanghebben de zijden getracht met den voorzitter der Commissie van levensmiddelen, wethouder Wibaut, te confereeren, ten einde den broodprijs nader vast te stellen. Wel luidt de ministerieels circu laire, dat de verhoogde meel-en bloem- prljzen „aanleiding mogen geven tot verhooging van den broodprijs in de verschillende gemeenten met 1 cent voor wittebrood en bruin brood", doch voor die verhooging der broodprijzen moeten de burgemeesters toch eerst toestemming geven. De bovenbedoelde conferentie kon echter wegens oogenblikkelijke af wezigheid van den betrokken wot- houder niet plaats hebben. In den namiddag bereikte den leden der z.g. Brood-commissie een uitnoodiging van den secretaris der Commissie voor levensmiddelen om Woensdag bijeen te komen, ten einde eene bespreking te hebben in zake vaststelling van den broodprijs. Door niet-on middellijke verhooging der broodprijzen komen de bakkers echter wel „in 't gedrang", daar dooi de langzame wijze waarop de laatste weken aanvragen om inlandsch meel worden ingewilligd (er werd ponds pondsgewijze geleverd) het overgroote deel der bakkers dringend om meel verlegen zit en dus a. s. Maandag ochtend dadelijk verplicht is, dun verhoogden prijs van f 18.50 uit te leggen, hetgeen tegen den tegen woor- digen Amsterdaraschen broodprijs totaal geen rekening laat. Naar wij nader vernemen, zullen van verschillende zijden pogingen in het werk gesteld worden, om de tegen Woensdag uitgeschreven vergadering vervroegd te krijgen. De Burgemeester van Watergraafs meer verleende hedenmiddag den al daar wonenden bakkers vergunning den prijs van bruin- zoowel als witte brood a.s. Maandag met één cent te verhoogen. De Dlamantbewerkersbond en de groote leening. Naar „Het Volk" verneemt, heeft de Bondsraad van den A. N. D. B.' in zijn jongste vergadering besloten deel te nemen aan de leening met een bedrag van f125.000. Die som is het kwart van de werkloosheidskas, dat, volgens de bepalingen der buitengewone werk loosheidsverzekering, niet uitgekeerd behoeft te worden, doch gereserveerd moet blijven, opdat, als normale omstandigheden zijn ingetreden, de kas onmiddellijk weer normaal kan functioneeren. In den loop der discussie heeft de Voorzitter, de heer Henri Polak, er op gewezen, dat de regeering wel eenig recht heeft op de erkentelijk heid van de vakbeweging in het al gemeen en den Bond in het bijzonder voor - de instelling van de buitenge wone werkloosheidsverzekering, die van zoo groote beteekenis voor bet behoud van de organistie is gebleken. Vadermoord. Een ontzettend drama heeft zich Zondagavond omstreeks 9 uur in een huis .aan de Conradstraat te Amster dam afgespeeld. In het benedenhuis van perceel 108 woont zekere Jan de Vries, een boot werker, met zijn echtgenoote en eenige kinderen. Kinderen van het echtpaar zijn getrouwd en wonen buitenshuis. Zondagavond werd een kleine Jfeestelljkheid ten huize van Jan do Vries gevierd; zijn vrouw was jarig en dientengevolge kwamou

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1915 | | pagina 1